Lögberg - 27.02.1896, Blaðsíða 1

Lögbrrg er gcfiö út hvern fimmfudag a
The Lögberg Printing & Publish. Co.
Skriísiofa: AfgreiSslustofa: Prentsmiðja
148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Kostar $2,00 um árið (á fslandi.6 kr.,) borg’
ist fyrirfram.—Einsttök númer 5 cent.
Lögrerg is published everv Thursday hy
The Lögbf.rg Trinting & Publish. Co.
at I4S l’RINCESS STR., WlNNIPEG, MaN.
Subscription price: $2,00 per year, payable
in advancj.— Single copies 5 cents.
9. Ar. |
Grefnar
MYNDIR OG BÆKUR
----s-o^c-t*-
Hver sem sendir
25 Royal Crown Soap Wrappers
til Royal Crown Soap Co., Winnipeg, Man.,
getur valið úr löngum lista af ágætum bókum
e tir fræga höfundi:
The Modern Home Cook Book
eSa
Ladies’ Fancy Work Book
eSa valiS úr sex
Nyjum, fallegum myndum
Fyrir
00 ROYAL CROWN SOAP WRAPPERS
Ljómandi fallegar Bxkur i ljereptsbandi.
Eptir fræga höfundi.
Engum nema Royal Crown Soap wrappers
AerSur veitt móttaka. SendiS eptir lista yfir
bækurnar.
Royal Soap Co., Winrjipeg.
ÍSLENZKA LEIKFIMISFJE-
LAGIÐ.
K V Æ D I,
sungið á fyrstu árssamkomu þess, 20. febr. 1896.
Nú víkingsskapar ent er öld
og æði berserkjanna,
er hetjur drápu hjör á skjöld
með hug til styrjar-anna.
þá heimti lýSur hefnd og blóö
og hreysti taldi mesta,
aö vaða fram í vígamóð
og vega menn sem flesta.
Sá tími löngu liðinn er,
sem lítt um ber að kvarta,
því enn þá kappa eigum vjer
með eðalmóð í hjarta.
þó heri þeir ei skálm nje skjöld
til skæðra orrahríða,
þeir sinnar tíðar söguspjöld
með sigurmerkjum prvða.
því þeirra’ er aðal mark og mið
til menningar og frama:
sjer vinna frægð að feðra sið
þó frið og sátt ei lama,
en listir æfa og líkamsþrótt
að lögum fþróttanna,
er vekur andans dáð hjá drótt
og dug til stórvirkjanna.
þeir órakt mundu hregða brand
og buga hættu hverja,
ef fje og líf og fósturland
þeir fyndu þörf að verja.
Æ, lifi þeirra listin góð,
því lifs er helgust kenning,
að leitast við í líf og blóð
að lffga dáð og menning.
S. J. JÓHANNESSON.
FRJETTIR
CANADA.
Skýrslur akuryrkjum&la deildar-
innar í Ottawa sýna, að & árinu 1895
voru 90,600 nautgripir seldir og flutt-
ir burt úr Canada, og var sölu verð &
þeim $7.121,148. Á sama tíma var
sauðfje flutt burtu 187,338, og gerði
þ&ð $1.227,089. Hross voru seld fr&
Canada & &rin upp & $1.547,867. l>etta
gerir alls, fyrir lifandi pening seldann
burt úr rikinu yfir &rið $9,896,104.
Siðustu frjettir fr& Ottawa segja,
&ð útlitið með að koma í gegnum
þingið þvingunarlögunum, fari versn-
andi með degi hverjum. Helzt búist
við &ð stjórnin efni til kosninga þ& og
þegar. Stendur ekki & neinu svo
menn viti, nema þvf, að gera eitthvert
pólitískt bragð, sem gefi stjórninni
Winnipeg, Manitoba íiinintudaginn 37. febrúar 1890.
nokkrar milljónir í kosninga sjóð.
Stjórn sú er vön að gera eitthvað
sllkt & undan kosningum, og menn
mega búast við að heyra bráðum get-
ið um eitthvað. begar hún er þesskon-
ar búin að koma sjer fyrirmeð það, og
svo að fá það sem vérksmiðju eigend-
ur leggja til, fyrir það sem stjórnin
heldur uppi fyrir þá tollinum, þá ætti
Stjórninni að vera óhætt koma til
kjósendanDa, hafandi þar að auki gert
samninginn við þ& kaþólsku um ein-
dregna hjálp, eins og kunnugt er.
Nýdáinn er í Toronto Mr. H. A.
Massey, sem getið var um I síðasta
blaði, að væri veikur. Hann var
mjög merkur maður á ýmsan h&tt, en
þó mest fyrir það tvennt, fyrst að
hann stjórnaði vel og viturlega því
mikla jarðyrkjuverkfæra fjelagi, sem
við hann er kennt, svo að það er nú
hið lang stöndugasta af öllum slíkum
stofnunum í Canada. Hitt annað sem
Mr. Massey ávann sjer ást og virðingu
manna með, var það hvernig hann
varði efnum sfnum, sem voru & seinni
árum orðin mjög mikil. Hann var
maður hinn gjafmildasti við alla er
leituðu hans hj&lpar, en sjerstaklega
var hljóðbært, hve höfðinglega hann
gaf til ýmsra opinberra fyrirtækja.
Sem dæmi upp & það m& nefua, að
hann gaf 20 þúsund dollara til skóla
Metbodistanna, sem nýhúið er að
byggja hjer í bænum.
BANDARÍKIN.
Bandarfkja stjórnin hefur nýlega
gefið út skuldabrjef upp & eitt hundr-
að millíónir doll. og bauð 4 prct.
vexti, og urðu tilboðin um lán gegn
þeim skuldabrjefum, á örstuttum
tfma, nærri sex sinnum það sem um
var beðið. í allt voru tilboðin, þegar
þau voru opnuð 5. febrúar, 4,600 og
voru þau frá 105—120 á dollarinn.
Hjer um bil § af upphæðinni var tek-
ið fyrir 111 hundraðið, eðasem svarar 3
og sjö sext&ndu vöxtum, en einn þriðji
parturinn fyrir 110, og 68 hundruðustu,
sem svarar 3^ vöxtum. Fyrir ári síð-
an seldust ekki Baiidaríkja skulda-
brjef fyrir meira en 104 hundraðið
eða sem svarar 3| vöxtum. Af þessu
er þvf auðsætt, að lánstraust Banda-
rfkjanna er að aukast, og þykir þetta
mikill sigur, ekki einungis fyrir
Cleveland, heldur fyrir hann og alla
aðra sem eru á móti silfur frfsláttu
populistanna. Þvi meira þykir um
vert hvernig gekk rneð þetta lán, sem
um það var beðið á þeim tfma, sem
óvanalegar æsÍDgar hafa staðið yfir
út af utanríkis málum.
ÍTLÖSD.
Frá Constantinopel segja síðustu
frjettir frá nefnd manna, er stjórnin
hafi sent út til pess að rannsaka
manndrápin í Armenfu og til þess að
reyna að stilla til friðar, en sú nefnd
hafi ekki verið nema til málamynda.
Einn flokkur slfkra nefndarmanna hafi
farið til staðar er Sivas heitir, og
kallað þar fyrir sig Mohamedana, og
öll áminningin, sem nefndin hafi gefið
peim, hafi verið sú, að segja þeiin að
stjórnin hafi ekki vonast eptir að þeir
gerðu eins mikið að verkum og átt
hefði sjer stað, og að framvegis væri
ætlast til að þeir hefðu sig hæga.
Næst kallaði nefndin fyrir sig
nokkra kristna menn og byrjaði hún
þá á þvf. að lesa þeim ávarp, sem
hljóðaði um það, hve mikið stjórn
Tyrkja liefði fyrir þ& gert, og svo um
leið að benda þeim &, hvem óskunda
kristnir menn f Armeníu hafi gert,
með þvf að byrja þar frjettablöð, og
þaunig korna á stað æsingum gegn
Tyrkjum. Svo var þeim tilkynnt
það, að ef nokkrar óeyrðir yrðu nú
byrjaðar framar, hvort sem það væri
af hendi Tyrkja eða Armeniumanna,
þá yrðu þeir straffaðir með lífláti.
I>egar þetta ávarp var búið, þá
fór fyrirliði nefndarinnar, Abdullah
Pasha, að ávarpa sfna kristnu tilheyr-
endur með enn meiri frekju. Hann
sagði, að ef Armeníumenn byrjuðu á
nokkrum óeyrðum, þá yrði allt eyði-
lagt og öllu sópað burtu, jafnvel
nafninu „Armenia“. „Þvf sem við
höfum náð“, bætti hann við, „höfum
við náð með blóðugu stríði, og við
sleppum því ekki nema með blóðugu
stríði“.
Nefnd þessi kom aldrei til þorps-
ins Harpoot, sem var brennt og eyði-
lagt og mest níðingsverkin voru
unnin f. Engra spurninga voru
þessir kristnu menn spurðir af nefnd-
inni, svo um vörn frá þeirra hálfu var
ekki að ræða.
Margir kristnir menn hafa með
valdi verið gerðir að Mohamedunum,
þó ekki svo að skilja að þeir hafi
verið látnir velja um það sjer til lífs,
heldur hafa þeir verið bundnirog u.n-
skornir til þeirrar trúar, þvf margir
kristnir menn hafa óskað eptir að
vera heldur Ifflátnir, en ekki fengið
það, því hinir hafa sagst vilja láta þá
,fylla sinn flokkb
Grimmdin og níðingsverkin, sem
þessu aumingja fólki er sýnd, eru svo
framúrskarandi, að þvf verður varla
lýst. Ungar stúlkur eru jafnt og
stöðugt teknar fastar og svívirtar, og
svo eptir npkkurn tfma sleppt út úr
kvennabúrum Tyrkja, nöktum og
allslausum, til þess að deyja út af úr
kulda og hungri. Vinir þeirra og
ættingjar mega hlusta á hljóð þeirra
og vein, án þess að hafa nokkur
hjálparúrræði.
Menn sem voru auðugir f októ-
ber, voru orðnir að betlurum f nóvem-
ber. Ur smáporpunum hefur verið
rænt og burtu borið allt, sem til lífs-
bjargar heyrði, föt og fæði jöfnum
höndum. Lfka var rænt gluggum og
hurðum frá húsunum, og það sem
ekki var hægt að flytja burtu, var
samt eyðilagt, til dæmis flát og önnur
búsáhöld, og sjerlega nákvæmlega
var þess gætt, að skilja ekkert
óskemmt eptir, sem í nokkru verði
var fyrir eigendurnar. Þetta var allt
gert þegar veturinn var að skella á,
til þess að gera hjer um bil óhugs-
andi fyrir fólkið, að lifa eptir, sem
annars ekki var myrt um leið. Fólk-
ið liggur f beðjum, deyjandi úr hungri
og af kulda og alslags veikindum,
sem að þvf sækja síðan aðbúðin fór
að verða svona.
Það er áætlað að 80—100 þús.
manna sjeu þannig nauðstaddir. í
Norðurálfunni og Ameríku er verið
að safna fje til að hjálpa þessu fólki,
en Tyrkir líta fremur hornauga á allar
þær útrjettingar; þeir vilja láta slag
standa. Þó segir sá er frjett þessi er
eptir, að til hafi viljað að stjórn
Tyrkja hafi látið einhvern mála-
myndar styrk af hendi rakna, en það
sje bæði illt og lítið. Brauð, sem
hún hafi sent, lfkist olfukökum, sem f
Norðurálfunni sje brúkaðar handa
skepnum. Mestallur sá stjórnarstyrk-
ur er sagt að gangi f vasa embættis-
manna, er fyrir þeitn útbýtingum
standa. Samskotin, sem verið er að
safna á öðrum stöðum vfðsvegar um
heiminn, gengur mjög illa að hag-
nýta, því engir þora að fara með þau
til útbýtingar, þvf þeir eru þá ræntir
og myrtir. Tyrkir segjast vera á
móti þvf að þeim sje hjálpað, þvf ef
þeirra „eðallyndi“ soldán vildi að
peim kæmi nokkur hjálp, þá gæti
hann gert það sjálfur.
Allar frjettir frá Englandi benda
á það, að friðsamlega inuni enda deil-
an milli Englands og Bandaríkjanna.
út af Yenezuela landamerkjunum.
'Salisbury lávarður tók þá stefnu strax
f byrjun pingsins, að hann vildi taka
til greipa afskipti Bandarlkjanna, sem
þau byggja á sinni Monroe kenningu,
og Sir Wm. |Vernon Harcourt, leið-
togi frjálslynda flokksins I pinginu,
hefur látið f ljósi að hann vilji, friðar
ins vegna, fylgja stjórninni I pvf máli.
Lög hafa verið lögð fyrir pingið
á Englandi, sem fara fram á að banna
algerlega flutning canadiskra naut-
gripa pangað. Búist er við að lög
pessi mæti mikilli mótspyrnu, einkum
frá skozkum bæudum. Þeir halda
pví fram, að Canada nautgriplr sjeu
mjög hraustir, og pverneita peirri
kenningu að peir flytji sjúkdóma inn
í landið. Búist er við að deilur milli
flokkanna á pinginu, muni ekki verða
aðallega út af utanríkismálum, eins
og pó var búist við, og ekki heldur
út af heimastjórn íra, helztar út af
ýmsum smærri málum. Stjórnin hef-
ur lofað að gera eitthvað til pess að
bæta hag bændanna, og hefur, að sagt
er, í pví skyni komið með pessi lög
um að stemina stigu fyrir innflutoingi
canadiskra nautgripa. Skotar purfa
að kaupa mikið frá Englandi af slát-
ur gripum og óttast fyrir einokunar
verði á peim, ef að enska markaðinum
verður lokað fyrir útlendum gripum.
Tvennar auka kosningar til pings-
ins á Englandi eru nyafstaðnar, par
sem áður voru stjórnarsiunar,en frjáls-
lyndi flokkurinn vann pær báðar, með
allmiklum sigri. Þetta pykir benda
á að óánægja sje að færast f vöxt með
Salisbury stjórnina, enda er pvf spáð,
að hann muni áður langt llður segja
af sjer ráðherra embættinu fyrir utan-
rfkismál. í hans stað er helzt. talað
um Lansdown lávarð, sem utanrfkis-
mála ráðherra.
Flokkurinn frski,sem kallar sig
ADti-Parnellíta, er nú allur að sundr-
ast síðan Justin McCarthy sagði af
sje- leiðtoga stöðunni fyrir hann.
Langhelzt vildi flokkurinn fá fyrir
leiðtoga í hans stað Mr. Thos Sexton,
en hann neitaði, og varð hann pvf að
gera sjer að góðu Mr. John Dillon,
sem hann er pó óánægður með, og er
nú pví allur f molum.
Doctor Jameson, sem stóð fyrii
leiðangrinum til Transvaal, og sem
par var hertekinn, hefur verið fluttur
til Englands til pess að mál hans verði
par prófað.
Ymisleg’t.
KaRTÖFLUB TIL BLDIVIÐAR.
Maður f Grand Forks, J. S.
Bartholomew að nafni, hefur fundið
upp eldivið, sem pykir fáheyrður
mjög. Eldiviður pessi er kartöflur.
Mr. Bartholomew hafði áður heyrt
pess getið, að pær mætti nota til
eldiviðar. Nú stóð svo á, að hann
átti mesta fyrni af peim og gat ekki
selt pær fyrir neitt verð, og svo l&ng-
aði hann til að reyna livað væri til í
pessu. Hann hafði f stórhysi sfnu
tro mikla hitunarofna, sem eyddu
tveiinur ,oord‘-um af við & dag. En
svo fór liann að reyna kartöflurnar og
eyddi pá á dag tveimur priðju úr
,cord‘-i af við, en 30 bushelum af
kartöflum. Hann secist hafa sparað
sjer $3.00 vi.ði aE við, og hafi pví
kartöflurnar orðið 10 centa virði hvert
bushel. Til pcss aðbrenna kartöflum
f Nr. 7.
GARSLEY & CO’S
MIXLA .STOXTAKIN G'-SALA.
Mottlar og Jakkar
med halfvirdi.
Það sem eptir er af klæðis-jökk-
um, ,,capes“ og „circulars“ með loð-
krögum er fært úr $15,00 ofan f
$5,00.
AFGANGSSALA.
4 borð af kjólaefna stúfum
1 borð af Flannelett stúfum
1 borð af ljerepts stúfum
1 borð af „linen“ stúfum.
Allar vörur verða seldar pennan mán-
uð með miklum afslætti.
Möttla-klædi
með heildsöluverði — Golfk-læði,
Ulsterklæði.
Drengja yftrhafnir
með heildsöluverði.
Drengjaföt með heildsöluverði.
Það sem eptir er af loðvöru cg
ullarvöru verður allt selt með inn,-
kaupsverði.
CASLEY&CO.
344 MAIN ST.
Sunnan við Portage Ave.
parf við, til pess að kveikja upp með.
Kartöflurnar skal láta ofan á hinn
eldiviðinn, rjett eins og gert er með
kol vanalega, og meðan viðurinn und-
ir brenDur, bakast pær, og eru pá
reiðubúnar að brenna. Þannig skal
bæta ofan á nyjum kartöflum við og
við og svo brenna pær stöðugt. Mr.
Bartholomew pykist sannfærður um,
að kartöflur megi vel nota til e'divið-
ar, einkum í harðkola-ofnum. í Norð-
ur-Dakota vaxa kartöflur mjög vel og
eru pess vegna par í litlu eða engu
verði. Þess vegna álítur Mr. Marth-
olomew vert fyrir bændur að vita, að
peir geti pó æfinlega gert sjer 10
centúr bverju busheli afpeim, mtð
pvf að brúka pær til eldiviðar..
Um Gladstone gamla á Eng'andi
veiður naumast annað sagt en að
hann vinni meðan dagur er. HaDn er
nú hálfníræður og cr enn lö vir.na af
mesta kappi við yms ritverk. Svo
sárt tekur hann stefnaensku stjórnar-
innar í Armenfumálinu, að sagt er að
f honum sje jafnvel að brjótast að
taka að sjer pingmennsku enn, til
pess að geta beitt ábrifum sfuum í
pví máli. Þó er ekki talið líklegt að
neitt verði úr pví.
Rjett nylega liefur hann skrifað
formála fyrir bók, sem kölluð er The
People’s Bible History, sem dr. Lovi-
more f Boston er að gefa út, og sem
verður nú pegar prentuð á Englandi
og í Ameríku.
1 pessari ritgerð sinni segir Mr.
Gladstone, að síðustu hundrað árin
hafi biblían líkst bæ, sem um hafi
verið setið og sem óp hermannanna og
drunur fallbissnanna hafi umkrÍDgt &
allar hliðar, en prátt fyrir pað hafi
biblíau ekki tapað valdi sinu hið
minnsta. Hann heldur pvf par fram,
að stjórnmálamenn hafi minca látið
blekkjast af vantrúar-aldarandanum
en aðrir flokkar mannfielagsirs. En
„blindur er hver í sjftlfs sök“ segir
máltækið.