Lögberg - 11.03.1897, Page 1
Lögberg er gefið út hvern fimmfudag a
The Lögberg Printing & Publish. Co.
SkrifsLofa: Afgreiðslustofa: Prentsmiðja
148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Kostar $2,00 um árið (á íslandi.6 kr.,) borg
ist fyrirfram.—Einsttök nómer 5 cent.
Löobp.RG is published every Thursday by
The Lögberg Printing & Pubiish. Co
at 148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Subscription price: $2,00 per year, payab
in advanco.— Single copies 5 cen
ÍO. Ar. |
Winnipeg, Manitoba, flnmitudaginn 11. marz 1897.
ISir. í).
$1,840 ÍYERDLAUNUM
Vertfur gefl'ð á árinu 1897’
sem fyigir:
12 Gendron Bicycles
24 Gull úr
í'i Sctt af Siltnrbúnadi
SíVpu Uinbúdir.
Til frekari upplýsinga smíi menn
Bjer til
ROYAL GROWN SOAP GO.,
WINNIPEG, MAN.
FRJETTIR
CAKADA.
Sagt er, að Ontario-stjórnin hafl
gert mikilsvarðandi samning viðvíkj-
andi námalöndunum i norðvestur
liluta Ontario fylkis; er innihald samn-
ings þessa pað, að stjórnin leigir
ensku náma-fjelagi 64,000 ekrur af
landi til f>riggja ára, og er land f>etta
í tveim hlntum, liggur annnr hluti
þess norður frá Rainy Lake, en hinn
hlutinn á hálfeyju, er liggur út í
Shoal Lake. Fjelagið skuldbindur
sig til að verja $30,000, $40,000 og
$50,000 í þrjó ár, sinni upphæðinni
hvort árið til námastarfa á þessum
löndum og afhenda stjórninni $20,-
000 til tryggingar áður en verkið er
hafið.
Nú er samskotasjóðurinn i Can-
ada til hjálpar hungursneyðar-hjeruð-
unum á Indlandi orðinn yfir $100,000.
London-blöðin lúka all-miklu lofsorði
á Canada-menn fyrir drengilega fram-
komu þeirra í samskotamáli þessu,
enda verður ekki annað með sanni
sagt, eu að hún sje þeim til sóma.
ltANDARÍKIN.
Thomas M. Bram, sá sem sannur
varð að sök um að hafa myrt kaptein-
lGu á Bandaríkja skipi einu, er kom
td Halifax í síðastl. júlf, var dæmdur
til dauða í Boston 9. f>. m. og á að
framkvæma dauðadóminn 18. júní
næstkomandi með hengingu. Kapt-
e>nninn, sem myrtur var hjet Nash,
eins og áður hefur verið getið um í
blaði voru.
Prestur einn, E. J. O. Millington
að nafni, hafði horfið fyrir skömmu.
Hann á heima í Newark S. Dak. Um
hveldið hinn 8. f>. m. kom hann fram
1 bænum Keeseville N. Y., og kom
hann þá frá Montreal, öldungis yfir-
hominn af þreytu, og minni hans al-
VRg horfið. Hann vissi ekki, hvaða
dagnr eða mánuður væri, og hann
v’.ssi ekki, livers vegna eða hvenær
hann hefði farið að heiman. Hið sið-
asta, sem hann gat munað, var, að
hann hefði farið burt af presta sam-
hunduuni í New York rnánudaginn 1.
I>- m. Uvað haun starfaði í Montreal,
er ókunnugt með öllu, því hann man
ekkert um það. Idann veit að eins,
að hann kom til Keesevilie, en hvern-
■g eða hvenær veit hann ekki. Hann
Vur uærii kungur morða, er hann kom
j>ar. Nú virðist liann J>ó á batavogi,
og verður að líkindum heill heilsu
aptur.
ÍTLÖNO.
Mikil huugursneyð þykir að öll-
um líkindum vofa yfir Spáni, og er or-
sökin til hennar voðalegur uppskeru-
brestur.
Ekkert er enn útgert um Krít-
eyjar-málið. Eitt herskipa sinna hafa
Grikkir kaJlað heim frá Krít, svo tvö
herskip þeirra eru f>ar »ð eins eptir,
og f>ykir sem Grikkir hafi þar slakað
til; en f>eir halda f>ví enn fram, að
landher þeiira skuli verða kyr á eyj-
unni, en eru fúsir á að stórveldin noti
hann til að koma aptur á friði og
spekt á Krítey. Að öðru leyti eru
svör Grikkjakonungs til stórveldanna
bæði Giðsamleg og mannúðleg. En
hann vill ekki skiljast frá Kríteying-
um varnar- og hjálparlausum og ofur-
selja pá þannig á vald Tyrkja, f>ar
mundu f>eir eiga vissa hina miskunar-
lausustu meðferð, og ef til vill verða
stiádrcpnir niður.
Fyrir skömmu slðan hjelt Yil-
hjálmur Hýzkalands-keisari ræðu gegn
jafnaðarmönnum (socialistum) í sam-
sæti 1 Bradenburg, sem hefur valdið
miklu umtali um allt Þýzkaland.
Keisarinn f>ykir all harðorður i garð
jafnaðarmanna. Hann sagði meðal
annars, „að peir yrðu að upprætast
með rótum, að þeir væru banvænn
kvilli, er gripi um sig í öllum þjóð-
líkamanum“. Hann sagði enn frem-
ur, að peir Bismarck og Von Moltke
hefðu verið blind verkfæri í hendi afa
síns (Filhjálms I.); þykir það mikið
sagt, og hafa sum þýzku blöðin komið
fram með rökstuddar sannanir—eigin
orð Vilhjálms I.—er sýna, að það var
keisarinn, sem var verkfærið, en ekki
hin tvö ofannefndu mikilmenni. Jafn-
vel meðal ráðgjafanna eru skiptar
skoðanir á þessu máli, og sumar
þeirra andvígar keisaranum, en keis-
arinn er fastráðinn í, að framfylgja
þessari skoðan sinni til hins ýtrasta,
cg þegar er ákveðið að reka frá em-
bættum alla háskóla-prófessora og
kennara í öðrum skólum ríkisins, er
hlynntir eru jafnaðar-kenningunni.
Adolph Wagner, prófessor við há-
skólann 1 Berlín, er einn af þeim
mörgu, sem embættismissir vofir yfir.
Stórkostleg ofsaveður hafa geng.
ið um strendur Bretlands hins mikla
(England, Skotland og írland), og
hafa þau valdið all-miklum skemmd-
um og eyðilegging.
Nýji forsctiim.
Eins og getið var um í síðasta
blaði, tók Wm. McKinley, hinn nýi
forseti Bandaríkjanna, við stjórn lands-
ins 4. þ. m. á hádegi. Athöfn þessi
var viðhafnar lítil, eins og vant er við
forsetaskipti 1 Bandaríkjunum. Múg-
ur og margmenni var samt samankom-
inn, til að heyra ræðu þá, er hinn nýji
forseti hjeldi við þetta tækifæri. Pall-
ur mikill hafði verið reistur framan
við þinghúsið (the Capitol) og sátu
þar yfir 500 af helstu stórmennum
landsins. Mr. McKinley flutti ræðu
sína á palli þessum blaðalaust, og að
því búnu tók hinn gráhærði háyfir-
dómari Bandaríkjanna embættis-eið-
inn af forsetanum, sem kyssti bibliuna
til staðfestingar upp á eiðinn, og svo
var innsetningar-athöfninni lokið.
£>annig varð þessi prívat borgari
Bandaríkjanna æðsti valdsmaður þjóð.
ar, som telur um 70 milljónir mauna.
JÞar nrest útnefndi hinn pýi forseti
ráðaneyti sitt og var útnefningin staf-
fest í Senatinu. í ráðaneytinu eru
þessir: John Sherman, frá Ohio (ut
anrlkisráðgjati) Lyman J. Gage, frá
Illinois (fjármálaráðgjafi), Russell A.
Alger, frá Michigan (hermálaráðgjafi),
Joseph McKenna, frá California
(dómsmálaráðgjafi), James A. Gary,
frá Maryland (pósttnálaráðgjafi), John
D. Long frá Massachusetts (sjómála
ráðgjafi), Cornelius N. Bliss, frá New
York (innanríkisráðgjafi) og Jaines
Wilson, frá Iowa (akuryrkjuinálaráð-
gjafi).
Maititoba-þingið'
Allt hefur mátt heita ganga sinn
vanalega hæga gang í þinginu síðan
blað vort kom út síðast. Hið þýðing-
armesta frumvarp, sem þingið hefur
fjallað um, er fjárlaga-frumvarpið.
£>að var lesið upp og rætt lið fyrir lið
á fimmtudaginn og föstudaginn var,
og samþykkt grein fyrir grein breyt.
ingalaust. E>egar þetta er skrifað (á
miðvikudag) er því að eins eptir að
koma frumvarpinu I gegnum þriðju
umræðu og fá fylkisstjórann til að
samþykkja það, til þess að það verðj
lög, og verður þetta að líkindum gert
fyrir lok þessarar viku.
Aldrei hafa verið minni umræður
um fjárlaga-frumvarp I Manitoba-
þinginu en voru um þetta frumvarp.
£>að má heita, að mótstöðumenn stjórn-
arinnar bæru varla við að finna að
frutnvarpinu, enda sagði forsætisráð-
gjafinn, Mr. Greenway, að það, hvað
litið mótstöðumenn stjórnarinnar
hefðu að setja út á frumvarpið og
ráðsmennsku hennar yfir höfuð, vær1
hin bezta sönnum fyrir, að lítið eða
ekkert væri hægt að finna að.
£>að var helzt tvennt, sem leið-
togi mótstöðumanna stjórnarinnar, Mr.
Roblin, bafði útá að setja I fjárlaga-
frumvarpinu. Annað var upphæð,
$600, til að borga kostnað bænda
þeirra úr ýmsum pörtum fylkisins,
sem komu hingað til Winnipeg til að
gefa tollmálanefnd sambands stjórnar-
innar álit sitt um, hvernig þyrfti að
breyta tolllögunum bændnm hjer 1
fylkinu í hag.
Mr. Roblin hjelt hinu sama fram
og apturaalds málgögnin hafa haldið
fram, að allir þeir bændur, er mættu
fyrir tollmála nefndinni, hefðu verið
úr flokki liberala. Mr. Greenway
skýrði frá, að hann hefði falið þing-
mön.ium í hinum ýmsu kjördæmum
að nefna mennina, og sagði, að ef
coHScruðrCiue-þingmenn hefðu tilnefnt
liberala, þá væri það þeim að kenna.
Hinsvegar kom það upp við umræð-
urnar um þetta mál, aðfjöldi af bænd-
um þeim, sem mættu fyrir nefndinni,
hefðu verið conservatívar og patrón-
ar. I>að kom meðal annars í ljós, að
einn liberal þingmaður hefði tilnefnt
mann þann, er bauð sig fram til þing-
mennsku á móti honum af hálfu con-
servatíva við kosningarnar í janúar i
fyrra! Jafnvel flokksmenn Mr. Robl-
ins mótmæltu ákæru hans, svo hann
stóð að lokum hjerum bil einn uppi
með þetta mál. Nokkrar umræður
spunnust útaf því, að Mr. Roblin hjelt
því fram, Mr. John A. Macdonell
ætti ekki að vera í þjónustu
fylkisstjórnarinnar fyrir þá sök,
að hann væii svo itækur flokks-
maður. Fjármálaráðgjaíinn, Mr. Mc-
Millan, upplýsti, að Mr. Macdonell
væri ekki embættismaður fylkisstjórn-
arinnar og hefði ekki verið sið/.n að
hann var kosinn sambands-þingmaður.
E>að, sem bann hafi unnið fyrir stjórn-
ina sem landamrelingamaður o. s. frv.
hefði hann unnið upp á daglaun oins
og fleiri mælingamenn, sem stjórnin
fengi til að vinna verk við og við—
bæði conservativa og liberala. Opin-
berraverka ráðgjafinn, Mr. Watson,
sagði, að Mr. Macdonell væri einhver
alira færasti og duglegasti mælinga-
maður I fylkiuu, og að hann sæi ekki
hvað væri á móti, að stjórnin fengi
hann til að viuna verk upp á daglaun
rjett eins og hvern annan mælinga-
mann og fyrir sama kaup, einkum þar
að hann væri manna færastur til að
leysa verk sitt vel af hendi. Einnig I
þessu máli stóð Mr. Roblia uppi nærri
einn með skoðun sína. Enufremur
ásakaði Mr. Roblin stjórnina fyrir
mála-höfðanina gegn ýmsum undir-
kjörstjórum og nokkrurc öðrum mönn-
um útaf lagabrotum við síðustu sam-
bandsþingskosningar og kallaði mála-
höfðan þessa ofsókn. Dómsmálaráð-
gjafinn, Mr. Cameron, svaraði fessari
ákæru með þvl að segja, að kviðdómar
dómþinganna, sem rnálin nú væru
fyrir, mundu skera úr, hvort mála-
höfðanirnar hefðu verið ástæðulausar
eða ekki; að hann sæi ekki að svo
stöddu ástæðu til að játa, að ásakanir
Mr. Roblins hefðu við nokkuð að
styðjast, og var svo hætt utnræðum
um þetta mál.
Tvö frumvörp eru nú fyrir þing-
inu um ábyrgð gega skemmdum á
korni á ökrum bænda af hagli, og eru
þessi frumvörp þýðingsrmikil af því
pau fara fram á, að skattur, er nemur
1 centi á hverja ekru í fylkinu (hvort
sem hún er yrktjeða ,óyrkt),sje lagður
á allt land, sem sveitirnar leggja skatt
á, og að skattur þessi sje lagður í
einn ábyrgðar-sjóð, sem þeim, er
verða fyrir skemmdum af hagli, sje
borgaðar skaðabætur úr. En litlar
líkur eru til að frumvörp þessi verði
að lögum, því þingmenn úr þeim
kjördæmum, þar sem kornyrkja er
Ktil, munu verða á móti, að gjald sje
lagt á íbúa kjördæma sinna, sem fáir
þeirra mundu fyrst um sinn hafa
nokkurn hag af.
Vjer sleppum að minnast á fleiri
frumvörp að þessu sinni, en munum
geta nm þýðingu hinna ýmsu frum-
varpap, sem verða að lögum, á sínum
tima.
Ymislegt.
LÍFSBIGJA BAKTKKÍANNA.
t>uð hefur verið roikið ritað og rætt
um það, hvort bakteríur hefðu sótt-
kveikju-afl eptir greptran sjúklinga,
er dáið hefðu úr næmum sóttum; hef-
ur sumum virzt það vera ósvífni hin
mesta, að jarðsetja þá I almennum
grafreitum. Til þess að komast að
rjettri DÍðurstöðu i máli þessu, befi.r
Mr. M. Loesener um langan tíma ver-
ið önnum kafinn við rannsóknir I til-
liti til llfseigju bakterianna, eptir
greptrun ýmsra dýrategunda, er dáið
höfðu úr næmum sjúkdómum. Hefur
bann nýlega gert þsð kunnugt, að
með tilraunum sinum hafi hann kom-
ist að þeirri niðurstöðu, að langlífi
bakterlanna í llkkistum og jarðvegi,
eptir greptranina, sje mjög mismun-
andi eptir f>\I, um hverjar tegundir
bakteríanna er að ræða; en yfir höfuð
virðist það mjög sjaldan mikilli hættu
bundið fyrir útbreiðslu sóttnæmis.
Af 13 sjúkdóms-atvikum, þar sem
dýiið bafði dáið af sýkingu með
’tjphoid’- bakterlum, varð sýki- efnið
(bakterían) greint að eins i einu; en
I 4 af 7 sýkingum með kóleru-bakt-
erlu, voru bakteríurnar vel lifandi og
með fullu fjöri 7—28 dögum eptir
greptranina. Af 25 berkla sýkingum
(lungnatæringar-þrimlum), var í þrem-
ur þeirra hægt að finna lifandi bakt-
Handklædi:
Tyrknesk handklæði —
10o., 15c., 20c. og 25o.
Rumteppi:
Hvlt Honeycomb-tepdi
75c., $1.00, $1.25.
Mismunandi Alhambra
teppi 60c , 75c. og $1.
Fín Venetian teppi blá,
rauðleit og bleik.
Honeycomb Toilet Covertw
Toilet Sets:
hvít og skrautlituð.
íslenzk stúlka Miss Swanson vinn*
ur f búðinni.
Carsley $c Co.
344 MAIN STR.
eriur eptir 60—95 daga. A hinn bóg-
inn hefur eitt atvik sannað, að „tetan-
us bacili“ getur lifað 234 daga í jörðu
niðri. Varla nokkru sinni finnast
bakteríur þessar I moldinni umhverfis
kistuna, hversu mikill urmull sem
kann að vera af þeim 1 kistunni.
Drátt fyrir þessar tilraunir Mr. Loe-
seners er því enn ósannað, bvcrt ótt-
inn fyrir, að greptrun sóctnæmis-líka
í almennum grafreitum kunni að vera
hættuleg, sje á rökum byggður.—
Nexccastle Weekly Chronicle.
HIN LENGSTA BRtí í EVRÓTU.
Járnbrautar-brúin á Dóná, við bæ-
inn Czernavoda, sem vlgð var þann
25. september, 1895, með mjög mik-
illi viðhöfn, er ein treð allra merki-
legustu smíðutn heimsins af því tagi,
og hlýtur, vegna lengdarinnar, að
teljast stærsta járnbrautar brúin í
Evrópu.
Lengstu járnbrauta-brýr, sem
hingað til hafa verið byggðar, eru
þessar: Tay-brúin (10,800 fet), Miss-
issippi-brúiu bjá Memphis (10,700
fet), Forth-brúin (7 800 fet), Morody.
brúin (4,800 fet), brúin yfir Volga
bjá Sysram (4,700 fet). Járn-
brautar-spottinn, sem Czernavoda-
brúin myndar yfir fiæðarnar með
fram Dóná, er talinn 15 kilometr-
ar (9^ enskar mílur), og í brúnni á
Borcea-kvislinni eru 3 spennur, 40
feta langar, og 11 flóðkleypur (flood
openings) 164 feta langar; á Balta-
eynni eru 34 bogar, 141 feta laugir,
og I brúnni á Dóná sjálfri eru 15
spennur,200 feta langar, 4 spennur 460
feta langar, og sú leDgsta 623 fet.
£>etta gerir alls 13,441 fet, meðþví
að reikna að eins spennurnar frá eir.-
um stólpa til annars, en ekki stólpana
sjálfa. Hæðin á brúnni yfir vatns-
borð er 105 fet, svo að þrlmöstruð
skip geta komist undir hana. Köss-
unum (caissons) fyrir uudirstöðu
stólpanna var sökkt 115 fet niður frá
vatnsborði. Miðstólpinn með öllu
járnverkinu, sem byggt er utan á
hann, er óvanalega fallegur tilsýndar,
og er yfirsmiðnum til mikils sóma.