Lögberg - 25.06.1890, Blaðsíða 6

0
U&BEKp, M.inVIKUAApINN JÚKÍ dfcp.
Jloötiv og gallat* fovfcbm bovv.t.
Eptír Fjallkonunni.
(Xiðurl. frá íj. bls.)
„Erat svo g<5tt sem £,rótt kveða
öl alda sonuin,
J>ví at færa veit er fleira drekkur
síns til geðs gumi“.
og ennfremur:
„Veguest verra vegrat rnaður
velli at,
cn sjo ofdrykkja öls“.
E>eir hjeldu vel orð og eiða.
Griðníðingar og eiðrofar voru fyrir-
litlcgir í augum peirra. Heiðarvíga-
sajra 02 Grettissaíra sfna liós dæmi
J>ess. „'Armur er v&ra vargur“.
Ættjarðarást fornmanna var lít-
ið annað en sfi ósjálfráða tilfinn-
in<r, sein dre.^ur manninn að fóstur-
jörð sinni. Ilver ætt hugsaði most
um að auka vald sitt, auka virð-
ing sína og efni sín, og draga
fram ættingja sína og vandamenn.
En af J>ví að velmegun lteillar J>jóð-
ar byggist á velmegun hvers ein-
staks manns, þá kotn J>etta óbein-
línÍ3 fram sem sönn ættjarðarást.
Og margt er J>að í fornum lögum,
sem virðist sprottið af ættjarðarást
og rangt er að eigna ]>að eigin-
girni Njáls eingöngu, að hann kom
fratn með rjettarbót sína um fimmt-
ardóminn; af sama toga var spunn-
ið að setja ein lög fyrir land allt
og eit't alsherjarjung. I>að voru
fyrirtæki í al{>jóðar J>arfir. Skóla-
stofnanir á biskupsstólum og við
klaustrin benda og til liins sama.
En lítið er talað um, að menn
Lafi lagt líf og blóð í sölurnar
fyrir föðurlandið, enda or eigi við
J>ví að búast, J>ar sem hver l.öíð-
ingi með J>ingmönnum sínuin var
sem ríki út af fyrir sig.
I>að hefur verið sagt um heiðn-
ina, að liún hafi eigi J>ekkt mis-
kunn við fátæka. I>ó hafði hún boð-
orð eins og J>etta: „gcf J>ú váluð-
um vcl“. Utburður barr.a tíðkaðist
og í heiðni, en eigi J>ótti J>að
sæma ríkum mönnum, og J>ó fá-
íækir gerðu J>að, f>ótti J>að ávalt
iila gert. I>egar hart var í árum,
voru drepin gamalmcnni, en J>ó
synir Reykdæla, að til voru ríkir
menn, sem fundu til [>ess, hvílfkur
ódrcngskapur J>að var, og svo er
að sjá, sem fieiri væru J>ess fúsir
en ófúsir að afstyra J>ví.
Fornmenn voru herskáir mjög,
enda var J>að samkvæmt trú þeirra.
Launvíg og önnur níðingsverk J>óttu
J>ó jafnan óiiæfa, svo sem brennur
og hernaður, {>. e. að taka menn
eða fje J>eirra að J>eim nauðugum,
cða berja menn, binda eða særa.
í heiðni, á víkingatímunum var J>etta
altítt, enda virtu J>eir engin lög
nje rjett, annan en J>ann, er J>eir
liöíðu selt sjer sjálfir.
Eitt var ]>að, sem vorir heiðnu
forfeður viðurkendu ekki, en ]>að
var jafnrjettið. Ljós vottur J>ess
var ]>rælahaldið. Lrælastjettin var
afmörkuð, og enginn hjelt uppi
rjetti hennar, enginn viðurkenndi
að J>ræ!ar hefðu nokkurn rjett á
sjer frcmur en skynlausar skcpnur.
l>eim er svo 1/st, að J>eir væri
Ijótir og svartir:
„Yar J>ar á höndum hrokkit skinn,
kroppnir knúar, kartnir negl,
fingur digrir, fúllegt andlit,
lotinn hryggr, langir hælar“.
Peir skyldu binda bast og byrðar
gera og bera heim hrís, leggja
garða, teðja akra, vinna að túnum,
gæta geita og grafa torf. t>að
J>ótti eigi frjálsum manni sæma að
vinna nokkur þrælavcrk. Lftilmenska
og bleyði J>ótti J>rælaeinkenni. I>að
voru skörpustu eggjunarorð að líkja
frjálsum mör.num við J>ræla, og ó-
svinna að hefna eigi J>ess ragmæl-
is. Mcð kristninni ruddi jafnrjett-
ið sjer meira til rúms. Reyndar
cr pess víða getið, að góðir og
göfuglyndir húsbændur gæfu J>ræl-
um sínum frelsi að nokkru leyti,
og voru j>eir menn kallaðir frels-
ingjar og leysingjar. E>eir fengu
stundum fult frelsi, ef J>eir unnu
eitthvcrt afreksverk, sem vel ]>ótti
sæma frjálsum mönnum; J>eir gátu
og unnið sjer frelsi með göfug-
lyndi og stórmennsku. Opt voru
J>rælar hafðir til að stela eða vinna
önnur óbótaverk. I>eir voru skyldir
til að hlyfða Jx.-im boðum húsbær.da
sinna sem öðrum.
Fornmenn voru eigi J>rautseigir,
en engir voru stórráðari og fram-
kvæmdarmeiri en J>eir, J>egar nærri
lá einhverri ófæru. E>á „vantaði á-
valt brfni“, eins og eitt J>jóðskáld-
ið okkar hefur heppilega sagt. E>eir
voru öllu fremur örskiftamenn og
skorpuliarðir, on drjúgir og áfram-
haldssamir í }>ví góða. I>að var
dugnaður cg stónæði, að flyfja
land fvrir konunga-ofriki í Noregi
til að vernda sjálfsforræði sitt, en
verða eigi konungs{>iælar. I>egar
Uni 1 inn danski kemur út hingað
að nema land að ráði Harakls kon-
ungs, og átti að verða jarl hans
yfir landinu, J>á er sagt að J>eiin
liafi verið ójafnaður konungs í of
fersku minni, til pcss að peir vildu
gerast honum Ifðskyldir. En hjer
um bil hundrað árum síðar lá nærri
ófa:ru að ]>eir Ijeðu Ólafi konungi
helga fangstaðar á landinu. Ef pá
hefði pá tantað bryfni, er óvíst að
vita hvernig farið hefði.
Fornmenn voru gjarnir á ófrið
og deilur. [>eir vógust stundum
iim litla sök, og gerðu einatt meira
i móti en til tar gcrt. Af j>essu
spunnust langvinnar deilúr og víga-
ferli, og opt var metnaðurinn svo
mikill, að peir vildu eigi að öðr-
um sættum ganga, en J>eir mættu
sjálfir skapa sjer bæturna:; pví meir
pótti vegur peirra vaxa, sem peir
gerðu meira fje af mólstöðumönn-
um sínum. Af pessum deilum varð
opt agasamt og [>ungar búsifjar.
En aldrei keyrðu J>ó rangindin eins
fram úr hófi, og meðan hólmgöng-
ur voru hæstirjettur um mál manna,
enda voru J>eir ylir höfuð órjett-
látir í sakamála-meðferð allri. Skóg-
gangur, útlegð og fjölmenni til að
liafa fram sitt mál cr alkunnugt;
urðu J>á opt hinir afiaminni að
lúta í lægra haldi fyrir ofríki.
,,I>ar kendi rikismunar“ segja sög-
urnar.
E>etta er, sem allir sjá, ekki
nema stutt ágrip af J>ví, sem segja
mætti um kosti og galla forfeðra
vorra.
B. J.
MITCHELL DRU6 CO.
— STÓRSALA A —
Igfjunt og patcnt-meboium
Winnipcg, Man.
Einu agcntarnir fyrir hið rnikla norffur-
ameríkanska heilsumeðal, sem læknar hósta
k v e f, a n rl }> r e n g s 1 i, b r o n c h i t is.
rcddleysi, h æ s i og s á r i n d i í.kvcrk
u n u m.
(írays síróp úr kvodu íír
ruudu ^rrni.
Er til sölu hjá öllum alminnilegum
A p ó l e k u r umogsveita-kaupmönnum
GRAVS SÍRÓP læknar verstu tegundir af
/ hósta og kveti.
GRAVS SIRÓP læknar hálssárindi og hæsi,
GRAYS SiRviP gefur ]cgar í stað Ijetti
. bronchitis.
GRAVS SIRÓP er helsta meðalið við
andþrengslum.
GRAYS SIRÓP læknar barnavciki og
kíghósta.
GRAVS SjRÓP er ógætt mcðal við tæringuí
GRAVS SIRÓP á við öllum veikindum í
diálsi, lungum og brjósti.
GRAYS SÍRÓP er betra en nokkuð annað
meðal gegn öllum ofannelnd-
um sjúkdómum.
Verd 2 5 cents.
Við óskum að eiga viðskipti við yður.
CHINA HALL.
430 MAIN STR.
Qiíinlega miklai byrgðir af Leirtaui,
Postulínsvöru, Qlasvöru, Silfurvöru o.
v. á reiðum liöndum.
Prísar [>eir lægstu í bænuiru
Komið og fuilvissið yður um þetta.
GOWAN KENT& CO.
A. Hnggnrt. Jaines A. rcss.
IIAliliAIIT & ROSS.
Málafærslumenn o. s. frv.
DUNDLE BLOCK. MAIN STH
Pósthúsknssi No. 1841.
íslendingar geta snúið sjer til peirra
með mál sín, fullvissir um, að )>eir lata
eer vera sjerlega aunt um að greiða
þau sem rælulegast.
W. H. SMITH
StppbobslmllMri og vitbinnu-agcnt
Selur vörur fyrir aðra bæði við
uppboð aða á annan bátt, eptir pví
sem um seraur. Gerir alla ánægða.
Borgar hverjum sitt í tíma.
Allar tegundir af húsbvnaði
æfinlega á reiðum höndum, með
lægra verði en nokkur annar í bæn-
um. Óskar að pjer koinið og verzl-
ið við sig. Ilappakaup hanrla öll-
um.
Skri'stofa og vörubúð 311 Main
Str. á horninu á Water St.
Heiinili: Roslyn cottage, Fort Rouge
• Wrinnipeg.
Eest Ss Oo.
LJÓSMYNDAllAR.
McWilliam Str. West, Winnpieg, lYJan
Eini ljósmyndastaðurinn í bæn
um sem íslendingur vinnur á.
eptir ó d ý r u m
STÍGVJELUM og SKÓM, KOFF-
í ORTUM og TÖSKUM, VETL-
INGUM og MOCKASINS.
GEO. RYAN,
492 Main St.
( ARLEY BROS.
458 MAIN ST,, WINNIPEG,
Nearly opposite the Post Office.
Manufacturers & Importers of Fine Tailor-Made and Iteady-Mado elo-
thing & dtjalers in llats, Caps & Gents Furnishings.
Aliir, sein kaupa föt vilja gjarnan fá i>au seni bezt og sem ódvrast. Við búum
til mein part af okkar fötum sjálfir og getmn pess vegna selt fau ódýnira. Við liöf-
,!,T allt Viinílað til fatanna og ábirgjumst að þaw endist vel. Ef ).jer kaupið lijá
okkur fut eg fa11 reynást ekki eins og vjer segjum (>á megið |jer fœra okkur
bau aptur og |>jer skuluð fá yðar peninga. Við höfum opt heiimikið afstökum
fotuin sem við seljum nieð framúrskarandi lágu v e r ð i.
i yrir Ilatra og fatnað yfir liöfuð sem við kaupum austanað borgum við
peninga uti hönd ag getum hessvegna selt mjög ódýrt.
Allir sem kaupa föt geta sjeð að |að er hagur fyrir |>á að kaupa við okkur
hvi við geturn selt fötin fyrir sama verð eins og flestir verzlunarmenn í bænum
borga sjálflr við inn kaupin.
Allir sem geta um (>essa auglýsingu )>egar )eir koma inn til okkar fá sier-
stakan afslatt, J
CARLEY BEOS.
í'%/'nFUýíea
usirtcss Collcqc
á
496 MAIN STREET
WÍHHÍPSG, MAH,
dagskolanum eru kenndar eptirfylgjandi námsgreinar:
i. Verzlunarfræoi.
2. Gagnfrœði (Civil Services).
3. Hraðritun og Typtiuriting. •
4. Skrauthönd.
K v ö 1 d s k ó 1 1 11 11
er haklinn á mánudögum, miðvikudögum og fósludögum í hverri viku frá klukkan 7 ?o
e. h. til kl. 9.30 e. h. J
Náinsgreinar : Bókfœrala, Skript, Rcikningur, Lcstur, Stöfun, o. s. frv., o. s. frv.
1-rekan upplysingar viðvíkjandi skólanum, geta menn fengið á prentuðum miðum hjá
McKay & Farney
Skólastjórum.
383 MAIN ST-
DuiiFIÐ i>jkr AÐ KAl l’A E UJiNlTUIíE? Ef svo cr, J>á borg'ar sig fyrir
yður að skoða okkar vörur. Við
höfum bæði aðfluttar vörur og
búnar til af okkur sjálfum.
\ íð skulum æfinlega með mestu á-
nægju syfna yður J>að sem við liöf-
uin ug segja yður prísana.
3 8 0 itl a i 11 S t.
WIMNIPEG.
40
lögreglunnar eptirfylgjandi hraðskeyti:
„Frá Fix, Leynilögregluþjóni, Suez,
Til Ro’.vans, Lögreglu-umsjónarmanns,
Scotland Yard.
,,.Ieg lief rakið spor banka J>jófsins, Phileas
J-’oggs. Sendið tnjer tafarlaust heimild til að
taka ltann fastan í Bombav.
Fix.“
Alirifin af f>cssu liraðskeyti koinu tafarlaust
í ljós. Sóinamaðurinn varð að „banka-J> jóf“.
Ljósmynd var til af honum í Framfara-klúbbnuin,
og nú var hún vandlega skoðuð. I>að sVndi sig
]>á, að mannslýsingin, sein lögreglustjórninn liafði
getíð út, átti nákvæmlega við E’ogg. Fólk fór
nú að minnast J>ess, hve undarlegt háttalag
Foggs liafði verið. hve einrænn haun var, og
|ive skvndilega liaini halði farið hurt. Haiin hlaut
að ver<t fanturinn, og nú var ]>að auðsjeð, að
j>essi ferð umhverfis jörðina og þetta hlægilega
veðmál var ekkert nema vfirskin, og að liann
hafði ekkert liaft fyrir augum með J>ví annað cn
viUa sjónir fvrir leynilögreglu[>jónunum.
4Ó
mannj>rönginni.
Kl. var 11L
„Detta skip ætlar ekki að koma“, sagði hann,
]>egar hann heyrði klukkuna slá.
,,T>að getur ekki verið langt burtu“ sagði
konsúllinn.
„Hvað stendur ]>að lengi við hjer“, sagði Fix.
„Fjóra klukkutíma til J>ess að taka kol.
Frá Suez til Aden eru prettán liundruð og tíu
mílur, svo ]>að verður að hafa góðar byrgðir“.
„()g frá Suez fer skipið beina leið til Bom-
bay?“ spurði Fix.
„Beint, nema lestín rofni“.
„Gott og vel“, sagði Fix, „ef pjófuriiin hef
ur farið J>essa leiðina og með pessu skipi, ]>á
gengur lianji vafalaust á land við Suez, til J>ess
að komast til hollenzku eða frönsku nýlendn-
anua í Asíu ejitir einhverri annari leið. Hann hlyt-
ur að vita mjög vel, að hann mundi ekki vorða
óhultur á Indlandi, sein er E eignum Breta“.
„Jeg held ekki, að hann sje nijög slunginn“,
svaraði konsúllinn, “pvl að London er loksins
bezti felustaðurinn“. ,
Degar konsúllinn hafði |>anmg getíð lögreglu-
J>jóninum nokkuð um að hugsa, fór hann til
skrifstofu sinnar, sem lar J>ar rjett lijá. Lög-
regluþjónninn > arð J>á einn eptir, og varð æ ópol-
mmóðari og óþolintnóðari, J>ví að hann hafði
U
petta orvitt eins og ástatt er. Auk pess getur
lysingin, sem J>jer hafið fengið, verið af mesta
sómamanni“.
„Miklir glæpamcnn líkjast ávallt sómamönn*
11111“, svaraði lögregluj>jónninn spekingslega. „Þjer
hljótið að skilja |>að, að ruddamenni mundu
ekki komast langt. E>eir verða að sjfnast sóma-
nienn, annars yrðu J>eir tafarlaust hnepptir í
varðhald. I>að cr ]>essi sómamannagríma, sem við
cigum að ná af peiin; pað er örðugt, jeg játa
pað, og pað er í raun og veru list*‘.
J>að lcyndi sjer ekki, að Mr. Fix hafði all-
mikið álit á stöðu sinni.
Meðan á pessu stóð óx Jiröngin við lend-
inguna. Sjóinenn af öllum J>jóðum, kaupmenn,
burðannenn og egipzkir bændur J>yrptust ]>ar
saman. I>að var auðsjeð, að menu lijuggust við
skipinu innan skamms.
Veðrið var Ijómandi pennan dag, og aust-
anvindurinn kældi loptið. I>að glampaði í sól-
skininu á bænhúsa-turnana, scm sáust álengdar
uppi í bænum. Sunnan megin gekk langur flóð-
garður út í höfnina. Fjöldi af fiskibátum var á
víð og dreif út um Rauða Hafið, og par á með-
al mátti sjá nokkur skip með gamla galeiðu-
laginu.
Fix var á fcrð fram og aptur í hópnum,
og gætti lögrcglu]>jóuslega að hvoTju andliti I