Lögberg - 13.03.1919, Side 1

SPIERS-PARNELLBAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNJÐ ÞAÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St. - Garry 1320
32. ARGANGUR I
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 13. MARZ 1919
NUMER 11
BANDARIKIN
Congress Bandaríkjanna slitið.
Kl. 12 á hádegi á þriðjudagirm
var, var sextugasta og fimta
Congress Bandaríkjanna slitið,
og eru þau þingslit einkennileg
og eftimiinnileg. Forseti Banda
ríkjanna, Mr. Wilison, hafði kom-
ið alla leið frá friðarþinginu í
París, til þess að staðfesta gerð-
ir þingsins. En þar á því þingi
* var allmikið eftir ógjört, eins og
oft vill verða, til isiíðasta dags,
þar á meðal f járveitingar til op-
inberra þarfa, sem námu um tvær
og hálfa biljón dollara, og var
þar í innifalin upphæð sú, sem á-
ætluð var til starfræksíu jám-
brauta Bandaríkjanna. En þeg-
ar ganga átti til atkvæða um
þetta, tóku Republicanar sig til
í Senatinu og héldu uppi óslitn-
um umræðum í 48 klukkustund-
ir- Senator Shermann frá Illi-
nois enti þessa viðureign með því
að tala í 5J/>, klukkuistund.
Ymisir af leiðtogum Repu-
blicana eru andstæðir stefnu
Wiison í utanrfkismálúm, og hafa
liklega ætlað að koma honum til
að kalla saman nýkosna Con-
gressinn, því eins og menn muna
þá hafa Repuiblicanar meirihluta
í báðum málstofum, og þar sem
kjörtímabil Congressins gamla
var útrunnið kl. 12 á þriðjudag,
þá varð fórsetinn að mæta meiri-
hluta Republicana ;í báðum mál-
stofum, ef hann hefði kallað
þingið strax saman, og gátu þá
ákvæði þess haft áhrif á afstöðu
hanis í friðarþinginu. En í stað-
inn fyrir að gjöra þetta, að kalla
þingið saman, gaf Wilson forseti
út ftirfylgjandi yfirlýsingu:
“Nokkrir menn í Senatinu hafa
af ásettu ráði kosið sér að gjöra
stjórn landsims isem erfiðast fyr-
ir, og að stofna járnbrautum
landsins í voða peningalega, og
nota til eigin hagsmuna vald það
sem eingöngu á að notast í þarf-
ir fólksinis.
það eí auðsæ iskylda inín, að
taka þátt í friðarþinginu í París.
pað er og skylda mín, að vera
í nánu sambandi við þau almenn
verkefni, sem Congressjnn fjall-
ar 'um. Eg verð að velja á milli
þessara tveggja skyld’uverka, og
eg vonast eftir að þjóðin komist
að þeirri niðurstöðu, að eg hafi
valið rétt. það er ekki til hags-
muna fyrir málefni almennings,
að eg kalli Congress saman til
aukaþings á meðan að önnur há-
ieitari og ibrýnni skylda gjörir,
mér ómögulegt að vera hér í'
Washington til samvinnu með
þinginu. Eg tel það isjálfsagt,
að mennimir, sem hafa staðið í
veginum fyrir því, að lög, sem
ríkinu voru ómissandi, yrðu sam
þykt, hafi tekið alt þetta með í
reikninginn, og séu reiðubúnir
til þess að taka upp á sig ábyrgð-
ina af skaða þeim, sem þetta
gjörir stjóminni, og fjármuna-
lega erfiðleika, sem það kann að
auka landinu á meðan eg er í
burtu.”
Skömmu síðar, eða klukkan
tvö, fór Wilson forseti af stað
frá Waslhington áleiðis til Ev-
rópu. Sigldi frá New York 5.
þ. m.
Bolshevism í Banda-
ríkjunum.
Washington D. C.: — Rann-
sókn nefndar þeirrar, sem sett
var af hendi Bandaríkjanna til
þess að kynna sér Bolsheviki,
eða st j ómleysingj ahreyf inguna
innan Bandaríkjanna, hafa sagjt
frá því, að nú þegar hafi þeir
sannanagögn í höndum sér, sem
krefjist þess að í taúmana sé
tekið djarft og ákveðið, til þess
að eyðileggja fyrirætlanir þessa
fólks, sem hafi áformað að
steypa stjóminni, og umtuma
stjómar fyrirkomulaginu og
mannfélagsskipuninni innan vé-
banda ríkisins.
Vitnaleisðia sýnir að fundir
haifi verið háldnir í New York og
Chicago, Minneapolis og víðar,
þar Sem að Bolshevikikenning-
airnar hafa verið prédikaðar án
nokkurrar mótstöðu. Ennfrem-
ur að Bolshevikikenningaraar sé
verið að útbreiða í blöðum og rit-
um, og að það virðist ekki nein-
um efa bundið, að launaðir um-
boðsmenn Soviet-stjómarinnar á
Rússlandi séu að vinna að út-
breiðslu þeirrar kenningar inn-
an Bandaríkjanna á reglubund-
inn hátt, eins og að þeir eru að
gjöra í skandínavísku löndunum,
á Englandi oig FrakkUandi. Marg-
ir af senatorum Bandarikjanna
finna til þess að hættan sé orðin
svo brýn, að stjómin ætti ekki
lengur að vera aðgjörðalaus,
heldur ætti hún að taak hlífðar-
laust í taumana. Senator King
tekur það fram, að enginn mað-
ur geti haldið fram þessari
Bolshevikistefnu nema hann á
sama tíma haldi fram eyðilegg-
ingu sinnar þjóðar.
Professor Ralph Dennis frá
Nort Western háskólanum var
umboðsmaður Y. M. C. A- á Rúss
landi, þegar að Bolshevikimenn
brutust til valda í nóvember
1917, var kallaður fyrir þessa
nefnd, og á meða'l annars, sem að
hann sagði, var, þegar að hann
hefði farið allfarinn frá Moskva,
þá hafi háttstandandi embættis-
maður komið til sín, kvatt sig
og sagt: ‘Eg sé þig aftur inn-
an tíu ára, við ætlum að koma til
ykkar og brúka sömu aðferðina
og við notum hér.’!
Mr. Dennis sagði, að hann
hefði sannanir fyrir því, að þess-
um Bolshevikikenningum væri
haidið að fólki innan Bandaríkj-
anna, alla leið frá San Fransi-
sco og til New York, og að land-
inu hefði verið skift upp í deild-
ir á þessu svæði í því sambandi.
Hann sagði og að fyllil'ega einn
f jórði hluti af hinum æðri valds-
mönnum Bolshevikistjómarinn-
ar :í Moskva, væru menn, sem
hefðu verið 2 til 3 ár í Banda-
ríkjunum aðallega í verksmiðjú-
borgunum, og sagði hann að
þeir væru æstastir og gengju
lengst í kröfum sínum.
Mr. Dennis var spurður um,
hvort að hann héldi að þessi
Bolshevikihreyfing mundi nú sér
niðri í Bandaríkjunum að nokkr-
um mun. Og svaraði hann því:
“pað er að mínu áliti komið und-
ir iðnaðar- og atvinnumálum
landsin á tímabilinu, sem í hönd
fer.” Mr. Dennis segist ekki
geta fundið neinn mun á stefnu
I. W. W. og Bolshevikimanna;
báð.ir stefni að sama marki, að
rífa niður mannfélágsfyrirkomu-
lagið eins og það er, út í stefnu-
leysi og stjómleýsi.
í sambandi við ástandið í
Rússlandi gaf Mr. Dennis nefnd-
inni gagnlegar upplýsingar, og
getur nefndin nú, með myndina
af einu af stórveldum veraldar-
innar fyrir framan sig, eyðilögðu
af æstustu óbóta- og æsinga-
mönnum mannfélagsins, verið
betur undir það búin að mæta
þeim mönnum, sem hér eru að
reyna að innleiða svívirðinguna,
sem rússnesku þjóðinni varð að
falli.
Mr- Dennis sagði að það væri
einkenni Rússa, að geta aldrei
komið sér saman um pólitískt
miál. “Hvar sem fimm Rússar
eru saman komnir, þar eru og
fimm mismunandi skoðanir.
Prófessor Dennis sagðist hafa
verið á fundi í Oolosseum í Ohi-
cago, og hefði sá stóri salur ekki
aðeins verið fullur af fólki,
heldur ihefði svo margt fólk sótt
að, að skifta varð fólkinu í tvo
staði; og var fundur sá, sagði
Mr. Dennis, eingöngu haldinn til
þess að útbreiða Bolshevism.
Ræðumar fór fram á rússnesku,
og gengu allar út á að hvetja
verkalýðinn til þess að rísa upp
og taka völdin í sínar hendur.
Og í hvert sinn, sem Lenine eða
Trotzky voru nefndir, kvað við
lófaklapp og fagnaðarlæti um
allan saiinn.
Auk Mr. Dennis báru vitni
íyrir nefndinni í þessu máli Ro-
bert F. Leonard, Vice-konsúll
Bandaríkjanna í Rússlandi, sem
Bólshevikimenn tóku fastan og
héldu í fangelsi í sex vikur, og
R. M. Story, sem er við Chicago-
háskólann, sem líka var á Rúss-
landi í erindum Y. M. C. A., og
bar þeim báðum saman við vitn-
isburð prófessors Dennis.
(Tekið eftir The Christian
Science Monitor.)
Minnisvarðamálið.
peðar eg meðtók Voröld, dag-
setta 18. febrúar, og varð litið á
ritgjörð með yfirskriftinni Minn
isvarðamálefni, undirskrifaða af
Stepháni G. Stephánsisyni; kom
mér fyrst í hug, að hann mundi
sjálfsagt leggja alt gott og hlý-
legt til þeirra málefna. pví eg
bjóst ekki við því, að nokkur fs-
lendingur myndi mmnast hinna
föllnu herimanna, nema með virð-
ingu og kærleika. Hermanna,
sem fómuðu lífi sínu fyrir okk-
ur, sem heima sátum — og yfir
höfuð að tala hið brezka sam-
bandsríki. — En hann, “Fjalla-
skáJldið”, sem þjóð vor hefir svo
að segja borið á höndum sér, og
sæmt heiðursgjöfum, finnur nú
hjá sér köllun — svo sem í þakk-
lætisskyni — með illgimislegum
orðum og klúrum rithætti, að
kasta saur á minning hinna ósér-
plægnu bermanna; og særa með
því viðkvæmar hjartahs tilfinn-
ingar eftirlifandi ættingja og
vina. Og hann virðist sjá eftir
þeim peningum, sem ganga til að
byggja einn minnisvarða, í
minning fjölda bermanna. Hví
lík dæmalaus ósanngimi og nær-
sýni. Líklega leggur hann þó
ekki peninga til þess sjálfur. Eg
man ekki til að eg hafi beyrt get-
ið um það, að hann hafi nokkum-
tíma lagt fram peninga af frjáls
um vilja íslenzkum fyrirtækjum
og velferðarmálum til styrktar-
En nú ætlar hann á þenna ðheið-
arlega og einkennilega hátt, að
verða formaður íslendinga, til
að koma í veg fyrir að þeir verji
sínum eigin peningum, sam-
kvæmt sínum eigin viljaog til-'
finningum. En eg vona að engir
taki 'S'Mkt til greina, beldur leggi
því fremur, ihver sinn skerf
minnisvarðamálefninu til styrkt
ar og framkværtida. Eg veit
ekki til að íslenzka þjóðin skuldi
Stepháni G. Stephánssyni einn
einasta dollar. Hann hefir “ort’
ljóðin sín fyrir sjálfan sig — en
íslendingar létu prenta þau og
binda, og höfðu svo úbsöluna
með höndum; og eg man ekki
betur en það, sem varð afgangs
útgáfu- og útsölukostnaði, gengi
til St. G. Stephánssonar. Ljóðin
eru heldur ekki alþýðu- eða al-
menningskvæði, eins og til dæm-
is Sigurðar Breiðf jörð, Kristjáns
Jónssonar, Páls ólafssonar o. fl.
peir hefðu þó sannarlega átt
skilið. að fá verðlaun og viður-
kenning, því ljóðin þeirra munu
lengi lifa í hjörtum og á vömm
íslenzku þjóðarinnar. En ljóð
Stepháns munu helzt prýða hill-
ur og bókaskápa þeirra, sem fást
tii að kaupa þau. — Svo eigum
við fslendingar mörg og góð nú-
tíðarskáld, sem “yrkja bæði lip-
urt og létt’’, og sem flestir eða
allir geti lesið og notið sér til
uppbyggingar.
Svo enda eg þessar línur með
þeirri von, að allir sannir íslend-
ingar finni hjá sér köllun til að
vinna sem bezt og einlægast fyrir
minnisvarða- og þjóðemismálin.
Vinsamlegast.
Ámi Sveinsson.
Athugasemd
við frétta grein, er stóð í Voröld
5- þ. m. með fyrirsögninni “Gam-
almennáhælið”, og undirskrifuð
af Gesti.
Af því eg er eini maðurinn,
sem er enn í nefndinni af þeim,
sem urðu til þess að koma heim-
ilinu af stað, finn eg ástæðu til
að leiðrétta það, sem rangt er far
ið með, og mótmæla ósannind-
um.
Nefnd grein ber það með sér,
að aðaltilgangur höfundarins er
að gefa öðrum atkvæðamannin-
um, sem var í nefndinni, þökk
og heiður fyrir góða frammi-
stöðu, sem honum finst að hann
hafi ekki orðið aðnjótandi eins
og skyldi. Um þetta hefði eg
ekkert að segja, ef að það væri
farið rétt með efni.
Til skýringar skulu nefndir
þeir menn, sem voru í nefndinni
það ár: Form. séra N. S. Thor-
láksson, ritari Gunnl. Jóhanns-
son, féhirðir J. Jóhannesson,
Ámi Eggertsson og Guðmundur
pórðarson.
Nú kemur þessi Gestur og rit-
ar fréttagrein af afmælissam-
komu Betel, og fær ástæðu til að
ryfja upp nefndargjörðir fyrir
fjórum árum síðan. pað merki-
legasta við Gest er það, að hann
sýnist hafa verið viðstaddur á
fundum, og vita alveg hvað G.
Jóhannsson hafi sagt, og jafnvel
gefi, í skyn, að hann hafi vitað
hvað hinir nefndarmennimir
hafi hugsað. En því fer hann
þá ekki rétt með það, sem gjört
var á téðum fundi. “Kom það
brátt í Ijós að Ámi var ákveðinn
á móti því að byrjað yrði.”
petta er aðeins háifur sann-
leikur. Ámi Eggertsson leit svo
á, að á meðan ekki væru nema
tvær manneskjur, seim við viss-
um af til að byrja með slíkt
heimili. þá væri réttara að koma
þeim fyrir í fjölskylduhúsum og
að iborga með þeim, heldur en
að ráðast í að leigja húis og setja
á stofn heimili. En hinir fjórir
nefndarmenn litu svo á, að það
næði ekki tilgangi sínum, og
væri ekki það, sem til hefði ver-
ið ætlast af kirkjuþinginu. Og
ef að heimilið væri stofnað, þá
mundi ekki sbanda á umsóknum
til heimilisvistar- pað er þess
vegna tilhæfulaus aðdróttun af
Gesti, að nefndin hafi ætlað að
“kyrkja fóstrið í fæðingunni’’,
eins og hann kemist að orði, ef
G. J. hefði ekki bjargað því.
Ekki er það rétt að Dr. Jón
Stefánsson hafi ávalt verið í
nefndinni síðan. Á næsta kirkju-
þingi var séra Carl J. ólafsson
og Dr. B. J. Brandson kosnir í
nefndina,8 en við burtför séra
Carls, hálföðru ári síðar, var Dr.
Jón Stefán'sson aftur kosinn í
nefndina.
“Einnig mætti geta þess, að
Gunnlaugur var maðurinn, sem
benti nefndinni á forstöðukon-
umar, og honum mun hafa ver-
ið trúað fyrir því af nefndinni,
að se'mja við frú Hinriksson, og
svo nokkru síðar við ungfrú Júlí-
us.” — Hér er ekki rétt farið
með. pað var Guðmunrur Thord-
arson, sem benti nefndinni á Miss
Júlíus og samdi við hana. Og
hún stjómaði heimihnu fyrstu
sex mánuðina, eða þangað til að
flutt var til Gimli, en þá var
Mrs. Hiniriksson ráðin, og mun
Gunnlaugur hafa bent nefndinni
á hana.
petta • eru helztu villurnar í
téðri grein. Við smávegis nenni
eg ekki að eltast. pað er betra
að vita rétt, en hyggja rangt-
,T. Jóhannesson.
Frá Íslandi.
úr Skagafirði er skrifað að
þar hafi verið einmunatíð síðan
í haust. Lömbum varla kent
át. Veikin hefir ekki þangað
komið, enda verið einangrað og
verður meðan þörf t>jörist.
í Vestmannaey;^ hefir veik-
in geysað og valdið miklu mann-
tjóni. Tíðin hefir verið góð.
Allir eru að búa sig til sjávar.
Búist við góðri vertíð ef tíð verð-
ur sæmileg. Álitið að fiskur sé
nægilegur fyrir.
Sandgerði. — pangað eru nú
mótorbátar að koma. Hafa þeir,
er reynt hafa, fengið ágætan
afla.
í pingeyjarsýslu hefir að sögn
verið slík árgæzka í haust og
það sem af er vetrinum, að lömb-
um hefir ekki verið kent átið,
en fullorðnu fé aðeins hárað.
Kemur það sér vel, er heybirgð-
ir voru þar sem annarstaðar á
landinu með lélegasta móti-
Árnessýsla. — par hefir verið
sama ágæta tíðarfarið. Skepn-
ur mátt heita ganga sjálfala nú
undanfama mánuði. Kom það
sér vel er veikin geysaði þar. Nú
mun hún að mestu um garð
gengin.
Hafnarfjörður. — par hefir
taugaveikin verið að stinga sér
niður. Hafa hinir sjúku verið
einangraðir. Að sögn er búist
við mikilli sjósókn þaðan í vetur
og vor, bæði af innlendum og út-
lendum.
í sumar sem leið rituðum vér
greinarkom um pingvelli í 31.
tbl. þessa blaðs.
Bentum vér þar á, hversu illa
færi á því að sá þjóðkuríni og
jafnvel heimskunni staður,
skyldi vera í slíkri niðumíðslu. ,
Stungum vér upp á því að setja
staðinn undir opinbert eftirlit og
helzt gjöra þar “National Park”
eða alþjóðargarð.
Nú hefir stúdentafélagið hér
í bænum tekið málið að sér, og er
ætlunin að búið sé að koma öllu í
kring, er Alþingi á 1000 ára af-
mæli- Ætti þá að sjálfsögðu að
halda þingið á þingvöllum.
En vonandi er að sem fyrst
verði hafist handa með það, að
bæta byggingu og þrifnað1 allan
þar á staðnum, svo og að hafa
strangt eftirlit með því, að hinir
og þessir Ihrófi þar ekki upp
timburskúrum, sem prýðilegast
er, eins og nú hefir átt sér stað
nýlega.
Er og vonandi að næst þing,
fyrsta alþingi hins fullvalda ís-
lenzka konungsríkis, sýni þessum
f ornhelga þingstað 'hins f ullvalda
íslenzka lýðveldis, þann sóma,
sem bæði stað þessum og þing-
jnu er samiboðið, og fari þá í þá
átt sem að framan er greint.
j (Frón.)
Skýjarof.
Lof sé mikla Ijóssins herra,
liðið ský er þetta frá,
ægilegust enduð snerra,
allan heim sem gjörði þjá.
Bjarmar nú fyrir betri degi,
birtu slær áþjóðiífs vegi.
Friðarsól er svás upp runnin,
sem að vermir kalda jörð.
Sanngöfugur sigur unninn,
syngjum lof og þakkargjörð.
Bundið loks er aflið illa,
allri ró sem náði spilla.
Meðan vorir breyzku bræður
bítast eins og villidýr,
hefndamomin högum ræður,
helvízku sem galli s^ýr.
Gef oss, faðir, vit og vilja
vorrar tíðar nauðsyn skilja-
Söktu hefndar haturs loga,
heim sem tíðum leikur grátt.
Undir frelsis friðarboga
fölskvalausa bindum sátt.
Muna ættum æfinlega
oss er bannað mann að vega.
Styð oss, faðir ljóss og lífsins,
lækna þá, sem hrygðin sker,
sefaðu beizkju sorgakífsins
syrgjendanna mörgu hér,
sína vini sárt er gráta,
Svo þeir megi Ihuggast láta.
Lát þitt kærleiks ljósið dýra
lýsa þjóða Ihjörtum í,
og athöfn þeirra allri stýra,
ill svo rofni haturs ský;
þá mun eflast fró og friður,
farsæld manna bezt er styður.
S. J. Jóhannesson.
Vilhjálmur Stefánsson
kom til bæjarins kl. 8-15 f. h. á
miðvikudagsmorgunin. Á, vagn-
stöðinni 'mættu honum fyrir hönd
30 manna þjóðemisnfndarinnar
séra Rögnvaldur Pétursson, Thor
steinn Borgfjörð, O. T. Johnson
ritstj. Heimskringlu og J. J. Bild
fell. Enn fremur var þar til stað-
ar Mr. Davis með boð til Vil-
hjálms frá fylkisstjóranum upi
að búa hjá sér meðan að hann
dveldi í bænum, og það þá Vil-
hjálmur. Á miðvikudagskveldið
er Vilhjálmur í veizlu hjá fylkis-
stjóranum. Á fimtudagsmorg-
uninn (í dag) talar hann fyrir
háskólaráði bæjarins. Kl. 1
heldur hann ræðu í Canadian
£l|llllllllí!lllllllllllllllílllllllllllll]||||lilllll!ll!llllllllllll!lllllli!!lllllli!IIIIMII!llílill!llilllllllllilllllllllllll|:illlW
Fyrir minni fjögra heimkominna
hermanna.
4 Flutt að Big Poipt, 30. jan. 1919.
pað svo má vænta sigurs, að háð sé vopnahríð,
og hart og vel sé barisj; — því sigur heimtar stríð.
Og svo er unt að grundvafla, frelsi rétt og frið,
að fáir þú að berjast á sannleikans hlið.
0g fögur er sú herganga, gengin fyrir hann,
og gullið er það land, sem að fóstrar sannleikann.
Og heill sé hverri þjóð, sem að hýllir konung þann.
og hverjum þegni lof, sem að köllun sína fann.
pað getur enginn meira en sitt eigið líf fram lagt,
því líf hvers eins er dýrra en alt sem er gert og sagt
Og vel sé þeim, sem hnígur á herför sannleikans,
pess heiður ritar saga á bautasteminn hans.
pað ávalt geymir saga, sem einhvers þykir vert,
pess orðstýr lifir jafnan, sem mikið hefir gert.
Já, minningarnar lifa — um drengskap, þor og dáð,
þó dauður liggi kappinn, mun nafn ihans standa
sikráð.
pér göfgu landsins synir, sem genguð út í stríð.
pér gifturíku vinir, er stóðust þessa hrið!
Vér fögnum yður glaðir og fyllumst dýrri þökk;
nú faðm sinn breiðir mót yður þjóðin ástar-klökk.
Og vorrar þjóðar synir, sem vörðuð land og rétt,
og vorum sóma burguð, því þar var markið sett,—
því íslenzk dygð og karlrtienska voru að verki þar.
—Já, vel sé hverjum íslending, sem það merki bar.
Og iþó vér séum fáir og fátækir hér,
vér finnumst ei svo smáir, ef rétt það skoðað er.
Að unnum vér vort hlutverk, mun sanna seinni tíð
‘er sagan verður lesin um þetta alheims stríð.
Svo viljirðu heita góður og gildur landsins þegn,
þá gættu vel þíns þjóðemis öðmm röíkum gegn,
að hvar sem afskúm þekkist og þjóðar svívirðing,
að þeir ei standi í skyldleik við nokkum íslending.
S. B. Benedictsson.
ili
III
II
ilí
Úr Landi í Rangárvallasýslu
er skrifað 7. þ. m.: Nú er ekkert
sérlegt að frétta. Inflúenzan er
um garð gengin eftir að hafa
klubbnum og að kveldmu flytur ^repið hjá okkur, eða í mínu
hann fyrirlestur um “Fimm ára
vera mín í norður höfunum.” —
Á föstudaginn fer Stefánson suð-
ur til Grand Forks og flytur þar
fyrirlestur um kveldið. Að þessu
sinni er engin tími til fyrir Mr.
Stefánsson að halda neina sér-
staka samkomu á meðal íslend-
inga. En hann mun væntanleg-
ur aftur á þessár slóðir, seinni
partinn í apríl og ættu fslend-
ingar þá að nota sér það tækifæri
til að ríjóta samveru stundar
með honum- Vilhjálmur var
frískur og glaður í bragði.
M
j|j[
I r,4*iiiililli!llllllllllllllll!lllllllllllliillllllllllllllll!!lll!llllil!illl!ll!llll!!lllllllllií!l!lll!llllllllllllllllllllllilil!lllil:iilíl!lll!llillli!llllll!ll'!:illi'l!l|!llll!llill!'!i:!!:
inn í fjárhúskró, og veitt honum
svo mikið högg, að haldið sé að
maðurinn bíði bana af.
Kveðj;
25 ára læknisafmæli átti ólaf-
ur Finsen Idsknir á Akranesi 15.
þ. m. Kom það fram við þetta
tækifæri, sem áður var kunnugt,
að hann er mjög vinsæll maður
af héraðsbúum. Vora honum
færðar frá þeim tvær minning-
argjafir: gullúr með gullfesti og
göngustafur, útskorinn af St-
Eiríkssyni, gullbúinn. Á báða
minjagripiría var grafið: “Hér-
aðslæknir ólafur Finsen. 25 ára
minning frá héraðsbúum. Auk
þess var honum færð álitleg pen-
ingaupphæð í gulli. Heillaóskir
fékk hann margar. par á með-
al frá Sumarliða Halldórssyni:
“Heiður og þökk fyrir handtök
mörg og þörf!
Heiður og þökk fyrir aldarfjórð-
ungs störf!
Heiður og þöikk fyrir dugnað þinn
og dáð!
drengskap og kærleik og ágæt
læknisráð.
Pétur Jónsson söngvari. Morg-
unbl. segir frá því, að hann
syngi í vetur lí hirðsöngleikhús-
inu í Darmstadt í pýzkalandi og
sé ráðinn þar til þriggja ára.
pýzku blöðin beri á Ihann mikið
lof fyrir söng hans, og hann hafi
fengið ihin vandasömustu hlut-
verk til ,meðferðar. — úr ný-
komnu ibréfi frá Pétri segir blað-
ið, að stjómarbyltingin hafi far-
ið mjög friðsamlega fram í Darm
stadt, svo að varla geti heitið að
hann yrði hennar var.
“Vísir” segir frá því, að á Læk
í Árnessýslu hafi hrútur rent sér
á höfuð manns, sem stóð hálfbog
prestakalli, 13 manneskjur, þar
af 11 á einum mánuði (nóv.)
Fólk alment farið að ná sér eftir
veikindin, en margur þó veikur
fyrir, og þarf varlega með sig að
fara. Síðan fyrir nýár harðindi
'hér, 10—15 stiga frost og nokk-
ur snjór. Algjörlega haglaust
hjá okkr, þar sem gras er sama j
og ekkert, og askan ofan á og:
innan um. Farið að tala um
talsverðar tannskemdir í sauðfé
af völdum öskunnar, og má við!
illu búast út af því. Um hey og
fóðrun ekkert hægt enn að segja
Gömlu heyin hjá okkur eru aðal-
hjálpin og svo fóðurbætir. Nýju
heyin svo undur lítil og mikið af;
þeim bara mosi og sina og rusl.
Kauphækkun daglaunamanna!
nemur nú orðið um 200% miðað
við kaup þeirra áður en ófriður-
inn hófst. pá var tímakaupið
30 aurar en er nú 90----Kaup-
hækkun prentara.memur 170%, i
og lík mun vera kauphækkun j
annara iðnaðarmanna. Starfs- j
mönnum landssjóðs er skömtuð
60% kauphækkun þeim, sem
verst eru launaðir, en sumum
ekkert. Og vert er að geta þess
að t. d. póstþjónamir munu j
nú vinna fyrir 40—45 aura kaup
um klst. og eru því ekici hálf-
drættingar við daglaunamenn.
9. þ. m. var ólafur Lárusson
lagadild háskólans, frá 1. þ. m.
lagadeild háskólans, frá 1. þ. m.
að telja, í stað Jóns sál. Kristj-i
ánssonar. — Séra Ásm. Guð-
mundsson í Stykki^hólmi var 11.
f. m- skipaður skólastjóri á Eið-
um frá 1. þ. m. að telja. — Lög-
reglustjóraembætti Siglufjarð-
arkaupstaðar er auglýst laust.
Árslaun' 2000 kr. úr landssjóði
og 500 kr. úr bæjarsjóði Siglu-
fjarðarkaupstaðar. Umsóknar-
frestur til 15. marz.
í síðasta tölublaði var getið
um farmgjaldslækkun hjá Eim-
skipafél. fslands. Farmgjöldin
hækkuðu vegna hækkaðrar stríðs
vátryggingar þegar Bandaríkin
lentu í ófriðnum, og fyrst og
fremst var nú þetta aukagjald
felt niður, sem nemur um 20 kr.
til íslenkra hermanna við burt-
för þeirra í stríðið, flutt að
Big Point 5. apr. 1915.
Farið vel, bræður,
til fólkorustu,
bregðið þar brandi
og banið fjöndum.
Látið glymja
í gráu stáli
jörmun djarfir
af jötunmóði.
Látið pórdunur
þungar dynja
andskotum mót
í orra sennu.
Látið kúlna
kólgu dimma
reka úr landi
rama dólga.
Farið heilir
í frelsis nafni
að bera merki
ins brezka veldis,
sem konungs þegnar
og Canadiskir
borgarar, bræður
og bjargvættir lands.
Áfram til orustu
íslendingar,
íslenzkum sóma
uppi að halda.
Fylgi yður hvers manns
heilla óskir,
íslenzkum sonum
í íslands nafni.
Fylgi yður gæfa,
frægð og sigur,
íslenzk, framgjöm
íturmenni.
Og komið heim heilir
frá hildarleikum
í fagnandifaðm
fríðrar Canada.
S. B. Benedictsson.
á tonn, en síðan hafa farmgjöld-
in enn verið lækkuð um 15-—25
kr. á tonn, svó að öll lækkunin
nemur 37—47 kr. á tonn, eða um
20%. Félagið ætlast til þess að
kaupmenn láti þessa farmgjalds-
lækkun koma fram í lækkuðu
vöruverði, svo að hún verði á
þann hátt almenningi að notum.
Guðm. Kamban ihefir samið
leikrit, sem “Marmor” heitir, og
nýlega er komið út í Khöfn. "pað
gjörist í New York, en þar hefir
Ivamban dvalrð nokkur missiri.
v