Lögberg - 25.06.1890, Blaðsíða 1

Ugloig et gef.Ö i'.t hvcrn mifvikutlag at
The Ugherg Triuting iSt TubUshing Co,
Skiifstofa: Al'greiðslustofa: 1’ rentsmif'ja:
573 N]ain Str., Wirnipeg Man.
Kostar $2.00 tun árið (á íslandi 6 Ur.)
Borgist fyrirfram. — Einstök númer 5 c.
Lögherg is puklishe everv Wedncstiay hy
the Logherg Printing & I’ubltshing Coni|>any
at Xo. 573 Hain Str., Wirnipeg Man.
Subscription Price: $2.00 a year Payable
in advance.
Single copies 5 c.
3. Ár. |j
WINNIPEG, MAN. 25. JUNÍ 1S90.
Nr. 24.
FRJETTIR.
CANADA.
Elðix<iu lanst niður í hús
bónda eins nálæ<rt Moncton, N. B.
á tniðvikudatrskveldið í síðustu viku.
Ilftsbóndinn lá veikur í rúininu, og
húsið stóð p>e<rar i bjOrtu báli eptir
að eldingin hafði kotnið á jiuð.
Nágrannarnir koinu bráðlega að, og
pótti þeim heldur hræðilegt að líta
inn uin gluggana. Maðurinn lá í
rúminu, konan á gólfinu; bæði
ltöfðu auðsjáanlega tnisst máttinn
pegar eldingunui sló niður, sto að
hvorugt fæirra gat hreyft sig. En
svo var eldurinn í húsinu ákafur
umhverfis Jiau, að ekki var mögu-
legt að kotnast að þeirn til að
bjarga Jveim. Húsið brann til
kaldra kola og brunnar leifarnar af
hjónunum fundust I rústunum.
Dauðahegsisg. I>ess var getið
í vetur (2(>. febr.) að franskur Can-
adamaður, Dubois að nafni í St.
Alban í Quebec-fylkinu hefði myrt
konu sína, tengdantóður og tvö
börn sín á injög voðalegan hátt.
A konunum molaði hann hauskúp-
urnar oor skar sundur kviðina á
O
[>oim, svo að innyílin hjengu út
úr líköinunum, pegar að var kom-
ið; börn sín skar hann í mörg
stykki. I>essi Dubois var hengdur
að tnorgni J>ess 20. J>. m. í Que-
bec. Framferði mannsins var mji'g
undarlegt í fangelsinu, einkum rjett
áður en dauðadóinnum var full-
nægt, og var J>á læknum ekki gruti-
laust mn, að Iianti mundi hafa ver-
ið að meira eða tninna leyti vit-
skertur. Deir l>áðu J>ví um leyfi
til oð tnega rannsaka heilann í 1 ík-
iuu, og hugðust mcð J>ví að ganga
úr skugga uin grun sinn. Yfir-
völdin sytijuðu.
Dixokosxixoaii eru ný-afstaðn-
ar í Quebec-fylkinu. Merciers-stjórn-
in vann sigur, og hefur yfir að
ráða 25—30 atkvæðum meira á
þingi ert mótstöðumenn hennar.
Bi.óbskÖmm. Maður einn í
Lincoln Co. í Ontario er ákærður
um að hafa drýgt blóðskömm nnð
pretnur dætrum sínutn, og pað
meðan kona lians var enn á lífi.
Stúlkurnar eru 18, 10 og 13 ára.
Kona hans dó fyrir fáum dögum
síðan, og á banasænginni kotn hún
fram með þessa ákæru gegn inanni
sírum. Síðan hafa komið fram viss
atriði, sem benda á að ásökunin
muni hafa haft við sannleika að
styðjast. Maðurinn er fertugur að
aldri, og um síðustu 20 árin hef-
ur hann orðið að hrekjast frá ein-
um stað til aunars vegna óorðs,
sem á hann hefur komið meðal
nágranna lians.
Að Bi.aik Lakk, Que., laust
eldingu niður í púðurgeymsluhús
eitt J>. 18. þ. m. Yið það sprungu
upp 1,800 pund af púðri og um
30 kassar af sprengiefni, sem kall-
að er dualin. Rykkurinn af þess-
ari sprengingu varð harður mjög,
o<r um 00 hús skemmdust meira
n
o<r minua. Einn maður særðist.
h
Mkrkii.ko málssókx stendur
yfir um þessar mundir milli Canada-
stjórnar og Ontario-stjórnar. í iriarz-
mánuði 1888 samþykkti Ontario-
J>ingið lög viðvíkjandi umboðsstjórn
fylkisins, og fólu J>au lög fylkis-
stjórninni vald til að gefa mönn-
um upp hegningu eða milda liana
frá því sem dómstólar hefðu dætnt.
Sambandsstjórnin heldur J>ví fram,
að Ontario-þingið liafi ekki liaft
vald til að samþykkja slík lagaá-
kvæði. Blake, málafærzlumaðurinn
m'kli og fyrverandi foringi frjáls-
lynda flokksins í Canada, flytur mál-
ið fyrir hönd Ontario-fylkis.
Si.ys vildi til á C. P. 1?. braut-
inni nálægt l'oronto í síðustu viku.
Flóð hafði skolað burtu járnbraut-
arteiuunum af einhverjum spotta,
og vofu 5 menn sendir frá Toron-
to til [>ess að gera við J>cnnati
kaíla, og flutti ]>á lítil gufuvjel.
Að..r en mennirnir vissu nokkuð
af, var vjelin komin út á járn-
brautarlausa kaflann, og oían í
djúpan læk, sem myndazt hafði at
flóðinu. Allir menniruir drukknuðu
[>ar.
Hudsoxsflóa-mkauí'IX. Ottawa-
frjetturitari blaðsins Tribunc h'jer
í bænum fullyrðir í gær (þriðjud.)
að Dominion-stjórnin hafi loksins
afráðið fyrir fullt og fast að styrkja
brautina, og að nú sje alveg á-
reiðanlegt að hún verði lögð. Ensk-
ir auðmenn, scm ætla að leggja fje
í fyrirtækið höfðu komið til Ottawa
í gær eða að minnsta kosti full-
trúar þeirra. Samningarnir eiga að
vera fullgerðir milli ensku jieninga-
mannaniiii, sambandsstjórnarinnar og
Hudsonsllóafjelagsins. Ekki treyst-
ir [>ó frjettaritarinn sjer til að fræða
menii á, livernig saiiiiiinganiir sjeu,
en Jiann [>ykist liafa tiægar sannan-
ir fyrir, að allt sje nú fellt cg
smellt.
IIomkk E. Niavtox, eiiin af
helztu bændum í norðurhluta Ont-
ario-fylkis, atidaðist í síðustu viku
af [>ví að hafa borðað í einu tutt-
ugu og sex harðsoðin egg fyrir
þremur vikum síðan. Eggjaátið var
eptir veðmáli.
Hálfskrítið mál stendur yfir
rnilli Canadastjóruar og Toronto-
bæjar; deiluefnið er vatn. Bærinn
vill ekki leggja stjórninni til vatn
fyrir sama verð eins o<r öðruin. o«
ber þvð fyrir sig, að hún greiði
enga skatta til bæjarins, og [>ar af
leiðandi yeti hún ekki fengið þann
afslátt á vatninu, sein skatt-
greiðandi borgarar fá. Lít úr J>essu
hefur Canadastjórn farið í m&l, sem
enn er eigi útkljáð.
Óiirkixx lífvökður. Stanley lá-
varður, landstjóri Canada, hefur
skrifað Middleton general, og kvart-
að sáran undan hve óhreinn ou
illi útlítandi lífvörðurinn liafi verið
þegar hertoginn af Connaught var
á ferðinui. Lífvarðar-herdeildin er
óð og ujtpvæg út af |>essari um-
kvörtun.
BANDARIKEN.
Frímökarar hjeldu stórstúku
þing í Omalia, Neb., í siðustu viku.
Einn morgtin meðan á þinginu
stóð tók einn þingmaðurinn, ÁVerner
að nafni, fjelagsbróðir sinn, sem
svaf í sama herbergi og han", og
fleygði honum út uih glugga ofan
af Jiriðja lojiti, og lá hann fyrir
dauðanum, þegar síðast frjettist.
Menn halda að þeim hafi borið á
milli um fjelagsmál, en Werner
Jiykist *hafa gor t Jietta í svefnór-
um. Hann var tekinn fastur, en
aptur laus látinn gegn veði.
VoÐALKGUR FELLIIÍVLUR æddi
yfir Illinois-ríkið á föstudasrinn var.
Bylurinn var hjer tim bil 40 faðma
breiður. Á einum stað Jenti liann
á skólahúsi og molaði þtið alger
lega. Atta tnanns vortt inn í hús-
inu, og biðu allir bráðan banajlÍK
þeirra fluttust til alllanga leið, og
voru hræðilega útleikin, J>egar þau
fundust. Gatnall sój>a-prangari var
staddur nærri skólahúsinu, [>egar
bylurinn skall á því. Hann tókst
á lopt, fleygðist inn fyrir háar girð-
ingar og funnst j>ar örendur. Ak-
neyti hans liófust í lopt uj>p og
sentust eitthvað út í buskann. Á
svæði því sem bylurinn fór ytír
er ekkert ejitir nema nakin jörðin;
stórvöxnustu trje rifust iij>j> og
feyktust langar leiðir. Alls vita
menn til að þrjátíu tnanns hafa
látið lífið og ýtnsir þeirra hafa
feykzt til nokkur hundruð faðma.
Vindliraðinn var 80 rnílur á klukku-
tímanum.
Kveldinu áður var versfa veður
í fmsuin ríkjunum. Þannig er tele-
graferað frá Wavcrly, Iowa, að svo
mikið regn hafi j>á Komið, að fjöl-
skyldur [>ar í bænum hafi orðið að
hverfa frá licimilum sfnurn tuuum
n
saman vegna fióðs um miðr.ætur-
skeið. Mikið eignatjón varð J>ar.
—- í St. Charles, Minn., kom ótta-
leg haglhrið [>etta kveld og náði
yfir uokkrar mílur umhverfis. Stór-
t.jón varð á öllum jarðargróða, og
hveiti, liafrar o<r lleiri kornteo'und-
7 r> ^ r>
ir ónýttust með öllu. A eptir hagl-
inu kom sú mesta rigning, sem
komið hefur þar uin tíu ár. Á
mörgum bújörðum skolaðist allt
burtu, sem til gat færzt, J>ar á
meðal girðingar og brfr. — í
Aclieson, Kan., lilauzt allt að$400-
000 tjón af óveðri J>etta kveld.
Kólkkax lieldur áfrnm að breið-
ast út á Sjián'. Stjórn Frakklands
hefur gert ráðstafanir til að varna
útbreiðslu heniiar inn í Frakkland
á landamærum }>ess og Sjiánar.
Stóriiópar af ólfum, tnjög
grimmum og giáðugum, æða yfir
Galizíu í Austurríki uin [>essar
mundir, og liafa drejiið sauðfje |>ús-
undurn saman, og margar stærri
skepnur. Úlfarnir hnfa líka ráðizt
á mer.n og rifið | á í sio. í suin-
um sveitum er tnjög hættulegt fyr-
ir menu að fara nokkuð frá heiin-
ilum sínum. Stórir fiokkar af vojm-
uðuin mönnum liafa myndazt til að
reyna að útry’ma þessuin ófögnuði.
E>ad lá x.kkki, i ð Salisbury-
stjórnin bæri lægri hlut við at-
kvæðagreiðslu í j.inginu í síðustu
viku, og mætti J>antiig víkja úr
valdasessinum. Stjórnin hafði lagt
[>að til að 350 þúsundum j>unda
yrði varið til að bæta peitn mönn-
um uj>j> skaða sinn, er svij>tir eru
vfnveitingaleyfi og missa J>annig at-
vinnu sína. Bindindismanna-flokkur-
inn barðist gegn [>ossari uj>j>ástungu,
og annars andstæðingar stjórnar-
innar yfir höfuð nð tala. Detta
mál hefur staðið alllengi yfir á }>:ng-
inu, og umræðurnar um [>að hafa
verið mjög harðar. Regar til at-
kvæðagreiðslunnar kom, vann stjórn-
in sigur með fjögurra atkvæða nntn
að eins.
ÖNNUR LÖND.
Stam.icv hefur verið gerður að
landstjóra í Congoríkinu í Afríku
af Lcojiold Belga-konungi, eptir
[>ví sem blöðin segja. Stanley tek-
ur við embætti sítiu í byrjun árs-
ins 1891.
Samxixuuiíixx milli Breta og
Þjóðverja viðvlkjaiidi landeignum
þessara ]>jóða í Suðurálfunni fær
mjög misjafnar undirtektir. Mót-
stöðumenn brezku stjórnarinnar
gera allt sem þeir' geta til þess
að níða niður frammistöðu stjórn-
ariunar í [>ví máli. Aj>tur á móti
hefur Stanley lokið framúrskarandi
miklu lofsorði á Salisbury fyrir
það, hvernig því máli liefur verið
ráðið til lykta, og er það |>ví ojitir-
tíktaverðara sem Stanley liefur áð-
ur verið mjög harðorður um tóm-
læti brezku stjórnarinnar að því er
Afriku við kemur. Þfzku blöðin
láta mjög vel yfir úrslitunum, og
telja líklegt að afleiðingar J>eirra
muni verða þær, að hið ágætasta
samkomulag haldist framvegis milli
þessara tveggja stórvelda, og muni
það verða góð tryggiug fyrir við-
haldi þjóðafriðarins. Eitt stórblað-
ið þýzka telur þessa landaj>rætu
hajijiasælan ófrið, sem báðir niáls-
jiartar hafi unnið sigur í, en hvor-
ugur þeirra borið lægra lilut í.
Vixskapuuixx milli ltússa og
Frakka segja sum Norðurálfu-blöð-
in að mjög liali styrkzt við það að
samningur komst á milli stjórnanria
á Englandi og Þýzkalandi v.ðvíkj-
andi Afrfku-málinu. Er mælt að
sambands-samnino'ar liafi síðan orðið
O
fullgerðir milli stjórnanna í París
og St. Pjetursborg.
Nuiilistasamsckiu á frakklaxdi.
Nylega komst upp 'iihib'stasamsæri
í París á Frakklandi. Lögreglu-
blað þar fullyrðir, að þýz.kir menn
hafi róið J>ar undir og komið sam-
særi á fót, cn að sjirengiefnið, sem
samsærismenn ætluðii að nota, hafi
verið búið til í Lundúnum. Ýmsir
hafa verið teknir fastir og von á
að miklu íloiri verði hnepjitir í
varðhald.
Níiiii.istau í Rússlandi hafa
nýlega geflð út yfirlýsing um J>að
að J>eir hafi í hyggju að koma á
stjórnarbylting. Fjöldi manna liefur
verið tekinn fastur í Moskva, St.
Pjetursborg, Vilna og Odessa í til-
efni af J>essari yfirlýsing.
Börx iikra skrófu. I Tij>j>crary A
frl andi neituðu skólabörn í síðustu
viku, að fara inn í skólahúsið, neina
svo framarlega að börn lögreglu-
þjónanna yrðu rekin úr skólanuin.
Þcssari kröfu var neitað af hálfu
skólastjórnarinnar, og J>á gengu
börnin, 500 að tölu, í prósesshi
o<r með fánum burt frá skólanutn
oo' út um bæinn. Að lokum dreifði
o
lögreglan úr krakkahójmum.
S K A M M I R
UM VESTUR ÍSLENDINGA.
— :o:--
I>að er eigi að kynja, þótt oss
Vescur-íslendingum sárni, [>egar ís-
lenzku blöðin heima eru að ljúga
á okkur — okkur sárnar [>að sjer-
staklega af }>ví, að J>að kemur frá
löndum okkar, J>ví að oss hjer
vestra rennur allt af blóðið til
skyldunnar.
En ef oss þykir óviðurkvæmi-
legt að vera skammaðir tilefnis-
Lust og röksemdalaust af löndum
heima, J>á er ]>ó fullt svo óviður-
kvæmilegt. að fá [>ær trakteringar
af lönduin vorutn hjer, af þeim
[>eirra, ineira að segja, sem fyrir
stöðu simiai' sakir ætti að mega
vænta annars af.
En hvað segja íslendingar hjer
restra iiin mannorðs-lýsing [>á sein
sjera Magnús Jóscfsson gefur af
|>eitn 1 Jleimslc. 5. þ. m.?
Ilann segir svo (um maim, sem
hann er að rita á móti):
„Ilann ætlar sjer másko að
<r r o i ð a u ö t u s 1 n a s e ín t i 1-
n o
v owii a n d i p r e s t u r með ]>vl að
t e m j a s j e r a ð s v e r t a n á -
ungann, en hann tná vara sig á
því, að s ú öld er n ú, það er
v o n a n d i, að 1 í ð a, að meun verða
hafðir í heiðri sem jirestar, ef þeir
eru nógu frakkir að níðaná-
u n g a n n, þótt ekkert liafi
{> e i r a n n a ð t i 1 s í n s á g æ t i s“?
Sjcra Magnús gefur lijer meg-
inhluta [>jóðar vorrtir hjer vestan
hafs, [>. e. ellum þeim sem standa
í hinu ísl. lúterska kirkjufjelagi,
Jjann vitnisburð, að liingað til liafi
[>að verið J>eirra siður, að h e i ð r a
J> á e i n a s e m p r c s t a, sem liafi
t a m i ð s j e r að s v e r t a og
n í ð a n á u n sr a n n o<; e k k e r t
a u n a ð li a f t t i 1 s í n s á g æ t i s.
Einka-skilyrðið, som íslending-
ar hjer eiga að liafa liirt um hjá
prestum sítium, A að liafa verið
þetta: að þeir væru nógu írakkir
að sverta og níða náungann; um
aðra hæfileika hafa menn ekki
liirt ejitir vitnisburði sjera Magn-
úsar.
Hvernig lízt yður á, Islending-
ar, vottorð þessa ji r e s t s i k i r k j u-
fjelaginu?
Mann J>arf ekki að furða svo
mjög á rituiáta sjer Magnúsar ef
haun hefur skilið köllun sína
samkvæmt J>essu.
Söfnuðutn lians 1 Nyja íslandi
stendur næst að lýsa nú yfir J>vi,
hvort það sje rjettur skilningur
hans, að þetta sje það sem til er
ætlazt af honum.
Kirkjufjelagið iná vera undar-
legur, oss óskiljanlegur fjelngsskap-
ur, ef það kannast við slíka lýsing
á meðlimuui síuum.
Kannist það okki við liana,
hvernig getur þá prestur, sem lít-
ur þessutn augum á fjelagið, staðið
í þvi?
Oss virðist, að ef söínuður síra
Mawnúsar er sömu skoounar sem
hann (og J>að verður hann að á-
lítast, ef huiin lætur þetta óátalið),
<re'.i alls ekki átt lieitna í n e i n u
k ri s t n u kirkjufjelagi.
„Hvert J>»ð rÍKÍ, scm er sjálfu
sjer sundurj>ykkt, ]>að mun koll-
varj>ast“.
I>ví kirkjufjclagi eða söfnuði,
sem liefur sira Magnús fyrir jirest,
virðist óneitanlega sæma liezt að
taka ofan k r i s t i n dó ni s-nafnið.