Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 10.08.1909, Blaðsíða 4

144
Þjúðv/ljinn
XXIII., 36.-37.
* I. Helgi Jónasson (12x/2 seb),
II. Sigurjón Pétursson (131/* sek.),
III. Guðm. Sigurjónsson (14. eek).
Þá reyndu menn hverir skjótastir yrðu
að hlaupa 1000 metra, og þar urðu þessir
skarpastir og hlutu verðlaun:
I. Sigurjón Pótursson (3. mín. 3. sek),
II. Guðm. Öigurjónsson (3. mín. 8. sek),
III. Magnús Tómasson (3. mín. 10. sek.).
Hálfri stuDdu fyrir hádegi var gengið-
ið til hátíðasvæðisins og setti Bjarni Jóns-
son, frá Vogi, formaður hátíðarnefndar-
innar hátíðina með ræðu þeirri, er hór
fer á eptir:
„„Hugur ræður hálfum sigri“, og er þvi
mest undir þvi komið að hvessa hugann
og treysta. En það er sannreynt og vit-
að af sögu þjóðanna, að til þess eru alls-
herjarsamkomur bezt fallnar.
Eitt hið frægasta skáld heimsÍDS Goethe
hefir samið Faust, eitthvertágætastaskáld-
verkið, sem til er. Þar segir frá því að
Faust gerði þann samning við djöfulinn
(Mefistofeles), að haDn skyldi þjóna hon-
um hér á jörðu og veita honum allar
heimsins unaðsemdir, en að lokinni ævi
sinni skyldi Faust verða hans eiginleg
eign uto alla eilífð. Þó því að eins, að
starfshugur þreyttist og hann kysi að
njóta augnabliksins. Ef han segði við
líðandi stund: „verweile doch, du bist so
schön-', þ. e. „bíddu við, þú ert svo fög-
ur“, þá átti hann að falla í greipar djöfl-
inum.
Hér sýnir skáldið tvær hliðar á mann-
legu eðli. Mefistofeles er kvíðinD, háð-
nepjan, óhugurinD, sem dregur úr fram-
kvæmdum og starfsemi manna. Hann
rekur kaldan djöfulshnefan í hverja him-
inrunna hræringu til þroska og gróðurs.
En Faust er vonin, áhuginn, starfsemin.
Ef maðurinn horfir hátt og harður ksrl-
mannshugur hans sækir þangað, sem fagr-
ar hugsjónir benda honum, þá gerir „hinn
kaldi hnefi“ eigi annað en að hvetja og
ýía st.rfsfýstina.
Þetta verður oss opt erfittí fásinninu.
Þá þylur kvíðinn yfir oss að vér séum
fáir og smáir og fátækir, og óhugurinn
að vér séum heimskir, fákunnandi og fram-
kvæmdarlausir. Þá stöðvar binn kaldi
hnefi alla starfslöngUD. En er vérkom>
um saman og reynum á ýmsa lund, hvað
vór megum, þá sjáum vér að nokkuð má,
þó margs sé vant (est quadam prodire
tenus si non datur ultra). Þá vaknar von-
in, stórhugurinn starfsemin og gleðÍD.
Þvi erum vér hér saman komnir til
þesi að hvessa huganD, til þess að gleðjast.
Til þess að gera sem Faust á dauða
stundinni. Þar sem áður var sjór hafði
hann gert mikið land og frjósamt. Hann
leit yfir verk sitt og þótti hin líðandi
stund fögur, en hugsaði jafnframt um að
gera tífallt meira og eigi bað hann haDa
að bíða. Fyrir því varð Mefistofeles að
láta sál hans lausa við englana. Nú ger-
um vér sem hann, að vér fögnum því sem
fram er gengið þjóð vorri til þroska og
þrifa og til landvarnar. En vér hvílumst
eigi í þeirri nautn, heldur látum hugann
fljúga til hinna hæstu vonartinda og horf-
um þaðan til vegar, hversu stefna skal,
svo að vér getum um síðir litið yfir starf
vort og sagt:
Landið frjálst, í lýðsins öndu
ljóði og vonum fegri gróður.
Yér erum hér saman komnir til þess
að fagna yfir því, að vér erum menn ís-
lenzkir. Því að Islendingar viljum vér
allir vera“.
Þá takði Krktjón Jóhsíoh, hávfirdóm-
ari fyrir minni konungs, og því næst Ind-
ridi Einarsson, skrifstofustjóri fyrir minni
'Islunds, og var á eptir sungið kvæði það
eptir Hannes S. Blöndal, sem birt er á
öðrum stað hér í blaðinu, því næsttalaði
Hjalti Sigurhson, verzlunarstjóri, fyrir
rninni Islendinga erlendis, og á eptir var
sungið kvæði eptir Ouðmund Magnússon
(sömuleiðis birt hér).
Þá sneru menn sér aptur að iþrótt-
unum, og þreyttu menD nú stökk bæði
hástökk og laDgstökk. Þessir hlutu verð-
lauD:
Fyrir hástökk.
I. KristÍDn PéturssoD,
II. Jón Halldórsson,
III. Hallgrímur Benediktsson;
Fyrir langstökk.
I. Kristinn Pétursson,
II. Theodór Arnason,
III. Guðbrandur Magnússon.
Kl. 4 talaði dr. Jon Porkelsson, lands-
skjalavörður fyrir minni Reykjavíkur og var
á eptir sungið kvæði eptir Guðmund Magn-
ússon, (birt hér í blaðinu). Þá var glímt,
og glímumönnum skipt í 2. flokka eptir
34
Hvernig gat hann tekið þessu með stöðuglyndi?
Nú heyrði hanD, að klukkan í turninum sló tólf.
Það var þá komið miðnætti, svo að biðtími hans í
veizluskálanum gat brátt verið á enda.
Yerrill braut nú lakkið af flösku-stútnum, — lakk,
sem hafði verið smellt á fyrfta kvöldið, er félagsmeDn komu
saman.
Hann skeDkti í glasið, stóð upp, leit yfir borðið,
og um leið og endurminningarDar vöknuðu í hugahans,
mælti hann svofeldum orðum:
„Skál þeirra, sem fjarverandi eru! Skál yðar: Þín
Ourtice, Anderson, Brill, Copeland, Stryker, Arnold, yðar
allra, gömlu, kæru félagar, yðar allra, sem eg þekkti svo
vel en sem nú eru fjarverandi!“
Hann tæmdi nú glasið, en fyllti það strax aptur,
því að enn átti hann eptir, að mæla fyrir öðru minni, en
þá var hann og af hólmi leystur.
Hann teygði nú úr 6ér, hélt á glasinu í höndinni,
en hrökk allt í einu við, er honum varð litið út í glugganD.
Yeitti hann því eptirtekt, að gluggarnir voru allir
aptur, sem og hurðin inn í veizluskálanD, og ytri dyra-
hurðin.
En hvaðan kom þá þesai kaldi svali, sem lagði um
herbergið, og sem alls eigi var óþægilegur?
Hann hætti þó brátt að hugsa um þette; veður-breyt-
ing hlaut að vera þessu valdandi.
En nú tók hann eptir öðru all-einkennilegu.
KyrrðÍD, sem á var í veizluskálanum, sem lá efst í
einu af hæðstu húsunum í West-End, kom Verrill eigi
ókunDuglega, því að henni var bann vanur, sem og þvi
að enda þótt gluggarnir væru lokeðir, og veggirnir þykk-
43
upp
í austri, stjörnurnar að
Dagur var að koma
hverfa, og nóttin var liðÍD.
„Það er sattu, mælti ókunni maðurinn, „að nýir tím-
ar fara í hönd, og nú er þá að taka á móti þeimu.
Svo hurfu þeir báðir úr veizlusalnum, og sögunni
er lokið.