Lögberg - 30.09.1897, Blaðsíða 5
LÖGBERQ, FIMMTUDAGINN 30 SEBTEMBER 1897.
5
8etn skilur til hlítar hvað kom f>ví til
leiðar, að verzlunarsatrmingunum var
Sagt upp, á sama hátt og hann einn
skildi verzlunar-hlunnindin, sem Can-
ada bauð Englandi. Það er rauna-
legt til pess að vita, að allir á Eng-
landi og í Canada, að Sir Charles
Tupper einum undanskildum, skuli
Vera svona heimskir, og að allur sá
gaumur, sera peir g&fu honum, skuli
liggja á f>ví, að hlæja að honum og
öinægju hans.—Montreal Witness.
Iieiðrjettiugar,
(eptir ,,Kapellu“-mann) svar gegn
greininni „Trúarboðs-fargan“, sem
stendur í Lögbergi 16, sept. 1897:
Þá er fyrst og fremst að byrja á
þvf, par sein höf. segir, „að ýms trúar-
bragðafjelög hafi reynt til að draga
menn frá feðratrú sinni“, en pað var
ekki meining peirra- sumra hverra,
beldur pvert á móti, að bjálpa peim
til að leiða rnenn og konur til Jesú
Krists. En pví ver og miður risu
Eúterstrúar-menn upp á móti peim,
niðurníddu pá og svertu 1 augum
almenning3, og fóru sinánarlegum
orðum um pá. I»essi höfundur segir,
>iað Presbyterfanar hafi gert eina til-
raun til að snúa peim frá Lúterstrú“.
En Presbyteríanar hafa allt að pessu
prjedikað Krist og hann krossfestan,
»pví meðal manna gefst enginn undir
himninum fyrir hvers fulltingi að oss
byrji hólpnum að verða“; og án end-
úrfæðingar komst enginn í himnaríki.
Letta máske peir kalli prjedikað á
móti Lúterstrú. „En við Unítara
bafa peir duflað“, segir höf. En
l’resbyterfanar hafa ekki f neitt mann-
greinarálit farið, hvort að maðurinn
bafi kallað sig Lúterstrúarmann eða
Unitara-trúar, hafi maðurinn verið ó-
endurfæddur; pví fyrir guði gildir
hvorki umskurn nje yfirhúð, beldur
*d5 maðurinn sje ný skepna í Jesú
Ivristi; pvf hver sem er f Kristi, liann
fir orðinn ny skepna; hið gamla er af-
úiáð; sjá, allt cr orðið n)ftt. Lúters-
tfúarmenn trúa pessu máske ekki, og
að höf. gleðst yfir pvf, að pessir áður-
úefndu sjeu orðnir fáir, synir, að höf.
befur ekki yndi af að menn komist 1
Samfjelag við Jesúm Krist. Höf. s/n-
ir í ymsum atriðum í grein pessari
ðkunnugleik á máli pessu. Hann
segir t. d. að Baptistar sjeu byrjaðir
að kristna íslendinga f Selkirk. Fyrst
sr Miss Ingjaldsson ekki neinn Bapt-
’sti, og annað hitt, að hún hefur eng-
Sn kristnað, heldur er pað Jesús
Kristur, sem gerir manninn kristin,
þegar maðurinn er viljugur að opna
Sitt hjarta fyrir honurn. Höf. segir,
»að bæði Piesbyteríanar og Baptistar
haldi pvf fram, að tslendingar sjeu
skki kristnir“. Hvað er kristinn mað-
úr? Fyrst og fremst maður, sem hef-
uf gengið guði á hönd og lifir ekki
framar sj&lfum sjer, heldur Kristi, og
hans mark og mið er að lifa fyrir
Krist; hvort sem honum mætir mót-
læti eða meðlæti í heiminum, pá er
hans augnamið, að vera Kristi trúr
allt til endaus; pr 1 að peir, sem halda
stöðuglega við Krist allt til enda,
skulu fá gefius lffsins kórónu.
I)yrð sje guði!
Lúterstrúarmenn ættu að hætta
að ofsækja pá sem Kristur hefur
frelsað með síou dýrmæta blóði, pví
með pví að ofsækja pá, ofsækja peir
Krist, eins og Gyðingar forðum daga.
En guðsorð segir: lastyrði peirra, sem
löstuðu pig, lentu á mjer; og enn
aptur segir pað: „Hver sem hneyksl-
ar einn af pes3um smælingjum, sem á
mtg trúa, betra væri honutn að
mylnusteinn væri hengdur um lráls
honum og honum væri sökkt f sjávar-
djúp, en að hann hneyksli einn af
pessum smælingjum“ Lúk. 17,1—2.
* *
*
Lögberg er ekki vant að flytja
prjedikanir um trúarmál, en vjer tök-
um ofanprentaða prjedikun af pví, að
hún er ágætt synishorn af röksemda-
færzlu! Presbyteriana og Baptista í
trúarboðs-fargani peirra meðal íslend-
inga. Og af pvf höf. prjedikunarinnar
hefur póknast, að rangfæra ýmislegt í
grein vorri, misskilja sumt og tala út
í hött um önnur atriði, neyðurast vjer
til að gera nokkrar atliugasemdir við
prjedikuuina.
Grein vor í Lögbergi um trúar-
boðs-fargauið meðal íslendinga ber
fullkomlega með sjer, að hún er rit-
stjórnargrein, en pó talar höfundur
prjedikunarinnar urn haua eins og hún
væri aðsend. t>etta gerir nú reyndar
elrkert til, en pað er einkennilegt eins
og fleira hjá trúarfargans mönnum.—
Prjedikarinn rangfærir orð vor, par
sem vjer töluðum um að Presbyteri-
anar hafi gcrt fyrstu tilraunina, af hin-
um kristnu trúarbragða-fjelögum lijer
í landi, til að draga íslendinga inn
í sinn kirkjulega fjelagsskap. Yjer
sögðum ekki, að Presbyterianar hafi
gert einu tilraunina í pessu efni, held-
ur að peir hafi gert fyrstu tilraunina,
°g pað er satt Prjedikarinn hefur
hausavíxl á sannleikanum par sem
hann segir, að Lúterstrúarmenn liafi
risið upp á móti fargans fjelögunutn,
niðuruítt pau og svert í augum al-
menuings og farið smánarlegum orð-
um um pau. l»að voru útsendarar
Presbyteriana, sern byrjuðu að gera
árásir á hina lútersku kirkju íslend-
inga hjer. Þoirn nægði ekki, að níða
hana, sverta og fara stnánarlegum orð-
um um hana, meðlimi henuarog presta
í kapellu peirri, er Presbyterianar
byggðu handa peiin að glamra f, held-
ur gerðu peir hið sama úti á gatna-
mótum, undir pví yfirskyni að vera að
leiða menn á rjettan veg. Slíkt hafa
íslenzkir Lúterstrúarmenn aldrei að-
hafst, hvorki gagnvart Presbyterfön
um nje öðrum kristnum trúarbragða-
fjelögunum. Að peir hafa andæft
farganinu, sem framið hefur verið
undir fölsku yfirskyni, var að eins
vörn gegn árásum Presbyteriana og
útsendara peirra. — Hvaða missýn-
ingar sem prjedikarinn reynir að gera
viðvíkjandi tilgangi og prjedikunar-
aðferð útsendara Presbyteriana, pá
stendur sá sannleikur óhaggaður, að
peir reyndu að draga íslendinga burt
frá feðratrú sinni og feðrakirkju, inn í
fjelagsskap Presbyteriana, og voru að
reyna að eyðileggja lútersku kirkj-
una meðal Vestur-íslendinga. I»að
er gamla sagan, að stóri fiskurinn
ætlaði að gleypa litlu fiskinn.—Prje-
dikarinn hefur rangfært orð vor par
sem vjer sögðum, að Presbyterianar
hafi (•utlað vinyjarnlega við Uuitara.
Hann sleppir nefnil. orðinu „vingjarn-
lega“ úr setningunni, en pað hefur
tnikla pýðingu f pví sambandi, sem
pað var í. Þjer vorum sem sje að
sýna fram á, að Presbyterianar hefðu
verið að reyna að eyðileggja lútersku
kirkjuna, en verið vingjarnlegir við
Unitara.—Vjer áttum við pað, að út-
sendari Presbyteriana (Jónas sál.) ósk-
aði kirkjul. fjelagsskap Umtara góðs
gengis & opinberri san.kotnu i kap-
elluuni. Unitarar prjedika pó enga
kristni, eins og allir vita. En hinir
ísl. Presbyterianar voru með öllu, sem I
gat orðið til að eyðileggja eða!
hnekkja lútersku kirkjunni, og pví
óskaði Jónas sál. peim góðs gengis
og að peir gætu aðstoðað hverjir
aðra!—Vjer óskum eins innilega eins
og nokkur annar, að íslendingar verði
sannkristnir nrenn, en vjer höfutn
viðbjóð á hræsni peirri, peim andlega
hroka og pví falska yfirskyni, sem
komið hefur fram f trúarboðs-fargani
hinna ísl. útsendara Presbyteriana, og
pað gleður oss að peir ísleudingar
eru ekki margir, scm tekið hafa upp
Fariseab&tt pann, er skfn f gegnum
allt farganið.—Hvað trúarbrögð snert-
ir, pá stendur presbyterianska kirkjan
og lúterska kirkjan á svipuðum
grundvelli, en pað líturút fyrir, að
útsendarar Presbyteriana standi á allt
öðrum grundvelli, en kirkja peirra—
ef grundvöll skyldi kalla. Presbyt-
erianar leyfa sjerekki hið sama gagn-
vart öðrum pjóðflokkum og peir hafa
leyft sjer gagnvart íslendingum.
Atferli peirra og hinna fsl. útsend-
ara peirra hefur verið hneykslan-
legt, móðgandi og ókristilegt gagn-
vart íslendingum. Það eru peir, sem
væri parfara að „mylnusteinn varri
hengdur um háls peim“ o. s. frv., en
peir, sem andæfa atferli peirra. Ef
pessum Isl. útsendurum Presbyteriana
hefði einungis verið umhugað um, að
vinna að s&luhjálp landa sinna, pá
hefðu peir getað gert pað í pjónustu
feðrakirkju sinnar, lútersku kirkj-
unnar, og ekki purft að ganga í flokk
Presbj teriana til pess. En aðal augna-
miðið var auðvitað, að reyna að efla
prcsbyteriönsku kirkjuna með pvf, að
draga ísleudinga iun í hana. lslend-
ingar purfa pví ekki að vera pessunr
mönnum neitt pakklátir fyrir starf
peirra, sem hvert barnið getur sjeð að
unnið er í eigingjörnum tilgangi og
undir fölsku ytirskyni.—Hvað snertir
starf Miss Ingjaldssonar f Selkirk, pá
höfðutn vjer eptir pað sem blaðið iSel-
kirk Ilecord sagði um að hún væri að
,,kristna“ íslendinga. Prjedikarinn
rangfærir pvf eða misskilur grein vora
f pessu atriði.
Að endingu viljum vjer benda
fargans-mönnum á, að pvf tninua setn
peir segja um petta mál, pví betra
•fyrir pá sjálfa. Málstaður peirra er
illur, og rangfærzlur og rugl bætir
hanu ekki.
Leiðrjelting.
Sjera Jónas A. Sigurðsson hefur
bent oss á tvær slæmar prentvillur í
ræðu peirri er hann flutti að Hallson,
N. Dak , 2. ágúst síðastl. og sem birt-
ist f Lögbergr 25. ág. p. á., sem vjer
leiðrjettum hjer með. A 2. bls. í
nefudu núraeri Lögb. 5. dálki 13. 1.
að ofan stendur: „nývakinna barna
I heiman að“, en á að vera: nývakinna
harma o. s. frv. Á sömu bls. og í
50. línu að ofan stendur: „peir prá
ástina og ættjörð“, en á að vera:
„peir prá ástcini og ættjörð.
Islands frjettir,
Seyðislirði, 3. sept. 1897.
Hjkk befur nú gengið í liálfan
tnánuð norðaustan rosi ineð krapa og
^ kulda og seinustu dagana hefur snjó-
^ að niður undir sjó, svo fjöll öll eru
hvítgrá. Síldar vart um helgina, en
uú má kalla bæði sfldar og fiskilaust.
Sólskin í dag og gott veður.
aði og rrær ekki meðaltali; pó er par
sumstaðar minna úti en líkindi væru
til. Aptur voru fyrnin öll af heyi ú i
um Eyjafjörð í hinni vikuuni.
Kornvaka öll er að hækka í
verði erlendis, fiskur selst ekki svo
ýkja illa en ýms óhöpp lrafa pví miður
gert suinutn skaða.
Til minnis. í júlimánuði anno
1897 'flutti gufuskipið Egill fs til ís-
lands frá Noregi og var nauðsynja-
v a r a.—IIjarki.
DR- DALGLF.ISH,
TANNLŒKNIR
kunngerir hjer með, að liann hefur sett
niður verð á tilbúuum tónnum (set of
teeth) sem fylgir:
Bezta “sett“ af tilbúnum tönniim nú að
eius $10.00. Alll annað verk sett, niður
afl sama lilutfalli. En allt ineð því verði
verður að borgast. út í hönd.
Ilann er sá eini irjer í bænum Winnipeg
■sem dregur út tetinur kvalalaust.
Stofau er í Mclntyre Bloek,
410 Mitin Strcet, Wiimiiicg.
Globe Hotel,
146 Pkinckss St. Winnipeg
Gistihús þetta er útbúið með öliuin nýjast
útbúnaði. Ágætt fæði, frí baðherbergi og
vínföng og viudlar af beztu tegund. Lýs
upp með gas ljósum og rafmagns-klukk-
ur í öllum herbergjum.
Herbergi og fæði $1,00 á dag. Einstaka
máltiðir eða hsrbergi ytir nóttina 25 ets
T. DADE,
Eigandi.
$90 Hjól fyrir $H5,
$90 Bicycle næstum eins gott og nýtt
fyrir eina $35 ef borgað er út 1 hönd.
Þetta er „Bargain“; sásem fyrst kem-
ur eða skrifar hofur pað.
B. T. Il.röRNSON.
HOUGH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block, Main St
Winnipeg, Man.
Heyapli gengur drætnt á Iljer-
“NORTH STAR”-
BUDIN
Hcfur pað fyrir markmið, að hafa beztu vörnr, sem hægt er að
fá og selja pær með lágu verði fyrir peuinga út í hönd.
Jeg hef nýlega keypt mikið af karlmannabitnaði, loðskinna káp-
urn og klæðis-yfirhöfnum, kvenn-jökkum og Capes, Dsengja fatnaði
og haust- og vetrar húfum, vetliugum og hönskuin, vetrarnærfatnaði
sokltum o. s. frv.
Ennfremur mikið af hinurn frægu, Mayer ruhber vetrarskófatnað-
sem er álitinn að vera sá bezti er fæst á markaðnum.
Svo höfum við lika rnikið af álnavöru, Matvöru og leirtaui. Kom
ið og sjáið mig áður en pjer kaupið annarsstaðar pví jeg er viss um
að pjer verðið ánægðir moð verðið.
B. G. SARVIS,
EDINBURG, N. DAKOTA.
187
„Já, úti! En hvað pað er óllkt hjcr inni,“ svar-
aði Steinmetz á fröusku.
Greifafrúin hló, og benti honum á sæti.
„Ó! I»jor smjaðrið æftnlega,4- sagði greifafrúin.
>>Hvað segið pjer í frjettum, vondi maður?“
Steinmetz brosti punglyndislega, og lýsti brosið
^emur til hneigingu til að pegja yfir pví, sem greifa-
^túin kallaði frjettir, en að segja pær.
„Jeg kom til að fá frjettir hjá yður, greifafrú,“
Sagði Steinmetz. „Þjer eruð æfinlega svo skemmti-
*6g—og fögur líka,“ bætti hann við, og huldi brosið
^ vörum sfnum vel undir mikla yfirskegginu,
Greifafrúin hristi höfuðið ertnislega, og hafði
Það pau áhrif, að húfan skekktist aptur á höfði henn-
og hallaðist út í annan vangann.
„Jeg! Ó, jeg hef engar frjettir að segja yður,“
sagði hún. „Jeg er regluleg nunna. Hvað getur
Siaður gert—hvað lieyrir maðurf Pjetursborg? l»að
allt annað í París. En Katrín er föst fyrir. Haf-
pjer nokkurn tfma tekið eptir pví, Steinmetz. Jeg
Wina, eptir pví, hvað Katrfn er föst fyrir. l»egar
^&n einsetur sjor cinhvorn lilut, pá er vilji heunar
S'ús og klettur. I»að verður að hafa framgang, sem
Hti vill. I»að gerist af sjálfu sjer. l»að skeður.
^útnu fólki erpannig varið. Hvað mig snertir, kæri
^teiumetz, pá girnist jog að eins frið og ró. Jeg
^Í6t undan vesalings Ssefáni, og nú er hann útlagi.
jeg hefði verið föst fyrir—ef jeg heíði fyrirboðið
pessa vitloysu viðvikjaudi góðgerðaseuii—pá
100
„l»jer hafið auðvitað eitthvað að segja f frjett-
um, Monsieur de Chauxville?“ greip greifafrúin fram
f. „Jeg hef árangurslaust beðið Monsieur Stein-
metz að segja mjer frjettir. Ilann segist engar
frjettir hafa að segja; en á maður að trúa svo al-
ræindum manni?“
„Kæra greifafrú“, sagði Chauxville, „pað er
hyggilogt að trúa að eins pví sem er trúlegt. En
jeg pori að fullvissa yður um, að Steinmetz er ráð-
vandasti maðurinu í veröldinni. Hverskonar frjettir
girnist pjer að heyra? Pólitskar frjettir, sem eru
hættulegar; frjettir af samkvætnislífinu, sem eru
hueykslanlegar, eða hirðfrjettir, sem æfinlega eru
rangar?“
„Jæja, látið okkur pá heyra hneykslis frjettirn-
ar“, sagði greifafrúin.
„0! pá. verð jeg að vfsa yður til ráðvandasta
mannsins í veröldinni“, sagði Chauxville.
„Som“, svaraði Steinmets, „náttúrlega er heyrn-
arlaus í siuni opinberu stöðu, en auðvitað sljór að
eðlisfari sem prívat maður.“
Steinraetz horfði mjög einkennilega á Chaux-
ville, eins og hann væri að reyna að láta hann skilja
eitthvað, setn hann mætti ekki segja upph&tt. En
Claude de Chauxville póktiaðist ekki, annaðhvort af
skeytingarleysi eða tneðfæddri illgirni, að skipta
sjer neitt af augnar&ði Steinmetz.
„Allar frjettirnar eru auðvitað frá Londou“,
sagði Chauxville ljettilega; „pað eru engar frjettir
frá París“.
183
vagnanna, er peir aka yfir hnullungsgrjótið á hliðar-
strætunum, og í staðinn er kominn hinn skemmtilegi
söngur f sleðaklukkunum. A veturna erhinn niður-
dragaudi raki í pessari norðlægu Vonedig orðinn að
krystöllum, og sakar engan.
A hinni svonefndn ensku bryggju stendur hátt
og mjótt hús og virðist horfa yfir fljótið. l»að ligg-
ur grunur á pessu liúsi, og pess vegna eru hafðar ná-
kvæmar gætur á pví. l»vf par átti Stefán Lanovitch
heima, hann, setn var höfundur Góðycrða-banda-
lagsins og ritari pess.
Þrátt fyrir að húsið er fráfælandi að utan að sjá,
pá er pað hlýtt og smekklegt að innan. Ilmur af
viðkvæmum jurtum, sem vaxa við ofuhita, er hvet-
vetna í hinu deyfandi andrúmslopti í öllurn herbergj-
unum. l»að er rússneskur siður, að fylla öll íbúðar-
herbergin með fínum jurtum og blómum, sem
purfa mikinn hita til að lifa og vaxa. í engu öðru
landi í vcröldinni tilbiður fólk blóm eins tnikiö og
eyðir eins rniklu fje f jurtaskraut. Það virðist vera
eitthvað pað við að horfa á, en sjerílagi við ilminn
af slikum jurtum, sem dregur að sjer hinn niarg-
brotna blotiding af prernur pjóðflokkutn, sem nútlðar
Rússinn er samansettur af.
Vjer Euglendingar, sem höfutn pað pjóðar-ein-
kenni að gorta ekki af sjálfutn oss, erum vanir að
álíta, og segjttm pað Hka stunduro, að við höfum
tekið í arf öll hin beztu einkenni Engla og Saxa,
setn hali hoppiloga hnoðazt saman f oitt og kouij