Lögberg - 18.06.1903, Blaðsíða 1

Gerið það létt.

t
Vegur ánægju yðar er kominn undir því
hvaða Bicycle þér hafið. Við jöfnum
veginn með því að seija yður gott Bicycle.
Á góðu Bicycle eruð þér á þjóðvegi á-
næsjundar. Annist það vel, þá verður
vegurinn sléttur.
Anderson & Thomas,
538 Main Str. Hardware. Telepl^one 339.
Hentugur á hentugum tínia.
ísskápur borgar sig á eínu sumri. Okk-
ar heldur matnum ferskum og Jjúffeng-
um. sem eykur lvst. Kostar litið að
nota hann. VerðSS. Kaupiðeinn.

Anderson & Thomas, \
633 Main Str, Hardware. Telephone 339. ^
4 Mefki: svartnr Yale-lás. $
16. AR.
Winnípeg, Man., flmtudaginn 18. Jiiní, 1903.
I!
Nr 24.
Fréttir.
Canada.
Mikill eldsvofli varB i bænum
Yorkton, N. W. T. 1 vikunni sem leið.
Brann f>ar meðal annars kornhlaða
með þrj&tíu þúsund „bushela11 af
hveiti.
Hinn 10. þ. m. varð járnbrautar-
slys á Can. Pac. brautinni nálægt
Rat Portage og fórust þar vélstjór-
inn og kyndararnir. Engir aðrir, af
þeim, sem með lestinni voru, meidd-
ust né fðrust. Slysið vildi þannig til
að hundrað feta lOng brú, yfir Scovil
ána, fjórt&n mílur austur frá Rat
Portage, brotnaði. Slitn&ði gufuket-
illinn, með vélstjóranum og kyndur-
unum og næsti vagninn, sem var hlað-
inn með fisk, frá lestinni, og steypt-
ust í fljótið, og varð pað farpegunum
til lífs.
bandaríkin.
Fimm hundruð manns druknaði
& mánudaginn var í bænum Heppner
1 Oregon I steypiflóði, er næstum f>vf
algerlega lagði*bæinn i eyði. Flúð-
ið kom svo snögglega, að ir.enn höfðu
engin umsvif til að bjarga sér, og
segja sjónarvottar að f>að hafi verið
pvi líkast sem tuttugu feta liá vatns-
alda liði eftir daldraginu, sem bærinn
stóð 1, flytjandi með sér stórkostleg
hjörg og eyðileggjandi alt se-n fyrir
var á svipstundu. Tvö bundruð lik
hafa fundist á víð og dreif innan bæj
artakmarkanna. Svo hundruðum
skiftir af hestum og öðrum gripum
týndust einnig í pessu voðalega flóði.
Skógareldar i Main-rlkinu norð-
anvert hafa I sumar gert tíu miljón
dollara tjón, að pvi sem áætlað er.
Utlönd.
E>að lítur helzt út fyrir, að við-
• akiftasambands hugmynd nýlendu-
ráðgjafa Breta ætli lítinn byr að fá.
Málið hefir verið rætt í parlamentinu
og allir eða flestir meðlimir stjórnar-
innar látið eindregið í Ijósi, að peir
-sé með algerðu verzlunarfrelsi og
mótfallnir pvi, að viðskiftastefi u
Breta verði haggað. Chamberlain
hafa pannig brugðist tökin á félögum
hans i stjórninni I bráðina að minsta
kosti. Mr. Balfour hefir lýst yfir pvi,
að sem- stendur yrði engin breyting
innleidd, en á hinn bóginn neitað að
gera uppakátt hvort hann væri hug.
myndinni-hlyutur eða ekki og pannig
fyrirbygt sundrung í stjórninni.
S»o er sagt að Rússakeisari hafi,
fyrir fortölur enskuog arnerísku sendi-
herranna í St. Pétursborg, heitið
• Gyðingum á Rússlandi vernd sinni,
og sð svo skuli verða séð um, aö önn-
ur eins ofbeldisverk og framin hafa
verið gegn peitn par i landi, nú I vor
og sumar, ekki veiði endurtekin frain.
vegis.
Tyrkjum hefir nú verið pröngvað
til að sleppa lausum fjórtán hurdruð
. Bulgariumöonum, sem peir bsfa hald
ið í fangelsum hingað og psngsð um
ríki sitt nú um undanfarinn tima.
Hópum saman flýja menn, konur
og börn nú burtu úr Bulgaríu. Er
látið hið versta af ástandinu par.
Tyrkir fara par yfir tneð moröum og I
r&num undir pvi yfirskini að peir féu
að leitaað vopnabirgðum landsmanna.
Hafa flóttamennirnir & burtu með rér
alt sem peir geta af eigum sínum lif
andi og dauðum. Er sagt að fjöldi
bæja og bygðarlaga sé í eyði l&tin og
hópar flóttalyðsins fari dagvaxaDdi.
Jarðskjálftar i Mexico hafa und
anfarna daga valdið miklu húsabruni
og öðru eignatjóni, eÍDkum í bænum
Acapulco á Kyrrahafsströndinni.
Konungsmorðið í Servíu.
Alexander konungur í Servíu,
Draga drotning, tveir bræður hennar,
prír r&ðgjafarnir og pjónar peirra,
tíu manns alls, voru skotin til bana
aðf>ranótt siðastliðins föstudags, af
nokkurum foringjum i hernum. Hall-
arverðirnir voru skotnir og sprengdu
herforingjarnir upp herbergisdyr
peirra konungs og drotningar. Sá,
er fyrir peim var, afhenti konungi
skjal, er hann beimtaði að hann skvldi
skrifa undir. Stóð í pví meðal ann-
ars, að með pvi að ganga að eiga al-
ræmda skækju hefði konungur sví-
virt pjóðina, og hlyti pvi að segja af
sér konungstigninni. í stað pess að
svara preif konungur skambyssu og
skaut pann er rétti honum skjalið.
Flúðu pau síðar, konungur og drotn-
ing á nærklæðunum út úr herberginu
en herforingjarnir veittu peim eftir-
för, skutu á pau mörgum skotum og
skildu ekki við fyr en pau voru örend
bæði. Um sama leyti voru báðir
bræður drotningar skotnir á heimil-
um sinum, og hinir aðrir er myrtir
voru.
Fréttirnar segja, að pað sé nokk-
urar vikur siðan að pað var ráðum
ráðið að framkvæma pessi morð. Or
sökin er talin megn óánægja út af
pví, að konungurinn hafði numið úr
gildi stjórnarskrá Servíumanna.
Uppreistarmennirnir hafa útnefnt
Peter Karageorgevitoh prinz til kon-
uogs, en ekki er víst að hann gefi um
pann heiður. Er svo sagt að hann
hafi svarað pvi til, að hver sá konung-
u”, sem pægi kórónu sína úr höndum
morðingjs, gerði sig samsekan peim.
Koiungsríkið Servia er í Norð-
urálfunni. Liggur Ungverjaland að
pvi að norðan, Rúmenia og Tyrkland
að austan og að sunnan og vestan
Tyrkland. t>*ð er yfir átj&n púsund
fer byrnings milur að stærð og íbúar
hátt á aðra. miljóa
Ekki hetir enn borið á neinum
innanlands óeirðum út af morðum
pessum. Virðist, pvertá móti, lands-
lyðurinn una tiðindunum allvel.
þrælaliald í Alabama.
Nú að undanförnu hafa leyni-
lögregluþjónar Bandaríkjastjórnar-
innar verið að ranngaka, hvað mik-
ið vf»ri í því hæft að þrælahald og
þrælassla viðgeDgist á yfirstandandi
tímum í Alabama-ríkinu; og það lít
ur út fyrir að stjórnarþjónar þessir
hafi fengið upplýsingar, sem sýna,
að orðrómurinn sé ekki með öllu
ástæðulaus eða tilhæfulaus. það
bata, meira að segja, menn verið
teknir fastir sem grunaðir eru um
að eiga þátt í þessu ólöglega og ó-
kristilega mansali. Svertingjar eru
teknir fastir og sekta*dr fyrir litlar
eða engar sakir og svo seldir í þræl-
dóm undir þvi yfirskini, að þeir eigi
að vinna af sér sektina. þeir eru
narraðir og nejTddir til að undir-
skrifa samninga um lengri og skemii
þrældómsvinnu. J)eir eru reknir á-
fratn með svipuhöggum. þeim er
srnalað saman með sporhundum.
þeir eru sveltir; og þeir eru seldir
mansali, setn ult er þvert á móti lög-
um landsins. Frá einni slíkri sögu
er skýrt á þessa leið:
Svertingi nokkur, Patterson að
nafni, fékk lánaðan $1.00 á laugar-
dag, sem hann lofaði að borga næsta-
þriðjudagsuiorgun. Patterson komst
ekki til bæjarins í tæka tið til þess
að geta staðið við orð sin. Sagt er
hann hafi verið tekinn fastur og
dreginn fram fyrir friðdómara og
verið þar sakfeldur fyrir að fá pen-
inga undir fölsku yfirskini og hon-
um ekki verið gefinn kostur á að
kalla vitni eða fá lögmann sér til
hjálpar. Svertinginn var sektaður
um einhverja litía upphæð. Hann
var maður peningalaus, enda var
honum ekki gefinn kostur á að fá
peninga hjá öðrum sér til lausnar
heldur var hann tafarlaust seldur
manni, sem Hardy hét, fyrir $25.
Eftir að svertinginn hafði verið i
þrældómi í því nær heilt ár, seldi
Hardy hann, að sagt er, öðrum
manni, sem Pace hét, fyrir $40. Um
tíma vann svertinginn hjá Pace.
Einu sinni reyndi hann að flýja, "en
náðist aftur og var fyrir þá sök
dæmdur til sex mánaða þrældóms-
vinnu. Eftir það varð hann að
skrifá undir samninga um 12 mán-
aða þrældómsvinnu til afborgunar
læknisskuld.
Sagt er, að dæmi megi finna
þúsundum saman þessu lík og þetta
hafi viðgengist á vissum stöðum í
Alabama til margra ára; en nú á
síðari tímum sé það að breiðast
meira út, og sú aðferð að verða al-
gengari að „korna þessu fram með
hjálp dómstólanna. “
Ekki einasta mótmæla norður-
ríkin háttalagi þessu og krefjast
þess, að það verði bæ!t niður og hin-
ir seku látnir sæta viðeigandi hegn-
ingu, heldur eru þeir margir í Ala-
bama-ríkinu sjálfu, þar sem svívirð-
ing þessi viðgengst, sem óska af
heilum hug, að stjórnin láti ekkert
ógert til þess að losa ríkið við þenn-
an svarta blett. Hvað mótfallnir
sem Alabama-búar margir kunna í
hjarta sínu að vera meðferð þessari
á svertingjunum þá þora þeir ekki
að setja sig opinberlega upp á móti
því. þeim mundi þá verða um það
brugðið, að þeir vildi koma á viður-
kenning svertingja til jafns við
hvíta menn, og þá yrði þeim ekki
vært innan ríkisins.
Til eru þeir—þar á meðal einn
af þingmönnum Alabama-manna—
sem segja þetta tilhæfulausan ósann-
inda uppspuna til þess að vekja
meðaumkvun með svertingjum. Má
vel vera, að sögur þessar sé orðum
auknar—betursvo væri, en tilhæfu-
lausar eru þær því miður ekki.
Ljóðinæli
eftir séra Matthfas Jochumsson, 1.
bindi, gefin út á Seyðisfirði, eru nj;-
komin í bókaverzlun H. S. Bardals
hér í bænum og auglýst á bókaskrá
hans. Útgefandinn er Davíð Öst-
lund, þó þess sé ekki getið á bók-
inni, og bindi þetta er eitt af þrem-
ur, sem út eiga að koma, þó þess sé
heldur ekki getið. Efni bindis
þessa er skift niður í fjóra flokka:
I. —Frá fyrri árum (1850—1865),'
II. —Við tímamót oo önnur tæki-
færi (1865—1875), III.—Frá seinni
árum (1887—1902), IV.—Sýnishorn
af lyriskum kveðskap Norðmanna
sfðan 1835. Bindið er 300 blaðs. f
8 blaða broti og frágangur allur
mjög góður. Jafnvel þó ekki sé
margt í bókinni sem með öllu sé ó-
kunnugt, þá er hún Vestur-íslend-
ingum kærkominn gestur og kemst
vafalaust inn á fiest heimili þeirra.
Voðalegt sýnishorn
af prælmensku sumra manna er p-.ð,
setc komið hefir fyrir heima & ísiai di
síðastliðið vor. I>ar rís upp præl-
meani, sem hefir gert sig seksn í p>'f
djöfuilega atbæfi, að svelta og m:s-
pyrma 10 ára gömlum efnilegum
dreng til dauðs. I>að er eiunig sýu-
ishorn af pvf, hvað stöku menn álíta i
að sé boðlegt pessum b'lessuðuin aum-!
iuerjum, sem eru munaðarlausir, eða
pví sem nær, og pessvegna aldir upp
á sveitarfé. Auðvitað býst eg við, að
aiaðurinn hafi ekki beinlinis ætlað eér
að deyða drenginn, par pað voru í
mínum augum engir peningar i hans
vasa, og ekki get eg getið svo ills til,
að nokkur lifandi maður hefði verið 1
vitorði með honum, nema pá kona
hans, par pað er liki tekið fram, að
drengurinn hafi verið efnilegur. Hefði
hann verið aumingi, sem hefði litið
út fyrir að verða sveit sinni til
pyngsla alla æfi sina, p& hefði staðið
næst að ímynda eér að tilgreindur
prestur, sem gaf petta prestlega vott-
orð, að „vistin væri forsvarauleg“,
hefði verið i vitorði. Pað sýndis:
standa í samræmi við voltorðið. l>að
hefir að lfkindum vakað í huga hans
gamli málshátturinn, aö „flest væri
fátækum full gott“, en ekki pessi
göfugu orð: „pað eem pér gerið eiu-
um af pessum mínum m nstu bræðr.
um“ o. s. frv., eða: „hver, sem legst &
lftilmagnann“ o.s.frv. — Þsgar maður
litur til baka, lengst aftur í tircann,
pá minnist maður að hafa heyrt og
séð margt ljótt, en ekkert l!kt pessu.
Flest morð eru sem fis bjá pessu, i
mínum augum. En hvað skyldi nú
pessi glæpsamlegi landi vor fá harð-
au dóm? Eg veit hvaða dóm hKnn
hefði fengið hér. Liklega pann, að
verða einn af peim, sem danska
stjórnin hefir að sögn hugsað sé- til
handa glæpamönnum sinutr: að secd-
ast hór vestur um haf til Canada.—
Herra trúr! I>að gæti orðið freisting
fyrir suma, sem hefðu sterka löngun
til að komast hingaö vestur, en gætu
pað með engu móti af sjálfsdt-ðum, að
gerast glæpamenn, ef peir gætu pá
fengið frítt far með danskri iystiskútu.
En skyldi sá farangur lystiskútunnar
ganga vel út pegar hér kæmi? Nei,
eg býst við hann gengi hreint ekki
út, og yrði pá að flytjast heim aítur
Yestur-íslendingar eru pegar búnir
að fá nóg af pess háttar piltum, sem
af og til hafa flotið með í hópum af
ágætisfólki; en pað má gjartian geta
peas, að ýmsir peirra hafa orðið rétt
nýtir menn, Péð að sór og svo getaö
umgengist landa sina hér og unnið
með peim. Mikil blessuð máltið
hefói pað orðið hauda ritstjóra „Djóð-
6!fs“, ef hann hefði fengið aðra eits
niðings-frétt og petta nf einhverjum
okkar landa sinna hér fyrir vestan, til
pess að láta blaðsnepil sinn hlaupa
með pað, að eg ekki tali um ef ein-
hver af vestur-íslenzku prestunum
hefði gefið álika vottorð og prestur-
ian á Asi, undir líkuiri krÍDgumstæð-
um. Dað hefði auðritað verið að
maklegleikum, en slíkt kemur a'drei
fyrir, að ritstjóri ,,Djóðólfs“,eða nokk
ur annar Vestur.íslendinga hatar’, fái
nokkura pvíltka átyllu, pvi Vestur-
í’lendÍDgar eru beiðurs verðir fyrir
pað, hvað peir eru fljótir að hlaupa
undir bagga með löndum sínum, sem
bágt eig8, Og ekki pekki eg annað
hér, ef hjón hafa tekið munafarlHUst
barn, en að pau hafi látið pað ganga
til borðs með sinum eigin börnum,
leika sér með peim, ganga með peim
á daglega skólann og njóta sömu
mentunar og pau.
Winnipeg, 8. Júnl 1903,
Fátækuk Íslendixgub.2 b
Yíii'skoðTm kjörskránna
fór fram á mámidaginn og er misjafn-
lega af því verki látið og minst af því
heyrt þeg.ar þetta er skrifað. í flestum
tilfelium voru yíirskoðunarmenniruir
stækir afturhaldsmenn og bögui'u þeir
verkinu þannig, að afturhaldsmenn voru
afgreiddir fyrst. eu þeir frjálslyndu látn-
ir sitja á hakanum og sVo. þegar klukk-
an var fimm að kveldinu, reknir út óaf-
greiddir Hvergi í fylkinu var þetta
jafn öforskammað eins og í Mið-Winni-
peg, þar sem um eitt hundrað raanns
(fiestir eða allir liberalar) urðu svobúnir
frá að hverfa eftir að hafa setið þar all-
an daginn í þeirri von að fá nafni sínu
komið á kjörskrá Yfirskoðunai maðui -
inn var H. A. Bonnar lögmuður og hefir
haun litinn sóma af verkinu.
Alt er gert til þess að revna að neyða
upp á mann þessum T. W. Taylor, sem
reynst hefir bókst'flega gagnslaus til
alls á þingi fyrir alla neraa sjálfan sis.
Hann hefir fengið stórlé úr fyikissjóði
fyrir bókhand og þesskouar oir hefir með
því fyrir löngu fyiirgert tilkaíli sinu tii
þingsetu; eu Roblins menu fara ekki að
lðgum.
• En það er ekki til neins fyrir Mr.
Taylor að spyrna móti bioddunum,
Þrátt fyrir allan liberalahópinn, sem
hann hefir leigt menn til að svifta at-
kvæðisrétti og þrátt fyrir öll önnur rang-
indi, þá nær hann ekki kos iingu.
Frjálslyndu þingmannsefnin eiga
sigur vísan íöllum Winnipeg-kjördæm*
unum og í meirihluta kjöidæmanna í
fylkinu.
Robiin-stjórnin er búiu að vera.
Minneapolis, Minn., 11 Júní 1903.
Geo. Thwintj, E>q., Agent,
New York Lde Insurance Co
City.
Kæri herra!
Eg hefi veitt móttöku $734.15
frá New York Life félaginu, sem er
full borgun á lffsábyrefðar-skirteioi
rcinu (10 Paymeut L:fe 20 AcoumuU-
tion Plan). Nú hefi eg meðtekið alt,
sem eg borgaði til félagsins ($425 60)
ásamt vöxtum ($308 55). Detu er
Ulsvert meira en maður fær á sptri-
banka. Dar að auki hsfði ep $1 000
lífsábyrgð i 20 ár mér að kostnaðar-
lausu.
Nú hefi eg mjög háa 1 fsábyrgð.
Detta var sú fyrsta er eg hafði tekið
og var mér pvi mjög ant um að vita,
hver útkoman yrði frá gróðalegu
sjónarmiði, ef eg lifði 20 árin.
Eg veit ekki af neinu lifsábyrgðar-
félagi, sem hefði getað ávsxtað inn-
legg mitt jafnvel og Nexo York Life.
Yðar einlægur,
B. C. Bowman.
Veit nokkur til, að llfsábyrgð fáist
á sparibönkum? JYkw York Life
Accumulation Policy innibindur
hvorutveggja.
Kennara
vantar fyrir Brú skóla
hérað, karl eða kona
sem hefir certificate af öðrum eða þriðja
klassa. Kennarastarfið byrjar nú þegai
og haldið áfram til enda ársins. Sendic
umsókn og gefið upplýsingu um kaup,
sem vænst er eftir, reynzlu o. fl. tii
Harvey Hayes, Sec. Treas.
Brú, Man.
Hveitiband.
ERÐUR selt 4 KJnjystoQ Peni-
tentiary til bænda með , ftirfylgjaudi
veiði hlaðið á vagrn í Kingston.—
Pure Manila, 600 fet i pd l0£c.
KÍDgston Sp<»cial 500 f. í pd. 9^c.
Jc minna pd. ef ton er keypt.
Fult verð verður að fylgja pönt-
uninni.
Skrifið til the Warden of the
Kingston Penitentiary, Kingston,
i Ont.
Blöð, sem b:rta auglýsingu pessa,
{án beimildar frá Kíngs Printer, fá
1 enga borgun fyrir pr.ð.
J. M. PLATT,
Wardeo.
Kingston 5. Júi'% 1903.