Lögberg - 30.09.1915, Blaðsíða 7

IíOGBEBG, FIMTUDAÖINN 30. SEPTEMBEK 1915.
r
Tjón af skógareldum.
Fyrir skömmu kvaö einn velþekt-
ur maöur í Ottawa svo aö oröj, í
umræöum öldungadeildar þingsins
um tjón af skógareldum, aö nýbyggj-
ari á tilteknum stað kveikti bál til að
ryöja svæöi undir fimm bushela
kartöflugarð, en þegar sá eldur
sloknaöi undan regni, þá var hann
búinn að brenna furuskóg, sem var
þriggja miljón dala v'irði.
Þessi saga er ekki einstæð, heldur
mjög almenn; sú saga gerist árlega
á mörgum stöðum í landi voru, segir
Robson Black í McLean Magazine,
—það er gömul og ný saga, þessi,
að skógarauöur landsins eyðist stór-
kostlega fyrir kæruleysi og athugun-
arleysi einstakra manna.
Nú kveður alstaðar við í þessu
landi, að mest ríði á þvi að auka
framleiðsluna, að hver einstakur
dragi við sig eyðslu til sinna þarfa
og styðji innlendan iðnað. Tilgang-
urinn með eggjan þeirri að auka
uppskeru jarðarinnar, er skiljanlega
sá, að draga úr eyðslu sem stríðinu
er samfara með því að auka auðæfi
sem frjósemi jarðarinnar veitir.
Tilgangurinn er sá, að leiða eftir-
tekt almennings að uppsprettum
stöðugrar v'elgengni í heimahögum
vorum og fá oss til að rannsaka bú-
skapar framtíð landsins með trú-
mensku og góðri greind.
Það er búið að brýna vandlega
fyrir oss, að auka jarðræktina, að
fara sparlega með og að styðja
innlendan iðnað; svo rækilega hefir
það verið gert, að varla er þörf á
að gera meira að því í svipinn, enda
er eitt atriði í þjóðarbúskapnum,
sem ekki er þýðingarminna en þetta,
heldur jafnvel merkilegra til fram-
búðar, en það er skógariðnaður
lands vors.
Látum Canada vita af því að
landssjóður hinnar þýzku þjóðar
hefir haft sínar mestu tekjur, ekki
af skyndilegri og fallvaltri hveitiupp-
skeru, heldur af vísindalegri og vit-
urlegri meðferð skóga þess lands.
Canada hefir 500 miljónir ekra af
skógivöxnu landi, og á því í heima-
högum sínum tekju-uppsprettu sv'o
auðuga, að vel dugar til að afnema
skuldir landsins, auka stórmikið
tekjur, bæði landsjóðs og fylkis-
sjóðs, til að þurka út sérstaka tolla
og stimpilskatta og létta gjöldum á
sveitum og einstökum mönnum til
opinberra þarfa. Hér liggur mikið
til lausnin á því, hvernig auka skuli
tekjurnar á þjóðarbúinu. Sú upp-
skera stendur fullþroskuð úr jörðu
vaxin, nægileg til allra þarfa þjóð-
arinnar um ókomnar aldir — ef vel
er með farið. Til hennar útheimtast
þó af þeim útgjöldum, sem uppskera
annars jarðargróða er samfara, en
að visu útheimtir hún nokkuð, sem
hér skal sýnt verða.
Þýzkaland hefir í árstekjur af
skógum sínum 190 miljónir dala.
Canada hefir fjórtán sinnum stærri
skóga fþó ekki séu þeir ^jórtán
sinnum eins mikils virðiý, en tekjur
vorar eru um 170 milj. dala af húsa-
viði, tré til pappírsgerðar og annara
þarfa, auk eldiviðar. En mismunur-
inn á skógatekjunum, milli Canada
og hinna evrópeisku landa, er enn
meiri én tölumar sýna, vegna þess,
að það, sem vér tökum árlega úr
skógunum,. eyðir þeim til fulls og
alls, sem árstekjunum nemur, en í
Þýzkalandi standa skógarnir jafn-
réttir eftir. í Evrópu eru skógarn-
ir sem Drauþnir, er tekjumar
drjúpa af á ári hverju, þeir eru sem
ræktaður akur, er uppskera fæst ár-
lega af; >þar er jafnan lagður
grundvöllur að framtíðartekjum, er
skifta hundruðum miljóna, jafnóð-
um og ársgróðinn er tekinn.
Það skiftir ekki- máli hér, hvernig
Þýzkaland og önnur Evrópulönd
gerðu sér arðsöm með skógarækt
þau lönd, sem ekki voru til akur-
yrkju hæf, hitt er þýðingarmest, að
hin sama aðferð í skóga meðferð er
tiltækileg og hentug hér, og það er
hverri stjórn í lófa lagið, er v'ill láta
hendur standa fram úr ermum, í stað
þess að hreyfa sig ekki, að afla land-
inu stórmikils tekjuauka með því
móti.
Mótbára gegn þessu er viss að
klingja við: “Það er búið að gefa
skógana burtu, þeir eru úr eign al-
mennings.” Skógarnir hafa ekki
verið gefnir burtu, og eru ekki úr
eign almennings, nema að því leyti,
sem mikil partur skóga vorra hefir
verið leigður einstökum mönnum
eða félögum, og það í sumum fylkj-
um um aldur og æfi. En níutíu og
átta per cent af skógum Canada eru
enn þá opinber eign, og þó að ekki
séu af þeim stór árleg auðæfi fyrir
hið opinbera, þá er það vænn skild-
ingur, sem þeir leggja til opinberra
gjalda. Þaðan fær Ontario árlega
um tvær miljónir dala í tekjur. Brit-
ish Columbia hefir haft mestar tekj-
urnar af skógarhöggi að undan-
förnu, þ.e. af gjöldum þeim sem
skóglönd hins opinbera fengu til
leigu eða umráða. New Brunswick
gæti ekki komist af án tekjanna af
skógarhöggi, og Quebec fylki mundi
þurfa að leggja á marga og mikla
skatta, ef það misti árstekjurnar af
skógum sínum.
Hverrar þýðingar er nú það, að
þessar skóglendur eru opinber eign,
þegar timbrið á þeim er leigt?
Svarið má fá glögt og greinilegt í
Bandaríkjuunm. Þar hafa fjórir
fimtungar alls opinbers skóglendis
með ýmsum ráðum komist í v'ald
eistakra manna og félaga. Þó að
stjórnin þar kunni að vilja vernda
hag almennings og ná aftur þessum
opinberu eignum, þá vill það ekki
duga. Hér í landi er öðru máli að
gegna. Ontarip stjórnin, til dæmis
að taka, gefur ný skógarleyfi á ári
hverju; enginn hefir meira en árs-
leigu á skógarhöggslöndum þar, og
því getur stjórnin haft í hendi sér
að knýja fram hlýðni við þær regl-
ur, sem hún setur um skógarhöggið,
endurnýja ekki leyfið nema rækilegá
sé farið eftir tilsettum skilyrðum.
Þau skilyrði verða ríkari og harðari
með ári hverju. En aðalkosturinn
við þessa tilhögun er þó sá, að borg-
urum landsins er í lófa lagið, að
framtíð skóganna sé borgið.
Að svo komnu er varla við því að
búast, að stjórn Canada taki að sér
skógarumsjón og rækt með sama
hætti og stjórnir Frakklands eða
Prússlands gera. Til þess þyrfti
landstjórnin .að vera fastari í sniði
og skorðum, en nú á sér stað hér í
landi. En eigi að síður má vel ætl-
ast til þess, að stjórnin geri meira
en hirða afgiftir ar skógarhöggs-
leyfum, og skifta svo skógartekjun-
um með sér og hinum stóru félögum
er skógana leigja, að almenningur
fái minsta partinn.
Fyr á dögum, þegar stjórnir voru
breyzkar, gerðu leyfishafar sig
heimakomna og settu sér sjálfir lög
og reglur. Þeir hjuggu jkóginnn
eins og þeim leizt og hentast þótti—
fóru ekki eftir neinum reglum, sem
síðar urðu þeir háðir, svöruðu ekki
neinum gjöldunr til skógarvarða.
Þegar bygðin færðist út, batnaði
um að tvennu leyti: þá fékst meiri
markaður fyrir við og stjórnir fengu
meiri hug og aðhald til eftirlits.
Menn hættu smásaman að skoða
skóginn sem auðn eða “wilderness”
og gættu þess, að hann gat orðið
tekjugrein. Skógarhöggsmenn fengu
meira aðhald með ári hv'erju. Skóg-
fræðingar fóru að flytja sínar
kenningar um eyðingu skóga af
manna völdum og um þann leynd-
ardóm að halda þeim við um aldur
og ævi. Almenningur vaknaði við
og tók að veita þessu efni eftirtekt
og athuga. Menn fóru að skilja, að
hér var um geysimikil auðæfi að
gera og ætlast til þess af landstjórn-
1 armönnum, að þessi eign almenn-
ings væri vernduð og gerð arðber-
andi, og þær kröfur styrkjast með
ári hverju. Það er orðið allra
manna álit, að þótt stórfé-
lögin, sem leyfi hafa til skógar-
höggs, séu nauðsynleg, þá sé aðferð
þeirra svo varið, að framtíðinni
stafi þaðan lítil heill. Þegar skóg-
ur er lagður að v'elli i Canada, þá
liggur 'iann niðri fyrir fult og alt
eða rís upp í verra og lélegra standi
en áður. Ráðið gegn þessu er ekki
það, að bægja skógarhöggsmönnum
burtu frá skógunum, heldur að gera
þá háða því valdi, vizku og bol-
rnagni, sem landstjórnin á að hafa
til að bera, en hún á að bera ábyrgð
fyrir landsmönnum, að vel sé séð
fyrir hag þeirra bæðl i nútíð og
framtíð.
Tekjur lands vors af skógarhöggi
eru, sem sagt, meiri en tekjurnar af
hveiti uppskerunni. Og þess verð-
ur ekki langt að bíða að sú atvinnu-
grein nær rétti sínum til fulls. Sú
kemur tíðin, áður langt um líður, að
kjósendur munu ganga eftir því við
þingmannaefni á kjörfundum, að
þeir fylgi hollri stefnu í þessu máli
—að skógarhöggi landsins verði
stjórnað eftir vísindalegum reglum.
eftir því sem bezt gerist í öðrum
löndum.
Skógarnir hér leggja miklu minna
til auðæfa landsins, en vera ætti, og
allra sízt er vel fyrir tekjunum af
þeim séð í framtíðinni. En hver
ráð hafa skógfræðingar að gefa um
þetta efni? Um það eru skiftar
skoðanir milli þeirra og leyfishafa.
Skógfræðingar segja þá, sem slíóg-
inn höggva, ganga í hann og fella
það, sem þeim gott þykir, án nokk-
urs tilits til þess, hvað skóginum
Hður í framtíðinni, og stafi þaðan ó-
hemju eyðsla, sem aldrei verði bætt
að fullu.
'En um eitt atriði eru þessir flokk-
ar sammála, og gera hvað þeir geta
til að vinna þar að í sameiningu, en
það er um eyðingu skóga af bruna.
Gegn því böli berst hver og einn,
sem skógum landsins vill v’erða að
liði. Vér erum að tapa skógunum í
landinu, ekki af því að þeir séu
högnir, heldur af því, að þeir eru
brendir. Sá þátturinn í sögu lands
vors, sem hljóðar um skógabruna,
er í sannleika sorglegur. Af þeim
hefir stafað bæði óvirðing og vand-
ræði ,og fátækt. Vér borgm 30—
40 dali fyrir þúsundið af hvítfuru.
Afar okkar og feður hefðu, ef þeir
hefðu haft á því hug og vit, getað
haldið þeim prís niður um 75 per-
cent. Húsgagnasmiðjur borga um
500 dali fyrir bol af valhnotartré.
Hver olli þeirri v'erðhækkun, nema
forfeður okkar í Ontario, er hjuggu
valhnot í eldinn og vermdu fingur
sína við bál af gulli? Landsnytjar
eru ekki eign þeirra, sem nú lifa,
heldur allra kynslóða, sem eftir oss
koma í landi þessu. Eitthvað á
þessa leið fórust Sir Robert Borden
orð nýlega, og voru lofuð, fyrir hve
mikla framsýni þau bæru vott um;
þau voru lík þvi, sem landstjórnar-
menn tala, — hljóma vel í veizlum
og á málfundum, en vilja gleymast í
hinu daglega stjórnarstrith
Skógareldar eru dýrir, sem þjóð-
in fær að finna, því að reikningarn-
ir fyrir þá koma daglega. í British
Columbia, til dæmis að taka, voru
skógfræðingar settir til að kanna 20
miljónir ekra af skóglandi; þeir
komust að raun um, að helmingur
þessa lands hafði eyðst af eldi á
síðasta aldarfjórðungi. Stórir skóg-
ar af beztu Douglas furu hafa eyðst
þar fyrir eldi„ en í stað þeirra er
komið lélegt stóð af “jack-piue”, sem
enginn vill kaupa. Það sem eyðst
hefir á þessu svæði einu, er talið
vera um 30 biljónir feta af trjávið,
eða sjöfalt meira, en alt skógarhögg
landsins nam árið 1912. í Alberta
hefir eldur'igeysað i skóginum í
austurhlíð Klettafjalla, og síðan má
fylkið heita skóglaust. í Manitoba
hefir eldur gert feiknamikið tjón á
skógum og enginn fær með tölum
talið, hvern skaða Ontario hefir
beðið af eldi, er geysað hefir í
skógum fylkisins hvað eftir annað.
Frá Quebec er sömu sögu að segja.
New Brunswick hefir sömuleiðis
orðið hart úti, einkanlega meðfram
járnbrautum. í því fylki varð sá
mesti skögareldur, sem sögur fara
af í allri Ameríku, árið 1825, er
skógarbelti, 80 mílna langt og 25
mílna breitt, brann til kola á níu
klukkustundum. í þeim bruna fór-
ust 100 manns, fjöldi gripa og ná-
lega öll villidýr. Eldur hefir geysað
yfir fjórða part Nova Scotia fylkis,
1,986,000 ekrur, og svo vandlega
eytt skóginum, að varla fanst þar
tré cftir, er til verzlunarvöru megi
hafa. Nýlega bættist þar við, að etd-
ur eyddi skógi á hálfri miljón ekra.
Af þessu má sjá, að orð ræðu-
snillinga um “ótakmarkaðan skógar-
auð”, er orðasnillin tóm og ekkert
annað. Vér ' eigum ekki nema
fjórða part af verzlunartimbri á við
það, sem Bandáríkin eiga. Sir
Clifford Sifton hefir reiknð út, að
ef skógar í Ontario eru eyddir og
’irendir í næstu 30 ár, á borð við
það, sem nú á sér stað þar, þá verði
þar skóglaust að þeim tíma liðnum.
Ef Bandaríkin eyða sínum skógi,
eins og þau keppast nú við að gera,
þá mundi Canada geta lagt til þann
við, sem við þarf í norðurparti álf-
unnai^ í að eins sjö ár. Síðan Can-
ada fékk stjórnarskrá, fyrir gildum
mannsaldri síðan, höfum vér kynt
brunafóm, sem meta má að minsta
kosti sex biljónir dala. í þau 48 ár,
sem síðan eru liðin, höfurn vér
stungið 21 trjábol i eldinn fyrir
hverja þrjá, sem klofnir hafa verið
til notkunar. Af skógum landsins,
sem fyrir voru, þegar bygð hófst
hér, hefir helmingurinn brunnið.
Það sem horfið hefir með þessu
hraparlega móti, ef metið væri til
peninga, með mjög lágu verði, þá
mundi það nema einni biljón dala,
og eru þó ótalin margskonar hag-
ræði, sem notkun þessá eydda auðs
hefði verið samfara.
Bálið sjálft v'eldur ekki alt af
mestu tjóninu í skógi, heldur það,
sem á eftir því kemu’r, og ekkert
skilur eftir. Það er oft, að þó að
eldur hafi drepið ungu trén, fram-
tíðar von skógarins, þá standa hin
eldri, þau sem vel eru til verzlunar
hæf. En í far skógareldanna renn-
ur viðarbjallan, skorkvikindi, er
bora sér inn í kjarna trjánna og
smjúga um þau fram og aftur, svo
að ófær verða til notkunar. Það sem
eldurinn skilur eftir, hirða skorkvik-
indi þessi. Á hverju ári skemma þau
timbur, sem metið er til 50 miljóna
dala.
Eldurinn verður þar magnaðast-
ur í skógi, sem honum er minst við-
nám veitt, eins og huglausum
gikkjum er öllum farið. Ef hann
mætir öruggri mótstöðu, þá leggur
hann á flótta, sem bezt hefir sýnt
sig í Sviss og á Frakklandi og ann-
arsstaðar, þar sem skógameðferð
er í góðu lagi. Þar vita þeir varla
hvað skógarbruni er. Skógunum er
þar skipt í reiti, með göngum og
stígum, eins og vel bygðum bæjum,
svo að greiður gangur er að hv'erj-
um parti skógarins með slökkvitól, ef
í kviknar, en skógstigarnir sjálfir
varna útbreiðslu eldsins. Háir turnar
eru bygðir, en þaðan sést víða vega
yfir skóginn, ef reykur kemur upp
einhversstaðar, er hægt að kalla á
hjálp í tíma, til að slökkva. Það er
eitthvað annað en í Canada, og má
skjótt við bregða og margt gera, þó
ekki sé alt eins fullkomið í þessu
efni til að byrja með og í gömlu
löndunum í Evrópu.
Flestir skógareldar koma af manna
völdum. Það kemur fyrir, að þeir
byrja af eldingu, eða af þvl að í
þurru laufi kviknar af því sólar-
geisla leggur á það gegn um flösku-
SCHOOLS and COLLEGES
Buswss and Proíessional Cards
SUCCESS BUSINESS COLLEGE
WINNIPEG, MANITOBA
ByrjiS rétt og bvrjiS nú. I.æriS verzlunarfræSt — dýrmætustu
þekkinguna, sem til er í veröldinni. LæriS 1 SUCCESS, stærsta og
bezta verzlunarskólanum. Sá skóli hefir tiu fltibú 1 tíu borgum Can-
adalands—hefir fleiri nemendur en allir keppinautar hans i Canada
til samans. Vélritarar úr þeim skóla hafa hæstu vcrðlaun.—Útvegar at-
vinnu — hefir beztu kennara -— kennir bókhald, stærSfræði. ensku,
hraSritun, vélritun, skrift og aS fara meS gasolín og gufuvélar.
SkrifiS eSa sendiS eftir upplýsingum.
F. G. GARBUTT D. F. FERGUSOV.
President. Principal
E. J. O’STJIiMVAN,
M. A. Pres.
Members of the Commercial Educators’ Association
Stærsti verzlunarskóli I Canada. Býr fólk
undir einkaskrifara stöðu_ kennir bókhald,
hraSritun. vélritun og aS selja vörur.
Fékk hæstu verðlaun á hehnssýningunnl.
Einstaklingskensla. Gestir velkomnir, einkum
kennarar. öllum nemendum sem það eiga
skilið, hjálpað tU að fá atvinnu.. SkrifiS, kom-
iS eSa fóniS Main 46 eftir ókeypis verSlista
meSmyndum.
THE WINNIPEG BUSINESS COLLEGE
222 Portage Ave. Cor. Fort Street.
Enginn kandídat atvinnulaus.
gler, eða af loftsteini, en yfirleitt er
það maðurinn, sem er orsök í þessu
brunatjóni, hann kveikir i skógum
og leiðir feikna tap yfir alda og ó-
borna í þessu landi.
Tildrögin eru margvísleg. Úr
lestum járnbrauta fljúga neistar og
af eldum þeirra, sem járnbrautir
byggja, er hafa lagt miljónir skóga-
ekra í eyði. * Nýbyggjarar, er ryðja
vildu lönd sín, hafa gert álíka að
verkurn. Ferðalangar, er úti hafa
legið, landmælingamenn og málm-
nemar, hafa allif lagt sinn skerf til
eyðileggingarinnar. Elfargrímar,
er ferðast hafa upp og ofan fljót
með skógi taöxnum bökkum, hafa
margoft byrjað stóra elda með eldi
úr pípu sinni, með þvi að slökkva
illa soðelda sína og margháttuðu
kæruleysi. Frá þreskivélum og vél-
um, sem í skógarvinnu eru brúkað-
ar, hefir margan neista lagt, sem
orðið hefir að stórum skógareldi, en
öll stafa þau af kæruleysi, vanþekk-
ingu eða síngirni. Við þeim verður
að gera með því að vísa fólkinu á
hið rétta og með hörku laganna.
Margur heldur, að skógarbál fær-
ist frá einu trjálimi i annað, hendi
sund milli limanna, en svo er ekki.
Slíkt kemur fyrir að vísu, en al-
mennast er það, að loginn læsir sig
eftir jörðinni í þurru laufi, könglum
og rusli, sem við trjáræturnar ligg-
ur. Þar sem skógarbotninn er
hreinn eins og í skógi, þar sem
mannshöndur hafa ekki nærri kom-
ið, eða þar sem hann er vandlega
hreinsaður, þar kemst eldurinn ekk-
ert áfram, og deyr út. Þó að eld-
urinn geti kviknað af ótal orsökum,
þá þarf þetta ævinlega að vera sam-
fara, að skógarbotninn sé óhreinn, til
þess að eldurinn nái að breiðast út.
Hér er komið að því, sem n^esta
þýðing hefir í meðferð skóga í þessu
landi, að því er eldv'örn snertir —
hvernig skógum verði haldið hrein-
um, svo að gagn sé að, án gífurlegs
kostnaðar. Skógarhöggi er nú svo
hagað af flestum, að bæði er hættu-
legt og ódrjúgt. Þegar búið er að
fella trén, eru limar höggnar af,
bolurinn sagaður og fluttur þurtu
þegar í stað. 1 slóðum skógarhöggs-
manna, finnast því hvarvetna limar
• *
og greinar, storar og smaar, með
laufi sínu, og verða mjög eldfimar
á einu eða tveim missirum. Ef
þessar greinar væru vandlega
sniðnar, sv'o að þær lægju á jörðinni
undir áhrifum raka og fúa, þá
mundu þær alls ekki geta brunnið
eftir fáein ár. En með því að þær
haldast á lofti af liminu og smærri
öngum, þá verða þær eldfimar og
haldast svo þurrar og skrælnaðar
svo árum skiftir, og fuðra upp, ef
neisti kemur í þær.
Enginn skógarvörður ber á móti
því, að kurl skógarhöggsmanna sé
afar hættulegt fyrir skógana. 1 Ev-
rópu og Bandaríkjunum er gert við
þessu og kvistum brent í köstum
eða þá dreift, og fer aðferðin eftir
því sem hentast og ódýrast þykir.
Þetta atriði er merkilegt og má
ekki dragast að gera gangskör að
því að koma því í viðunanlegt horf.
Kostnaðinn við að hirða kurlið,
mætti leggja á leyfishafa.
Það er vitnalega rétt mælt, að
landsnytjar tilheyri ekki einni kyn-
slóð, heldur öllum, sem í landinu
verða bornar. En hver sem tekur
eftir þ>ví, hve ódjörf eða eftirgangs-
lítil stjórnin er í sumum pörtum
lands vors, er knúður til að komast á
þá skoðun, að lítið tilit sé tekið til
hinna óbornu og framliðnu borgara
þessa lands. Dauðir menn og ófædd
börn greiða ekki atkvæði.
Nú er ekki svo að skilja, að alls
ekkert sé gert í landi voru til að
verja skógana, því að öll fylkin hafa
þegar byrjað á s^ógvörnum. Ont-
ario ver fjórðung miljónar til elds-
varna i skógum árlega, og hafði 900
manns til þess verks fyrir tveim ár-
um síðan. Úr landssjóði og sjóðum
annara fylkja, er varið um miljón
dölum árlega í þessu skyni, en þeir,
sem skógarleyfi hafa, svo og járn-
brautir, leggja fram hálfa miljón ár-
lega. En svo mikið er í húfi, að
þessar upphæðir hljóta að vaxa
með ári hverju og það stórkostlega.
Að stjórnirnar, járnbrautir og skóg-
arhöggsmenn taka höndum saman í
þessu skyni, spáir góðu um árang-
urinn.
Víg á veiðum.
Meðal margra veiðimanna er
sóttu eftir öndum Í sefinu við
Rauðárósa, voru þeir Wright
málningar-contractari hér úr borg-
inni og með honum franskur mað-
ur að nafni Ducharme. Þ.eir höfðlu
kænu til að flytjast á yfir kílana
og eitt sinn er þeir lentu við háan
sefbakka, flaug upp andahópur
skamt frá þeim. Þeir skutu báðir
a£ byssum sínum, en í sömu svipan
•féll Duchorme dauður niður, fé-
lagi hans hafði skotið1 hann í höf-
uðið, og var það ærið til bana;
höfuðið á banninum sundraðist er
hann var skotinn á svo stuttu færi.
Sá sem vígið vann lagði liki'ö í bát-
inn og leitaði mannabygðar, en
viltist margar klukkustundir innan
um ósana, því aði sefið er hátt og
kílarnir straumlausir. Loks hitti
hann á veiðimenn er vísuðu hon-
um til vegar. Var úrskurðað af
‘coroner’, að ekki þyrfti kviðklóms
rannsóknar, með því að um voða-
skot væri að ræða.
Þœr hjálpuðu henni
dásamlega.
MlíS. II. BEST SEGIR ALIT SITT
UM ‘ DODD’S KIDXEY PILLS”.
Kona úr Alberta talar fyrir munn
kvenna Vesturlandsins pesar hún
segir, að “Dodd’s Kidney PUls”
séu beztu vinir kvenfólksins.
Retlaw, Alta ------------ (Sér-
stakt). "Dodd’s Kidney Pills hjálp-
uðu mér dásamlega.” pannig kemst
Mrs. H. Best að orSi, kona, sem hér
dvelur og nýtur virSjngar allra.
Mrs. Best talar fyrir munn mörg
þúsund kvenna I Alberta. Mrs. Best
er lík öðrum konum í þvl, að hún vill
ekki mikið tala um veikindi sin. en
hana langar til aS konur, sem þjást
eins og hún gerSi, viti, aS þær eiga
vissan bata, ef þær nota “Dodd’s
Kidney Pills.” “Eg er fyllilega á-
nægS meS þær, þær hjálpuSu mér
dásamlega,” segir hún, “og ykkur er
velkomiS aS segja alþjöS, hve mikiS
eg á þeim aS þakka.”
Konur, sem ltSa hljóSlaust, geta
fengiS bata án þess mjkiS beri á.
Heilsan bilar, ef nýrun eru ekki /I
lagi. Ef þau eru heilbrigS, helzt
blóSiS hreint og ef bióSiS er hreint,
er allur llkaminn hraustur. Dodd’s
nýrna pillur lækna nýrnaveiki. pvl
eru Þær kallaSar “bezti vinur kven-
fólksins.”
Dodd’s Kidneý Pills. 50e. askjan,
eSa sex öskjur fyrir $2.60, hjá öllum
smásöium, eSa The Dodd’s Medicine
Co., Ltd., Toronto. Canada.
E. J. Skjöld,
Lyfsali
Horni Simcoe & Wellington
T»U. Garry 4368
Dr. Bearman,
Þekkir vel á
Augna, eyrna, nef, kverka sjúkdóma
og gleraugu.
Skrifstofutímar: 10-12, 2-5 og 7-8
Tals. IM. 4370 215 Simerset Blk
Dr. R. L. HURST,
Member of Royal Coll. of Surgeons,
Eng., fltskrlfaSur af Royal College of
Physicians, London. SérfræSingur I
brjóst- tauga- og kven-ojúkdðmum.
—Skrifst. 306 Kennedy Bldg., Portage
Ave. (4 móti Eaton’s). Tals. 14. «14.
Heimili M. 2696. Timl til viStals:
kl. 2—5 og 7—8 e.h.
Dr. B. J. BRANDSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Telephone garry 320
Offick-Tímar: 2—3
Heimili: 776 Victor St.
Telephone garry 321
Winnipeg, Man.
Dr. O. BJORNSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
iTg.f.ihonb garrv 32»
Office-tímar: 2—3
HEIMILII
764 Victor Str»et
Telephonei garry T63
WÍHnipeg, Man
Dr. W. J. MacTAVISH
Officb 724J Aargent Ave.
Telephone Aherbr. 940.
í 10-1* f. m.
Office tfmar -( 3-6 e. m.
( 7-9 e. m.
— Hhimili 467 Toronto Street —
WINNIPEG
telbphonk Sherbr. 432
Dr- J. Stefánsson
401 BOYD BLDG.
Oor. Portage and Edmontsn
Stundar eingöngu augna, eyrna,
nef og kverka sjúkdóma. — Br
aS hitta frá kl. 10—12 f. h. o*
2—6 e. h. — Tnlsími: Maln 4742.
Helmlll: 105 Oliiia St. Tnlsíml:
Garry 2315.
J. G. SNŒDAL
TANNLŒKNIR.
ENDERTON BUILDNG,
Portage Ave., Cor. Hargrave St
Suite 313. Tals. main 5302.
Dr. A. A. Garfat,
TANNLÆKNIR
614 Somerset Bldg. Phoiie Maln 57
WINNIPEC, MAN.
Skrifstofutímar: Tals. H. 1624
10-12 f.K. og 2-4 e.h.
G. Glenn Murphy, D.O.
Osteopathic Physiclan
637-639 Somerset Blk. Wlnnipeg
Vér leggjum eérstaka áherzlu 4 aB
selja meSöl efttr forskriftum lækna.
Hin beztu melöl, eem hægt er aS f4,
eru notuS eingöngu. fegar þér kom-
18 meS forskriftina til ror, meglS þér
vera viss um aC (4 rétt þaS aera
læknirlnn tekur til.
COLCLEUGH * * CO.
Xotre Dame Ave. og Sherbrooke SL
Phone Garry 2690 og 2691.
Glftlngaleyflsbréf seld.
Lœrið símrítun
LæriS slmritun; járnbrautar og
verzlunarmönnum kent. Verk-
leg kensla. Engar námsdeildir.
Einstaklings kensla. SkrifiS eft-
ir boSsriti. Dept. “G”, Western
Schools, Telegraphy and Rail-
roading, 607 Builders’ Excliange,
Winnipeg. Nýir umsjðnarmenn.
Mrs. [. Coates-Coleman,
Sérfræðingur
Eyöir hári á andliti, vörtum og
fæöingarblettum, styrkir veikar
taugar meö rafmagni o. s. frv.
Nuddar andlit og hársvörö,
Biðjið um baekling
Phone M. 996. 224 Smith St.
TH0S. H. JOHNSON og •
HJÁLMAR A. BERGMAN,
íslenzkir lógfræðiagar,
Skrifstofa:— Room 811 McArthur
Building, Portage Avenue
Aritun: P. O. Box 1658.
Telefónar: 4503 og 4504. Winnipeg
GARLAND & ANDERSON
Arni Andenon £. P Onrtaæd
LÖGFRÆÐINGA*
801 Electric Railway Chambara
Phone: Main 1561
Joseph T. Thorson
islenzkur lögfræðingur
Aritim:
ClMPBEll, PITBLADB S DflMPflNY
Farmer Building. • Winnipeg Man.
Phon« Main 7540
Gísli Goodman
TINSMIÐUR
VÉRKSTŒÐI:
/ Homi Toronto og Notre Dame
A. S. Bardal
843 SHERBROOKE ST,
selnr líkkistur og annast
nm útxarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
ra’». He'mili Gctrry 21 61
„ OfVtce „ 300 eg: 370
Thorsteinsson Bros.
& Company
Syggja hús, selja lóðir, útvega
lán og eldsábyrgð
Fón: M. 2992. S15 Sommet Bld«.
Helinaf.: G. 7SC. Wlnlpec, M»"
Sálmabókin.
Hin nýja sálmabók kirkjufé-
lagsins er nú til sölu hjá féhirði
félagsins herra Jóni J. Vopna.
Utanáskrift Box 3144 Winnipeg
Man. Afgreiðsla á skrifstofu
Lögbergs.
Bókin er sérstaklega vönduð að
öllum frágangi. Kostar $1.50,
$2.25, $275, eftir gæðum bands-
ins; allar í leðurbandi. —
Þessi sálmabók inniheldur alla
Passíusálma Hallgríms Pétursson-
ar og einnig túð viðtekna messu-
form kirkjufélag-sins og margt
fleira, sem ekki hefir verið prent-
að áður í neinni íslenzkri sálma-
bók.