Lögberg - 06.06.1901, Blaðsíða 4

4
LÓOJifíliö, FIMTUDAGINN 6. JÖNÍ 1901
LÖGBERG.
•r fit hvwrn flmtadftr ftf THK I.OGBKRO
RINTIVG fc PUBUSHINO CO., (lSngi't), «d 309
lglD At« , Wlnolpeg, Mnn — Ko*t»r fi.OO nro árid
(T fnlnudi 6 kr.]. Borgiit f> rirfnun. EinitOk nr 6c.
Pnbiiíhed every Thursday by THE LÖGBKRG
PRINTINGS PUBUSHINO COM llncorporatedj. at
309 Elgin Ave., \Viuhipeg,Man —Snbscription priee
14.00 per yeur. payabl* in advance. Smglecopies 6c
Ritstj6ri (Bditot); SlOTR. JÓNASSON.
Business Manager: M. Paclson.
aCGI.TSINOAR: SmA-anglýsingar i elttBkifti26c
fyrir 30 ord eda 1 þml. dálksiengdar, 76 cts nm
mánndtnu. .V stnrrl anglýstngnm am lengri
tima, afaláttur efllr samningl.
BDSTAD A-SRIFTI kanpenda verdnr ad tllkynna
skriflega og geta nrn fýrveraudi bústad jafnfrum
Dtanánkript tll afgreidslnntofn bladslnn ar i
The Logberg Printing & Publishlng Co.
P. O.Box 1292
Winntpeg.Man.
UUnáskripHtll ritstjdrans er l
Edlter Ltgberg,
P *0. Box 1292,
Wlnnlpeg, Man.
— SainkTsnmt landalOgnm er nppsðgn kanpnnda á
bladl dglid, neina hannné nkaldisnn, þngnr bnnn neg
rnpp.-Kf kenpnndl.sem er í sknid vid bladldflytn
▼Mterlnm.án þess ad tllkynna helmllasklptln.þá er
-d iyrtr ddn.eidlunnm álitln sýntleg adcnnmfyrir
pnttvieam tilgnngi.
Sambands-Mn«:ið.
Eins og vér skýríSum frá ( næst-
sfRasta blaða Lögbergs, var sam-
bands-þinginu í Ottawa slitið 23.
f. m. þetta var, eins og kunnugt
er, fyrsta þing á hinu nýja kjörtíma-
biii. En með því sami Hokkurinn
situr að völdum nú eins og á næsta
kjörttmabili á undan, var ekki að
búast við ncinni löggjöf sem breytti
stjörnar-stefnunni frá því sem hún
var fyrir síðustu almennar kosning-
ar. Löggjöfin frá þessu síðasta
þingi ber með sér, að Canada er
á miklum framfara-vegi og að full-
trúar þjóðarinnar eru vel vakandi
fyrir því, hvaða löggjof útheimtist
til þess, að hrinda framförunum á-
fram og efla bag lands og lýðs.
það væri þýðingarlaust að fara
aö telja upp með nöfnum allan
þaun grúa af nýjum lagaboðum og
lagabreytingum, sem þetta sfðasta
þiug samþykti. Vér álítum réttara
að gefa d iHtið yfirlit yfir þýðingar-
mestu atriðin í starfi þingsins, og
snfðum vér þetta yfirlit eftir sam-
kyns yfirliti er nýlega birtist f
blaðinu „London Advertiser", sem
gefið er út í London í Ontario-fylki.
þingið gerði, meðal annars, ráð-
stafanir viðvíkjandi því sem fylgir
með löggjöf sinni:
1. það veitti stóra viðbótar-upp-
hs»ð til að standast kostnaðinn við
sendingu berliðs frá Canada til
SuBur-Afríku.
2. það samþykti lög um eftir-
laun handa hinuin fasta her, sem
komið hefur verið á fót landinu til
varnar, og veitti nægilegt fé til æf-
inga sjálfboðsliðinu.
3. það gerði ráðstafanir til að
alt hcrlið Canada yrði nægilega æft
á þessu yfirstandandi sumri.
4. þið gerði ráðstafanir til afi
viðhalda hersveit (regiment) f Hali-
fax á meðan ófriðurinn í Suður-
Afrfku stæði yfir.
5. það veitti meira fé en áður til
að halda uppi lögum og reglu í
Yukon-landinu og til ýmiskonar
naufsynlegra umbóta f þessu mikla
gulltekju héraði. Yukon landið hef-
ur hingað til endurborgað allan
hinn mikla kostnað, sem sambands-
stjórnin hefur haft 1 sambandi við
það, og horfurnar eru þær, að eins
verði framvegis.
6. það veitti fó til að koma á
fót peningasláttu í Canada, til að
mynta gull, silfur og kopar úr nám-
um Canada f peninga f þarfir ríkis-
ins. Peninga-myntun Canada hef-
ur hingað til farið fram á Englandi
og í Bandaríkjunum.
7. það gerði ráöstafanir til að
koma á fót málmaprófunar-stofu
(assay office) á Kyrrahafs-strönd-
inni.
8. það gerði ráðstafanir til, að
Canada tæki þátt f hinni miklu iðn-
aðarsýningu sem nú stendur yfir f
Olasgow á Skotlandi, þannig, að
Canada-deildin stæði ekki á baki
deild nokkurs annar* lands.
9. það gerði einnig ráðstafanir til
að Canada tæki hæfilegan og sóma-
samlegan þátt f Pan-American sýn-
ingunni, sem nábúar vorir, Banda-
ríkjamenn, halda nú i sumar f borg-
inni Buffilo í New York-ríki. Sórí-
lagi verður þar afbragðs góð deild
af beztu nautgripum frá Canada og
ýmsum afurðum landsins, svo sem
náma, skóga og akuryrkju afurðum.
10. það gerði ráðstafanir til að
Canada tæki sómasamlega á móti
ríkiserfingjanum brezka, hertogan-
um af York, og frú hans, þegar þau
koma hingað í haust á heimleið úr
ferð sinni til Australíu.
11. þafi veittifé til þess að leggja
hafsbotns-telegrafþráð frá vestur-
strönd Canada (British Columbia)
til Australiu og New Zealands, þráð,
sem tengir brezka ríkið saman enn
betur en áður og verður undir sam-
eiginlegum umráðum Bretlands,
Canada og nýlendnanna í Eyja-álf-
unni, er kosta þráðinn f sameiningu
eins og áður hefur verið skýrt frá í
Lögbergi. þráður þessi hlýtur að
verða mikils virði fyrir verzlun
Canada.
12. það veitti fjárstyrk til lagn-
— FIMTUPAGINX, 6. JUNI 1901. —
inga nýrra járnbrauta f norðvestur-
hluta Ontario-fylkis, í Manitoba og
Norðvesturlandinu og f British
Columbia, tif að flýta fyrir bygg-
ingu þessara hluta Canada og til
þess að náttúru-auðæfi þeirra yrðu
notuð.
13. það veitti fé til að jafna
reikninga milli sambands-stjórnar-
innar og fylkjanna New Brunswick
og Nova Scotia, reikninga, sem
gjörfiarnefnd hefur úrskurðað um
fyrir löngu siðan, en sem ekki hafa
verið borgaðir.
11. þafi veitti fé til afi halda á-
fram umbótum á St. Lawsence-fljót-
inu sem skipaleiö, og til umbóta
á skipaskurðmn og höfnum f Ont-
ario-fylki, í því skyni afi flutnings-
gjald á afurðum Canada og innfiutt-
um vörum lækkafii. það veitti
einnig fé til að halda áfram umbót-
um á Rauðá (St. Andrew's-strengj-
unum o.s.frv.), til siglinga og til
hafnabóta við hin miklu skipgengu
vöfn í Manitoba og víðar 1 Canada.
15. Pað veitti fé (S100.000) til
nýrrar gufuskipa Ifnu milli Canada
og Frakklands, til að auka verzlun-
ina milli landanna,
16. það gerði ráðstafanir til að
hafa betri umsjón með afurðum
Canada, sem sendar eru til Evrópu-
markaða—sjá um, að afurðirnar
kæmust á nefnda markaði í sem
allra beztn ástandi.
17. það gerði ráðstafanir til að
vel væri litið eftir niðurpökkun
epla í tunnur, til að koma í veg fyr-
ir svik í þessu efni og til að auka
útflutning ávaxta frá Canada. Á-
vaxta-verzlun Canada er sífelt að
aukast, og Canada-epli eru nú talin
beztu epli á mörkuðum Englands og
Bandaríkjanna, þegar svo vel er um
þau búið, að þau komi þangað ó-
skemd.
18. það gerði ráðstafanir til að
alt sögunar-timbur, sem felt er á
lndiána-löndum, skuli sagað í Can-
ada
19. þafi umbætti lögin viðvíkj-
andi utanríkis-mönnum, sem koma
til Canada einungis til að leita sór
atvinnu, í þá átt, að hægra verði að
framfylgja þeim.
20. það gerði ráðstafanir til að
styfija blýnámavinnu og blýbræfislu
í Canada, á sama hátt og járn- og
stál framleifisla hefur áður verið
styrkt í landinu.
21. það gerði ráðstafanir til að
bæta dómsvalds fyrirkomulagið í
Norðvesturlandinu, British Colum-
bia og í Yukon-landinu.
22. það gerði ráðstafanir til að
fjölga alþýðuskólunum f Norðvest-
urlandinu.
23. það breytti heguingarlögun-
um f þá átt, að hægra verði að
stöðva nautaþjófnað í Norðvestur-
landinu.
24. það veitti fé, ríflega, til að
styðja að þvf að, hin óbygðu héruð í
Vestur-Canada byggist sem fyrst.
25. það óréttaði þá stefnu, að
gefa brezkura varningi hlunnindi á
Cansda-markaðinum fram yfir varn-
ing fró öðrum ríkjum.
þetta er alls ekki fullkomin
skrá jrfir starf þingsins, en hún gef-
ur lesendum vorum hugmynd um
hina margvfslegu starfsemi þess í
þá átt, að bæta hag íbúanna.
Að endingu viljum vór geta
þess, að lög voru samþykt sem
stefna í þó, átt að létta útgjöld á f-
búum 02 landnámsmönnum f norð-
vestur hluta Canada og auka þæg-
indi þeirra. Og landtökulögin voru
bætt f þá ótt, að vernda betur rétt
þeirra, sem skrifa sig fyrir heimilis-
réttar-landi, og flýta fyrir að þeir
fái eignarbréf sín, þegar þeir eru
búnir að uppfylla skyldur sínar-
Auk þess var löggjöf samþykt er
bætir úr ýmiskonar valds misbeit-
ing, sem að undanfömu hefur auk-
ið bændum í Vcstur-Canada óhægð.
Ritstj. athugasemdir.
Pembina blaðið „The Pioneer
Express," sem út kom 31. f. m., get-
ur um, að þær járnbrautir Northern
Pacific-fólagsins, sem liggja innan
Manitoba-fylkis, hafi verið afhentar
Manitoba-stjórninni hinn 2 >. f. m.
í þessu sambandi segir blaðið meðal
annars: „það var sagt skýlaust, að
brautirnar mundu verða leigðar
McKenzie & Mann (C<ra. Northern-
fólaginu, en nú heyrum vór sagt
að aðrir hafi boðist til að taka þær á
leigu, og að það kunni að dragast
að samningurinn við McKenzie
Mann verði uppfyltur. Eftir því
sem tfminn leiðir kringumstæðurn-
ar í ljós, sést fingur Can. Pacific-
jórnbrautarfélagsins æ glöggar sem
hreifiaflið á bakvið þessa verzlun,
Sem stendur er Roblin-stjórnin
býsna önnum kafin að reyna að
þóknast ogfriða heila hjörðaf mönn-
um, sem hefu'r verið lofað atvinnu
við hinar nýju stjórnar-brautir.“
Síðar í greininni segir blaðið: „þaö
varð þvfnær uppreist í Manitoba til
að fá Northern Pacific-fólagið til að
koma inn í fylkið. Nú hcfur fylk-
ið borgað afarmikla fjórupphæð til
aö bola fólagið burt úr fylkinu. Sá
tími mun koma, að Manitoba-fylkið
mun reka sig ó, að það verður nauð-
synlegt og gagnlegt að fá allar þær
Bandaríkja-járnbrautir inn f fylkið,
sem hægt er að fá til samkepni í
flutningum. þjóðeign járnbrauta
er ekki hið rétta meðal við háu
flutningsgjaldi, hehlur samkepni."
—Svona lítur nú blafi sera getið er
út fast við landarnæri fylkisins á
málið, blað, sem er eins kunnugtþví
sem er að gerast eins og blöðin í
fylkinu sjálfu, en sem aufivitað fylg-
ir hvorugum pólitioka flokknum
hér og er þvl algerlega ólilutdrægur
áhorfandi á það, sem er að gerast (
Manitoba.
Elnkcnnilegar grillur.
Lesendur Lögbergs muna
máske eftir, að þegar fyrst var far-
ið að nota frosna sfld úr (shúainu f
Reykjavík til beitu við Faxaflóa, þá
álitu margir fiskimenn þar þessa
frosnu síld mesta skaðræði og sögðu,
að hún „eitraði sjóinn". Eins og
allir skynsamir menn sjá, var þetta
hlægileg grilla, enda heyrist ekkert
um bana í seinni tíð, svo menn eru
liklega farnir að átta sig í þessu
efni. En nú virðast sumir Reykja-
vfkur búar vera búnir að fi aðra,
jafn-hlægilega grillu, þá, sem sé, að
holdsveikra-spítalinn á Laugarnesi
(rétt hjá Reykjavfk) „eitri sjóinn
langt frá ströndum út.“ Ekki er
furða þótt „þjóðólf8“-ritstjórinn og
aðrir jafn óhlutvandir menn geti
fylt þenna sama lýð með fordðmum
og grillum 1 stjórnarbótar málinu og
ýmsum öfirum efnum, enda spara
þeir ekki að nota sér einfeldni fólks]
Sú þjóð á seint viðreisnar-von, sem
allmikill hluti af lætur fylla sig
með öðrum eins hégiljum og hinar
ofannefndu hlægilegu grillur eru.
En það er vonandi afi holdsveikis
sjóeitrunar-grillan hverfi með tfm-
anum' eins og síldarbeitu-grillan.
Ea þótt grillurnar eyöist og hverfl
hjá öllum öðrum íslendingum, þó
mun þó einn maður verða eftir, som
grillurnar aukast hjá með hverju
árinu, og það er afdankaði „Tjald-
búður"-presturinn Hafsteinn Póturs-
son. Hann verður að lfkindum
syndahafurinn, sem allar agenta-
grillur, ráðgjafa-grillur, síldar-grill-
ur, holdsveikis sjóeitrunar-grillur,
mentunar-grillur, o.s.frv., sameinast
í og staðfestast í, og hann mun
rangla með þær um eyðimörkina,
eins og höfuðsóttar-gemlingur á af-
rett, til æfiloka.—Til að sýna, að
vér grfpum ekki holdsveikraspftalft
sjóeitrunar-grilluna úr lausu lofti,
þá prentum vór hér upp bréf frá
Guðmundi héraðslækni Bjömssyni í
Reykjavík, er birtist f „ísafold ‘ í
síðastl, aprllmánuði. Bróíið hljóöar
8em fylgir:
„HOLDSTBIKRASrÍTALINN.
Mór hefur verið tj&ð, að sé orðróm.
230
afi f& upplýeingar um ætterni Jim's prédikara, hlust-
aði hann & söguna með h&Ifu meira athygli en ftður,
og hann rona' i að kraftar konunnar eutust þar til
hún hefði lokið við söguna.
„H<tnn hefur erft syndina fr& b&ðum foreldrum
Btnurji," SMgði konan, ,.þvi að I svona tilfellum hlýt-
ur konan að vera sek &samt kailmanninum, þó ham.
ingj tn viti, aö ef aakleysi og þekkiugarleysi getur
nokkurn tlma verið gild afsökun, þ& gæti eg talið
sj&lfa mig óseka. Glæpan&ttúran er frá föður hans,
aem var reglulegt dýr. Muniö eftir þvl sem eg segi
yður, og takið eftir að það er aanoluiki. Hann var
dýr. Grimt, eigingjarnt dýr.“
„Á hvaða h&tt komust þér að þessu?“ sagði
Mitchel. „Breytti hann harðýðgislega við yður?
Reyndi hsnn að misþyrma yður?“
„Hann hefði gert það ef hann hefði þorað, en
hann var heigull og þorði ekki að espa mig of mik-
ið,“ sagði konan. „Sumir menn segja bl&tt áfram
viðstúlkur: ,Eg er orðinn leiður & yður. Alt er
búið & milli okkar. Verið þér aælar.* Dair menn,
sem svona fara að, eru óþokkar, en þeir eru ekki
beiglar. Unnusti minn var slunginn bragðarefur, og
hann bruggaði það r&ð að l&ta mig fá viðbjóð & sór,
svo að eg skyldi sjftlf sllta kunningsskap okkar. Og
honum hepoaðist þetta. Hann ssgði mér sögur scin
höfðu það I för með sér, að eg fekk svo mikinn við-
bjóö & honutn, að eg hataði sj&lfa mig fyrir að hafa
elskað bann. Var þetta ekki djöfulleg grimd af
hoBU»?“
289 •
til búið var að senda eftir sjúkravagni og menniruir
voru að bera móður hans niður hinn bratta stiga,
eins varlega og þeir g&tu. £>egar Mr. Mitchel var
i þann veginn að fara út úr herberginu & eftir þeim,
sneri hann sér að Jim prédikara og sagði:
„Ætlið þér ekki að koma með okkur?“
„Já!-1 sagði Jim prédikari; slðan greip hann um
handlegg Mitchel’s og hélt honum kyrrum i nokkur
augnablik. „Dér eruð fæddur undir hamingju-
stjörnu, Mr. Mitchel. I>ér lofuðuð mér þvi, að
móðir min skyldi verða lifandi þegar eg kæmi aftur.
Eg sé nú að hún hefði getað dftið, & meðan eg var i
burtu, &n þess að þér hefðuð getað að þvi gert. Ef
svo hefði faiiö, er eg hræddur um, að eg hefði feng.
ið eitt af þessum köstum minum, og þ&—þft hefði
það kostað lif yðar, það er alt og sumt. Mér þykir
vænt um, að þér g&tuð uppfylt lofotð yðar. Mér
þykir vænt um það yðar vegna, ogsj&Ifs min vegna.“
„Eg gaf yður annað loforð, sem eg skal einnig
uppfylla,“ sagði Mitchel. „£>ér skuluð aldrei iðiast
þess, að þér skilduð mig eftir hjft móður yðar. Eg
er vinur yðarl“
234
þætti nú ekki svo vont þó hann lenti i klónum &
þeim fyrir húsbrot, eða eitthvað þvi um likt. En eg
er að hugsa um apiun, og þegar mig er að dreyma
um hann, þ& breytir apinn oft mynd sinni og mér
þykir að það vera Jim, sem hangir 1 snörunni. Hann
Jim minn! Drengutinn tuinn sem hangir þar & hftls-
inuml Ó! neil neil Guð & hiranum, ef þú ert nokk.
ur til, og heyrðu bæn veslings deyj-ndi konu, og
1 ttu ekki drenginn minn lenda 1 neinu þviliku,
Frelsa^u hinn! Frelsaðu hann!*-
„Ó, heyrið mig núl £>etta er bara martröð!“
sagöi Mitchel. „£>ér þuifið ekki að óttast neitt því.
llkt. Hvi skylduð þér veia að hugsa um jafn hræði.
legan hlut og þetta?1
„Ahl Eg hef bugsað um það, og hugsað um það
marga langa nótt út i gegn,“ sagði konan. „£>afi
hefur staðið svo ljóslifandi fyrir mér, að eg helJ
stundum að það séu forlög, sem hljóti að koma fiam.“
„En hvers vegna?“ sagði Mr. Mitchel.
„Hlustið & það, sem eg hef að segja!-‘ sagði kon.
an. „Setjnm svo, að Jim skyldi einhvern tfma kom.
ast að hver faðir hans er? Hann er lifandi eunþft
og & heima hér i borginni. Eg veit þetta af þvi, að
það er ekki meira en m&nuður siðan eg s& hann.
Ilann er lfka sami óþokkinn og hann ætið hefur ver-
iö, þvi eg s& hann horfa i kringum sig h&lf flótta-
lega, og þegar hann hélt að enginn tæki eftir sér, þ&
sparkaði hann i lítið barn, sem 1& & gangstéttinni; og
þegar barnið bljóðaði af a&raaukanum, hló hanq og