Lögberg - 29.08.1907, Side 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29 ÁGÚST 1907
BETRI
AFGREIDSLU
get eg nú lofaO skiftavinum- mínum eg
nokkuru sinni áöur. En
hefi nú flutt í stærri og
. þægilegrí búð og get því
'haftá boðstólum, miklu
meiri og margbreyttari
vörur en áður, með ótrú-
lega lágu veröi, Búöin
Í286 MAINST
á horni Main og Graham
' strœta, fjórum dyrnra
sunnaren búöin sem eg
haföi áður,
Hringar, lindarpennar
og vekjaraklukkur 90C.
og yfir. Úr hreinsuð fyr-
ir $1.00 og ársábyrgö gefin á þeim.
Viögeröir fljótt og vel af hendi leystar.
TH. JOHNSON
JEWELER
286
MAIN STREET
horni Graham Ave.
TELEPHONE 0600
Konungskoman.
("Framh. frá i. blsj
MeS konungi komu í land Har-
aldur prinz, Christensen forsætis
rábherra, O. Hansen landbúnaðar-
rábherra og hirSlið konungs, er
honum fylgir hér. Þingmenn
tóku fyrst á móti konungi z
bryggjunni, en síöan sendi ráö
herra honum ýmsa af helztu em-
bættismönnum bæjarins. Viö
heiöursbogann bauö bæjarstjórnin
konung velkominn. Síöan var hon
um fylgt upp til bústaðar hans í
mentaskólanum og hafði mann-
fjöldinn skipað sér til beggja hliöa
-við götuna alla leiö.
Kl. io stigu ríkisþingsmennirnir
á land við bæjarbryggjuna og tóku
alþingismenn þar á móti þeim og
fylgdu þeim til bústaöar þeirra á
Hótel Reykjavík og Hótel ísland
Meöan þeir voru aö koma í lanc
söng söngflokkur Brynjólfs Þor
lákssonar ýms donsk föðurlands-
kvæöi og mælti einn af gestunum
til þingmannanna á íslenzku
“Jeg þakka kærlega fyrir söng
inn.”
Kl. ii Yi var ríkisþingsmönnum
veittur dagveröur í Hótel Reykja-
vík, er móttökunefndin tók þátt í
og allir alþingismenn aðrir, er
;þess óskuöu.
Þegar konungur haföi dvaliö
nokkra stund á gistingarstað sím-
um, mentaskólanum, kom hann út
á stræti i hversdagsbúningi sínum
og gekk fylgdarlaust til og frá
uni bæinn, svo aö fáir þektu hann.
Heilsaði hann þá mörgum mönn-
um, gaf sig á tal viö þá og spuröi
margs. Sumir vissu það ekki fyr
en eftir á, að þeir hefðu þar átt
,tal viö konunginn.
Kl. 2 hófst fagnaðarviðhöfn í
Alþingishúsinu, í sal neðri deildar.
Þar var konungi reist sæti gagn-
vart dyrum, gestunum ætlaö sæti
til hægri hliðar konungi, en alþing
ismönnum og öörum innlendum
mönnum, sem boðnir voru, hinu-
megin. Konum var ætlaö rúm í
efrideildarsalnum, blaðamönnum í
forsetaherberginu, bæjarstjórn og
dörum gestum í lestrarsalnum og
voru öll þessi herbergi fullskipuö.
Söngflokkurinn söng uppi á áhorf
endapallinum. Þá var fyrst sung-
kin fyrri hkiti kvæðaflokksins,sem
ritstjóri Lögréttu Þorteinn Gísla-
son hefir ort, en Sveinbjörn
Sveinbjörnsson tónskáld sett við
ágæt lög. Söngnum stýrði Brynj-
ólfur Þorlákssoti, en sólóarnar
sungu þau frk. Elín Matthíasdótt-
ír og séra Geir Sæmundsson .
Þá steig ráðherra i ræðustól,
sem reistur var í salnum, og flutti
eftirfarandi ræðu á dönsku, vel og
skörulega:
“Yðar hátign, yðar kgl. tign,
virðulega samkoma 1
Fyrir hönd hinnar íslenzku
þjóðar og alþingis veitist mér sú
virðing, að biðja yðar hátign vera
hjartanlega velkominn til þessa
lands, ásamt hinum konunglega
prinzi og háttvirtum fulltrúum
stjórnar og ríkisþings Danmerk-
ur, með öðrum góðum og nýtum
mönnum ríkisins, sem hafa veitt
yðar hátign föruneyti handan um
haf hingað til íslands.
Vér gleðjumst og miklumst af
því, að yðar hátign lét eigi á sig
fá erfiðleikana á því, að komast
hingað, til þess að heilsa þessu
fjarlæga landi yðar, sem er gagn-
ólíkt þeim löndum, er yðar hátign
hefir heimsótt á Þessu sumri, vold-
uga og glæsilega höfuðstaði þeirra
við mikinn fagnað af lýösins
hálfu og hina dýrlegustu viðhöfn
heimsborganna. Hér eru engar
hallir né gullnir konungssalir,
engin auðlegðardýrð né ljómi.
En hjörtu slá við komu yðar há-
tignar eins heitt hér eins og hvar
sem er annarsstaðar innan endi-
marka ríkis yðar eða utan; ást,
lotning, hollusta og trygð er til
eins hér á þessu landi, landinu
með undarlegt sambland af frosti
og funa, sólbjörtum nóttum og
sólarlausum dögum, himinháum
fjöllum og hyldjúpura gljúfrum,
fossandi elfum og storknuðum
hraunbreiðum, þessu andstæðanna
landi, sem vér vonum að sólin helli
nú yfir geislum sínum og gylh
fyrir yðar hátign svo vel sem
henni lætur bezt um sólglæsta
sumardaga.
Þá er vér nú biðjum yðar há-
tign velkominn í dag, hvarflar
hugurinn ósjálfrátt til þessa sama
dags fyrir 33 árum, 30. Júlí 1874,
þegar hávirðulegur faöir yðar há-
tignar og fyrirrennari, Kristján
konungur hinn 9., rauf meir en
600 ára venju með þjoöhöföingj-
um Þessa lands, og heimsótti þaö
Syrstur allra konunga, hafamdi
meðferðis stjórnarskrá þá, er vér
höfum búið við siðan og landið
tekið i hennar skjóli á þvi ára
skeiði miklu meiri efnahagslegum
framförum en þær 6 aldir stfmtals,
er landið hafði þá verið undir kon
ungsstjórn — En jafnframt og
vér með viðkvæmni blessum minn-
ingu hans, rennur upp i hugskoti
voru björt og ánægjuleg endur-
minning, er vér minnumst hinnar
þelhlýju konungshugsunar, er oss
var send frá konungshásætinu
þegar er yðar hátign hafði þar
sezt, er yðar hátign veitti ættjörð
vorri þann vegsemdarauka, að
sýna lögg'jafarþingi voru þá virö-
ingu, er það hafði aldrei áður
slíka hlotið.
Ógleymanlegar verða viðtökurn-
ar, er yöar hátign og drotning yð
ar veittuö i fyrra alþingi íslend-
inga, öllum oss, er nutum þeirrar
virðingar og ánægju aS verða
fyrir því.
Og væntanlega er i dag lagSur
hyrningarsteinn undir varanlegt
minningarmark konunglegra af-
skifta yðar hátignar af málefnum
íslands með allrahæstum úrskurði
og nefndarskipun, er yðar hátign
hefir þóknast að byrja með návist
yðar hér á landi. Hamingjan gefi,
að það verði til blessunar íslandi
og ríkinu i heild sinni, og yðar há-
tign til sæmdar og gleði.
Með mikilli gleði kveðjum vér
viðstadda virðulega danska stjórn-
arhöfðingja og ríkisþiingsmenn,
sem liafa orðið við ósk vorri, að
koma hingað samtímis konungi
vorum, vilja gera sér að góðu það
lítið sem vér eigum kost á að bjóða
og verða að leggja á sig þær
þær þrautir og harðrétti, sem vér
verðum að baka yður til þess að
þér getið séð dálítið af landi þvi,
sem hefir mótað þá þjóð, sem er
samþegnar yðar og ríkisbræður.—
Vér þökkum yður og vér þökkum
Danmörku viðtökurnar í fyrra, í
borgum og til sveita. Innan um
fagrar endurminningar um sam-
fundina, dýrlega sali, fagra, bros
hýra náttúru, gestrisna og alúð-
lega þjóð geymist hugsunin um
það meginatriði, sem hvervetna
fyrir mönnum vakti; það var ósk
um gott samkomulag á báðar hlið-
ar, en það er sama sem réttlæti á
báðar hliðar.
Rikisþingsmenn hafa síðar sýnt
það í verki, að það sem þeir létu
til sín heyra í þá átt hefir ekki
verið orðin tóm, og ferðin hingað
er framhald eftir sörnu braut. Það
mun hvervetna eiga við, að eigi er
unt að kynnast þjóð til fulls öðru
vísi en að kynnast landi hennar, en
það á einkum við um ísland og ís
lendinga.
Islenzk ættjarðarást er ekki að
eins róleg ást, eins og t. d. sonar
ást við góða móður; það er auk
þess oft í henni töluvert af ástar
blossa elskhugans, með sömu við
kvæmni, einþykni og afbrýðissemi.
enda hefir sjálft landslagið,
snortin, mikillátleg fegurð þess
átt sinn þátt í að ala þá tilfinningu
og á það enn í dag. Ef vér verð
um hepnir með veður á ferð þeirri
um landið, sem vér eigum fyrir
höndum, og vér fáum að sjá það
í fegursta sumarskrauti, með sól
fjöllum í fjarsýn og heilladýsir
frelsisins bendandi oss úr hljóðum
dölum, þá mætti svo fara, að ein
hver yðar, herrar mínir, skilduð
þá tilfinningu og kynnuð að meta
hana.
Herra konungur, virðulega sam
koma! Vér óskum þess, að dvöl
þeirra manna hér á landi, sem nú
eru gestir íslands, verði þeim svo
ljúf og þekk, sem frakast verður
kosið eftir atvikum. Hamingjan
gefi það, að þessarar heimsóknar
konungs og ríkisþingsmamna á ís
landi verði jafnan minst sem mik
ilsverðs og ánægjulegs viðburðaf
sögu landsins, happasæls og heiMa
vænlegs fyrir landið og framtíð
þess. Heill og hamingja blessi
samvist komandi da§pa.
Enn þá einu sinni: hjartanliga-
leefa valkomnir!”
, v, .. ænsmmnks”-;
Konungur stóð*þá mpp og þakk-
aði með snjöllum og hjartnæmum
orðum viðtökufagnaðinn; sagði
hann taka langt fram því, sem
hann hefði framast vænst, og
mimdi sér þessi stundi aldrei úr
minni líða. Mintist á komu föður
sms hingað fyrir þriðjungi aldar
og sagði. að hann hefði alt til síð-
ustu stundar borið innilegan vel-
vildarhug til Islands og íslend-
inga og kvaðst sjálfur hafa tekið
þann velvildarhug að erfðum frá
honum. Þá flutti hann kveðju frá
drotningunni og öðru fólki sínu
fjarverandi og sagði, að þau öll
geymdu fagrar endurminningar
frá því er alþingismenn vorm gest-
ir þeirra i fyrra. Mintist svo á
sambandslaga nefndina, er hann
hafði skipað þá um daginn, og
kvaðst telja sig sælan, ef sér tækist
að leggja friðarbrú milli íslend-
inga og dönsku þjóðarinnar.
Arnaði svo landi og lýð allra
heilla.
Þessi ræða konungs var ekki
skrifuð, svo að vér getum því
miður ekki flutt hana orðrétta.
Að henni lokinni var sunginn
síðari hluti kvæðaflokksins og
sungu þeir séra Geir Sæmunds-
son og Pétur Halldórsson fbanka-
gjaldkera) sóló í V. söngnum, en
dúettinn sungu Pétur Halldórsson
og Herbert Sigmundsson.
Þegar söngnum var lokið, gekk
konungur út á svalirnar framan á
alþingishúsinu og ávarpaði þaðan
mannfjöldann, sem .úti stóð. Er
?að einhver hinn mesti mannfjöldi
sem hér hefir nokkru sinni sézt
saman kominn. Margföild fagn-
aðaróp kváðu við, er konungur
kom út á svalirnar, og eins er
hann hafði talað.
Þegar konungur kom inn í sal-
inn aftur, var hrópað þar húrra
fyrir honum, og síðan fyrir ríkis-
þíngi og alþingi. Konungur gekk
um stund um í salnum og heilsaði
ýmsum af gestunum. Var svo mót-
tökuhátíðinni slitið, en konungur
og föruneyti hans fór að skoða
forngripasafnið, og síðan komu
rikisþingmenn einnig þangað.
Rauðará j Nam hver sveit staðar hægra
upp að megin vegarins, er ofan kom, og
konungur hér um kyrt og eins rík- ^ stikaður fánastöngum á tvær hend
isþingsmenn og aðrir gestir. ur ait fra gjárbarmi^og austur að
Konungur ók þá um morguninn veizluskála á völlunum.
inn að Laugarnesi og Kleppi og Uppi á klifinu, þar sem vegur-
skoðaði spitalana á báðum stöðun- ;nn liggur ofan í gjána, var reist-
um. Meö honum var ráðherra ís- ur heiðursbogi, og á hann letrað
lands og landlæknir. Ríkisþings- með stórum stöfum:
menn óku einnig um morguninn | Stíg heilum fœti á helgan völl.
nér inn fyrir bæinn, að
og Sunnuhvoli, gengu
Skólavörðu, inn í Gróðrarstöð og1 skipuðu sér í óslitna röð niður
víðar, og fylgdu alþingismenn1 gjána, og biðu svo konungs. En
þeml- j er hann kom og hans föruneyti,
Kl. 1 um daginn hafði konung- kallaði sú sveitin sem efst var:
ur í boði sínu nokkra gesti í saln- ^ Lengi lifi konungur vor Friðrik
um í mentaskólanum: alla embætt- ^hinn áttundi, og fylgdi nífalt fagn
ismenn- alþingis, heimboðsnefnd ' asaróp fhúrraj. Tók síðan hver
ina, helztu menn úr föruneyti sínu,1 deildin við af annari, og voru ó-
ýmsa embættismenn bæjarins og'óslitin húrrahrópin niður gjána.
höfunda og sólósöngvara móttöku; Þegar niður á völluna kom, hélt
söngvanna. j konungur með sína sveit til skála
Kl. 6 um daginn var konungur þess, er honum hefir reistur verið,
í boði hjá ráðherra, en á sama Ríkisþingsmenn fóru til sinna her-
tíma sátu ríkisþingsmenn veizlu bergja í veizluskálanum og al-
með alþingismönnum á Hótel þingismenn bj<iggust um í tjöld-
Reykjavík.
En kl. 6 um daginn hófst mið-
degisveizlan, er ráðherra og al-
þingisforsetarnir höfðu boðið til.
Hún var haldin i barnaskólahús-
inu i viðbótarbygging, sem reist
er við suðurenda skólans, og er sú
bygging öll einn salur, 50 álna
langur og 15 álna breiður, en 10
álna hár. Hann var tjaldaður lit-
myndum frá lofti til gólfs, og auk
þess búinn ýmsu skrauti. Konungi
var búið sæti fyrir miðjum lang-
vegg og var þar borð eftir salnum
endilöngum, en út frá því 12 borö
um þveran sal. Alls voru þar sæti
fyrir 175 menn, og voru öll skip-
uð. I veizlunni var konungur og
Haraldur prinz og allir hinir göf-
ugustu menn í föruneyti konungs,
Christensen forsætisráðherra, Ole
Hansen landbúnaðarráðherra o. s.
frv., ríkisþ ingsmennirnir allir, al-
þingismenn allir, Mendir gestir
og blaðamenn og fpldi bæjarbúa.
Undir borðum mælti forseti
sameinaðs þings, séra Eirikur
Briem, fyrir minni konungs, en
konungur svaraði með stuttri
ræðu:.
(Aðalinnihald þeirrar ræðu var
birt í Lögbergi snemma í Ágúst
eftir símskeyti frá íslandi.J
Varaforséti sam. alþ., Lárus H.
Bjarnason sýslumaður, mælti fyrir
minni konungshússins danska,
einkiw drotningarinnar, og þakk-
aði kontangur fyrir með stuttri
ræðu og sörrvulei&is Haraldur
prinz með nokksum orðum. For-
seti neðri deildar mælti fyrir minni
ríkiií>ingsmanna, en forseti fólks-
þingsins, A. Thomsen, svaraði.
Forseti efri deildar, J. Havsteen
amtmaður, mælti fyrií minni Dan-
nrerkur, Christensen forsætisráð-
herra mælti fyrir minni íslands og
var á undan Því minni sungið
danskt kvæði nafnlaust til íslands,
er menn hugðu
ann sjálfan vera höfund að.
Meðan setið var undir borðum
var einnig sunginn kvæðaflokkur
eftir séra Matthías Jochumsson, en
Sigfús Einarsson tónskáld hafði
samið lög við hann og stýrði sjálf-
ur söngnum. Sóló sungu þar
Árni Thorsteinsson og frú Val-
borg Einarson.
Kl. laust fyrir 10 var staðið upp
frá borðunt og kaffi Þá drukkið
uppi í skólastofunum. Konungur
dvaldi þar enn lengi uppi og ræddi
við menn. Margir sátu Þar við
drykkju og samræöur fram yfir
miðnætti.
KONUNGSFÖRIN.
("Eftir ísafold.J
I.
Þingvelli við Öxará,
1. Ág. að morgni.
um. Var yfir Þingvöll að sjá, sem
þar hefði her manns slegið land-
tjöldum.
Stundu af miðaftni var gengið
undir borð í veizluskálanum.
Skálinn er allhaglega gerr. Uppi
yfir dyrum er valsmynd og kór-
óna yfir. Hurðir með útskurði, er
gert hefir Stefán Eiríksson af
Ferðin hingað gekk að óskum. mikilh jjst. vindskeiðar með dreka
Veður hið ákjósanlegasta alla leið. höfCum og sporSum. Veggir t
Smáskúr á leið.nm upp í Djupadal skálanum eru bl4ir 4 litj en hvitt
ffyrir ofan Miðdalj kom sér vel kið eru meSfram
til að draga úr rykinu á veginum. sk41anum beg?ja yegna handa
IDjúpadal varkomiðumkl. n/2.'gestunum( en veizlusalurinn j
Þar var viðbúnaður góður: stórt mi5ju_ Fyrir miöjum langvegg
tjald, sett borðum með köldum hinum vestri var konungi búið
mat, öli og óáfengum drykkjum.1 hásæti með útskurði eftir Stefán
Skipuðust menn skjótt í borðkvi- Eir- , Þar &e§Tt 1 móti eru dXrnar
^ . ' á skálanum á miðri hlið, i stað
ar og motuöust standandi. Þar
ö stað þess að þær attu að vera a
var borinn fram heitur matur a- gafi;numy
gætur. Kaffi á eftir. Konungur
Þar mötuðust þingmenn hvorir
hafði mötuneyti með öðrum mönn-
um í tjaldinu.
tvæggju um kveldið, ásamt kon-
ungi og hans föruneyti. Hann
Frammistaða öll fljót og greiö, kaus það heldur.en að hafa borð-
og var lagt á stað aftur ekki fullri hald 1 sinum híbýlum.sem- til haföi
verið ætlast þá. ~
stund af hádegi.
Þar voru minni
drukkin mörg með stuttum for-
Hugsað hafði verið fyrir hress- mála, en fullum fögnuði, og ætt-
ingu hér og Þar, er við var staðið: jarðarljóð' sungin þess í milli, ís-
við Rauðavatn og á Mosfellsheiði. lenzk °S ddnsh- Söngflokkurinn
.. „ ... , . , . 1 kom er a leið og söng fyrir gest-
Það greiddi miog fyrir ferðinm, . ^ \ v • íi n •
° 1 s / , . . ma. Konungur bað songflokkinn
að liði öllu var skift i sveitir. joks Syngja fyrir sig islenzk lög;
Konungur var í fremstu sveit og þeir sungu Bára blá, Ólafur reið
Haraldur konungsson. Kammer-'með björgum fram, Þú álfu vorr-
herrarnir Bull og Herbst, kom- ar yn&sta land ^1- Konungur
mandöp Hovgaard fjagtkapteinn' lofaSi sdnginn og Þakkaði söng-
konungs, oberstlautenant Ibsen, róma allir> hve konungur sé ijúf.
Gottschalk höfuðsmaður. Sýslu- ur og lítillátur og taki öllu vel sem
fulltrúi, Eggert Benediktsson í fyrir ber.
Laugardælum var með konungs-
sveit, en farstjórinn, Axel TuMní-
.1 - .„ , . . Þingvelli 2. Agúst
us syslumaður, reið fyrir, og þar ö
á undan tveir lögreglumenn.1 Menn vöknuðu snemma í tjöld-
Hannes Hafstein ráðgjafi reið við ™ SÍnUm °g
,t Þoka var oe uöi. Marefir gferöu
11 onungs. | s£r von um að fijútt mundi
I næstu sveit voru dönsku ráð- !étta upp. Kl. 8j4 var gestunum
gjoíarnir báðir, forsetar þingsins f1^. ^PP.^f ^°ssi- en Þa®an ofan
og fteiri.
a Þingvöll.
Þar var staðnæmst,
og hélt prófessor B. M. Olsen þar
Fyrir hinum flokknum voru ræðu til að skýra fyrir mönnum
merki borin, blár skjöldur á stöng hinar fornu stofnanir Þjóðveldis-
tölumerktur ("3-9 , og voru 12 ins: löSréttuna- fjórðungsdóma,
forsætisraðherr- menn , hverjum flokk oftast, jaín- þingmörkin og Lögberg, og mint-
margt Dana og Islendinga.og einn ist á frásöguna um brennumál-
sýslufulltrúi,—ýmist riðandi eða í in á alþingi. Þá var gengið yfir
vagni. Allhart var fariö og kcm- a hraunrimann milli gjánna (tr
ið á Þ ingvöll á undan áætlun, kalla8ur hefir verið LögbergJ og
fjóröung stundar fyrir miðftan.1 hdt próí' °lsen par.áfram skýr-
. , mgum smum a gangi brennumal-
Þingmenmrnir dönsku dugðu vel. anna. ^oks talaði hann um
Konungur vor og hans sveit reið kristnitökuna og með hverjum at-
alla leið, og kvaðst konungur vera vikum hún varð. — Konungur
alls óþreyttur eftir reiðina. Hann bakkaði honutn góða leiðsögn og
var hinn ljúfmannlegasti í hví- f, skfa betnr en áSur þá
vetna og.lek við hvern smn fing- jns> og mættt þeir vera þess full.
ur- — vissir, að dönsku gestirnir mundu
Þegar kom ofan undir Þing- unna Þessu landi, er þeir skildu
vallasveit var áð um stund, og vi^ a^ hann sjálfur elsk-
varð konungssveitin þá öftust. Þá,
var farið sem leið liggur ofan til j
Almannagjár. Þar var svo um'
Á miðvikudaginn 31.JÚIÍ, dvaldi1 búið, að vegurinn niður gjána var
aði það sem hver íslendingur.
('FramhJ
Jf------------- y