Lögberg - 24.03.1904, Blaðsíða 2

LÖGBEKG, i l.GTLDAGLNN 24. MAKZ 1904.
Tíýja þrælahaldið í Suður-
ríkjunum.
Sjálfœflsaga eftir sverllngja frá tleorgia-
ríkinii, sem haldift var i skulda-
iúkningaránatin.
[Fráaaga Jiessi stendur í tínoarit-
inu The ínriependint útveguð af þar
til kjörnum manni frá hálfu tíma-
ritsins, og segir ritstjórinn, að hún
sé áreiðaf.leg og, að sýnu áliti gott
sýnishorn 1
Eg er svertingi, ffeddur í. El-
bert County í Georgia einhvern-
tírna meöan þrælastríöiö stóö yfir;
og eftir því telst mér svo til, aö
eg sé rúmlega fertugur. Móöir
mín var ógift þegar eg fa ddist og
eg vissi aldrei hver faöir rninn var
eða neitt urn hann. Skömmu
eftir stríðiö dó móöir mín og tók
móöurbróðir minn mig þá. Þetta
skeöi áöur en eg var átta ára gam-
all og man eg því óljóst eftir öllu.
Þegar eg var á aö gi/.ka tíu ára,
réð móðurbróðir minn mig til—
kafteins. Þá hafði eg lært að
plægja og var góðurað tína baðm-
ull. Mér vat sagt, aö kafteinn-
inn ætlaði að hafa mig fyrir létta-
dreng sinn heima viö, og seinna
setlaði hann að láta kenna mér
svo eg gæti orðið ökumaður hans.
Það þótti heiðursstaða á þeim
tímum að vera ökumaöur hús-
bænda sinna, og þó eg væri ung-
nr, þá gladdi það mig aö eiga von
á slíku. En eg var ekki búinn að
viera mánuð hjá kafteininum þeg-
ar eg var settur að útivinnu með
íiörnm tuttugu til þrjátíu svertingj-
um—karlmönnum, kvenfólki og
börnum. Frá upphafi voru
drengirnir látnir ganga til sömu
vinnu eins og fullorðna fólkið.
Þar var enginn greinarmunur gerð-
ur. Við unnum hart alla virka
daga vikunnar og lékum okkur og
skeintum á laugardagskvöldum og
oft á sunnudögum. ögallirvoru
ánægðir. Karlmennirnir fengu
$3 í kaup, um vikuna, og kven
fólkiö $2. Eg veit ekki hvað
mikið börnin fengu. Móðurbróð-
ir ininn innkallaöi kaupið mitt
hverri viku fyrir mig, en minst af
því kom nokkurn tíma í mínar
hendur. Hann fæddi mig og
klæddi, lagðí mér til pláss til að
sofa í og gaf mér tíu til fimtán
cents á viku í,, vasapeninga“ eins
og hann komst að oröi. Eg hefi
sjáifsagt vcriö seytján eöa átján
ára gamall þegar eg fór aö þreyt-
ast á fyrtrkomulagi þessu og fanst
eg vera oröinn fær um að vinna
fyrir mér og hafa sjálfur hönd
yfir kaupinu mínu. Aörir dreng-
ir á líku reki og stærö ,,drógu“
sjálfir kaup sitt, og þeir voru van-
ir að hlæja aö mér og kalla mig
,,bamið“, vegna þess fööurbróðir
minn var ávalt viö hendina til að
„,draga“ kaupið mitt. Þetta alt
leiddi til þess, aö eg strauk úr
vistinni. An vitundar föður míns
eöa kafteinsins fór eg til bæjar í
nágrenninu ogvistaðist þar. Nýí
húsbóndinn lofaði að gjalda mér
fjörutíu cents og eina ináltíð á
dag. Eg áleit þaö góö kjör.
Eidsnemma vissan rn^nudags-
morgun byrjaöi eg aö vinna í
nýju vistinni án þess að tala neitt
um það við gamla húsbóndann.
En hann var búinn að komast að
því fyrir sólsetur um kveldiö.
Kafteinninn kom yfir um og hafði
meö sér einhvers háttar embættis-
maiin, sem dró upp hjá sér langt
pappírsblað og Ias nýja húsbónd-
anurn þaö. Þegar hann var bú-
inn aö lesa blaðiö, heyrði eg nýja
húsbóndann segja:
,,Eg bið forláts. kaíteinn. Eg
vissi ekki að svertinginn var yöur
bundinn, annars : heföi eg ekki
ráðið hann. “
,,Hann er vissulega mér bund-
inn, “ sagði kafteinninn. ,,Hann
tilheyrir mér þangað til hann verð-
ur tuttugu og eins árs, Og eg ætla
mér aö gera honum það skiljan-
Iegt.“
Eg var því fluttur aftur heim
til kafteinsins. Það sama kveld
skipaði kafteinninn mér að klæða
stæði, var bygður í öðrum enda
hreysisins, og langseftir meðfram
báðum hliðum voru bygðar grind-
ur eða básar mátulega stórir fyrir
sængurdýnu handa einum manni.
Kaðirnar voru tvísettar, hver upp
yfir annarri, svo að báðu megin
voru tvær raðir af básum þessum
eða stíum. þær litu nákvæmlega
mig úr'öllu að ofan, lét binda mig
viö tré í garðinum á húsabaki, j út eins og stallar handa hestum.
bauð verkstjóranum að hýða mig Sfðan hefi eg séð samskonar fyrir-
þrjátíu högg með vagnsvipu og
stóð yfir ineöan þaö var gert.
Eftir atburð þennan lét kafteinn-
inn inig vera heima hjá sér nótt
og dag,—en samt sem áður hélt
föðurbróðir minn . áfram að
,,draga“ kaupið mitt.
Eg var svo að segja ftillorðinn
maöur áður en eg kunni að telja
upp í hundrað. Eg mátti heita
fulloröinn áður en eg sá svertingja
skólakennara. Aldrei á æfi minni
hefi eg gengið á skóla. Nú kann
eg ekki að skrifa nafnið mitt, þó
eg sé dálítið lesandi. Eg var
nærri fullvaxinn áöur en eg ferð-
aðist nokkuð í járnbrautarvagni;
þá fór eg skemtiferð frá Elber-
ton til Athens. Hiö sama mátti
segja um aöra svertingja—hundr-
uðum saman, þarna út á landinu,
fimtán til tuttugu mílur frá bæ.
Þegar eg var tuttugu og eins
árs, sagöi kafteinninn mér, að eg
væri frjáls maður, en lagði að
mér að veröa kyr hjá sér. Hann
lofaði að fara vel með mig og
gjalda mér jafnhátt kaup eins og
nokkur annar. Sonur kafteins-
ins og eg vorum á líkum aldri, og
kafteinninn sagði, að með því
hann hefði átt móður mína og
móðurbróður áður en þrælahald-
ið var upphafið, og með því son-
ur sinn ekki vildi láta mig fara
burtu (úr því eg væri búinn aö
vera þar svo lengi), þá langaði
hann til að eg væri kyrr hjá gamla
fólkinu. Og eg varð kyr. Eg
undirskrifaði vistarsamning— það
er að segja: eg gerði ,,merki“
mitt—til eins árs. Kafteinninn
átti að borga mér $3. 50 um vik-
una og leggja mér til dálítið hús á
landareigninni — skilrúmslausan
bjálkakofa svipaðan þeim, sem
aðrir vinnumenn hans bjuggu í.
Þaö ár gekk eg að eiga Mundu
Hún hafði í nokkur ár verið inn
anhúss vinnukona fyrir kaftein-
inn, konu hans, son og þrjár dæt
ur, og það leit út fyrir, að þau
hefðu talsvert álit á henni. Til
merkis um það gáfu þau okkur
húsbúnaö, sem hefir kostað ná
lægt $25, og við byrjuðum bú
skap í einum tvírýmiskofa kaft-
einsins. Eg hélt eg væri sælasti
maöurinn í Georgia. Mundahélt
stööu sinni f ,,stóra húsinu“ eftir
að við giftumst. Okkur farnaöist
svo vel fyrsta árið, að eg endur-
nýjaði samningana til annars árs,
og hins þriöja og fjórða og fimta.
Áður en fimta árið var útrunnið
dó kafteinninn, og sor.ur hans,
sem þá var giftur fyrir tveimur eöa
Jiremur árum, tók við búinu. í
tvö eöa þrjú ár haföi sonurinn
líka starfað í einhverju háu em-
bætti í Atlanta, sem hann hafði
æriö kosinn í. Eg held þaö hafi
komulag í járnbrautarvögnum, í nóttinni
þar sem járnbrautarþjónar sofa.
Enginn sýndist vita til hvers sen-
atorinn lét gera þetta. Alt skild-
ist einn fagran dag í Aprílmánuöi
þegar komið var með um fjörutíu
þreklegasvertingja, alla með járn-
keðjur á sér og suma í handjárn-
um, heim til senatorsins í þremur
stórum vögnum. Þeir voru látn-
ir í hreysið, og það þar eftir kall-
að fangagirðingin. Þetta var
byrjunin á sakamannahaldi sena-
torsins. Menn þessir voru fang-
ar, sem hann hafði leigt frá stjórn
Georgia-ríkisins fyrir $200 um ár-
ið hvern, og átti ríkið að borga
gæzlumönnum þeirra, Iæknum,
nauösynlega yfirskoðun, líkskoð-
ekrum af landi; og við þetta mikla
baðmullarb'ú bætti hann nú tveim-
ur mylnum og fór að verzla meö
borðvið. Innan tveggja ára hafði
senatorinn nálægt 200 svertingja
í vinnumensku—á að gizka helm-
ing þeirra frjálsa menn, að nafn-
inu, hitt sakamenn. Eini inun-
urinn á kjörum frjálsa vinnufólks-
ins og fanganna lá í því, að það
frjálsa fékk að ráða sér sjálft á
það er að segja: Það
var ekki lokað inni, og ekki að
jafnaði barið fyrir hvað lítið sem
var. Stríð og ógæfa frjálsa vinnu-
fólksins byrjaði þegartíu árin voru
uppi. Hvert einasta þeirra ætl-
aöi þá að fara í burtu. Allir
neituðu aö undirskrifa nýjasainn-
inga til eins árs hvað þá tíu. Og
einmitt þegar við héldum, að
þrældómi okkar væri lokið, þá
fyrst byrjaði hann. Tveimureða
þremur árum áður, eöa um það
leyti sakamannahaldið hófst, byrj-
aði hann að halda stóra búð, sein
kölluö var vistabúðin. Við öll,
frjálsa vinnufólkið, urðum að
kaupa þar allar nauðsynjar okkar
—matvæli, fatnaö o. s. frv. Við
veriö í þinginu eðaeinhverju þess-
anir, fundarlaun fyrir þá sem
kynnu að sleppa, málskostnað all-
an og ýms önnur óviss útgjöld í
sambandi víð fangahald þetta.
Þegar eg sá mennina í hlekkjum
og fangaverðina með byssur yfir
þeim, þá varð eg dauðhræddur.
Mig langaði til að hlaupa í burtu,
en vissi ekki hvert eg ætti að fara.
Og hefði um stað verið aö ræða,
þá hefði eg orðið að skilja eftir
konuna mína og barnið okkar.
Við frjálsu vinnumennirnir héld-
um fund. Okkur langaði alla til
að fara úr vistinni. Við áendum
mann til að tilkynna senatornum
það. Okkur voru þá gerð þau ! slæmt að þið eruð að fara frá rnér.
boð, að við værum allir ráðnir til! Eg vona ykkur farnist vel í nýju
tfu ára og, að senatorinn héldi: vistunum—svo vel, að þið'getið
okkur bókstaflega til samninganna
annars yrðum við færðir í járn og! þiö skuldið mér.
lokaðir inni eins og fangarnir.
Hvítt fólk, sem við áttum tal við, '
geröi okkur það skiljanlegt, að í j
samningunum, sem við undirskrif-1
uðum, hefðum við gengið inn
að láta loka okkur inni í fanga-i , , , - , „ 1 -• .
b l ug og t\l skemtur ar og gle?u a
girðingunni á nóttunni eða hve heimilinu
borguðum ekkert þar í peninguin,
heldur með ávísunum, og svo
voru gerðir upp reikningarnir einu
sinni á ári, í Október. í búð
þessari var óhæfilega hátt verð á
öllu, því aö eftir árið vorum viö
æfinlega í skuld viö húsbóndann,
eða áttum ekki til góða nema $5
til $10. Jæja, þegar tíu árin
voru útrunnin og við neituöum að
skrifa undir samninga og ætluð-
um að fara frá senatornum, þá
sagði hann við sum okkar bros-
andi (og eg gleymi aldrei þvf brosi
—eg get séð það nú):
„Drengir góðir, mér þykir
borgað mér þetta lítilræði, sem
(Meira.)
E flð börn.
Börnin eiga ekki að vera ertið
j viðfnngs, þau eiga að vera kát, fjör
Séu börnin ekki þann
nær sem húsbónda okkar sýndist; | g má eiga það víst aö einhver
ennfremur var okkur sagt, að við sjúkdómur þjsir þau. En þaö er
1 hægt að lcoma í veg fyrir shkt
gætum ekki loglega rofið samn- L , . , d u > r,, ,
f . . h . . i með þvi aö nota Baby a Oxvn J ab
íngana fyrir neinar sakir, og ekki |ets Þessu til sönnunar er það
vistast hjá öðrum án samþykkis j sem Mrs C. L. Marshall, Falkland
húsbónda okkar; og, þaö sern Ri<hjG N. S„ segir: „Mér þykir
„ • yc i ’ac ■ , , , vænt um að geta skýrt t'rá því, að
b i eg heh gefii bornunum nnnum
hlypum í buitu, þá yrði okkar Baby’s Own Tablets, rneð bezta A-
leitaö með sporhundum, við tekn- j rangri. Eg ál t að þær séu hið
astir án dóms og laga og flutt- zta me?al við ölium sjúkdómum
ír heim til húsbóndans, og aö * U"gbörnum og ræðöllum konum
ö í sen eiga erfi^ born. ao reyna þær.
hann heföi fult vald til þess, eftir Blbyis 0wa Tablets lækna
vistarsamningunum, að hegna ha>g*a!eysi, meitingar eysi, niður-
okkur meö vægðarlausri húðstroku , ^ang, varna barnaveiki, lækna
eða á hvern annan hátt sem hon- tanntökuajdkdrtina, ey?a ormum
, .. „ ( o. s trv. I stuttu máli: þær lækna
um gott þætti. Meö öðrum orö-: a,|a hina minrii hatt,,ir barnssjúk
um: Við höfðum selt okkur í dómu fljött og vel. Seld r hja öll
þrældóm—og hvað gátum við aö- lyfsölum á 50c askjan, ei'a
gert? Hvíta fólkið hafði alla I s'‘n**rf*fc1tT",e*
,, ,, ,, ,, ■ er benit til Dr. Williams Medicme
domstolana 1 hendi ser, allar byss- ; q0 _ Br ,ckvi|je (),,t
urnar, alla hundana, allar járir- i
brautirnar, alla telegrafþræðina, j
öll fréttablöðin, alla peninganaogi
>ví nær alt landið—og við höfð- i
um ekkeid, nema fáfræðina, fá- j
tæktina og tvær hendur tómar. !
NÝOPNUD
VÍNSÖLUBÚD
í
SELKIRK
Heildsala Smánala
Nægar birgðir af vínum, liquors, öli, bjór
og öðrum víntegundum. Vér seljum að eins
óblandaðar
víntegundir

Þegar þér komið til Selkirk þá heimsækið
okkur. Beint á móti
Bullocks Store, Evelyn Ave..
SELKIfíK. MAN.

ERUÐ ÞER AÐ BYGGJA?
EDDY’S ósegnkvæmi byggingapappír er sá bezti. Hann
er mikið sterkari og þykkari en nokkur annar (tjöru eða
byfrginga) pappír, Vindur fer ekki í gegn um hann, heldur
kulda úti Og bita ínni, engin ólykt að honum, dregur ekki
raka í sig, og spillir engu sem hann liggur við. Hann er
mikið notaður, ekki eingöngu til að klæða hús með, heldur
einnig til að fóðra með frystihús, kælingarhús, mjólkurhús,
smjðrgerðarhús og önnur hús, þar sem þarf jafnan hita, og
forðast þarf raka. Skrifið agentum vorum:
TEES & PEB.SSE. WINNIPEG, eftir sýnishornum.
Tfic £. B. edily C«. Ltd., Dnll.
Tees & Persse, Agents, Winnipeg.
AND
loan
AND
OANADIÁN
AGENCY 00.
LIMITED.
Peningar naðir gegn veði í ræktuöum bújörðum, meö bægilegum
skiimálum,
Ráösmaöur: Viröingsrmaöur:
Geo. J. Maulson, S. Chrístopl\erson,
185 Lombard 8t., Grund P. O.
WINNIPEG, MANITOBA.
Lanátil sölu i ýmsum pörtum fylkisins með láguyerð og góðumkjörur

þá Við kornumst að þeirri niðurstöðu
lok að bezta úrræðiö væri að halda
konar— hvað sem þaö var,
kölluðu allir hann senator. I
I
fimta ársins stakk senatorinn upp sér saman, segja ekkert og byrja
á því, aö eg undirskrifaði tíu ára' aftur að vinna. .Og flestir okkari
vistarsamninga; með því móti urðu að vinna hliö við hliö með1
sagði hann, að við þyrftum ekki sakamönnunum það sern eftir var j
að standa í þessari árlegu samn- af þessurn tíu árum.
inga-endurnýjun. Eg ráðfærði I En þessi fyrsti sakamannahóp-
mig um þetta við konuna mína; ur var einungis byrjunin. Áður
hún var því samþykk, ogsvo vist- en sex mánuðir voru liðnir var
aðist eg upp á tíu ár. , bygt annað fangabyrgi, og þaö
Skömmú eftir þetta lét senator- var komiö meö tuttugu til þrjá-j
ínn Uyggja langt, lágt hreysi á tíu nýja sakamenn, þar á meö;
landareigninni. Hár og víöur sex eöa átta kvenmenn! Sena-i
reykháfur meö stóru, opnu eld- orinn hafði bætt við sig þúsund
Ohio-ríki, Toledo-bæ, I
Lucas County. í
Frank J. Dheney eiðfestir, að hann séeldri eirf-
andiun ao verzluninni, setn þekt er með nafninu
F. J- Cheney & Co.. í borgtnni Toledo í áður
nefndu county og rfki, og að þessi verzlun
borgi EITT HUNDRAÐ DOLLARA fyrir hvert
einasta Katarrh tilfelli er eigi læknast með því
að brfíka Halls Cat-arrh Cure.
FRANK J. CHENEY.
Undirskrifað og eiðfest franimi fyrir mér 6. des
ember i8g6. A. VV. Glf.asom.
[L.S.3 Notary Public-
Halls Catarrh Cnre er tekjð inn og verkar bein'
ínis 4 blóðið og slímhimnurnar í líkamanum.Skrif-
ð eftir gefins vottorðurn.
F. J. Cheney & Co„ Tolodo. O.
Sélt í öllutri lyfjabfíðtim á 75C.
Jlalls Family Pills eru þær beztu.
m
m
m
m
m
m
m
m
Við búum til að eins.
m
m
BEZTU TEGUND AF HVEITI. •
Okkar „PREÍVIIER HUNGARIAN" #
tekur öllu ööru frain.
II
m
m
m
m
Biðjið knpmannirin yðar ura það,
Munufactiired 1—1
ALEXANDER & LAW BROS.,
■■ ---BRANDON, Mnn.

Dr. O. RJORNSON,
650 WiUiam Ave.
OrpiCB-TíMAR: kl. 1.80 fcíl 3 og 7 til 8 e.h
Tklepójí: 89.
“EIMREIÐIN”
f jðlbreyttasta og skemtilegasta tlma
ritið á islenzku Ritgjörðir, myndir,
sögur, kvæði Verð 40
hefti Fæst hjá n. S,
J. S. Bargmanno fl.
cts.' hvert
Bardal og
Thos. H. Johnson,
íslenzkur lögfræðingur og mála-
færslumaður.
Skrifstopa: Boom 33 Canada Life
Blocsr. suðaustur horni Portage
Ave. & Maiii st
Utakáskhipt: P. 0. box ÍSHI,
Telefón 123. . Winnineg. Mnnitoba
Dr. M. HALLDORSSON.
3?>í.í Jt-Xc: K.L’vei', X»
Er að hitta á hverjum viðvikudegi í
Grafton, N. D., frá k!, 5—6 e. m-
ELDID VID GAS
Eí gasleiðsla er um götuna ðar lei
i» félagið pipurnar að götu línun
ókeypis Tengir gaspípar við eldast.
sem keyptar hafa verið að þvi t
þes3 að setje nokkuð fyrir verkið.
GAS RANGE
ódýrar, hreinlegar, ætið til reiðu.
Allar tegundir, 88.00 og þar yfi
Komið og skoðið þær,
Thc, Winnipeg Etcctrie SÞfiet liailvvay Ci
G jildin
215 PobríaGji Avenub.