Lögberg - 26.09.1918, Side 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. SEPTEMBER 1918
1
Every lOc
P^cket of
WILSON’S
FLY PADS
WILL KILL MORE FLIES THAN
V$8°-°W0RTH OF ANY
STICKY FLY CATCHER
Hreln í meðferð. Seld í hverrl
lrfiabúð og ! matvörubúðu’m.
Svar gegn ritdómi,
I’eir guma mest, sem grunn-
ast vaða. — ísl. máltæki.
1 Logbergi 9. maí iþ. á. er mjög ó-
sanngjarn, mér liggur viö að segja,
ósvífinn ritdómur, eftir einhvern Jón
Einarisison um Stiklur Sig. Heiödals.
Enda þótt mér komi bók sú e'ða
höfundur hennar ekki meira við en
hverjum öörum, get eg þó ekki orða
bundist yfir ritdóminum — úr því eg
varð svo heppinn að rekast á hann.
Eg hygg að það muni hægðarleik-
ur, að úthúða íslenzkri bók vestur í
Ameríku, ekki sízt bók eftir óþektan
höfund. Slíkar bækur munu ekki
vera lesnar þar að ráði, og því ekki
hægt að búast v'ið að nokkur gjörist
málsvari þeirra, þótt þeim sé niðrað.
Enda er svo, að eftir því sem eg
kann að lesa “Karakter” manna út úr
ritsmíðum þeirra, þá get eg ekki hugs-
að mér að þessi maður hefði ekki rit-
að slíkt í höggfaeri. —
Um “bókafregn” þessa, ritsmíðina
sjálfa, er það að segja, að hún er
fimbulfamb eitt mikið og þembingur;
bægslagangurinn og vitsmunahrokinn
er allmikill, en gegn um hana alla
grysjar í fáfræði höfundarins.
Málið er einnig klunnalegt og slæmt
Eftir talsvert inngangsorðagjálfur
byrjar hann sjálfan ritdóminn um
Stiklur með því, að segja að “málið
á þeim sé óvandað, stirt og gjörsneytt
af skáldlegum blæ”. Og iþessu til
sönnunar færir hann þó aðeins tvö
dæmi. Annað er orðið kend, “vístf I)
orð sem staglað er gegn um alla bók-
ina,” segir höf. Honum er mjög illa
við þetta orð, virðist alls ekki skilja
það, en fræðir þó lesendur Lögbergs
á því að þetta muni vera kvenkyns-
nafnorð I Hvílík speki!
Hvert 10 ára gamalt barn í íslenzk-
um barnaskóla mundi hafa getað sagt
slíkt hið sama.
Hann segir að orð 'þetta sé alveg
nýtt í þeirri merkingu, sem það sé
notað í Stiklum. En honum láist að
segja í hvaða merkingu hann hefir
lært að nota það. Og í sögunni “Hvar
ertu?” segir hann að það “komi fyrir
á — já, hverju” (I !J
Ritdómaralegt!
Hitt er síðasta setningin i hinni
snildarlegu sögu, líldega einni beztu
sögu Heiðdals, "Kossinn”: “Eg elska
nefnilega andskotans kaupmannsdótt-
urina ennþá I”
Þetta finst honum næsta undarleg-
ur og næsta óliklegur talsmáti (I) af
hálfu saknandi elskanda.
En setningin þessi er snild. Mað-
urinn, sem söguna segir, er með þess-
um orðum að hrista af sér áhrifin af
fornu endurminningunum um kossinn,
þennan skæða koss daðurdrósarinnar,
kossinn, sem brendi alt hið hreina og
ferska úr sálu hans.
Ennþá elskaði hann hana, — fyrirí
kossinn, en vegna gremjunnar yfir
því, hve svikul og slæm hún hafði ver-
ið honum, þá sveiflaði hann svipu yf-
ir minningu hennar, með því að segja:
“andskotans kaupmannsdóttirin”.
Eg man eftir að sumum af merkari
ritdómurum hér heima þótti matur i
þessari setningu.
Og þess tvö dæmi eru svo allar
sannanirnar fyrir því, að málið á bók-
inni sé évandað og stirt o. s. frv.
Við fyrstu söguna, “Halastjöm-
una”, þykir höf. ritdómsins það ein-
kennilegt og vitlaust, að fólkið í henni
skuli 'halda, að eitrið í hala hennar
heiti blásýra. Honum þykir miklu
nær, að það hefði haldið, að eitrið
héti “skeiðvatn”.
• Ekki er öll skömmin eins!
Svo finst honum mjög gölluð síð-
asta setningin í sögunni “Þórður”:
“Þegar Þórður rölti heim, fanst hon-
um jörðin lækka undir fótum sér við
hvert skref’.
Ritdómaranum finst að jörðin hefði
átt að hækku undir fótum Þórðar við
hvert skref, svo að gangurinn hefði
orðið honum erfiðari.
Þetta ber Ijósastan vott um það, að
ritdómarinn hefir ekki hið minsta vit
á einföldustu sálarlifslýsingu. Hann
getur ekki sett sig inn í sálarlif Þórð-
ar, þegar hann gekk heim — getur
ekki skilið, að hann var á leið niður
brekkuna — niður í illagil brugðinna
vona, hamingjuleysis og sorga.
“Sé þetta skáldlegt kveðjumál,
kann eg ekki um slikt að dæma,” seg-
ir 'höf. — Og þar hefir hann rétt fyr-
ir sér; hann kann ekki um slikt að
dæma, og hefði allra sizt átt að hætta
sér út á ritTOllinn til þess að dæma
um skáldskap.
Mestallur ritdómurinn snýst þó uin
söguna “Hvar ertu”. Get eg þar ekki
annað séð, en að hann ráðist á garð-
inn þar sem hann er lægstur. Eg get
ekki neitað þvi, að saga þessi sé mest
gölluð af sögunum í Stiklum. En hún
ber lika vott um hið mikla ímyndunar-
Flutnings Motorvagn
handa bóndanum
S’;JERHVER bóndi ætti að hafa vakandi auga á öllum þeim
búnaðaráhöldum, er miða að því að spara vinnukraft og pen-
inga.
Hinir göralu bændavagnar, sem um mörg ár voru nytsömustu
flutnngstækin á heiminu, eru nú óðum að rýma sæti fyrr sterk-
um og hagkvæmum mótorvögnum. Þessi trucks geta flutt alt sem
þú vilt, ávexti, korn? jarðepli, gripi, áburð, eldivið, að og frá bæ,
á meira en hálfu styttri tima en áður hefir þekst, fyrr miklu minni
kostnað.
The Ford One-Ton truck er hið fljótasta og hagkvæmasta
flutningstæki, er hugsast getur. Eitt einasta truck af þessarl
stærð sparar þeér fleiri vikur á hverri árstíð, og með því mótl
getur þú miklu anðveldrar ráðið fram úr örðugleikunum af hin-
um mikla verkafólkssóorti.
The Ford truck eru öll bygð í sama stíl. Og þessvegna getur
þú valið hvaða gjörð og lag, er þér bezt hentar, það á við öl1 Ford
truck, -sem þegar eru á markaðinum. Þama getur þú einmitt feng-
eitt slikt( er fullnægir þörfum þínum.
Faest á öllu verði að viðlögðum strið* tax, nema trucks og chaaais
^ErrcL
Touring .. $690
Runabout 660
Chassis 625
Coupe . 875
Sedan 1075
Trnck 750
F. O. B. Ford. Ont.
Ford Motor
Company of Canada,
Limited
afl höfundar Stiklna.
Þó kann Jón þessi alls ekki að
dæma þessa sögu. Enginn skynsam-
ur rtdómari mundi hafa gjört það svo.
Hann dæmir hana ekki sem skáldsögu,
heldur sem frœðiritgjörS!
Og hann brígslar Heiðdal feikn um
þekkingarskort á þeim “metafysisku”
efnum, -sem sagan ræðir um, og telur
upp fjölda bóka, er fjalla um “Hypno-
tism”, sem hann -kveður Heiðdal þurfa
að lesa. Þykist hann vita hér mjög
mikið og setur nú útlend orð í svigum
aftan við annaðhvert íslenzkt En í
rauninni veit hann hér ekki nokkurn
skapaðan hlut. -Hann þýðir andatrú
t. d. með Spiritualism I Andatrú er
Spiritism á útlendu máli.
Spiritism (trú á að hægt sé að ná
sambandi við framliðna mennj og
Spiritualism (hin svonefnda sálna-
hyggja, trú á að öll tilveran sé and-
legs eðlis) er mjög óskylt. En fram
úr hófi keyrir, þegar hann þýðir
Hypnotism hrifni! Hypnotism er út-
lagt á íslenzku ýmist mókleiðsla, dá-
leiðsla eða hrif.
Hrifni má aftur mynda af lýsing-
arorðinu hrifinn, sem þýðir gagntek-
inn af aðdáun — eins og þrifni af
þrifinn. Hrifni og hrif er jafnóskylt
að merkingu til eins og þrifni og þrif.
HversVegna segir höf. þá ekki sam-
kvæmt sjálfum -sér hrifnisvaldur og
hrifnisvæningur í staðinn fyrir hrif-
valdur hrifvæningur — svo smekklegt
og gáfulegt sem síðara nýyrðið nú
er) ? Dr. Helgi Péturss kallar Hypno-
tism svafnir — fallegt orð — og þann
dáleidda hinn svafða.
Lika þykir J. E. það koma fram á
sögunni að Heiðdal skuli ekki þekkja
nógu vel starfræfcslu og bókfærslu-
reglur amerískra verksmiðjufélaga.
Eitt aðalatriðið í sögunni sé gallað
vegna þess. Og líka þykir honum
hræðilegur gosbrunurinn í stofunni
hjá Ólafi kaupmanni, helzt vegna
þess að en-skum húsaskreytendum fog
hann setur Decorators i svigum aftan
við, til þess a, sýna að hann sé ekki
bláþunnur þar!) mundi ekki verða um
sel, ef þeir “vissu smekk þann, er þar
liefði ráðið.
Af -þessum aðfimslum get eg ekki
varist þgss að draga þá ályktun, að
maður þessi mundi vera -sérlega hent-
ugur í lúsaleit.
Höf. þessi leitast ekki við að finna
neitt lofsv'ert í bókinni, aðeins úthúða
Heiðdal fyrir fáfræði og lítilmegun
sem skálds. —
Raunar gjörir Sigurði Heiðdal
þetta ekkert til. Hann heldur nafni
sínu, sem sagnaskáld, jafnt fyrir þess-
ari vindbólu-árás Vestur-í-slendings-
ins.
En það er furðu djarft, og jafnvel
ósvífið, að korna fram með ritdóm,
slíkan sem ]>enna, fyrir Vestur-íslend-
inga, sem, eins og eg gat um fyrst,
hafa fæstir náð í bókina til að lesa
liana og dæma, — ritdóm, sem hvorki
er bygður á rökum né viti, heldur auð-
sjáanlega ritinn af berri fordild.
‘Það getur orðið til þess, að gjöra
þetta efnilega sagnaskáld óverðugt í
augum þjóðarhlutans vestra og ómak-
lega afla honum óvinsælda. —
Það er vandi, og það geta fæstir,
þótt kunni að beita penna nokkurn-
veginn stórlýtalaust, að dæma skáld-
skap. Eg vildi ráðleggja þessiun
manni, að fara hægt í -sakimar, fyrst.
Æfa sig vel og lengi heima, áður en
hann kæmi opinberlega fram á ritvöll-
inn. Og þá mundi eg ráðlegja honum
að æfa sig á sumum af ljóðum vorra
kæru vestanbræðra, Þar á eftir gæti
hann svo kanske svalað sér á bólgunni
hérna norður undir Dumbshafi.
5. ágúst 1918.
Halldór Guðjónsson
-frá Laxnesi.
Um Jugo Slava.
Vér heyrum all-mikið talað um Jugo
Slava um þessar mundir, og er þvi
ekki úr vegi að kynna sér mannflokk
þann nokkru nánar og birtum vér hér
aðaldrætti úr grein er H. Maritch
ritaði nýlega um Jugo Slava í La
Revue í París.
orðið Jugo, sem þýðir -suður segir
Mr. Maritch að sé nýtt, síðan í
byrjun nítjántu aldar. En mannflokk-
ur sá sem nafn þetta ber er meira en
þúsund ára gamall. Heimili fólks
þessa er í Mið Evrópu og á Balkan-
skaganum og býr það þar á landsvæði
sem er rúmar 100,000 ferhyrningsmíl-
að stærð, og eru um 12,000,000 að
tölu.
Þjóðflokkur þessi, sem nú hefir
sameinað sig imdir sameiginlegum
fána og eru aðallega Serbar, Croatar
og Salvenar. Fimrn -miljónir af þeim
tilheyra Serbneska og Montenegro
ríkjunum en 7,500,000 tilheyra Aust-
urríki og Ungverjalandi, og til þess
að mannflokkur sá skyldi verða sem
viðráðanlegastur hafa Austurríkis-
menn og Ungverjar skift þeim upp i
tíu flokka. Höfundur greinarinnar
fer nokkuð ítarlega út í ástand sjö af
héruðum þei-m, 'sem fólk þetta býr í
Bosnia, Herzegovina Croatia, Slavo-
nia, Dalmatia, Montenegro, Serbía og
Slovene héruðin, og héruð Serba i
Ungverjalandi. Hvergi segir greinar
höfundur að þjóðareinkenni þessara
manna hafi haldið sér eins vel eins og
Business and Professional Cards
The Seymour House
John Baird, Eigandi
Heitt og kalt valn i öllum herbergjum
Fœði $2 og S2.50 á dag. Americ-
an Plan.
Tals. G. 2242.
Winnipeg
Dr. R. L. HURST,
Member of Roya.1 Coll. ot Surgeons,
Eng., útakrlfaSur af Royal College of
Physlclana, London. SérfrœtSlngur 1
brJAat- tauga- og kven-sjúkdómum.
—Skrlfat. 305 Kennedy Bldg, Portage
Ave. (á mðtl Katon’a). Tals. M. 814.
Helmlll M. 2696. Tlml tll vlBtala:
kl. 2—6 og 7—8 e.h.
HVAÐ sem þér kynnuð að kaupa
af húsbúnaði, þá er Hsegt að
semja við okkur, hvort heldur
fyrir PENINGA OT I HÖND eða að
LÁNI. Vér höfum ALT sem til
húsbúnaðar þarf. Komið og skoðið
0VER-LAND
HOUSE FURNISHING Co. Ltd.
580 Main St., hoini Alexander Ave.
Brown & McNab
Selja I heildsölu og smásölu myndlr,
myndaramma. SkrifiS eftir verði á
stækkuðum myndum 14x20.
»75 Carlton St. - Tals. Main 1357
GOFINE & CO.
Tals. M. 3208. — 322-332 Eillce Ave.
Horninu & Hargrave.
Verzla meC og virða brúkaða hús-
m’jnl, eldstór og ofna. — Vér kaup-
um, seljum og skiftum & öllu sem er
nokkurs vlrBL
JOSEPH TAYLOR
LÖGTAKSMAÐUR
Heimllls-Tals.: St. John 1844
Skrifstofu-Tals.: Main 7978
Tekur lögtaki bæði húsaleiguskuldir,
veðskuldir, víxlaskuldir. Afgreiðir alt
sem að lögum lýtur.
lioom 1 Corbett Blk. — 015 Maln St.
þjóðflokki þessttm, 491,000 Jugo
Slavar af 525,000 íbúum.
Jafn einbeittlega og Slavinar
Austurriki spyma á raóti broddum
Þjóðverja og þýzks yfirgangs svo
hafa Serbar í Ungverjalandi hri-nt frá
sér áleitni og yfirgangi Magyranna,
því þeir eru eins hraustir og einbeitt-
ir eins og mótstöðumenn þeirra eru.1
Það er hverjum manni Ijóst, af þvi
sem nú hefir sagt verið, segir grein-
arhöfundurin-n, að þessar 12,000^000
sem búsettir eru í þeim sjö fylkjum
sem að ofan eru nefnd eru Jugo Slav-
ar, að 'þeir eru í þremur deildum, sem
nefnast Serbar, Croatar og Slavenar
enda þótt þau nöfn eigi ekki skylt við
uppruna þeirrar þjóðar, því hún hefir
einn og sama stofn, sama mál, sömu
fjárhagslegar þarfir, stjórnarfarsleg-
ar og þjóðernislegar framtíðarvonir
— að verða sameinaðir í frjálsu og
sjálfstæðu landi.
Þessi sjálfstæðisvon þjóðarinnar,
sem hún vonar að verði að virkileik
að þessu stríði loknu, er ekki ný, og
ekki eru heldur þessar tilraunir henn- |
ar í þá átt þær fyrstu, því á öndverðri
níundu öld var þessi þrá þeirra lifandi
og gerðu þeir þá ítrekaðar tilraunir
til þess að koma henni í framkVæmd, I
en sökum samgönguleysis og annara
torfæra^ sem var á vegi þeirra á mið-
öldunum varð þeim þetta ofurefli, en
þrátt fyrir það var sú von þeirra á-
,valt lifandi að einhver leiðtogi mundi
risa upp, sem bryti ánauðarhlekkina
og leiddi þá út úr ófrelsiskviunum og
til þjóðernislegs frelsis og sjálfstæðis
og ef til vill hefði von þessi ræst, og
tilraunir þeirra i ‘þessa átt hepnast ef
Tyrkir hefðu ekki lagt undir sig hér-
uð þeirra og gjört samtök þeirra ó-
kleyf, og haldið þeim menningarlega
í Miðaldar myrkri svo öldum skipti.
Það er mótstöðu þeirra á móti
Tyrkjum að þakka að Evrópu vanst
tími til þess að átta sig, og græða sár
sín. Og mjög fáir af þjóðflokki
þessum létu sogast upp þjóðemislega
í hið yfirgnæfandi afl Tyrkja heldur
Bosnia—-Herzégovina, og kemst | hélt hin sterka von og þrá þeirra
The Idsal Flumbing Co.
Horrp Hotre Damc »g Haryland St
Talo. Garry 1317
Gera alskonar Plumb-
ing, Gasfitting, Gufu og
Vatns-hitun. Allar við-
gerðir gerðar bæði fljótt
og vel. Reynið os«.
GIGTVEIKI
læknuð af mannl, sem þjáðist
ajálfnr.
VoriS 1893 þj&Cist eg af vööva-
bölgu og gigt. Eg kvaldist. Eg
kvaldlBt eins og einungis sá getur
skiliö, er þjáSst hefir af slíkum
sjúkdóm í meira en þrjú ár. — Eg
reyndi lyf eftir lyf og læknir eftir
læknir, en allur bati varö að eins
um stundarsakir. AS lokum tann
eg sjálfur meSal, sem dugCi, og slS-
an hefir veikin aldrei gert vart viB
slg. Eg hefi síCan læknaC fjölda
manna, er þjáCst hafa af þessum
kvilla.
Eg þrái aC l&ta alla, er líBa sökum
gigtar, verCa aCnjótandi þessa lækn
isdóms. pú sendir ekkert cent.
heldur aB eins nafn og heimilisfang
og sendum vér þá frían reynslu-
skamt. — þegar þú ert orCinn al-
heill af gigtlnni, geturCu sent and-
virCiB, sem er einn dollar; en hafBu
þaC hugfast. aC vér viljum enga pen
inga, nema þú sért algerlega ánægC
ur. — Er þaC ekki sanngjarnt. Hvl
ættir þú aC þjást lengur, þegar
lækningin fæst fyrir ekki neitt?
SláCu þv! ekki & frest. SkrifaCu
undir eins.
Mark H. Jackson, No. 364 E. Cur-
ney Bldg., Syracuse, N. Y.
Mr. Jacson er ábyggilegur. Of-
anrítaCur framburBur er sannur.
Dr. B. J.BRANDSON
701 Lindsay Building
TKLIVIONS OAIHStO
OmcK-TtnAí: 3—3
Haimili: 778 VictorSt.
Tii.ipiio»i! lun aai
Winnipeg, Man.
Dagtals. St.J. 474. Naeturt. M.J.: 366.
Kalli sint & nótt og degt.
DR. B. GEKZABEK.
M.R.C.S. frá Englandl. L.R.C.P. frá
London. M.R.C.P. «g M.R.C.8. írá
Manitoba. Pyrverandl aCstoSarlsskBlr
viC hospltal 1 Vlnarborg. Prag. 01
Berlln og flelri hospitöl.
Skrifstofa 1 eigin hoBpttall, 415—41
Pritchard Ave., Wlnnipeg, Man.
Skrifstofutlml frá 3—13 f. h.; 3—
og 7—9 e. h.
Dr. B. Gemkeka eigið hoapital
415—417 Pritchard Ave.
Stundun og læknlng valdra ajúk-
llnga, sem þjáat af brjðstveiki, hjart-
veikt, magasjúkdömum, lnnýflavelkl,
kvensjúkdómum, karlmannaajúkdóm-
um, taugaveiklun.
Vér leggjum aérstaka áherxlu & aC
selja meCöl eftlr forskriftum lækna.
Hin bestu lyf, sem hægt er aC fá,
eru notuC elngöngu. þegar þér komlB
meC forakrlftlna tll vor. megiG þér
vera visa um aC f& rétt þaC sem
læknirirtn tekur tU.
COLOLKUGH A CO.
Notre Dame Ave. og Sberbrooke 8t-
Phonea Garry 2696 og 2691
Giftlngalayfiabréf aeld.
Dr. O. BJORNSON
701 Lindsay Building
■Vi anaONKi.tui 32|
Office-tlmar: 2—3
HBIMILIl
7«4 Victor 4t. eet
áunK«t» imi T«o
Winnipeg, Man.
Dr- J. Stefánsson
401 toyd Bulldlng
CBR. PORT^OI AVE. 61 EDM0)IT0)l «T.
Stuad.r eingöngu augna, eyina, nef
•f kverka ajúkdóma. — Er að hitta
frá kl. 10 - 12 f. k. eg 2 5 e. h —
Taleimi: Main 8088. Heimili 105
OKviaSt. Tal.imi: Carry 2315.
Dr. M.B. Halldorson
401 Boyd Buildlng
Cor. Portage Ave. og Edmonton
Stundar sérstaklega berklaaýkl
og a*ra lungnasjúkdöma. Br aC
finna 6 skrifstofunti kl. 11—
13 f.m. og kl. 3—4 c.m. Skrlf-
atofu tals. M. 3083. HalmUi: 46
AUoway Ave. Taisimi: Sher-
broolt 3158
M4&iT Hffl
'FjtJ söhitorgiC og City Hall
Sl.00 til $1.60 á dag
EigancK: P. O’CONNELL.
J. G. SNÆDAL,
TANNLŒKNIR
614 Somerget Block
Cor. Portaga Ave. og Donald Street
T&ls. main 5302.
THOS. H. J0HNS0N og
HJÁLMAR A. BERGMAN,
fsientkir iógfraeCiagar.
SxiNrsTOPA:— Rcom 811 McArthoc
Building, Portage Avenne
ÁmiTUN: P. o. Box 105«,
Talefónar: 4503 og 4304. Winnipeg
G. A. AXF0RD,
Málafœrslnmaðor
03 PARIS BUILDING
Winnipeg
Gísli Goodman |
TINSMIÐUR
VBRKSTCBÐI:
Horni Toronto og Notre Dame
-s
J. J. Swanson & Co.
Verxla meC faateégnir. 5jA um
leigu A hú.um, Aunaet LAn og
oldaAbyvgSr o. fl.
164 Tlee
Maia 95.7
A. S. Bardal
840 Sherbrook. 8t-
Selur Ilkkiatur og aanaat um útfarir.
Allur útbúnaCur sA bezti. Enafrem-
ur aelur hann alskonar minniavarSa
og legsteina.
Meimllle Tule - Oarry 91.1
■krl-fietofU Tale. - Qarry 30., 37.
Giftinga og
Jarðarfara-
blóm
með litlum fyrirvmra
Birch blómsali
616 Portage Ave. Tals. 720
ST. JOHN 2 RING 3
The Belgium Tailors
Gera við loðföt kvenna og karlmanna.
Föt bðin til eftir mAli. Hreinaa, presea
og gera við. Föt aótt Keim og afheat.
Alt verk ábyrgst. Verð sanngjaint.
329 William Ave. Tals. G.2449
WINNIPKG
Willíams & Lee
Vortð er komið og sumarið f n&nd.
tslendingar, sem þurfa aC f& aér
reiðhjól, eða láta gera við gömul,
anúi sér til okkar fyrst. Vér köf-
um elnkas'lu & Brantford Bycycles
og leysum af hendi allskonar
mótor aCgerBir. Avalt nægar byrgð-
Ir af “Tires” og Uómandi barna-
kerrum.
764 Skerbr«ok St. Horni Istre Dam
einn Bosnia þingmaður svo að orði, i
Elsass-Lothringen að vestan og Bos-
nia-Herzegovina að austan eru út-
verðir Mið Evrópu, og hefir Austur-
ríki og Ungvcrjaland fylgt fram n-á-
kvæmlega sama stjórnarfarslegu fyr-
irkomulagi í Bosnia-Herzegovinina og
Þjóðverjar hafa gjört í Elsass-
Lothrengen. Dalmatía hefir liðið
meira undir Hapsborgar valdboðinu
heldur en nokkurt hinna Jugo Slav-
nesku fylkjanna, og er það sökum
staðhátta og fjárhagslegra ráðstaf-
ana Austurríkismanna og Magyra;
sem þeir hafa orðið að lúta. Montene-
gro menn eru þeir einu af Jugo Slöv-
umí sem ekki hafa verið undirgefnir
eða lotið útlendu valdi.
Þátttka Serbíu í þessu striði hefir
vakið aðdáun allra raanna, hún er og
stærst af Jugo Slavnesku fylkjunum,
hefir 4,700,000 i búa. f Austurríki
eru Jugo Slavar aðallega búsettir í
Carinthia, Carniola og Styria, og er
Carniola nálega eingöngu bygð af
þeim við? og sú von bar þá þjóðern-
islega heila fram á nitjándu öld. —
Frumtónar frönsku stjómarbyltingar-
innar með stnu frelsi, jafnrétti, bróður
bandi, fylti hjörtu þeirra frá því fvrst
að ]>eir gerðust undirgefnir útlendu
valdi. En það var fyrst á nítjándu öld-
inni þegar að samgöngutæki og sam-
bands möguleikar gerðu kunningsskap
þesisara flokka nánari, að sambands-
hugmyndin varð að fösti: áformú
Krafa Jugo Slavanna eru ekkert harð
ari heldur en kröfur Frakka. Ameríku
manna og ítalíu voru — það að fá að
sameina hið tvistraða fóik þjóðflokks
síns.
Héruðin í norður og austur frá
Adríahafinu hafa verið bygð af jugo
Slövum síðan á sjöttu öld, á þeim
tíma hafa ýmsir Tyrkir, Þjóðverjar
og Rómverjar ráðið yfir þeimf og hafa
þeir orðið að þola ósegjanlega mikið
janglæti og þreng.rg.ir á undirokun-
artímabili þjóðflokksins. En þegar
aC lítill hluti þjóðir þessarar gat brat-
ist undan drotmmarvaldi harðstjór-
anna sýndi það hvað í þeim bjó með
því að efla framfarir, mentun og
menning sín á meðal.
Nú hefir þetta Norðurálfu stríð
leitt fiýjar -hörmungar yfir fólk þetta,
ungdómur þess á meðal nálega eyði-
lagður, og sumir þeirra orðð að berj-
ast á banaspjótum, og einnig hafa þeir
mætt hinum grimmustu ofsóknum af
hendi Austurrikismanna. — Þúsundir
fjölskylda hafa af þeim verið eyði-
lsgðar og eignir þeirra giörðar upp-
tækar eða eyðilagðar^ og enn þá fleiri
hafa verið hneptir í fangelsi og aðrar
svívirðingar hafðar í frammi við þá.
Mr. Maritih endar grein sína með
þessum orðum: “Friðarsamningar,
sem liðu slíkt fyrirkomulag í framtíð-
inni gætu ekki orðið varanlegir fyrir
Austurríki og Ungverjaland — það
yrði enginn friður — heldur byrjun á
nýju stríði. — Striði upp á líf og
dauða fyrir tilverurétti Jugo Slav-
anna. Alheimsfriðnum mundi og sí-
felt hætta búin út af slíku ástandi.
Allir friðarsamningar heimsins, sem
hafa verið gjörðir til þess að viðhalda
dýrslegum yfirgangi hafa orðið til
bölvunar”.
BIFREIÐAR “TIRES”
Goodyear og Dominion Tirea ætiC
& reiGum höndum: Getum út-
vegaC hvaBa tegund sem
þér þarfnist.
ACgerSum og “Vulcanizing” aér-
stakur gaumur geflnn.
Battery aCgerCir og bifreiCar til-
búnar til reynslu. geymdar
og þvegnar.
AUTO TIKE VUIÆANIZING CO.
309 Cnmberland Are.
Tals. Garry 2767. OpiC dag og nótt
Verkstofu Tals.:
Garry 2154
Helm. Tals.s
Garry 2049
G. L. Stephenson
PLUMBER
Allskonar raftnagnsáhöld, svo sem
straujám víra, ullur tegundlr af
glösuiii og aflvaka (batteris).
VERKSTOFA: 676 KOME STREET
J. H. M
CARS0N
Byr til
Allskonar llmi fyrtr fatlafta menu.
elnnlg kviðslitsumbúCtr O. fl.
Talsími: Sh. 2048.
338 COLONY ST. — WTNNIPEG.
Bíður þú tilbúinn.
Snemma í júKmónuði kölluðu
drengimir fyrir handan hafið
til okkar: “ Vír erum tilbúnir
og bíðum”. Einmitt nú þegar
tími gigtarinnar er í sínum al-
gleyming í liðamótunum og
skrokknum, þá settuð þér að
vera tilbúinn og veita viðnám,
og það getið þér ef þér hafið
Triners Liniment á heimilinu.
Triners Liniment hefir ekki
simi líka bæði við tognun, á-
reynsln, bólgu o. 8. frv. Verðið
er 70c. Ef maginn er í ólagi,
taugarnar bilaðar, þá taktu inn
Triners American Elixir of
Bitter Wine, sem er gott við
metlingarleysi og byggir upp
líkamann. ÞaáS gjörhreinsar
innýflin og er gott til inntöku.
1 öllum lyfjabúðum. Kostar
$1.50. — Joseph Triner Com-
pany, 1333—1343 S. Ashland
Ave., Ohieago, TIL