Lögberg - 12.12.1901, Blaðsíða 4
4
LOOBEKG, KJMTUDAGINN 12. ÐESEMBER 1901
LÖGBERG.
©r fit hvern flnitndasr af THE LÖGBERG
PWTIVG fc PUBLISHING CO., (löggi’t), ad Cor
Ave. og Nena Str. Winnipeg, Man. — Koat-
ar $2.00 um árió [i ÍalHndi 6kr.]. Borgist f>rir
fram, EinstOk nr. 5c.
Pnhliffhed every Thnrsday hy THE LÖG/BERG
FRINTING & PUBLISHING CO., flncorporatedj, at .
Cor Wjlliam Ave fcNena StM Winnipeg, Mau —|
Subecription price 42.00 per yenr. payable iu ad-
vance. Single copies 5c.
Ritstjóri M. PAULSON.
Business manager: J. A. BLÖNDAL.
.UGLYSINGAR: Smá-auglýsingar í oltt skifti25c
fyrir 30 ord eda 1 þml. dálkelengdar, 75 cts um
mánudinn. A atærri auglýsingnm um lengri
tíma, afsláttur efhr sammngi.
3USTAD V-SKIFTI kaupenda verdur að tilkynna
skriflega <tg geta um fyrverandibústaó jafnftam
Utanáskripttil afgreiðslustofublaðsins er i
The Logberg Printing & Publiehing Co.
P.o.Bo* 1292
Tel 221. Winnipeg.Man.
UUiiáskrípitti) ritstjúrans er:
Edltor Lágberg,
P -O.Bci 1292,
Winnipeg, Man.
— Samkvmmt landslðgnm er nppsðgn kaapanda á
blaöl ógild.nema hannsé skaldlaus, þegar hann seg
i app____F.f kaupandl,sem er í Bkuld við biaðið flytu
vt'iforium, án þessað tilkynua heimilaskiptin, þá er
að fyrlr dúmstólunum álitln sýnileg sönnumfyrir
prettvísum tilgangi.
— FIMTUDAGINN, 12. DES. 1901 —
Kosningarúrslitin
í Winnipeg.
Bæjarstjórnarkosningiinum í
Winnipeg lyktaöi þannig, aö nú-
verandi borgarstjóri, John Arbuth-
not, var endurkosinn með miklum
meirihluta atkvæöa eins og alment
var búist við. I fyrstu kjördeilc
var Chris. Campbell kosinn bæjar-
fulltrúi (í einu hljóði); í annarri
kjördeid R. Barcley (endurk.); í
þriðju kjördeild J. H. McCarthy; í
fjórðu kjördeild T. Sharpe (endur-
kosinn); í fimtu kjördeild D. A.
Ritchie, og í sjöttu kjördeild J. L.
Wells. í skólastjórn voru kosnir,
Fowler í þriðju kjördeild og John
McKechnie í fjórðu kjördeild.
Aukalögin um að veita bæjar-
stjórninni heimild til að taka um
$50,000 péningalán fyrrir auknar
slökkviliðsstöðvar og fleira voru
feld með miklum atkvæðamun.
Yfirleitt fóru kosningarnar eins
og við mátti búast að undantekn-
um bæjarfulltrúakosningunum í
fimtu kjördeild; það kom mörgum
á óvart, að kjósendur skyldu hafna
Mr. Fry í stað D. A. Ritchie.
Eins og ástæða er til, er tals-
verð óánægja meðal íslendinga yf-
ir því, að Thomas H. Johnson ekki
náði kosningu í fjórðu kjördeild, en
ekki hafa þeir sjálfum sér þar neitt
um að kenna, þvf þeir munu flestir
ef ekki allir hafa gert alt, sern í
þeirra valdi stóð, til þess að styðja
kosningu hans. þeir, sem T.
Sharpe fylgdu, beittu ýmsum mið-
ur sæmandi meðulum við atkvæða-
smölun sína—þar á meðal menn,
sem annars hefði mátt af vænta—,
svo að í rauninni er ekkert undar-
legt eða óskiljanlegt við úrslitin.
Ilvað segja afturhalds-
blöðin nú?
Ósköpin öll hafa gengið á í
blöðum Roblin-stjörnarinnar að und-
anförnu yfir því, að Dominion-
stjórnin ekki skyldi láta þá menn
aunast um skrósetning nafna á
Lisgar-kjörskrána, sem nefndir eru
til samskonar verks í kosningalög-
um fylkisstjórnarinnar.
Samkvæmt kosningalögum fylk-
isstjórnarinnar eiga vissir ddmarar
að nefna menn til þess að vinna
verkið; og svo segja afturha’dsblöð-
in, að nema þeirri reglu sé fylgt
lendi skr4setningin f hördum fiokks-
manna og atíeRingin verði sú, að
flokksfylgi ráði við tilbúning
skrúnna og nöf'num andstæðinga
stjórnarinnar verði bolað frá með
rangindum.
Vér höfum haldið því fram, að
kosningalög fylkis-stjórnarinnar
væru óbafandi margra hluta vegna
meðal annars og einkum og sérstak-
lega vegná þess, að svo erfitt sé lyr-
ir kjósendur að koma nöfnum sín-
um að og létt fyrir skrásetjana að
beita hlutdrægni. Auðvitað segja
afturhaldsblöðin, að dómarar fylgi
engum pólitískum flokki og geti því
nefnt þá menn til að vinna verkið,
sem engum pólitískum flokk fylgi-
Hið fyrra er rétt, en hið síóara er
ekkei t annað en slúður. Ossliggur
við að segja, að það séu ekki til
menn, sem færir eru um að vinna
verkið, sem ekki séu ákveðnir
flokksmenn. Vitanlega eru til
heiðarlegir flokksmenn, sem vel er
trúandi fyrir verkinu, en ákvePnir
flokksmenn engu að sfður. Og það
segir sig sjálft, að þegar stjórnin
felur dómurunum á hendur að láta
semja kjörskrár þá mælir hún jafn-
framt með mönnura til að vinna
verkið og mun í flestum tilfellum
verða eftir því farið.
Nú er verið að semja kjörskr'i
í Portage la Prairie til uudisbún-
ing3 undir aukakosningarnsr þar.
það er í fyrsta skifti, sem Rohlin-
stjórnin notar nýju kosningalögin
sín, og ætti mönnum nú að gefast
kostur á að sjá hver blöðin hafa á
réttara að standa. Vér höfum áður
bent á það, að ekki væri líklegt, að
Dominion-stjórnin legði mjög mikið
kapp á að vinna kosninguna í Lisg-
ar, hún stæði jafnrétt eftir og áður,
hvernig sem sú kosning félli. Bók-
staflega hið sama má nú segja um
Roblin stjórnins; það er ekki sjáan-
legt, hvers vegna hún ætti að leggja
svo mikið kapp á að vinna kosn-
inguna í Portage la Prairie, því hún
stendur hvorki nó fellur með þeiiri
kosningu. Verði því hlutdrægni
sýnd við tilbúning kjörskrár þess-
arar í Portage la Prairie. þá má
geta nærri við hverju er að búast
þegar kjörskrárnar verða samdar til
undirbúnings undir næstu almenn-
ar fylkiskosningar.
Vér gátum þess hér að ofan, að
varla mundi vera hægt að fá verk-
hæfa menn til þess að semja kjör-
skrár án þess þeir t ekju nægilegán
þátt í landsmálum til þess að vera
ákveðnir flokksmeDn. Rohlin-
stjórnin hlýtur éftir því að velja
flokksmenn til þess að vinna verkið
og ekki er henni það láandi þó hún
Bti ekki verkið lenda í höndum
frjálslyndra manna eingöngu, með
því væri fram á ósanngjarnlega mik-
ið farið; en meini hún nokkuð með
öllum þessum blæetri um það, að
háðir pólitísku flokkarnir eigi að
standa jafnt að vígi við samning
kjörskránna og, að sanngjarnar
kjörskrár verði ekki samdar só það
verk algerlega í fcöndum annars
flokksins, þá hefði átt að skifta
verkinu í Portage la Prairie eins
jafnt og hægt var á milli flokkanna.
Hefði Roblin gert það, þá mundi það
hafa mælst vel fyrir og vopnin ver-
ið með því dregin úr höndum þeirra
sem ilia hafa spóð fyrir þvf, hvern-
ig hann mundi beita kosningalögun-
um.
í Portage la Prairie eru sjö
skrásetjarar og þar af eru sex á-
kveðnir afturhaldsmenn.
Dettur nú nokkurum lifandi
manni með heilbrigðri skynsemi í
iug, að útnefning mannanna hefði
rarið þanuig ef dómararnir hefðu
verið algerlega einir í ráðum? Mun
?að vera af tilviljun einni, að allir
æssir menn nema einn eru ákveðn-
ir fylgismenn Roblins, 0g að þessi
eini hefir fengið lang þýðingarminsta
verkið?
það ætti að segja sig sjálft, að
stjórnin vilji æfinlega ráða, hver
verk það vinnur, sem hún þaTf að
áta vinna, ekki sízt jafn áhyrgðar-
mikið verk eins og það að semja
kjörskrár. Slíkt er ekkí nema sann-
gjarnt og sjálfsagt, alt sem blöðin
8egja í gagnstæða átt er ekkert ann-
að en eintómt slúður út í loftið.
Roblin vissi að frágangurinn á
kosnmgalögunum mundi ekki falla
( smekk manna, að menn mundi
gruna, að það væri ekki af tilviljun
hvað lausalopaleg þau voru og ö-
ákveðin; (>g svo til þess að sýna, eða
Hta sýnast, að engin hlutdrægni
stæði þar á bak við er ákveðið, að
dómararnir setji mennina, sem lög-
unum beita, en það er ekkert annað
en yfirskin og hræsni, eins og áður
hetir verið sagt og útnefning skiá-
setjanna í Portage la Prairie sannar.
Kjörskrárnar i Lisgar.
Tíminn, sem kjðsendum í Lisgar-
kjördæminu er geflnn til pess að
koma nöfnum sínum á kjörskrá, er
sexllagar, frá J>ví á mánudaginn 16
f>. m. pangað tii á laugardaginn 21.
sama mánaðar.
Dað er ártðartdi fyrir alla, sem
Hlja koma nafni sfnu á kjðrskrá, að
veita J>essu eftirtekt og láta ekki
utidir böfuð leggjast að gefa sig fram
á léttum stað og tíma.
Yér efumst ekki um, að mörgum
pyki pað ösanng'jarnt og mönnum
geY ðþarflega erfitt fyrir að verða að
ferðast langar leiðir til J>ess að láta
skrásetja nafn sitt, J>vt rr enn hafa &tt
J>ví að venjast, að hægt hefir verið að
lita eÍDn mann útrétta J>etta fyrir
marga og komast J>annig hjá tíma-
t»pi og kostnaði. En [>etta eru kosn-
ingalög Roblin-stjórnarinnar, sem að
öllum líkindum standa—að minata
kosti verður ekki breytt til batnaðar
—tíma f>ann, sem Roblio-stjórnin
fær að vera við vö'din. Dótnstnála-
ráðgjafi Roblins, Coliu H. Campbell,
lýsti yfir J>ví I þinginu [>egar lögio
voru lögð fyrir það, að enginn maður
ætti skilíð »ð f4 að greiða atkvæði,
sem ekki vildi vinna það til að fara
sjálfur og koma nafni sínu & kjörskrá.
Frá þessu ósanngjarna ákvæði f
kosnÍDgalögum fylkisstjórnarinnar
getur Dominion-stjórnin ekki vikið
þó hún vildi; afturhaldsmenn eru
æeir að segja óánægðir og óðir yfir
því, að hinum ósanngjömu og óhag-
kvæmu kosningslögum þeirra ekki
skuli vera fylgt enn þá n&kvæmar en
ákveðið er í Dominion-kosningalög-
unum.
Deir, sem óinægðir eru með fyr-
irkoœulag þeíta—og það eru margir
eins og sfzt er að undra—, mega ekki
hefna sín með því að sitja heima og
vanrækja að koma nöfnum sfnum á
kjörskrá.
Tilgangur afturhaldsmanna með
fyrirkomulagi laga þessara er sá, eins
og áður hefir verið bent &, að láta
sem sllra fæst nöfn andstæðinga
þeirra komast á kjörskrá.
þýðingarmikið spor.
S’jórnin f New SouthWales hef-
ir innleitt iðnaðar og verkamannalög,
sem hsfa vakið sérlega mikla eftirtekt
Samkvæmt lögum þessum á alls kon-
ar ágreiningur, sem upp kann að
koma á milli verkgefenda og verk-
þiggjenda að leggjist fyrir löglega
dóœstóla og hafa þeir fult vald til
þess að sjá um, að úrskurði þeirra sé
hlítt. Verkföll og útilokauir frá
vinnu á meðan ágreiningsmálin lfggja
fyrir dómstólunum, eða áður, skal
meðhöndlast sem misgerð og varða
fjárútlátum eða fapgelsisvist. Yfir-
réttardómari skél dæma f öllum þess
um ágreiningsmálum, og skat honuui
gefið vald til þess að ákveða hvað
Jöglegt kaupgjald sé, og krefjsst
þess, að öllu öðru jöfnu, tð verkgef-
endur l&ti þá sitja fyrir vinnu, sem
verkamamama fól8gsksp tibeyra. Úr-
skurði dómaracs í málura þessum
verður ekki áfiýjað.
Hvornig lög þessi gefatt er eftir
að vita, og hvernig sem þau gefsst,
hljóta þau að hafa mjög nnkla þýð-
iugu víðar en í New South Wales.
Almanak 1902.
Almanak hr. Ó. S. Thorgeirsson-
ar fyrir árið 1902 er r.ý út komið lér
f Winnipeg. Dað er í miklu stæna
broti en undanfarin ár og sérlega
vsndað bæði að efni og öilum frá-
gangi. Auk þess, sem almanak þetta
er Ómis3*ndi eign & hverju fslenzku
heimili vegna ísleczka tím&talsÍGS,
sem öllum fellur svo vel f geð, þ&
hefir það inni að halda ymtaa fróð-
leik, sem Vestur-ísleodinguro mun
þykja skemtilegt að lesa og mikið til
koma. Innihald almanaksins er á
þessa leið:
Hér með leyfi eg mér að geta
þess, að eg hef fengið í mínar hend-
ur $i-ooo frá Foresters-stúkunni
ísafold Nr. 1084, I. O. F., sem er
í full borgun á lífsábyrgðarskírteini
■ mannsins míns sáluga, Jóns J.
: Nesdal. Fyrir fljót og góð skil á
upphæð þessari og alla hjálp og
’ góðvild, sem Foresters sýndu mér
í bágindum mínum og stríði þakka
eg af einlægu hjarta og óska þess-
um góða félagskap alls góðs gengis.
Winnipeg 11. Des. 1901.
Ragnhildur J. Nesdal.
,,Tímatalið.
SAFN TIL LANDNÁMSSÖGU ÍSLEND-
INGA í VESTURHEIMI :
Landnám íslendinga í Norður-
Dakota, eftir séra FriSrik J. Berg-
mann :—1. Rauðárdalur-inn.—2. Burtfar-
arhugur íNýja Islandi.—3. Fyrstu umbrotin.
— 4. Su8ur fyrir landamserin. — 5. Fyrsta
landkönnunarferð.—6. þeir Jóhann Halls-
son sækja fjölskyldur sínar og farangur.—7.
Fyrsti búskapurinn.— 8. FráPáli presti þor-
lákssyni. — 9. Fleiri fara frá Nýja íslandi.
—10. Víkur-byg8 hefst.—n.Park-bygð hefst.
— 12. Störf nýlendumanna sumarið 1879. —
13. Veturinn 1879-80.—14. Barátta séra Páls
fyrir hag nýlendunnar. — 15. Flutningur frá
Nýja íslandi.—16. Park-bygð færist út.— 17.
Búskapurinn sumarið 1880.— 18. íslending-
Sjónleikur
Verður leikin f
Unity Hall,
16., 17. og 19. Desemb.
argjörast þegnar Bandaríkjanna. — 19. Söfn-
uðir myndast. — 20. Veturinn 1880-81.—21.
Landnámsmenn 1881. — 22. Eyford-bygðin.
—23. Landnámsmenn við Park — 24. Fram-
farir í búskap.—25. Haraldur Þórisson.—26.
Skemtanir.—27. Fjallabygðin.—28. Lát séra
Páls þorlákssonar.— 29. Landnámsmenn um
og eftir 1882.— 30. Póstafgreiðslustaðir.—31.
Verslun og kaupmenn. — 32. Alþýðuskólar.
— 33. Sveitarstjórn. — 34. Kirkjumál.— 35.
þreskivélar.—36. Opinberstörf.
Tveir nýlátnir landnámsmenn
(J. P. Hallsson og. J. Bergmann),
æfiágrip með myndum, eftir séra
F. J. B.
Brasilíu-ferðir þingeyinga, eftir
Jón BorgfirSing á Akureyri.
Smávegis:—Fyrir hundrað árum.—Á-
lún viðkíghósla.—Salisbury á þingi. — önn-
ur til.
Helstu viðburðir og mannalát á
meðal íslendinga í Vesturheimi. “
I>eir, sem eitthvað hafa lesið eft-
ir léra Friðrik J. Bergmarn, geta f-
rnyndað sér, hvort ekki muni vera
skemtilegir kaflar f þessari löngu
frásögu hans ttm lardrsám ísleodinga
í Norður-Dakota. Svo vel hefir hann
með þá sögu farið, jafnvel þó ekkert
sé þar dregið undan af strfði frum-
byggjanna við fátækt og alls konar
örðugleika og svarta hliðin á lffi vý-
lendumannsins synd eDgu síður en
hin bjarta, að manni getur ekki ann-
að en liðið vel undir lestrinum og
fundist lengst af, að hann sé að lesa
gamansögu.
Almanakið er 96 blaðsfður, f átta
blaða broti, auk auglysinga og kápu,
psppfr góður og skytt Og fallegt
prent. A öðrum stað í blaðinu er D,
auglyst verð almanaksins.
undir umsjóa
ÍSL. STÚDENTA-FÉLAGSINS.
Leikurinn byrjar á slaginu kl. 8
e. m. Aðgangur: „R-iserved“-sæti
35 ct*., almenn sæti 25 cts.
Sala á aðgöngumiðum, fyrir öll
kveldin, byrja hjá H. S. Birdal, E'g.
in Ave., & fimtudagsmorguninn þ. 12.
Prentuðu programmi verður út-
bytt við dyrnar.
Johnson’s String Bacd spilar &
milli þ&tta.
Kœru Landar !
E>ar eð eg hef nú, til sölu heil-
mikið af fslenzkum bókum, fræð-
andi og skemtandi, gegn hinu
lægsta verði sem hugsast getur,
vonast eg eftir að þegar ykkur
vanhagar um eitthvað sf þvf tagi
að þá sendið þið pantanir ykkar
til mín; eg sendi bækur með pósti
víðsvegar á minn kostnað, ef
andvirðið fylgir pöntuninni.
FJjót og skilvísleg afgreiðsla
& öllum pöntunum.
Sömuleiðis er eg Asent fyrir
yms DAG-BLÖÐ, MYNDIR,
CARDS og GULLSTÁSS.
Eg sel alt með mjög sann-
gjörnu verði, það borgar sig fyr.
ir ykkur að skifta við mig.
Vinsamlegast,
P. Magnusson,
P, 0, Box 41, Gimti, Man.
23 Skandinavar, sem læknuðust síðasta mánuð
álíta að eg sé sá eini í Ameríku er geti læknað
Heyrnarleysi og sudu fyrir eyrum
Aðferð mína má viðhafa á heimilinu. Skrifið
hvað að er, og mun eg fljótlega gefa yður álit mitt
um það.
MÖRCKS ÖRONKLINIK,
135 W. 123 Str, - - New York
ISLÉNDINGAR
ALPTAVATNS- og
GRUNNAVATNS-bygdum
Degar þér farið að kaupa til jól-
anna, þá munið eftir að koma f búð-
ina þar sem vörur eru seldar ódyr-
astar. Eg hefi nú fengið mikið
upplag af
MATVÖRU,
ÁLNAVÖRU,
HARDVÖRUog
SKÓFATNAÐI,
sem eg sel með mjög vægu verði.
Einnig hef eg tekið að mér útsölu
á bókum fyrir Mr. H. S. Bárdal,
bóksala 1 Winnipeg. Margar af
bókum þessum eru mjög laglegar
jólagjafir, og ættu þvf landar að
nota tækifærið að eignast þær.
John Lindal
LUNDAR, - - MAN.
Argyle-
Islendingarl
Hér meS auglýsist aö eg hefi
verið settur ,, Registration Clerk“
í kjördeild No. 8 í Lisgarkjördæmi.
Að: Takmörk kjördeildarinnar eru:
Township 6, Ranges 13 og 14.
Að: eftirfylgjandi staður: Suövest-
ur % af Section 18, Town-
ship 6, Range 13, í húsi Mr.
Sigmars Johnsons, hefir verið
valinn af mér til að taka á
móti nöfnum allra kosninga-
bærra manna innan ofan-
greindrar kjördeildar, á kjör-
skrá.
Að: þeir dagar, sem menn geta
hitt mig þar verða 'Desember
16. til 21. 1901, að báðum
dögum meðtöldum.
Að: mig verður þar að hitta alla
þessa’daga, frá kl. 9 f. m. til
kl. 10 e. m., nema frá kl. 1-2
og frá 6—7^.
Allir sem atkvæðisrétt vilja
hafa, verða að koma sjálfir.
Torfi Steinsson,
Registration Clerk, kjördeild No. 8,