Lögberg - 11.09.1919, Blaðsíða 4

Lögberg - 11.09.1919, Blaðsíða 4
£la. 4 LÖGBERG, FIMTUDAGINN 11. SEPTEMBER 1919. XögbciQ Gefið út hvern Fimtudag af Th« Cel- umbia Preu, Ltd.,<Cor. William Ave. & Sherbrook Str., Winnijjeg, Man. TALSIMI: GAKKY 416 og 417 Jón J. Bíldfell, Editor J. J. Vopni, Business Manager Utanáskrift til blmðains: THE C0LUN(BIA PRESS, Ltd., Box 3172, Winnipeg. M&n- Utanáskrilt ritstjórans: EDITOR LOCBERC, Box 3172 Wlnnipog, ^an. VERÐ BLAÐSINS: $2.00 um áriB. iiHnmniHiiimiiiiiiHiiwiiiHiniiiiinimiiiiimiiiiimiiiiiiiiniiUiiniimuHmniniiiii Lítið má í eyði ósœrt. Allur gróður er í byrjun veikur og við- kvæmur. Þegar nýgræðingurinn fer að teygja sig á vordegi upp úr moldinni, sem legið hefir i klakaböndum allan veturinn og sem enn er köld, upp á móti sólunni, þó er hann óendanlega veikur, svo veikur, að hann þolir ekki vindgust, sé hann kaldur né hina minstu frosthélu. Svo er það oft með hinn andlega gróður. Hann e'r oft smár og veikur í fyrstu og því sama lögmáli háður og gróður jarðarinnar að hann er veikur og viðkvæmur. Þó er þetta dálítið mismunandi, því allar jurtir í ríki jarðarinnar eru ekki jafn viðk\ræm- ar né heldur eru allar hugsjónir og þrár mann- anna það. A sumar þeirra má ekki anda án þess að þær fölni og deyi, aðrar þola mikla mót- spyrnu og á sumum geta norðanvindarnir jafn- vel ekki unnið. Þjóðræknistilfinning Vestur-lslendinga er ein af þeim hugsjónum, sem djúpum rótum hefir náð í lífi þeirra og aldrei hefir hún kulnað út, heldur náð fastari fótum að minsta kosti í lífi hinna eldri manna með hverju líðandi árinu. Og svo á síðasta vori, þegar allsherjar Þjóðræknisfélag var myndað á meðal Vestur- Islendinga, þá hélt maður að það mundi fá að vaxa og þroskast óáreitt og einnig að <það mundi fá að njóta velvildar þeirra manna og kvenna, sem félagið vildi verða að liði. En því var nú ekki að heilsa. Á síðasta þingi stærsta og fjölmennasta félags Islendinga i Vesturheimi, kirkjufélagsins íslenzka og lút- erska, var ráðist á þetta nýmyndaða félag af einum af prestum kirkjufélagsins, vini vorum séra N. Steingrími Þorlákssyni, í fyrirlestri sem hann flutti þar og sem nú er birtur í síðasta hefti Sameiningarinnar. Um þann fyrirlestur mætti margt segja, því þar er víða við komið, eins og góðum prestum sæmir. En það er ekki ætlun vor að gjöra að umtalsefni neitt úr fyrirlestri þessum, nema þann kafla sem fjallar um Þjóðræknisfélagið Enda er sá kaflinn illvígastur, því þar er bein- línis ráðist á drengskap manna með getsökum, senii ekki hafa við neitt að styðjast annað en ímyndunarafl fyrirlesarans, sem virðist hafa verið einkennilega auðugt og tilþrifamikið, en ekki að sama skapi prestlegt. Það er sérstaklega þrent, sem virðist hafa haft slæm áhrif á vin vorn séra Steingrím í þessu sam'bandi. Fyrst sameiginleg þátttaka bræðra vorra heima á ættjörðinni í þessari tilraun vorri. Annað hvernig stjórnarnefnd í því máli er valin þar heima, þó einkum formaður hennar. Þriðja formaður félagsins í Ameríku. Hvað fyrsta atriðinu viðvíkur þá virðist brjótast allmikil gremja út hjá honum út af því að landar vorir á Islandi hafi látið sig varða meira um þjóðernismálið, heldur en um ósk og bón (kirkjufélagsins um hjálp í prestafæðinni hér vestra, og vill höfundurinn draga út af því það, að þeir þar heima láti sér hugarhaldnara um oss í þjóðernislegu tilliti heldur en í kirkju- legu. Vér teljum jafnvel vafasamt hvort að þessi staðhæfing sé rétt, því vér höldum því hiklaust fram að enn sem komið er, þá höfum vér Vestur- Islendingar notið meiri styrks frá ættjörðu vorri á svæði kirkjunnar, heldur en á hinu þjóð- ernislega. Frá þjóðinni heima höfum vér fengið marga nýta menn til aðstoðar kristni vorri í þessu landi, og má þar telja f\Tstan allra manna þann, sem bar kristindóms og þjóðern- ismál vor Vestur-lslendinga á herðum sér til dauðadags, dr. Jón Bjarnason, og auk hans aðra sjö presta síðan Islendingar komu til þessa lands og suma þeirra ágæta starfsmenn. En oss vitanlega hefir ekki einn einasti starfsmaður þjóðræknishugsjónarinnar komið frá Islandi til þess að starfa á því svæði að Dr. Guðmundi Finnlxigasyni undanteknum, sem kom og dvaldi hjá oss í fáa mánuði eftir ítrek- aða ósk vora. Er þá nokkur ástæða til slíkra ummæla eða nokkur ástæða til þess að fella dóm þann, sem fyrirlesarinn fellir yfir þjóð \ orri út af þessu atriði? Vér getum ekki betur séð en að það sé reglu- legur sleggjudómur, því þótt að þjóðin heima hefði ekki lagt oss til neina kristilega starfs- menn, þá hefðum vér saint átt að vera þakklátir fyrir bróðurhug þann, sem fram kom frá þeirra hálfu í sambandi við Þjóðræknisfélagsmyndun- ina hér hjá oss. Vér getum ekki betur séð, sökum þess, að enn sem komið er, er svo náið samband á milli kirkju vorrar og þjóðernismála, að hvorugt get- ur án annars verið. Því vér erum fyllilega á sama máli og Dr. Jón Bjarnason, þar sem hann segir í ritgjörð einni frá 3913: “Trúíbræður vorir sumir hér í álfu, sem fyrir eigin víti eða víti forfeðra sinna hafa glatað upphaflegu þjóðerni sínu og tungumáli, gjöra sér far um að prédika það inn-í oss, að vér hljótum hér að kasta íslenzku útbyrðis, og sé þá bezt að gjöra það sem fyrst—að dæmi þeirra. Og leitast þeir við að styðja þá prédik- un sína og gjöra hana ísmeygilega með öðrum eins ummælum og þessum: Annarleg tungu- mál öll hljóta innan skamms að þoka hér fyrir ensku, enda tefur fastheldni við tungumál út- lendinga stórum fyrir framförum þeirra í krist- indómi. Annaðhvort verður að rýma fyrir hinu: útlenda tungan fyrir kristindóminum, eða kristindómurinn fyrir slíkri tungu. Auðvitað— segja þeir—hlýtur tungumál vort hið íslenzka að ‘þoka líka af þeirri ástæðu. En þetta er villu- kenning herfileg, sem fyrir hvern mun þarf að kveða niður.” En svo þegar að maður les áframf þá sér inaður að þetta er eins og “preludium” eða inn gangur að aðalefninu, því höfundurinn seg- ir að hann þykist sjá “að böggull fvlgi rifi þar” (skamrifi), og þessi böggull er ekkert annað en skáldið Einar H. Kvaran — samtökin þar gjörð til þess að Einar H. Kvaran, “lofðungur mar- glvttumenskunnar trúarlegu og andlegu” heima á ættlandinu, geti fengið enn betra tækifæri en áður, til þess að senda andatrúarboðskapinn til vor vestur. Svo vinur vor séra Steingrímur heldur að þjóðþing Islendinga muni veita fé svo þúsund- i;m króna skiftir til þess að útbreiða andatrúar- kenningar Einars H. Kvá^an á meðal vor og þar með blekkja oss. Og ef ekki alla íslenzku þjóðina, þá að minsta kosti stóran hluta hennar. Því það hefir höfundi fyrirlestursins verið full- ljóst, að engan sendimann að heiman var að ótt- ast, nema því að eins að þingið veitti nægilegt fé til ferðarinnar. Og ætlar hann að Einar H. Kvarar sé svo óærlegur, að hann mundi taka fé (þó að hann nú gæti fengið þess ráðið fyrir samnefndar- mönnum sínum, sem oss dettur alls ekki í hug), sem veitt væri af alþingi í sérstökum tilgangi og nota það til alls annars en þess, er löggjafar- þingið sem veitti það ákvað. Annað hvort af þessu hlaut að verða, svo framarlega að Einar H. Kvaran hefði átt að geta gjört það, sem honum er ætlað af fyrirlesaranum. Vér getum ekki annað en látið í ljósi hrygð vora yfir öðrum eins áburði og þessum, því að svo er hann langt frá öllum sannleika og sann- girni, og vini vorum séra Steingrími ósamboð- ínn að Öllu leyti, að vér getum sagt honum og þeim öðrum sem kvíðafullir eru út af þessari sömu hættu, að svo framarlega að alþingi Is- lendinga veiti þær 10,000 krónur, sem félagið Is- lendingur fer fram á, þá verður það að öllu for- J'allalausu lúterskur prestur sem heimsækir oss fyrir hönd félagsins í ár. Hvað viðvíkur þriðja og síðasta atriðinu um forseta félagsins hér í Ameríku, séra Rö.gn- vald Pétursson, þá er honum fundið það til for- áttu að hann sé tJnítara prestur, sem ekkert tækifæri hafi látið ónotað tií þess að útbreiða skoðanir sínar. Og kemur þar fram sama að- dróttunin, sem Einar H. Kvaran fær fyr í fyr- irlestrinum, að af því að hann sé af öðru sauða- húsi trúarlega en fyrirlesarinn og haldi henni fram af alefli, að þá sé hann vís til þess að bregðast trausti manna og að ekki sé honum að treysta í öðrum málum. Þetta finst oss satt að segja vera ófögur skoðun, svo að vér ekki segj- um ljót. Að halda því fram að maður þurfi að vera jábróðir til þess að hægt sé að treysta hon- um, það finst oss vera meiri ósanngimi en nokkru tali taki. Og ef ástæða er til að halda þessu fram af oss í sambandi við þeösa tvo menn, væri þá ekki eins mikil ástæða fyrir þá að segja þetta um oss, ef t. d. lúterskur prestur hefði orðið fyrir þessu vali? En þó efast eg stórlega um að þeir hefðu gert það. Ritstjóra Lögbergs er kunnugt um, að séra Rögnvaldur Pétursson sóttist éíkki eftir þessu emtetti. Því var á stofnfundinum þröngvað upp á hann, þrátt fyrir mótmæli hans og ítrek- aðar bendingar um einmitt þessa hættu, sem ef til vill yrði notað af einhverjum til þess að reyna að hnekkja framgang félagsins. Og þrátt fyrir sína sérskoðun í trúmálum, þá hefir séra Rögnvaldur Pétursson marga kósti til að bera sem formaður slíks félags. Og enn sem komið er getum vér líka borið um það, að hann hefir ekki, að því er vér bezt vitum, misboðið á neinn liátt iþví trausti er honum var sýnt, með því að kjósa hann forseta Þjóðræknisfélagsins. Annars væri þakka vert ef að þeir, sem síytta vilja þessu Þjóðræknisfélagi Yefetur-Is- lendinga aldur, gerðu það á einhvern annan hátt heldur en þann, að hera sakir á saklausa menn, hvort heldur að þeir eru búsettir heima á Is- landi eða hér hjá oss. Frjálslyndi flokkurinn í Canada. Ef til vill hefir aldrei í sögu frjálslynda flokksins í Canada, verið eins mikil hætta á ferðum með framtíðareining flokksins eins og einmitt nú. Aldrei hefir verið meiri þörf á, að menn skoðuðu flokksmálin með meiri einlægni, festu og alvöru heldur en einmitt nú. Vér segjum flokksmálin, en ekki stjórnmál- in, af ásettu ráði sökum 'þess, að hver maður sem hefir opin augun getur séð, að flokkarnir skipa sér í fvlkingar til sóknar og varnar í stjórnmálunum, á sama hátt og þeir gjörðu á undan stríðinu. Á sama hátt sögðum vér, og er það rétt, nema að /því leyti að nú er talað um marga flokka, þar sem áður var að eins um tvo að ræða. Það er talað um Frjálslynda flokkinn, Aftur- haldsflokkinn, Bændaflokkinn, Verkamanna- tlokkinn, Samsteypuflokkinn og Hermanna- flokkinn. Sex flokka, sem allir segjast ætla að sækja fram við næstu Dominion kosningar. Og allir vilja þeir ná völdum. En þeir geta ekki allir náð völdum. Það getur ekki nema einn þeirra. En þeir geta gjört annað^ og til þess eru sumir þeirra settir af stokkunum — þeir geta vilt mönnum sjónir, dreift mönnum. Og það gjöra þeir, nema því að eins að menn gái alvar- lega að sér. Vér teljum það víst að meiri hlutinn af Vestur-íslendingum hafi verið og séu frjáls- lynda flokknum fylgjandi og að þeir hafi stutt hann með ráði og dáð, bæði í landsmálum og fylkismálum. En nú á stríðstímunum hefir það farið svo hjá oss Vestur-lslendingum að vér höfum ekki litið allir sömu augum á stríðsmálin eða réttara sagt herskyldulögin, því að það voru þau og ekkert annað, sem komu mönnum sem stutt höfðu frjálslynda flokkinn alla sína æfi til þess að synja honum um fylgi sitt, sökum þess að hann neitáði að leiða herskyldulögin tafarlaust i gildi, ef hann kæmist til valda. Var það því að þúsundir á þúsundir ofan af frjálslyndum borgurum þessa lands gengu til kosninga í desember 1917, til þess að greiða atkvæði um herskyldulögin og þau ein — inn- anlandsmálin voru hverfandi í huga þeirra — hugsuðu um ekkert annað en að eftir því sem þeir bezt vissu, þá var frelsi og framtíð lands- ins sem þeir höfðu tekið sér bólfestu í og þjóð arinnar sem þeir dvöldu hjá og börn þeirra og afkomendur áttu að vera partur af, í dauðans voða, og þeir möttu meira skyldur sínar við landið og þjóðina, heldur en við nokkurn stjórn- málaflokk sem til var í landinu. Fyrir þetta hafa þeir af Vestur-íslending- um, sem þannig litu á málið, verið svívirtir fyr- ir það sem nefnt er svik við frjálslynda flokk- inn. Svívirtir fyrir það að vera í sannleika frjálsir og láta engin flokksbönd og ekki heldur nein vanans bönd standa á'milli sín og skyldunn- ar háleitustu og þyngstu, sem að ríkið getur krafist af horgurum sínum. Þeim hefir í opinberu blaði verið valin hin hraklegustu nöfn, svo sem “umskiftingar”, ‘ ‘ liðhlaupar ”, “ svikarar ” o. s. frv. Og þó hafa þessir menn ekki sýnt það að þeir á neinn hátt eða í einu einasta atriði hafi fallið frá frjáls- lyndu stefnunni í landsmálum. Hafa ekki að- hafst neitt til þess að þeir verðskulduðu hrak- yrði þau og svívirðingar, sem yfir þá hafa verið látin ganga, annað en það, að neita að fylgja Sir Wilfrid Laurier þegar þeir álitu að hann hefði rangt fyrir sér, og að önnur stefna, sem þó var vanalegri innanlands pólitík fráskil- in, væri tryggari fyrir landið og þjóðina undir kringumstæðunum. En það er ekki að eins á meðal Vestur- Islendinga, sem meiningamunur út af þessu at- rlði átti sér stað, það var innan frjálslynda flokksins í Canada frá hafi til hafs. ' En vér vitum ekki til þess að hjá neinum þjóðflokki í landinu hafi verið reynt eins mikið til. þess að kveikja illyndi á milli þessara tveggja flokka eins og á meðal vor Islendinga. Mönnum hefir yfirleitt skilist, að til þess að hægt sé að vinna saman, þá verði menn að nm- gangast hver annan á aælegan hátt.. Og mönn- um hefir líka alment skilist það að eina lífsvon- in og eina sigurvonin fyrir frjálslynda flokkinn í Canada var að græða sár þau sem flokkurinn hafði beðið, en ekki að vera sýknt og heilagt að ýfa þau upp. Skyldum vér Vestur-lslendingar þá vera undantekning frá þeirri reglu! Skvldi okkur ekki geta skilist það sama? Skyldi okkur ekki geta skilist að ef vér eigum að geta unnið frjáls- lynda flokknum nokkurt gagn, þá þurfum vér að vera sameinaðir? Og skyldi okkur ekki líka geta skilist það, að einlægni og samvinna getur ekki átt sér stað á meðan haldið er uppi sígangandi ósamlyndi og illyndi af einstaklingum og málgögnum, leynt og ljóst, á bak og brjóst? Vér bentum á það hér að framan að flokk- arnir sem væru að foúa sig undir að sækja um stjórnarvöld hér í landinu, væru ekki færri en sex, og vér mættum bæta því við, þó það ætti að vera skiljanlegt hverjum manni sem um mál- ið vill hugsa, að afturhaldsflokkurinn og sam- steypuflokkurinn verður eitt og hið sama eft- ir næstu kosningar, þó að líkindum að þeir slái sér ekki saman fyr. Ekki samt sökum andlegs óskyldleika, þeldur af því að á meðan þeir eru aðskildir í orði kveðnu, þá er hægara að villa mönnum sjónir. Og svo í tilbót, ef að þeir Vildu tala sem næst standa miðstjórn afturhalds- flokksins eða hinum alkunna Hon. Bob Rodgers, ])á mundu þeir geta sagt frá því, að það væri foýsna náið samhand á milli þess dánumanns og pólitísku bændahreyfingarinnar sem, ef maður hefði þurft nánari sannanir en maður hefir, að sjá má af því að þegar að frjálslyndi flokkurinn fór fram á það við bændurna í Sormont Glen- garry kjördæminu að fojóða Hon. W. L. Mc- Kenzie King að sækja um þingmensku þar, þá þverneituðu þeir. Það er því í augum uppi að frjálslvndi flokkurinn hefir að mæta hinni grimmustu mót- stöðu við næstu kosningar, og þarf því á öllum sínum styrk að halda til þess að geta náð þeim völdum á þingi þjóðarinnar, að hugsjónir þær sem hann herst fvrir hafi nokkur áhrif, hvað þá heklur til þess að hann nái völdunum. Vér vildum því spyrja: Hvernig stendur á því að þessum óeirðum er stöðugt haldið áfram á meðal vor Vestur-íslendinga? Ekki getur ]iað verið gjört til þess að vér sem aðhyllumst írjálslvnda stefnu í stjórnmálum getum hetur fylgt liði voru til stugnings þeim málum og þeirn flokk, sem fyrir þeim hugsjónum berst. Skyldi það vera gjört til þess að dreifa oss, svo að sigur Hon. Robert Rogers verði auð- unnari? Sameinaðir stöndum vér, en sundraðir föll- um vér. HERMENN! Ávísanir og víxlar, er gildi borgun og uppbót til hermanna í “Sterling Exchange”, verða teknir gildir í þessum banka fyrir $4.86 2-3. fyrir sterlingpundið. Vér sendum peninga fyrir hermenn hvert sem er í Canada, þar sem vér höfum útibú, endurgjalds- laust. Wifla Notro Ilunie Kranch—W. H. HAMII.TON, Manager. Selkirk Branch—F. J. MANNING. Manager. pilllBllliBIIIII 1 = I The Royal Bank of Canada Höíuðstóll löggiJtur $25.000,000 Varasjóöur.. $16,400,000 Forseti ... Vara-forsetl Aðal-ráðsmaðu r Allskonar bankastörf afgreldd. Höfuöstóll greiddur $16,100,000 Total Assets over.. $460,000,000 Sir HERBERT S. IIOLT E. L. PEASE C. E NEItiL Vér byrjum relknlnga vlö elnstakllnga eöa íélög og sanngjarnlr skiimlUar veittir. Ávlsanir seldar tll hvaöa staöar sem er fl. Tslandl. Sérstakur gaumur gefinn sparlejóöslnnlögum, sem byrja má meö 1 dollar. Rentur lagöar vlö 4 hverjum 6 mflnuöum. WINNIPEG (West End) BRANCHES Cor. William & Sherbrook T. E. Thorsteinson, Manaijrr Cor. Sarprnt & Beverley F. Thordarson, Manaser Cor. Portage & Sherbrook R. t. Paterson, Manager Cor. Main & Logan M. A. 0'Hara Manager. ■nnaiiimiuHiiiiHiiiiti Members Wlnnipeg Grain Exchange. Members Winnipeg Grai Clearing Assoc and Produce tlon. NORTH-WEST COMMISSION CO., LTD. Islenzkir Hveitikaupmenn Talsími Main 2874 - 216 Grain Exchange WINNIPEG, MANITOBA Islenzkir bændur! Canadastjórnin hefir ákvarðað að $2.15 sé það, sem við megum borga sem fyrirfram borgun út á hveiti i ár fyrir No. 1 Northern. Fyrir aðrar tegundir verður borgað sem ákvarðað er. Við viljum einnig minna menn á að við fáum frá stjórn- inni hluthafamiða (Participation ticket), sem við sjáum um að senda hverjum einum manni, sem sendir okkur hveiti sitt. íslendingar! Við viljum mælast til þess að þið sendið okkur sem mest af korni ykkar í ár. Við erum þeir einu landar sem rekum þá atvinnu að selja korn fyrir bændur gegn um- boðssölulaunum. Við höfum ábyrgðar og stjórnarleyfi og gjörum okkur far um að gjöra viðskiftamenn okkar ánægða. Ef vigtarútkoma á vagnhlössum, sem okkur eru send, ekki stendur heima við það, sem í þau hefir verið látið, gjörum við það sérstaklega að okkar skyldu að sjá um að slíkt sé lagfært. Einnig gæti iþað verið peningar í yðar vasa að við skoðum sjálfir kornið í hverju vagnhlassi sem okkur er sent, svo að rangindi við tegundaflokkun (grading) getur ekki átt sér stað. petta er nokkuð, sem mörg stærri félög ekki gjöra, því þau hafa mörgu að sinna og eiga flest sín eigin korngeymsluhús, svo það er þeirra hagnaður ef flokkunin er gjörð bóndanum í óhag. petta er ætíð gott að vita, þegar maður sendir korn, að einhver líti eftir ef óviljandi skyldi vera gjörð röng flokkun, og að einhver sjái um að slíkt sé strax lagfært. í sambandi við þær korntegundir, sem að samkepni er hægt að koma að, skulum vér gjöra eins vel, ef ekki betur, en aðrir. peir sem vildu geyma hafra, bygg eða flax um lengri eða skemri tíma, ættu að senda til okkar það sem þeir hafa. Við borgum ríflega fyrirframborgun og látum hvern vita um, þegar við álítum verð sanngjarnt. Við þökkum svo þeim, sem að undanförnu hafa skift við okkur, og vonum að þeir og allir íslendingar skrifi okkur, þeg- ar þá vantar upplýsingar um kornverzlun. öllum slíkum bréf- um er svarað um hæl. Skrifið á ensku eða íslenzku. Virðingarfylst. Hannes J. Lindal, Ráðsmaður. 1 m iiiiiiiniiniiiiiiiiuiuiiniiniiiini]i]iiiiiiiiniHiii]iii]iiiiiiiiiiiiiHni]iiiiii!i!miii!iiiii!iiiiiiiiiiiLiiiiiinii!!!Himiiiiiiuiiiniiiiiii[iiiHnniiiiiiiniiiinimiiiiiii[i[!!iiiiiiiuiuuimiffliiiiuiiiiiiiiiiiiiK Nýtt tímarit. Oss hefir verið sent fyrir nokkrum vikum tímarit eitt all- merkt, er hóf göngu sína í Kaup- mannahöfn þann 9. apríl síðastl. og fjallar um málefni hinna fimm Norðurlandaþjóða — íslendinga*, I)ana, Norðmanna, Svía og Finna, en sökum annríkis hefir oss eigi unnist tími til að minnast þess fyr. Ritið heitir “Det Nye Nord”, kemur út vikulega o ge rritstjóri þess maður að nafni Oscar Smith. — Hvert hefti er 30 blaðsíður að stærð í fjögra blaða broti og flyt- ur margskonar fróðleik um hók- mentir, stjórnmál og iðnaðarástand þjóða þessara. í hverju hefti eru kaflar um málefni íslands, ritaðir af hr. Sig- fúsi Blöndal bókaverði við kon- unglegu bókhlöðuna í Kaupmanna- höfn, og lýsa þeir skýrum skiln- ingi höfundar á högum þjóðarinn- ar og afstöðu hennar við um- heiminn. Eitt með því nýstárlegasta, sem rit þetta flytur, mun mega teljast það, að ritstjóri þess hefir leitað álits nokkurra málsmetandi manna á meðal Norðurlandaþjóðanna um, hvort eigi geti verið æskilegt að allir borgarar þessara ríkja, hefðu jafnan rétt í hverju landinu um sig, og hafa undirtektir verið nokkuð mismunandi; fleiri þó hallast á þá sveifina, að slíkt mundi lítt framkvæmanlegt. Á meðal þeirra íslendinga, er látið hafa í Ijósi álit sitt á málinu, og talið það allmiklum annmörkum bundið, má telja Dr. Valtý Guð- mundsison og prófessorana Finn Jónsson og Lárus H. Bjarnason. Tímarit þetta er gefið út á dönsku og er hið eigulegasta í alla staði. Verðið er 6 krónur um ársfjórðunginn. Lögberg þakkar ritið með virkt- um, og mun við hentugleika birta i íslenzkri þýðingu, sýnishorn af ýmsu því, er það hefir að geyma. Fagnaðar-samsæti héldu norðurbygðarbúar í Geysis- bygð í Nýja tslandi, nokkrum aft- urkomnum hermönnum, í Lauf- ásskóla og þar í skólagarðinum, þ. 18. ágúst s. 1. Hófst samsætið kl. 2 e. h. með samsöng, undir for- ystu Gunnl. Oddssonar organista. Mælti þá séra Jóhann Bjarnason fyrir minni hinna afturkomnu hermanna. En auk hans fluttu og ræður þeir Jón Skúlason og Sigurður Friðfinnsson. Söng söngflokkurinn úrvalssöngva ís- lenzka á milli. Tvö frumorkt kvæði voru flutt á samsætinu. Annað orkt af frú Margréti Sig- urðsson, en hitt eftir Hallgrím bónda Friðriksson. Var gerður góður rómur að kvæðunum báðum, ekki síður en að ræðunum. Um skáldskap frú Margrétar er les- endum blaða vorra vel kunnugt, því við og við hafa ljóð hennar komið í blöðunum. pað verður ekki sagt um ljóðagerð Hallgríms. Minnist eg ekki að hafa séð neitt af kveðskap hans á prenti. Mun Hallgrímur þó vera með þeim slingari er við kveðskap fást hér vestra. pykir honum sennilega nóg um hve mikið er prentað af ljóðum í blöðunum og vill svo ekki bæta ljóðum sínum ofan á alla þá syrpu. Kann maður oftast vel sliku hóglyndi og yfirlætisleysi, eir hins vegar spursmál hvort hér sé rétt að farið, þegar um er að ræða það sem vel er gert. Má og

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.