Lögberg - 17.09.1896, Qupperneq 2
2
LOGBERG FIMMTUDAGINN 17. SEPTEMBER 1896.
Úldrátlur úr brjrjum sjci’a
Tómasar Sæmundsonar
til samútgefrnda
Fjölnis.
(Kptir Tímariti Bókmenntafjelagsiiis).
I.
[Til fjelaganna í Kbiifu].
Laufrarnesi 20. sept. 1884.
brimenningar Redactörer! —
Mjer hefur ekki oiðið að vegi að gjöra
neitt síðan liingað kom, jeg sendi
ykkur |>ví pappírana ajitur næstum
eins ojr jeg við peim tók', jeghef ekki
einu sinui fentjið líma til að utnskrifa
svo pi ir yrðu lesnir; jeg vonast
[tiJJ, að pið sarnt, sem vanir eruð
hönd ininni, láðið i meininguna víð-
[ast] hvar, og meira kæri jeg mig
ekki um, pví orðunum gef jeg ykkur
fullkoroið leyfi lil að umbreyta eptir
ykkar velpóknun; pað er helst niður-
xöðunin, sjer í lapi á pví fyrra, sem
á að vera inngangurinn til rits okkar,
8em jeg óska [að] stæði óhögguð, pví
hún er svo logisk sem gjörast mætti,
[og] vil jeg forsvara [hana], hvar sem
á parf að halda. I>ar á móti kann út-
færsla hinna einstöku atriða [að] vera
i mörgu ábótavant, sem pið getið
árjett. I>að fellur strax i auga, að
sum [atriðÍD] eru í samanburði styttri
en önnur, hvar um pó hefði mátt eins
margt segja, hefði tfminn leyft og
pað sýnzt eius nauðsynlegt.------
-----Etatsráð [ísleifur] Einarsson
lætur best yfir fyrirtæki okkar af öll-
um, sem jeg hef talað við; hann heyr-
ir yfir höfuð til peirra mest liberale
hjer um pláss, og Dr. Scheving—hann
trúi jeg hafi skrifað sig fyrir 6eður 12
exempl.-------Ef pið setjið nöfnin
okkar framan á titilinn, þá Jcref\st\
je<j \þess], að mitt \nafn\ sjc seinast,
par pær 2 seinustu reglur, sem við
getum gengið eptir, eru annaðhvort
Tidsfölge veð Indtrædelsen—og pá
er jeg sá seinasti—eða stafrofsröð,
eins og brúkuð er við „Maanedskrift
for Litteratur“—og pá er jeg líka sá
seinasti.-----Munið fyrst og fremst
til að sleppa engu frá ykkur, sem pið
ekki eptir á viljið vera kunnir að,
par næst, að ykkur liggur öllum á að
losast sem fyrst frá Attestats, og sjer
1 lagi pjer, Brynjúlfur — jeg skal
reyna að skafEa pjer jörð í Breiðaból
staðarsókn, ef pú kemur með Rangár
vallasyslu.-----
Jeg hef verið á hins íslenzka
bókmenntafjelags fundi í Reykjavík
og sjeð aðgerðir ykkar hjerna, pær
yor, sem jeg ekki hafði heyrt neitt
um; — nijer s/nist pið ráða til, að
Gunnlögsen hætti að mæla, en mjer
8/nist fjelagið vel hafa efni til og
ekki geta annað en verið áfram um
að hann haldi pví, sem honum hefur
verið gefið, hvert sumar sem hann
fianar sig færan að gera nokkuð
hver veit hvað lengi við höldum
Gunnlögsen og landið er stórt. Bless
áðir ljáið ekki rentukammerinu kort
Gunnlögsens; pað getur ekki brúkað
pau, fyrst pau eru svo ónjft; sjáið pið
ekki, hvað impertinent peir hafa af
slegið okkur hjálpina um að prenta
pau, svo peir geti reiknað okkur kort-
íd, sem peir Schell eru að tína saman
eptir eldri kortum og sjálfum Gunn
lögsen, upp á 130,000 rbd. eins og
sjókortin og gert allan okkar kostnað
ónytan. Reynum heldur að gera
peim sama bragðið og vera búnir að
útgefa eitt fjórðungskort af Gunnlög
sens, útdregið af sýslukortunum, áðui
peir vita af. Videnskabernes Selskab
hjálpar fjelaginu okkar til að útgefa
pað, og Gunnlögsen gerir án efa,hvað
hiiin getur, til að verða búinn með
pað. Jeg hef ei getað talað við haun,
pví hann er á mælingum í Rangár-
vtllasýslu.—Ekkert talað um alping
hjer til lands! Das ist die grosze
^Vufgabc unsererZeit! Lifið heilir!
kominn, pó koin hann einhverstaðar
úr suðurvegum. En fyrir 5 dögum
fjekk jeg með Jóni klausturhaldara
[Guðmundssyni brjefjið] frá pjer, sem
bonum hefur fylgt og slðast í gær
2 brjef frá pjer að norðan frá Eyja-
firði langtum eldri---svo pú sjerð,
að jeg muni nú um síðir hafa fengið
pær undirvísarjir og dót I bendur, sem
jeg svo leDgi práði eptir að vita eitt-
livað um. — — Hafðu satnt bestu
pakkir fyrir öll brjefin og útrjettÍDg-
aruar, en pau gefa mjer eins margt að
hugsa, eins og umpenkingartíminn er
stuttur, pví jeg vona á hverri stundu
póstsins að austan aptur, og vildi jeg
hjá oss fellur hann yfir höfuð vel í
geð. l>eir verða allir að játa, að málið
sje aðdáanlegt, sem, pó pað sje ekki
nema meðalið og purfi líka meiningar-
innar með, hlytur að vera ,conditio
sine qua non‘ fyrir öllu, sem skrifað
er á Islenzku, eigi pað að geta fallið
peim sömu íslendingum [t geð]. Deir
hafa allir roðnað yfir pví, sem útgcfa
Sunnanpóstinn, og eruj síðan
farnir að vanda sis betur. Innihaldið
sjfuist peiin ekki vera heppilega valið
og pó sjálfsagt allt með smekk, og
engan hef jeg vitað finna missmíðar á
andanum necia Landpbysicus; varpað
á samkoinu hjá Ulstrup, hvar brjef
ekki sleppa af hans ferð suður, ef ske mitt var haft að borðsögu.---Sjera
O'ætti [að] enn pá næðist [i] ófarin
skipl>að, sem viðkemur Fjölui ger-
ir pú svo vel að meðdeila fjelögunum
til yfirvegunar,---og er pá fyrst,
að strax sem jeg lauk upp Fjölni varð
mjer illt, pvl hann er einmitt svo I
sínu útvortis sem jeg ómögulega get
liðið bækur-----. Formatið er minna
Arni fann ekkert að,ncma sumt kynni
að vera heldur djarft í brjefi mluu, svo
sem, tók Iiann til, að syslumennirnir
kyn n u ekki dönsku, en Ijet pó lika
vel yfir pví. Aldrei gat mjer komið
til bugar að taka pað fyrir skens, sem
hann víkur að mjer i Sunnanpóstinum.
Biskupinn [Steingr. Jónsson], sem
To
Cure
RHEUMATISM
t.a.k::ei
og stíllinn stærri en jeg hafði áskilið einna minst er fyrir beryrði I bókum
II.
[Til Jónasar Hallgriinssonai||.
Breiðabólstað 6. sept. 1835.
Fyrir svo sem hálfum mánuði
ijekk jeg pá loks dálitinn pakka, sem
innihjelt 5 exemplör af Fjölnir. I>ar
með fylgdi ekkert brjef, svo jeg vissi
pkki hvaðan úr veröldinni hann var
t>ú skalt sjá, vinur! að sá
asti basis fyrir pvi, að fyrirtæki okkar
vegni vel hjá almenningi er pað, að
þeir fái inikið fyrir litla peninga —
—. í>ar næst verðum við að sjá til,
að inuihaldið fyrir sig sje með Gehalt
og eptir alpyðusmekk, pví petta ger-
ir afsetningu bókarinnar ætið vissa,
án pess almenningur enda purfi að
hafa gert sjer skiljanlega grein fyrir,
hvar af pað kemur.--------t>ú mátt
ómögulega kenna brjefinu mínu um
pó færri vilji hafa hann að ári en ritað
hafa sig fyrir liouura I fyrra —
Jeg segi pjer einlæglega, að svo
langt sein jeg hef getað til frjett, er
pað brjefið mitt, sem mælir fram með
honum í ár,og alpyðau skilur yfir höfuð
eða veit að meta lítið annað, sem hann
inniheldur, og mjer pykir enda svo
stóra bók vanta afhandlingar, sem
heldur væri gerð i (líkt og Fjelags
ritin), og líkjast fremur samtiningi til
að fylla rúmið, og pá helzt um pað,
sem næst er hveisdagslífinu og póli-
tíkinni hjá okkur, pvd færi maður að
rannsaka hvað pað eiginlega er, sem
gefur hlutunum, og bókunum með,
Interesse, er pað [petta], aðþað gripi
sem mest inn l Ufi.ð, höndli um það,
sem menn helzt finna nawðsyn á að
yfirveja og vita eitthvað um, og geti
maður ekki komið efni sinu svo fyrir,
kaupir pað enginn til langframa.
Ekki hef jeg frjett, að fólk hafi reiðst
til muna brjefinu mínu, helst kannske
kaupmenn og parua fáeinir í Rvík og
einna mest hafa menn fundið að pvi,
sem jeg lagði mest Eftertryk á, að
syslumennirnir skrifi hvorki dönsku
nje íslenzku, en pað ber lika jafn-
meira á pví, af pví pið hafið undan-
hefur skrifað mjer [með] pessum orð
um- „Fjölnir er kominn! Jeg skar
út úr honum að framan, pegar jeg
vaknaði í rúmi minu og pótti margt
merkilegt að frntnan, en jeg tókst
á lopt, pegar jeg las brjefið frá ís-
landi. t>ess manns, sem pað hefur
skrifað, ferðasögu kaupi jeg!“ —
Annars eigið pið miklar pakkir skilið
fyrir meðferðina á brjefi mínu; jeg
mætti vera blindur, ef jeg ekki sæi
hvað roikið pað hefur unnið, pví fyrst
er á pví svo fagur stíll, sem jeg
skammast mín fyrir að mjer sje eign-
aður, par eð jeg verð aldrei fær um
að skrifa svo góðan, og líka hafið pið
tekið burtu /misbgt, sem hefði
kunnað að sýnast Personligheder—
Grovheder—smekkleysur. Ekkert af
pessu hefði jeg viljað láta liggja eptir
mig. —1 — Mjer s/nist pó ætíð nauð-
synlegt, að við förum að analysera
forholdin hjá okkur. EDgelskir og
Franskir ganga æði miklu pjettar
inn á persónurnar i peirra Virkekreds,
og enda Danskir, sem við álítum
bezta, hafa tekið fullt svo djúpt í ár-
inni (hvað Litteraturen áhrærir) í
Maanedskr. for Litteratur.------Ritl-
ingurinn um uppruna jarðarinnar er
ágætur, og er meðferð hins og niður-
röðun allt, eins og jeg vil hafa, helzt
pað, að gengið er út frá pví natiónala
hjá okkur, sem mjer s/nist við eigum
að yfirvega í krók og kring áður við
förum lengra.-------Sagan af Eggert
Glóa pykir mjer óvenju falleg,
Margir segja samt, [að] hún sje eins
og kellingasögur bjá oss, aðrir, að hún
sje Ijót (af pvi hún fer iIla!).--t>ú
sjerð af pessu, að jeg hef yfir höfuð
ekkert að finna að innihaldi Fjölnis.
Bristors
S»RSÍP»RILU
IT 18
PROMPT
RELIABLE
AND NEVER FAIL8.
i IT WIImIm
ÍVIAKE
YOP WELL
Ask your Druggist or Dealer for it
BHISTOL’S SARSAPARILLA.
Your Face
fellt nokkuð rjett á undan, sem átti og jeg parf að eiga hann til pess að
að undirbúa [pað]. Verr goðjast læra af honuin islenzku í öllum sínum
sumum álit Mullers, af pví að peir
geta ei tekið I höfuðið, [að] pað sje
útlagt, eða pá til hvers verið sje að
prenta slíkar skammir um föðurlandið.
Vilja hrinda slíku af sjer með skömm-
um. Yfir höfuð synist mjer ekki
duga, að vjer smjöðrum fyrir sann
leikanum eða hlífum okkur við að
koma í bókunum við ósiði okkar, sem
venja hefur verið næstum alltaf hing-
að til í bókum, [pá] kærir fólk sig
minna um að lesaokkur, og Litteratur
vor er pá hættur að koma neinu góðu
til leiðar. Sama er að segja um að
fína svo orðatiltækin, að almenningnr
ekki skilji pau,—að svipta ræðuna
öllum hita og fjöri, sem pið hafið að
nokkru leyti gert við fyrstu afhand-
linguna; slikur máti sviptir hana öllu
Populariteti, pað verður sjera-Árna
ismus, sem pið vitið að aldrei hefur
fengið miklar viðtökur bjá almúga
nje heldur átt pær skilið; og pó að
Ccnferensr. [Magnús] Stephensen
væri stundum grófur og srnekklaus,
>á hefur almenningi miklu betur að
houum geðjast, af pví hann hafði
meiri anda, fjör og tilfinnan; enginn
rithöfiundur hefur gert þvWkt gagn
eða lukku á Islanfii og pað er ekki
ætíð loku fyrir pað skotið, að maður
geri gagn, pó hann fái mótstöðumenn.
—t>etta er nú sagt með tilliti til al-
mennings, sem við höfum fyrst og
fremst fyrir augum, en jeg get glatt
ykkur með [pví], að peim uppljfstu
greinum.
(Frsmh. i næsta bl.)
Colds,
THE GREAT
Family Medicine of the Age.
Takon Internaiiy, ItCures
niarrhœa, Cramp, and Pain in the
Stomavh, Sore Ihroat, Sudden
Coucjhs, eto., eto.
Used Extcrnally, It Cures
Cuts, Druises, Burns, Scalds, Sprains,
Toothache, Pain in thc Face, Neuralgia,
fíhcumatism, Frostcd Fcet.
No articto over nttalnaii to su«;h unbountleil popular-
ity —Salan ObHcrt , r.
VVe ciin T>eiir testlmnpy to tho «úru,ary of llie Pain-
Ki!l**r. Wehavege n jtn marlo clieciu m 8<>otltlng tho
4overe5t pain, ayíl Kuow U to bo a good articie.—Oincin-
nali fiiaval'h.
NolhJrg b^p yot r>v-pn»sej tho Paln-KUler, whloh Is
the most valuablo luduuy uiotUcluenow in uao.—Tennestee
Orgt'n.
Jt hss real mcrit; as a moans of removinjr paln, no
modii Ine h.ia ni.qiilid a toputution equal to Perry Davis’
1 ain-Klllor.—Nrirpnt
Bevvaw of ImitnfIniis. B’*v only the genulne "Pf.krV
P/.VIS.' Suld 0V» yivli 'i'*; li i gn bottleH. *>5c.
Very large bottle, 50c.
J. G. Harvey, B.A., L.LB.
Málafærslumaðuk, o. s. frv.
Office: Room 5, West Clements Bloclc,
494)4 Main Street,
W innifeg, - - Manitoba
Wlll be wreathed wlth a most engaglitK
smlle, aftcr you Invest In a
WMie Sewing Macliíiie
EQUIPPEO WITH IT8 NEW
PINCH TENSI0N,
TENSI0N INDICAT0R
—AND—
AUTOMATIG TENSION RELEASEH,
The most complete and useful devices ever
added to any sewing machine.
The WITIT E is
Durably and Handsotnely Built,
Of Fine Finish and Perfect Adjustment,v
Sews ALL Sewable Articles,
And will serve and please you up to the full
iimit of your expeetations.
Active Dealkrs Wanted in unoccu-
pied territory. Liberal terms. Address,
WHITE SEWING MACHINE C0„
CLEVELANÐ. O.
Til sölu hjá
Elis Thorwaldson,
Mountain, N. D
Ricliards & Bradsaw,
Málafiersliunenn o. s. frv
Mclntyre Block,
WlNNrPEG, - - MAN.
NB. Mr. Thomas II, Johnson les lög hjá
ofangreindu íjelagi, og geta menn fengið
hann til að túlka þar fyrir sig þegar þörf geris
$1.00
EDA
50 CENTS,
hvort sem pjer viljið heldur.
Af því að nú er töluvert
liðið á þennan yfirstandandi
árgang Lögbergs, dettur oss í
hug að bjóða nýjum kaupend-
utn sjer-stakt kostaboð á því,
sem eptir er af árgangnum.
Vjer bjóðum því:
Lögberg frá þessutn tíma cil
ársloka (i rúma 7 mánuði)
og sögurnar: „þokulýður-
inn“ (656 bls.), „í leiðslú'
(317 bls.) og „Æfintýri
kapteins Horns“ (um 700
bls.) fyrir að eins
$1.00.
EDA
þeir, sem ekki kæra sig um
sögurnar, geta fengið LöO-
BERG frá þessum tíma til
ársloka (í rúma 7 mánuði)
fyrir ein
50 cents.
En aðgætandi er, að borg-
unin verður undir öllum
kringumstæðum að fylgja
pöntuninni, og að þetta kosta-
boð gildir að eins hjer í álfu.
Lögberg:
Print. & Publ. Co.
N.B. Sögurnar „pokulýtfurinn" og
„I LeiSslu“ verða sendar stráx
og pöntunin kemur; en „Æfin.
týri kaptéins Horns“ getuip vjer
ekki sent fyrr en seinna. Sagan
endar i blaSinu um júlíminaSar-
lok.og verSur þá hept.sett í kápu
og send eins fljótt og unt verðúr.
JOSHUA CALLAWAY,
Koal Easiiito, Ulining aml Financial Jlgon
272 Fort Sthebt, Winnifbo,
Kemur peningum á vöxtu fyrirmenn.með
góðum kjörum. Öllum fyrirspurnum
svarað fljótt. Bæjarlóðum og hújörðum
í Manitoba er sjerstakur gaumur geflnn
Peningap til lans
gegn veði 1 yrktum löndum.
Rýmilegir skilmálar.
Farið til
Tl]e London & Caqadian Loan
Agency Co., Ltd.
195 Lombard St., Winniprg.
eða
S. Chrlstoplicrson,
VirSingamaSur,
Grund & Baldub.
&
QOODMAN & TÆRQESEN,
hafa til sölu hinar ágætu og billegu
CRAND JEWEL MATREIDSLU-STOR.
Ennframur allar tegundir af
EIR, BLIKK OC CRANIT VORUM, VATNS-
PUMPUR, ÞVOTTAVINDUR og fleira.
Setja inn kjallaraofna (Furnaces).
Corn. Young & Notre Dame Ave.
Tv
Tv
VINNI! IYINNI!
Vjer höfum nægan bindaratvinna banda öílÚff*
Islendingum.
Látið ekki hjá líða að finna okkur áður en pjet
kaupið annarstaðar. — Vjer höfun. að eins góffl**1
tvinna, og seljum hann ineð eins lágu verði, ef ekk>
luígra cn nokkrir aðrir.
JOHN GAFFNEY,J!i!=iS;
Crystal, N. D-