Lögberg - 27.06.1907, Blaðsíða 6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. JÚNÍ 1907
LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
Eins og ungum mönnum er títt var eg ekki laus
viö að liafa töluvert álit á spilamensku minni. Eg
|>óttist vera oröinn býsna slunginn vistspilari og haföi
töluvert þyknaði i mér út af þeim dónalegu ummæl-
um, sem þessi nýkomni herra haföi haft um byrj-
endur”, og bætti það ekki um, þegar viö lentum íam-
an í spilinu, og hann fór að ypta háðslega öxlum yf-
ir því. Hann átti „að gefa.”
“Leggið þiö enn þá jafn hlægilega lágt undir og
þiö eruð vanir?” sagði hann við Harding um leið og
hann gaf spilin með þeim hraða, sem æfðum spila-
mönnum er lagið.
“Eg veit ekki hvað þér kallið að leggja lítið und-
ir.” sagði Harding. “Við leggjum vanalega pund
undir hér, en þegar fleiri koma getið þér víst fengið
etnhverja til að spTla um enn meira fé.”
Chesham spilaði snildarlega. Það var enginn
vafi á því. Við spiluöum nokkrar rúbertur og hann
var bæði meðspilari og mótspilari minn. Þegar hann
var meðspilari minn hafði hann margt út á spila-
niensku mína að setja, og lét það jafnvel enn meira á
sér sjá í látbragði og tilburðum, en að hann skammaði
mig beinlínis fyrir það hve illa eg spilaði. Eitthvað
tvisvar sinnurn mótmælti eg aðfinningum hans. Hann
þóttist víst of góður til að fara að sannfæra mig;
hann rajiaði bara spilunum sínum á ný, ypti öxlum
og hélt áfram að spila. Þessi aðferð hans gerði mig
æfan af gremju. Mér var nú orðið blóðilla við hann
og Iangaöi út af lífinu til að geta unnið af honum.
Nú voi;u margir komnir inn svo Chesham átti hægt
með að fá svo mikið lagt undir, sem hann vildi.
Hann var sjáanlega fifldjarfur í f járhættuspilum.
Einu sinni þegar hlé varð á spilamenskunni sagði
einn þeirra sem þarna voru við mig: “Er Rothwell
lávarður kominn aftur frá Sommersetshire?”
“Er hann kominn aftur frá Englandi, flónið
það ?” sptirði Chesham og leit ekki upp ;úr spil-
untim eða virtist beina spurningunni að neinttm sér-
stökum.
“Já, eg var búinn að gleytna því,” sagði maðttr-
inn, sem til mín talaði, “að lávarðurinn hafði eitthvað
verið riðinn við óhapp yðar, Chesham kafteinn.” Um
leið og hann sagði þetta strauk hann hendinni um
hægri fótleginn á sér.
. “Já, víst var hann við það riðinn, fjandinn hafi
hann," tautaði Chesham. “P.æði hann og hitt stór-
flónið, vinur hans. En eg hefði náð mér niðri á
þeim.”
Illmenskuhreimurinn i orðttm hans setti alla
hljóða.
“Chesham kafteinn,” sagði eg, “viljið þér gera
svo vel og muna eftir því, að Rothwell lávarðttr er
aldavinur minn?”
“Einmitt það,” svaraði hann mjög kuldalega.
“Þá ætla eg að eins að bæta Þvt við, að þér hafið fulla
heimild frá mér til að endurtaka Það sem eg hefi sagt
svo Rothwell lávarður heyri. Þér eigið að láta úti,
Mr. Norris.”
Svo héldttm við áfram að spila þegjandi. Það
barðist svona t bökkum með okkur. Við spiluðum
reyndar ttm mikltt meira nú en við höfðum gert nokk-
urn tíma áður, en enginn hafði til þessa tapað þvt, er
nokkrtt nam. Það var farið að líða á kveldið og
spilamennirnir fóru að tínast burtu.
Síðast sat eg og meðspilarar minir við borðið.
Victor var að fara út. Battð mér góðar nætur og
hvtslaði að mér um leið:
“Varaðu þig á Chesham. Hann er alræmdur
spilarefur.”
“Það skal eg gera,” svaraði eg. “Vertu óhrædd-
ur.”
Þeir, sem nú voru eftir við spilaborðið, vorum
við Chesham og tveir miðaldramenn, er fúsir mttndu
að hafa setið við að spiía vist fram undir morgun, ein-
ungis vegna Þess hve gaman þeim þótti að þvt að
spila, og kærðu sig ekkert um tap eða vinning. Ches-
ham hafði tapað. Mér þótti vænt ttm það, þó að
gróðinn hefði ekki lent til mín. Við Chesham vorum !
sinn á móti hvorum miðaldramannanna. Eg og með-
spilari minn unnum fyrsta spilið.
“Þetta er auma spilamenskan”. tautaði Chesham.
“Það er ekkert nema óþarfa tímaeyðsla að vera að
spila um aðra eins smámunt og við gerum. Hann
fór svo að taka upp spilin sín með mesta mikilmensku
svip, drambi, sem mér var svo mikil ertni í.
“Um hvað viljið þér spila ” spurði eg skyndilega.
“Eg skal reyna að verða yður til vilja.”
Hann lagði niðttr spilin. Hann var ekki búinn
að skoða þau. “Eg vil, að við leggjum tvö httndruð
og fimtiu pund undir í þessari rúberttt,” sagði hann.
“Gott og vel,” svaraði eg.
Chesham og meðspilari hans unntt, og hinn fyr-
Undarleg eru atvikin. Nú í fyrsta sinni á þessu
kveldi fékk nteðspilari minn fimm slagi í röð. Eg fór
nft að hafa góðar vonir að þrátt fyrir asnaskap minn
mttndttm við vinna spilið. Þeir fengu líka fimm
slagi. Viö vorum enn jafnir. Spilin mtn þrjú, sem
nefndi skrifaði hjá sér, að eg skttldaði honum tvö: eftir vortt, lágtt upp i loft á boröinu, og báðir mót-
hundruð og fimtíu pttnd. spilararnir hugsuðu sig nú um æði stund. Svo feng-
Nú þegar honttm hafði tekist að fá mig til að
leggja undir við sig eins og honum líkaði, varð hann
allur annar maður. Hann varð þá alt í einu hæversk-
ur, viðmótsþýður og brosandi. Hann lét sem sér þætti
það leiðinlegt, hve óheppinn eg hefði veriö og ávítaði
meðspilara minn, sem var svo alveg hissa á þessum
stakkaskiftum. Nú áttum við að hafa sætaskifti, og
við Chesham að vera saman.
“Það dugar ekki,” sagði hann. “Mr. Norris
þarf að fá færi á að vinna aftur það sem hann tapaði
til mín. Við verðum að vera mótspilarar lengttr.”
Eg kærði mig ekkert ttm að vinna aftttr þetta
sem eg tapaði. En þó spiluðum við eins og ltann
lagði til. Það var töluvert kapp t okkttr. Til að láta
Chesham njóta sannmælis, þá svifti hann mig engti
færi til að vinna aftur það, sem eg hafði tapað. Þvert
á móti. En samt tapaði eg og tapaði i sífellu. Spila-
óhepni og slys hjálpuðust óendanlega að því að hækka
útgjaldadálkinn mín megin. Eg og meðspilari minn
unnum varla nokkurt spil. Eg hálf kveið fyrir að
leggja saman töltirnar, sem eg var búinn að skrifa
niður á kortið initt. Eg þorði ekki að gera það, cf
satt skal segja, en hélt áfram að spila óg leggja undir
feikimiklar fjárupphæðir, þó að eg vissi að eg sæti í
óhepni með sannköllttðum spilfíflaþráa.
tint við sinn slaginn hver, en Chesham þann síðasta á
átttt.
“Þá hefi eg borgað tiíu slaginn áöan,” sagöi ltann
rólega og ýtti frá sér slögunttm.
Þaö var þá búið. “Mr. Norris má sjálfum sér
um kenna,” sagði meöspilari minn, “en þegar svotta
stóö á, held eg að þér heföttð átt að lofa honuni að
taka upp spilin stn — þegar svona stóð á, segi eg,”
mælti hann og sneri sér að Chesham.
“Eg fylgi sjálfur nákvæmlega öllttm spilareglttm
óg heimta að þeir, sem við mig spila, geri það líka,”
sagöi Chesham. “Við erttm heldttr ekki að spila ttm
fáeinar kryddbratt^skökur eða brjóstsykurmola. Þér
skuldið ntér þrjú þúsund og fjögttr httndruó pttnd,
Mr. Norris.” 1
“Eg vona að þér gerið yðttr að góðu, að eg greiði
þá að tveim dögttm Iiönttm,” sagði eg þreytttlega og
eins og t leiðslu.
“Já, auðvitað. Eg get líka beðið til næsta rnánu-
dags, ef yðttr er það hentugra.
"‘Þrjú þúsund og fjögttr htiíidruð pund!” —'
“Þrjátíu og fjögur hundruð pund!” bergmálaði stöð-
ugt í eyrttm míntim, þegar eg gekk heirn til Albemarle
strætis um morguninn t sólskininu. Eg' fyrirleit sjálf-
an ntig óumræðilega rnikiö. Eg ásakaði mig ekki svo
“Þér hljótið aö vera óvenju heppinn í ástamál- mikið fyrir þaö beinlínis, að hafa spilað fjárhættuspil
um,” sagði meðspilari rninn, þegar við höfðttm orðið —það var ekki nema almenn flónska—, heldttr hitt
tvisvar stóraslemm”, hvað eftir annaö, því að ó- að hafa spilað ttm þær upphæðir, sent eg hafði engin
hepnari mann i spilttm hefi eg aldrei þekt." j ráð meö að geta borgaö. Eg sá eiginlega engan mttn
Eg svaraði þessu engtt. Mér datt auðvitað á mér og örgustu fjárglæfraspilasvikurum. Eg átti
Claudina í httg, en það var ekki nema rétt sem sjálfur ekki túskilding í eigu minni, og hafði engin
snöggvast. Eg varð ákaflega skjálfhentur, þegar eg penitigaráð, enga peningavon.aðra en styrk þann, sent
átti að gefa næst, og flýtti mér alt hvað eg gat að : faðir minn lét mér í té. Húsbúnaður minn og skraut-
skifta spilunum milli okkar. j mttnir mttndu ekki verða nema fáein hundrttð, þó eg
Nú var Cheshatn farinn að geispa. Hann leit á seldi þá. Það hrökk skamt. Faðir minn í margra
úrið sitt. Það var orðið framorðið. Klukkan næfri þjúsund mílna fjarlægð, og það sýndist bara hlægilegt
sjö að morgni. Gólfábreiðan var öll stráð vindlastúf- að láta sér detta í hug að Mr. Grace færi að greiða
um og tóbaksösktt. Sódavatns- og kognaks-leifar! fyrir tnig jafntuikla fjárttpphæð, án samþykkis hans.
stóðu á borðunum alt ttm kring. Nýfæddttr sólar- Þttr t kverkttm af of miklum reykingum, sár í fingur-
geisli skauzt inn með fram gluggablæjttnni. Við gómunum af tíðum spilagjöfum, ískaldttr á fótum, og
vorum búnir að spila í átta klukkustundir. ~ tneð suðu fyrir eyrum fleygði eg mér aftur á bak 1
“Eg held að við verðttm nú að láta þetta verða'rúmið og reyndi að sofna og kæfa niður læiskar end-
seinasta spilið, sagði ltann um leið og hann “dróg urminningar síðusttt nætur.
spilin”. “Eg er nú farinn að eldast og þoli ekki eins
vel og áður fyrri að spila lengi. . Við verðum að gefa
Mr. Norris einhvern tíma seinna færi á að rétta hlut
sinn.”
Meðspilari Cheshams var þá sá hinna tveggjji, er
betur spilaði.
“Bíðið við,” sagði hann svo og lagði í flýti sam-
an upphæðirnar, sem hann hafði ttnnið. “Þér skuldið
mér tvö þúsund og sjö hundruð pund sterl., Mr.
Norris. Það er meiri óhepnin, sem þér hafið setið í.
Kannske þér viljið að við spihtm næstu rúbertu um sjo
hundruð af þessari upphæð?”
Ef einhver hefði sagt mér fáeinum klukkustund-
um áður, að eg mttndi fara að leggja sjö hundruð
pund undir t einni rúbrtu, hefði eg bara hlegið að
þvt eins og öðrttm hégóma, en nú gekk eg að þessti
orðalaust. Það var komið á mig eitthvert óstillingar-
æði til að reyna að ná mér niðri á Chesham.
Eg og meðspilamaður minn töpuðum fyrsta spil-
inu í rúbertunni. Eg bjóst við öllu illu. I næsta spil-
inu náðum við fyrst fjórum slögum en þeir þremttr;
en þegar þeir náðu svo þremur til í fleng, hélt eg að
öll von væri úti um vinninginn þann. Síðast náðum
við þó t sjöunda slaginn fyrir óvænta hepni. Með-
spilamaður minn fékk hann á níu. Og sá eg að Ches-
ham reiddist svo af því, að hann gnísti tönnum af
ilsktt. Mér létti þá aftur.
En þetta var ekki nema stundarbót. í næsta spili
fullgerðu þeir næstum rúbertuna, þó að eg hefði dá-
góð spil. Þá vantaði ekki nema ein nslag yfir til að
vinna. Chesham ritaði niður gróðann þeirra hæst-
ánægður.
Eg skammast mín fyrir að segja frá þvt, sem næst
kom fyrir, en eg var ekki fyrsti maðttrinn og verð
Óttakend en óljós hugmynd var farin að gera vart
við sig hjá mér ttm það, að færi svo að mér tækist ekki
að útvega peningana sent eg skuldaði innan tiltekins
tíma, væri ekki urn annað að gera fyrir mig en að
skjóta kúltt í gegn ttm höfuðið á ntér. Ef eg þyrfti að
verða svikari um greiðslu skuldar minnar, ætlaði eg
mér ekki að lifa það.
Loksins sofnaði eg, féll í órólegan, hressingar-
lausan blttnd. Mig dreymdi að Ghesham væri að
hrella mig meö kóngum, drotning, og gosum og ööru
spila illþýði. Mér þótti sem við spila fjölda maigar
| rúbertttr, svo þúsundttm skifti, og eg gefa sptl t
sífelltt. Að síðustu hrökk eg upp rauðeygðtir og með
ákafan höfttðverk.
Klukkan var tvö. Mr. Grace var sjaldan á skrif-
stofu sinni eftir klukkan fjögur, svo að mér var ekki
til sctu boðið, ef eg átti að geta náð t hann og vitað
hvernig fara mundi. Eg fór t bað. Það hresti mig
töluvert—það er að segja skrokkinn á mér. Svo
snæddi eg og lagði síðan á stað til Bedford Row niður-
beygðttr og aumingjalegur í fylsta máta.
Þaö var talsvert hart aðgöngu fyrir mig aö verða
að skýra þar frá erindi míntt og glópsktt. Mr. Grace
hlýddi á frásögn mína án þess að segja nokkuð um
hana, nema “ttss, uss, uss” einstaka sinnum. Eg lét
ekki uppi hve mikltt eg hefði tapað, fyr en ttndir það
síðasta.
“Þrjú þktsutid og fjögur httndruð pund, Mr. Fil-
ippus,” hrópaði hann. “Eg bjóst við að þér munduð
ekki hafa tapað nema einu eða tveimur httndruðum í
mesta lagi. Hvernig stendttr á þessu ?”
Látbragð hans bar þess ekki vott að horfurnar
væru vænlegar fyrir mig.
“Mér er ókunnugt um alla fjárhættu spilamensku,”
líklega ekki sá síöasti, sem tapar sér Þegar ttm álíka mælti hann enn fremur. “Eg verð þvt að spyrja yður,
óhepni er að ræða. Þegar eg fór að raða spilunttm, þVort þetta fé hafi verið unnið á heiðarlegan hátt—
og sá að ekkert einasta þeirra var hærra en nía, ega sv.0 heiðarlega sem hægt er að búast við í fjár-
gleymdi eg öldungis íþróttarspilamensku meðspilara glæfraspihtm. að sleptri spilakunnáttu allri og æf-
míns sakir fjártapsins sem eg átti sýnilega í vændum; ;ngu.”
fleygði öllttm spilunum mtnttm upp í loft á horðið og “Eg.hefi gilda ástæðu til að líta svo á,” svaraði
stóð hryggur og reiðttr á fætur. eg “Það var alt sjálfum mér að kenna."
‘ Takið aftur upp spilin vðar, -agði meðspilari! “Hverjum skuldið þér þetta?” mælti hann. “Þeg-
minn og spilið spilið til enda. j ar eg segi skttlda, á eg hér við spilaskuld, en ekki
“Það getur ekki komið til mála,” sagði Ghesham. j lagalega, því að sjálfsagt er yðttr kunnugt um, að
“ Yðtir er eins kunnugt ttm það og okkur hinum, að slíkar skuldir fást ekki innkallaðar með lögttm.”
öll spilin hans hafa verið sýnd. Spilum mtnum var þá
raðað á borðið, og meðspilari minn leit til mín fok-
reiður um leið og hann lét út.
“Eg hefi lagt drenglyndi mitt við greiðslu þess-
arar skttldar, og geti eg ekki greitt hana, verð eg að
skjóta mig.”
"Uss! uss! Eg hefi heyrt marga unglingskjána
segja þetta áður. Hver er maðurinn?”
“Eg held naumast, aö eg hafi heimild til að láta
nafn hans uppi,” svaraði eg hikindi.
' Þér verðið að segja mér það, að öðrum kosti er
ntér ómögtilegt að skifta mér neitt af þessu.”
“Hann heitir Cheshant—Chesham kafteinn,”
svaraði eg dræmt.
“Chesham?” endurtók Mr. Grace. “Chesham cr
fáheyrt nafn. Hvernig líttir þessi maður út?”
“Hann er ljóshærður og haltur.”
“Það er sá sem eg hélt. Það hlýtur að vera hannl
Er hann kunningi yðar?”
“Nei, eg hefi aldrei séð hatin fyr en í gærkveldi.
Eg hata hann, óþokkanti. Hann hleypti þessum bann-
setta fíflsku-fítungsanda í mig.”
Gamla manninttm þótti auðsjáanlega vænt um að
heyra þetta.
“En samt sem áður verðttr þessi óþokki að fá það
sem honum ber. Föðttr yðar þykir auðvitað milcið
fyrir þessu, en honttm mundi þó sárna það enn meira,
ef þér greidduð honttm ekki þessa skuld. Nei, þér
skuluð ekki vera að þakka mér fyrír þetta. Það er
faðir yðar, sem alt Þakklætið á skilið. Hvenær þurf-
ið þér þessa geisihátt ttpphæð—þetta stórfé?”
“í dag, ef mögulegt er,” sagði eg auðmjúkur.
“Mér finst eg ekki geta um frjálst höfuð strokið, með ■
an þessi skuld hvílir á mér.”
“Það er of seint í dag. Kotnið hingað á morgun
seinnipartinn. Þér viljiö líklega fá það i seðlum,
býst eg við ? Þegar þér erttð bftnir að borga þessum
Chesham, þá skuluð þér fara rakleiðis til Rothwell lá-
varðar og segja honum frá þesstt. Hann er einn
skjólstæðingur minn eins og þér vitið, og talaði heil-
mikið um yður síðast þegar eg sá hann. Eg krefst
einskis annars loforðs af yðttr, er eg greiði skttld
þessa, en að þér skýrið lávarðinum frá því sem skeð
hefir.”
Mig hafði langað til að halda þessu leyndu, en
Mr. Grace krafðist þessa svo stranglega, að eg mátti
til að lofa því. Kveldintt, nóttinni og fyrrt hluta
næsta dags, varöi eg til tómra þakklætis iðkana, iðr-
ttnar og yfirbótar. Kveldið eftir fór eg á fund Mr.
Grace. Afhenti hann mér þá lokað umslag er hafði
inni að halda fttlla greiðslu spilafíflsku minnar. Eg
flýtti mér heim með peningana og lokaði þá þar niður.
Sama kveldið bjóst eg til að fara í klúbbinn og greiða
halta manninttm það, sem hann átti hjá mér.
Eg snæddi með mestu ró. Eg hafði alls ekki á-
sett mér að ganga úr klúbbnum, heldur hitt að eins,
að spila ekki fjárglæfraspil framvegis. Þess vegna
borðaði eg þar. Mér til gremju sá eg, að Chesham
snæddi þar líka. Eg hafði ekki búist við að sjá hann
þar svona snemma, og sá þá eftir Þvt að hafa eklci
tekið peningana með mér, þvt að eg vildi sem fyrst
verða latts við Þá. Hann leit nokkuð einkennilega til
I mín, að því er mér fanst. Það var heldur ekkert ó-
^ líklegt að honum væri eitthvað órótt, því að hér var
um mikla fjárupphæð að ræða, til að greiða fyrir ung-
an mann. Eg gekk Því yfir að borðinu til hans.
“Munuð þér verða hér í kring um klukkatt tíu í
kveld, Chesham kafteinn ” spttrði eg.
“Eg get það, ef þér óskið eftir þvt, en eg hefi
gert ráð fyrir að vera á öðrttm stað,” svaraði hann.
“Eg hefi heima hjá mér peningana, sem eg skulda
yður.” Kafteinninn kirikaði kolli. “Eg ætla að fara
heim og sækja Þá, undir eins og eg er búinn að borða,
nema ef þér eigið samleið með mér heimleiðis. Þá
gæti eg afhent yður þá um leið.”
“Eigið þér ekki heima t Albemarle stræti?”
Eg játti því.
“Eg fer þá leiðina. Og ef yður er þægð t því,
skal eg verða yður samferða.”
“Það er þá bezt að við verðum samferða, þegar
þér eruð tilbúinn,” svaraði eg og sneri aftur að mat-
borði mtnu.
Chesham snæddi fjölréttaðri máltíð en eg, svo að
eg beið eftir honum í reykingaherberginu. Klukkan
var orðin nærri því átta þegar hann haltraði inn. Eg
stóð upp, og við gengum báðir út úr klúbbherbergj-
unum.
“Segðu að við viljum fá lokaðan vagn,” sagði
hann við dyravörðinn. “Þessi (apparskömm mtn
kostar mig pund á pund ofan í vagnleigu.”
Hann var einstaklega alþýðlegur við mig á leið-
inni og margbauð mér að gefa mér færi á að vinna
aftur fé mitt, og var næsta fjölorður um það, og mér
duldist ekki, að hann var hæstánægður yfir þvt, að eg
skyldi ætla að greiða skuldina svona fyrirhafnarlaust.
Eg fór á undan til herbergja minna. Hann kom
á eftir í hægðum sínttm upp stigann. En þegar eg
opnaði dyrnar á setustofu minni, gaus óðar á móti
mér þykkur reykur af góðum vtndlum. Þar sat þá
Valentínus Estmere í bezta hægindastólnum mtnum
og var að reykja smekkbeztu vindlana, sem eg átti til.
Chesham nam staðar á þrepskildinum þegar hann
sá að gestur var fyrir. Eg gekk strax til óboðna
gestsins og heilsaði honum vinsamlega.
/