Lögberg - 06.06.1901, Blaðsíða 2

8
LOQBKRG, FiMTUDAGlNN 6. JUNÍ 1901
tjmkurður hæstaréttar
Baudaríkjanna.
í s'Pasta núrneri Lögbergs
s'?ýr8um vér fr>í því i stnttri frétta-
grein, aB hsestiréftur Bandaríkjanna
heföi nyskeB getið nokkra mjög
þýðingarmikla rirskurtii vitivíkjandi
ýcnsum grundvallarlaga apursmál-
um, ar risiti hafa í sambandi viti
leudur þasr sem Bandaríkin fengu
át ár ófritinum við Spánverjn.
Freguin var svo ný, þegar sítiasta
blati vort vnr prentati, aö vér höfti-
um þá einungis pláss til ati minnast
á úrskurtiina mcð f*ura orfum, en
vér gáfum í skyn, að vér mundum
fara frekar út í þetta þýðingarmikla
mál sítiar. Og meti því fregnirnar
viðvíkjandi úrskurðum þessum eru
ná mikiti greinilegri, en þegar síti-
asta blati vort kom át, skulum vér
fara nokkuð át i máliti ná strax.
Hinn 27. f. m. sendi fréttaritari
New York-blaðsins „World“ því þá
fregn, frá stjómarsetri Bandaríkj
anna (Washington), að hæstiréttur
hefði árskurtiað sem fylgir:
1. Stjórnarskrá Bandaríkjanna
„fylgir flagginu eftir:“
2. Bandaiíkin geta ekki haft
neinar nýlendur, sem séu undir
Bandarfkin geinar (án þess að vera
reglulegur hluti af Bandaríkjunum.)
3 Porto Rico-ey og Philippine-
eyjarnar eru nú str tislendur (lönd
sem haldið er meti hervaldi), og eru
enn ekki ortinar hluti af þjótiveldis-
heildinni.
4. Bandarfkin vertia ati stjórna
nefndum eyjum sem stríKslendum
þar til congressinn gerir rátistafanir
viðvíkjandi þeim.
5. Congress Bandaríkjanna hef-
ur vald til að taka flaggifi . burt af
nefndum eyjum, og láta þær lausar
etia sleppa þeim.
6. Congressinn einn (enginn
annar) hefur vald til ati bæta nýj-
ura löndum viti eða innlimaí Banda-
rfkin,
7. Parísar-samningurinn (fritiar-
samningurinn milli Bandaríkjanna
og Spánar, meti hverjum Spánn af-
salatii eyjunum til Bandaríkjanna)
innlimatii ekki nefndar eyjar I
Bandaríkin.
8. Stjðmarskrá Bandaríkjanna
nær til allra lendna, sem Bandarík-
in hafa undir böndum.
9. Forseti Bandaríkjanna hefur
ekkert vald sem nær át fyrir
8tjórnar-krána.
10. Forseti Bandaríkjanna getur
ekki beitt eigin vilja sfnum etiageti-
þótta át yfir takmörk stjörnarskrár-
innar.
11. Tollurinn, sem lagtiur var á
afurtiir Porto Rico-eyjar, er lögleg-
ur.
Blatiiti „World' álítur ofan-
greinda árskurtii hina þýtiingar-
mestu árskurtii, sem bæstiréttur
Bandaríkjanna hafi gefiti í sfðast-
liðin þrjátfu ár. Blatiið segir einn
ig, ati hæstiréttur—sem I eru margir
og nafntogatiir dómarar—hafi kom-
ist að ofangreindri niðurstötiu eftir
einhverjar hinar fjörugustu um-
rætiur, sem nokkumtíma hafi átt
sér stað í hæstarétti Bandarfk janna.
Hinir ellefu liðir, sem tilgreindir
eru bér afi ofan, eru jautivitað ein-
ungis ógrip afatriðum úrskurðanna.
Urskurtiirnir í hinum ýmsu málum,
er voru fyrir hæstarétti og sem
þessi atritii voru í, eru aufivitað löng
skjöl Allir dómararnir voru held-
ur ekki sammála um sum atriðin,
en ntkvætii meiri hluta dömaranna
f hrstarétti gera árskurti hans etia
dóm lögmætan í hvatia máli sem er.
önnur fregn frá Washington,
dags. sama dag (27. f. m.), hljótiar
sem fy'gir:
„Hæstiréttur Baodarfkjanna gaf
f dRg árskur'i sem nft yfir öll vafa-
atritiin f sambnndi við hinar njfju
eylendur, er Bandaríkiri hafa ná
undir höndum og sem deilt hofur
verið um undanförnu. Jiótt sum-
ir árskurðirnir séu í vil mótpörtum
stjórnarinnar í vissuin-atrifium, sem
frara var fylgt, þá lýsti Brown dóm-
ari samt^yfir, ati í þýtiingarmesta
málinu — Downes gegn Bidwell —
væri árskurtiurinn þvínær f einu
hljótii í vil Bandarfkja-stjórn, og er
afstaða og stefna stjórnarinnar yfir
höfuti fram ati þessum tfma, hvati
snertir þessi spursmál, stafifest meti
árskurtii |hæstaréttar lýtiveldisins.
Ahrif þessa árskurtiar eru þau, ati
Forsker-Iögin eru í samræmi viti
stjórnarskrána, og ati veita con-
gressinum vald til að gera ráðstaf-
anir vitivíkjandi hinum nýlega
fengnu lendum, á þann hátt sem
löggjafarþingið (congressinn) áliti
haganlegast fyrir þessar nýju lend-
ur. Áhrif árskurtiarins eru einnig
þau, ati meti honum er lýst yfir, ati
samnÍDgurinn um afhending eyj-
anna (Porto Rico og Philippine-
eyjanna) veiti þeim e'cki öll réttindi
og hlunnindi sem stjórnarskrá
Bandaríkjanna gerir ráti fyrir.
Enn ein fréttin frá Washington,
um þetta sama efni og dags. sama
dag, hljóðar sem fylgir:
„Hæstiréttur kvati upp árskurtii
í dag í öllum mftlunum, nema tveim-
ur, snertandi afstötiu Bandaríkjanna
við hinar nýfenguu eyjar, sem þau
ná hafa umrftti yfir. Hin tvö mál,
sem árskurðir voru ekki gefnir f,
voru þessi: Hið svonefnda fjórtán
demantshrxruja-mál, og annati af
hinum svonefndu Dooley-málum.
Hiti óátkljátia Dooley-tnál snertir
eina hlið á Porto Rico-spurmálinu,
en demantshringa-málið snertir
spursmálið um rétt til að flytja
verzlunarvarning frá [Philippine-
eyjunum inn f Bandarlkin tollfrítt.
Áfortn hæstaréttar varjrfyrst aö
fresta setu sinni f þetta skifti, eftir
daginn í dag, til hausts, en umræti-
urnar um málin, sem árskurtiir
voru gefnir um í dag, vöraðu í 5
klukkUstundir, svo réttinum var
frestað til dagsins á morgun, og er
báÍ9t við að árskurtiir verði þá upp
kvetinir í þessum tveimur mfilum
sem eftir eru.“
* * *
það er enginu vafi á, að ofan-
greindir árskurtiir hæstaréttar eru
afar-þýðingarmiklir—með þeim allra
þýðingarmestu, sem rétturinn hefur
nokkurntfma gefið. Hæstiróttur
Bandarfkjanna hefur síðasta ár-
skurðarvald viðvíkjandi spursmál-
um er snerta þati hvernig skilja eigi
stjórnarskrána, og þetta þýfiir hvorki
meira nó minna en það, að hæsti-
réttur hefur í raun og veru vald til
ati breyta stjórnarskránni i vissum
efnum. þegar þess er gætt, að ár-
skurSur hæstaréttar í Downes-mál-
inu (eins og í fleiri tilfellum þar
sem rétturinn hefur átiur notati ár-
skurðarvald sitt viðvíkjandi því
hvernig skilja eigi vissar greinar 1
stjórnarskránni) er gagnstætiur
þeim skilningi sem almenningur
hefur lagt 1 sömu greinarnar í heila
öld.þar á meðal nafnkendir stjórnar
skrár lögfrætiingar á fyrriárum lýti-
veldisins—jafnvel í atdðum sem
skoðuti hafa verið sem atialkjarni
og andi stjóruarskrárinnar—, þá er
1 óst, að svo er sem vér segjum viti-
víkjandi valdi hæstaréttar að breyta
stjórnarskránni. 1 þessu sambandi
skulum vér skýra Downes-máliti
nokkuti frekar en gert er ati ofan.
Málið reis átaf þv(, ati Banda-
ríkja stjórnin heimtafii toll af vör
um, sem fluttar voru inn í Banda-
ríkin (til NewYork) frá Porto Rico-
ey eftir ati congressinn haffii sam-
þykt lög (hin svonefndu Foraker
i lög) er mæltu svo fyrir, að vissa
| tolla skyldi heimta af vörum sem
: fluttar væru inn í Bandarfkin frá
iPorto Rico ey og frá Bandaríkjun-
I um til Porto Ríco, sem fttiur haftii
meti lögum verið innlimuti 1 Banda
r'kin sem „territory“ (landsvætii etia
hérati sein ekki er báið að fá ríkis
réttindi, ekki orfiið ríki f sam'oand-
inu). Verjandi 1 málinu hólt því
fram, að aieti því Poito Rico-ey
væri orðin hluti af Bandaríkjunum,
iá hefði congressinn ekki vald til
að fara meti eyna eins og hán væri
utanríkis-land, á þann hátt ati bfta
til tollgarðetia leggja tollaá verzlun
eyjarinnar viti atira hluta Banda-
ríkjanna, heldur ætti verzlunin viö
eyna að vera jafn-frjáls og verzlun-
in er milli annara hluta Bandaríkj-
anna. þvf var enn fremur haldið
fram, aö þati væri engin heimild
fyrir því í stjórnarskrá Bandaríkj-
*nna, ati þau ættu „eignir' (nýlend-
ur etia hjálönd), og ati þar af leiddi,
ati Porto R:co ey—eins og átt hefði
sér stuð meti Louisiana, Mexico og
önnur landflæmi, sem innlimuð
hefðu verið í Bandaríkin átiur—
gæti eiuungis verið „territory", væri
þess vegna hluti af lýöveldis-heild-
inni og ætti heimtingu áöllum rétt-
indam sem „territory" heföi sam-
kværnt stjórnarskránni. þessi
skilningur hefur ná lengi verið
lagtiur 1 stjórnarskrá Bandaríkjanna
og honum var einbeittlega halditi
fram af lögfræðingum verjanda í
Downes-málinu, en þrátt fyrir þati
liefur ná hæstiréttur Bandaríkjanna
með meirihluta-atkvæði s(nu—
árskurtiaö þeuna skilning algerlega
rangan.
Ágrip þati af árskurtii hæsta-
réttar Bandaríkjanna, sem vór höf-
um séti, ber meti sér, ati þati að
Porto Rico ey og Philippine-eyjarn-
ar eru ekki áfastar við lýðveldið —
atvik, sem lögfræðingar verjanda
lögtiu mjög sterka áher/.lu á—hafi
í augum meirihluta dómaranna í
hæstarétti gert þetta tilfelli mis-
munandi frá innlimun Florida, Lou-
isiana, Mexico og annara landflæma,
sem lágu fast upp ati þáverandi
landamærum Bandarfkjanna átiur
en þau voru sameinuti við etia inn-
limuti í lýtiveldið. Meirihluti dóm-
aranna árskurtiatii sem sé þannig:
„Congressinn hefur vald fcil þess,
snmkvæmt stjórnarskránni ati skipa
fyrir um, á'hvern hátt Bandaríkin
kalli inn tekjur af eylanda-eignum
sínum, og hefur rétt til ati leggja
tolla á vörur sem fluttar eru inn 1
eylanda-eignir þessar frá Bandaríkj-
unum efia sem eru fluttar frá ey-
lnnda eignum þessum inn í Banda-
iíáin“. Ástæðurnar, sem hæstaréttur
færir fyrir þessum árskurði sfnum,
sjást ekki [í ’ágripi því er hingað
hefur borist (( telegraf-skeytum);
en þati er ekki ólíklegt ati meiri-
hluti dómaranna haíi tekið tillit til
hinna sérlegu kriagumstæðna, sem
ófritiurinn við Spán hafðij för mcð
sór, og þróun Bandaríkjanna í þati
ati vertia eitt af stórveldum heims-
insog hafi þessvegna lagt hinn rám-
asta skilning í þær fáu línur í stjórn
arsskránni, sem mæla fyrir eins og
fylgir: „Congressinn skal hafa vald
til ati búa tii öll nautisynleg lög og
reglugjörtiir fyrir territory tilheyr-
andi Bandaríkjunum." þati er ekki
ólíklegt, ati þessar l'nur í stjórnar-
skránni hafi upprunalega einungis
átt viti það, að congressinn skyldi
hafa vald til að báa til lög og gera
ráðstafanir til ati halda friði og
reglu ( þeim hérutium sem voru ati
byggjast, og sem ekki voru ortiin
ríki etia báin ati fá reglulega stjórn,
en alls ekki átt við toll-löggjöf viti-
víkjandi eylöndum 1 fjarlægum höf-
um. En .tímarnir breytast og
mennirnir meti', og kringumstæti-
urnar breytast og löggjöf landanna
og stjómarstefna hlýtur að breyt-
ast svo, að þetta eigi við kringum-
stæðurnar eins og þær eru, en ekki
eins og þær voru. Eitt er eftir-
tektavert í sambandi við greindan
árskurð hæstaréttar, og það er, ati
dómararnir skiftust ekki í flokka
með og móti eftir pólitiskura skoð-
unum, hcldur voru dómarar af báti-
um hinum miklu pólitisku flokkum
bæði t meiri og minnihluta.
Vér förum ekki lengra át í
þetta málefni ná, en minnumst
frekar á þati síðar.
UPPLAG OKKAfí AF
SVEFNHEfíBEfíGIS
HUSBUNADI
hefur aldrei verið meira en nú.
Það sem við höfum nú í birc\ er
hið bezta og ervitt að mseta því
hvað verð snertir. Vér höfum
einnig ýmislegt úr Oolácn Oak og
og hvítu enanicl fyrir svo lágt
verð, að allir kaupa það. Allskon-
ar Dreisers og Stands með ýmsu
nýju sniði. Komið og sjáið og
spyrjið eftirverði.
Lgwís Bros.,
I 80 PRINCESS ST.
VBDDlappDir
Meiri birgðir hcf C *’ nf
veggjapappírr- - ; sinni
fyrr, sem eg s 1 fjWb öc. rúll-
una og upp. Befcn og billegri
tegundar en eg hef áður haft,
t. d. gyltan pappír fyrir 6c.
rúllan. Eg hef ásett mér að
selja löndum minum með
afslætti frá söluverði i niBstu
tvo mánuði, mút poningum
út í hönd.
Einnig sel eg mál og mál-
busta, hvít.þvottarefni og
hvitþvottarbusta, alt fyrir
lægsta verð.
Eg sendi sýnishorn af
veggjapappír til fólks lengra
burtu ásamt verðskrá. Pant-
anir með póstum afgreiddar
fljótt og vel.
S. Anderson,
651 BANNATYNE AVE„ WINNIPEQ
A SYRINGE
Such as physicians use is now
offered direct. It consists of
two nickel cylinders, with air
pumps between to create com-
pressed air in one cylinder and
vacuum suction in other. Open
valve and compressed air forces
liquid from one cylinder in six
strearas through top of nozzle.
The vacuum sucks it back to
other cylinder. All donewithout
a drop of leakage. This is the
only effective syringe—the only
one that any woman will use
when its vaíue fs known. Send
today for our booklet. Send in
plain sealed wrapper, free on re-
quest. Agents wanted.
Siplio Manufactoring C».
til sölu hjá
KARL K. ALBERT,
337 Main Street, Winnipeg.
VHja Spara Peninga.
Þegar titi þurflð skó |>á komið og
verzlið viB okkur. ViB höfnm alls
konar skófatnaB ogverBiB hjá okk
nr er lægra en nokkursstaBar
bænnm. — ViB höfum islenzkan
verzlunarþjón. SpyrjiB eftir Mr,
Gillis,
The Kilgour Biier Co„
Cor. Main & James St.
WINNIPEG.
Giftinga-leyfisbréf
eelur Magnús Paulson bæði heima hjft
sér, 060 Ross ave. og ft skrifatofu
LOgbergs.
BICYCLES
rescent i arnival
(œsc
Qmi
Yönduð hjól og ódýr. Skilmálar við hvers
manns hæfi.
Brúkuð hjól óskemd og í géðu lagi fyrir $13.00
og upp. Hægt að komast að ágætis kaupum nú sem
sem stendur.
Ný stykki til í Fulton og Featherstone Hjólin.
Viðgerð fljót og vönduð og ódýrari en áður.
Bicycle lampar, bjöllur og alt hjólum viðkom-
andi fæst fyrir lágt verð.
ANDRE SPECIAL BICYCLES
nú.
fást nú. Númer 1 að gæðum með Dunlop tyres o. s.
frv. fyrir $35 00. einungis 15 af þeim komin. Komið
fljótt og náið í þau. Það borgar sig fyrir yður að
koma til mín áður en pér kaupið. Eg óska eftir
viðskiftum landa minna og bréflegum fyrirspurnum.
Komið inn og skoðið hjá mér þó þér ætlið ekkert að
kaupa-
Búðin er opin til kl, 10. á kveldin.
5 prct. afsláttur i næstu 15 daga.
Karl K. HIDert,
Fimtu dyr í suður frá Portage Ave., að austanverðu á Main St.
Næstu dyr við O’Connors Hotel.
CLADSTONE FLOUR.
Yður hlýtur að geðjast að því mjöli. það er
Snjóhvítt og skinandi fallegt.
Að prófa það einusinni, mun sanníæra yður.
Pantið það hjá þeim sem þér verzlið við.