Lögberg - 20.02.1913, Side 4

Lögberg - 20.02.1913, Side 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. FEBRÚAR 1913. LÖGBERG Geíið át hvern Stntudag af Thk Columbia Prbss Limitsd Corner Williara Ave. & Snerbroove Streot Winnipeg, — Manitopa. stefAn björnsson. EDITOR J. A. BLÖNDAL, BUSINESS MANAGER UTANÁSKRIFTTIL BLAÐSINS: The Columbia P ress.Ltd. P. O. Box 3084. Winnipeg, Man. UTANÁSKRIFT RITSTJÓRANS; EDITOR LÖGBERG. P. O. Box 3084. Winnipeg. M-anitoba. TALSÍMI: GARKY 2156 Vcrð blaðsins $2.00 um árið. Fjalla-Eyvindur. Leikrit í fjó.mm þáttwn. — Eftir Jóhann Sigurjónsson. Sagan af Fjalla-Eyvindi hefir ekki geymst í manna minnum vegna þess aö hún sé fögur, heldur af því, aS hann var nálega sá eini, er rnenn vissu til meS sanni. aS haföi hörku og dirfS til aS liggja úti' á öræfum íslands svo mörgum árum skifti. Altnennijigur líefir dáðst aS honum fyrir þaS. og ef ekki gleymt ág llum hans, því tive þjófgefinn hann var, þá af- sakað þá og haldiS a r>rt likamlegu atgerfi hans, geSgæzku og guS- hræöslu. Eyvindur kemur frarn í þjóðsögunum eins og alþýSumaö- ttr af betra tagi, meS dálitlum blæ af þeirri frægö, sem þjóðsagan veitir öUtint sínum uppáhöldum(; Hann er svo röskur, aö hann hleyp-1 ur uppi kindina i haganum / á j handahlaupum, þrekmikill og karl- mannlega skapi farinn og guö- hræddtir cinsog þá gerSist bezt, svo aö hann sezt viS sinn Jóns- bókarlestur, þcgar fokiS sýnist i I skjól Hann skortir þá frekju og kæruleysi unt alt nema sjálfan sig, sem gerir útlaga aö ilhnenn- ttm og vígamönnum, og fyrir því hefir Halla. sem fylgdi honum í útlegöina, oröiö likari því. sem úti- iegumentt gerast í þjóösögunum. Hin illa æfi þeirra á fjöllunum kom harðara niöur á henni. Hún átti engra kosta val. ViS hungnr og hiÖ haröa flökkulíf á eru illa leikin, en sum afb/agðsvel Fröken GuSrún ber uppi hið mikla hlutverk Höllu meö þrótti, s^m aldrei bregzt. og veröur því bet.i, sem nteira liggur viS. Leikur henn- ar í seinasta þætti, þegar í öll skjól er fokiS, fyrir þeim Eyvindi, var injög áhriíamikill. Herra Arni Sigurífssort sýnir og Eyvind miklu hetur en viS er aS búast svo stórt setn hlutverkiS er og tíminn skammtir til ttndirltúnings. ÖU- unt er kunnugt vor á meSal, hve vel herra Ó. Eggertson er fallinn til leika. enda er mikíl ánægja aS sjá hann leika Arnes. Herra Ó. Thor- geirsson er og hreppstjóralegur í mesta rnáta og skörulegur á leik- sviðinu. Sérstaklega ma geta þess, aS Miss Jódís SigurDsson fer prýöilega vel úr hendi aö leika Guöfinnu. Látbragð og limamirð- ur Arngrims holdsveika er mji>g vel úr garöi gert hjá hr. h. Er- lctidssyni. Herra /. IV. Magnús- son leikur sýslumanninn liptirlcga og í gé>öu gerfi, og um önnur hlut- verk má segja, aö J>au cru laglega af hendi leyst. Meöferö leiksins af leikendanna hálftt hefir tekist framyíir allar vonir, og er Jjeint til verulegs sóma. sent að {>ví hafa unnið. Leiktjöldin eru íallega úr garði gerö, ekki sizt fjallasýnin á ör- æfunuin, en J>au hefir tnálaíTliérra F. Swansson. AS þeirra dórni, setn hér hafa lengi dvalið, hefir aldrei áöur tek- izt eins vel aS sýna lcik vor á tneSal. Þess Jrykir rétt aS getá, aS nokk- uS skorti á aS áhorfendunt skild- ist hvaö tram fór á leiksviSinu. [>aö spillir mikiS ánægju Jæirra, sem vit hafa á, aS stundum heyr- ast hlátrar meöal áhorfendanna. ]>egar ]>að sem fram fer á leik- sviSinu er sem raunalegast. ÞaS hlýtur líka aS trnfla fvrir leíkend- um. Minni Islands. Erittdi flutt á fíorgfinlingainóti 19LT Eftir Kögnv. Pétursson. HeiSraöi tV>rseti og háttvirta samkotna! Forstöðtinefnd ySar hefir fengiS j niér [>aS mál i hendur, er öllum ; íslendingum ætti að vera J>aS Ijúf- | asta til meðferðar, og hughaldnast j aö hreifa. Það er aS tnæla nokkur ; orö, áöttr sezt er til 1> >rös, fyrir minni Llands. ÞaS er að rifja ttpp fyrir littgum vorum bér, þar ur”, “lifrapilsur”, “sperölar ’ “magálar”, “lundabaggar", o. s. f.\ Er nafnagrúi sá ek. i óliknr tö inergöinni til, goöaheitun m fjrnu í Ásgarði, og er eiginh:i.i l.inna síöari goöa hinna síöustu a.kcm- enda hinna norrænu víkinga.” Stæöi málsgrein sú i sögu þes a lands, væri oss engin sænd aö g þó íslandi sízt. Og er vel aö rninn- ast {>ess, l>egar um þjóSrækris stofnun hér í álfu er aS ræöa, aö )>jóöræknin hyrji ekki og endi í tómri }>jóörækni við matinn Því ]>ótt vér gætum svarið oss í ætt viö lundabagga og kvenfólk v >rt viö lifrapilsur, þá í 1 nd; vegna, sæmdar vegna hinna fo nhelg 1 sagna, ber oss aö gjalda varhuga við því og gjöra þaö ekki. Þaö er oss því gott aö hugsa til íslands, bæöi á þessu “Móti” og annarstaðar, áður en vér setjrmst til borðs. Saga þess cr h^ilög saga; liún cr fyrst og frenist saga hinna helgu afskifta alföðursins af hinu smæsta þjóða heimili barna hans, og hún er lika saga ]>ess, hverju lífið sjálft hefir til kostaö, til aö veita oss sérstæSa tilveru sem þjóö. Vér kunnum að tneta ]>aö mikils cða lítils, eftir því, hvaða augum vér litum á þaö. En með engu móti fáurn vér metið það öðruvísi en svo, aö vér skuldum voru eigin þjóöfélagi fyrst og fremst og svo minningu þess cg sæmd það, að vér lifs eöa liðnir fáum talist menn. Þegar nm ísland ræöir, er eig- inlega um landití. að ræSa, — land- ið, þar ]>jóö vor fæddist, þegar konungsvaldið fæddist á Noröur- löndtim. Landiö er foreldri Is- lendinga flýðu til, úr sinni upp- runalegu Paradís, frain tr.eS fjörð- urn og víkum Noregs. Þar sem ]>au höfðu verið sköpuS, menn og konur, eins og menn og konur hafa i sannast og fullkomnast sköpuð | veriS, um leið og þjóöfélagssynd- | in, — konungseinveldiS kom i Noröurheim. Það er þetta land j sem um ræöir, ]>að eru kostir þess, ; fegurö, og frjósemi, einnig ókost- jir þess og erfiðleikar af ýmsu ; tagi. — Þaö er lanídið hið ytra. Hér kemur einnig til greina áltrif þess lands á hina nýbornu ]>jóð. sérkenni sálarhfsins er það h.efir skapaS hjá henni fullvaxta. og sérstæðiS er það hefir veitt þjóðinni í háttum, siðum, skoðun- um og vtri ásýndum. — Það er landið l;iö innra. Minni íslands er minni landsins — ytra og innra. Allra landa i heimi er ísland sérkennilegast. Það er ekki til nema citt ísland i öllum heimi. ]>aö THL DOMINIUN BANK Nir KDMUND U. OSI.EK, M. I'., I'm W. D. MATTHKWS .Vtce-Pnw. C. A. ItOULltT, Geiicial Maim^cr. llbruðstúll lx>r"'uðn. .... $5,000,000 \ ..rasjoði.r ............. $0,000,000 . .iiur cisiiir .......... $70,000,000 KLISIN ES?>-.VI ENN A BŒMJABYLUM —einsog bu .ineas menn i borgum og bæjum—færa gér vel í nyt ha» vild r.íjör. sem þes i b nk Dyður. Fyrir utan s .arisjóðs reikn.ng, má íá hjá honum ávisa, a reikning, svo að öll gjöld megi greiða með á- vísunum á hann Bankinn inn eimti skuidir fljótt og vel. Kaupir söiuskírt ini g sinn.r öilum bankav ðskiptum. Hagtð þér viðskiftum yðat svona vel> NOTRE DAME BRAKCH: Mr. M. DEMSOX, Manager. SELKIRK BRANCH: J. Griedale, Manager. um, gat hún ekki fóstraö upp hörn sin; hún varö að bera þau út. Skáldið lætur hana tðrast þess sár- lega og gefur i skyn. aö hún 'hafi gert það mcð harrni og sálarstríði. •i útlaginn Halla hefir tæjilcga ] setn vér erum öll stödd í þessurn j á engan sinn lika Ekkert Iand glæsilega sal, ntinninguna um ætt-Jhefir sömu veðráttu. I>er santa út- land vort og eldri heimkynni. lit. sömti afst Su. milli hita og Þó margir þeirra sem hér era ] kulda, elds og ísa, stendur tniöja f jöllun-1 statldir, séu Ix tur tærtr til þessjvega i itciminum milli þess nýja átt þær tilfinningar til. SkapiS. ekki síöur cn likaminn, hefir lag- aö sig eftir þeim ferlegu kjö"um. >em hún átti við að búa, og incö I þeim þrautum sem hún átti ugt í, hefir bama útburtfurirn i>röiö henni sjálfsagöur og eöliicg- ur. Sú Halla scm skáldiö sýnir, er skapmikil. meö -te'kum ástríð- um, viökvæm með allri hörkunni og tr.ei taralega gerö frá hans hendi. Hún er mest fyrir sér eg | i>czt gerö at' öllt'.m pcrsómtnum íjnu verks en eg, Ixeði sakir kunnug-jog gamla t andlegum og likamleg- i».ika og gleggri þrkkingar á lattdi um skflningi. voru, ]>á vildi eg ]> > ekki skorast Snnikvænit víötekinni venju að undan að veröa \ iö tilmælum ; skifta heiminum í tvent, liggur ís- uefndarinnar, fyrst tsland átti j !and yfir skiftilinu þá sém afgrein- hlut að máli. ÞaS var kall v <rs ir hina nýju og hina gomlu veröld. eigin lands, og hefði eg haít til þes;-., Og einsog ]>aS sjálft, svo liggur t'HlIan hug og löngun að veröa við -aga ]>ess yfir skiftilínuna er að- kalli þess, þó helst ef í öðrti væri greinir lrina nýjtt og hina fornu icn ]>vi að játa ]>aö eitt að eg sé ís-,tið. Þar byrjar sagan, þegar hin stóf- j lendingtir, En það er hið fyrsta forna öld er aö kveldi komin, og cr felst i ]>vi að flytja tnittni í •- iýsa er farið flags hinnar yngri ti'S- lands. ar. ()g cinsog hikanui við þau ÞaÖ á vel við að íninni þetia .-é - amót, meö jafnri trúmensku flntt áður c;i sezt er til Ix>rSs. að segir sagan frá vi'SburStrnum fornu minning ættlandsins sé okkur rtk-iog nýju, næstuni óviljug aö leggja i’i í huga e'i m.ttitrinn er borinn | vcrður hér fram, fyrst við erum saman kotrtín. hér tram, svo mörg ekki eingöngu tveir og tveir, held- ur tttgir cg tugir. Aö vér minn- þar á dóm, hvort réttara og betra sé. með hræröum huga kveður hún ; hinn forna sið, rneð hlýrri höndu 1 býður hún hinn nýja velkominn. Öörum löndum var kent aö hafna fornum átrúiTaöi og kalla sina forntt guCi djöfla. íslandi >ar- seni búið hafa feður vorir og var éinnig kent aS hafna fornum I ttiæöur ttm langa daga og lengri átrúnaði, en saga íslands fekkst jiietur, um hina afarlöngu nótt. aldrei til að nefna guSina ff>rmt vatasamt hvort áhrif þe-s atlnirð- ti San "II NorSurálfan svaf — og djöfla. Svo glögt auga haföi hún ar á leiksviðinu eru svv> mikil, að j daginn er hún fór á fætur og hoö- að hún sá aö þessar imyndir mann- þvi sé vert að halda. laði nýja tíö. legrar drautnsálar voru æöri og Þa5 er. ómögulcgí ;:ð hua-t við ' Að minnast íslanrls áöur en vér meiri en svo, oghún hugöi ]>á vera því, að þetta útilegufólk sé sýnt.jsetjumst ttndir lx>rð, getnr veriS nienn. og rakti saman ættir þei'ra einsog það var i raun og veru. j' -s. ekki eingöngit Ixcn, heldur og barna sinna, — landsins sona leiknnm. Ilún er hraust, beiTt a -ál og líkama. jafnvel glaðleg ig kát, og þvi verður sumi’m lc-end- 1 urust átthaganna. hinna fornu tinum vafalaust htt skiljanlegt, að | heiinkvnna vorra öld fram af öld, hún fyrirfer stálpuðu barni sinu. til þess aö láta þaö e'cki falla í hendur bygðannanna. ÞaS er og !,að þarf að gjníðast upj> í Itögu höndum skáldsins, til ] ess að mentuðu nútíöarfólki verði lx>fi- legt. F.yvindur og Halla voru í stagbættuin prjónafotum, og annaS en prúðleg á að líta. ve" etjumst að krásum. til hvers i v r skulum lengja lí’ið. f>ví eg vona. að sv<> líti enginn íslending-1 alt. i ur á æfi sína. eða annara sam- A 1 j>júöa manna sinna. afi meS s^nni liinum j einrig áminning. um það til hversjog dætra. Hve langt var þaö ekki á undan þeirri öld! Hve einkenni- lega nútiSarlegt að sjá og skilja mannaverkin á hugsjóna sviði trú- ;irpersónanna! Og hve göfpandi og hvetjandi til skilnings, speki og leiksviöinu hcfir hún silfurbelti j megi söguritarar þes.sa’rar álfu'tláfia þjófiinni sjálfri aö eiga kyn um sig miöja, sælleg. og glaöleg. i cgjaumoss: “Svo er og ein þjófi ] sitt að rekja til slíkra yfirmanu- Eyvindur í flostreyju með -ilfur- ] er fluzt hefir hiugaö til latnls, er j legra ofurmenna. sem þeirra, gttS- hnöppum. Hugsunarháttur þeirra íslendingar heita. Eru þeir tipjæ anna fomu. <>g talsmáti er aS sama skapi. J runnir á eyju norður í Atlants-hafi Einsog landifi, svo tcngir sagan Þau tala margt og mikiS um ást- cr ísland heitir. Lpphaflcga voru þeir af göfugum ættuni, en sú er nú skofiun þessarar þjóðar, afi hifi i lands og utan. Veöráttan er breytileg — í dag sólskin og blíSa, aS stundu lifiinni biturt frost — völt eins og mannleg gefa. Hlaut það aS hafa áhrif á hugsunarhá'.t- inn og hneygja hann aS al ö uhliö lífsins, og ]>aö aftur að.hinu leytinu aö leiða fram speki og djúpsæi Náttúrufeguröin óviöjafnanleg. svo aö í þvi eina landi er alt jaröríki komið, fjöll og öræfi, jöklar og eyðimerkur, dalir og sLttlendi, vötn og lækir, eyjar og úthaf Fossar falla af hömrum niSur, en úr undirdjúpum jarSar ólga cg gjósa sjóöandi 'hverir og þcyta sjóðandi lindum hærra upp til lofts en jökulvatnið fellur niður til jaröar. Flilifur dagur og eilíf nótt! Hlaut þetta aö vifihalda viðsýni og halda vakandi heims- draumunum um hið mikla haf og ]>á miklu jörö. Ileima fyrir var hægt aö tala ttm “landiS”, “jörSina’, þó í smá- um stil væri. Landið er eins og liíandi vera, lækja og fossaniSttrinn, brimhljó'S- ið, þytur goshveranna og dunur eldfjallanna, tunga landsins. Vakti þaS og líl'ýa raddir i brjóstum mannanna. Fugla raddirnar og söngurinn ]>ýði er þar ekki eins mikill og í suðrænt’m löndum. Röddin innra sté því ehki i söng, en hún lei'ð fram i ljóði, er talaSi ]alvöru mál, er taldi raunir og | fögnuð, þrá og ástríSu, bará tu, sigur og dauSa, rnannlegra lang- ] ana, í stuðluöu hreimþrungnu ; máli er greip undir tónana meS I brimgnýnum frain á hafinu, fossa- ] niðnum í klettagjánum, og ýifur- hljóði reyrstráanna visnu á rját'r- inu á bænum. Og náttúra landsin? vakti einn- ]ig djúpa fegurðar tilfinningu. Þaö i cr mynd landsins, glæsimenska ] gullaldarinnar horfnu. | Viö ]>að að fara vi5a, og hverfa ; svo heini og hera saman ]>etta í land við önnur lönd hlaut fegurö- ar hugsjónin æ að verða vakin. Ýnisir staðir laiulsins eru þanttig Ekki er hægt að hugsa sér fegri ! staö en Þingvelli. .Hvílir sá svip- ur yfir staðnum, að hér sé ekki ■ mönintm gefin jörð. Hér hn.fi ; ekki tnenn heim'ild til afi húa; : þessi staður sé til annars ætla'ur. llann lær ekki .manna svip, eins 1 og svo margir staöir þessarar iaröar. er ætlafiir *sýnast bœndum 1 og húalýfi. Hann er likari þvi að hann sé bráfiabirgðtr h.eimkynni jgofianna, er þatt bygðu sér <-,g ; flvöhhr í, tneðan ]>att vortt að ljúka vifi að skapa jörfiina. Þannig er land vort — landifi ; hiS ytra, bezt fallifi afi vcita ]>eim heiður og sjálfsforræöi, en þó j frant knýjandi um leiö, þrótt <;g jkrafta þeirra er þar vildu húa Þarfir líkatnans og fæfii veitti þaö, ekki ríkulega og engutn fyrirhafn- arlaust. Ríkidæmi cg atiðæfi á það ckki. Þess eina rikidæmi er það, ckki virðist vera af þess- um heimi, og ekki veröur frá því tekið, cn það eru áhrif þ:tu er þaS hefir haft á anda og sál þjóðar- innar — LandiÖ hiS innra. öll áhrif þau er landiö hefir haft á anda og sál þjóöar vorrar. verða ekki talin. En sérkennin er baS hefir skapaS er auðkenna oss i framtið og auðkenna oss enn frá öfirum þjóöum, eru svo mörg aö þar í er falin öll vor þjóöar saga. Um auð var ekki aö keppa svo mjög, þvi hann var ekki fáanleg- ur nema me’ð’ því að leita á burt. Þegar frændþjóöirnar er suöur keptu, eftir gullinu voru í andar slitrunum, og þevtt höföu á glæ, tungu, sögnum og fræöum sat þjóö vor að höröum kostt, og kepti sem mcst eftir þekkingu og fögrum listum. Landiö, umhverf- iö. lifskjörin, vöktu skáldskapinn og lífsspekina. virðinguna fyrir þekkingttnni og lönguninni til aö skilja. Strax á elleftu öld vortt fleiri bóklærðir og skrifandi á íslandi en hlutfallslega meöal nokkurrar þjóöar annarar um Norönrálfuna. Er hinar frændþjóði"nar höfðu með öllu glatað tunguntíi og mæl’.u á erlendu máli, sátu fræfiimenn vorir við aS semja málfræ'i og stafrof vorrar eigin tungu og meö beirri nákvæmni, aö þ ir uröu að búa til teikn yfir ýms 'hljóö máls- ins, er þeir ekki fundu tnefial er- lendra þjóða Er þessar sönm frændþjóöir vorar, ekki framar báru skyn á líðandi tímum og árum en dýriö á nv'rkinni, og stíkuöu títnann i sun<lur meö því aö mi'öa hann við hreifanleg afmæli dýrölinga kirkj- unnar, sat fræðimaðttr þjóöar vorr- ar viö aS reikna út árstiðarnar, og Samdi þaö tímatal er oss má vel gagna enn, þó komin sé hin 20. öld. F.r aðrar ]>jóðir álfunnar höfSu glataö, ekki eingöngti sjálfsforræði og sjálfstæfii, heldur og líka lög- um þeim og venjum, er hin eldri siömenning þeirra haföi skapaö, settust nokkrir bændur aö á ná- granna bæ og bókfæröu, skrifuðu lög vor, svo þaú skyldtt ekki glat- ast, og með því verki, unnu öldttm og óbornum ]>a5 gagn, er aldrei verður til fulls né gulls metið. Er kennimenn og fræðimenn frændþjóðanna færöu i letur hjá- trúar og skrumsögur katólskrar öfgatrúar, sömdu kennimcnn vor- ir yfirlit ]>jóösögunnar norrænu, sögu |>jóöarinnar íslenzku, auk ótölulegs fjölda af sérstæðum sfigum ttm einstakar ættir eöa menn á íslandi og Noröttrlöndum. ()g ]x’> siðar breyttist frá þvi sem þá var, og nóttin næSi oss, setn öðrum þjóöum. var þó skemmra til dags en i öörtim löndttm. ÞaS leiö ekki eins lang- ttr ttmi eins og viöa um Evrópu frá þvt aö dimmaSi af nótt, urrz aftur tók að rofia fyrir nýjum degi. Og jafnvel meðan nóttin var sem svörtust, voru þó ótal Ijós og blys, sem lýstu upp þá nútt, og þaö voru ]>ati ljós sem hjálpuöu til aö höggva skarð t rökkuröld noröurlanda. Brynjólf- ur byskup og Arngrimur Vídahn, vöktu endurvakningar timabil út um Norðtirlönd meö fornfræöis- ifikunum sínum og þýðingum á fornsógunutn. Það Ieiddi fræði- menn Noröurlanda að upptckum sögunnar, vcitti þeim skilning og þekkingu er þeim var horfin á upnruna. eöli og lífssögtt si»na eigin þjóöa. Og ljósiö sem lýsti eigi hvaö skemst á götu, var þaö sem skáld- in og annálsritarar hrueðtt upp, og þar ekki sízt Hallgr. Pétursson. Annan eins Ijóðaflokk um trú, NORTHERN CROWN BANK AÐALSKRIFSTOrA í WINNIPEG $6,000,000 $2,706,519 Höfuðstóll (löggiltur) Ho'fuðstóll (greiddur) STJÓRNENDUK; Forraaður .... - Vara-forma8ur - - - - - - Jas, H. Ashdown H. T. Champion Hon.D.C- Catnerou W, C. Leistikow Allskonar bankast irf afgreidd.—Vér byrjum reikninRa við einslaklinga eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir. — Avísanir seldar til hvaða staðaar sem er A íslandi. — Sérstakur gasraur gefinn sparisjóðs innlögum, sem hægt er að byrja með einum dollar. Reulur lagðar við á hverjum 6 mánuðtim T. E. THORSTEINSON, Káðsmaður. Cor. Willim Ave. og Slierbrooke St. Wiunipeg, Man. Sir D. H. McMillan, K. C. M. G. Capt. Wm. Robinson Frederick Nation Sir R. P. Kobtin, K.C.M.G, ;! siðalærdóm og hegöun, sem Pass- íusálmana, getur ekki meðal nokk- urrar annarar ]>jóöar. Þaö má bera þá saman við frægustu rit þess efnis, kveSin hjá öSrum þjóðum _og ]>aö ]x> öld sé komiö lengra, og bera þau af. Eða ltver vildi skifta á hinum mæröarfullu og lokalausu Messias Kloppstock’s og Passíu- sálmunum og er þó Kloppstock ioo árum stöar. Þó nóttin væri löng, lýstu þessi Ijós fram á veginn. “Og þaö eru geislar, þótt þeir skíni tim nætur”, segir Þorsteinn Erlingsson. Og þaö sannast enn- fremur orö hans, er vér l’.tum til baka héöan af daglöndum hinnar 20. aldar, “aö öll þessi smáblys um aldanna nótt, eru orðin aö stjörn- um i heiSi”. Þetta er landiS hið innra, sálar- einkenni þau, sem Jiaö hefir skap- aö hjá börnum sínum. MeSan dag- ur er, eru þau hvöt til starfs og fræöileitunar, þegar nóttar, una þau ekki myrkrinu, fá ekki sofiö sem aðrir menn og hregða upp þ.t ljósi sem innra er geymt, er þau gátu fangað og safnað til stn frá ljósi dags og sólar. tslendingar sjálfir eru sögu- hetjan í þjóðsögunni þeirra af kerlingunni er bar inn sólskiniö, og þaö sem meira er, þeim hepn- aðist ]>aö. Þeir hafa manna sizt líkst uglunni hans Jónasar er het- ttr undi nóttunni en degintim. Oft hefir mér komifi ]>aft til hugar, þegar tölvitringar eru að reyna aft reikna ísland á heims- hreppinn og telja innstæöu þess enga aftra en lömbin og hrossin sem ganga á fjöllum. aft þeim hafi gley.mst aft taka meft þann lið dæmisins sem talríkastur er, en þaft er “landifi 'hiö innra”. Það eru verk þau, er ekki verfta til gttlls nietin, cr þaft veitti börnum sínum frístund til afi vinna. Auöur þe.ssa lands er mikill. Frjósemi jarftar frábær. En eg er svo heimskur, og liefi eg oft htigsaÖ um þaö, hvort tiokktir sé mér jafn heimskur, aö hana — frjósemina, þakka eg guöi og nátt- úrunni en ekki Bretanum. Og andlegu frjósemina ]>akka cg þeim hinum sama. Og má þá hver skifta setn vill, og telja ]>rot í búi annars En ef eg ætti aö velja, svo að öftrtt landi yrði eg endilega aS sleppa, kysi eg Islands hlut fyr- ir rnitt 'hlutskifti, og léti liann ekki, hvaft rnikifi sem í milli væri boftift. En svo kemur aldrei til slíks vals. Vér eigum Islands hlut, höfum hann aS arfi tekifi, og svo vel er frá því erfftabréfi gengiS, að enginn fær hann frá oss tekifi. Arfur fslands er genginn oss til sálar uppcldis og orfiinn aftal hluti alls vors skynjana og tilfinn- inga Hfs. Og þetta land cigutn vér með jöfnu tilkalli og aörir, svo aft ]>eir setn vilja geta gengift hér aS stalli og etiS “«a«/gæfa fóðurgras- ið” þessarar álfu, og slept ölltt öSru ef þeim sýnist svo, og bannar þafi þeim enginn. Landið hæði liifi ytra og innra er oss kært. Þó er því svo hátt- aö fyrir oss fjölda mörgum, aö landinii 'hið ytra erum vér lítið kunnug. Vér höfum ýmist afteins litiö þaö barnsaugtim eöa alls ekki séö þaö. Skyldur berum vér ]:ó gagnvart þv't, ekki sizt vegna þcss, að á landinu hið innra lifum vér og ]>aSan er oss kominn kraftur oröa, allur vor andlegi þroski. Og nú sem fyrr, þó land vort sé ekki af efntim auöugt, þá er það ]>ó af sæuulum ríkt. og l>er oss ekki þess vegna aS viröa það lítils . Auður þess og efni geta vaxiö, ef alt vort fólk legöi kapp á. ísland er miklu frjórra en menn hafa gert sér hugmynd um. Þaö getur skýlt, al- ið og klætt, tifalt fleira fólk, jen hýr þar nú. Væri það ekki beztu íslands minnin í fratntiöinni, aft taka höndunt saman og vinna í þá átt? Til þess getum vér meir lagt en vér höfum gjört. Mentamál landsins standa vel, Þó þtirfa þau hjálpar vift. Aö þv't gætum vér unnið, þeim til hjálpar safnað og lagt fram fé. Og það er ekkert ölmusu mál, því sögu og vísinda heimurinn allur skuldar tslandi meir, en þvi svarar, en ]>ó a’ð hann reisti landinu háskóla. En ef vér kennum oss ekki menn til að hafa afskifti af ööru hvoru þessa, þá munum ]>að vel, að láta þau afskifti er vér hafa kunnum, mifia til sameittingar, sifim?nn'ng- ar og sæmdar landi og þjóö. Því sæmd íslands er vor sæmd, gæfa þess vort lán og virðing þess vor heiSttr. Vér erum öll eitt fólk, á einni og sömu vegferð og eigum einn tilgaug aö lokum, að skila heiminum dagsverki og dagsverki er unniö var af trúmensku, vegna þarfar. ’Stefnan er ein og yitt er bræðra- bandiö BoðoröiS hvar sem þér í fylking standið ■ Hvernig sem striftiö, þá og þá er blandiö, Þaö er a‘S elska, byggja og treysta' á landið. Lifi og blessist land vort og þjóö! Áramótin í Reykjavík Vefirifi á gamlárskveld og ný- ársnóttina var hiö ákjósanlegasta, logn, frostlítið og úrkomulaust. P.yrjað var aS loka búöum kl. 5 en ýmsir hö'föu þó opiö fram á nótt og veitti ekki af, einkum þar sem flitgelclar 'fengust, ]>ví aö þó menn heföu hyrgt sig allvel npp, var skothrí’ðin svo mikil, er á kvcldið IeiS, að eflaust hefir orSiö aft bæta viö drjúgum. KI 6 voru messur í kirkjunum, og eftir þa'S tóku menn aö undirbúa sig aö fagna árinu nýja. Nokkru eftir niu voru göturnar farnar að fyll- ast af fólki, og er dómkirkjuklukk- an sló tiu, hóf félagiö “Ilarpa” lúörahljóm sinn aö tröppum Metita- skólans. Geröist |>á þröng mi'<il á Lækjargötu, Amtmannsstíg cg Bé>khlö8ustíg og smátn saman fylt- ist og efri hluti skólablettsins. Nú hófst þá Iíka elrigangurinn fyrir alvöru. Púfturkerlingum þúsrnd- inn saman rignrii yfir fólkiö, en ||>ær voru saklausar eins og nýfædd börn. Ein lenti á nefinu á em- bættismanni og sá ekki á því á eftir, og næstum ]>ví var brunniö ofurlíti'S gat á eina silkisvuntit. Meira var ekki af púöurkerlinga- slysafréttum er bárust um þyrp- ingarnar. Slík kynstur var af |>essum púðurkerlingum að fjöldi ' ..’.f'.'C" fgu ' ir stnar, svo og um rauntr stnar : einsog vel mentaö fólk mundi gera, sem mikið er fyrir sér. Er því öllu furðu haglega fyrir komið og lær vott um, að 'höf. hefir djúp- setta þekkingu á mannlegu eðli, og einkum kvenfólksins. Tilsvörum og atburöum er nálega alstaöar fyrirtaks ve! fyrir komiS. Fólkift sem leikinn sýnir, hefir afteins haft 6 eöa 7 vikttr til æf- inga, og ge'rnir þaö fu"ðu, ‘hve skjótum framfömm þaö hefir tek- iö. Má víst þakka þaft til ngn fröken Gt’ðrúnar Indriöadáttur, er sagt hefir Tyrir um meö'erð leiksins. Engin af hlutverkunum saman heimana tvo, hinn forna og nýja. Til þess aö taka á móti þeim, ;< ftsta í heiminum sé matur, og til- ] sem flýöti úr þjóðréttinda para- gangtir æt’innar sé sá einn, aö eta ] dis, og veita þeim aöra nýja var og matast sem mest. Telja þeir ] ekkert !and eins vel falliö í matinn, af |>ví hann veitir líkam- forna tíö eins og ísland. Meö antun viöhald, Eífgjafa, kannast {þessum sérkennum aö það því ekki við og þekkja ekki hinajátti ekki sinn líka, var þaö líka andlegu hliö inannsins. syo sem'hezt fallift til aö fóstra og ala ujvp trúarhugsjónina, fegurðartilfinn- ] -érkennilega og þrautseiga þjóð. tnguna og sannlrik-leitina, er skygnast reynir inn í duPæri til- verunnar, til ]>ess aö gera sér öfl náttúrunnar undirgefin og meS því margfalda sælttna i heiminum. Margskonar nöfn eiga þ ir yfir mat; svo sem.: “Blát- ÞaS er fjarri öðrum löndum, og þvi náöi ckki ránshöndin þangað um langa tíð. ÞaS er vogskoriS og sundur skift i ótal héruft, en á tnilli héraöa standa háir fjallgarö- ar, einstaklinesfrelsiö er því varið fyrir yfirgangi og ásælni. innan ÚR PURITY MjÖLI fæst meira brauð, en yfirburðir J>ess eru alt eins augljósir þegar það er notað í “ pies,” lcökur, bollur, “cookies” og alskonar bakstur. Vér mælumst ekki til annars en að það sé —- Rctint tll hökunar— — og 7 pd. poki mun sýna yður margfaldan sann fyrir því, að brúka æfinlega Purity mjöl. BEZTU KAUPMENN SELJA ÞAÐ HVERVEINA PURITil FL0UR ÍÍMflSSÍ ; 'Töi-Wm- 4 orc brea ISG .-bdterbread

x

Lögberg

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.