Lögberg - 26.08.1891, Qupperneq 5
LÖGBERG MIÐVIKUDAGINN 26. ÁGÚST 1891.
5
ast hjá honum föst sannfæring um
neitt, nje föst tr* 4 neitt ; fess
vegna var sál hans svo að segja
ávallt friðlaus, sundurtætt, og J>ess
vegna skoðaði maðurinn sig óláns-
mann—og p>að með rjettu. En að
hinu leytinu má ekki gleyma J>ví,
að J>essari skipting, sundurtæting
sálarinnar eigum vjer ef t’l vill
pað að pakka, að Gestur Pálsson
varð skáld. Ef hún hefði ekki
verið, hefði hann að líkindum orð-
ið að eins oddborgari, eins og flest-
ir aðrir menntaðir íslendingar. Hún
var pað, sem forðaði honum frá að
stara sig andlega blindan á sama
blett mannlífsins. Það var hún sem
fremur öllu öðru lijálpaði lionum til
að líta skynjandi velvildaraugum á
liinar ýmsu hliðar lífsins, pví að
vegna pessarsr skiptiagar hitti hann
svo víða einhVern hlut af sjálfum
sjer; pað var með öðrum orðum
pessarar skiptingar vegna, að hann
gat veitt móttöku svo margvísleg-
um áhrifum úr lífinu fyrir utan
hann. Dess vegna má að líkindum
með fullum rjetti heimfæra upp á
hann, eins og annars mjög marga,
pessi orð, sem sögð hafa verið um
Byron: „Si non errasset, non
fecisset11, o: ef honum hefði ekki
yfirsjezt eins eg raun varð á, pá
hefði liann ekki lieldur gort pað
sem hann gerði.
(Niðurl. næst).
Einar Hjörleifsson.
SUNNANFARI
heitir blað, sem íslendingar í Kaup-
mannahöfn eru nýfarnir að gefa út.
Abyrgðarmaðurinn er Jón ÞorJcels-
son, Dr. phil. Það er mánaðarblað
með myndum, 8 bls. hvert númer
í fjögra blaða broti. í fyrsta núm-
erinu er pessi grein gerð fyrir fyr-
irætlunum útgefandanna :
„Er svo til ætlast, að pað hafi
fyrst um sinn meðferðis mestpart
myndir af lifandi íslenzkum merk-
um mönnum eða pá ágætum út-
lendingum, sem liafa verið íslandi
eða íslenzkum bókmentum sjeistak-
lega vel á nokkurn hátt, og mun
verða ein mynd fremst í hverju
blaði, en að staðaldri porum vjer
ekki að lofa fleirum fyrst um sinn.
X>ó skal pess getið, að ekki er
loku fyrir skotið að blað vort flyti
einnig myndir annara útlendra manna.
Um efni blaðsins er pess að geta,
að vjer munum leitast við að hafa pað
sem fjölbreyttast, en að svo komnu
munum vjer að eins ekki láta pað
fara með „pólitík“. Að öðru leyti
munu menn ræða landsins gagn og
nauðsynjar eptir pví, sem rúm
blaðsins leyfir og ástæður pykja til
vera. Sjerstaklega skal pess getið
að vjer munum leitast við að
hafa auga á öllum íslenzkum bók-
um, er út koma, og dæma pær, er
oss pykja umtalsverðar, hlífðar- og
hlutdrægnislaust og hvorki láta
mönnurn óátalið haldast uppi að
gefa út og lofa endileysur einar,
nje heldur pola mönnum að níða
pað mótmælalaust sem vel er gert“.
Fyrstu 2 nútnerin hafa oss
verið send. I>au færa mönnum
myndir af Pjetri biskupi Pjeturs-
syni og próf. "W. Fiske, og stuit-
ar greinar um pá, kvæði eptir Grím
Thomsen og Einar Benediktsson, rit-
dóma og ýmsan fróðleik. Allur
frágangur er hinn vandaðasti.
Af pessum blöðum, sem enn
eru komin, verður ekki ráðið til
fulls, hvað pað er, sem íyrir út-
gefendunum vakir, eptir hverjum
grundvallarskoðunum blaði peirra á
að vera stjórnað, nje fyrir hverju
peir ætla að berjast.
Þrátt fyrir pað göngum vjer
að pví vísu, að blað petta muni
verða eigulegt og mörgum til
ánægju. Það hefur jafnan, oss vit-
anlega, orðið sú reyndin á, að peg-
ar íslendingar í Kaupmannahöfn
liafa byrjað slík fyrirtæki, hefur
einhver mynd orðið 4 pví og ein-
hver gróði fyrir bókmenntir pjóð-
arinnar. Og pað er engin ástæða
til að ætla, að nú sje síður völ á
góðum kröptum meðal íslendinga í
Kaupmannahöfn en áður hefur verið.
Mest er auðvitað undir pví komið,
að peim kröptum verði vel stjórn-
að, og í pví efni er Dr. Jón Þor-
kelsson enn óreyndur, en víst er
um pað, að hann er maður gáfað-
ur og ritfær.
Vjer óskum fyrirtækinu alls
hins bezta og ráðum löndum vor-
um til að styðja pað með pví að
kaupa blaðið. Það kostar að eins
$ 1,00 um árið í Ameríku og setur
pví engan 4 höfuðið. Þegar fyrir-
tækið er lengra á veg komið og
par af leiðandi meira hægt um pað
að segja, munum vjer fara um pað
fleiri orðum. í petta skipti látum
vjer oss nægja að prenta á öðrum
stað í blaðinu, sem s/nishorn, eitt
af kvæðunum, sem í hinu n/ja
blaði standa, og (litið eitt stytta)
byrjun á grein um auðmenn á
íslandi.
Fitonsandian,
sem blásið hefur verið í Mr. Kr.
Stefánsson, og svo aptur hefur gol-
að úr honum í Hei'mskringlu, er
einhver sá skringilegasti rosagustur,
sem n/lega hefur á oss skollið.
Maðurinn, sem annars er mein-
hægur og friðsamur, vanur að
humma alla skapaða liluti fram af
sjer, á hverju sem gengur, er allt
í einu uppi með moldviðris-vonzku
út af pvi, að pað hefur verið sagt
i Lögbergi, að pað leiki orð á pví,
að pað sjeu ekki vitrustu íslend-
ingarnir í pessum bæ, sem Jón
Ólafsson leggur sjerstaklega lag sitt
við. Þetta heldur Kr. Stefánsson
auðsjáanlega sje sneið til sin, af
pví að hann sje riðinn við „hið
n/ja blað, er Mr. Ólafsson verður
ritstjóri að.“
En pað er nokkuð lítil ástæða
til pess fyrir Mr. Stefánsson að
komast að slíkri niðurstöðu. Fyrst
og fremst er maður að líkindum
ekki skyldugur til að leggja sjer-
staklega lag sitt við Mr. Ólafsson,
pó maður aldrei nema hafi skrifað
sig fyrir 10 dollara hlut í hans
fyrirhugaða blaði — pó að pað sje
vitaskuld sízt fyrir að synja, hvaða
skyldur hann kann að leggja pegn-
um á herðar. Og í öðru lagi veit
Kr. Stefánsson, að vjer höfðum litla
ástæðu til að búast við honum í
pessum nýja blaðfjelagsskap. Hann
man pað v’st, að pegar Jón
Ólafsson tók við ritstjórn Lögbergs
einn, pá Ijet hann (Kr. St.), eins
og fleiri, pað verða sitt fyrsta verk
að segja blaðinu upp; og pegar
Jón Ólafsson var frá pví farinn,
leið ekki á löngu áður en sá sami
Kr. St. kom lijer upp á skrif-
stofuna, og skrifaði sig fyrir blað-
inu af nýju — sem núverandi rit-
stjóri blaðsins er honum auðvitað
mjög pakklátur fyrir. — Það er pví
ónoitanlega nekkuð fljótlega hugs-
að af Kr. St. að halda að vjer
höfum verið að sneiða liann eða
drótta að honum nokkurri sam-
blendni við JÓn Ólafsson.
En hvað pað snertir, hvort nú-
verandi lagsbræður Jóns Ólafssonar
sjeu vitrustu íslendingarnir eða
ekki, pá vísum vjer Kr. St. til
pess er Jón Ólafsson hefur sjálfur
gefið 1 skyn á prenti um pað efni.
HOUGH & GAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block Main St.
Winnipeg, Man.
MIKLA KORN- OG KYIKFJÁR-FYLKID
hefur innftu sinnft endimarka
HEIMILI HANDA ÖLLUM.
Manitoba tekar örskjótum framförum, eins og siá má af þvi að:
Arið 1890 var súfl í 1,082,794 ekrur Árið 1890 var hveiti sáð í 740,058 ekrur.
„ 1891 var sáð í 1,349,781 ekrur Árið 1891 var hveiti sáð í 916,664 ekrur.
Yiðbót - - - 206,987 ekrur Viðbót - - - - 170,606 ekrur.
Þessar tölur eru mælskari en nokkar orð, og benda ijóslega á l>á dásam-
legu framför sem hefur átt sjer stað. EKKERT „BOOM“, en áreiðanleg og
heilsusamleg framför.
HESTAR, NAUTPENINGUR § SAUDFJE
þrifst dásamlega á næringarmikla sljettu-grasinu, og um allt fylkið
stunda bændur kvikfjárrækt ásamt kornyrkjunni.
. ..---Enn eru--
OKEYPIS HEIMILISRJETTARLOND í pörtum af Manitoba.
ODYR JÁRNBRAUTARLÖND —$3,00 til $10,00 ekran. 10 ára borgunarfrestur.
JARDIR MED UMBÓTUM til sölu eða leigu hjá einstökum rrönnHm og fje-
—1 lögum, fyrir lágt verð og með auðveldum borgun-
, , arskilmálum.
NU ER TIMINN til að öðlast heimili í þessu aðdáanlega frjósama fylki. Mann-
■■ fjöldi streymir óðum inn og lönd hækka árlega í verði. í
öllum pörtum Manitoba er nú
ttÓDlR HIARKADUR, JÍRMtRAlTIR. KIRKJTR OG SKÓI.AR
og flest þægindi löngu byggðra landa.
‘Eyilff&A-GROm. I mörgum pörtum fylkisins er auðvelt að
“““ ávaxta peninga sína í verksmiðjum og öðr-
um viðskipta fyrirtækjum.
Skrifið eptir nýjustu upplýsingum, nr'jum Bókum, Iíortum &c. (allt ókeypis) til
HON. THOS. GREENWAY,
Minister ef Agriculture & Immigration.
eða til WINNIPEC, MANIT08(\.
The Manitoba Immigration Agency,
30 York St., T0R0NT0.
FARID TIL
Alirams lliiisl & Alinniis
eptir yðar
LANDBÚNADAR-VERKFÆRUM.
Þeir verzla með
Vagna, Ljettvagna (buggies), SdJvjelar, Herfi, Plóga,
Hveitihreinsunar-vjelar o. s. frv.
CAVALIER ........................ N. DAK.
t3F“ Skrifstofa austur af bæjarráðsstofunni.
Sníðir og saumar, hreinsar og gjörir við karlmannaföt. Lang hiUegasti staður
borgiani að fá búin til föt eptir máli. Það borgar sig fyrir yð«r að kema til han«
áður enn þjer kaupið annartstaðar.
px’a,iiic Danei, 559 Mairj St,, Wlijnipegc
578
var liræddur um að hann gæti ekki
af borið pað, eptir pví sem heilsu
hans var pá varið. Jeg sagði Ró-
sönnu, að jeg væri fús á að ganga
að eiga hana, en að jeg vildi fá
hana til að yfirgefa móður sína,
sem var hin versta norn, og allt
annað en viðfeldin í sambúð. Með
pví að jeg var auðugur, ungur og ekki
Ólaglegur, gekk Rósanna að pessu,
og einu sinni, pegar Rósanna fór
til Sydney til pess að leika par
eptir samningi, fór jeg pangað yfir
um og kvæntist henni. Hún sagði
aldrei móður sinni, að hún hefði
gipzt mjer, hvers vegna Veit jeg
ekki, pví að jcg reyndi aldrei að
aptra henni frá að gera pað. Móð-
irin ætlaði að ganga af göflunum
út af kunningsskap okkar, en jeg
gaf Itósönnu rnikið af peniugum
handa henni; kerlingar-vargurinn
páði pá, og fór svo til Nýja Sjá-
lands. Rósanna fór með mjer til
landseturs míns, og par lifðum við
saman sem hjón, pó að menn hygðu
í Melbourne, að hún væri að eins
fylgikona mín. Loksins fór mjer
jið pykja svj mik.il skönini að
591
ur hann vafalaust með öllu horfinn.
Jeg ætla ekki að ónýta lijónavígslu-
vottorðið, heldur láta pað fylgja
pessum blöðum, svo að pað geti
sjezt, að saga mín sje sönn. Að
endingu langar mig til að biðja
Madge dóttur mína fyrirgefningar
á öllum mínum yfirsjónum, sem á
henni hafa bitnað, en liún mun
sjálf sjá að rás viðburðanna varð
ofureíli mitt. Jeír bið hana að fyrir-
gefa mjer, eins og jeg vona að
guð muni gera af sinni óendan-
legu miskunn, og jeg bið hana að
koma einstaka sinnum og biðja fyrir
mjer á gröí minni, og að dæma
ekki sinn látna föður of liart.“
XXXIV. KAPÍTULI.
Hönd rjettvísinnar.
Calton varð skjálfraddaður, peg-
ar hann las pessi síðustu sorgar-
orð og lagði handritið á borðið-
Það var steinhljóð í herbergiuu,
pangað til Brian rauf pögnina.
„Guði sje lof“, sagði hanu,
586
hún honum frá hjónabandi okkar.
Dálætið, sem menn höfðu haft 4
henni í London, var nú farið að
minnlca, pví að hún rar farin að
eldast, og varð að poka úr sæti
fyrir yngri leikkonum. Whyte lagði
pað pví til, að pau skyldu fara til
Ástralíu og kúga út úr mjer pen-
inga, og í pví skyni kom hann til
mín. Fanturinn sagði mjer allt
petta með einstakri rósemi, og með
pví að jeg vissi að aðal-launungar-
mál lífs míns var á lians valdi, pá
gat jeg ekki boðið honum byrginn.
Jeg var ófáanlegur til að finna
Rósönnu, en sagði Whyte, að jeg
skyldi ganga að skilmálum lians.
Skilmálarnir voru peir: fyrst og
frcmst, að jeg borgaði ltósönnu
húa fjárupphæð, og í öðru lagi
vildi Whyte fá dóttur mína fyrir
konu. í fyrstu pverneitaði jeg að
gefa sampykki mitt til pess hjóna-
bands, en að síðustu ljet jeg und-
an, pví að hann liótaði að gera
æfisögu mína lieyrum kunna, og
með pví hlaut pað að komast upp,
að dóttir mín var ekki fædd í lög-
legu hjónabandi. Hann fór svo að
583
öllum peningunum, sem jeg hafði
gefið henni, og allt af sokkið d/pra
og dýpra, pangað til hún átti nú
heima í einni sKrílgötanni út frá
Litla Bourkes átræti. Jeg spurði
hana um barnið, og hún sagði mjer,
að pað væri dáið. Rósanna hafði
ekki farið með pað til Englands,
heldur liafði falið móður sinni J>að
á hendi, og pað liefur vafalaust
dáið af vanrækslu og skorti 4 hæfi-
logu viðurvaari. Nú sýndist ekk-
ert binda mig við liðna tímann
nema pessi kerlingarnorn, sem ekk-
ert vissi um mitt fyrra hjónaband.
Jeg skýrði henni ekki frá sannleik-
anura í pví efni, en okkur samdist
svo, að jeg skyldi láta liana hafa
nóg að lifa á, ef hún lofaði mjer
að láta mig framvegis í friði og
pegja um allt J>að er snerti kunn-
ingsskap minn og dóttur hennar.
Hún lofaði mjer pessu fúslega, og
sneri svo aptur til lireysis síns í
skrilgötunum, og par er hún enn
á lífi, að pví er jeg frekast veit,
pví að málafærslumenn mínir borga
henni peninga reglulega á hverj-
um mánuði. Jeg heyrði svo ekkert