Lögberg - 15.07.1915, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. JOLt 1915.
LOGBERG
Oeflð út hvern fimtudag af
The Columbia Press, Ltd.
Cor. Willlam Ave &
Sherbrooke Street.
Winnipeg. - • Manitoba.
KRISTJAN SIGURÐSSON
Editor
J. J. VOPNl.
Business Manager
Utanáskrift til blaiSsins:
The COLUMBIA PUESS, Ltd.
P.O. Box 3172 Wlnnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjórans:
EBITOR LÖGBEKG,
P.O. Box 3172, Winnipeg,
Manitoba.
TALSfMI: GAItilY 215«
Verð blaðsins : »2.00 um árið
sannleikann meö hunang'i mælsku
sinnar. Alt er þaö gengiö í
sjálft sig og Hkr. mundi, ef sam-
vizkan næöi aö bíta hana, fegin
hafa það ógeðslega skrum óskrif-
að.
Eftir að hafa stamað og hixtað
og slegið úr og í um stund, spyr|
svo blaðið alt i einu; “Af hverju
datt hún Gudda?’’, en með þvi
nafni táknar það “merkustu
menn”, “sakaða um að stela ....
hundruðum þúsuiida”. Það kemst
að þeirri niðurstöðu, að 1 hrösun
THE DOMINION BANK
Mlr KDMVND H. OBI.KK. M. P.. Pree W. D. MATTHKW8
C. A. BOGERT. Generai Manager.
rw-h«.
Stofnsjóður.................$6,000,000
Varasjóður og óskiftur gróði. . . . $7,300,000
BYRJA MA SPARISJÓÐSREIKNING MEÐ $1.00
pað er ekki nauðsynlegt fyrir þig að foíSa þangaS til þú
átt álitlega upphæí til þess aS byrja sparisjóSsreikning viS
þennan banka. Viðskifti má byrja meS $1.00 eSa meiru, og
eru rentur borgaSar tvisvar á ári.
Notre Dame Brancli—W. M. HAMILTON, Manager.
Selkirk Branch—M. S. BURGER, Manager.
! sig vera málsvara Kellys og hefði
hann haldið því fram, að ekki
Hvað samdist.

Allir þeir sem hafa vitni borið
um það sem fram fór á undan
stjómarskiftunum, hafa fastlega
haldið þvi fram, að engum hafi
verið lofaö niðurfalli saka. Hon.
Mr. Hudson, dómsmála ráðgjafí,
og Hon. Mr. Howell, æzti dómari
í yfirrétti fylkisins, bera það bað-
ir, að umtalað hafi veriö í
þá leið, að Roblin í sinu afsóknar
skjali, kannaðist við að sakir þær
væru sannar, er á stjóm hans voru
bomar á síðasta fylkisþingi, en
það var einmitt ætlunarverk hinn-
ar konunglegu rannsóknameínd-
ar, að komast að niðurstöðu um
hvort þær væru sannar eða ekki
lófa lagið, að gera hvort hún vildi
höfða sakamál eða skaða-
bótamál eða hvorttveggja, eft-
ir því sem ástæða þótti
til, er hún hafði öll skilríki og
sakargögn i fómm sínum og játn-
ing sakar lá fyrir.
En * með þessu
sparast vitnaleiðsla
bært og seinunnið
rannsóknamefndir^ni;
henni ætlað að hætta
heldur hafa eftirlit og vera í ráð-
um með stjóminni, svo og vera
til taks, að taka til starfa, ef á
þyrfti að halda um einhver atribi.
Með þessu móti var séð fyrir
þv,í að réttvísin hefði ígreiðan
framgang og að fylkið næði aftur
því sem það hafði tapað. Þetta
var gert með vitmstu og beztu
móti
og
þóf
ekki
með
gat
kost-
fyrir
var
öliu,
hanga i
Þegar það sýndi sig, að
konunglega rannsóknarnefnd gekk
ötullega að verki, með atbeina
hinnar nýju stjómar, var henni
ögrað^ með því, að á liberala
skyldu bornar þær sakir, sem bíta
mundu, nema rannsóknin væri
feld niður. Ekki gát Hkr. sneitt
hjá þessu, heldur fór í dyigju
haminn. Þessar ögranir komust
síðar í hámæli fyrir nefnd
Perdues, þarsem borið var að
málfærslumaður Kellys hefði
hótað því, að ef hinni kgl. rann-
sóknamefnd væri ekki haldið í
skefjum, þá skyldi borið á liberala
forsprakka það sem duga mundi.
Honum var svarað því, að ef svo
væri, að fleiri væru sekir en þeir,
sem þegar væru undir rannsókn,
þá væri það enn gildara tilefni til
væri sanngjamt, að láta rannsókn-
arneínd hafa mál hans með hönd-
um og jaínframt höfða skaða-
bótamál á hendur honum.
Nú inti dómsforseti hann eftir,
og las, þessa efnis: “Roblin ætlar
að játa í afsagnarskjali sínu að
Nú
þetta, Mr.
svo sem
Eítir það var hinni nýju stjóm í að nefndin héldi áfram störfum.
Þessar hótanir komu fram fyrir
almenning í kæmm Fullertons
eða þeirra 14 hreinhjörtuðu
“Guddu” sé kjósendum aö kenna,!er ekk; veriö aS biSa eftir því. að
“merkustu menn” hafi verið að j kærurttar séu rannsakaðar, hvað
stela í kosninga sjóð, af þvi að, þá, að dómur Arerði upp kveðinn
kjósendur hafi viljað láta múta um Þær- mátti ekki. Þá
, . , . , . . ... . r' hefði tilganginum ekki verið náð.
ser; þeir ben 1 raumnni sokma af b . „ »„ „ . .
1 Hitt var fyrirhugað rað, að taka
þvi, hvem.g komið se, siður enjgúlana full^ þeyta sem mestum' . ....
foringjar þeirra, sem hafa brugð-1 soranum [ upphafi, og treysta því hverrar hjalpar hann vildi biðja
ist trausti kjósenda með því að j að eitthvað festist við, þó kærun-; S’S- ^a tok Phippen upp skjal
stela og síðan mútað þeim til að um yrði öllum hrundið með rann
■ sókn. Þessi blöð höfðu öll sama
|s.g.nn; auglýstu kæru nefnurnar allar sak^rgiftir er xMr. Hudson
hm með tröllaletri, ýktu þær og gerðu bar a stjórnma a þmgi, $eu sann-
ískyggilegar, hlokkuðu yfir þvi, aðjcl;
þær, þannig úr garði gerðar, .
mundu fara landshornanna á Phippen flutti mál sitt
milli. og Ivringla kmnkaði-.hleina-! fyrir dómi’ kvað hina nMu sfjórn
gleið yfir því. að þær mundu, hafa í hyggju að hofða skaðatóta-
jafnvel fara um allan heimlnn, mai mbti Nelly, og
smjúga “með rafþráðum” inn í
hvert einasta “kot í víðri veröld”.
Við sora þann, er þannig var
brugðið upp, voru bendluð nöfn,
ekki einungis sumra meðlima
hinnar nýju stjórnar, sem vitan-
lega þurfti að ná sér niðri á,
heldur sumra helztu og valinkunn-
ustu manna fylkisins. Ekki var
ósvífnin lítil. Hópur aftaníhhýt-
inga þeirra stjórnarherra, sem
undir- dómsrannsókn vom, gerð-
ust til að sakbera þá, sem að
þeirri rannsókn höfðu veitt, al-
þekta sæmdarmenn, og strax er
það hent á lofti og básúnað, ekki
aðeins sem frambærilegt. heldur
að sjálfsögðu satt og sannað.
Þessi hvellur Fullertons og
fjórtán hreinhjartaðra var með
ráði gerður, en er orðinn að óráði.
Sá lagaþjarkur, sem bendlaði nafn
Roblins þingmanna, en þá fékkj sitt við kærurnar, byrjaði strax á
Kringlan fyrst vindinn, til að! að s]a unflan, og rannsóknin hófst,
blása að rógsglóðinni, sem annars’^ sfi ^vi a^ hann vildi ekki taka
„ ábyrgð á kærum þeirra fjórtán,
staðar skal athugað. • , x , r-,,- 2
, | þarnæst að hann fæn ekki með,
En af þessu sem nú var talið, rett ,n/d ag þvj. er snerti þrj4 j hentugast væri, að hin nýja stjórn
má sjá, hvernig Hkr. hefir löng-j nafngreinda ráðgjafa, kallaði ekki kannaði vandlega málavexti,
um valið sér hið versta hlutskiftið j fvrir réttinn suma af þeim mönn-
í þinghúshneyxlis ,málimum, lagt um sem ]iann hafði í upphafi til-
það til þeirra sem verst gegndi og
fjarstæðast því sem rétt \'ar.
sannaði Mr,
Hudson það óg mörg lagaspurs-
mál þessu viðvíkjandi vom nú
rædd af þessum lærðu lögspeking-
um. Voru þáð ályktar orð
Phippens, að hin nýja stjóm hefði
öll skjalasöfn og sönnunargögn i
sinni hendi, svo og færi á að nota
vitneskju embættismanna í stjórn-
ardeildunum, stæði því betur að
vígi til að kanna málíð, heldur en
rannsóknarnefndin, og hver væri
þá ástæðan t'il að láta hana halda
áfram störfum?
Vitnið kvað Mr. Hudson hafa
staðið óbifanlega við það, að alls
ekkert samkomulag mætti eiga
sér stað um að afnema hina kon-
unglegu rannsóknarnefnd. Orð
hans hefðu verið: “Það kann
svo að fara að við látum ekkí
höfða mál á móti Kelly, heldur
stefna meðlimum' stjórnarinnar.
Hudson lét ekki þokast frá því,
að alls ekki skyldi semja um nið-
urfal l nokkurrar málshöfðunar
gegn nokkmm manni.
Það varð nú niðurstaðan, að
Flokksþing.
nefrit sem vitni og yfirleitt tók kS]- nefnd starfaði jafnhliða.
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRIFSTOFA l WINNTPEG
Höfuðstóll (löggiltur) - - - $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur - - - $2,850.000
STJÓRNENDUR :
Formaður............ - - Slr D. H. McMILLAN, K.C.M.G.
Vara-formaður - -- -- -- -- Capt. WM. ROBINSON
Sir D. C. CAMERON, K.C.3I.G., J. H. ASHDOWN, H. T. CHAMPION
W. J. CIIlttSTIE, A. McTAVISH CAMPBELL, JOHN STOVEL
Allslconar bankastörf afgreidd. ‘—Vér byrjum relkninga vlð eln-
staklinga eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir. — Ávísanlr scldar
tU hvaða staðar sem er á íslandi. — Sérstakur gaumur gefinn sparl-
sjóðs innlögum. sem byrja má með elnum dollar. Renttir lagðar vlð
á ln erjum sex mánuðum.
T. E. THORSTEINSSON, Ráðsmaður
Cor. William Ave. og Sherbrooke St., Winnipeg, Man.
kvænjt stjórnarskránrii viðvikj-j Xorris liti á kosninga kærur,
andi skipun nefndarinnar.”
Hér mótmælti nefndardómarinn
koma því að í tali öðru hvoru.
Hann ætlaði sér að komast eftir
Robson því, að það sem fram fórj skoðun Mr. Norris svo að ekki
miili þessara æðstu embættis-| bæri á því, og án þess Mr. Norris
manna fylkisins, væri frekar látið vissi af því, að hann væri að
uppskátt. Þeirra samræðu hæfði
ekki að grafast eftir. Því sam-
þykti nefndarforsetinn, kvað hér
vera sama máli að gegna, einsog
ef konungurinn kveddi æðsta
dómara Bretlands .til ráðagerða
um stjórnskipuleg réttindi sín.
Vitnið kvað sig hafa álitið það
grafast eftir því.
Chambers bar það, að sér hafi
fundizt Norris vera svo hungsun-
arlaus og áhugalaus um kosninga
kærur, að hann gat elcki komið
neinu fram. Ekki kvaðst hann
hafa reynt að færa þetta efni í
tal við neina aðra af liberölum.
ekki aðeins vera rétt sinn, heldur j og einn hefði hann verið í vitorði
fekyldu, að segja fylkisstjóranum I um þetta af liberölum, enginn vit-
til, hver réttindi hans væru, el
hann leitaði úrskurðar síns umi
það. “Eg tjáði fylkisstjóra, að eg
ætlaði á fund Mathers dómsfor-
seta svo og að eg hefði álitið
skyldu mína, að segja honum frá
því.”
Vitnið kvalðst hafa tjáð Mr.
Mathers málavexti, en hann vildi
ekki við málið eiga, nema með
mörgum skilyrðum, svo sem þess-
um: aS í afsagnarskjali Rodmond
Roblins væri játað, að sakargiftir
að það með sér.
Hann neitaði því staðfastlega
að hann hefði nokkum tíma
minst? á það við Mr. Norris, að
hann stæði í samningum kosninga
kærunum viðvíkjandi, og því síð-
ur að nokkur þóknun eða pening-
ar vagru í boði.
Mr. Chambers lýsti því, hversu
tregt honum gekk að losna við
upphæðina aftur. Því að hv'orki
Howden né Newton vildu lengi
vel við henni taka. Þegar farið !
sé skáldskaput; og heilaspuni. En
það er sannleikur. Ekki kaldur,
heldur sjóð|heitur lisanínleiku,r.
Nokkrir brunnar hafa verið
grafnir og úr þeim fæst svo mik-
ið af heitu vatni að nægir til að
hita öll hús sem hita þarf og til
annara nauðsynlegra hluta.
1,300,000 gallons af heitu vatni
ganga til baðhússins á sólarhrihg
hverjum. Er það hæði notað til
að ylja sundlaugina og 'hita upþ
húsið þegar þess þarf með.
Heitu vatni er einnig stökt á
götur borgarinnar. Þótt strætin
séu ekki svo heit af sólargeislun-
um, að þeir sem berfættir ganga
brenni sig á þeim, þá hitna þau
svo eftir að vantsvagninn fer um
þau, að enginn kemst berfættur
húsa á milli árt þess að skað-
brenna sig. Þessi aðferð við að
væta strætin á heitum sumardegi,
þykir máske ekkr taka öðrum
fram. En þetta sýnir, hve óspart
Boisebúar fara með heita vatnið.
Að betra liði kemur það mörgum
sem bifreiðum aka þegar kalt er
á vetrum.
Baðhússbrunnarnir eru 400 feta
djúpir og vatnið í þeim er 172
stiga heitt á Farenheit. Baðhús-
ið er ntjög fáséð, á líkast til eng-
an sinn líka. Húsið er bygt í
gömlum stýl, svipuðum þeim er
tíðkaðist hjá Márum; sundlaugin
er 220 feta löng, 70 feta breið og
tveggja til sextán feta djúp. I
dýpri enda laugarinnar eru tíu
rafmagnsljós á botninum svo ekki
er skuggsýnt þó kafað sé til
botns. Þessi ljós 'hafa orðið
mörgum til lífs.
Brunnarnir eru við rætur smá
hæðadraga skamt frá borginni, en
umhverfis þá eru skínandi fagrir
ávaxta og blómagarðar. Njóta
þeir allir á einn eða annan hátt
góðs af heita vatninu sem þar er
í svo ríkulegum mæli.
Hudsons á þingi væru réttar yfir- var að reifa málin fyrir rannsókn-
leitt, — að nýja stjórnin höfðaði árnefnd vildi Chambers losna við
Kona sem að kvað.
vindinn úr seglum hans jafn-
skjótt og málið kom fyrir dóm-
nefndina.
En það hefir sýnt sig á þeimi
dagblöðum. sem hæst og frekleg-
ast létu um kærurnar, að þau láta
t, sér hægt um að segja frá því sem
fram hefir komið undir rann-
sókninni. Það á eftir að sýna sig
Eftir hálfan mannsaldur ætlar
nú conservativa flokkurinn
Manitoba að halda þing til að'
ráðgast um, hvað til bragðs skuli j
taka. 1 sextán ár liefir þessa ekki I td fuI,s’ hvort hinn _'SÍenzki fylgi-
u . . þurft - forsprakkar flokksins, j fiskur l>eir.ra -enr
manna ráði, án undirhyggju, an \ Roblin R s hafa r4öi8,j dænn- reyn>r a« skrokva
' r-"r----1 ! endumi sinum. i ytrustu Iög,
að þeirra
að les-
þess að hin nýja stjóm lofaði upp-J þeir hafa sagt hvaS þeir vildu endum símim. i ýtrustu lög, eða
gjöf saka og með það eitt fyrir j vera ]áta <:)g allir flokksmenn með
augum, sem fylkinu var fyrirjhafa fylgt þeim, orðalaust eins og
beztu. að góðgjamra
rnanna áliti.
og viturra auðsveip og kappsöm hjú. Nú
er Roblin úr sögunni. Rogers er |
að vísu uppi ennþá, og ekki iðju-
laus, líklega, en það þykir tæplega
ráðlegt, að láta mikið á honum
bera, sem stendur. Það mun vera
pvi
frá
að segja þeim eitthvað sátt
um það sem fram er komið
undir rannsókn málsins.
Frásaga yfirdómarans
Ófagur ferill.
Meðan barist var á þingi
þvi að fá þinghús hneyxlið » v t „ , ,
,, TT . . . . , og að goðu kyntur meðal almenn- . ____ ______ _________
lyst, et eims nng a ser 1 , ingS) en iáta R0gers og hans birki- urnar- °g með því að frásaga þessj hljótast stórmikill dráttur
fyrir: í ráði, að kjósa mann til að bera j Dómsíorseti yfirréttar í Mani-
upp_ foringja nafníð, er sé vel metinn toha kom f}rir nefnd þá er sett
var til að kanna FuIIertons kær-
■skopast aö sumum þeim endem-j vinna sina ihju a bak við
-um, sem uppvís urðu, en þess í hann. Þetta ráð hafði Tammany
luilli japlaði hún á því, að ekkert löngum, að kjósa vænan og helzt
væri sannað, allar sakargiftir meinlausan mann til þess að bera
svifu í lausu lofti. Hún og henn- forsPrakka titihnn; fenf ?randa-
. lausa kjosendur til að fylgja hon-
ar nótar skildu e 1, a þmgi er|tun, ^g- h5fgu hákarlar samtakanna
dómstóll, og á hann 3íðan ag skálkaskjóli. Það
alls ekki glæpa dómstóll, og
ekki að vera það, þarsem reifarar
og afbrotamenn verjast réttvís-
inni með lagakrókum og flækjum.
Og sannarlega hafa þeir viðburð-
ir sem síðar gerðust, fært henni
heim sanninn um, að svo er ekki.
Þegar hin konunglega rann-
sóknamefnd var skipuð, hinn
rétti dómstóll til rannsóknar á
glæpasamlegum samtökum, gekk
Hkr. enn í lið með þeim óvönd-
uðustu flokksmönnum sinum og
gerðist máltúða þeirra sem veitt-
ust að fvlkisstjóranum fyrir að
skipa hana, og gaf í skyn, að hér
væri um misbeitingu á valdi að
ræða, hættulega og viðsjárverða,
af flokkadrætti og engu öðru.
En reynslan hefir sýnt, að varla
hefir þarfara verk verið unnið í
stjóm þessa fylkis, en einmitt það
sem fylkisstjórinn gerði í þessií
efni.
Lengi teygði blaðið úr lygalopa
Montagues. og hélt því fast að
lesendum sínum. hversu traust rök
hann færi með, hversu satt hann
segði og hversu hann magnaði
mæta manns er merkileg, skal
hér frá henni sagt svo ýtarlegaj
sem kostur er á.
Hann skýrði frá því, að áður
en hin konunglega rannsóknar-
nefnd var sett um þinghúsmálið,
leitaði fylkisstjórinn til hans,
kvaðst ekki bera traust til dóms-
blandast víst engum hugur um, að máláráðgjafa síns, sem þá var Mr.
and'i Rogers mun svífa yfir sam- Howden, 0g beiddist skýringa
komunni, hann mun ráða öllu, þó hans um vald sitt samkvæmt
við ekkert sé kendur opinberlega,
og hann num leggja til áburðinn
á vélina. þegar hún er samansett
og til verka búin að vilja hans.
Hvellurinn og blöðin.
Málgögnum gamla Bobs hefir
flestum farið líkt í kærumáli
þeirra fjórt^n hreinhjörtuðu, en
engu þó ver, en máltóli því, sem
ætlað er að vilia sjónir fyrir Is-
lendingum í þessu .landi, og leika
skollaleik frammi fyrir þeim sem
stjórnarskránni. Dómsforsetinn
kvaðst hafa veitt honum þær upp-
lýsingar sem hann beiddist.
Hann kvað skorinort að því, að
sér hefði skilizt svo á umtali því
er fram fór á undan stjómarskift-
unum, að ekki ætti að aftaka
störf hinnar konunglegu rann-
sóknarnefndar. Henni liefði að-
eins verið ætlað að fresta störfum
unz og ef svo færi, að til hennar
þyrfti að taka, seinna meir. —
Yfirdómarinn skýrði síðan ná-
kvæmlega frá því sem fram hefði
er
hún hefði tekið völd, og að svo
vöxnu máli væri óþarft að hin
En
Mr. Hudson tók það skýrlega
fram, að hann og hans flokks-
menn vildu alls ekki ganga í móti
neinu, sem hin kgl. nefnd vildi
vera láta.
Þá kvað vitnið það hafa verið
borið upp við sig, að finna for-
seta nefndarfnnar, Mr. Mathers,
til þess að leita skoðunar hans
um, hvort hann væri fús til að
fresta nefndarstörfum þartil hin
nýja stjóm hefði rannsakað
skjalasafn og skilríki, svo að ef
eitthvað fyndist, er gerði það
nauðsynlegt að hún tæki aftur til
starfa, að hún þá byrjaði starf-
semi sína á ný.
Þarnæst sagði vitnið frá því, að
Mr. Phippen hefði lýst því við
sig, að ef hin kgl. rannsóknar-
nefnd héldi áfram, stefndi Kelly
fyrir sig til að bera vitni og leggja
fram skjöl, þá mundi hann hefja
málsókn til að banna nefndinni
það, með dómi, og. mundi af því
á mál-
mu.
Vitnið kvað sér hafa skilizt, að
sú yfirlýsing; sem Mr. Ph'ippen
las upp, mundi standa í afsagn-
arskjali Roblins og að Roblin og
Phippen hefðu komið sér saman
um að hinn fyrnefndi notaði þau
orð. Enginn vafi hefði á þvi
leikið, að Mr. Phippen hefði verið
hugleikið að stöðva starf hinnar
kgl. rannsóknarnefndar, en Mr.
Hudson hefði hvað eftir annað
tekið þvert fyrir, að um það gæti
nokkurt samkomulag átt sér stað.
Mr .Hudsons vilji hefði verið sá,
að hún frestaði störfum, meðan
stjórnin nýja kannaðí þau gögn,
sem fyrir fyndust í skjalasafni
fylkisins og skaðabótamál gegn
Kelly stæði yfir, en með fullum
rétti til að taka upp störf sin á
ný, hvenær sem tilefni væri til.
Yfirdómarinn kvaðst alls ekki
hafa gert hluttöku sína um mála-
leitan því skilyrði háða, að hann
léti fylkisstjórann vita hvað í efni
einkamál gegn JKelly, — að mál-
svarar beggja aðila fyrir nefnd-
inni bæðu um, að nefndin frest-
aði störfum, ennfremur að stjóm-
rin léti kanna í skjalasafni fylkis-
ins alt sem tæki til bygginga
samninga Kellys. Ekki hefði
hann þó viljað binda hendurj
nefndarinnar og efaðist um, að j
hún vildi gefa skýrslu til bráða-
birgða um niðurstöftu sína, og
sömuleiðis hefði honum þótt at-
hugavert, að Phíppen, málsvari
Kellys, hefði hönd í bagga með
afsagnar skjaii RoWins. Vitnið
kvað sér, persónulega hafa verið
það geðfeldast. að afsagnarskjal
hana, var hræddur um að hann
yrði ella að einhverju leyti bendl-
aður við þá rannsókn. Eftir
langa mæðu kom hann peningun-
um loksins heirn til Newtons, og
fékk kvittun hans.
Hundrað ára friður
Ungur lðsforingi rússneskur og
fylgisveinn hans, hafa vakið tals-
verða athygli í Warshaw. Liðs-
foringinn gengur vð hækju og
sveinninn sem jafnan fylgir hon-
um og er enn þá yngri, hefir aðra
hendina í umbúðum, en ber
Georgekrossinn á brjóstinu. And-
litssvipur fylgisveinsins, augna-
ráð hans og litarháttur, sýndi að
hann var kona í dularbúningi og
ekki tókst til lengdar að leyna æfi-
1 sögu þeirra.
Liðsforinginn var stúdent og
• 1 •*’ i- t • 11 og hver hafi haldið fram sinu
ið væri borið undir luna kgl. ( .. .
Húndrað ár eru liðin í ár siðan
friður var saminn í Ghent
Belgiu, milli Canada og Banda-
ríkja, er síðan hefir haldist óslit- j ha^r'verÍ«T‘Sjá1fbcöaÍiöi7''én sof-
inn milli beggja þjoðanna, þo a«; (Iátinn var dóttir stóreignamanns
yms agreimngsmal hafi kom,ð upp j Þau hittust af tilvilj_
rannsóknarnefnd.
Jafnskjótt og hann las kveðju
stjórnarformannsins Roblins í
blöðunum, kvaðst yfirdómarinn
hafa tekið eftir því, að það var
orðað á annan veg , en Mr.
PWippen hafði lofað. Að sínu
áliti hefði ^á sanmingur, að þar
skyldu kærur Hudsons játaðar
sannar vera, ekki verið haldinn,
heldur rofinn.
Að lokum lýsti vitnið því enn
á ný, að aldrei hefði komið til
tals i sinni áheyrn, að hin kgl.
rannsóknamefnd skyldi hæ(tta
störfum fyrir fult og alt, og að
alls ekki hefði verið lofað, að
nokkur skyldi sleppa við mál,
sóku. hvorki einka- né sakamáls-
höfðun.
Saga Chambers.
farið, á þessa leið:
Þeir herrar Phippen og Hudson væri. en að vísu hefði hann álitið
leyna hann
Iesa það. 1 þess munni verður
frásögnin um það þokkabragð1 hefðu komið heirn til hans, rétt j það skyldu sína að
sem hinn harðsvítaði Fullerton var
látinn fremja, að staðhæfingum
gifurlegra og glæpsamlegra at-
hafna, áðtir en hinar svo kölluðu
kærur eru rannsakaðar: “Völdin
ganga kaupum fyrir $50,000 þeg-
ar stjórnarskiftin. urðu í Mani-
toba”, “eiðsvamir menn, sem eiga
að vemda lög og rétt, brjóta þetta
alt saman til að ná völdunum”,
Jætta og álíka endemis óþverri erá
borð borinn fyrir lesendurna. Það
áður en Roblin stjórnin sagði af j engu, seni hann gerði í )>essu efni.
sér og tjáðu honum að það stæði “Var ekki svo, að þér gáfuð
til. Mr. PlVippen talaði mest og! honukn ráð í þessu máli, einhvern-
mæltist nálega einn við, baðjtíma:'” spurði lögmaður.
dómsforsetann að leggja þeim
liðsinni og kvað liberala fast að
því komna að taka völd.
Yfirdómarinn kvað þetta samtal
hafa farið fram í trúnaðL var því
^ramur, að það hefði komizt í há-
mæli, og kvaðst þykkja það við
vissan mann. Phippen hefði tjáð
Yfirdómarinn svaraði: I —
“Fylkisstjórinn kom til mín og
sagði: ‘Eg hef enga tiltrú til
dómsmála ráðgjafa míns. Eg get
ekki leitað til lögtnanna, því að
þeir eru riðnir við annanhvorn
stjómmála flokkinn. Eg vil vita
hvaða vald mér er veitt, sam-
máli, hafa þau öll samizt með
góðu. Landamærin eru 3000 míl-
ur á lengd, en á þeim öllum finst
ekki svo mikið sem ein fallbyssa,
hvað þá heldur vígi og vopnaðir
menn, eins og gerzt Iiefir hvar-
vetna annarsstaðar í siðuðum
löndum. Hver þjóðin hefir
treyst hinni til að reynast drengi-
lega og með þessu móti gefið
heiminum hið fegursta eftirdæmi.
Það er mjögj svo líklegt, að ef
vígvamir og hervélar hefðu verið
settar á landamærin, hefði af Jívi
stafað illindi og tortrygni, sem
leitt hefði til misklíðar og sundur-
þykkis, sem dæmin eru nóg til ^foringj
annars staoar 1 heiminum.
Það stóð til að halda þetta
aldar afmæli milli landanna há-
tíðlegt þetta sumar, en þau há-
tíðahöld fómst fyrir, af stríðinu
mikla, einsog svo margt annað.
Ekki mundi Canada eitt saman
taka þátt í þessu friðar afmæli,
heldur alt hið brezka konungsríki.
Það yrði hin fyrsta þess ikonar
un í járnbrautarlest skömmu áð-
j Sá sem stóru upphæðina fékk
hjá Howden, til J>ess að reyna að
fá kosninga kærum niður slegið,
William Chambers að nafni, var
lengi fyrir rétti hjá Perdues rann-
sóknarnefnd og sagði ýtarlega frá
bralli þeirra Howdens og New-
tons. Hann kvað Newton hafa
átt upptökin, komið til skrifstofu
sinnar, minst á kærumar og hefði
þar komið talinu, að Chambers
hefði sagt, að ekki tæki tali. áð
hann reyndi að gera nokkuð í því
efni, nema 50 þúsund dalir væru
útborgaðir sér fyrirfram og eftir
alllanga bið og samtöl við How-
den, fór það fram, að honum vom
fengnir 25 þús. dalir. Hann taldi
peningana, er voru í 25 og 100
dala seðlum, tróð Jieim í alla vasa,
svo að þeir vom úttroðnir og fór
í strætisvagni heim til sín, geymdi
þá þar í kommóðu skúffu. þang- heitu vatni, að nægir til að hita
að til hann fór að verða smeykur^ön hús í borginni. En þegar sjóð-
hátíð, er hahlin yrði til minningar
um svo langan frið milli tveggja
stórvelda. Þeim hátíðahöldum er
nú frestað unz sigur er unninn í,
stríðinu. en þangað til er tíman-
um vel varið til að glæða gott
samkomulag og góðan hug milli
beggja landanna. Fjölda margir
menn, bygðir, borgir og hémð, i
báðum löndunum. hafa senzt á
vináttu kveðjum í þessu tilefni;
þar á meðal sveitir í þessu fylki
og ýmsum stöðum syðra.
ur en liann skyldi halda til víg-
vallar. Þeim: leist vel hvora á
annað og við fyrsta tækifæri leit-
uðu ]>au uppi prest sem hnýtti hin
helgu bönd og lagði blessun sina
yfir þau. Fám dögum seinna var
herdéild liðsforingjans send á víg-
völl. Hin unga kona útvegaði sér
einkennisbúning og bað svo inni-
lega um að fá að setjast að í skot-
gröfunum hjá manni sínum, að
það var látið eftir henni. Mann-
J fall varð mikið í liði þeirra og
foringjar særðust hópum saman.
Hinn nýgifti maður varö yfir-
foringi og kona hans var gerð að
a. Þégar omstan
stóð sem hæst, sá maðurinn hvað
verða vildi og skipaði liði sfnu að
láta undan siga, ef ske kynni, að
honum með því móti rnætti takast
að bjarga nokkrum hluta þess.
Sendimaður kom með þau boð til
baka, að þeir sem fremstir voru
í fylkingu, vildu ekki láta undan
síga. Þeir vildu fremur deyja en
víkja um hársbreídd. Annar
Heita vatnið í Boise.
Boise er sárbeittur þymir í
augum margra þeirra, sem selja
eða búa til ofna og önnum hitun-
aráhöld, því þar er svo mikið af
vildi þá fá Howden til að taka
við J>eim, en tókst ekki. Loks
tók Newton við þeimi aftur, og eru
þeir sagðir komnir í vörzlur
Simpsons á ný.
Þegar hann var búinn að fá
skildingana, sagðist Ohambers
hafa farið á stað að finna hvern-
ig lægi í Mr. Norris. Hann
kvaðst aðeins hafa reynt að kom-
ast eftir. með Iagi, hvernig Mr.
andi vatni, sem náttúran sjálf
Ieggur til, er veitt í pípum um
allar skrifstofur og öll íbúðarhús,
J>arf hvorki ofna né önnur hitun-
artæki. Þess vegna hata ofna-
smiðir og eldiviðarsalar borgiua
og telja betra að hún ekki væri
til. Þeim er storkun í því, að
vita af henni, en geta ekki selt
þar vörar sínar.
Margir kunna að halda að þetta
maður var sendur og kom með
sömu svör. Þá sendi maðurinn
konu sína. “Þú getur kannske
komið fyrir þá vitinu,” sagði
hann. Hún reyndi að fá þá til að
halda undan; en fortölur henn-
ar báru engan árangur; þeir sátu
fast við sinn keip. Meðan hún
stóð hjá þeim kom kúla frá óvin-
unum og sprakk í skotgröfunum
skamt þaðan er hún stóð. Óvin-
imir nálguðust stöðugt.
Hún sá að nú máttu þau engan
tíma missa, ef nokkur átti að kom-
ast lífs af ; en hermennimir vildu
ekki láta að orðurn hennar. Hún
þreif þá byssu sína tveim höndum
og lét höggin ríða þeim um herð-
ar og bak eins ótt og þungt og
hún mátti. Gerðist hún þá svo
harðorð og stórhögg að hermönn-
unum varð ekki við vært. Létu
þeir undan síga og hún rak lest-
ina. í þeim svifum særðist hún
á hægri handlegg. Ef mennirnir
hefðu verið tíu mínútur lengur í
skotgröfunum hefði enginn þeirra
komist lifs af. En þegar hin
unga kona kom aftur til manns
síns hafði hann særst í fótinn
og mátti sig hvergi hræra. Hjón-
in voru nú flutt í spítala og sár
þeirra bundin og þar fékk hún
Georgskrossinn.