Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 15.01.1900, Blaðsíða 7

Þjóðviljiiín.
15
XIV, 3.-4.
súlsfrú Helgu Vídalín lóðarblett, hið svo nefnda
„batterí", í norðausturhorni Arnarhólstúnsins,
sem landshöfðingi befur til leigulausra afnota,
ásamt embættisbústað sínum.
Plutningsmenn frumvarps þess, er þingið
samdi um þetta efni, voru þoir amtmaður Júlíus
Ravsteen og landlæknirinn, dr. Jcmas Jónassen,
sem er einn í bæjarstjórn Reykjavíkurkaup-
staðar. — í neðri deild studdi og annar úr
bæjarstjórninni, Tryggvi Gunnarsson bankastjóri,
frumvarpið mjög öfluglega, og frá bæjarstjórn-
inni, sem slíkri, beyrðist þá engin rödd, er and-
mælti sölunni.
En nú er að sjá af Reykjavíkurblöðunum,
sem bæjarstjórnin hafl, eptir þinglokin, séð sig
nm bönd, og vilji nú fyrir hvern mun fá hindr-
að, að salan til frú Vídalín fari fram, og það, sem
merkilegast er, er það, að dr. Jónassen, annar aðal-
formælandi frumvarpsins, kvað í bæjarstjórninni
hafa staðið upp, meðal hinna fyrstu(?), til að
leggja á móti sölunni tii frú Helgu Vídalín!
Hvernig eiga nú samþingismenn dr. .7. Jón-
assens að marka mikið tillögur hans og ræðu-
höld á þingi, eptir hringsnúninginn þenna?
Annars hefði bæjarstjórn Reykjavíkur sjálf-
sagt verið sæmst, að vera ekki sem múlbund-
inn kálfur síðastl. sumar, — þótt Vídalín og frú
hans veeru þá viðstödd —, því að það hefði
sparað þinginu margar óþarfa umræður, og
Stjórninni eina lagasynjun.
ísafirði 15. jan. 1900.
Tíðarfar. Með norðan-hríðarbyl og hörku-
frosti gekk nýja árið í garð, eins og gamla ár-
ið kvaddi, en 5. þ. m. sneri til hæglátrar suð-
vestan veðráttu og leysinga, og hefur sú tíð
haldizt síðan, nema frost og stillur fáa daga.
f Látinn er 23. des. siðastl. húsmaður Jakob
Kolbeinsson á Berjadalsá í Snæfjallahreppi
hér í sýslu, kominn nokkuð á sjötugsaldur,
heiðvirður og vel metinn maður. — Ekkja
hans er Elisabet Porleifsdóttir, Benediktssonar
úr Unaðsdal, og meðal barna þeirra hjóna eru
þau Kolbeinn hreppstjóri Jakobsson í TJnaðsdal
og Eakél, yfirsetukona í Snæfjallahreppi.
Blysför héldu nokkrir ungir menn hér í
bænum á þrettándanum (6. þ. m.)
Bæjarfulltrúiir kosnir. A kjörfundinum 5.
þ. m. hlutu flest atkvæði: Prófastur Þorvaldur
Jónsson (88 atkv., endurkosinn), bakari Finnur
Thordarsen (83 atkv.) og verzlunarstjóri Jón
iMxdal (81 atkv.).
Á kjörskrá voru alls um 170, og 112 sóttu
kjörfundinn.
Hin atkvæðin fóru mjög á víð og dreif.
Húsbruninn á Hesteyri. — Búrður búfræð-
ingur settur í varðbald, — játar að liafa sjálf-
ur kveikt í. Húsið, sem brann á Hesteyri 16.
f. m., var, eins og bent var til í síðasta nr.,
vátryggt hjá félaginu „Commercial11 fyrir 1600kr.,
sem var virðingarverð þess; en eigandinn, búfr.
Bárður Guðmundsson, hafði, rúmum hálfum
mánuði áður en bruninn varð, beiðzt þess bréf-
lega hjá umboðsmanni félagsins hér í bænum,
héraðslækni Þorvaldi Jónssyni, að fá húsið hækk-
að í ábyrgð upp í 2000 kr., sent honum iðgjalds-
hækkunina, og vissi eigi annað, en að það væri
allt vel komið í kring. Svo voru og innan-
stokksmunir hans — eitthvert lítilfjörlegt
skran — vátryggðir fyrir 1400 kr., og bústýru
sína, Sigriði Jónsdóttur yfirsetukonu, hafðihann
einnig iátið vátryggja sina muni fyrir 400 kr.
Þeim var því báðum vel borgið, þótt bruna
hefði að höndum borið, og — svo kom þá líka
húsbruninn.
En er hingað barst fregnin um húsbrunann,
brá umboðsmaður „Commercial11 þegar við, og
fór á þriðja dag jóla norður þangað, ásamt sýslu-
manni H. Ilafstein, til þess að grennslast eptir
orsökunum til húsbrunans.
Vottaðist þar ekkert sérlegt í prófunum, að
sagt er, nema að eldurinn hefði komið upp i
öðrum enda hússins, sem notaður var til geymslu,
og að enginn hefði farið þar með eld eða ljós,
nema hvað nokkrir sveitungar Bárðar hefðu
reykt þar 3—4 kl.tímum áður, en eldsins varð
vart, og hugkvæmdist þá Bárði helzt, að því
er hann þá sagði, að sú myndi hafa verið or-
sökin til brunans.
Það mun því hafa verið rétt að því komið,
að prófum yrði hætt, en þó var Bárður í för
með sýslumanni, er hann kom aptur að norðan
28. f. m., og var hér fyrir rétti 30. f. m., og
var þá enn hinn stæltasti; en daginn eptir var
framburður hans orðinn öllu vöflulegri, og mun
hann þá hafa komizt í mótsagnir nokkurar, svo
að sýslumaður kvað upy yfir honum varðhalds-
úrskurð, og lét flytja hann hér í fangahúsið, og
þar meðgekk hann svo á nýjársdag, að hann hefði
sjálfur kveikt í húsinu. — Hafði hann daginn
áður, en bruninn varð, undirbúið sig á þann hátt,
að hann hafði vœtt hamp i steinolíu, og lœðzt svo
á sokkaleistunum, er heimafólk hans var í svefni,
og kveikt í.
Og nú situr hann í varðhaldi, og bíður
dóms sins.
Hr. N. K. NTelsen í Hull, er fyrir nokkrum
árum bjó á Flateyri í Önundarfirði, og átti þá
þátt í verzlunarfélaginu ,,Islandsk Exportfor-
retning", hefur í bréfi til ritstjóra blaðs þessa,
dags. í Hull 9. nóv. siðastl., beðið þess getið,
að hann eigi ekkert skylt við Carl Níélsen, skip-
stjórann á „Royalist“, sem var viðriðinn við
mannskaðann í Dýrafirði 10. okt síðastl. Kveðst
hann óska þessa getið, af þvi að margir íslend-
ingar ætli má ske, að sami sé maðurinn.
Héraðsdúmur var upp kveðinn hér í kaup-,
staðnum 8. þ. m. í máli, er „kaupfélag ísfirð-
inga“ hafði höfðað gegn fyrverandi deildarfull-
trúa, Guðm. bátasmið Guðmundssyni á Isafirði,
út af 2953 kr. 21 aur. skuld tii félagsins, og
urðu dómsúrslitin þau, að stefndi var dæmdur.
til að greiða félaginu ofan nefnda skuld, ásamt
6°/0 vöxtum frá sáttakærudegi, 16. nóv. síðastl.,
sem og 15 kr. í málskostnað. — Fyrir hönd
stefnda mætti við síðasta réttarhald í málinu,
samkvæmt umboði, verzlunarmaður hr. Pétur
M. Bjamarson á Isafirði, er í málsvörn sinni
þótti liafa í frammi bersýnilegar vífilengjur, og
var stefndi því en'n fremur dæmdur í 16 kr.
sekt til landssjóðs.
Ailabrögð. Ágætis-afli hefur fengizt í Bol-
10
an, og skyldi þá ekki andinn, er kann er laus orðinn
við jarðlikamann, vera enn móttækilegri fyrir slík ákrif?
Jeg var nú fastráðinn í, kvað gjöra skyldi, og tók
mór þvi langa morgun-göngu, til skemmtunar og kress-
ingar.
Fyrri part dagsins las eg svo að eins sagnfræðisrit,
en um kvöldið tók jeg fram froðlega og merkilega kók
um segulmagn dýra, og las í kenni með atkygli.
Litlu íyrir miðnætti setti eg svo lampann þannig,
að kann lýsti vel ofan stigann, liafði kerkergisdyrnar
opnar, og settist fýrir framan þær, þar sem eg kafði
bezt yfirlit yfir stigann og ganginn.
En þegar jeg kafði nú þannig komið mér fyrir,
datt mér fyrst í hug, að tvennt væri enn, sem setti mig
í vanda.
Annað var það, að jeg vissi eigi, hvort gestur þessi,
er keimsótti mig um nætur, var karl eða kona. — Sögu-
sögn Lemke’s virtist að vísu benda á, að það væri karl-
ttianns-andi, er sveimaði um í köllinni, en á hinn bóg-
inn kafði skrjáfið í kjólnum, og fótatakið létta, komið
Qiér á þá skoðun, að gestur minn væri kona.
Hitt var það, að jeg vissi, að jeg varð að festa
tugann við eitthvað ákveðið, en kunni livorki við, að
endurtaka sömu þuluna sí og æ, nó að hugsa án orða;
en þetta hlaut þó að lagast með æfingunni.
Jeg festi augun á dyrastafinn, þar sem jeg kugði,
að augu manns, er væri af meðal-hæð, klyti að bera við,
og tokst svo vonum bráðar að festa allan hugann við
otðið: „komdu“.
Til allrar ógæfu var kvassviðri mikið, og vindur-
ínn hvein á glugganum og husþakinu; en þar sem mér
7
sýnilegum fjanda, en að heyra þenna umgang, sem ekki
varð séð, kver olli.
Næsta dag var L e m k e óvanalega lengi að dunda
við að taka af borðinu, og sá jeg, að hann gaf mér
öðru hvoru hornauga, svo sem vildi hann spyrja mig
að einhverju.
Loks ávarpaði kann mig svo felldum orðum:
„Fyrirgefið dirfsku mína, náðugi herra; mér finnst,
að þér litið ekki eins hraustlega út í dag, eins og þér
eigið vranda til“.
„Jeg er líka ekki sem friskastur“, svaraði jeg.
„Urðuð þér fyrir nokkru ónæði í nótt?“ spurði
gamli maðurinn, og lagði áherzlu á orðin.
„Hvað eigið þér við? Hvers vegna hefði jeg átt
að verða fyrir ónæði i nótt?“
„Af því að þér eruð eigandi hallarinnar Thurnau,
náðugi herra“, svaraði hann.
„Ura þetta hljóta þá að ganga einhver munnmæli,
sem mér er ókunnugt um“, svaraði eg. „Flýtið yður að
ljúka við verk yðar, Lemke, svo að kvennþjóðin verði
einskis áskynja, og komið svo, og segið mér, hvað þér
vitið“.
Þegar Lemke kom aptur, sagði hann mér svo
hálf-ruglingslega frá þvi, að einhver umgangur væri
vanur að heyrast í höllinni um nætur, og þó að menn
aldrei hefðu séð neitt, þá keyrðist þó jafnan, sem fóta-
takið stefndi að hurðinni á herbergi því, sem hallareig-
andinn svæfi í.
Frændi minn, sem var vel hugaður maður, hefði
livað eptir annað skipt um svefnherbergi, og reynt að
sofa í hverju einasta herbergi hallarinnar, en allt hefði