Lögberg - 27.02.1896, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 27. FEBRUAR 1896.
5
F. W. Colcleugh hafi haft þau um-
mæli um kynblendinga, sem ritstj.
Hkr. segir að hann hafi haft. það
er ein af þcssum slúðursögum, sem
ritstj. Hkr. er æfinlega fullur af. Sá
maður þykist aldrei þurfa að sanna
ueitt af því sem hann segir. Maður
skyldi ætla, að hann hafi fengið
einkaleyfi hjá flokk sinum til lýgi,
rógs og mannlasts á fslenzku, Og
hafi hann fengið það, þá hefur aptur-
haldsflokkurinn sýnt all-mikla dóm-
greind með að veita honum það
einkaleyfi, því hann virðisthafa eins
mikla náttúru til slikra hluta og
Loki, Mörður og Lucifer, þó hann
Vanti vit þcirra, og geti því ekki
komið eins miklu illu til leiðar.
Oss láðist að segja, þar sem vjer
toinntumst á endemis greinimar í
Hkr. 7. þ, m., að ritstj. blaðsins
vonzkast út af því, að vjer höfum
sagt að „óupplýstu mennirnir“ í St.
AndreWs kjördæminu hafi greitt at-
kvæði á móti oss. Vjer sögðum
þetta nú reyndar ekki með þeim
orðum, sem Hkr. kemur að því, og
heldur ekki beindum vjer þessu að
Islendingum, eins og þessi gasfulli
ritstj. gefur í skyn. En vjer skulum
nú taka það fram, að þeir íslending-
ar, sem byggja sína pólitisku þekk-
ingu og stefnu á því sem Hkr. og
hennar útscndarar segja, eru ekki
einasta „óupplýstir“ um landsmál,
heldur enn ver farnir, því þeir eru
leiddir burt frá öllum sannleika inn
í völundarhús heimsku, lyga og
hleypidóma. það er þokkalegt af
Hkr. og hennar öndum að leiða
landa sína inn í það völundarhús!
Ritstj. Hkr. var og í sömu greininni
að tönglast á þvf, að Baldwinson
hefði fengið meiri hluta ísl. atkvæða
i St. Andrews. þetta er blátt áfram
bull, eins og áður hefur verið bent á
í Lögbergi. Hann fjekk 42 arkvæði
umfram í N.-ísl af því það var búið
að vinna þar að kosningu hans með
lygum, rógi, undirferli o. s. frv. í
öærri fjögur ár, en ekki ákveðið fyr
en rjett fyrir kosningar að vjer
byðum oss fram. En svo voru liart
nær 100 ísl. atkv. greidd í Selkirk,
og Mr Bahvinson fjekk ekki nema
um fjórða part af þeim. Vjer feng-
Um því talsverðan meirihluta (yfir
30) af öllum Islenzkum atkvæðum í
kjördæminu. Ilkringlu-menn hafa
alltaf verið að reyna að telja aptur-
haldsflokknum trú um, að þeir rjeði
lögum og lofum 1 pólitík meðal
íslendinga, en svo var nú flokkurinn
búinn að komast að því, að þetta var
fals og tál hvað snerti íslendinga
annarsstaðar en í St. Andrews.
þessi síðasta kosning átti nú að
skera úr, hvað voldugir þeir væru i
St. Andrews kjördæminu, en það fór
nú eins og það fór, að þingmanns-
efni þeirra varð undir einnig þar.
þess vegna er Hkr. nú að klóra í
bakkann og heldur því fram, að
meiri hluti íslendinga í þvi kjör-
dæmi hatí greitt atkvæði með Mr.
Baldwinson, jafnvel þó blaðið viti
ofur vel, að þetta eru ósannindi. Og
apturhaldsflokkurinn veit það einu-
ig ofur vel.
Skólamálið.
Lítið þokar pvi máli enn áfram
par í Ottawa. Stjórnin er að búa sig
undir að pressa það í gegnum þing,
en sá undirbúningur gengur ekki sem
groiðast, því margir flokksmenn
Lennar neita að fylgja henni þar að
máli. Aptur hefur hún búist við að
það mundi baetast upp með fylgi, sem
hún fengi úr hinum ílokknum, frá ka-
þólskum mönnum, en lítið verður
ágengt n eð þá samninga. Kaþólsku
klerkarnir hafa í heitingum við
Laurier um að veita honum alla mót-
spyrnu sem þeir geti við næstu ai-
mennar kosningar, ef hann ekki fylgi
þeim nú að roálum, en hann hefur
svarað því, að hann liði það heldur en
að breyta á móti sannfæringu sinni,
og sannfæring sín sje, að þetta sje of-
beldií aðferð gegn Manitoba. Nú
er sannað, að Sir Donald A. S.nith,
sem hjer var á ferð í siðustu viku, var
sendur hingað vestur af sambands-
stjórninni, til þess að reyna að fá
samninga um málið við Hon. Mr.
Greenway, en þegar þetta er skrifað
er ekki neitt orðið augljóst um árang-
ur af þvi, þó óhætt muni að fullyrða
að Mr. Greenway muni ekki selja
rjettindi og frelsi Manitoba fyrir neitt,
sem Sir. D. A. Smith nje nokkur
annar hefur að bjóða. Sagt er að Sir
Cbarles Tupper sje sá sem stendur á
bak við þá hugmynd, og er getið til
að hanu ætli að láta 1 veðri vaka að
samningar sjeu að komast á milli
stjórnanna austurfrá og i Manitoba, til
þess að sefa þá, sem æstastir eru á
móti honum,og svo undir því yfirskyni
ætli hann að kalla til kosninga og
reyna þannig að gera sem minnst úr
skólamálinu meðan á kosningunum
stendur, en undir niðri lofi hann þeim
kaþólsku að setja lög þeirra I gegn
tafarlaust,þegar sama stjórn sje komin
aptur til valda.
Hvorir eiga að ráða ?
Já, hvorir eiga að ráða lofum og
lögum hjer í landi? í>etta er sú
spurning, sem kveður við um þvert
og endilangt landið. Er það meiri
hluti þjóðarianar, í gegnum sitt lög-
gjafar þing? eða er það kaþólska
kirkjan? Er það páfinn I Róm og
prelátar hans? eða er það þing og
þjóð? En það er ljettara að spyrja
slíkra spurninga en að svara þeim,
þvi eins og sakirnar standa nú, hjer I
landi, er allt annað en auðráðið hvað
verður ofan á. í>að hefur verið i
meðvitund manna, að sambandsstjórn-
in hafi selt sig þeim kaþólsku, en nú
er það komið svo greinilega i ljós,
að um það verða valla neinar getgátur
nje deilur framar. Spurningunni hjer
að ofan er því svarað, að því er snert-
ir þá nú verandi stjórn. Meðan hún
er við völd, þá ræður hún ekki, nje
það þing sem hún leiðir, nje þjóðin í
gegnum það, heldur er það kaþólska
kirkjan, sem hefur keypt af stjórninni
öll umráð yfir þvi þingi.
C>etta er sannað og i Ijós leitt með
brjefi, sem kaþólskur trúboði hjer I
norðvestur landinu, faðir Lacombe,
hefur verið látinn senda Hon. Mr.
Laurier.
Faðir Lacombe segist skrifa brjefið
í nafni og umboði biskupa og presta
kiþólsku kirkjunnar, og er efni brjefs-
ins að fara þess á leit við Mr.Laurier,að
htnn greiði atkvæði, og láti sinn flokk
greiða atkvæði, með þvingunar-
lðgunum móti Manitoba.
MÚTAN sera hann, i umboði
kirkjustjórnar sinnar, biður Mr.
Laurier er sú, að það skuli, ef hann
geri eins og hann sje beðinn, verða
atkvæðalegur’styrkur fyrir hans flokk,
sjerstaklega við næstu almennar
kosningar.
HÓTANIRNAR sem hann, í
sama umboði, ógnar Mr. Laurier með,
eru þær, að ef hann ekki geri eins
ocr mælt sje fyrir af kirkjunni, þá sje
hún, með öllum sínum klerkalið, heit-
orðum bundin um það, að risa upp
sameiginlega eins og einn maður, frá
hafi til hafs í öllu rikinu, til þess að
vinna á mód L iurier og hans flokk
við næstu almennar kosningar.
Eins og vjer höfum áður bent á,
þá neitar Mr. Laurier algerlega að
selja sannfæringu sína í þessu máli,
eða að vikja frá henni, þó honnm sje
hótað hörðu.
Brjef þetta er dagrsett 2. janúar,
en lögum þessum var ekki hreyft á
þingi fyrr en þann 11. febrúar, cg
samt talar faðir Lacombe i brjefi síuu,
dagsettu þremnr vikum áður, um á-
kveðin lög, sem verði lögð fyrir þing-
ið siðar. Þetta sýnir ljóslega, að þeir
kaþólsku hafa sjálfir búið til þessi lög,
og ber það saman við það sem Heims-
kringla, sem veitir þeim kaþólsku lið
i þessu máli, segir t siðasta blaði.
Hún nefnir þessi lög, lög kaþólskra.
Lög þau snerta auðvitað engu síður
prótestanta en kaþólska, svo þetta
hlýtur að benda á, að hún hafi vitað
til þess, að kaþólskir klerkar hafi bú
ið lögin til, enda er það nú, með þessu
brjefi frá föður Lacombe, orðið aug-
ljóst, þó Heimskr. hefði ekki sleppt
JVÍ.
Enn fremur er það nú sannað, að
>eir kaþólsku klexkar hafa boðið sam-
bandsstjÓrninni sama kaapskapinn,
sem þeir nú buðu Mr. I.aurier. Stefna
jeirrar stjórnar í málinu sýnir og
sinnar, að hún hefur gengið að kaup-
inu. Hún hefur þegið mútuna og er
nú eigu kaþólsku kirkjunnar að þvi
er þetta mál snerdr. Djóð nje þing
ræður þvi ekki úrslitum þessa máls,
heldur kaþólska kirkjustjórnin, sem
hefur keypt fulltrúa þjóðarinnar.
• Pólitísk svívirðing á hæstastigi á
sjer hjer stað. í ágreiningsmáli þessu,
seni komið hefur upp milli Manitoba
°g þeirra kaþólsku, er nú sambands-
stjórnin dómari. öllum er kunnugt
hverskonar óhæfa það mundi þykja,
ef reglulegur dómari i einhverju máli,
>ægi mútur frá öðrum hvorum máls-
jartinum til þe3S að dæma honum i
vil. Ekki einungis varðaði það em-
bættismissi fyrir þann dómara, holdur
einnig þungri hegningu, ef það kæm-
ist upp. Vjer skulum ekki í þetta
sinn fara fleiri orðum um samvizku-
semi þessara dómara þar í Ottawa,
því vjer erum þess fullvissir að mönn-
um er nú almennt farið að skiljast
hvernig það stendur.
Vjer minntumst litið eitt á Sir
Charles Tupper, í síðasta blaði. Ilann
á vonandi eptir að kynnast mönnum
enn betur, en vjer höfum tækifæri til
að lýsa honum. Hann gerir ráð fyrir
að koma hingað til Winnipeg á flokks-
þing, sem apturh*ldsmenn í þessu
fylki ætla að halda hjer í Winnipeg
þann 17. n. m. Dýrðin og dynið, sem
gert var með hann austur frá fyrst
eptir að hann kom, er nú farið að
rjúka af, þvi haun þykir allstaðar
koma illa fram.
Ef lesendur Lögbe'gs sæju reikn-
inginn hans, sem almenningur varð að
borga síðasta ár, þá mundi þeim vel
skiljast hvers vegna honum er annt
um að apturh'ddsPokkurinn haldi
völdum framvegis. Dessi reikningur
hefur nú nýlega verið birtur í blöðun-
um eystra, vegna þess, að við kosn-
ingarnar í Cape Breton var minnst á
atriði I honum, en sem Sir Tupper þá
bar á móti að væri farið rjett með.
Reikningurinn er tilfærður orð rjett,
ins og hanu var fyrir siðasta ár í
skýrslu aðal yfirskoðunar manns
stjórnarreikninganna eystra, og ber
hann með sjer, að þó kaup Tuppers
sje þar ekk: kallað nema Í10,000, þá
kemur karl kröfu sinni, sem stjórnin
þarf að borga upp I $20,887.72. En
þó er ekki þetta látið nægja, heldur
bætt við neðst „allowance to Sir
Charles Tupþer $2,000“, og er. ekki
borið við að finna því neina afsökun
nje nefna það neinu nafni. Honum er
til slegið það svona hins vegar, upp á
slump. I>að vantar því ekki nema
rúma þósund dollara til þess, »ð
þrjátíu þiisundum sje dembt í þessa
einu hft yfir árið. Æila skyldi að
>að vaeri ekki neitt smáræði sem roað-
ur með þessari þóknun, ynni fyrir
>jóðina. Hann er nú kominn hingað
til þess,að hjálpa kaþölsku prestunum
til þess að leggja undir sig Manitoba
og Norðvesturlandið, og verður valla
annað sagt,, en að það sje greiði, sem
vert sje fyrir almenning að leggja
hart á sig til að borga.
Ekki er svo að skilja að vjer höf-
um bent á þetta fjár bruðl sambands-
stjórnarinnar i Sir Tupper fyrirþað’
að ncitt sjerstakt sje við það af hendi
stjórnar þeirrar, það er öðru nær. t>að
er einmitt mjög góður spegill af þvi,
hvernig hún fer með almennings fje.
Allir geta líka skilið að eitthvað verð-
ur að verða af öllum þeim milljónum,
sem í gegnum hennar hendur ganga.
Og þá getur mönnum líka vel skilist
hvernig á þvi stendur, að kosninga
loforðin hennar, um opinberar um-
bætur í landinu, enda, eins og kunn-
ugt er, með engu nema svikum.
Arinbjorn S. Bardal
Selur líkkistur og annast um út
farir. Allur útbúnaður sá bezti.
Opið dag og nótt.
613 Eigin
T. H. Lougheed, M D.
Útskrifaður af Man, Medical University.
Dr. Lougheed hefur lyfjabúð í sam-
bandi við læknisstörf sín og tekur því til
öll sín meðöl sjálfur. Selur skólaba;kur,
ritföng og fleira þessháttar.
Beint á móti County Court skrifstoíunni
GLENBORO, MAN.
FRANK SCHULTZ,
Financial and Real Estate Agent.
Commissioner ii\ B. I\.
Gefur ut giptinga-leyfisbrjef.
Er innheimtumadnr fyrir
THE TRUST AND LOAN COMPANY
OF CANADA.
BHLDUR.................HIHH’
I. M. Cleghopo, M. D,.
LÆKNIR, og YFIRSETUMAÐUR, Et-
Útskrifaður af Manitoba læknaskólanum,
L. C. P. og S. Manítoba.
Skrifstofa yfir búð T. Smith & Co.
EEIZABETII ST.
BALDUR, - - MAN.
P, S. Islenzkur túlkur við bendina hve
nær sem þörf gerist.
305
íór á leikhúsin og sönghúsin til að sjá og heyra
hvernig leikið væri og sungið á Frakklandi, en hún
vildi ekki fara opt & þá staði, þar sem hún ekki skildi
hitt orð af þvi, er fram fór.
Ralph var nú að læra, og lijet kennari hans pró-
fessor Barré, og ljet hann sjer mjög annt um, að
kenna ameríkanska piltinum sem mest, því hann var
þroskaðri I anda vegna ferðalaga sinna og reynzlu en
ookkur annar piltur á hans aldri, sem prófessorinn
hafði kennt. Ralph hefði geðjast miklu hetur að
þvi, að kynna sjer París, en að læra, og þar eð pró
fessorinn gat eytt miklu af tima sínum upp á piltinn,
þá tók hann allmikið tillit til smekks unglingsins.
Af þessu leiddi, að þeir urðu mestu mátar, og Ralph
Undi hag sínum betur en nokkurt hinna.
Dað var í því er snerti samkvæmislíf, að vegir
þeirra Mrs. Cliff og Ednu lágu fjærst. Kunnings-
skapur Ednu við Mrs. Sylvester, sem var falleg og
flugáfuð kona og þess vegna velkomin hvar sem
var, hafði það í för með sjer, að áður en hana varði
var henni boðið ekki einasta í hús þeirra er stóðu í
sambandi við amerfkanska sendiherrann, heldur í hús
fjölda annara Amerikumanna, sem búa i Paris, og i
hús nokkurra franskra manna. Mrs. Sylvester var
upp með sjer af vinkonu sinni, og ljet þess vegna
ekkert tækifæri hjá líða að koma henni á
framfæri í samkvæmislifinu. Edna fór inn í þetta
nýja líf á sama hátt og hún hefði faria inn í lista-
Verkasafn eða gripasafn, sem hún hefði ekki áður
808
vesturströnd Suður-Ameríku og byrjaði hína löngu
sjóferð sina kringum suðuroddann og yfir x\tlants-
hafið, þá myndi hann fara inn á einhverja höfn á
vesturströndinni og skrifa henni þaðan, og þar eð
brjefið gengi með póstgufuskipum,mundi hún fá það
löngu áður en seglskip það, er hann var á, næði til
Frakklands, en ekkert brjef kom. Edna hafði samið
við verzlunarfrjetta umboðsmenn að teiegrafera
sjer tafarlaust til Parísar þegar „Miranda“ kæmi inn
á einhverja höfn á Frakklandi, en hún fjekk ekkert
skeyti frá þeim heldur. En það var sama hvað hún
var að gera, þá fannst henni eins og hún myndi á
hverri stundu fá slíkt skeyti. Stundum fannst lienni
að þessi langa bið hlyti að þýða það, að eitthvert
slys hefði komið fyrir kapteininn, og þá fór hÚD að
reyna að reikna allt saman út. Sjóleiðin frá Acapul-
co fyrir suðuroddann á Ameríku, og svo þaðan norð-
austur yfir Atlantshafið til Frakklands, væri að vísa
fjarska löng og seinfarin fyrir seglskip. Og svo yrði
að bæta við timan, sem gengi I sjóferðina, mörgum
dögum og ef til vill vikum, sem gengi í að koma
gullinu úr turninum I hellirnum út I skipið; og svo
gætu allskonar tafir komið fyrir i sjóleiðinni. Bæði
hún og Ralph báru ótakmarkað traust til kapteinsins.
Ilún var þess vegna sannfærð um, þegar hún hugs-
aði rólega um málið, að þó að hanu næði ekki einu
einasta stykki af gullinu, þó að allskonar slys kæmu
fyrir liann, þá myndi hann koma til Frakklands, uf
þvj að hann Liefði sagt að liaua kæmi þangað.
301
búa þannig um, að jeg geti gert hvað sem mjer
sýnist þegar þar að kemur“.
Ralph fór að hátta og ætlaði að hugsa frekar um
málið i rúminu, og þó niðurstaðan yrði sú, að hann
svæfi meira en hann hngsaði, þá sagði hann Ednu
morgunin eptir að hann áliti, að hún hefði rjett
fyrir sjer.
„En eitt er jeg viss um“, sagði hann, „og það
or, að þó þessi heiðna hjónavígsla skyldi ekki álitast
lögmæt, þá var það hátíðleg trúlofunar athöfn, og
því getur enginn neitað. Dað var að sinu leyti eins
og bráðabyrgða rjettinda-brjef þau, er menn fá áður
en menn fá einkaleyfi fyrir einhverri uppfundning;
og ef þú vilt að hann standi við samning sinn, þá
ætti hann að gera það, en ef þú kærir þig ekki um
það, þá kemur engum öðrum það við. En lofaðu
mjer að gefa þjer dálitla ráðlegging, og hún er sú,
að hafa með þjer þetta tvífætta vígslu skýrteini,
Cheditafa, hvert sem þú ferð eða livað sem þú gerir.
Hann er nú farinn að tala ensku talsvert vel, og
getur því orðið að góðu liði ef einhver þræta skyldi
ko na fyrir“.
„I>ræta!“ lirópaði Edna reiðulega. „Hvað ertu
að rugla? Dettur þjer i hug, að jeg mundi fara að
gera kröfur cða fara í þrætur í þessu máli? Jeg
áleit að þú þekktir mig of vel til að ímynda þjer
það‘.
Ralph andvarpaði og sagði: „Ef þú að eins
vissir sjálf, hve afar-erfitt er að þekkja þig, þá værir