Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 26.03.1901, Síða 3

XY 18.—14.
ÞjÓBYIIíJINN
51
kr. í árlegaii ellistyrk. en ntyrkar þessi minnk-
ar þó um 18 kr. fyrir hverjar 18 kr. tekjur,
sem styrkþegi hefur.
Séu hjónin bæði 65 ára, og fullnsegi skil-
yrðum laganna, fær hvort þeirra 351 kr. i elli-
styrk á ári.
1 bænum Montrcal i Canada heíur myndazt
félag, er opinberlega hefur þá stefnu, að losa
Canada undan yfirráðum Breta, og gera Canada
að óháðu Bandariki.
Fyrir fólksþingið í Mmnesota í Bandaríkjum
Ameríku var í vetur lagt frumvarp um giptingar,
og er þess þar krafist, að hver maður, karl eða
kona, sem í hjónaband vill ganga, sanni með
læknisvottorði, aö eigi hafi tæringu, eðá aðra
næma og hættulega veiki. — Kvennfólki, sem
orðið er fullra 45 ára, er og bönnuð gipting, og
er nú mjög talað um svipaða löggjöf i fleiri
ríkjum i Ameriku, til þess að bæta kynið, enda
virðist þess eigi síður þörf, hvað menn, en
skepnur snertir, að hugsað sé um kynbæturnar.
jjerklaYeikur þingmaður.
Hr. ritstjóri!
Eg heyri það fullyrt, og haft eptir
iæknum i Reykjavík, að hinn ný kosni
þingmaður Snæfellinga, Lárus sýslumaður
Bjarnason, sé berklaveikur vesalingur, og
hafi þess vegna farið suður í lönd í vet-
ur, til þess að leita sér heilsubótar.
Nú vil eg biðja yður, hr. ritstjóri, að
fræða mig á því, hvort ekki eru lög til
þess, að hrundið verði þingmennsku
manns þessa, eða að honum verði á ann-
an hátt fyrirmunað að sitja á þingi, því
að mér finnst það mjög viðurhlutamikið,
að láta sjúkling þenna vera að þvælast
innan um þingsalinn, og sýkja má ske
þingmenn, og aðra, sem eitthvað eru við
þingið riðnir, eða koma þangað sem á-
heyrendur, enda játa víst flestir, sem
manninn þekkja, að ekki væri eptirsjáin
í, þótt hann væri fjarverandi.
Isfirðingur.
*
* *
Á gildi kosningarinnar getur þessi
pest, sem hlaupin er í kunningja vorn,
dánumanninn i Stykkishólmi, því miður
engin áhrif haft.
Á hinn bóginn er mál þetta mjög
alvarlegs efnis, og fáum vér eigi betur
séð, en að þingið hljóti að hafa til þess
bæði rétt og skyldu, að útiloka sjúkling
þenna frá þingfundum, nema hann sanni
með óyggjandi læknisvottorði, að ekki
stafi af honum nein sýkingarhætta.
Hér getur verið mikið i húfi, og má
því ekki líðast, að þingið sé gjört að
pestarbæli. Ritstj.
sira Hafsteinn Pétursson
og
vesturflutningarnír
I grein einni, er dr. Georg Brandes
birti i danska blaðinu „PolitikenB 19.
nóv. síðastl., hafði hann, meðal annars,
kveðið svo að orði, að óánægja Islend-
inga yfir stjórn Dana á landinu, hefði
smám saman flæmt 20 þúsundir landsbúa
til Ameriku.
í þessum orðum Georgs Brandesar
felst auðvitað eigi, að allir, hver og einn
maður, eem vestur hefur farið, hafi ver-
ið sér þess meðvitandi, að stjórn Dana
á landinu hafi verið undirstraumurinn,
er hratt þeim burtu.
Dr. Georg Brandes er svo kunnugur
hugsunarhætti alinúgamanna, að hann
veit vel, að þeir eru fæstir, sem rekja
orsakirnar til óánægju sinnar yfir ástand-
inu hér á landi svo út í æsar.
Hvað allan fjöldann snertir, þá hefur
orsökin til vesturflutningsins verið sú,
að mönnunum hefur ekki iikað ástandið
hér á landi, og leitað þess vegna burtu.
En ástand landanna skapast nú, sem
kunnugt er, að miklu leyti af lagasetn-
ingunni, og af framsýni og framtakssemi
þeirra manna, er ráðin hafa, og marka
þjóðunum brautirnar.
Eða hví skyldu menn í öllum lönd-
um vera að berjast fyrir hagfelldu stjórn-
arfyrirkomulagi, þjóðlegri og framkvæmd-
arsamri stjórn, ef þetta væri gjörsamlega
þýðingarlaust fyrir hagi þjóðanna'?
Island hefur lengi mátt súpa, og sýp-
ur enn seyðið af óhagkvæmu stjórnar-
íýrirkomulagi, hugsunarlítilli og aðgjörða-
lausri stjórn.
Orð dr. Brandesar eru því í fyllsta
máta réttmæt.
Það er danska stjórnin, sem í raun
og veru er, og hefur verið aðal-útflutn-
inga-agentinn hér á landi, eins og blað
vort hefur áður fleirum sinnum sýnt
fram á.
;:£4
hann mjög stórmannlegar hugmyndir um sjálfan sig, og
þar var honum eigi um hársbreidd að víkja.
Nú var það einkum tvennt, að því er elskhuga
Margrétar snerti, sem hlaut að koma í bága við ættar-
dramb gamla greifans.
Annað var það, að Rudolf var, eins og áður var á
vikið, að eins undirgefinn verkamaður, ráðsmaður á einni
af eignarjörðnm greifans.
Og hitt var það, að á ættarnafni unga mannsins
hvíldi sá skuggí, að faðir hans hafði fyrirfaiið sér,
vegna óreiðilegrar meðferðar á annara fé, og lenti þá
fjölskylda hans i fátækt og eymd.
Allt þetta, að ógleymdu ættardrambi greifans, hlaut
að gera Margréti vonlausa um það, að faðir hennar myndi
nokkuru sinni samþykkja þann ráðahag.
Auk þess var það og trúlegast, að ef greifinn kæm-
ist á snoðir um samdrátt þeirra, myndi hann ekki verða
seinn á sér, að korna unga manninum burtu, svo að
fundum þeirra bæri ekki saman.
Á heimili greifans var þo ein manneskja, er löngu
hafði komizt á snoðir um leyndarmál þeirra Margrétar
Og Rudólfs, og sem hafði ásett sér, að gera sér mat úr.
Manneskja þessi var ráðskonan, er fyr var nefnd,
Hagedorn ungfrú.
Eptir það er Alexander, greifa sonurinn, varð að
yfirgefa heimilið, hafði ráðskonan gert sér allt far um,
að reyna jafnan að einangra greifann sem allra mest,
svo að hún ætti því hægra með að ráða, og draga sér
auðæfi hans.
Ög til þess að ná sem fyrst þessu þokkalega tak-
marki sínu, fór hún nú að reyna, að bola Margréti
73
Slátrarinn rak upp hljóð, fórnaði upp höndunum,
og féll svo til jarðar, með hræðilegu örvæntingaröskri.
Undirforinginn greip þá fyrir brjóst honum, hrissti
hann allan til, svo að hann kæmi til sjálfs sín, og fékk
hann síðan í hendur sakamálsréttinum.
Játaði hann þá hinn hræðilega glæp sinn þegar i
fyrsta réttarprófinu.
Stúlkan var dóttir efnaðs borgara, er bjó í sömu götu.
Með ýmsum brögðum hafði honum tekizt að svæfa
blygðunartilfinningu þessa saklausa barns, sem að eins
var fimmtán ára að aldri, og vekja girndir hennar á
ýmsar lundir.
Nokkurum mánuðum síðar, skýrði hún honum svo
frá, hvar komið væri, hver orðin væri afleiðingin afvið-
kynningu þeirra.
Hann rejmdi að í'riða hana, og draga úr kvíða
hennar.
Þóttist. hann hafa ráð við þessu á hverjum fingri,
og fékk henni ýms læknislyf.
En er raeðul þessi höfðu engin áhrif, taldi hann
vesalings barnið á það, að aka með sér snemma morg-
uns til spákonu nokkurrar, er hann kvað hafa hjálpað
ótal mörgum jungfrúm þar í þorpinu, er likt hefði verið
ástatt fyrir.
Hylltist hann svo til, að hún kæmi til sín morgun
einn, er frakknesk riddarasveit átti að leggja af stað
þaðan úr þorpinu.
Stúlkan kom á tilsettum tima.
Á heimili slátrarans voru þá allir enn í fasta svefni.
Hann ginnti hana inn i þetta hrörlega fjárbyrgi.