Lögberg - 24.01.1907, Blaðsíða 2
2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 24. JANÚAR 1907
ALMANAK
1907
Almanakið fyrir 1907 er full-
prentaS og er nú til sölu hjá út-
gefandanum, og verður eftir Jyessa
viku komið til útsöltunanna þess út
um bygðir íslendinga. Stærðin
lík og áður—lesmál 106 blaðsíður
auk auglýsinga, og verðið sama:
25 cents
Innihald: Tímatalið. Myrkvar
1907. Pláneturnar. Tunglið. Um
tímatalið. Páskatímabilið. Sunnu-
dagsbékstafur. Páskadagar. Sól-
tími. Til minnis um ísland. Ar-
töl nokkurra merkisviðburða.
Stærð úthafanna. Lengstur dag-
ur. Þegar klukkan er 12.—Alma-
naksmánuðirnir'.—Sigtryggur Jón-
asson, eftir séra F. J. B. (með
myndj.—Edison, eftir Sigtr. Jón-
asson. — Æfintýrið á Corcóvadó,
eftir J. Magnús Bjarnason.—Safn
til landnámssögu ísl. í Vjesturh.:
Lögberg byrjar.Andlegt líf. Starf-
semi Goodtemplara.— Tveir feðg-
ar (með myndj.— Helztu viðburð-
ir og mannalát meðal ísl. í Vestur-
heimi. — Mynd af Snorra Sturlu-
syni (eftir myndastyttu Einars
Jónssonar frá GaltafelliJ.
Sendið eftir almanakinu til mín,
ef þér eigi náið til útsölumanna
minna. Og sendið almanakið til
ættmenna og vina á íslandi—ekk-
ert lesmál héðan að vestan þeim
kærkomnara en almanakið. *
Myndin af Snorra Sturlusyni,
sem er eftirlíking af myndastyttu
Einars Jonssonar frá Galtafelli —
íslendingsins, sem er að verða
frægur fyrir listaverk sín,— er ein
út af fyrir sig 25 centa virði fyrir
hvern þjóðrækinn íslending í Vest-
urheimi.
o. $. immQuu&sm,
678 Sherbrooke St.,
WINNIPEG, MAN.
Draugasaga.
(Eftir Herman BangJ
Eg hafði þekt manninn, sem írá-
saga þessi ræðir um, frá því hann
var unglingur. Frá því fyrsta að
hann varð ástfanginn var mér
kunnugt um það.
Því miður þekti eg líka stúlk-
una, sem hann var svo ógæfusamur
að íella ástarhug til. Eg vissi það,
flestum öðrum betur, að hún var
ekki þess verð áð hann elskaði
hana.
En samt sem áður þagöi eg yfir
því við hann, — hversvegna veit
eg ekki. Máske var það hans
vegna, — eða mín vegna ? Eg teit
ekki hvort heldur var.
En þegar þessi vinur minn komst
svo að því, einn góðan veðurdag
eins og menn segja, hver hún i
raun og veru var og hvern mann
hún hafði að geyma þessi heitmey
hans, — þá skaut hann sig. Mynd-
ina hennar hafði hann lagt á bert
brjóstið og skaut sig svo, gegnum
hana, rétt í hjartastað.
Þegar eg frétti hvernig komið
var gat eg ekki losað mig við þá
hugsun að þetta væri að nokkru
leyti mér að kenna. Og tþað ótta-
legasta af öllu var, að ekki leið á
löngu, eftir að hann var dáinn, að
eg fékk áð vita að hann hefði borið
þungan hug til mín.
Því áður en hann réði sér bana
hafði hann ritað eftirfylgjandi lín-
ur, og slegið utan um þær til mín:
„Eg ræð mér bana. Þið hafið
bæði dregið mig á talar, hún og
þú. En þú skalt verða mintur á að
eg hefi verið til. Þú skalt verða
mín var."
Þií skalt verða tnín var.
Já, hann hafði rétt fyrir sér í
því. Eg sannarlega mintist hans.
Það var eins og mér væri ómögu-
legt að útrýma honum úr huga
mínum fyrst framan af. En eftir
því sem tímar liðu stóð mynd hans
og minning óskýrari fyrir mér.
Þetta virtist alt ætla að enda eðli-
lega, því vanalega gengur svo til
í lífinu að mynd og minning hinna
dauðu máist og daprast í hugum
hinna -lifandi, með tið og tíma.
Vikur og mánuðir gá,tu nú oft
liðið svo, aö ekki dytti mér þessi
dáni vinur minn í hug.
En svo alt í einu! Já, svo kom
að því alt í einu, alveg fyrirvara-
laust, eina nótt, að -eg sá hann með
eigin augum, — það er að segja
.. .., nei, bíðum við, .. .. eg
ætla að segja greinilega frá öllu
eins og það bar við.
En ugglaust hefir heilinn í höfði
mér eitthvað verið í ólagi þegar
þetta kom fyrir. Eg veit ekki. Bæði
á undan og eftir varð eg ekki ann-
ars var en að eg væri öldungis eins
og eg átti að mér, að öHu leyti
frískur og með óskertum sönsum.
Það var einnig annað auka atriði,
sem kom fyrir samtímis og sýnina
j bar fyrir mig, og hvernig það fór
j að vilja til hefi eg ekki getað gert
mér grein fyrir, enn þann dag í
j dag.
Jæja. Nú skal eg haida frásögu
minni áfram.
Eg hafði setið heima alt kveldið
j og verið að lesa í bók mér til
j skemtunar. Rétt áður en eg fór að
j hátta hafði eg verið að leika mér
! við hund húseigandans, eins og eg
oft geri þegar eg er heima. Eg
| hafði borðað kveldverð á sama
tíma og vanalega, og kendi mér
einkis meins, hvorki á sál né lik-
ama. Þegar eg sofnaði lagaði á
litla náttlampanum, á borðinu við
j rúmið mitt, eins og vanalega.
Alt í einu hrökk eg upp úr fasta
j svefni. Mér virtist sem einhver
í hefði opnað svefnherbergishurðina
j olg gengið inn.
Eg leit upp og spurði: „Andrés!
j Ert þú að ganga um “
Þjónninn í húsinu hét Andrés.
En enginn svaraði og eg sá eng-
I an við dyrnar.
!
Og svo alt í einu, — án þess eg
geti gert mér grein fyrir að eg
ætlaði mér það, — reis eg upp við
ölnboga og lyfti upp höfðinu frá
koddanum. Og þá, — já, þá sá eg,
að i hægindastólnum mínum, beint
á móti rúminu, sem eg var vanur
að sitja í og lesa, sat vinur minn
gamli, sem hafði skotið sig, og
mér hafði ekki komið í hug i
margar vikur,— rétt eins og hann
væri bráðlifandi.
Já, þarna sat hann í gráu hvers-
I dagsfötunum sínum, hryggur' í
j huga, eftir andlitsfallinu að dæma,
j og starði niður fyrir sig, eins og
hann átti vanda til að gera í lif-
anda lífi.
Og eg sagði hátt: „Arni, ert
þetta þú ? Hvað vilt þú hingáð?“
Eg var ekki minstu vitund ótta-
sleginn. Eg sá manninn sitja þarna
og eðlilega varð mér þvi fyrst fyr-
ir að spyrja þessarar spurningar,
því glögt mundi eg eftir þvi að
vinur minn var ekki lengur meðal
hinna lifandi.
vakandi i rúniinu, og, að því er eg
frekast veit, alfrískur, hefi eg þó
hlotið að vera eitthvað veik-laður,
að einhverju leyti í óéðlilegu á<
standi, án þess eg hefði sjálfur
hina minstu hugmynd um.
Hinir dauðu eru dauðir. Af
þeirn er elíki annað eftir en hand-
fylli af mold, svo lítil handfylli,
sem eg get falið í lófa mínum.
Handfyllin sú getur ekki tekið á
sig menska mynd og opinberast
lifandi mönnum til þess að vekja
hjá þeim endurminningar.
Átti eg ekki að trúa minum eigin
augum ?
Og einmitt á sömu augnablikum,
sem eg sá sýnina, kom einnig nokk-
uð annað fyrir í öðru herbergi í
sama húsinu.
Þessi bráði sjúkdómur, — ef eg
á að kalla það því nafni, — sem
hafði gripið heilann í höfðinu á
mér, hafði einnig haft áhrif á
heila annars manns i húsinu svo
hann líka misti jafnvægi sitt.
Þ.ví morguninn eftir þegar eg
kom á fætur og gekk inn í borð-
stofuna, — án þess að hafa minst
á sýnina við nokkurn mann, —
spurði húsbóndinn mig;
„Hvernig liður þér? Eg hefi
verið hálfvegis órór þín vegná.
Eg sat frammi i eldhúsi í gær-
kveldi og var áð bíða við þangað
til allir væru komnir inn. Alt í einu,
— eg veit ekki af hvaða ástæðu —
greip mi^ einhver hræðsla, og í
sama bili var eins og stormbylur j
þyti gegnum húsið og allar hurð-
ir fuku upp. Mér varð hverft við
og gekk út, til þess að lita eftir 1
hvort alt i einu væri skollið á rok.
Nei, það var langt frá því. Það var
blæjalogn alveg eins og var allan
daginn í gær. Eg skal ekki neita
þvi að eg fór að skjálfa af ótta, og
einhvern veginn ósjálfrátt datt mér
alt í einu í hu.g að þú mundir vera
eitthvað veikur, eða að eitthvað
gengi að þér, og alt væri ekki með
feldu á herberginu þinu. Eg gekk
hægt upp stigann og að herbergis-
dyrunum, til þess að hlusta eftir
hvort eg lieyrði nokkuð til þín, en
varð einkis var. Eg veit að það
var rnjög heimskulegt af mér að
láta svona, en að næturlagi getur
manni oft dottið margt undarlegt í
hug.“
„Um hvaða leyti komst þú að
dyrunum á herberginu mínu,“
spurði eg.
„Klukkan var rétt að kalla eitt,“
svaraði hann. „Eg leit á hana þeg-
ar eg kom aftur niður í elijhúsið.“
Rétt að kalla eitt. Þáð var ein-
mitt á sömu mínútunni, sem eg
hafði séð vin minn. Eg leit á úrið
mitt á borðinu við rúmið, rétt í því
að hann hvarf mér sjónum.
En þó maður nú ekki geti gert
sér grein fyrir einhverjum atburði
þarf maður, samt sem áður, elcki
áð sjálfsögðu að verða óttasleginn.
Það var heldur ekki neitt óttalegt
við hann vin minn. Hann leit út,
þarna sem eg þóttist sjá hann sitja
í stólnum mínum, ailveg eins og í
lifandi lífi. En hvaða erindi átti
hann? Ætlaði hann að hræöa mig?
Eg, hefi sjaldan verið i eins ró-
legu skapi, eins heill á sál og lík-
ama, eins og einmitt þegar eg sá
hann — í fyrsta sinn eftir dauða
hans. ,
Hann svaraði ekki spurningunni.
Eg hélt áfram að stara á hann, án
j þjess að finna minstu vitun-d til
j hræðslu, þangað til hann, eftir fá-
j einar mínútur, hvarf mér sjónum.
Réttara væri nú máske að tala
ekki svona ákveðið, en segja held-
ur að þessi ímyndaða vera hefði,
j eftir stundarkorn, horfið mér sjón-
um. Þjví, þó eg væri þarna glað-
Eg segi í fyrsta sinn, hví eg hefi
séð hann tvisvar.
I seinna sinni sá eg hann í Par-
ísarborg á Frakklandi.
Eg hafði um kveldið verið á
dansleik. Vinur minn einn hafði
keyrt með mig heim í vagni sín-
um. Við höfðum verið í allra bezta
skapi og spjallað um hitt og þetta.
Við höfðutn engra vínfanga neitt
um kveldið.
Þegar heim kom gekk eg inn í
herbergið mitt og kveikti á lamp-
anum'. En þegar eg því næst sneri
mér við, og ætlaði að fara að klæða
mig úr frakkanum, sé eg að í hæg-
indastólnum mínum, sem stóð út í
horni, situr — hann vinur minn,
sem skaut sig utn árið ....
Hann sat þar hinn róleglasti i
gráu fötunum/ sínum og starði á
mig, — horfði beint framan í mig
þarna í alglaöa ljósinu.
Og án þess að láta mér neitt
bregða, sagði eg hægt og rólega,
rétt eins og eg hefði átt von á
heimsókninni:
„Ert þú- kominn, Árni? Hvað
vilt þú mér “
Hann hreyfðist ekki né svaraði.
Eg heyrði vagninn, sern eg hafði
komið í heim, fjarlægjast. Eg
starði á Árna stundarkorn, þar
sem hann sat í stólnum, þangað til
hann eins og leið burt frá augum
mínum, án þess eg sæi ltvað um
liann varð.
Var þetta liugarburður ? Nei,
langt frá! F.g gæti svarið að það
voru lifandi augu, sem hann horfði
á mig með. Úr þeim skein miklu
skarpari lífsljómi en úr mínum eig-
in augum. Augun voru ekki brost-
in. Þau voru lifandi, bráðlifandi.
Eg veit ekki hvað lengi eg var
búinn að standa við borðið, alveg
höggdofa, þegar eg alt í einu
hrökk upp við það að mér heyrð-
ist einhverju vera kastað á glugg-
ann í herberginu mínu.
Eg lagði við eyrun og hlustaði.
Dálítil stund leið. Þá var aftur
kastað i gluggann og hvein í rúð-
unni. Eg gekk út áð glugganum,,
lauk honum upp, hálf skjálfhentur
þó, — og spurði hvað um væri að
vera.
Eg sá þá, þegar eg leit út um
gluggann, að þar var kominn hann
kunningi minn, sem hafði keyrt
með mig heim í vagninum sínum.
Þegar hann kojm, auga á mig sagði
hann glaðlega:
„Þú ert þá ekki neitt veikur.
Það er gott!“ í
„Nei, langt frá!“ svaraði eg.
„Það er gott,“ sagði hann aftur.
„Sem betur fer var það ekki ann- j
að en heimska úr mér. Mér flaug
einhvernveginn ósjálfrátt í hug á
heimleiðinni, að eitthvað gengi að
þér, og sagði ökumanninum að
snúa við lnngað aftur. Þáð fór!
betur að það var ekki annað en
hugarburður. Góða nótt!“
Svo hélt hann á stað í annað
sinn. ,
Áhrifin, sem heilinn í höfðinu á j
mér varð fyrir höfðu einnig í þetta
sinn verkað á heila annars manns,
í fjarlægð, alveg á sama hátt og
í fyrra sinni þegar eg varð var við
hann vin minn, sem skaut sig.
Hvernig stóð á þessu öllu sam-
an ?
Var þetta einhver sjúkdómur —
sjúkdómur og annað ekki?
Eg veit ekki hvað segja skal.
Og ef hann svo heimsækir mig
í þriðja skifti, hann vinur minn?
Skyldi það þá ekki geta verið fyr-
irboði þess að eg eigi skamt eftir
ólifað?
En hvað um það. Eitt er víst að
rækilega hefir hann staðið við þau
orð sín, að eg skyldi verða hans
var.
Eins og---
Eins og leiðviltur fugl yfir freyð-
andi sæ,
sem flöktir og leitar til stranda,
eins og vorblóm, sem hnípir í hel-
kulda-blæ,
eins og hvarflandi reykur á snark-
andi glæ,
svo er hugsjón lúns harmþrungna
anda*
Eins og straumröst ber óðfluga
áralaust fley
á úthafsins víðáttuleiðir,
eins og þrumandi fosshljóð, er
þagnað fær ei,
eins og þróttbylgja tónfalls í
stormviðris-þey,
er þráin, er svellur og seiðir,
Eins og friðandi dögg svalar sól-
skrældri rós
og sáðlöndin skrúðblæju klæðir,
eins og við brosi ársólar varmhýra
Ijós,
eins og vorkvöld méð gullský, er
stafar hvern ós,
svo er ástin, sem unaðinn glæðir.
Eins og funandi eldflóð, sem æðir
um lönd
og umturnar fegurð og brjálar,
eins og brotaldan brimþung, er
stynur við strönd,
eins og stormþrungið ský syrtir
himinsins rönd,
svo er heift, sem í hjartanu bálar.
Eins og gróandi vor kveður ljúf-
linga-lag
og litblæju’á jörðina breiðir.
eins og sólgvltur himinn, er signir
hvern dag,
eins og stuuarblær þýður með gleð-
innar brag,
svo er vonin, sem lokkar og leiðir.
Eins og glitrandi lognsær er lifs-
ævivor
með ljómandi hillinga-draumum,
eins og gaddhertir fannskaflar
fullorðsins spor*
eins og fjúkandi haustlauf er ell-
innar þor
á feigðarhafs flughröðu straumum.
Eins og svartdimmur skuggi, sem
langt yfir láð
á léttfleygum stormvængjum
þeysir;
eins og glefsandi vargur, er gægist
að bráð,
eins og geigþrungið af!, sem ei
neinu er háð,
svo er daúðinn, sem lífsböndin
leysir.
Svb. Björnsson.
—Rcykjavík.
Mrs. S. K. Hall
Teacher of “Voice Culture” and
Solo Singing.
Mr. S. K. Hall
Teacher of Piano
Suite No. 2. Ðardal Block, Nena St.
MissLonisaG.Tliorlaksoii,
TEACHER OF THE PH.VO.
| 062 Langside St„ • • Winnipeg
P. Jh. Johnson,
KENNIR PÍANÓ-SPIL og TÓNFRÆÐI
ÚtskrifaÖur frá 1 Kenslastofur: Sandison
músík-deildinni við t Block, 304 Main St., oe
Gust.Adolphns Coll. t 701 V’ictor St
.J
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfrœCingur og m&la-
færslumaður.
Skrlfstofa:— Room 33 Canada Life
Block, suSaustur horni Portage
avenue og Main st.
Ctan/Lskrift:—p. o. Box 1364.
Telefðn: 423. Winnipeg, Man.
Hannesson &. White
lögfræbingar og málafærzlumenn.
Skrifstofa:
ROOM 12 Bank of Hamilton Chamb.
Telephone 4716
< Dr. O. Bjornson,
(Orr.cK: 650 WILLIAM AVE. TEL. 8p ^
Office-tímar : 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h. }
House: 6ao McDermot Ave. Tel. 4300
.vvö
n
n
Dr. B. J. Brandson.
Office: 650 Willlam ave. Tel, 89
1 Hours : 3 to 4 & 7 to 8 p.m,
Residence : 620 McDermot aye. Tel.4300
WINNIPEG, MAN.
Dr. C. J. Gislason,
MeÖala- og Uppskuröa-læknir.
Wellington Block,
GKAND FORKS, - N, Dak.
Sérstakt athygli veitt augna, eyrna
nef og kverka sjúkdómum.
Dr. M. Halldor&on,
PARK RIVER. N. D.
Er a(S hitta & hverjum miBvikudegi
i Grafton, N.D., frá kl. 6—6 e.m.
1.1. Cleghora, ID
læknir og yflrsetumaður.
Heflr keypt lyfjabúöina á Baldur, ogr
heflr þvl sjálfur umsjðn á öllum með-
ulum, sem hann lwtur frá sér.
Elizabeth St.,
MUH'H, . MAN.
P.S.—Islenzkur túlkur viö hendina
hvenær sem þörf gerist.
selur líkkistur og annast
um útfarir. Allur útbún-
aðnr sá bezti. Ennfrem-
ur selur bann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephoile 3oG
Páll M. Clemens,
byggingameistari.
219 McDermot Ave.
WINNIPEG Phone 4887
AT, Paulson.
selur
G iftin g aleyfls br éf
Píanó og Orgel
enn óviðjafnanleg. Bezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
eftir
— þvf að —
heldur húsunum heitumj og varnar kulda. Skrifið eftir sýnishorn-
um og verðskrá, til
TEES & PERSSE, LIR-
áQBNTS, WINNIPEG.