Lögberg - 26.12.1901, Blaðsíða 4

4
LOGJBKKO, KIMTUDAGINN ‘26 ÐESEMBER 1901
LOG BERG.
•t grefl^ 6t hvern flmtndae af THE LÖGBERG
HINTING & PUBLI8HING CO., (I5ggllt), aó Cor
WtHi m Ave. og Nena Str. Winnipeg, Man.— Kost-
ar $2.00 um árlð [4 tslandi 6kr.l. Borgist fyrir
fram. Kinstok nr. 6c.
Pnhli®hed every Thnrsday hy THE LÖQBERG
PKINTING & PLBLISHING COM flncornorated I, at
Cor W Uia'm Ave fe Nena StM Winnipeg, Man —
Subscription price Ji.00 per year. payable in ad-
vance. Single copies 5c.
Ritstjóri M. PAULSON.
Business manager: J. A. BLÖNDAL.
aUGLYSINGAR: Smá-auglý9ing»r í eltt skifti25c
fyrir 30 oró eda 1 þml. dálkelengdar, 75 cts um
máuuðinn. A atærri auglýsingnm um lengri
tíma, afsláttur efíir sammngi.
BtJSTADA-SKIFTI kanpenda verdur að tilkynna
skriflega úg geta um fyrverandl bústad JafnBram
UtanáskripttU afgreidslustofnblaðsinser:
The Logberg Printing & Publiehing Co.
P.O.Box 1292
Xel 221. Wlnnipeg.Man
Utanaikriptttil rltatjdrans er:
Eiitor LSgberg,
P •0.80x 1292,
Wlnnlpeg, Mac
---- Samkvæmt landslögum er uppsögn kanpanda á
bti-.diúgiid,cema bannsé skuldiaus, þegar hann seg
1 npp.—Ef kaupandl,sem er í sknld vlð blaðiðflytu
rt ofertum, án þes« uð tilkynna beimilaskiptin.þá er
a fyrir dúmstðlnnum álitin sýnlleg sönnumfyrir
prettvísum tilgangi.
nýtur leiðtogi.þá hefði hún látið blöð
sín þegja yfir kosning hans—ekki
síður en vínsölubanns málinu — eða
lýsa yfir því, að flokkurinn hefði
ekki getað gert annað betra en
að kjósa hann. það, hvernig aftur-
haldsblöðin tala nú um Mr. Green-
way, er sönuun fyrir þv(, að Robii:i-
stjórninni og afturhaldsflokknum
stendur ótti af honum og vita hvers
þeir mega vænta frá
stórkostlegan tekjuhalla. þetta
þykir fylkisbúum ekki sérlega þýð-
ingarlítið atriði eins og sýnt mun
verða 1 verkinu við næstu fylkis-
kosningar.
.Flokksþingið lýsti yfir þvf, að
kosningalög Roblin-stjórnarinnar
væri óhafandi eins og þau eru bæði
vegna óþægindanna og kostnaðár-
hans bendi. jins við það látahvern mann verða
Roblin-stjórnin veit, að frjálslyndi' að gefa sig fram^ hvaða erfiðleikum
tlokkurinn hefir aldrei verið sterk-jsenl þa<5 kann að vera bundið, til
ari 02 ákveðnari hér í fylkinu en þess að koma nafni s;nu á kjörskrá,
og svo vegna þess, að með þeitn lög-
um eru vissir útlendingar lagðir í
um illhæfa og í sumum tilfellum alls
óhæfa menn.
nú; ,og hann styrkht eftir því me'ra
sem Roblin stjórnin situr lengur við
völdin og sökkur fylkinu í meiri og einelti og ósanngjarnlega sviftir
meiri skuldasúpu og ofþyngir fylk-
isbúum meira og meira með álögum.
kosningarftti. þetta þykir Heiins-
kringlu þýðingarlítið atriði. það
Roblin-stjórnin veit það, að frjáls-j verður fróðlegt að heyra, hvaðlönd-
lyndi flokkurinn með Mr. Greenway , um vorum í Lisgar-kjördæminu
í broddi fylkingar kemst til valda— | tínst, sem þessa dagana hafa verið
bjargar fylkinu úr höndum Roblins að koma nöfuum stnum á kjörskrá.
—við næstu almennar kosningar,
hvaða ranglæti sem reynt verður að
beita við tilbúning kjörskránna.
FIMTUDAGINN, 26. DES. 1901 —
FioLksþíngr liberala ogr
afturlialíls-flokkurinn.
það leynir sér ekki, að aftur-
haldsflokkurinn í Manitoba er ekki
ánægður yfir því, að Mr. Thomas
Greenwuy var beðinn að halda ftfram
að vera leiðtogi frjálslynda flokks-
ins. þeir þekkja hann að því að
vera fylginn sér og mannabezt fall-
inn til þess að fletta ofan af ráðs-
mensku Roblin-stjórnarinnar. þeir
vita, að fylkisbúar sakna hans og
stjórnar hans, og að þeir, og sérstak-
lega bændastéttin, þr4 það flestu
ö(ru fremur að koma honum sem
allra fyrst til valda aftur. Og svo
eru aíturhaldsblöðin að reyna að
sýna frjálslynda flokknum'fram á
það, að hann sé þeim ónógur sem
flokks-leiðtogi; hann háfi sjálfur
kannast við það, að þeim væri betra
að fá einhvern yngri og framfúsari
mann, o.s frv.
Lengi að undanförnu hafa aft-
urhaldsblöðin reynt að fá frjílslynda
flokkinn til að trúa því, að Mr.
Greenway væri óhæfur fyrir leið-
toga vegna alls konar óráðvendni,
en nú sjá þau, að sú aðferð hefir
mishepnast, svo það verðurað reyna
eitthvað annað og heldur en ekkert
er nú reynt að koma því inn hjá
mönnnm, að hann sé ónýtur.
Ef Roblin-stjórnin stæði í þeirri
meiningu, að Mr. Greenway væri ó-
það er ekki til neins fyrir Heims-
kringlu að halda því fram, að rang-
læti hafi verið beitt og menn sviítir
atkvæðisrétti undir kosningalögum
Heimskringla fer nokkurum Greenway-stjórnarinnar. Jafnvel
orðum um flokksþingið og starf þess J°hn Macdonald lýsti yfir því
og finst ákvæðin, er þar voru sam- leiðtogi afturhaldsflokksins
þykt, hafa verið harla þýðingarlítil. sl'ðustu kjörskrárnar, sem Green-
Fyrsta yfirlýsing þingsins hljóð-1 way'Stjórnin lét semja, hefðu verið
a?i nm það, að útgjöld stjórnarinnar gúBar og sanngjarnar. Undirkosn-
færi óhæfilega vaxandi og að fylkis-1 fD8a^£ura Roblins hlj ta margir að
búum væri ofþyngt með skattálög-1raissa kosningarétt, sem fullkomið
nm stjórnarinnar. það var sú tíðin,1 tilkall eiga til hans. En það er þýð-
að blofum afturhaldsflokksins þótti ingarbtið atriði segir Heims-
þetta tvent ekki þýðingarlltil atriði.
það er ekki langt á að minnast, rétt
fyrir og um síðustu fylkiskosningar,
að afturhaldsblöðin prédikuðu það
fyrir fólkinu, að eyðslusemi Green-
way-stjórnarinnar væri óþarflega og
óhæfilega mikil, en nú er eyðslu-
semi Roblin-stjórnarinnar svo mikl-
kringla.
Ósatt er það hjá Heimskringlu,
að Greenway-stjórnin hafi gengið á
undan í því að reka stjórnar-þjóna
úr embættum að orsakalausu. það
er að vísu satt, að sú stjórn fækk-
aði mönnum á skrifstofunum, vegna
um mun meiri, að þar getur ekki þess þeir voru óþarflega margir, en
verið um neinn samanburð að tala. hún bætti engum við í þeirra staö.
En nú hafa tímarnir breyzt þannig,
að Heimskringlu fiast eyðslusemi
sijórnarinnar þýðingarlitið atriði.
Afturhaldsblööin prédikuðu það, að
ef Mr. Greenway
vera við völdin,
Heimskringla mun vera eina aftur-
haldsblaðið í fylkinu, sem hefir leyft
sér að sH út (isannindum þessura.
Roblin-stjórnin hefir ekki einasta
héldi áfram að rekið menn úr embættum að ástæðu-
yrðu lagðir lausu og í hverju einasta tilfelli sett
skattar á menn; ef afturhaidsmenn
kæmist til valda, þá kæmi slíkt
aldrei fyrir. Nú þykir Heims-
kringlu það smáatriði þó Roblin
leggi $114,15615 skatta á fólkið
þetta yfirstandandi ár og svifti
bygðarlögin og bæina auk þess
hlunnindum þeim að geta lagt
skatta á eignir jírnbrautarfélag-
anna. þetta væri hægt að skilja ef
fjírhagur fylkisins batnaði í réttu
hlutfalli við skattana.sem til stjirn-
arínnar ganga bæði frá sveitunum
og félögunum, en nú er ekki þvf að
heilsa. Roblin-stjórnin eyðir öllu
fé þessu og kemur út úr árinu með
mann í embættið aftur.heldur í ýme-
um tilfellum sett tvoog þrjá menn í
stað hvers eins, sem rekinn hefir
verið. þótt Heimskringlu aldrei
nema þyki þetta þýðingarlítið atriði,
þs getur verið, að þeim finnist ann-
að, sem 6rum saman hafa starfað
vel og trúlega í þjónustu fylkisins
og eru svo fyrirvaralaust og fyrir
alls engar sakir sviftir atvinnunni,
þ4 í mörgum tilfellum hnignir á efri
aldur. Og fylkisbúar élíta það ekki
þýðingarlítið að missa þannig þjón-
ustu manna, sem reyndir eru að því j
að standa vel ( stöðu sinni, og f4 (
þeirra stað óvana, í mörgum tilfell-
Heimskringla furðar sig á þv(,
að flokksþingið tók engar ftlyktanir
viðvíkjandi jftrnbrautarsamningun-
um góðu og vínsölubannslogunum
það var ekki neitt undarlegt.
Járnbrautaisamningarnir eru nú
víst fullgerðir. Hvað illa, sem þeir
gefast og hvað mikið, sem þeir kosta
; fylkið, þi er v'st engu þar hægt um
að þoka. Hið eina, sem hægt er að
gera, er að sjá um, að Roblin geri
ekki marga slíka samninga hér eft-
ir, og eftir því mun frjdslyndi
flokkurinn líta.
Og hversu illa sem samningarn
ir gefast, þ4 verður ekki sagt, að
frjálslyndi flokkurinn gerði ekki alt
sem íhans valdi stóð.til þess að koma
vitinu fyrir stjórnina og liðsmenn
hennar í þinginu. Roblin tók þá
ekkert tilht til vilja minnihlutans í
þinginu né vilja fylkisbúa. Heims-
kringlu er því ekki ókunnugt um
fclit flokksins á því m' li og ætti að
vita, að hann er mjög andstæður
járnbrautarstefnu Roblin-stjórnar-
innar.
Sama er að segja um vínsölu
bannslögin. þingraenn frj&lslynda
flokksins mótrnæltu ekki þeim lög-
um þegar þau voru lögð fyrir fylk-
isþingið, og hvers vegna ætti þ
flokkurinn að mótmæla þeim nú.
það er undarlegra, að stjórnin og
blöð hennar skuli aldrei hafa farið
neinum oröum um vínsölubanns-
lögin.
Heimskringla getur ekki séð,
að frjálslyndi flokkurinn óski eftir
miklum breytingum frá því sem nú
er. Vér seudum kaupendum Lög-
bergs fundargerninginn og eftir að
þeir hafa lesið hann munu þeir sann-
færast um, að henni er farin að förl-
ast sýn „gömlu konunni.“
Roosevelt forseti.
Til eru þeir menn í Bandaríkj-
unum og þeir ekki svo fáir,— og
það jafnvel menn úr flokki repú-
blikana—sem ekki eru ánægðir með
boðskap eða þingsetningarræðu
Roosevelts forseta að öllu leyti,—
þeir áttu von á því, að hann ann-
ar eins framfaramaður og hann hef-
ir sýnt sig að vera, á bezta aldri og
fulluraf fjöri, mundi segja ýmsu,
sem að er, ákveðnara stríð á hendur
en hann gerir, og eins og við er að
búast líta margir þeirra öðrum aug-
um en hann á ýms þau mál, sem
hann segir álit sitt um ( ræðunni.
Verzlunarmanna-blaðið Journal of
Commerce, sem út er gefið í New
York, er mótfallið því t. d., að á-
herzlu eigi að leggja á það, aðBanda-
rikjavörur séu fluttar til útlandanna
í Bandaríkjaskipum. það sé engu
fremur vansæmd fyrir Bandankin
að hafa minni kaupskipastól en
England. heldur en fyrir England
að hafa minna járnbrautakerfi en
Bandaríkin. Brezka þjóðÍD, sem að
svo miklu leyti búi við sjávars'ð-
una og hafi frjálsan aðgangað mark-
að sínum fyrir allar þióðir, hafi eðli-
lega komið upp miklum skipastól.
Bandaríkjaþjóðin aftur á móti, sem
sé meginlandsþjóð og hafi verndar-
tolla-fyrirkomulag til þess að hefta
útlend viðskifti, hafi stórkostlegt
járnbrautakerfi og selji Brétum járn-
brauta-útbúnað. það, aö Banda-
ríkjamenn standi öðrum þjóðum
frarnar í ýmsum iðnaði, komi af því,
að þeir hafi lagt fé sitt og vinnu í
það, sem borgi sig betur en sjórinn.
Og séu vörur Bandaríkjamanna
fluttar með ódýrum skipum, þá sé
flutningsgjaldið þeim mun minna og
verðið, sem þeir fá fyrir vörur s!n-
ar, þeim mun meira.
En yfirleitt er þjóðin ánægð
með ræðuna og þykir jafnvel meiia
til Roosevelt koma eftir en éður.
Blöðin segja, að hann hafi sett sig
svo vel inn í mál þjóðarinnar, haíi
svo glögt auga fyrir þv(, sem við é,
og ræði þau með svo mikilli stilling,
að það sé líkara því, að hann væri
sextugur maður. Hann er algerlega
laus við allan þjóðarhroka og að því
leyti fögur fyrirmynd meðborgara
sinna. Og hann lætur sér auðsjá-
anlega mjög um það hugað að hta
eftir hag verkamanDa, eða þeirra
yfirhöfuð, sem fyrir k a u p i vinna
og að afstýra óánægju þeirri, sem
svo mikið kveður að nú á síðari
tímum á milli verkamanna og verk-
gefenda.
Skólalönd íylkisins.
Roblin og blöð hans láta mikið
fcil sín heyra um það, hvað nauðsyn-
legt sé að fylkiö fái fé það, sem í
höndum Dominion-stjórnarinnar er
fyrir skólalönd fylkisins. Sfcjórniu
þyrfti víst á því fé að halda núna
til þess að breita yfir tekjuhallann,
sem yfir vofir.
í ræðu, sem Mr. Roblin hélt ný-
lega í bænum Holland hér í fylkinu,
sagði hann, að Mr. Greenway hefði
farið til Ottawa til þess að biðja um
fé þetta, Laurier-stjórnin hefði veitt
það, en efrideildin mjög viturlega
gertþað að skilyrði, að féuu yrði
varið til mentamála, Mr. Greenway
hefði ekki ætlað að brúka féð til
þess og því ekki fengið það.
68
„Frá því fyrst eg man eftir mér.“
„Og þú getur ekki munað eftir neinu þar áður?“
„Jú,“ svaraði Páll áfergislega og jafnframt
raunalega. „Eg man eftir því, að eg lék mér í
skemtigarði og reið litlum hesti. Og eg man eftir
ofurlitlum læk, þar sem eg lék mér að vatninu."
„Og maDstu hvað fólkið hét, sem þú varst þi
hjá?“
„Nei, það get eg ekki munað. Larún hefir
stutt að því á allan hátt að láta mig gleyma öllu
frá þeim tímum; og vegna þess, hvað ungur eg var,
og vegna ósannsögli hans—því eg álít, að hann hafi
logið að mér—þá hef eg gleymt öllu. Eg man það,
að einu sinni ( kulda og rigningu var eg látinn upp
í vagn hjá ókunnugum manni, og Marja litla með
mér,—svo var ekið með okkur lengi lengi, svo kom
Marl Larún til okkar, og svo gengum við það sem
eftir var dagsins. Og eg man það, hvað Marja litla
grét mikið og hvernig Larún hótaði að drepa hana
ef hún hætti ekki að gráta. Og svo komum við
að ókunnugu húsi og vorum þar ura nóttina. Og
næsta dag komum við þangað, sem eg sá skip og
hafnarbryggjur. það var bærinn Bristol, eftir því
sem Larún hefir síðar sagt mér.“
„Og þú hcfir verið hjé honum s(ðan?“
„J4.“
„Komuð þið þ4 strax hingað?"
Nei. Aðsetur hans var þá í Tobago. Við vor-
77
„Og hann gaf þér engar frekari skýringar?"
„Nei.“
„þá hefir hann verið þér óeinlægur, Marja—
mjög illmannlega óeinlægur. Við það tækifæri lá
skip okkar 4 höfninni í Tobago. Sex manna okk-
ar voru nær dauða en lífi, og þegar þeir heyrðu, að
eg ætlaði að yfirgefa þá, þá b&ðu þeir mig og grát-
bændu að fara ekki frá sór fyr en þeir dæju eða
þeim batnaði. Hvað gat eg þá gert? Menn þessir
höfðu verið mér góðir, og eg er sannfærður um, að
sumir þeirra hefðu lagt lífið í sölurnar mér til
hjálpar ef mér hefði legið á liði þeirra. Eg bað
Larún að sigla skipi okkar til Silfurfjarðar, en
hann var ófáanlegur til þess. Hann sagðist vera
búinn að fá far með skipi til Porto Cabello, með
því ætlaði hann að fara og eg gæti farið með hon-
um. Eg spurði hann, hvað ætti að gera við sjúkl-
ingana, og svar hans upp á þ í spurningu mína
hljóöaði á þessa leið: ,Láttu þá deyja ef þeim sýn-
ist svo. Við getum fengið nýja menn með minni
kostnaði en við getum læknað þessal' Kg sagði
honum þá aö fara án mín og segja þér, að eg hefði
orðið eftir til þess að bjarga lífi líðandi meðbræðra
minna."
„Æ!“ sagði unga stúlkan í hálfum hljóðum
og faðmaði hann að sér, „roór var ómögulegt að
trúa öllu því, sem hann ætlaði mér að trúa, en
samt varð eg hrygg og mótlætt. Og nú lofa eg
72
hinu fallega vaxtarlagi hans. Svo gekk hann fram
á og sagði við sjálfan sig um leið og hann fór:
„Hann á vin, sem hann hefir litla hugmynd
um.“
VII. KAPITULI,
Marja.—Á HLERI.
Nálægt klukkan díu næsta morgun yfirgaf
Páll briggskipið og réri upp ána. Hannfóri sama
bátnum, sem kafteinninn hafði farið í kveldinu
áður, og sömu mennirnir hefðu flutt hann ef hann
hefði látið Larún ráða; en hann var ákveðinn í þvf
að velja sjálfur héseta sína og það gerði hann. 1
fyrsta skifti á æfinni datt Pftli í hug, að yfirmaður
hans mundi hafa í hygíiju að njósna um allsr
hreyfingar hans, því það var eitthvað það í lát-
bragði Larúns þegar hann var að reyoa að ráða
því hverjir meö Páli færu, sem bar vott um, að
honum væri ant um að koma sínu fram af ein-
hverjum heimulegum ástæðum. En Páll sagðisfc
hafa lofað fjórum beztu vinum sínum því, að þeir
skyldu fá að fara með sér í land og við það yrði
að standa. Ræningjaforinginn þorði ekki að standa
opinberlega upp í hárinu á Páli, þv( hanu vissi, að