Lögberg - 04.03.1915, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. MARZ 1915.
3
Eyrargil.
Eg veit ei hvaiS satt er, en sagt er þaS þó
aö sumstaSar hafi’ á því landi
álfafólk húiíS, en sjaldan þaö sást
og stimum þaö varS þó aS grandi.
En þaS man eg, oft, ei4 í æsku eg gekk
um Eyrina’ og leit upp í giliS
þá sýndust mér klappimar svipaSar bæ,
og sólin þar skína á þiliö'.
Eg las um þaS sögur og svo var þar sagt
þaö svifi um loftiö á feldi,
og aetti í hólumi og hömrunum bó
og hallir og konunglegt veldi.
Og stundum, — um hátíöar helzt var þaö þó, —
í hópum þaS ruddist í bæinn
er fólk gekk í kjrkju og sat þar aö söng
©g sólin var hniginn í Æginn.
ÞaS tjaidaSi stofur meö1 dýrindis dúk
og dreglum meS gullofnum rósum,
og bjóst um og færöist í skartbúiö skrúö
og skreytti’ allan bæinn meö ljósum.
Svo dansaSi’ og lék þar, viS munngát og mjöö
meyjar, og sveinamir snjollu.
Ef kallaö var “Dagur” þá hrökk þaö viö hrsett
og hljóp burt frá skrautinu öllu.
Og buldumær ung oft i hlíöunum sat,
um höfuö var laufkransi bundiö
en háriö var ah eins og sólskiij aö sjá,
silfri og gullþráöum undiö.
Og slægi hún hörpu um hásumar kvdd
hjá háum og tárfíreinum fossi,
hljómfögrum tónum hún töfraöi menn
og titrandi gullúöa kossi.
Eg elskaöi giliö og unni þess svip
er ómandl laöaöi’ og seiddi,
þess ægileg fegurö mitm heillaöí hug
t hættu mig galdur þess leiddi.
Én þrautimar gleymdust viS gleöi og leflc
í gilbúans töfrandi höllum,
þar kvaS viS af fögrum kvæSum og söng
og kátt var þar dögunum öllum.
•
En oft er í leiSslu um giliö eg geldc
og glaöværan huldusvein dreymdi,
mér undarlegt virtist aS engan eg leit
og álfunum seinna eg gleymdi.
En syngi eg IjóS þar um söknuö og þrá
var svaraS í hömrunum gráu.
Var þaS nú álfur sem aö mér þar hló
eSa’ ömur frá björgunum háu?
Maria G. Amason.
Stúikur í vistum.
ÞatÖ er augljós leyndardóinur,
aö flestar stúlkur foröast aö vera “í
vistum”. Ekkert þykir þeim jafn
hræöikgt. Þær vilja fremur vinna
í þröngum og IjósliUum skrifstofum
og lágum og óhreinum verk-
snriöjum, þar sem sjaldan sér sól
og hver krókur og kymi er fullur
af lyki og rusli. Þaö er hvorkil í
þeirra valdi né i þeirra verkahring
aS krppa þessu í lag; því verSa þær
aS sætta sig viS aS sitja í þessum
skaSlegu gróSrastíum, þar semi
hkama þeirra og sál er jafn mikil
hætta búin. Þetta á ekká fremur
viö um stúlkur vestan hafs en
austan. Þessi íaiui hefir alstaöar
á oröiö þar sem verksmiiSjur og
iSlnaSur rísa upp, afstaöar í öllum
löndtwn um víöa veröld.
Um þaS skal ekki dæmt, hvort
ganga. Eg held henni heföi ekki
oröiö eins bylt viö, þó hún heföi
frétt aö eg heföi veriö sett inn
fyrir þjófnaö. Hún haföi mig til
að hætta viö þessa “heimsku”, eins
og hún kallaði þaö, og gerast far-
andbóksali.
Mér mishepnaðist svo herfi-
lega aö selja bækur, aS útgefand-
inn sagöi mér, aö eitthvað annaö
hlyti mér aö vera betur hent. Auk
þess gekk peningastraumurinn
stööugt út úr höndunum á mér,
fimm cent fyrir aö fara meö spor-
vögnum, hve stutt sem þaö var,
tuttugu eSa tuttugu og fimm cent
fyrír hverja máhíS; og alt var eft-
ir þessu. Eg vann ekki fyrir út-
gjöldunum, auk heldur meira. Eg
átti ekki nema tvo eSa drjá dals
cftir í buddunni, þegar eg fór aö
líta eftir auglýsingum í blöSunutn.
Eg las þaiui cl tlkinn, }>ar sem
húsmæöur auglýsa eftir vinnukon-
höfimdur greinar þeirrar er hér
fer á eftir, hefir katmaö þau lönd um- ÞaS var e,ns °S 'husnwrSuT
öllum deginum til að matreiöa
þrjár mállíSir, þvo matar ílátin og
líta eftir börnunum siöari hluta
dagsins.
Húsmóöir mín, sem eg loksins
kaus mér, varö forviöa þegar eg
sýndi henni fram á, aö ekki veitti
af tveim stundum aö jafnaSi, til aS
matreiSa handa fjórum og þvo,
matarílátin í hvert skifti. Hún
mætti þvi ekki ætla mér minna en
sex klukkutíma daglega til matar-
gjöröar. Eg kvaöst fús til aö vinna
tíu Stundir á dag. Hinum fjórum
klukkutímunum veitti mér ekki af
til aS sópa húsiö, breiöa yfir rúm-
in, svara telefóni og annaö sem
gera þurfti, ekki síst þegar gestir
koma.
Enginn fjársýslumaSur ætlar
hraöritara sínum aö þvo skrifstofu-
gólfiö eöa bókhaldaranum aö þvo
gluggana. Margar húsmæSur ætl-
ast til of mikils af vinnukonum
sínum og bömum. Þetta er eitt
af þeim brennandi spursmálum sem
þær veröa aS gera sér ljóst, ef alt
á ekki aö fara í handaskolumi.
Þegar eg vann í búSum fór eg
a fætur klukkan sex á morgnana,
vann allan daginn og leSt eftir föt-
unum minum og pressaði þau á
kveldin, til þess aö vera sæmilega
til fara. Eg haföi engan eyri af-
gangs til skemtana og engan tíma
til aö njóta þeirra. Eg varö aö
láta mér nægja kalt og ömurlegt
herbergi, slæmt rúm, og lítálförleg-
an morgunverð, nema eg borgaöd
meira fyrir fæöi og húsnæSi en
kaupiö þoldi.
Þegar eg fór í vist, bjóst eg viö
aB veröa aö fara á fætur klukkan
sex á hverjum morgni og viima
meiri hluta dagsins þangaS ti!
klukkan átta á kveldin. En eg
áleit þaö óhyggilegt, bœSi vegna
mín og húsbænda minna, aS ætla
mér aS afkasta svo mjklu, aS eg
yrði aö flýta mér. Mér virtist eg
aldrei hafa tima til aS þvo þvott.
ÖHurn hugsandi húsmæSrum
þykir mikiö til koma þegar þær fá
góSar vinnukonur og sjá þaS viS
þær. Svo hefir mér ‘reynst þaS.
Eg hefi alt af haft gott rúm, heitt
baB og snoturt herbergá.
Þegar eg þóttist hafa imdan
einhverju aS kvarta, þá) fór eg
beint til húsbænda minna og sagöi
þeim hvaS eg áliti aS> miöur færi,
Hvorki setti eg upp fýlusvip né
nöldraSi, heldur sagöi hispurslaust
og látlaust þaS sem mér bjó í
brjósti. ViS ræddum um máliS í
bróöemi og meS stillingu og gerö-
um út um þaö á friösaman og
skynsamlegan hátt. Ef vinnukon-
ur hefSu þennan siiö, þá er eg viss
um aö þær losnuöu viö marga eld-
húsrimmuna.
Oft viröast húsmæöur og viimu-
konur eklri meö nokkru móti geta
sagt hvor annari látlaust og blátt
áfram hvaö þeim viröist áfátt.
Þær breyta illyröum og svigur-
mælum, gle}-ma uinræSuefriinu og
komast þvi að engri niöurstöSu.
Ef til vill er þetta þó fremttr veik-
leiki kynslóöarinnar en einstakra
nianna eöa kvenna.
Eg geröi þaö af gletni eða æfin-
'týra þrá, áö koma inn í nokkur hús
sal eöa á kirkjugólfi.
Þegar vinnukonan er búin aö
berjast viö eldavél sem hún kann
elclri lagið á, verSur hún aö bera
mat á borö handa fólki sem hún
hefir aldrei áöur séS. 1 fyrsta
skiftiö sem eg bar á borS í þessu
nýja heimili, fanst mér eg ætla aö
hníga niöur. Eg haföi þv.líkt
óráö, aö eg rétti matinn ýmist á
hægri eöa vinstri hliö. Hú móSir-
in leit á mig stórum augum, en
þegar hún sá hve skjálfhent eg
var, sagöi hún ekkert orð. Eftir
þaö virtist enginn taka eftir því
hve óhönduglega eg gekk þeim um
beina.
Aö lokinni máltíö kom húsmóö-
irin fram í eldhús og sagSi mér
stuttlega hvernig eg ætti aö bera
á borö. Eg hltistaöi þegjandi. Eg
gat ekki sagt henni aS mér heföi
tekist þetta svo óhönduglega af
hræöslu en ekki þeimsku, eins og
hún virtist halda.
Eg trúöi ekki ööru en aö eg
gæti komiS mér eins vel í eldhúsi
og í skrifstofu. Þegar eg vann i
skrifstofum varö eg aS vera þar
þann tíma sem ákveðinn var og
hlýða. Skrifstofustjórinn áleit
mig sem einn hlutann af áhöldum
skrifstofunnar og eg hafði ekkert
út á þaö aö setja. Hvers vegna
skyldi eg þá ekki eins hlýöa skip-
unum hiismóöur minnar? Heim-
iliö var ríki hennar.
Vi5‘ reyndum báöar, hvor í sínu
lagi aö jafna alla miskliS sem upp
kom. Eg var stundunu önug og
hún var þaS stundum líka. En
þáö var tvent sem viö reyndum
báöar aö mtma: Heimilið var riki
hennar og hún var þar einvöld og
engpnn gat meinaö mér aö fara úr
vistinni, ef mér sýndist svo.
Eg einsetti mér aö sitja eins
lengi og sætt var, og vera eins lengi
í vistinni og unt væri, og reyna því
aÖ gera eins lítiö úr allri misklíö
og unt var. Þegar hún sá að eg
geröi mitt bezta, þá hjálpaöi hún
mér á allan hátt. En eittj foröaS-
ist hiin, þaö sem margar húsmæS-
ur stranda á — hún foröaSist aS
gerast of nærgöngul mér.
Þaö er auðvitaS ekkert á móti
því fyrir neina húsmóöur, aö láta
sér ant um velferð vinnukonunnar,
grenslast eftir 'hvaoa skemtanir
hún sækir og því um líkt. En hús-
móSirin má ekki verða of nærgörg-
ul. Hún má ekld líta á vinnukon-
una sem hálfvita bam og ekki
veita henni of mikil réttmdi. Þaö
hefir spilt mörgum vinnukonum
ekki siöur en vont atlæti.
HúsmóSir mín þræddi meöal-
veginn, hún vildi mér alt það bezta
en var þó ekM of nærgöngul. Hún
gat ekki búiS til góöan mat og vissi
og kannaöist viö þaö. En ‘hún
hafSi nóg af ágætis matreiöslubók-
um og kostaöi mig auk þess á mat-
reiöslusköla. Hún haföi ekkert á
móti þvi aö eg reyndí aS búa til
rétti, sem ekki höföri áöur verið
búnir til í húsintt, ef ekki fór of
mikiS forgörðum. Og hún hrós-
nSi þvi í fari mmu sem ‘hrósvert
var, en aldrei meira en eg átti
skiIiS. rFrh.ý
Tyrkir og Bedúinar kynnu aö hafa
meS sér, mundu alls ekki draga eins
langt né duga eins vel og fallbyss-
ur herskipa þeirra, franskra og
enskra, sem í skuröinum Hggja.
Eigi aö síður vilja Breíar hafa
varann viS og hafa liö til vamar
viö skurðinn, frá Indlandi, ÁstraHu
og Nýja Sjálandi.
poim sem stnmta nám tIS Hemplilll's skóla borgað hátt kanp I allan
vetur. Elzti og stærsti rakarasköli I landinu. Vér kennum rakara lðn tll
hlítar & tveggja mánaSa tíma. Atvlnna ötveguð að afloknu námi með alt aC
$25.00 kaupi á viku; vér getum einnig hjálpaC yCur aC byrja rakara iCn upp
á eigin býti fyrir lágt mánaCargjald; 6tal staCir úr aC velja. Mjög mikil eft-
irspurn eftir rökurum, sem tekiC hafa pröf i Hemphill's skölum. VariC yCur
á eftir líkingum. KomiC eCa skrifiC eftir vorum fagra verClista. LítiB eftlr
nafninu Hemphill, áCur Moler Barber Coilege, horni King St. og Pacific
Ave., Winnipeg, eCa 1709 Broad St., Regina, Sask.
Piltar, liorið að fara með bifreiðar og gas tractora. Ný stofnaðar náms-
deildir til þess aS geta fullnægt kröfunum .þegar voriC kemur. örfáar vikur
til náms. Nemendum vorum er kent tii hlltar aC fara meC og gera viC bif-
Skuröurinn var í uppiláll gerður reiCar, trucks, gas tractors og aCrar vjelar, sem notaðar eru á láCi og legi.
sem hún lýsir. En hftt er þó víst,
aS þaö eru engin draumalönd. Á
því er enginn vafi, aö margar stúlk-
ur gætu haft svipaSa sögu aö segja
ef þær tækju ekki verksmSjumar
fram yfir heimilin.
Höfundur kvartar undaa þeim
misskihtÍTigi, aö þaS sé álitiö niör-
andi aö vera vinnukona. ÞaS sé
álitin einhver lægsta staðan í líf-
^eir sem hærra séu settir,
svo er kallaö, líti niSur á þá
sem neöar eru í stiganum, en vinnu- ur
konumar hafi engan til aö lita niS-
ur á, þvi þær séu álitnar aö standa
• neöstu riminni.
En hvers vegna skyldi þaö vera
Óviröulegra, spvr hún, aS geta
steikt ket, búiö til gott kaffi og
borið mat snirtilega á borð, en aö
sitja í rykugri skrifstofu og láta
skrifstofustjóra rífast viö sig um
misstöfuS orö og rangar upphæöir,
sem oft er þeim sjálfum aöl kenna?
Eg hefi veriö vinnukona í finnm
ár. ÁSur haföi eg unniS í skrif-
stofum, búöum og saumastofum.
Eg haföi unniö á þessum stöSum
einkum vegna þess. aS mágknna
min áleit þaö meira í munni en að
vera í vist. Eg hitti eins margar
eða fleiri stúlkur sem stunda þessi
i betri hluta bæjarins og spurði
álitu þaö fremur góöverk af stiV •- hvort húsmóöirin hefði auglýst
um, ef þær vildu koma í vistina. e
aö þær væru að bjóSa |>eim vinmi
sem borga ætti fyrir. Fólk viriist
vilja alt til vinna ef þaS aö eins gat
eftir vinnukonu. Svo var ekki, en
ölluni var jafn ant um aö fá góöa
vinnukonu. ’l'vær eöa þrjár voru
svo óánægðar meö þær stúLlcur sem
fengiö góöa vinnukonu. Eg skrif- þær höföu. aö þær spurSu ekki
aöi upp langan lista af nöfni m! cftir neSnum íneðmæJuin, en vildu
mér til minnis og hélt svo af staö. láta mig taka ofan hattinn og staö-
Þegar eg haföi veriS aS útvega
mér vinnu á skrifstofumi haföí eg
orSið aS sætta mig viS þaö sem
mér var boöiS. Nú var öldin önn-
eg gat valið og kosið. Ég
ætlaði ekki aö taka þá vist sem
fyrst byöist, heldbr ætlaði eg aS
fara þangaS sem inér litist bezt á
áö vera.
Fáar húsmæSur kunna að hemja
geð sitt þegar vimiukonur eiga i
hlut. Þær eru oftast nær of væg-
ar eða of kröftiharðar. Fáar rata
meðal veginn. Þær fai-a eftir
margra alda venjum og láta stjóm-
ast af stéttaríg. Þetta hefir auð-
vitaS ill áhrif á vinniikonur, ríg-
urinn og gremijan eykst) dag frá
degi, þaS hitnar í djúpinu á báS-
ar hliöar og ólgan eykst þangaS til
loksins sýöur upp úr. Þá þarf ekki
að sökum að spyrja. Vinnukonan i minna í það varið fyrir vinnu-
næmast hjá sér. Auðvitaö þáöi cg
það ekki.
Margir sem auglýst höfðu eftir
vinnukonum vildu borga fimm til
átta dali á viku. Eg hafiSi augun
hjá mér og spurðist nákvæmlega
fyrir hjá einni konu sem viidi
borga sjö dali. Eg átti ekki að þvo
þvottinn ; það gerði einhver önnur
kona og fékk $1,60 á dag auk
morgunverðar. Mér virtist það
næsta há borgun í samaniburði við
mitt kaup. En þaö kom mér ekki
viS. Eg haföi ásett mér að skifta
mér ekki af neinu nema þvi sem
mig varðaSi, loka augum og eyrum
fyrir öllu nema því sem mér bar
aS sjá og heyra. Mér ldist vel á
húsmóðurina og eg sannfærSSst
vegna þess, aS hann stytti sjókiS-
ina frá vestur Evrópu til Ind ands,
um 10 til 12 daga. SjóleiSin frá
Englandi til Tndlands fyrir sunnan
Afriku er 11,329 mílur en aSeins
7,628 miltir um Suez skurö. '•etta
kom hinum ágæta verkfræði: g
Lesseps til aS reyna aö hrinda
verkinu á staö. Til þess að vita
vissu sína um þaö, hvort unt væri
að grafa gegnum eiðið, fór hann
út á eyðimörkjna og dvaldi þar í
fjögur ár, meö sínum mönnum og
kannaði þá leiö, sem honum þótti 1
hentugiist, meö því aS bora djúpt!
niður í jörS á mörgum stööum. j
Sextíu úlfadar báru farangur hans
og flokks hans og voru jafnan á
feröinni, aS flytja vatn aö honum
og aöra hluti. Oft og tíöum liðu
svo margir mánuSir, aö þeir fréttu
ekkcrt frá mannheimum, heldur
fóru fótgangandi um ey&iroörkina
og mældu hana og könnuöu meö
einstakri nákvæmni og vandvirkni.
Eitt hiö fyrsta sem Lesseps vildi
ganga úr skugga um, var þaS, I
hvort yfirborö Miöjaröarhafs og
Hafsins rauöa, lægi jafnhátt, svo
aö engin hætta væri á. aö sterkur
straiunur yröi í skurðinum eöa
jafnvel sjávarflóð. Hann var í
heilt ár aö kanna bakka Menzaleh
vatns til aö vita, hvort þar mætti
gera höfn. Meö mörgum tilraun-
um og visindalegum athugunum
fann hann, aS sandurinn jókst ekki,
fauk ekki aö eiöinu, einsog áður
var álitiö, svo og aö undir sand-
inum voru fullhörð jarSlög og aö
engin hætta var á aö slím mundi
setjast í vatnið i skurðinum, þó
aörir heföu því spáö.
Mörg vötn voru á leiðinni Og í
þau eöa gegnum þau vildi Lesseps
grafa skurðinn, er öllum öö/um
þótti óráðlegt; þau vötn eru nú
djúp og stór þótt áöur væru litlu
meir en tjarnir í vLðwm dældum;
skipaleiðin liggur um fimm vötn,
Menzaleh, Ballah. Timsah, og tvö
sem nefnd eru “hin beizktí”, og eru
27 mílur á lengd, en allur skurð-
urinn, frá Port Said við Miðjarö-;
arhaf til Suez hæjar við Hafið [
rauða, er á lengd 120 mílur. j
Áðúr en hægt var að byrja áj
skurðinum sjálfum, urðu verkfræö-
ingar fyrst aö reisa borgina Port
Said, Því aS þangaS var efcki unt
aS flytja vörur, aö neirm ráði, fyr
en skipaskurður var grafinn þang-
aö til hafs og skipakvíar geröar svo
og stórir flóögarðar til þess aö
verja skuröar kjaptinn gegn sjáv-
arróti; þeir sjógarðar eru mikiö
mannvirki.
Frá Port Said er sktirdririnn 20
milna langur til Menzafeh. vatns og
er þá 300 feta breiöur a ytirb vrði.
ÞaSan eru 20 mílur aö Timsah
vatni, og á þvi svæöi er kmðurinn
Vér búum yCur undir og hjálpum yCur aC ná í góCar stöCur viC aCgerCir,
vagnstjórn, umsjón með vélum, sýning þeirra og sölu. KomiC eCa skrlfið
eftir vorum fagra verClista. Hemphill’s School of, Gasoline Engineering,
483 H Main Street, Winnipeg.
SA F.K A EFTIK TIMANUM, 8EM NOTAK "WHITE PUOS-
gw*>
PJIORUS” EI.DSPÝTUK.
pAD EU ÓUÖGLEGT AÐ BCA pESSAR EI.DSPÍTUR TIL OG
AD ARI IAÖNU VERDUR ÓLÖGLEGT AD SELJA pÆR.
EF pÉlt ER ANT UM AÐ HLÝDA HERÓPINU: MAÐE IN
CANADA" OG ".SAFKTV FIRST”, pA MUNTU AVAI/T NOTA
EDDY’S ‘SESQUF EITURLAUSU
ELDSPÝTUR
SEGID EKKI
“EG GET EKKI BORGAÐ TANNLÆKNI NC.’*
Vér vitum, aC nú gengur ekki alt aC óskmn og erfitt er að etgnast
skildinga. Ef til vill, er oss það fyrir beztu. í>aC kennir oss, sem
verðum aC vinna fyrir hverju centi, aS meta gildi peninga.
MINNIST þess, að dalur sparaCur er dalur unninn.
MINNIST þess einnlg, aC TKNNUR eru oft meira virCi en peningar.
HEILBRIGÐI er fyrsta spor til hamingju. l>ví verCið þér aO vernda
TENNURNAR — N6 er timinn—hér er staðarlnn tll að láta gera vis
tennur yðar.
Mikitl sparnaöur á vönduðu tannverki
EINSTAKAR TENNUR $5.00 HVÉR BEÖTA 22 KAR. GULL
$5.00, 22 KARAT GULLIENNUK
Verð vort ávalt óbreytt. Mörg hundruð manns nota sér hUJ lága verð.
UVEKS VEGNA EKKI pC 7
Fara yöar tilbúnu tennur vel?
eCa ganga þær iðulega úr skorCum? Ef þær gera þaO, finniC þá tann-
lækna, sem geta gert vel viC tennur yðar fyrir vægt verð.
EG sinni yður sjálfur—Notlð flmtán ára reyn-HÍu vora vlð tannlækningar
$8.00 HV.VI.BIÍIN OPIÐ A KVÖLDUM
E»E, P AESONS
McGRKEVY BiiQCKt PORTAGE AVE. Tdefónn M. 099. Uppi yflr
Grand Trunk farbréfa ahrifstofu.
KOL og VIDUR
ALBERT GOUGH SUPPLY C0.
r ý ,ó [Skjót afgreiðsla. Lægsta verð.
41 1 Tribune
Building
TALSIMI:
M. 1246
Um Soez skurð.
^aö er varla vafamál, aö sá
partur hiras brezka ríkis, sem óvin-
um þess leikur einna mest hugur
á aö ná, er eiÖiö mSlli MiSjarSar-
hafs og Hafsins niuða, sem nefn-
ist Suez, þarsem skurðurinn mikli
sker sundur álfumar Afriku og
Asiu. Um þann skurð Hggur al-
faralriS til austurlanla, efinkum
I ndlands, því var það fyrsta verk j j
þýzkra, er þeir höföui komiö Tyrkj-
um í stríöiö í bandalagi viö sig, aö
láta þá safna her til áldaupa á Suez
skurö og reyna aS kljúfa þannig
Bretland frá India löndum. Tilraun
sú hefir mistekizt til þessa, Bretar
hafa variö Suez skurS bæSi meö
harSfertgi pg ráöum, sem standa
dýpra. en margur veit, og munu
verja sér öllum til aS hálda honum.
Fynr austan Suez skurö er eyði-
mörk, vatnslaus og gróðttrlaus, sem
nefnist Tih, eöa Syndarinnar eyöi-
mörk, 120 mílna breið. Aðeins
tvær fomar úlfálda brautir liggja
um hana, önnur til landnoröurs,
j áöur en skipin náöu 3 miíjónum
] tonna, er um hann fól'i'u á ári.
ÁriS 1913 fóru um hann 5,085
skip er voru til samacns meir en 20
mitjón smálestir að átærö, og guidn mn
þau í skurðartoll iwtx 25 miljónir
dala. Vanaleg vöruflumingaskip
gjaldi 5 shillmg>. og 3 pence afl ^
hverju tonni, en farþegaskip 6 sh fK„
I 30 til 80 feta djúpur, sjálft vati»-1 af tonni og 8 sh. 4 penre fyric
' ið er þriggja mílna langt, viS þaS! h\fem farþega, að auki.
1 stendur bærinn Ismailia, blomieg- Alhnörg ár hðu áður en svo rmks
ur og laglegur, þar 'búa flestir þeir \\ reynsla var fengin að stónslóp-
sem starfa viö sknrðinn, en áður ? Tim var hleypt gegnum sknTðintu.
en
var þar fátældtegt Araba 'þorp. I
þaS vatn rennur ferskt vatn eftir
skuröi, sem þangað var lagSur frá
ánni Nfl, og taka þar öll skip vatn*
sem ttm skurðinn fara. ÁSúr en*
vatninu var veitt þangað úr Nílar*
fljóti, varö aS bera vatniS á úlf-
öldum, sem var séiiilegt og afar-
störf, atvinnulausar, en þær sem
eru í vistum.
Hargir viröast álita, aS allar
stúlkur geti unnið hússtörf, jafn-
vel txer sem ekki eru áiitnar aö
geta gert neitt annað. Þetta er
berfílegur misskilningur. Það þarf
tneira en lítiö vit og fyrirhyggju
til þess að geta gert hússtörfin vel.
Vmnukonur þurfa jafnvel engu
siöur aS ráögei a og reikna út fyrir
fram en þa»r sem reka verzlun eöa
íönaS ef bóðar eiga tiltölulega aö
standa jafn vel í stpöu sinni.
hleypur á burtu, leitar aS annari
víst, dvelur þar nokkrar vikur, en
alt fer á sömu leið. BáSar eru
aö nokkru sekar, en hvor ium sig
slettir allri sökinni á liina. BaSar
eru svo illa upp aldar, aSj hvorug
stendur sæmilega í stöSu, sinni.
Eg kom oftast nær i eldhúsiS
þegar eg var aö leita mér aö vinnu.
Flest voni þau óþri fleg og mér var
ætlaö aS hreinsa til. HúsmæSum-
ar höföu þá afsökun jafnan á
liraöbergi, aö stúlkan sem fariö
hafSi, heföi veriS hræðilega skeyt-
ingarlaus. Margar húsmæður segja,
aö þær séu dauöþreyttar á sál og
Eg haföi veriS atvinnulaius í hcil- .likama, þegar þær þurfi að vinna
an mánuS aö vetrarlagi og hvergi hússtörfin. En þegar vinnukonan
var vmnu aö fá. Þ4 fór eg alvar- kemur ætla þær henni einni aö gera
ega aö hugsa um að komast í vist. alt sem gera þarf. HúsmóSIrin
Þegar mágkona mín heyrtSi þaö, veit, aö þegar hún hefir enga
ætlaði hún alveg af göflimum aö vinnukonu, veitir henni ekld af
strax um aö hún kynni aö umgang- meöfnam Miðjaröarhafi, til GyS-
ast vinnukonur. ÞaS er ekki ingalands, hin í landsuSnr til Sinai
skagans; trra hana kemst enginn aö
svo stöddu, nema á úlföldum og á
Jæirri skepnum yröu Tyrkir aö
flytja allan farangur liðs stns, ef
þeir ætluöu sér að herja á Egypta-
land og taka sktirðinn. Það er ekki
Auögert verk, enda hafa J>eir hing-
aö til beitt fyrir sig Bedúinttm, eSa
eyöimarka búurn suSur af Gyö-
ingalandi, sem vanir eru sandferö-
um frá blautu bamsbeini, svo og
vopna viSskiftum í tíðum ránferS-
iim og eru hraustir menn. ÞaÖ
hefir jafnan veris álit manna, aS
eySimörkin væri bezta vöm skurö-
arins, og því hafa )>ar engin vígi
verið reist, heldur hafa menn taliði
víst, að nokkrir fallbyssubátar á
skuröinum, ásamt setuliöi í Cairo
væri nægilegt til aS verja hann,
með því að óhugsandi væri, aS
stórar fallbyssur yröu fluttar yfir
sandinn, Þær smanvssur sem
konur aö eiga góöa húsmóSur, en
verkamanninn aS vinna hjá sann-
sýnum og réttlátum verkstjóra.
I húsfinu vora allskonar nýmóS-
ins Jxegimli. ÞaS var auöséS á eld-
'húsinu aö húsbændumir voni eng-
ar meðalmanneskjur: Eg er viss
um að eg heföi orðiS að borga sex-
tíu dali á mánuöi fyrih fæöi og
húsnæöí ef eg hefðí átt aS hafa
önnur eins þægindi í matsöluhúsi.
Ef liamingjan hossar mér nolck-
umtíma svo hátt, aö eg hafi yfir
húsi og vinnukonu að ráða, þá ætla
eg ekki aö krefjast mikils af henni
fyrstu dagana. Það er ekkert gam-
an aö koma inn í eldlhús, þar sem
maSur er ókunnugur, þurfa á
mörgum kössum og dósum aS
halda og vita ekkert hvar neitt er
niöur komið. Þaö er nóg til að!
fá fræöahroll ekki síöur en í próf-
SkurSverkið varS einna erfiöast'
á leiöinni frá Timsah vatni til vatn-
anna “beizku”, grafa varö í berg
á margra mílna svarði og öýpka
vötnin nálega áHstaðax. Khedivinn
á Egyptalandi lánaöi 30,000 menn
til J>ess verks, er hann hafði skip-
aS til J>ess af emvéldi sinu, en kall-
aöi þá heim aftur, ;af einhverri
ástæðu, J>egar hæst stóö. ÞaS leit
J>á svo út um stund, sem verkiö
mundi falla niöur, en Lesseps og
verkfræðingar bans létu ekki hug-
fallast, heldur létu smíöa feikna-1
stór vélabákn til að grafa meö og
gekk J>á verkiö miklu fljótara en
áður, svo aö hátt upp í 3 miljón
cwbic i’ards voru tekin upp á mán-
uði, en alls varö ,aö grafa upp 80
miljón cubijc yards, af sandi, möí
og grjóti, áöur en skuröurinn væri
ftillger.
Seinasta haftið var tekið burtu
J>ann 15. ágúst 1869, réttum tíu ár-
um eftir að bvrjaS haföi veriö á
starfinu og 17. nóvember þaö sama
haust byrjuöu skip aö fara um
skuröinn. KostnaSurinn nam alls
nálægt 65 miljónum dala — tneir
en helirringi meiru en Lesseps hafði
áætlaS í fyrstunni.
Ilann geröi sér svo háar vonir
um slcipaferSir um skurðinn, aö
hann hélt aö þau vröu til samans
3 miljón tons aö stærð, sem færu
um hans fyrsta árið og helmingi
meira næsta ár. En aSeins 490
skip fóm um Iiann fyrsta áriö,
samtals 436,618 smálestir aö stærö
og sjö ára gamall varö skurSurin.n
Áriö 1886 var fyrst hyrjað að
hleypa skipram gegnum hann aö
nótóu til. Þri var hveriju skipi ■geft
aö skyldu, aö hafa með sér ljós
svo sterk, .aö J>*a gaitu lýst upp
4000 fet á undan sér. Þau sem
«ekki hafa slík Ijós ir«eö sér, geta.
fengið þan leigö við’ þaim enda
dknrösins, sem þan koina íC>. og
skila Jæiir, af sér, þegar 'þa®; k»ma
úr honum. Fyrsta skij> ■4em fór
ffiii skurömn aö nóttn til var far-
'þegaskip fitórt, er fór gtsgmtm hann
á 18 klukikastunöuin, «en áðiur haföi
ieröalagiö tekiS heilan sótrrhring
wg jafnvé? þrjú dægver.
FélagiS, sem ákurðtmnn stjómar,.
foefir kornlð stjórn mnferðár mjög
'haganlega fyrir, og sett reglur um
hana, sem öll skip verða aö fylgja.
Ekkert skáj> getcr heinitað aS fá
aSB leggja i skurtiiim, þegar það
ileemur a* úomtrK. htelHur fer það
■eftir þvi sem félagmu ’jiykir henta.
'Þó fá pósískip hiraiar brezku
stjórnar vanalega greiCa unsferð,
án nokknrrar tafar; þ»:i hafa blá
merki og hvít .ljós i myrkri. Skurð-
mum er skipt í marga parta, og
ætli, svq og hverjir séu eigeatdur
J>ess og; hver tekið hafa J>að á leigu
Engtt má kasta af skipinu í skurö-
sérstaklega hvorki öskui né
öSrum hroöa, og ef eitthvað tapast
i honum, veröur aö segja til þess
'við næstu stöö. Ekki má skjóta
þaf af býssum nema i brýnustu
lífshættu. Ein reglan er sú, að
ekki megi grafa lík t hÖkkunum.
Öll seglskip yfir 50 tons á stærS,
veröa aö fá smáskip til aS toga sig,
en taka k>ss, eí stærri eru en 100
tons ; seglskipt mega ekki um skurö-
inni fara aö nóttu til. Skipstjorar
veröa aö hera ábyrgð á slysum ef
f fyrir ktw*»a aö koma, þo aö lafS-
sögtimawi liafi. Ef árekstur virS-
rst ætla að koma fyrir, er skipum
upjpálagá, afS stýra til hakkans, þyk-
ir heptpÍBegra að skipin htaupi á
grníin feeklur en að J>au brotni:
slcnrötninn er grunnur viS bakk-
ana og> m|úkt í botninn af ?hndi,
Frá 1896 hetSr 'uni toq nriljón-
um (hJiki veriffl varið til J>ess aö
•dýpka skuiöinn og umbæta hanh
$ trppbarfi var hann aö meöaltak
A5 feta djúpttr, .nú er hann orðirun
31 fet á dýpt a» meáSait.-f i, 108 feta
víöur í botnirtn, 420 feta breiðtir
á yfirhorSi. Því verki er kapp-
.sartðega halrbð áfrarn og auk J>ess
■er stór flotf sístarfandi aö því, að
:ausa sandi úr skurðimim, sem
Jafhan fýkur i hann. Hversu mik-
ið Jretta verk er, má ráða af því,
aiö áriö sem leið vom tekin 2 mil-
jón cubic. vards af sandi
isiknrSinum.
upp úr
Þo að mikiS kosti aö) halda
hefar einn maötir hvern tii yfiriits, skuröinum viö og gæta hans J>á
J>eir búa í smáum stööívmn* með- [ hefir hann gert betur en bera sig
/ram öllum skuröirtiKn, og sáma til jiæstt*m því frá upphafi. Þaö cr
höfuöstööva jafnharöan cg* skip j alla títf míkil eftirspurn eftir hluta-
fer fram hjá, svo a* aðáktjbm í'bréfum skurðarins. Brezka stjóm-
Ismailia veit á hverri *timd*t, hvar in keypti öl! hlutabréf Khedivans
hvert skip er statt; á smástöövum. áriö 1876, fyrir nálega 12 miljón
J>essum eru merki, seirt gefa skip-'dala, og hefir síöan, ásamt Frakk
unum til kynna, hvort þau megi jands stjóm, átt megniö af ÖHum
halda áfram, eöa Itvort aokkur fyx-' hlutalbréfunum, sem upphaflega
irstaða er framundan. Skiip sem j \*oru gefin út.
fara sömu leið, mega ekki faraj Áriö 1888 var á fundi setn
hvert fram ’hjá ööru, og stórskip hafdinn var í Paris. kosin nefnd af
mega aðeins mætast á vissum hálfu beggja stjómanna, til aö hafa
stöSum. eftirlit og framkvæmd meö öllu þvi
Áöur en skip fá aö leggja í sem að sknrötnum lýtur, og Jxer
skuröinn, verða slripstjórar aö gofa hafa vald til aö gera hvaöa ráöstaf-
skríflega skýrslu um, úr hvaöa anir sem þurfa þyldr til aö ^æta
landi skipiö sé, hve stórt þaö sé, hans og þeim er vel treystandi til
frá hvaöa hðfn komiö og hvert það, aö gera þaö.