Lögberg - 24.03.1904, Blaðsíða 4

l’. :v(_.
* L
mak;; J904.
J/ogberg
<£or. ®iUiam ^be. i,lrnnog -St,
(Stlinnivrg. 4ftan.
mönnum, hafa gott af því skinið ' leggja þar f ofn, svo að piltar, sem földu ástæðu, að um þetta tiltæki
á margan hátt a5 komast f ná- vilja, geti komið þangað og hafst) vita piltar varla, sfzt alment. það
grenni við slíka framfaramenn ; en i þar við.
af nágrenni Rússa hefir aldrei! Að kveldi þe?sa dags hittist
! neinum gott skinið.
M. PAULSOST, TKJitor,
SJ. A. BLONDAL, Bus.Manager.
Dominion-fjáflögin.
UTAW ASKRIFT t
The I.ÖGBKRU PRINTING át PLBL. Co.
P. O, Box 136., Winnlpeg, Man.
Ftmtuda/finn Marz, 1904.
Öheppileg afskifti.
í satnningunum milli Kínverja
og Japansmanna eftir stríðið
þeirra á milli um árið, sem flest-
um er í fersku minni, var það á-
skiliö, að Kórea yrði óháð ríki, og
að Japansmenn fengi til eignar og
umráða suðurhlutann af Man-
chúríu, sem her þeirra þá hafði
tekiö, og fylgditþar auövitað með
Port Arthur. Auk þess áttu Kín-
lagöi
svo
! á, að enginn piltur var þar uppi í
skóla, svo menn viti. En þá hafði
einhver læðst inn með páður all-
mikið í blikk-kassa, og vafið utan
ura (vír?), og látið þetta í ofninn.
þegar eldurinn hitaði kassann
i hefir kviknað í púðrinu og alt
Hinn 16. þessa mánaðar
! Mr. Fielding fjárlögin fyrir þingið
! í Ottawa og bera þau með sér, að | sprungið í loft upp: ofninn brotn
útgjöldin verða um hálfri sjöttu ; aði, hurðarbrotin úr honum kcistuð
miljón dollnrum lægri en árið ust út um glugga, raörkuðu þar
í áður. skoru í skúrþil og komu niður
Stórkostlega tniklu fé er ákveð- j nokkra faðma frá, — Er enginn efi
1 ið að verja í Manitoba og Norð- ^> at> he^ði maður verið á gangi
vesturlandinu. þar á tneðal í j (8em *-ítt er mjög) bak við skólann
og orðið fyrir brotunum, hefði
hann beðið bana af eða örkuml
Winnipeg $200,000 fyrir nýtt j
pósthús; $60,000 fyrir innflytjenda
hús og póstafgreiðslustöðvar; eítir >vi hvar 4 heföi komið'
$35,000 til viðauka við stjórnar-
byggingar; $ 10,000 fyrir hergagna- I
búr; $30,000 fyrir hermannabygg- j
ingu; $6,000 fyrir liðsforingja hí-
býli o. s. frv. Þetta gerir alls j
$341,000. Auk þess veröur í;
inga þessa; en fáum dögum síðar
lýstu sendiherrar Rússa, Frakka
um fyrri en til stóð, euda hefði
ekki verið auðið að hafa tfma í 2.
bekk þessa daga; fyrst þurfti að
1 i gera við herbergið.
það er nú vitanlegt, að engínn
skólapiltur var valdur að þessu
: glæpsamlega tilræði. Höfunda þess
er vfst óhult að leita meðal þeirra
er burfc voru reknir og þeirra er
sagt höfðu sig úr skóla (úr 2. bekk),
vorjaraS giúlSt Japansmönnum I Manitoba variO $3.000 til vi3- ^ngm gangskor var ger a» þvl
200,000.000 taels (nálægt $> 50,-' ger5ar á höfnum og brúm; lyrir I 1ynr’. hv?J.lr *
ooo.oooj, og átti X •< ®PPÍ»* .8 takk. Damphto-™to* »,.5«.;! T aT' ,T • ,
Rirri aö borgas, innan sex má„.; tjl vl0gcriSar St. Krancis-vatn-! l>"tU°' V" **M ^ **•
aða, en í smærri afborgunum; jg $10,000; til aö lengja Selkirk
ineö 5 prócenta rentu. öáöir | bryggjuna $8,000; til viögeröar á
keisararnir höföu staöfest samn- j Gimli-bryggjunni $5,000; til aö
dýpka White Mud ána hjá West-: Ra jafnframt og þetta fr{ var
. ., „ . „ , „ , , bourne $1,500, til að dýpka get{g_ aerði rektor það með þeirn
og Þjóðverja í Tokyo yfir þvi aö mynnið á Moose-ánni viö Winni-; orfiuœ> sem betur hefPu verið ó.
þeir—eöa stjórmr þeirra settu; pegosis_vatnie $4,5oo; til St. j tölnð. Hann hótaði piltum þvf
sig algerlega upp a móti því, aö Andrew’s-strengjanna í Rauöá að ef EOkkurum óspektum ból-
Japansmenn eignuöust Liao tung $80i000; og stórkostlega mikiö fé : aej { skólanum eftir hfttíðarnar,
skagann (suöurhlutann af Man-, er ætiað tii opinberra bygginga og yr(Ji sManum tafarlaust lokaff
chúríu). Var þaö fært til sem j ýmsra umbóta í Norövesturland-1 (aKri kenslu hætt). þessi liótun
; hlaut að hafa og hefir haft hinar
verstu afleiðingar. Hún ól upp
strákinn í óknyttapilfcunum reknu,
til að gera nýja óknytti i blóra við
skólapilta. þeim mundiekki þylfja
ónýtt að fá skólanum lokað og
reyna þannig að láta siðsömu pilt-
ur stórveldunum í banni þessu, eni ,,U11. “l'~CJCÍ‘ ana »ýnast „jafnskitna sér‘‘; og per-
, . _, T ! tvent, hvermg stofnunm berst í; , , ..... , _ .
þeir ráölogöu Japansmonnum aö; 0 , .. sónulegum og pólitlskum óvmum
slaka til. Rússar geröu Japans- ^ö^^uni Keta mætt utSJö ( um rektors, sem nú reyna að æsa læri-
mönnum líka tvo kosti: annaö-!sínum °- hvaB ósegjanlega mik-j 8yejna hans gegn honum> mnndi
hvort sleppa öllu tilkalli til Man-;10 og gott star hu° hefir a en 1 ekki þykja það ónýtt, aðskólanum
leyst á árinu. A árinu hafa þar ! væri lokað og kenslu hætt. það
Ársskýrsla
ástæöa, aö ef Japansmenn settust | ,nu
aðáskaganum þá stæöi Pekingj
stöðugur ótti af þeim .og á aðra I
hönd yrði sjálfstæði Kóreu í voða j
og frið og góöu samkomulagi þari Almenna sjákrahússins f Wpe.
eystra sífeld hætta búin. Bretar, ~
„ . Skyrsla þessi hefir oss borist,
neiíuðu að vera með hinum þrem- . , ,
og sýmr hun meðal annars það
, j tvent, hvernig stofnunin berst í j
chúríu eða leggja út í annað stríð.
En með því Japansmenn voru í
öllum skiiningi óvígir eftir nýaf-
staðið stríðið við Kínverja, þá
voru þeir neyddir til aö ganga að
fyrra kostinum gegn því, að upp-
hæðin, sem þeim átti að greiðast
í peningum, yrði aukin um 30,-
000,000 taels, og ennfremur með
því skilyrði, að Liao tung skaginn J
ekki skyldi ganga úrhöndum Kín
A árinu hafa
verið stundaöir 3>3S4 sjúklingar mundu þeir telja þrotalýsing rekt-
alls að meðtöldum l5l> sem þar or3 og ]jösa sönnun þews, að hann
voru fyrir í ársbyrjun, og 109 væri efcki þvf vaxinn að stjórra
börnum, sem þar hafa fæðst á skólanmn. önnur óheillaafleiðing-
árinu. Flestir sjúklingar í einu in, sem þessi fljótræðislega hótun
188, fæstir 139, meðaltal á dagjhafðií för með sér, og hún ekki
171.7. Dáið hafa 350, hold-jsú bezta, var sú, að draga kjark og
skornir 993. Auk þessa hefir j ahuga úr þeim siðsömu piltum,
stofnunin veitt 3,483 sjúklingum sem ekkert hafa verið við neinn ó-
j læknishjálp utanhúss. í tölu!skunda riðnir, en hafa í kyrþei
; sjúklinga sem inntöku í sjúkra- beitt sér til þess að heffca samtok
verja 1,1 að gera Kfnverjum j - ° ^ íslend-! til þess er ver gegndi. þeir sjá
inógulegt>að mæta fyrstu aíborg- . 6 ’ * . .
, „ >.. K r >• 1 ingar og munu þar vera taldir ein-i PaD>
■n skaðabotanna, lánuðu transkir! b. r f
og rússneskir peningamenn $40,- ungis t,eir’ sein
ooo.ooo til 36 áragegn 4 prócenta t „ ..
, d' t-x : hafs eru vafalaust taldir að til-
abyrgð frá Russastjorn. j
i heyra landi því, sem þeir eru
Nú siá menn hvað fyrir Rúss- , ... , , , , ,
J fæddir í. Lftir því ma gera því
um hefir vakað þegar þeir, með 1
hjálp Þjóðverja og Frakka, settu1
að þeim er ekki auðið að
á fslandi hafa ! sPon,a Vlð )?v-’ einhver óþokk
fæðst; íslendingar fæddir vestan- inn tian skóla eöa innan 8eri ein'
hvern óskunda, sem ekki kemst
að loka skólanum,
skóna, að hátt á annað hundrað
, fslendingar og afkomendur ís-
s,g upp á mót. því aö Japansmenn j Iendinga hafi notið gó6s af stofn.
eignuðust Lio tung skagann. Þa© uninni á siöastliönu ári. Jafn-
hafa hvorki verið Kínverjar í Pe-1
upp, og þa á
sem er sama sem að reka alla pilta,
seka sem saklausa, úr skóla. þeir
geta hér ekkert við gert, sjá þvf
ekki annað til, en að leggja árar í
bát, taka aS vísu ekki þatt í nein
um óskunda sjiltir, en skifta sér
neinu. Sumir
king né Kóreu keisarinn, helduriframt er skýrs!-! ekki af
blátt áfram það, að þeir hafa! Una ^ , Tf & j Þeisara eru farnir af> 8eRlft 8,K
sjálfir haft augastað á skaganum mga|Jofum 1,1 stoínunar,nnar hafa skóla, og er það rnjög óheppiLgt.
handa sér. og ekki einasta á hon- Um *4°.° f 1 . Islendmgum 0ss virðlst það siðferðieleg s^ylda
um heldur Kóreu einnie enda er I beinlmis- Á meöal Þeirra’ sem ! f.iárhaldsmanna pilta, að segja ekki
um, heldur Kóreu emmg, enda er iga árlegt tillag til sjúkrahúss-
það haft eftir háttstandandi manni .. „ . . , ,
v . íins($ioeða meira) og hafa at-
í rússnesku stjórmnni, að Kóreal. .... . -1 _ _ . v ..
, : „ , ' kvæði á ársfundum og kjorgengi 1 i annar. það er skvlda við stotnun
s.iuh russnesk verða. Argarai , • f ,,
, , .! stjornarnefndina, eru þessir ls- þá sem svo mikio genr fynr iæri-
stjórnmálaundirferh og óorðheldm; . „ „ , , , . , « r •
J 0 1 lendingar: A. S. BardaJ, dr. U. sveinana og par með iyrir nam í
er ekki unt að hugsa ser, heldurl ... „ T u __
Bjornson, Tþomas H. Johnson, j landinu.
Svo vér höldnm nú sögunni á-
óknyttalausa og si' prúða pilfca úr
skóla, meðan nokkur ko»tur
er
G. Ólafsson, J. J. Vopni.
en Rússar hafa sýnt í Austurlanda
málunum, og ekki er ótrúlegt, að
Frakkar og Þjóðverjar vildu nú j ■ •
gjarnan hafa látið samninga Kfn- öknyttímir Og glæpímir
verja og Japansmanna afskifta-
lausa um árið, því að engum get-
ur nú dulist, að það voru óhappa-
afskifti, jafnvel þó yfirstandandi
stríð sé alls ekki tekið til greina.
Hefðu Japansmenn fest fót í
Manchúríu, þá mundi þjóöunum
báðu megin, Kfnverjum og Kóreu- bekk
í latínuskólanum.
Úr „Reykjavík.”
sogunni
i fram, þá var á laugardagsuiorgun-
inn síðasta gerð púðursprenging í
j forstofu skolans 5 —10 m nutum
eftir að tlmar voru byrjarir. A
þvi þarf enginn efi að leika, að
; enginn þftverandi skólapdtnr var
j valdur að því. Út aí þessv, hetír
j lögreglusfcjóri vcrið beðinn a”> hef|a
(Niðurl).
þá verða næstu og fskyggileg
ustu tíðindin næsta sunnudag fyrir j rannsóknir, og ýmsum skótap Itum
jóL S& er siöur í skóla aö hafa 2 | veriö stefut til ytírh>yrslu. Auð-
ólæstan á helgidögum og vitar árangmslaust, af þeirri ein-
mun runuið frá burtreknu piltun-
um einhverjum.
Nú á þriojudagsmorgun, er bæn-
ir skyldi halda, kom í ljós, að búið
var að stela öllum messusöngsbók-
ura og húslestrarbðk skólans; en
um þær vi su menn, að þær höfðu
verið á slnum stað á hádegi daginn
fyrir. Auðvitað er hugsanleqt, að
reknu pilfcarnir hafi einnig framið
þctta, því fremur sem þeim er liðið
að vera að flækjast uppi í skóla
einlægt af og til. En örðugt er
samt að neita því, að likur bendi
fremur til að beina hór gruninum
að einhverjum af skólapiltum sjalf
um. Og er það óneitanlega sirfc
fyrir skólapilta að nemendur lat-
inuskólans, allir í heild sinni, skuli
þurfa að liggja undir þjófnaffar-
grun eða þjófsorði sakir eius eða
örfarra úr sfnum hópi.
Svo að kveldi sama dags var
enn á ný púðorsprenging gerð 1
forstofunni kl. 8, 40 min. síéd,
mjög svæsin, svo að húsið lék alt a
reiðiskjalfi, en smellurinn heyrðist
honurn eins oghverjum mauni, eifc
ir því sem vér höfum vit á. ög
vér verðum að játa það, að þó að
það væri alt satfc, sem ekki alltáir
lærisveinar hans fyrr og nú gefa
honum að sök (en margt af þvf
teljum vér ugglaust ýktogafvega-
fært) þá sj um vér ek/ci, að það
gæfi hina minstu réttlœtivgu á því
atferli, sem nú er í frammi haft.
Oss virðist hann lagður í einelti af
mjög littu (vér segjum ekki alls
eugu) tilefni, og það að minsta
kosti meðfram fyrir nndirróður
utanskólamaDua, sem ekki sé allur
af sem hreinustum hvötum sprott-
inn.
Enginn her rektor annað, en aö
hann sé fyrirtaks kennari. E»g-
um detfcur í hug að efa, að hann
V'fji skólanum vel. Hitt kynni
vera réttara af honum að halda
ekki of langar ræPur fyrir piltum
til að segja þeim frá því, að hann
vilji þeim vel. Ef piltarnir tínna
það ekki, án þess að hann segi það
sjálfur, er hætt við að slíkar tölur
verPi fremur til að vekja athlátur.
Enginn heyrði víst nokkuru sinni
niður um bæ.— þetta má örugt þá rektorana Bjarna, Jens né Jón
eigna þeim, sem nú eru utanskóla. j þorkelsson vera að tjá sig uir það
ytírleitt sár-; fyrir piltum, að þeir vildu þeim vel.
Piltar í skóla eru
gramir ytír þessum
sár-
sprengingum,,
Og hver góður rektor á ftvalt að
sem gerðar eru í blóra við þa. j geta gengið að þvf vfsu, að enginn
Engum kunnugum getur leikið efi það.
vafi á því, að alt þetta uppþot á
rót sfna að reka tii ósnægju rnargra
pilta ytir skólastjóra, sem möguuð
er ög æst af óvinum hans utan
skóla og úr annarri att mögnuð af
fiflslegum óstjórnarkenningum
annarra, er umhverfa öllum rótt-
um hugmyndum pilfca um stöðu
þeirra og köllun og tilgang skólans.
Vér höfum hin síðari arin enga
ástæðu haft til að vera neinn vin-
ur rektors, öllu fremur, ef nokkuð
væri, tilefni til hins gagnstæða.
En sannmælis viljum vér unna
það sem einna mest mun erta
pilt ina, eru ýmsir smá-títuprjóna-
stingir, ef svo mætti segja, óþörf
bönn á ýmsu, sém í sjálfu sér er
saklaust, smésmyglis reglur um
einskisverða hluti, óþörf alvöru-
rekistefnaa út úr lítilsverðum smá-
munum. Vér skulum rétt til dæm-
is nefna þessa þrjá söngva, sem sér-
staklega var bannað í fyrra að
syngja f skólanum, en nú í vetur
einnig bannað að syngja fyrir utan
skólahúsið, 4 skólans lóð, og loks
eð MÍnstu VerrapBð Fynpja niðii
tjörn eða úfci í bæ. jiessir hryggi-
lega glæpsamlegu söngvar eiu: ls-
lendingabragur, Malakoffsbragur-
inn (sem rektor hefir sjftlfur ort)
og meinlausa húsgangsbagan: „Ald-
rei skal eg eiga flösku, aldrei
drekka brennivín." Að banna
pilfcum að synga klám eða annað
þvilikfc siPspillandi, er sjálfsagt.
En ekkert af þessu er J?að — ekki
einu sinni Malakoffsbragnrinn.
Og að banna þeiæ aðsyngja kvæði
fyrir það, að einhver braglýti sé á
því, eða að það hafi hfcið eða ekkert
skáldskapargildi, er hégómi. Og
ekkert af þessum ómerkilegu kvæð-
um hefir neitfc það við sig, er geri
það líklegt, að þau mundu verfa
neinir uppáhaldssöngvar þilta, ef
ekki hefði þeim verið með banninu
gcfinn freistingar-sætleikur for-
boðna eplisins. Ef piltum væri
ekki banuað að syngja þau, erum
vór fullvisir um, að þeir yrðu
þreyttir á þeim eftir þrjá til fjóra
daga.
Ef nú aftur ósvlfin orð og ósvífið
atferli er þolað stundum óátalið (af
misskildri miskunn), þ& er ekki
mófc von, þótt það deyfi meðvitund
pilta ubq muninn á verulegu og ó-
verulegu.
Og rektor má aldrei láta sjá sig
reiðan, slst yfir smfimunum. En
oft er betra að leiða hjá sér og lát-
asfc ekki sjá sitthvað smálcgt.
En um fram alfc verður hann að
forðast að Bta sjá þess nokkurn
mun í framkomu siuni við pilta,
hvort honum er vel eðailla við að-
standendur þeirra; og það erum
vér viss um að Dr. B. M. Ó gerir.
En það er ekki nóg. Hann verð-
ur að forðast að gefa tilefni til að
svo liti út. Og það getur verið, að
hann gæti þess ekki ávalt.
En hvað sern um þetta er; hvort
sem rektor kann að vera eifcthvað
áfátt ePa ekki í geðstilliug og lagni,
U
FAIRVIEW
± 'WIIT]SriPEG-.
u
LÓDIR Á $40 OQ $50 HVER.
Hægir skilmálar. Torrens Title.
Nákvæmari upplýsingar gefa
THE HUGO ROSS REALTY 00.
Phone 2424
LTD.
433 Main Street.