Lögberg - 26.06.1919, Síða 2

Síða 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. JÚNÍ 1919
Þjóðernisfélagið.
í síðasta fcbl. var því lofað, að
skýrt skyldi nánar en 'þar var
gert frá fundinum, sem haldinn
var 7. þ. m. til þess að koma hér
á fót félagi til samvinnu við
pjóðernisfélag fslendinga í Vest-
urheimi. Hefir “Lögrétta” nú
fengið ágrip af því, sem sagt var
á fundinum, og fundargerð frá
skrifara hans. Fer 'þetta hér á
eftir: 9
Fundur var haldinn mánudag
7. apríl kl. 5 síðdegis, í Templ-
arahúsinu uppi til þess að ræða
um stofnun félags með því
augnamiði, að efla samhug og
samvinnu milli fslendinga vest-
an hafs og austan. Hafði um 70
manns verið boðið á fundinn og
komu þar um 40. Fundinn höfðu
boðað: Benedikt Sveinsson, Ein-
ar H. Kvaran, Guðm. Finnboga-
son, Sigurbjörn Á. Gíslason,
Sveinn Björnsson, Tr. pórhalls-
son og porst. Gíslason. — Fund-
arstjóri var kosinn séra Kristinn
Daníelsson, en skrifari Guðm.
Finnbogason.
Séra Sigurbjörn Á. Gíslason
hóf umræður og mælti á þessa
ieið:
“pegar eg kom í íslendinga-
bygðirnar vestan hafs í sumar,
sem leið, varð eg >ess fljótt var, I
þenna fund hafa getað sótt.
iLeyfðum vér oss því að bjóða til
þessa fundar og leggja til að fé-
lag yrði stofnað meðal vor til að
efla samhug og samvinnu með
íslendingum hér í landi og vest-
an hafs. — Vitanlega höfum vér
engin lög samið fyrir slíkt félag,
höfðum ekkert umboð til þess,
en til að skýra málið, höfum vér
samið uppkast af því, hvemig
vér viljum leggja til að félagið
reyni að ná fymefndum tilgangi.
Með leyfi fundarstjóra skal eg
lesa hér upp þessa tillögu vora:
“Tilgangi sínum hygst félagið
að ná meðal annars
1. Með því að koma upp fastri
skrifstofu í Reykjavík, er verði
milliliður milli þessa félags og
þjóðernisfélags fslendinga í
Vesturheimi, veiti íslendingum
beggja megin ihafsins þá vitn-
eskju, sem þeir kunna að þurfa
á að jialda hvórir um aðra, og
leiðbeini Vestur-íslendingum,
sem hingað ætla að koma til
langrar eða skammrar dvaiar,
og aðstoði þá eftir föngurn.
2. Með því að styðja að því,
að alþingi veiti fé til þess að
menn verði sendir vestur til þess
að flytja erindi um ísland.
3. Með því að stuðla að ferð-
iim til andlegs og verklegs náms
og kynningar milli íslendinga
beggja megin hafsins.
4. Með því að gangast fyrir
útgáfu bóka um ísland í samráði
um tungu feðra vorra. Eg vona
að háftvirtir fundarmenn mis-
skilji ekki, þótt eg nefni ofurlít-
ið dæmi í því sambandi. Rétt
áður en eg fór alfarinn frá Win-
inpeg í haust sem leið, sagði
einn góðkunningi minn þar við
mig: “Okkur þótti vænt um að
þú komst, og eg hefi ékki heyrt
snnað en gott um þig á bak að
einu atriði undanteknu”. —
“Hvað er það?” spurði eg. —
“Okkur hefir þótt þú vera nokk-
uð aðfinningasamur við málið
okkar”.* — “Sárnaf ykkur það?”
spurði eg. — “Já, okkur sámar
iíklega fátt meira, því við vilj-
um tala góða íslenzku, þótt það
gleymist stundum,” svaraði
hann.
Mér þótti satt að segja vænt
um þesisa fregn, þvi þá er mun
hægra að hreinsa máMð, þegar
fólki sáraar að það tali ekki gott
mál, en þegar það hlær að öllum
aðfinningum í þá átt! Eg leyfi
um í vagnförinni, er sagði:
“Miklu ógna ryki hef eg þeytt
upp.” Hann hefði fundið, að
undirtektirnar hefðu verið öldu-
faldur á dýpri hreyfingu, eins
konar afturhvarf til þjóðrækni.
Og slíkt væri eðlilegt. Frum-
byggjar í nýrri heimsá’Ifu hefðu
annað að gera fyrstu árin, með-
an þeir væru að koma undir sig
fótum, heldur en að hugsa um
þjóðerni sitt. En þegar þeir
væru komnir ,til vegs og gengis
í hinu nýja landi, og fengju tóm
til að íhuga hvar þeir stæðu, og
hvert þeir ætluðu í framtíðinni,
þá færu hljómarnir frá ættar-
strengjunum að njóta sín betur
en í fyrstu óðaönninni. Svo væri
núna um Vestur-Mendinga.
Enginn efi væri á því, að Mend-
ingar vestan hafs og austan
gætu haft gagn af því að haldast
í hendur. Hann kvaðst í erindi
sínu meðal annars hafa haldið
því fram, að Vestur-Mendingar
æteu að senda sonu sína til lær-
ingar í íslenzkum fræðum til há-
skóla okkar og setja sér það
mark, að leggja undir sig alla
kenslu í íslenzkum 'og norrænum
fræðum við háskólana vestan
hafs. Engir stæðu þar eins vel
að vígi og þeir, sem stæðu þannig
með sinn fótinn í hvorri menn-
ingunni, íslenzkri og vestrænni.
pað væri og ekki lítilsvert fyrir
oss hér heima, að eiga svo marga
af vorri ætt í annari heimsálfu,
tii að safna þar nýrri reynslu,
væri henni jafnóðum veitt inn í
farveg íslenzkra bókmenta, enda
að þjóðeraisandinn var þar tals
vert ríkari en eg hafði búist við j ^ð þjóðeraisféíag VeltÚr-fsíend-
eftir þeim sogum, sem Ihmgað ] jnga
höfðu borist um þau efni. Og| Eg >ykigt >ess fullviaSf að eg
þott eg heyrði margar ensku- i >urfi ekki að slcýra emstök at- hefðum vér þegar frá Vestur-
slettur i daglegu tali Vestur-iriði j >essari tillö f rir ðui.
Mendmga komst eg að raun um I em ,hér eruð) til að sýna fram
að þeim þotti yfirleitt mjog vænt á hvað mikilsverð >au eru til að
efla samhug og samvinnu meðal
Vestur-fslendinga og vor. Skal
að eins ibæta því við, að eg er
persónulega sannfærður um, að
skrifstofan sem vér tölum um,
mundi þegar í stað fá ýmsar fyr-
irspurnir bæði frá þeim og héð-
an, þótt ekki væri um annað en
heimilisfang ýmsra manna, serp
vandamenn í annari heimsáliu
vissu ekki greinilega um, og
þjóðernisfélagið vestan hafs
mun verða fúst til að veita skrif-
stofunni allar þær upplýsingar,
sem það getur í té látið. — Og
,eg efast ekkert um, að beztu
fréttirnar, sem Vestur-Mending-
ar alment geta fengið héðan eru
þær, að þetta félag sé stofnað og
hafi fengið ágætar undirtektir
meðal merkustu manna
bænum.
Einar H. Kvaran þakkaði
cand. Sigurb. Á: Gíslasyni fyrir
það, að hann hefði mest að þvi
unnið að fræða okkur um tungu
mér að skjóta því hér inn, að, >eirraj hókmentir og hugsjónir.
þegar venð er að spyrja mig, ö]]um hlýtur að
vera ljóst, að
her í bæ, hvort eg sjai nokkra
von til þess að íslenzk tunga
haldist í Vesturhei-mi um aldur
og æfi, þá svara eg því, að eg
geti engu spáð um ókomnar ald-
ir, en um hitt sé eg sannfærður,
að það sé engin hætta á að hún
hverfi á meðan sú kynslóð Jifir
sam nú er uppi, og því lengur
Mfir hún því meiri stuðning sem
þjóðeraisvinir vestra fá héðan
að heiman. Enda sannfærðist
eg um það af reynslu og viðtali
við fjölda Vestur-íslendinga, að
þá langar allflesta, sem komnir
eru til vits og ára, ti3 að varð-
veita vel tungu sína og þjóðerai;
og sámar m.jög þegar gert er
lítið úr þessari viðleitni.**
Mér kom því ekki á óvart, er
eg frétti “vestur í land”, sem
þar er kallað, að fslendingar í
Winnipeg hefðu haldið fund mik-
inn ym þjóðernismálið í október
s. 1. Vegna influensunnar, sem
þá kom rétt 4 eftir, og funda-
bannsins fram undir jól, varð
Jítið um framkvæmdir fyrri en
eftir nýjár. En nú höfum vér
séð í vestanblöðunum, að góður
rekspölur er kominn á málið.
Fjölmenn nefnd kosin til þess áð
undirbúa stofnun þjóðeraisfé-
lagsins, og ágætar undirteknir
undir það mál alstaðar sem til
spyrst úr bygðum fslendinga
vestan /hafs. (Nýkomin blöð
segja að stofnfundur félagsins
hafi átt að vera 25. marz, svo nú
er félagið stofnað).
pegar þessar fréttir bárust
hingað, fórum vér, sem þennan
fund höfum boðað og nokkrir
fleiri, að tala saman um, að rétt
væri að vér sýndum Vestur-
Mendingum í verki, að oss
þætti vænt um þjóðrækni þeirra
og vildum styðja þá í þjóðemis-
baráttu þeirra. Höfum vér síð-
an átt tal um það við fjölda
marga máfemetandi menn hér í
bænum og fengið ágætar undir-
tektir, og það hjá miklu fleiri en
* pa!5 var satt, eg mlntlst á ensku-
sletturnar bæSi í erindum og samtali
iiklega fullloft, — og fékk etlilega
pau svör oft: “Er ekki eins mikiS
af döns-k uslettum i Reykjavik og
enskuslettum hj& oss?’’
** Hvaö eftir annað varö eg þess
var, aö eitthvert beittasta vopniÖ, sem
haegt var að beita gegn ritstjórum,
|>restum eöa öðrum ieiötogum á meö-
al Vestur-Isðendinga, var það, ef and-
stæðingar þefrra gáíu taliö vestur-
islenzkri alþýöu trú um, meS réttu
éöa röngu, ag þeir væru “engir ís-
iandsvinir”. “Ramm-Islenzkur I anda”
var á hinn bóginn taliö mesta hrós.
lengra seilast þær þjóðir um öx
í þessu efni en við mundum gera,
ef við sýndum okkar eigin lönd-
um í annari heimsálfu þann vott
góðvildar og virðingar, — mönn
um, sem sýna þáð, að þeir vilja
standa í nánu andlegu sambandi
við okkur. En við getum ekki
gert ráð fyrir þvi, að væntanlegt
félag yrði þess um komið, að
ihafa mann vestra í sMkum erind-
um. par hlýtur að koma til
kasta fjárveitingarvald þjóðar-
innar, enda er málinu svo háttað,
ao það er ekkert félag, sem á
að senda Vestur-Mendingum
manninn. pað er fsland, sem á
að gera það. Og mjög gleðilegt
er það, að þeir menn, sem til hef-
ir náðst og standa f járveitingar-
valdinu nærri, ihafa tekið í þetta
mál af mestu góðvild og lipurð.
Eg vil ekki leggja neinn eigin-
hagsmuna mælikvarða á þetta
mál. En fram hjá þeirri hugs-
un verður naumast gengið, að
það er okkur tjón, að Vestur-
íslendingar séu ófróðir um hagi
okkar, og skipi sér fyrir þá sök
úrtalnanna og afturhalds megin,
þegar teflt er um framfarir
þessa lands — eins og þeim hefir
óneitanlega hætt nokkuð mikið
við. Eg er ekkert að álasa þeim
fyrir það. pað er eðlilegt, að
mörgum þeirra veiti örðugt, í
fjarlægri heimsálfu, ,að átta sig
á þeim breytingum með okkar
þjóð, sem orðið hafa, síðan er
þeir fluttust burt af þessu landi.
Mér dettur ekki í hug að vera
neitt að guma af því, hvað á-
standið hér sé glæsilegt. En
miklar hafa breytingamar orðið
— það vitum við állir. pað þekk-
ingarleysi, sem Mtur á fsland nú
í ljósi hallærisins mi'Hi 1880 og
1890, þarf að uppræta. pað
stendur engum nær en okkur
sjálfum. Og eg er þess fulltrúa,
að mikið gott mundi af því hljót-
ast, ef Vestur-íslendingar fengju
sem nákvæmastar og réttast^r
hugmyndir um hagi okkar.
Guðmundur Finnbogason pró-
fessor kvað það gleðilegt, hve
góðar undirtektir þessi félags-
stofnun fengi. Nú væri tími til
þess að rétta bræðrum vorum
vestan hafs höndina og hefði
slíkt félag átt að stofnast fyrir
löngu. Nýr áhugi virtist vakn-
aður meðal Vestur-fslendinga á
því, að viðhalda þjóðemi og
tungu, það hefði hann fundið á
fyrirlestraferð sinni. Sér hefði
ekki farið eins og flugunni forð-
íslendingum fengið ýmislegt
gott af því tagi. petta væri að
eins eitt atriðið. En gagnið af
samvinnunni mundi reynast
margvíslegt.
Jón Helgason biskup: Eg vil
ógjarnan lengja umræðurnar, en
langar þó til að segja nokkur
orð, til viðbótar því, er þegar
hefir verið talað, og þó sérstak-
lega til að láta 1 Ijós ánægju
mína yfir því, að boðað hefir ver-
ið til félagsstofnunar eins og
þeirrar, sem hér er um að ræða.
Sjálf hugsunin er mér engan
veginn ný. pegar próf. Guðm.
Finnbogason kom að vestan fyr-
ir nökkrum árum, vakti hann
máls á þessu við mig, hve æski-
legt væri, að efnt yrði til sér-
staks félagsskapar hér heima,
beint í þeim tilgangi að treysta
, böndin, er eðlilega hljóta að
her 1 tengja saman fslendinga austan
hafs og vestan. Og sama hugs-
unin hefir oft síðan barið að
dyrum hjá mér. Eg hef með ár-
unum sannfærst um það betur
og betur, að vér ættum skyldur
að rækja við útflutta bræður
vora vestan hafs. Vér erum
ékki fleiri en það fslendingar
héma megin hafsins, að vér
höfum ekki ráð á að láta 14 hluta
allra þeirra sem telja sig íslend-
inga, verða viðskila við oss,
gleymast oss og hverfa smám-
saman út í buskann. pótt þeir
dveljist í annari heimsálfu eru
þeir þó af sama þjóðerni og vér
og hafa unnið kappsamlega að
því að varðveita þjóðerni sitt í
hinni nýju iheimsálfu. Vér meg-
um ekki láta það hafa áhrif á
oss, þótt frá einstöku mönnum
vestra hafi stundum andað kalt
í vora garð hér heima, því bæði
er það, að slíkt er sízt gildur
mæiikvarði á hugarþeli Vestur-
fslendinga ýfirleitt, og því næst
höfum vér ekki sýnt þá hug-
hlýju í þeirra garð, að ástæða sé
;i'l að hneykslast á því, þótt ein-
iver uppskafningur fari niðr-
andi orðum um landið okkar.
pví að vitanlega eru til þar ekki
síður en hér slíkir menn, sem
sízt er mark á takandi hverju
casta fram. Eftir mínum kynn-
um af Vestur-íslendingum, bera
?eir yfir höfuð mjög hlýjan hug
;il vor hér heima, enda mun
hlýrri en vér höfum einatt borið
til þeirra. pví að með oss hefir
einatt viljað brydda á tafeverðum
cala til Vestur-fslendinga, hvem
ig sem á honum stendur. Hefir
mér ávalt fundist það eitthvað
öfugt og öðru vísi en það ætti
að vera, enda held eg að vér sé-
um áreiðanlega eina Norður-
landaþjóðin, sem slíkt þel hefir
borið til útfluttra barna sinna,
og ekki sýnt það í verkinu, að
hún kannist við skyldur sínar
gagvart þessum börnum sínum.
Danir, Norðmenn og Svíar hafa
í því tilliti komið öðru vísi fram
en vér. peir hafa álitið sér skylt,
að gera alt til að afstýra því,
að útfluttir landar þeirra
gleymdust ættlandi sínu þótt
þeir flyttu í aðra heimsálfu, og
hjá þeim hef eg aldrei orðið var
við neitt, er Mktist þykkja til
þeirra, fyrir að hafa fluzt burt
til að ryðja sér braut í hinum
nýja heimi. Mér er sérstaklega
kunnugt um, hvernig þessar
þjóðir hafa reynst börnum sín-
um vestra í kirkjulegu tilliti,
hvemig þær hafa einatt sent
þeim presta að heiman, til þess
að veita forstöðu safnaðarmál-
um þeirra og beint stofnað fé-
lög heima fyrir, til þess að kosta
þeirra og hjálpa þeim með því
að varðveita sem lengst þjóðerai
sitt. Sérstaklega veit eg það um
Dani, hve mikinn áhuga þeir
hafa alt af haft á andlegum hag
landa sinna vestra. Eg geri ráð
frir, að alt hið sama sé um Norð-
menn að segja og Svía. Engin
þessara þjóða álítur sig hafa
ráð á því, að láta þessi ibörn sín
slitna úr sambandi við sig, að
telja það miklu fremur skyldu
sina, að treysta sem bezt sam-
bandið milli þeirra og gamla
landsins. pær gleyma ekki út-
fluttu börnunum sínum þegar
eitthvað er um að vera iheima á
ættjörðinni eða álíta sér það
óviðkomandi, þegar eitthvað er
um að vera meðal bamanna í
dreifingunni. Sérstaklega hefi
eg veitt þessu eftirtekt hjá Sví-
um, hversu þeir einatt hafa sent
ýmsa af sínum ibeztu mönnum
sem fulltrúa konungs og föður-
lands vestur, er þar var til ein-
hverra hátíðahalda efnt, og eins
boðið þeim vestra að senda á
ríkiskostnað sendinefndir heim
til Svíþjóðar, þegar líkt stóð á
þar (t. a. m. nú síðast á ferald-
arminningar-hátíð siðbótarinn-
ar).
Eg lít því svo á, að sMk félags-
stofnun og hér er ráðgerð, sé í
alla staði tímabær og sjálfsögð.
Slíkt félag mundi áreiðanlega
verða til góðs og einungis til
góðs. Oss hér heima mundi
verða hagur að því, svo margt
sem vér gætum af Vestur-íslend-
ingum lært, og Vestur-Mending-
ar mundu græða á því, svo mik-
ill styrkur sem þeim yrði það í
baráttu þeirrá fyrir viðhaldi
þjóðemis og tungu þar vestra,
sem er þeirra mesta áhugamál
og engum ætti að vera skyldara
en oss að styðja. Saga vestur-
íslenzka þjóðaPbrotsins er í öllu
tilliti lærdómsrik. Hún er átak-
anleg baráttusaga — saga um
baráttu fyrir tilverunni, sem
ekki getur annað en vakið að-
dáun vora, er vér kynnumst
henni, og lærdómsríka tel eg
hana ekki sízt fyrir það, hve fag-
urlega hún sýnir oss hver málm-
ur er enn þá í íslendingseðlinu.
Og því ibetur sem vér 'Kynnumst
þeirri baráttusögu, þess skiljan-
legra verður oss sumt það í fari
Vestur-fslendinga, sem oss hefir
fallið lakast í geð og skapað með
oss þá þykkju, sem stundum
hefir viljað bóla á. Kritik þeirra
á ýmsu hér heima er sálfræðis-
lega skiljanleg. Og ánægja
þeirra með sjálfa sig, sem
stundum gægist fram, er það
ekki síður. Baráttulíf þeirra
fyrir tilverunni og sigrar þeir,
sem svo margir þeirra hafa
unnið í þeirri baráttu hefir hlot-
ið að móta lyndiseinkunn þeirra
og styrkja sjálfsafvitund þeirra.
Vér gerðum vel í að minnast
þess, að allur þorri útfluttra
landa vorra hefir komið vestur
með tvær hendur tómar og get-
ur þakkað eigin orku og hagsýni
að afkoma þeirra hefir orðið
jafngóð og hún er. Með stakri
sjálfsafneitun og dugnaði hafa
þeir rutt sér braut í hinni nýju
heimsálfu og yfirleitt hefir
Fyrrum borgarstjóri
í Birmingham, Ala.
Viðurkennir Tanlac.
“pú munt varla þekkja mig
þegar við mætumst næst, því
nú er eg orðinn heilbrigður”,
skrifar hann vini sínum.
Einn af hinum mörgu leiðandi
mönnum í heimi hugsjóna og
framkvæmda, er bæzt hafa við
nafnahsta þeirra, sem opinber-
lega hafa viðurkent Tanlac, er
Hon. Frank V. Evans, fyrrum
borgarstjóri í Birmingham, Ala.,
áður yfirskoðandi ríkisreikn-
inganna í Alabama og ritstjóri
að einu langmerkasta blaði Suð-
urríkjanna, The Birmingham—
Age Herald.
í bréfi til kunningja síns í
Alberta, kemst Mr. Evans
þannig að orði:
I Birmingham, Ala, 2 febr.
“____,.... Jæja, eg er hér um
bil viss um að þú þekkir mig
ekki þegar við sjáumst aftur, eg
er orðinn svo hraustur og sæl-
legur. Eins og eg sagði þér
þegar eg var staddur í Atlanta
fyrir mánuði síðan, þá hafði eg
þjáðst lengi undanfarið af
hættulegri gasólgu í maganum,
eins og læknar eru vanir að kalla
það. Meltingin var í mesta ólagi,
og fylgdi þvá stöðugur höfuð-
verkur, hjartsláttur ■ ákafur,
uppþembingur og sársauki í öxl-
unum. Eg hafði sama sem enga
matariyst, og vikum saman var
mér ómögulegt að sofa á bakinu.
Fyrir rúmri viku keypti eg
samkvæmt ráðleggingu vinar
míns, eina flösku af Tanlac og
byrjaði samstundis að nota
meðalið. Og eftir að hafa notað
tivær flöskur af þessu töfrályfi,
var eg orðinn eins og nýr maður,
eiginlega alveg laus við alla hina,
gömlu kvilla, og eg er sannfærð-
ur um að innan skamms verð eg
orðinn eins hraustur og þegar eg
var upp á mitt bezta, og má slíikt
heita næstum yfirnáttúriegt
með mann á mínum aldri. —
pað er engum vafa bundið að
Tanlac er frábæriega gott meðal,
og þú veizt að eg var tortrygg-
inn í sambandi við meðöl, og
hafði aldrei trú á neinu slíku,
nema því, sem eg vissi að unnið
var úr afbragðs efnum.”
“Eg hefi ákveðið að halda
áfram að neyta meðafe þessa,
því um árangurinn efast eg alls
ekki.”
Undirskrifað af
“Frank V. Evans”.
f sambandi við viðurkenning-
una, sem Tanlac hefir fengið,
kemst G. F. WiMis, Intemational
Dsitributor of Tanlac svo að
orði:
“pó að meðmælalistinn sé
orðinn langur, þá hefi eg þó ekki
bent á nema fáeina þeirra allra
nafnkendustu manna, sem hafa
gefið þau — menn, sem njóta al-
þjóðarvirðingar. Á meðal þeirra
má benda á af nýju :
Hon. C. W. Mangum, í Atlanta,
Ga., sem var þrjú kjörtímabil
yfirljigreglustjóri í Fulton Cy.,
Hon. Moses R. Glenn, yfirum-
gamla landið aldrei haft nema |siónar™fur ™e.ð prentaraiðnaði
‘í Kentucky rikinu; Mr. C. C.
Cooper, forstjóri the Georgia
sóma af þessum útfluttu börn-
um sínum, þótt vitanlega kunni
þar ekki síður en annarsstaðar
að vera misjafn sauður í mörgu
fé. Eg verð því, eftir litlum
kynnum mínum af löndum vor-
um vestra, að Mta svo á, að þeir
verðskuldi allan þann stuðning
af oss sem vér getum þeim 1 té
látið í baráttu þeirra fyrir varð-
veizlu þjóðernis og tungu, og
óska þess því einlæglega, að sú
félagsstofnunar-hugmynd, sem
hér er borin fram, megi fá sem
beztan og mestan byr með oss
hér heima og megi verða til þess
á komandi tíð, að skapa samúð
og samvinnu með fslendingum
austan hafs og vestan, og treysta
böndin, sem sameina oss svo sem
bræður — svo sem böm einnar
og sömu móður.
Fundarstjóri: Um leið og eg
ber upp þessa tillögu um að
stofna félag til að efla samhug
og samvinnu meðal fslendinga
vestan hafs og austan, vil eg
leyfa mér, eins og fleiri sem
talað hafa, að láta í ljósi þakk-
læti mitt til þeirra manna, sem
gengist hafa nú fyrir að félags-
skapur þessi verði stofnaður.
Má í rauninni furða sig á, að
það hefir ekki verið gert fyrri.
Vil eg mæla hið bezta með því,
að félagið sé stofnað, enda þótt
eg viti að engra méðmæla minna
sé þar þörf, þar sem allir sem
hér eru staddir munu vera á-
kveðnir í að gera það.
Einungis vildi eg í sambandi
við það, sem kandidat S. Á.
Gíslason sagði, að hann vildi ekki
gerast neinn spámaður um það,
hvort tunga vor gæti varðveizt
hjá þjóðflokki vorum vestán
hafs, láta í ljósi þá föstu sann-
færing mína, að það megi vel
verða að tungan varðveitist, þótt
ekki sé sagt eilíflega, þá um óé,-1
kveðinn, langan tíma, svo lang-
an sem okkur er nokkur þörf á
Cotton Oil Company; Mr. H. W.
Hill, bankaforseti í SoutJh Pitts-
burg, Tenn:; Mr. J. F. Oorroll,
Ootton Mill Superintemfent í
Chattabooohee, Ga.; Hon. A. E.
Anderson, of Houiston, Texas,
fyrrum lögreglustjóri í fjórtán
án í Harris County; Hion. S. S.
Shephard, fyrrum borgarráðs-
maður í Atlanta, og marga fleiri
mæltti telja, sem áður hafa látið
meðmæli sín í Ijósi.”
Tanlac er selt í flöskum, og
fæst í Ligget’s Drug Store,
Winnipeg, og í lyfjabúðum út
um land. Sérfræðingur frá
verksmiðjunni, hefir eftiriit með
sölunni.—Auglýsing.
Copenhagen
Vér ábjTgj-
umst það að
vera algjörlega
hreint, og það
bezta tóbak í
heimi.

Ljúffengt og
endingar gott,
af því það er
búið til úr safa
miklu en mildu
tóbakslaufi.
MUNNTOBAK

The Campell Stadio
Nafnkunnir ljóunyndasmiðir
Scott Biock, Main Street South
Simi M. 1127 gagnvart Iðnaðarhöllinni
Stœrsta og elzta Ijósmyndastofan í Winnipeg og
ein af þeim stærstu og bsztu í Canada.
Áreiðanleg og lipur afgreiðsla.
Verð við allra hœfi.
Sérstaklega gott boð.
Ágætur Frystiskápur og Sumars forði af ÍS á
HÆGUM MÁNAÐAR AFBORGUNUM
No. 1.—“Little Arctic” (Galvanized) ........$24.51
$3.50 niðurborgun og $3.50 mánaðarlega.
No. 2—“Aretic” (Galvanized) .........*......$28 OO
$4.00 niðurborgun og $4.00 mánaðarlega.
No. 3—“Superior” (White Enamel) ............$35.00
$5.00 niðurborgun og $5.00 mánaðaríega.
Vor 35 ára orðstír er yður fullnægjandi trygging.
Dragið ekki pantanir yðar.
Allar upplýsingar fást og sýnishom skápanna að
156 Bell Avenue og 201 Lindsay Bldg.
THE ARCTIC ICE CO., LTD.
Phone : Ft. Rouge 981
Leggurðu aakkra peninga fyrir ?
Vér greiðum 4% um árið af Sparisjóðsfé, sem draga
má út með ávísunum, nær sem vera vill. 4*/0o um árið af
peningum, sem standa ósnertir um ákveðinn tima.
The Home Investment and Savings Association
S. E. Cor. Portage and Main.
(Next Bank oí Montreal)
M. Bull W. A. Windatt
President Managing Director

BLUE MBBON
TEA.
Það er auðvelt að segia eitt-
hvað vera gott, en það er annað
að sanna það. Blue Ribbon Te
stenzt reynsluna.
REYNIÐ, ÞAÐ.
Frá Argyle.
kunnugt, að smáþjóðflokkar og
þjóðabrot hafa varðveitt tungu
sína öldum saman við hliðina á
volldugum heimstungum. Og ef
svo má verða ósjálfrátt, án þess
að nokkuð sé sérstaklega að því
unnið, hvað ætti þá ekki að mega
Var þá borið undir atkvæðij
fundarmanna, hvort þeir væru j ~ 7, _ ,
þvi fylgjandi, að stofna felag til .. ° . ......
* „ , . ! og börn þeirra komu til bæjanns
að efla samfhug og samvmnu:, _
.... .... , , . 11 vikunm sem leið og foru norð-
mxlli Mendmga vestan hafs og : . .... „
... ... , . , l ur til Selkirk til þess að vera við
austan og greiddu allir þvi at- Ljftingu sonar sáns Jón:S> sem
kvæði. pá var nokkuð rætt um | gebk að eiga Kristínu Magnúsínu
það, hversu stofnfundi skyldi Halldórsdóttur Johnson og konu
haga og hve víðtækt svið félag-' hans Sigurrósu. — Mr. og Mrs.
inu skyldi ætla. Tóku til máls:! Johnson héldu norður aftur 12.
Sigurður Jónsson ráðherra, Sig-
urður Sigurðsson alþm. og Ágúst
H. Bjamason prófessor, er að
lokum bar fram tiMögu um það,
að kjósa fundarboðendur í nefnd
til að semja frumvarp að lögum
takast, þegar til þessa væri lagt fyrir félagið og undirbúa að öðru
safnaðarstarfsemi á meðal að hugsa fram í tímann. pað er
fram ákveðið starf með föstu
skipulagi. Hinu þarf ekki að
lýsa, hversu afar mikils vert það
er fyrir þjóð vora, að tungan
varðveitist hjá löndum vorum
vestan hafs. Á meðan hún glat-
ast ekki, þá eru þeir oss ekki
glataðir, þá má að miku leyti
segja, að vér eigum þá enn þá.
pótt vér eigum þá ekki fyrir
samborgara eða skattgjaldend-
ur í þjóðfólagi voru, þá eigum
vér í þeim aðra fjársjóði sem
ekki eru síður dýrmætir. pað
hefir svo raargar hliðar, og er
öllum, sem hér eru, svo Ijóst, að
eg þarf ekki að reyna til að lýsa
því. Bið eg svo afsökunar á
þessum óþarfa orðum, þar sem
allir munu þó hér vera staðráðn-
ir í að ljá lið sitt þessum féags-
skap.
leyti stofnun þess. Var það sam-
þykt í einu hljóði. Að endingu
skrifuðu allir fundarmenn nafn
sitt á lista, sem væntanlega með-
limi félagsins.
—Lögrétta.
Prentun
gerÖa hjá
Columbia^Press Ltd.
þ. m., en dætur þeirra og nýgiftu
hjónin sáðar.
Mr. Johnson sagði þá sorgar-
frétt að Bjöm Björnsson smið-
ur á Baldur hefði druknað í
brunni tvær mílur austur frá
Baldur3. þ. m. VarBjömásamt
húsibónda og vinnumanni hans
að færa sávalning, sem hann
hafði smíðað og notast átti inn-
an í brunninn. Var sívalningur-
inn nokkuð þungur svo Björn
gekk undir 'hann með herðamar
og spyrnti við, en er sívalning-
urinn hrökk ofan í fór Bjöm
ofan í Mka. Hann lenti innan í
sívalningnum á höfuðið og fór
með honum til botns í brunninn,
sem var 24 fet á dýpt, en vatnið
í honum var að eins fimm fet.
Mennirnir sem með honum voru
mistu vald á hugsun sinni út af
þessu tilfelli, og í Istað þess að
annar þeirra færi ofan í brunn-
inn og bjargaði manninum—því
bæði var stigi og kaðall við
hendina, hljóp vinnumaðurinn í
næsta hús, sem var fjórðung
mlílu vegar í burtu, og símaði til
Baldur eftir hjálp, og þegar hún
kom var maðurinn örendur.
/