Lögberg - 02.08.1917, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAtfiísjs 2. ÁGÚST 1917
Heilbrigði.
Eins og frá er skýrt á öSrum staö
í blaöinu er nýlega útkomin bók á ís-
landi eftir Sigurð Magnússon lækni
á Vifilstööum. Bókin heitir “Berkla-
veiki og meöferö hennar”. Lögberg
birtir 2—3 stutta kafla úr þessarl
bók í heilbrigðisbálki blaðsins og
væntir þess að lesendur fagni þvi.
Meðferð í heimahúswn og atvinna.
Hvernig á eg aö haga mér þegar
heim er komiö af Heilsuhælinu ?
Hvaö má eg^starfa, og hve mikiö má
eg starfa? í>annig spyrja margii
aö heilsuhælisvistinni lokinni.
f>egar svara á þessum spurning
um, þá er fyrst og fremst þess aö
gæta, aö berklavcikin er langvinnur
sjúkdómur. Hún er ekki eins og
skarlatssýki og mislingar, sem alger-
lega eru um garð gengnir eftir stutt-
an tíma. Þó aö öll einkenni berkla-
veikinnas séu horfin, þá gcta gerlarn
ir leynst í líkamanum svo árum skift-
ir, og sjúkdómurinn brotist út aftur
sérstaklega ef óvarlega er farið. í
vissutn skilningi á heilsuhcelismeð-
fcrðin að vara alt lífið. Auðvitað
getur hvíldin sjaldnast verið eins
mikil og á heilsuhælum og þarf held-
ur ekki að vera, enda leyfa sjaldnast
kringumstæður og efnahagar slíkt.
Hins vegar verða nienn að kappkosta
aö lifa eftir reglum heilsitfræðinnar
og varast sem mest of mikið strit og
erfiði, sérstaklega fyrstu árin 'eftir
heilsuhælisv'istina, þau árin, sem hætt-
ast er við að sjúkdómurinn taki sig
uppaftur.
Afarnauösynlegt er að hafa rúm-
góð, Ioftgóð og björt húsakynni, og
varast of mikinn ofnhita. Þetta e:
raunar hægra sagt en gjört, því þó
að húsakynni séu í sjálfu sér góð, þá
er ekki víst að allir heimamenn séu
jafnfíknir í gott loft og opna glugga,
svo hinn fjarverandi heilsuhælissjúk-
lingur nevðist stundum ti lað hag?
sér eftir öðrum, til þess að heimilis-
friðurinn fari ekki út um þúfur. En
oft má með lægni sannfæra menn un.
það, að gott loft sé öllum fyrir beztu.
Fceðið þarf að vera nægilegt og
holt, en það er alls ekki sama sem
dýrt. Hinar ódýrustu fæðutegundir
cru oft og einatt hinar hollustu. Vísa
eg í þvi efni til kaflans um matinn,
hér að framan. Því hagsýnni sem
menn eru í matarkaupum og matar-
tilbúningi, því meira af mörkutn má
leggja til góðra húsakynna og þv:
fleiri geta hvildarstundirnar orðið.
Þá er eftir mesta vandamálið —
starfið.
Hve mikið starfsþolið er, er auð •
vitað undir því komið, hve mikil brögð
hafa verið að veikinni, og hve mikl-
um bata hefir hlotnast að ná. Er.
þó að maðurinn virðist heilbrigður,
þá má hann á engan hátt ofreyna sig.
Hann verður að byrja gætilega, með
2—3 vinnustundum á dag, og svc
smámsaman auka vinnutímann, eftir
þvi sem máttur og heilsa leyfir, er.
helzt aldrei hafa mjög langan vinnu-
tíma, og mjög mikilli stritvinnu
verður hann að hliðra sér hjá, t. d
að bera þungar byrðar, láta upp
þunga bagga og þess konar. Að
öðru jöfnu er betra að vinna úti en
inni. Létt heyvinna, svo sem rakstui,
þolist oft vel, en sláttur miður. Að
vera í heyum á vetrum er óholt vegna
ryksins, en ef ekki verður hjá þv:
komist, má reyna að nota “rykgrímu”.
Sjómenska er varhugaverð, því þó
sjóloftið sé hreint og heilnæmt, þá er
loftið undir þiljum v'enjulega ilt og
ónógt og vinnan helst til erfið með
köflum. Ýmsa handiðn þola menn
oft vel, svo sem smíðar, sömuleiðis
keyrslu, sendiferðir, búðarstörf, fisk-
vinnu. Við venjuleg hússtörf kvenna
kemur það sérstaklega til greina, að
vinnutíminn sé ekki of langur.
Annars er hægra um að tala en i
að komast, því fjárhagurinn gerir
sinar kröfur og oft er örðugt að fá
þægilega vinnu, en hafa verður það
hugfast, að með óvarkárni og ofmik-
illi vinnu geta menn á stuttum tima
rifið það niður, sem bygt var upp með
heilsuhælisferðinni.
Það er ekki síður nauðsynlegt að
nota fristundir sinar rétt — eftir á-
stæðum til hvíldar eða skemtigöngu,
en forðast skemtanir, sem hafa næt-
urvökur og of mikið erfiði í för með
sér, eða ryk og óloft.
Naúðsynlegt er að vera á verði, et
einhver sjúkdómseinkenni, ljós eða
óljós, koma fram, svo sem þreyta,
megurð, nætursviti o. s. frv'. Og
sjálfsagt er að mæla líkamshitann oft.
Einnig ríður á að fara vel með sig
ef kvefsótt eða annan farald ber að
höndum. Auðvitað getur endurnýj-
uð heilsuhælisvist verið nauðsynleg,
ef sjúkdómurinn er að taka sig upp
aftur. En ef því verður ekki við
komið, verður að lifa eftir nákvæm-
um heilsuhælisreglum í heimahúsum,
að svo miklu leyti sem hægt er.
Fyrir þær konur, sem ekki hafa
náð fullum bata, er varasamt að hætta
á það að verða vanfœrar, því berkla-
veikin versnar stundum á meðgöngu-
tímanum eða eftir barnsburð. Um
hættuna gagnvart barninu er áður
talað.
Aðrar lcekningatilraunir.
Oft spyr sjúklingur lækni hvort
hann geti ekki fengið “einhv'erja inn-
töku, sem eyði berklunum”. Þvi
miður verður læknir að svara, að slík
lyf hafi enn ekki fundist. Raunar
hefir frá alda öðli mesti aragrúi af
lyfjum verið reyndur við berklaveiki,
og ný og ný lyf hafa komið á mark-
aðinn með ári hverju, en engin þeirra
hafa komið að verulegum notum. Að
vísu geta margs konar lyf, svo sem
venjuleg sóttvarnarlyf, drepið berkla-
gerlana utan líkamans, en sá galli er
á, að þau eru ekki síður skaðleg
frumum líkamans en gerlunum. Ann-
að mál er það, að lyf gefa komið að
gagni, þegar um sérstök sjúkdómsein-
kenni er að ræða, svo sem hósta,
meltingarkvilla, sting o. s. frv. En
sparir skyldu menn vera á slíkum
fyfjum og ekki taka þau nema eftir
læknisráði, því óþörf lyfjanotkun er
venjulega óholl. Ástæða er til að
vara menn við skrum-auglýsingum
um undra- og leynilyf, sem sögð eru
óbrigðul við berklaveiki. Sum þess-
ara Ivfja eru skaðleg, en öll eru þau
gagnslaus. Eru þau til búin að eins
í gróðaskyni, því ætíð er nóg til af
trúgjörnum mönnum.
Hugsanlegt er það þó, að einhvem
tima takist að finna lyf, er að gagni
megi koma, og eins er það ekki ó-
sennilegt, að mönnum takist að finna
“bóluefni”, er geri menn óhæfa fyrir
sjúkdómnum, á líkan hátt og bólu-
efni ver menn bólusótt. Fyrir nokkr-
um árum fann Behring aðferð til
þess að gera kálfa ónæma fyrir
berklaveiki. Hann notaði “bólusetn-
ingu” með berklagerlum úr mönnum,
en því miður urðu kálfarnir að eins
ónæmir um stundarsakir, í mesta lagi
eitt ár.
Tuberkúlínið, sem áður er nefnt,
hafa menn einnig allmikið notað til
lækninga, en með vafasömum árangri.
Eina lækningaraðferð má nefna,
sem komið hefir að góðu liði, og er
hún í því fólgin, að sjúku lunga er
þrýst satnan tneð lofti ('Pnevmoth-
orax-aðferð). Svo miklu lofti er dælt
inn í lungnapokann, að lungað þrýst-
ist saman og stöðvast, og á því hægra
með að gróa. Er slíkt þó varla ger-
andi, nema annað lungað sé að miklu
eða mestu leyti skemt, en hitt að
mestu heilbrigt, því að önduUarstarf-
ið lendir þá á því.
Þó að aðferð þessi hafi óefað
bjargað lífi margra sjúklinga, þá á
hún ekki við allan þorra þeirra.
Það mun óhætt að segja, að Heilsu-
hælislækningin, eins og henni hefir
verið lýst hér að framan, er og verð-
ur undirstöðuatriðið í lækningu
brjóstveikra manna, og þó að síðar
komi fram ný lyf og nýjar aðferðir,
þá verður heilsuhæilsmeðferðin, eða
meðferð bygð á sama grundvelli,
ætíð í gildi.
Hvað segir Heimsk.
við þessu?
í blaðinu “Londoh Times” 24. júni
birtist eftirfarandi grein:
“Merkilegt dæmi um eyðslu á opin-
beru fé kom fram í Stratford lög-
reglustöðinni í gær; þegar kaupmað-
ur, sem Sarnuel Schneiderman heitir
og heima á í Broadway var kærður
fyrir það að hafa undir höndum
þrettán pör af canadiskum hermanna-
skóm.
5. júní fór Sergeant Mitchell, sem
tilheyrir canadisku lögreglunni þang-
að sem hinn kærði verzlar og sá þar
marga skó með hermerki canadisku
stjórnarinnar, en hann sá ekki það
einkenni, sem á að merkja með skó
eða aðrar vörur, sem óhæfar teljast.
Hann kallaði á lögregluna og kvaðst
hinn kærði hafa keypt þessa skó ásamt
öðrum skóm af manni er Jacob héti
i Sandi Row í London. Þá var sent
eftir þessum Jacob. Hann kvaðst
hafa selt hinum kærða skó, sem hann
hefði keypt á uppboði stjórnarupp-
boðshaldara.
Jacob þessi sagðist hafa keypt þús-
undir af skóm af stjórnaruppboðssöl-
um, sem ynnu fyrir stjórnina, og
þessa skó hafði hann fengið þannig.
Sagðist hann stundum hafa borgað
14 cent fyrir þá ódýrustu en 50
cent fyrir þá allra dýrustu og beztu.
Þessa kvaðst hann hafa keypt á 30
cent: “Ekki er að furða þó þjóð-
skuldin vaxi'v varð dómaranum að
orði.
Málinu var slept, en dómarinn
sagði að þetta væri svo alvarlegt mál
að það ætti að rannsakast ofan i
kjölinn; ætti stjórnin ekki að leggjast
slikt undir höfuð.”
Þetta eru ekki staðhæfingar vorar;
það eru ekki orð hugsuð og skrifuð
af andstæðingum stjórnarinnar í
Canada, heldur eru það sögulegir við-
burðir og staðhæfingar fyrir rétti á
Englandi. Skórnir sem hér eru búnir
til úr pappír tmdir umsjón stjórnar-
innar og seldir þjóðinni fyrir $5 til
A8 og hermennirnir héðan áttu að
nota voru seldir þegar til Englands
kom fyrir 14 cent og hæst 50 cent sök-
um þess að þeir voru með öllu óhæfir.
Tugum þúsunda var þannig eytt til
einskis, en hefðu orðið tugum og
jafnvel þúsundum canadiskra borg-
ara að bana ef enska stjórnin hefði
gþki verið svo samrvizkusöm að vernda
líf canadisku drengjanna er stjórn
vor stofnaði þannig í hættu eða starfs-
menn hennar. Og hún hefir engum
þeirra hegnt; er því samþykk glæpn-
um með þögninni og samsek.
Hvað segir Heimsk. um þetta?
Friðartillaga feld.
Alllangar umræður urðu í þinginu
í Lundúnaborg á fimtudaginn um ti'-
lögu, sem James Ramsey McDonald
flutti, en Charles P. Frevelyan studdi.
Hinn fyrnefndi er jafnaðarmaður og
verkamanna þingmaður fyrir Leices-
ter kjördæmi, en hinn síðarnefndi er
þingmaður í írjálslyndaflokknum. Auk
hans var tillagan studd af Hastings
B. Lees-Smith úr frjálslyndaflokkn-
um, Philip Snowden jafnaðarmanni
og Arthur A. Ponsonby úr frjálslynda
flokknuni. Efni tillögunnar var tvens
konar: fyrst það að þingið lýsti því
yfir að samþykt »þýzka ríkisdagsins,
sem mælti með friðarsamningum, sé
í samræmi við þá stefnu sem Bretland
sé að berjast fyrir og að enska stjórn-
in sé beðin að lýsa því yfir enn þá
skýrt og skorinort í samráði við
bandamenn Englandinga fyrir hverju
sé verið að berjast og hvaða friðar-
skilmálum muni verða tekið. Hitt
atriðið í tillögunni var þess efnis að
þingið áliti kröfu Rússa sanngjarna
þar sem þeir fóru fram á það að á
fundum bandamanna framvegis þar
sem rædd væru hermál og friðarskil-
málar skyldu mæta fulltrúar kosnir af
fólkinu, en ekki einungis talsmenn
stjórnanna.
Macdonald kvaðst vita að minni
hluti manna væri enn þá með þessari
stefnu, en þeiin fjölgaði óðum og ef
alþjóðafundur væri hafður til þess
að ræða málið óhindrað þá mundi það
koma í ljós að tími væri kominn til
verulegra friðarstarfa; mundi þá
mega koma á friðarsamningum sem
ekki yrðu að eins að nafninu til, þann-
ig að farið yrði að búa sig til næsta
stríðs, heldur yrði það varanlegur
friður með sanngirni á allar hliðar.
Charles P. Frevelyan kvað fyrsta
skilyrðið fyrir sanngjörnum friði vera
það að allar stjórnir stríðslandanna
lýstu því yíir að þær væru fúsar til
sátta án landvinninga.
Eftir alllangar umræður var tillag-
an borin upp og feld með 148 atkvæð-
um gegn 19.
Á móti áfengisbanni.
Fulltrúanefnd ýmsra bindindis- og
siðferðisfélaga átti tal við Ottawa
stjórnina á fimtudaginn og fór fram
á það að hún lögleiddi algert vínbann
í Canada, en ef hún vildi ekki taka
þá ábyrgð á eigin herðar að hún þá
léti greiða atkvæði um málið við næstu
kosningar.
Nefndin sýndi fram á það með ó-
hrekjandi rökum hversu óviðurkvæmi-
legt það væri að eyða korni landsins
í eiturgerð, þegar þjóðin þyrfti eins
á því að haída til fæðu og nú væri
raun á. Sómuleiðis sýndi nefndin
fram á þá mótsögn að verið væri að
vernda mannafla og hagnýta sem bezt
allan vinnukraft að öðru leyti, en
þúsundir manna væru látnar vinna að
því að framleiða þá vöru, er til einsk-
'is annars væri en eyðileggingar.
Borden svaraði nefndinni þannig
að einhverjar breytingar mundu verða
gerðar á bannlögunum, en um þessar
kröfur báðar neitaði hann. Kvað svo
mikil og mörg störf liggja fyrir þing-
inu að ekki væri ábætandi og atkvæða-
greiðslu um málið kvað hann óheppi-
lega.
Göt á sauðargærunni.
Þegar O. Connor komst að fjár-
drættinum eða okrinu, þar sem Fla-
vells félagið setti upp eggjatylftina
um 16 cent og sópaði þannig í vasa
sinn $5,000,000 á einu ári, eftir því
sem skýrsla O. Connors segir, þá
fékk afturhaldsstjórnin andköf og
flýtti sér að láta þenna ólukku O’-
Connor hætta rannsókninni og skip-
aði þrjá menn til þess að rannsaka
hvort það væri rétt af honum að finna
þetta.
Mennirnir í þvottanefndinni eru
þessir: Henderson nokkur, sem er
lögmaður. er méð mestum dugnaði
varði auðfélag í Ottawa í janúar síð-
astliðnum, þegar það félag var kært
um okurverzlun. Henderson þótti vera
mjög duglegur þá í vörn sinni fyrir
auðfélagið á móti fólkinu. Annar
í nefndinni heitir Clarkson, sem verið
hefir önnur og hægri hönd Josephs
Flavelles, sem er formaður hins kærða
okurfélags. Þriðji maðurinn er Con-
nors nokkur, gamall félagi Armors
kjötverzlunar-félagsins í Chicago, en
canadiskadeildin af því félagi var
rannsökuð af O. Cannor og af hon-
um kærð um okurverð.
Þessi stutta skýring er eiginlega
gleggri og fullkomnari lýsing á at-
höfnum og einlægni afturhaldsstjórn-
arinnar, en nokkuð annað.
Tvöföld atkvæðagreiðsla.
Til þess að 'sýna þá krókavegi og
það óréttlæti sem Ottawa stjórnin
hefir í frammi, þarf ekki annað en
að benda á það að hún hefir skipað
í efri deildina menn. sem sæti áttu í
neðri deildinni, rétt eftir að þeir voru
búnir að greiða atkvæði á móti því að
fólkið fengi að segja álit sitt um her-
skyldulögin, en áður en málið kom
fyrir í efri deild. Með öðrum orðum
stjórnin hefir þá í neðri deildinni ti!
þess að greiða þar atkvæði um ákveð-
ið mál á móti rétti þjóðarinnar og
flytur þá síðan upp í efri deildina
nógu snemma til þess að þeir geti þar
einnig greitt atkvæði á móti rétti þjóð-
arinnar um sama málið. Þannig eru
af stjórninni vissum gæðingtim henn-
ar gefin tvö atkvæði um sama málið,
en slíkt er hin mesta ósanngirni.
Larsen’s Rheumatism Sanitorium
449 Main St. Phone: M. 4574.
Arkansan hvera aðferð er höfð við liðagigt, bakgigt og
húðsjúkdómum.
Gigt orsakast af þvagsjúkdómum í blóðinu; þig losnið
við það á þennan hátt.
Fimm ára reynsla við Arkansas hverina.
Hér eru taldir fáeinir af hinum mörgu sjúklingum, sem
geta sagt ykkur um lækninguna, sem þeir fengu í Larsen’s
gigtarhælinu.
Mrs. J. L. Knight, Ph. G. 399.
Mrs. A. H. Hoskings, 712 Portage Ave.
Mr. A. Corbett, Shipman Court, Suite 15.
Mr. W. H. Steadman, C.N.R. Weightmaster, Fort Rouge
Mr. A. W. Amott, Transcona.
Auglýsið í Lögbergi það sem selja þarf.
\T * • • • I • timbur, fialviður af öllum
Nyjar vorubirgðir tegur>dum, geirettur og ala-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarin*.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
---------------- Limlted..........
HENRY AVE. EAST - WINNIPEG
GÓÐAR VÖRUR!
SANNGJARNT VERÐ!
Areiðanlegir verkamenn
Petta er það sem hvern mann og konu
varðar mestu á þessum tímum. Heim-
sœkið verkstœði vort og þér sannfærist
um alt þetta. Nýjustu snið, lægsta verð
í bœnum. Velsniðin föt sem ætíð fara vel
H. SCHWARTZ & CO.
The Popular Tailors 563 Portagre Ave.
Phone Sh. 5574
Herskyldublað á móti Borden.
Blaöiö “Toronto Star”, sem stranR-
lega hefir fvlgt og fylgir herskyldu.
flytur ritstjórnargrein á fremstu síöu
á fimtudaginn þar sem þetta er með-
al annars: “Sir Robert Borden
veröur aö segja af sér; hann er meö
öllu óhæfur til þess aö vera forsætis-
ráöherra á stríöstímum; hann hefir
látiö alt fara í handaskolum sem hann
hefir snert á; og hann gerði þaö svo
aö segja ómögulegt að samsteypu-
stjórn yröi eöa Laurier gæti unnið
meö Borden ; meöferö herskyldumáls-
ins hefði ekki getað fariö ver úr hendi
en það hefir verið gert þótt þaö
lieföi veriö höndlaö af hinum óhreinu
höndum .Rogers i þeim eina tilgangi
að afla flokksfylgis. Borden ætti að
taka saman pjönkur sínar, fara úr
stjórnarstólnum og gefa þar ein-
hverjum hæfari manni tækifærið.”
*
8ÖLBKIN
SAtSKIN
S
Er ætt sú ein af beztu ættum landsins.
Jón Sigurðsson ólst upp á Rafnseyri hjá for-
eldrum sínum, og unnu þau honum mjög. pað
kom brátt í ljós hver maður í honum bjó og síðar
kom fram. Sáu þau að hann mundi verða fyrir-
mynd annara manna að háttprýði og öðru. 18 ára
gamall fór Jón úr foreldrahúsum og tók þá stúd-
ents próf, þar næst dvaldi hann 4 ár í Reykjavík.
22 ára gamall silgdi Jón til Kaupmannahafnar
og átti þar heima úr því til dauðadags, í 46 ár.
Eftir að Jón Sigurðsson hafði lesið málfræði
um hríð við háskólann í Kaupmannahöfn og tekið
tvö hin fyrstu próf með loflegum vitnisburði, fór
hann að lesa sögu íslands. Lagði hann svo mikla
stund á hana, að hann varð betur að sér í henni, en
nókkur annar maður, sem ísland hafði átt.
Blæddi Jóni þá í augum öll sú kúgun og alt
það böl sem hin íslenzka þjóð hafði orðið að líða
undir hinni dönsku stjórn. pað var sagan sem
hvatti Jón Sigurðsson fram á sjónarsviðið, það
var sagan, sem kveikti föðurlandsástina í brjósti
hans, það var sagan sem var bezta vopnið í hönd-
um hans í baráttu hans fyrir frelsi og rétti þjóðar-
innar. pegar Jón Sigurðsson kom til sögunnar voru
íslendingar undirokaðir á allan hátt af hinni óbil-
gjömu og þrællyndu dönsku stjórn. Engin þjóð,
aðrir en Danir, máttu verzla á íslandi og lands-
menn voru nauðbeigðir til að sæta öllu því, sem
þeir höfðu að bjóða, vörunum uppsprengdum og
skemdum, og ef nokkur var svo vogaður að kvarta
mátti sá hinn sami búast við að sæta afarkostum.
íslendingar voru af Dönum höndlaðir, sem þeir er
engann rétt áttu á sér. Barðir sem hundar og of-
sóktir á allan hátt. J7að er ekki furða þó íslend-
ingum, annari eins menningarþjóð og hún er nú
á dögum, sé kalt í þeli til Dana.
/ pað var Jóni Sigruðssyni að þakka að verzlun-
in var gefin frjáls við allar þjóðir. Er það eitt af
mestu og stærstu velferðarmálum fslands á nít-
jándu öldinni. Hann kom því til leiðar að mentun
og upplýsing var aukin í landinu, skólum var fjölg-
að og þeir endurbættir. Að þing var sett í landinu
var honum að þakka. Að Danir borguðu til baka fé
það, sem þeir með ofríki höfðu frá íslandi tekið á
hinum liðnu öldum, og að síðustu var það honum
að þakka, eftir 25 ára stranga baráttu, að ísland
fékk stjómarbót og Danakonungur (Kristján IX.)
færði landinu stjórnarskrá árið 1874 á þjóðhátíð
þeirri, sem haldin var í minningu þess, að þá voru
liðin 1000 ár frá byggingu íslands. pjóðhátíðin
var haldin á pingvöllum við öxará. Hinum fom-
helga þingstað íslendinga.
ótal margt fleira mætti telja til, sem Jón Sig-
urðsson gjörði fyrir íslenzku þjóðina. Hann hvatti
hana til allra framkvæmda og manndáða. Að Jón
Sigurðsson kom svona miklu til leiðar, kom til af
því að hann var gæddur meiri gáfum, en aðrir
menn, meiri þekkingu og meiri hæfilegleikum til
að vera foringi og leiðtogi þjóðarinnar. Hann var
allra manna fríðastur og höfðinglegastur með öðr-
um orðum hið mesta glæsimenni í sjón og fram-
komu, allra manna bezt máli farinn og ræður hans
rökstuddar og samfærandi. Hann hafði lag á að
laða alla menn að sér.
Einn merkur og mikilsvirtur maður, sem var
honum samtíða og þekti hann vel, hefir lýst Jóni
Sigurðssyni þannig: Jón Sigurðsson var meira
en meðalmaður á hæð, limaður vel og fríður sýn-
um, karlmannlegur á velli og prúðmenni í allri
framgöngu, svipur hans og viðmót höfðinglegt og
bar það með sér, að allir menn hlutu að bera lotn-
ingu og traust til hans, allir vissu að líf hans og
hegðun áttu það skilið. Enginn maður gat borið
honum á brýn hvorki orð né verk, sem ekki var
samboðið hinum göfugasta manni, í allri viðkynn-
ingu var hann ljúfur og göfuglyndur, svo hann
laðaði menn að sér, glaðlyndur var hann og allra
manna skemtílegastur í viðræðum, höfðingi í lund
og allra manna gestrisnastur, örlátur mjög, boðinn
og búinn að gera hvers manns bón, var hann því
vinsælli en dæmi munu til, í öllu lífi sínu einstak-
lega vandaður og ósérplæginn. Mótstöðumenn
hans gátu aldrei brugðið honum um neitt, sem
ekki var samboðið drenglyndum og ágætum manni
pað sem einkendi Jón Siðurðsson mest var
framúrskarandi kjarkur og staðfesta. Einkunn-
orð hans voru: “Aldrei að víkja”. Aldrei að víkja
í réttu málefni, og því fylgdi hann til dauða
dags. Hann var einarður maður, tók aldrei nærri
sér að tala það sem honum bjó í brjósti. En kunni
þó vel að stilla orðum sínum. Hann hafði glögga
skoðun á hverju málefni. <
Kona Jóns Sigurðssonar var Ingibjörg Einars-
dóttir. Voru þau bræðraböm. Hún var hin bezta
og ágætasta kona og manni sínum ástrík. Gjörði
hún alt sem hún gat til að gjöra manni sínum lífið
sem þægilegast. Hún unni öllu sem hann unni.
Hún hvatti hann í öllu, sem hann hafði hug á.
Hjónaband þeirra var hið'ástúðlegasta.
Allir íslendingar voru boðnir og velkomnir í
húsi þessara góðu hjóna, var það alla stund sam-
komustaður þeirra. Sótti þangað margur holl og
góð ráð. Gestrisnin og jjúfmenskan fylgdust þar
að. Allir sem þeirrar ánægju nutu að heimsækja
Jón Sigurðsson, minnast þeirra stunda með hug-
ljúfum endurminningum.
Nú hafið þið heyrt dálítið brot af sögu Jóns
Sigurðssonar, sem ekki er nema að eins ágrip af
hinu langa og mikla æfistarfi hans í þarfir hinnar
íslenzku þjóðar. peirrar þjóðar, sem hann helg-
aði alt sitt líf og alla sína krafta með þeirri dæma-
lausu óeigingirni. aðra eins ættjarðarást hefir
enginn íslendingur sýnt, hvorki fyr né síðar. Hann
vann nærri hálfa öld fyrir ættland sitt og þjóðina
sína endurgjaldslaust.
Er því Jón Sigurðsson viðurkendur af öllum
langmesti maðurinn sem ísland hefir átt. fslenzka
þjóðin á honum meira að þakka, en nokkrum
öðrum manni og meðan íslenzk tunga er töluð
munu hinar komandi kynslóðir geyma nafn Jóns
Sigurðssonar um aldur og æfi, með ást og virð-
ingu.
S. J.
Blaine, Wash-, 28. Marz 1917.
Kæri ritstjóri Sólskins!
Mig langar til að skrifa fáar línur í Sólskin, því
eg sé svo mörg böm gera það, sem eg kannast við.
Eg hefi nú lítið að segja, eg byrjaði að ganga á
enskan skóla í haust. Eg er búinn að ganga á ís-
lenzkan sunnudagsskóla í fjögur ár. Séra Sig-
urður ólafsson er prestur okkar og er hann mjög
góður við okkur bömin. Sumarið sem leið sungum
við bömin á barnaskemtun “Nú er úti Sólskin”.
Mér datt í hug að láta ofurlitla huldufólkssögu
hér með, því eg hugsa að bömin hafi gaman af
henni eins og eg, því eg er sólgin í þær.
Með vinsemd; lengi lifi ritstjóri Sólskins!
Jóhanna Rósenkranza Hafliðason, 8 ára.
Sagan er svona:
pað var víða langt til kirkju á íslandi og kom-
ust sumir ekki heim að kveldi. pað mátti því
einhver til með að vera heima til að hirða skepnur.
pað var á einum bæ að enginn gat verið heima á
aðfangadagskveldið. pegar fólk kom heim var
sá er heima var til að hirða skepnumar vanalega
dauður eða eitthvað að honum. í nágrenninu var
maður sem porleifur hét, dulur og einkennilegur
maður og hélt fólk að hann væri sálarlítill, svo
fólk var farið að kalla hann heiðna Leif, hann var
farinn að frétta það og orti hann þá þessa vísu:
porleifur heiti eg pórðarson
þektur af mönnum fínum,
hef eg aldrei þá heimsku von
að hafna skapara mínum.
porleifur bauðst til að vera á þessum bæ eina
aðfangadagsnótt og var það þegið. pegar fólk var
farið, þá hafði porleifur alt hreint og 1 góðu standi
svo tók hann fjalir úr góólfinu og gróf sér holu
þar undir, svo fór hann ofan í holuna og lét fjal-
imar yfir, en hafði rifu til þess að sjá, svo heyrði
hann að var komið inn og sá að það kom margt
fólk inn, og báru karl inn í teppi, gamli maðurinn
fór að tala um það að hann fyndi mannaþef. Fór
þá fólkið að lýsa í hvert hom og sagði að hér væri
engin maður. En karl lét sig ekki, svo það hótaði
honum að það skyldi berja hann ef hann ekki þegði
Fór það að breiða dúka á borð, og tók upp sifur
borðbúnað og fékk sér kvöldmat, svo fór það að
spila og dansa. pegar porleifur sá að fór að birta
af degi, kallar hann í holu sinni: Dagur, dagur!
Við það kom svo mikið fát á fólkið að það lá við
sjálft að það skildi karlinn eftir. Allan borðbúnað
skyldi það eftir og margt fleira. Svo kom fólkið
Eftir þetta var öllum óhætt að vera heima á þess-
heim og hafði meira álit á porleifi eftir en áður.
um bæ.
Til gömlu bamanna á Betel.
Kæru gömlu vinir:—
Hvað eg varð glöð að sjá myndina af ykkur
í Sólskininu, eg þekki ykkur öll, hvert eitt blessað
andlit og silfurhvítan koll. pið eruð partur
og hann kær, af því, sem eg er farin frá, og geymt
er með því umliðna en ekki gleymt. Eg hugsa
oft um ykkur öll, og allar þær ánægju og lær-
dóms stundir, sem eg eyddi með ykkur, og oft
óska eg að eg væri horfin til ykkar, þó ekki væri
nema litla stund, til mín er það svo mikils vert
að vera hjá ykkur. Mér finst eg vera stærri og
betri í hvert sinn er eg tala við ykkur. pið sýnið
mér hvað það er að ná takmarkinu.
í mínum augum er hvert eitt gamalmenni
hetja, sem búin er að sigra alt í lífinu, og bíður
reiðubúin að ganga síðasta sporið, með sigurinn
unninn fyrir framan. pví hvaða ógnir getur síð-
asta stundin flutt ykkur, sem eruð þegar alböin
til ferðar?
pið hafið unnið dagsverk yðar vel og launin
hjá okkur yngri kynlsóðinni ættu að vera að mak-
legleikum.
Oft hefi eg tekið í uppgefnu hendurnar ykk-
ar gömlu vinir mínir, og hugsað: Hvað oft hefir
ekki þessi hendi verið rétt út til þess að hjálpa
og styrkja og reisa á fætur þá þreyttu og hrjáðu,
sem voru að gefast upp undir byrði lífsins, á
hinni hörðu göngu, yfir snjókafla erfiðleikanna ?
Megi nú þær hinar sömu hendur njóta alls
þess, sem þær hafa niður sáð.
Jæja, kæru vinir, þetta er orðið of langt alla
I