Lögberg - 27.02.1908, Blaðsíða 1

Yj/ÉR viljum koma oss í kynni viö lesendur
MÍ þessa blaös. Vel má vera, aö þetta sé í
fyrsta sinn, sem þér heyriö oss nefnda, en
oss langar aö kynnast yður nánar. Vér höfum
þenna staö naesta ár, lesið hann. Þetta er baenda-
félag. Sendið oss eina vagnhleðslu korns og vér
munum útvega yöur hæsta verö, og taka aö eins i
cent á bush. í ómakslaun. Sendiö korn yðar til
The Grain Growers Grain Company, Ltd.
WINNIPEG. MAN.
*
D. E. Adams Coal Co. J
KOL og VIÐUR |
Vér seljum kol og við í smákaupum frá
5 kolabyrgjum í bænum. *
Skrifstofa: 224 BANNATYNE AVE.
WINNIPEG.
21.'AR.
Winnipeg, Man., Fimtudaginn,
27. Febrúar 1908.
NR.
9
Fréttir.
ÞaS er nú talið áreiöanlegft, aö
Campbell-Bannerman muni segja
af sér forsætisrátSherratigmnni l
þessari viku e8a eftir helgina.
Hann hefir veritS veikur ööru
hvoru í haust og vetur og kvað
ekki þola aC leggja eins mikið á
sig og forsætisráðherra Breta þarf
að gera. ÞaS er og taliö víst, atS
Herbert H. Asquith fjármálaráð-
gjafi muni taka viB af honum.
Asquith er skozkur aö ætt og hefir
þegar getiB sér mikin norBstír fyr-
ir frábæra stjórnmálahæfileika
sína. Nýtt mentamálafrumvarp
hefir stjórnin lagt fyrir þingiC.
Lávaríadeildin feldi samskonar
frumvarp á síöasta þingi. Búist
viS mikilli rimmu um það áSur
lýkur í þetta sinn.
Síðustu fréttir frá Lissabon
herma róstur og götu uppþot þar í
borginni á fimtudagskveldið var.
Segja jafnframt að það sé af völd-
um fylgifiska Franco fyrverandi
forsætisráSherra svo að tekiö verSi
upp aftur sama stjómarlag og var
meöan hann sat viS stýriö. Fregn-
ir mjög ógerinilegar. Sumir segja,
aS ekki veröi þess langt aö bíöa,
aB Portúgal veröi lýSveldi.
HerkostnaSaráætlun Bretastjórn-
ar næsta ár er $154,185,120. ÞaS
er nálega einni miljón dollara
minna en í fyrra.
Þaö er mælt aö nefnd sú, sem
sett var til aö rannsaka laun em-
bættismanna hér í Canada, hafi nú
ráöið ráðum sínum og kvaö ætla
aö leggja til aö laun þeirra verði
hækkuö um 15—20 prct.
Æösti dómstóll Bandarikjanna
hefir staöfest dóm undirréttarins 1
New York ríkinu um aS vísa frá
10 miljón dollara skaSabótakröfu
frá ýmsum hluthöfum í Great
Northern járnbrautarfélaginu til
handa James J. Hill.
Nýlega hefir æösti dómstóll
Bandaríkjanna kveöiö upp dóm er
Þykir hafa víStækar afleiBingar.
Sá er dómurinn, aö ríkiS hafi
vald til aö sekta jámbrautarfélög
fyrir ívilnun í flutningsgjaldi til
auöfélaga. MáliS sem dæmt var
í, var höföaS gegn Great Northern
félaginu og þaS sektaS um $15,000.
ÞaS stóö alveg eins á því máli og
málinu, sem höfSaö var gegn
Standard Oil félaginu þegar ÞaS
var sektað um 29 miljónir. Landis
dómari í Chicago hefir til meöferö-
ar mörg fleiri mál móti Standard
olíufélaginu, og kvaS vera hægt aS
sekta þaö um 66 miljónir dollara,
ef sömu ákvæöunum er fylgt og í
fyrra málinu. Og segja menn, aö
mcö þvi lagi veröi hægt aö sekta
ýms stórgróBafélög svo, aö þau líði
undir lok.
Æöstí réttur í British Columbia
hefir staðfest úrskurö Hunters
dómara aö innflutningalögin, kend
viö Natal, sem nýlega voru sam-
Þykt þar í þinginu, séu ógild aS
því er Japana snertir vegna samn-
ingsins milli Breta og þeirra.
Nicholas Tschoikovsky, hinn al-
kunni rússneski uppreistarforingi,
hefir aS undanförnu setiö í fang-
elsi, eins og getið hefir veriS áöur
í þessu blaSi. Nýlega varS hann
hættulega veikur, svo að tvisýnt
Þvkir um lif hans, en vegna áskor-
unar ýmsra rússneskra merkis-
manna. hefir Stolypin forsætisráS-
herra hlutast til um aö hann fengi
læknishjálp, svo aS ekki er von-
laust aö hann verSi fluttur úr fang
elsinu um stundarsakir.
Sá siSur var tekinn upp i Dan-
mörku fyrir nokkrum árum aS
gefa út jólafrímerki svonefnd. Og
var ætlast til aS menn límdu þau a
jólasendingar jafnframt póstfrí-
merkjunum. ÁgóSanum átti svo
aS verja til aö koma upp heilsuhæli
fyrir berklaveik böra. Um síöustu
jól seldfst fyrir liöugar 80 þúsund-
ir krónur, og er þaö meira en
nokkru sinni áöur. Samtals eru nú
komnar um 300 þús. kr. svo byrja
á aS reisa húsiö.
ÞaS mál, sem um þessar mundir
þykir einna mest varða á Noröur-
löndum, er stefna Svía í utanríkis-
málum og hótanir Rússa um aö
setja vígi á Álandseyjum og vest-
urströndum Finnlands. í SvíþjóB
eru menn orSnir svo hræddir við
Rússa, aS búist er viö ófriöi þá og
þegar. Svíar hafa því hallast
meira aö ÞjóSverjum og vænta sér
trausts þar sem ! fir eru. Danmörk
litla fer heldur ekki varhluta af
styrjaldartali blaöanna. Sumir ætla
aö ÞjóSverjar muni neyöa Dani til
aö gera samninga um aö engri
ÞjóB skuli leyft aS sigla um Eystra
salt nema lönd eigi aö því. Þessu
hefir Danmörk og Svíþjóö neitaS
hingaS til.
Floti Bandamanna er kominn til
Lima í Peru. ÞaB þótti tíöindum
sæta þar í borginni, aö þrír sjóliös
foringjar, sem Prado forseti hafBi
boBiö aB horfa á nautaat, gengu
skyndilega úr stúku forsetans þeg*
ar fjóröa nautiö var aS velli lagt
Limabúum þótti sjóliösforingjun-
um farast ókurteislega, því til I
nautaatsins hafði verið stofnað í
heiöursskyni viö þá.
Sir Henry McLean, sem Raisuli
stigamaSur lét lausan um daginn,
segir aS illa hafi veriö meS sig
fariö í fangelsinu. Hann haföi
veriS settur i fangagryfju og ekk
ert haft aö sér og ilt fæSi, en var
þó veikur. Stundum var af ásettu
ráöi haldiö fyrir honum vöku með
þvi aö gera hark og háreysti við
fangaklefann. McLean er nú 60
ára gamall og farinn aö heilsu.
Heney málfærslumaSur, saksókn
ari hins opinbera í San Francisco,
hefir nú veriö skipaöur til aö rann-
saka ýms landasvik í Oregon-ríki.
Hann hefir fengiö nokkra menn
sannaða aö sök, þar á meðal einn
af þingmönnum ríkisins.
Sex bifreiðar lögSu frá New
York um miöjan þennan mánuö og
er feröinni heitið til Parísarborgar
yfir Ameriku, Asiu og Evrópu.
ParísarblaBiS Le Matin, hefir heit-
iö miklum verölaunum þeim er
fyrstur yröi. Fjórar Þjóöir taka
Þátt í kappakstrinum: Frakkar, ft-
alir, ÞjóSveriar og Bandaríkia
menn. LeiSin ligguf um Buffalo,
Chicago, Cheyenne og San Franc-
isco. Frá San Francisco ve,'':a
vagnarnir fluttir á skipi til Valdez.
ÞaSan halda þeir svo upp í Yukon
dalinn og ofan hann til Nome. Þar
fara *eir yfir BehringssundiS á ís
og ætla sér svo aö komats aö jám-
brautinni, sem liggur um þvera
Siberia. Þessi hluti leiðarinnar er
talinn Iang erfiðastur, yfir vegleys-
ur og fjöll aö fara. Eftir aö kom-
iö er aö Siberiubrautinni veröur alr
léttara viöfangs. í fvrra sumar var
fariS á bifreiS frá Peking til Par-
ísar. New York blaSiS Times hef-
ir allan veg og vanda af kappakst-
urs mönnunum meSan þeir eru hér
í álfu. ÖIl hin New York blööin
hafa tekiS sig saman um aS flytja j
engar fregnir af kappakstrinum or
er þó mörgum forvitni á aB vita
hvernig hann gengur.
Brezku ráSherrarnir hafa byrjaS
þref viö lávarSadeild þingsins.
Tvö frumvörp um skozkar jarSi
hafa veriB lögS fyrir neöri málstof
una. Þau voru bæSi feld af lá-
varðadeildinni í þinginu síðasta
Nú á aS samþykkja þau óbreytt og
leggja fyrir lávarðadeildina, og er
þaS í fyrsta sinn, sem frumvarp er
lagt aftur fyrir Þá deild á sama
kjörtímabili. Foringi mótstööu-
manna stjórnarinnar Balfour hefir
lagt á móti aSförum stjórnarinnar
viö lávarSadeildina. ForsætisráS-
herrann hefir veriö mjög heilsu-
lasinn undanfariö og tvisýnt taliö
hvort hann muni þola þá áreynslu,
sem þingstörfum eru samfara.
Hltt og þetta viröist benda á
þaö, aS Finnar muni ekki fá aö
njóta jafn mikils frelsis framvegis
og veriö hefir. Landstjóri sá, sem
þar hefir veriS síBan 1905, Nichol-
as Gerhard aö nafni, hefir veriö
tekijm þaBan, og annar settur i
staSinn. Finnar undu vei viö hann,
þótti hann vera þeim hliShollur um
mál þeirra og fór eftir stjórnar-
skrá þeifra um aö bera Finnlands-
mál upp fyrir keisarann frá skrif-
stofu Finnlandsstjórnar i Péturs-
borg. 1 hans staS hefir veriB skip-
aöur Boeckman hershöfSingi.
Hann var áBur landstjóri í Kúr-
landi og bældi þá allar óeirðir þar
niSur meö haröri hendi. Hann var
lika áöur æösta ráö hjá Bobrikoff
greifa, sem landstjóri var á Finn-
landi, en myrtur var fyrir frábæra
hörku og grimd viö landsbúa.
Finnum -Þykir því—-Boeckman ill
sending og ætla aB lítiS happ muni
stafa af komu hans. Kósakkaher-
deildir hafa veriö sendar til Finn-
lands til aö vera til taks, ef menn
skyldu óhlýönast boöum keisarans.
Mælt er og, aö Rússar ætli aö taka
undir sig héraöiö í kring um Vi-
borg. — Á Rússlandi er .ókyrö og
uppreist stundum eins og vant er.
Nýlega kvaö hafa komist upp sam- j
særi um aS ráSa keisarann af dög- j
um og alt keisarafólkiö. Prófessar j
Milyoukov, þingmaöur og foringi j
frjálslynda flokksins, sem kom til |
New York i vetur aS halda fyrir-
lestra í Civic Forum félaginu, er
kominn heim til sín aftur og tekin.1
til starfa í dúmunni. MótstöSu-
menn hans hafa tekiö honum x ó-
venju illa. Þeir hafa t. d. gengiö
af fundi í hvert sinn, sem haun j
ætlaöi aö tala, svo ekki varö fund- j
arfært.
Frá Filippseyjum er v>aö aö
frétta, aö þingiö þar hefir vikiS
Gomez, fyrrum foringja landvarn- j
armanna, af þingi og dæmt kosn-
ingu hans ógilda. Hann var kjör-
inn í Manila og haföi 40—45 atkv
meirihl,, en sum þeirra þóttu ekki j
sem bezt fengin. Gomez hefi: j
veriS mesti óvinur Bandaríkia-1
manna alla stund. Stjórnin í I
Washington hefir lagt til, aS kaþ-
ólsku kirkjunni í eyjunum veröi j
borgaöir $403,000 í skaöabætur fvr j
ir þaö, aS í st'riSinu voru kirkjur
hennar og eignir aSrar notaöar
ýmist fyrir sjúkrahús, víg og ann-
ara herþarfa.
Roosevelt forseti lagöi til í boó-
skap sínurti til r,ingsins í Wash-
ington.aS veitt yrSi fé til aS byggja
4 ný herskip eftir nýjustu gerS.
Fjárlaganefndin hefir ekki fallist
á þaö, en leggur til aö tvö skip
séu bygö.
í síöustu viku voru yfir sextíu
konur dæmdar i fjörutíu daga
fangelsi fyrir aö hafa reynt að
trufla þingfriðinn í neBri málstof-
unni brezku. Kvenfrelsiskonur
svara hessum dómi meö því aS j
segjast ekki munu linna fyr en
öll fangahús veröi orBin full. Þeim
hefir veriö sagt þaö oftar en einu
sinni, kvenfrelsiskonunum á Eng-
di, aö þær gerSu sig bara hlægi-
legar meö þessum gauragangi sín-
um. Miss Parkhurst, sem er fyrir
þeini stallsystrum, hefir svaraS því
á þá leiS, aS vel vissu þær aS þær
væru hlægilegar. En hvaö ættt
■ær aö gera ? Kvenfrelsismálinu j
vrSi enginn gaumur gefinn um
næsta aldar helming ef þær ekki
vekti eftirtektá sér á einhvern hátt. j
AnnaB hvort yröu þær aö fremja
glæpi eða hafa i frammi barna-
brek. Hún kvaSst ekki efast um.
aö karlmennirnir heföu fariS glæpa
veginn til aS koma máli sínu fram
þær kysu Þann kostinn aS hafa í
frammi barnabrek.
—
Stoessel hershöfSingi hefir veriö
dæmdur til dauBa af herrétti í Pét-
ursborg fyrir bleyöimensku og
IandráS í því aö hafa gefiB Port
Arthur upp fyrir Japönum. ÞaS
er ekki taliö líklegt, aö dauöa- j
dómnum veröi fullnægt, heldur aö
honum verði breytt 1 fangelsun.
RlöSin kváöu vera gröm yfir dóm-
inum og Þykja Þaö óréttlátt aö láta
Stoessel sæta hegningu fyrir þaö,
sem þau segja sé aö kenna ^krif-
finskuhætti stjórnarinnar og fyrir-
komulagi öllu um herstjómina.
Þau segja enn fremur aö úr því aö
gjöröir Stoessels i striöinu hafi
veriS rannsakaöar, þá beri eins aB
kalla Kuropatkin og Alexieff vara-
konung fyrir rétt, því Veim hafi
ekki síöur veriB aö kenna aö Rúss-
a: fóru halloka. Þrír hershöfö-
ig jar aörir en Stoessel—vortt próf-.
aðir um sama leyti og var einum
þeirra éFrock) gefin áminning, en
hinir tveir sýknaöir.
Þeirri spurningu var nýlega
beint til stjórnarinnar í neöri niál-
stofunni i þinginu brezka, hvort
nokkuö væri hæft i Þvi, aö veriö
væri aS semja um þaB viö Banda-
ríkin aS legeja deilumál rikjanna í
gerS. Sir Edward Grey svaraöi
svo, aS byrjaö væri á slíkum samn-
ingum, en aB enn þá væri of snemt
aö segja nokkuö frekar um þaS
mál.
• Um fimtíu karlar og konur voru
teknar fastar nálægt bústaB Nich-
olas Nicholaevitch stórhertoga í
Pétursborg. Margir i hópnum
höfSti vitisvélar og sprengiefni.
T.önregluþiónn einn var skotinn tií
bana og margir særöust í þröng-
inni.
Sú fregn flaug fyrir, skömmu
eftir aö Mutual Reserve lifsá-
bvmðarfélagiö í New York varö
gjaldþrota, aö Imperial Life fél. i
Toronto mundi taka aö sér skir-
teini þeirra, sem í Canada búa og
trvgt höfSu lif sitt í Mutual Re-
serve. Þessu hefir formaöur Tm-
perial Life félagsins neitaB; sagöi
aS Ueim heföi veriö boSiö haö, en
ekki þegiö.
FRÁ MINNEWAKAN.
Frá Minnewakan er skrifaS 16.
þ.m.; “Yeturinn sá langbezti, sem
eg hefi lifaB í þessu landi. Skepnu
höld furöugóS þegar tekiö er tillit
til þess aS heyin sem fengust í
fyrra sumar voru meö versta móti.
Um heybirgöir manna er mér ekki
vel kunnugt, en þó held eg aö hey-
in dugi hjá flestum, sérstaklega
munu landar flestir birgir meö hey.
ef ekki vorar því lakar. Yfir hof-
uö má telja afkomu rrnnna all-
góöa hér vtra. Tpflúenza eSa vont
kvef hefir veriS aö stinga sér niS-
ur allvíöa, en er nú aftur í ténun.'’
Or bænum.
og grendinni.
Jónas Kr. Jónasson frá Siglu-
nesi kom á þriöjudaginn í vikunni
sem leið meS son sinn, Ólaf, tíu
ára gamlan til lækninga. Hann
býst viS aö dvelja hér 2—3 vikur.
Alt tiöindalaust þar ytra.
Nefnd sú, sem fjallar um laga-
breytingar á fylkisþinginu, feldi
19. Þ. m. beiðni Gimlibúa um
skiftingu sveitarinnar meB eins at-
kvæSismun. Ný-Islendingar Þykj-
ast sárt leiknir, sem von er.
Manitoba-stjórnin hefir fært
upp talsímagjald lækna og hjúkr-
unarkvenna hér í fylkinu um $10,
úr $40 upp í $50. Þetta var fyrsta
umbótin eftir aö stjórain tók viB
talsimunum.
Á sunnudaginn var andaSist aö
heimili sínu hér í bæ Mrs. Þuríöur
Magnússon. TarSarförin fór fram
frá Fyrstu lút. kirkjunni á þriöju-
daginn kl. 2.
MeSlimir stúkunnar Isafold, I.
O. F., eru betönir aS muna eftir
■fundi hennar í kveld ('FimtudagJ,
í G. T. húsinu. Stúkan hefir aö
undanförnu haldiö fundi fjóröa
þriöjudag hvers mánaSar, en sam-
kvæmt samþykt síöasta fundar
veröa þeir framvegis haldnir
fjóröa fimtudag í mánuöi hverj-
um, en ekki á þriSjudagskvöldum
eins og áSur.
Bandalag TjaldbúSarsafnaöar
ætlar aS hafa myndasýningu á miö
vikudagskveldiö 4. Marz í kirkj-
unni. Þar verBa sýndar myndir
frá íslandi, hær sörnu og síöast.
Sér FriSrik Hallgrimsson segir af
hverju myndirnar séu.
Nokkrar giftar og ógiftar konur
i stúkunni Heklu ætla aö hafa
skemtanir og veitingar á næsta
fundi ('föstudaginn kemurj. Allir
islenzkir Goodtemplar. velkomnir.
Lárus GuBmundsson frá Duluth
kom hingaö til bæjarins um síöustu
helgi. Han nætlar aö halda hér
fyrirlestur um suöurför sína uin
Bandaríkin, á miövikudagskveldiS
4. Marz, eins og auglýst er á öBr-
um staS hér í blaðinu. Næst ætlar
hann ofan til Selkirk og nýja Is-
lands og flytja hann þar og eins í
Álftavatns og Argyle bygSum. I
Þessu feröalagi býst hann viö aB
verSa hangað til í öndveröum Apr-
ílmánuöi. DeyfS sagBi hann vera
í Duluth eins og annarsstaBar frá
því í haust.
“Dóttir fangans’’ veröur leikin
af “Leikfélagi Goodtemplara” um
miöjan næsta mánuö.
Fólk, sem komiif er aS því aö
ganga í hjónaband ætli aö lesa aug-
lýsingu frá “Royal Antediluvian
Order of Buffaloes” á öörum staS
hér í blaSinu. Þeir annast allac
kostnaö viö giftingu einna hjóna-
efna í næstu viku.
Skírteinahafar í Mutual Reserve
lífsábyrfgSarfélaginu hér , bænuin
ætla aö halda fund meS sér i kveld
CmiSvikudagJ kl. 8.45 á Queens
Hotel. Þeir ætla aB ræöa um hvað
gera skuli til aö fá stjórnina til að
gafeta réttinda Þeirra.
Eins og sjá má á öSrum staS í
blaSinu heldur kvenfélag Fyrsta
lúterska safnaSar samkomu i Idrkj-
unni 3. Marz. Til samkomunnar
hefir veriö vandaö mjög og vonast
konurnar eftir húsfylli.
* Eins og kunnugt er hefir L vetur
veriö unniS að Því aB byggja stein-
stöplana undir hina fyrirhugpiSu
brú yfir RauSána í noröurhluta
bæjarins, og hefir ÞaS verk gengiö
vel. Nú munu samningar fullgerð
ir um brúargeröina sjálfa og búist
viö aS verkinu verSi flýtt eftir því
sem unt er, því þörf brúarinnar
gerist æ brýnni meö hverjum deg-
inu msem líSur.
Hér var á ferS um miSja vik-
una Snæbjörn Einarsson kaupmaö-
ur aS Lundar í verzlunarerindum.
Heldur kvillasamt kvaB hann hafa
veriö undanfariö í bygöinni. *Nýtt
samkomuhús kváSu bygöarmenn
hafa í hyggju aö byggja aS Lund-
ar áBur langt um líBur og búiB að
safna loforöum á eitthvaö fjóröa
hundraS dollara til húsbyggingar-
innar.
G. P. Thordarson, 639 Furby
stræti, biður oss aö geta þess, að
hann sé í undirbúningi með að
byrja aS baka allskonar krydd-
brauö, hagldabrauö og tvibökur, og
býst viö aö geta opnaö búS sína aö
732 Sherbrooke str., nálægt horn-
inu á Notre Dame ave., í kring um
þann 10. næsta mánaöar. Nánari
upplýsingar í næsta blaöi. SiSaSur
og stiltur unglingur óskast til aö
vinna í bakaríinu.
Víkingar og I. A. C. hockey-
klúbbarnir léku í Arena skauta-
skálanum á föstudagskveldiS var.
Víkingar báru sigur úr býtum.
Misskilningi var þaö aS kenna, að
rangt var skýrt frá i síöasta blaði
hvernig sakir stæöu meB klúbbun -
um. Vikingar hafa nú unniB tvo
leiki af þeim, sem tl bessa vetrar
heyra, en I.A.C. einn. Ef Vikingar
vinna næsta kappleik, sem verður
haldinn í Arena Rink á föstudags
kveldiS kemur, þá halda þeir silf-
urbikamum þetta ár. SíSast höfðu
klúbbarnir sókst af kappi miklu og
Víkingar unniö (2—1) mest fynr
frábæra framgöngu K. Halldórs-
sonar.
L.
Fyrir tuttugu árum.
fc
1.ÖGBPRG 22. Febr. 1888.
!
_______s
J. G. Mills, alþektur tesali hér*í
! bænum, varS gjaldþrota á mánu-
daginn var.
... .Héldist blíSviSrið, sem var L
siðustu viku, mundi þaS veröa til
þess, aö menn færu aS kaupa vor-
vörur. Enn sem komiB er, er ekki
neinar líkur til aS greiölega muni
ggmga meB kornflutninga, og þaö
kemur betur og betur í ljós á hverj
um degi, hve alvarleg áhrif þaB
hefir haft á alla verzlun að svo illa
hefir gengiö meB Þá.
Séra Jón Bjarnason auglýsti við
guösþjónustu á sunnudaginn var.
aS hann ætlaöi.innan skamms að
senda út áskrifendalista, og bjóða
mönnum að skrifa sig fyrir bók.
sem hann hefir þýtt eftir hinn
nafnkunna danska biskup og kenm-
mann D .0. Monrad.
Liberal-conservatíva félagiö hér
í bænum hélt kjörfund á föstudags
kveldið var. Mr. Scarth, sem um
fjögur ár hefir veriB forseti félags-
ins, náSi ekki kosningu í þetta
sinn. Mr. Wm. Hespler var kos-
inn í hans staB.