Lögberg - 07.02.1901, Síða 2

LOÖBERQ, F-iiartíÖAGrírN 7. FEBRUAR 190'i.
Kitcliener ltWarður.
Eins og skýrt hefur verið fri í
b!aCi voru, tók Kitciiener lávarður
við ytir-hcrstjórn ( Suður-Afnku
þegar Roberts jarl fðr þaðan
heim til Englands nokkru fyrir
áramótin (til að taka við yfirstjórn
alls hers hins brezka ríkis), eftir að
hafa ytirbugað hið reglulega herlið
Biianna, náð höfúftborgum Búa-
lýðveldanna, Bloemfontein og Pre-
toi ia, og lýst Búa-lýðveldin brezk
lönd.
En þótt Roberts jarl væri
búinn að afkasta miklu, þá var
erfiðasta verkið ef til vill eftir—að
vinna bug á leifunum af Búa-liðinu
og þeim, sem brotið hafa hollustu-
eiða sína og saméinað sig þessum
leifum, nokkrar þúsundir að tölu í
alt. þetta lið flakkar sem sé um
landið í stærri og smærri hópum
lifir á ránum og því sem bændur
leggja því til, og eyðileggur eignir
hvar sem það getur komið því við
en forðast stórorustur. þetta flökku-
lið er verra viðfangs en reglulegir
herir, svo það ætlunarverk Kitchen
ers, að vinna bug á því og friða
landið, er enginn barna-leikur.
Ymsum lesendum vorum mun
þykja fróðlegt aö fá ofurlitla hug
mynd um, hverskonar maður þessi
Kitchener lávarður er, sem brezka
stjórnin hefur falið þetta vandasama
verk, og skulum vér því fara nokkr-
um orðum um hann.
Kitchener láv. er tiltölúlega
utigur maður enn. Faðir hans var
herforingi, og lét menta son sinn
vel til undirbúnings undir herfor
ingja-stöðu. Kitchener yngri gekk
síðan í brezka herinn, og vara ndur
til Indlands með einni af hinum
mörgu hersveitum, sem þangað eru
sendar um t'ma. Hann tók þátt f
ýuisum af þessuin smá stríðun
þar, og vakti brátt efúrtekt á sér
fyrir hugrekki og herkænsku, og
dugnað í hverju því er að ber
rnensku laut. Eftir nokkurra ára
herþjónustu á Indlandi veitti brezka
stjórnin honum generals-tign í hern-
um. þá vantafti heppilegun mann
sem yfir-herstjóra fyrir leiðangri
þeim, er Bretar og Egyptalands
jarl sendu upp með Níl-fljótinu,
suður í Soudan landið, til að berja á
Mahdistum og vinna aftur af þeim
fylkin, er þeir höfðu tekið af Egyta-
landi. Brezka stjórnin valdi Kitch-
ener til þessa verks, og leys-ti hann
það svo aftdáanlega af hendi á allan
hátt, að undrum sætti. Hann und
irbjó hlutina svo vel og hyggilega
að alt gekk eins og klukka, sem sett
er á stað. Kitchener eyðilagði all-
an her kalííans (Mahdans), og loks
|éll kalífinn sjálfur. Fyrir frammi-
stöftu sína ( Soudan var Kitchener
veitt lávarfts-nafnbótog hann settur
yfir Soudan-landift. En þegar Bietum
veitti svo eifitt í viðureigninni vift
Búa i Suður-Afriku f fyrra, var
Roberts lávarður sendur þangið
sem yfir-herstjóri, og heimtaði hann
að fá Kitchener lávarð sem aðstoft-
armann og fól honum sérstaklega
að sjá um flutninga á hergögnum
og vistum fyrir hinn mikla her
Breta þar syftra, sem er afar-vandr-
samt verk, eins og landslagi er hátt-
að þar. Kitchener leysti þetta
vandasama verk sitt af hendi meft
frábærum dugnaði, eins og við var
að búast, og síðan var honum falið
hið enn-vandameira starf, sem nefnt
er að framan—yfirbuga ræningja
flokkana og friða landið.
Kitchener lávarður er ákaflega
einbeittur maður, og heimtar að
skipunum sínum sé hlýtt bókstaf-
lega i hverju sem er. En hann
heiuitar aklrei það sem ómögulegt
er, og er sérlega hugsunarsamur og
nærgætinn við lið sitt. tmsar sög-
.,r eru aagðar af Kitchener lávarði,
-<-sa manninum vel, og skulum
'■< ágrip af tveimur þeirra
bafa síftan hann tók viö
iani ( Suður-Afríku.
Foringi í mannvirkja doild Canada-
liftsins, sem nýlega kom heim, sagfti
aðra söguna, og hljóftar hún svo :
„Kitchener lávarður lét kalla
mig til sfn og sagðist fela mér að
gera við brú; sem Búar hefðu
j sprengt upp, og yrði hún að vera
komin í það lug að fjórum dögum
liðnum, að herlið gæti farið yfir á
henni. Eg sagðist skyldi fara að
skoða brúna og gerði það. Að því
búnu kom eg til Kitchener’s lávarð-
ar og sagði honum, að eg gæti veiið
búinn að gera við brúna á 8 dögum.
,Eg sagði á 4 dögum, herra minn',
mælti Kitchener- Eg gerfti brúna
færa á 4 dögum, á þann hátt að láta
vinna bæði nótt og dag. það dugir
ekki að malda í móinn við Kitchen-
er lávarð. það verður að fram
kvæma skipanir hans."
Undirforingi úr brezkri hersveit
(Royal Engineers) sagði nýlega
eftirfylgjandi sögu, er sýnir rétt-
lætis-tilfinning Kitchener's lávarðar:
—„í hersveitinni var óbreyttur lifs
maður, sem ætíð vann verk sitt
kyrlátlega en vel, er ávann honum
hylli og virðingu þeirra yfirmanna,
er mest höf'u saman við hann að
sælda, og félaga hans. Einn morg-
un kom maður þessi á skrifsioí'u
foringjans og skýrði frá, að hann
væri veikur og ekki fær ura að
vinna verk sitt. Honum var skip
að að fara til doktors X, læknis
herdeildarinnar, sem sagði að mað-
urinn væri með góðri heilsu og skip-
aði honum að fara aftur til vinriu
sinnar. það var ekki hægt að á-
frýja þessura úrskurði, svo maður-
inn fór aftur til vinnu sinnar, sem
var að undirbúa planka í bráða-
byrgða brú, sem verið var að byggja.
En honum var ómögulegt að vinna,
og sagfti undirforingjanum eins og
var, þvt það féil ætíð vel á með þeim.
,því leggið þér þetta mál ekki
fyrir Kitchener lávarð ?‘ sagði und
irforinginn. Hann er einmitt nú
á skrifstofu sinni*
,0, cg þori það ekki', sagði
liftsmaðurinn, ,bann er alt of óað
gengihgur og kaldlyndur1,
,Jæja, ef þér eruð hræddur að
gera það, þi skal eg gera það‘, ságfti
undirforinginn, og hanu gerfti það
strax.
,Skipið manninum að koma
hingað tafarlaust', sagði Kitchener
án þess að líta upp frá verki sínu,
,og einnig læknunum Y og Z.‘
þegar maðurinn kom, lét Kitch-
ener læknana (Y og Z) skoða mann-
inn, sinn í hvoru lagi, frammi fyrir
sér. Dr. Y gaf þá skýrslu, að mað-
urinn væri að fá taugaveiki og að
veikin væri orðin talsvert mögnuð.
Dr. Z komst að sömu niðurstöðu.
.Sendið tafarlaust eftir dr, X',
tautaði Kitchener dræmt.
þegar hann kom sagfti Kitchen-
er við hann: ,Gerið svo vel að
skoða þennan mann vandlega. Hann
er annaðhvort veikur, eða hann hef-
ur skrópasótt.'
Dr. X gerði eins og honum var
skipað, og sagði síðan vanræ^alegur:
,Eg er hræddnr um aS mór hafi
skjátlast áftur, herra. Maðurinn
er að byrja að fá taugaveiki.1
,Sendið manninn tafarláust á
sp(tala‘, sngði Kilcbener lávarður
með kaldri en stillilegri röddu.
Siðan 3agði hann við X íækni: ,0g
bér, herra minn, skuluð fara til ad-
júdantsins til að fá skjöl yðar, og
fara síöan til Englands eins fljótt
og yður er hægt.“‘
Stíffandi.
nv oan easily earr a WATCH CHAIN
ind C:hnrm, firolíl p!at*d n»fh**l,or
•iliver \\ntch BlDjr snd a AflUpleco
iru a*i#by BdHnsrour ofílehratod Perfume* You can
get the airove presents abaolnfely If you com-
ply with the offer we send to everyoue taklng advan-
tage of thia advertlfiement. Bend name and addreas
(no monev) and we w1li send tí paekaires of Perfume
tosell ot ÍOc. each: when sold send us $1.20and we wlll
send vou a Watch-Chaln ard Charm, a t»eautlful
Gold Finlshed Ring and our 6fi piece Tea Set offer.
«IA»B£ PKBmiK CO„
«ð Cvuri 6, i*., UrvvWiu, N, V
I>aft var á föstudaginn fyrsta (
þoirii, árift 1901, nefrile^ a á sjálfan
bóndadnginn, eins og- paft var kallaft
heima á íslandi, að heimilisfólk m:tt
haffti gengið sér til skemtunar til
næsta bæjar, svo eg hail-fti mér út af,
| fyrst alt var svo kyrt og hljótt. En
| rétt þegar eg var aft leggja aftur
^ augun, heyrfi eg aft klappaft var á
dyrnar. Eg hélt fyrst að þaft væri
einhver af heimamönnum, pó eg vissi
] aft peir væru ekki vanir aö kunngjöra
komu sína pannig. Eg lauk upp
hurftinni og sá, aft kominn var aldur-
hofginn maður, á aft gizka sextugur
eftir fitliti. Hann hafði bagga é baki
og fctaf I hendi
„Sæll vertu, landil Eg þykist
sjá aft pfi eért íslendingur“, sagði
karlinn.
,.Kondu sæll; hvaft heitir þfi, og
hvar áttu heima*', sagfti eg.
„Stfgandi bef eg verift kallaffur
hérna norftur á tang&num—Red Doer
Point, sem hann er kallaður á þessa
lands máli“, sagfti karl.
„Gjöröu svo vel og kondu inn
og s*göu fréttir, ef nokkrar eru“,
sagði eg.
„Eg þakka f>ér kærlega fyrir,
landi; en þér aft segja var erindi mitt
hiogaft aö vita, hvort þfi vildir gjöra
svo vel að halda á skjsttanum mfnum
fyrir mig, f>ó ekki væri nema eina
mflu, því sa*t að segja er mér nfi
heldur farið aft förlast með f>rek og eg
orftinn stirftur til gangs, sem von er
Eg er nfi að byrja sjötuge.aldurinn,
og finn f>ess ljös merki aft ellin er
rfi óftum sft vinna lffstafiift, f>& heils-
an só allgóft enn. Og ef f>fi verftur
við liltnælum mfnum og fylgir mér,
f>á er bezt að halda á staft hift bráft.
asta, f>vl tfu mflur eru til heimilis
míns og degi @r tekiö aft halla; en
beiin vil eg ná I k'öl ), ef mögulegt
er. Eg segi f>ér fréttirnar á leiðinni,
og reyni aO leyss fir spurningum f>fn-
um eftir f>vf sem eg hef ftng til“.
ViO béldum svo á staft, eg meö
bagga gamla mannsins, en hmn meft
stafprikiö sitt. Fyrsti áfanginn var
talsvert f fangiO, og gætti eg f>ess
ekki fyr en ofarlega 1 hilianum, aÖ
öldungurinn var orftinn töluverðan
spöl á eftir. Eg setti mig f>vf niöur
og beift hans.
„I>fi mátt ekkl ganga svona
hart, einkum og sérdeilis f>ar sem
nokkuÖ er upp á móti“, sagði öld.
ungurinn; „eg er farinn aÖ verða
svo mæðinn. Það setti nfi aö mér
eina þessa slæmu hóstahviðu, og f>e°s
vegna varð eg svona langt á eftir.
Eg ætla nfi að týlla mér niður nokkr.
ar mfnútur og kasta mæftinni, fá mér
nefdrátt fir pontunni minni og laga á
mér skóinn; hann hefur sært mig,
hérna, skal eg segja f>ór, hérna aftan
á hábeininu. Svo skulum viö verða
samferfts; f>4 getum vift skrafað sam
an um hitt og annað, sem f>ig fýsir
að vita.“
„Eru margir (slenzkir bfiondur
f>ar norður á tangauum?44 spurÖi eg
„Hvtrnig er landslagi háttað f>ar?
Er f>ar gott land til griparæktar.
Er skógur þsr til hfisabygginga og
fæst þar gott vatn, og næst til ro'-k-
urrar veiði? Detta er nfi þaö sem
mig langar til aft fá ljósar fréttir af
Eg væri > fs til aö fytja þanijað bfi
ferlum sjálfur, og ýms r kunningjar
mfnir og nágranrar, ef einhver vel
kunnugur og sky ngxmur maöur frædd
mig um kosti og lesti á þe'rri land-
spildu, sem hér er um &ð ræða, þaf
er að segja, ef þar er ekki orðið al-
bygt“. Eg þagnaði svo og beið eflir
svari. Stfgandi gamli hafði þá lagað
skó sinn eftir vild, og hóldum við svo
á stað.
„Eg ætla ekki að svara spurn-
iugum þíoum alveg strax1-, sagði
hann, „heldur byrja f því að segja
þér tildrögin til þess að eg er kom-
inn hér á tangann. Eg byrja þá á
þvf, þeg&r eg kom frá gamla landinu,
íslandi. Það eru nfi ifim 13 ár síðan.
Eg man eftir þvf, eios og það hefði
skeð 1 d*g, þegar eg kom til höfuft-
borgatinnar bér 1 Mnnitoba, aft þaft
voru tnjög skiftar skoftanir fólks.bæði
þess sem komið var áður og hins,
sem kom þangað með mér, hvaða at-
vinnuveg h-ppilegast væri að stunda
tíl þess að verfta sjálfstæftur bjarg-
álna-maftur f þessu landi. Margir
bé du þvf fram, aft bezt væri aft búa f
bæjunum, en aftrir hvöttu menn til
aft ná Bér 1 bfijarftir, og þaft voru
mennirnir sem réftu löndum sfnum
heilt. Jæja, landi minn, þór aft segja
glæptist eg nfi samt á þvf, aft setjart
aft 1 einum smábænum 1 Norftur-
Dakota. Mór varð að vfsu heldur
vel til með vinnu, þvl þó eg segi
sjálfur frá, þá var eg nfi ekki farinn
að gefa mig svo mjög mikið þá. Eg
vann þar svo að öðru hverju, e ns og
gjörist í þessum bæjum, þar sen>
margir eru um hvert handarvik. í
þessum sama b«e var eg f góft og gi'c
10 &r; haffti fyrir fjölskyldu aö sjé,
og þaft hjó f þeg«u, ár eftir ár, aft eg
aft eins vaiftist skuldum; og svo fóru
nfi kraftarnir aft bila. Eg haföi lfka
þyngstu eififtisvinnu, sem hægt er
aft bugsa fér, þeunan grefila inokstur
við að grafa skurði, kjallara og
brunna, og bætti það nfi ekki fir
skák, að gigtar stnánin var farin að
taka sér bólfestu 1 spjaldhryggnuin
é mér og svo voru hmir og aðrir smá.
kvillar að gjöra mér vinnuna erfiðari.
Nfi var það einn morgun, að eg var
ekki vel frlskur, svo eg kom mef
seinna móti til vinnunuar; eg var
þá að grafa einn skurðinn, ásamt
nokkrum löndum mfnum og annara
þjóða mönnum. Yfirmaðurinn, verk.
gefandinn sjálfur, fór að finna að þvl
við mig, að eg ynni ekki eins skarp.
lega og hinir, sem voru flestir ungir
og frfskir menn. Mér varft að segjn,
að eg ynni forsvaraclega, en þá varð
hann fokvondur og sagðist ekki þurfa
mfn með lengur; hann gæti fengið
nóga menn og þyrfti ekki að hafa
stirða og e’dgamla f&uska eins og
mig, sem ekki gæti afkastað fullu
dagsverki; eg væri orðinn alt of gam-
all til að kallast liðtækur tnaður.
,Þfi getur komið eftir miðdaginn og
sótt það sem eg skulda þér; og svo
læt eg þig vita, f eitt skifii fyrit öll,
að eg hef alls ekkert brfik fyrir þ>g
lengur‘. Eg lót ekki segja tnér þetta
(Niðurlag & 7. bls.)
ELDI-
VIDUR
4000 Cords
Pine og Tamarac
ófilið, purt Off
þokkaiegt.
Beztí eldiviður, sem fáanlegur
er I þessum bæ, og lægsta verð,
hvort heldur sem er I smá-
: i . i i :>l ) eða þó keypt
só heií vagnhlöss. — Afgreiðela
hjá oss er hin tíjótasta til hvaðs
staðar sem er í bænum.
Grenslist eftir verðinu hjá mór
áður en þér kaupið annars-
staðar.
D. D, WOOD,
Cor. Fonsec i and Ellen ISts.,
Canadian Pacific Railwav
Tlme Table.
LV. A_R,
Montreal, Toronto, New York & cnst, via allra.il, dai y 21 so 6 30
Owen Sound.Toi'.nto, NewYork, easi, via lake, Mon.. Thr.,Sat. OwenSnd, Toronto, New York& east, via lake, Tu'-s ,Vri .Sun.. 2l lo 6 30
Rat Portaee, Ft. William & Inter- mediate points, daily ex Sun.. 8 00 18 00
Portagela Prairie, Brandon.Leth- bridge.Coast & Kootaney, dally 7 15 20 2o
Portage la Prairie Brandon & int- ermediate points ex. Sun 19 10 16
Portagela Prairie.Brandon.Moose Jaw and intermediate points, d.illy ex. Sunday 8 30 lo
Glads one, Neepawa, Minnednji andinterm. po-nts dly ex Sund -hoal !.akc, Yorkton and inter- Smedia’e poin's...-Tue.Tur.Sat ho'l Laka Yórkton and inter- mediate points Mon, Wed. Tri 8 30 10
8 80 I9 lo
Can. Nor. Ry points. . . .Tues. Thurs. and Sat Can. Nor, Ry points..... .Mon, Wed. and Fri 7 16 2I 90
Gretna, St. Paul, Cfiicago, daily i4 Io D
West Selkirk.. Mor.., Wed., Fri, West Selkirk . .Tues. Thurs. Sat. 18 30 lo 00
Stonewall.Tuelon.TueThur.Sat. 13 ‘lo 18 60
Emerson.. Mon. Wed. and Fri. 7_4» 17 10
Morden, Deloraine and iuterme- diate points daily ex. Sun. 7 30 2o to
Glenboro, Souris, Melita Alame- da and inteimediate points daily ex. Sun 8 ðo 17Z3o
Prince Albert Sun., Wed. Prince Albert Thurs, Sun. 7 15 91 »o
Edmonton Mon,Wed.,Thur Sun Edmonton. Sun.,Wed,Thur,Sat 7 H 21 >0
W. WHYTE,
Manager.
ROBT. KERR,
Traffic Manager.
60 YEAR8*
EXPERIENCE
Patents
Í-.JÍTW
1
Dcsions
COPYRIGHTS AO.
Atiyone sendlng a eketcta and deacrlptlon m«f
qulckly Moertaln our opinion frw whettaer at
lnventlnn t» protanbly potentabte. Commanlee*
tlons Htrlctly confldentlal. Hnndboolr on Patente
•entfree. Oldest affencjr for Recurtnapetente.
Patents tnken thro’jgh Mann 4 Co. reeetre
xtbe
tpeclal notici. withour chnrge. ln t
Sciemific flmcrlcan.
». rj>r»Mt «T
>L Term*. U a
>11 newadMlera.
NewYork
kiagaon, XX C.
A taandsomeJy Ulastrated weekly.
enlatlou of nny scieniiflc JoumaL Terraa.
Kir months, $L SoldbfftU
&Co.38,B,#,,l",» ’...
Brancb Office, 02. V "t., WaiHnaHM.
Nyir kaupendur
gamlir kaupendur
■ i
sem borp-a 14. árgang LÖQBERGS fyrirfram í þessum mánufti og koma
andvirðinu ko-ftnaðarlaust til vor, fá geíilis hverja af þessum sögum Lðg-
ergs, sem þeir kjósa sór:
Þokulýðurinn..........ðOc. virði
Rauðir Demantar.......60c, “
Sáðmennirnir..........60c, “
Hvíta hersveitin.......60c.
Phroso.................áOc.
Loikinn glæp&maður......40c,
og auk þess vandaða og stóra mynd af Níagfftra fossi. Nýir kaup-
endur fá ennfremur Aldamóta númer Lögbergs á meðan upplagið endist.
Brecðið við og notið þetta kostaboð sem allra fyrst því það eru rajög litl-
ar líkur til þess að það standi lengi.
The Lögberg Print. A Pnb, Co