Lögberg - 12.08.1920, Blaðsíða 1

SPEIRS-PARNELL BAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNIÐ ÞAÐ! .
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St. - Garry 1320
33. ARCANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 12. ÁGÚST 1920
NUMER 3$-^
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
Til mark-s um það, með hverj-
um hug hinir ibrezku blaðamenn
komu hér, þeir sem nú eru á fund
um og ferðálagi um Canada, er
þessara orða gétið úr rseðu Burn.
þams lávarðar, sem í förinni er,
í gildi er þeim félögum var hald-1
ið áður þeir lögðu upp:
“Ekki förum vér ferð þessa í
því skyni að segja hvað gera
skuli. Vér erum allir á sama
bandi góövilja, alúðar og trú-
mensku í störfum.” Eftir öðr-
um þeirra félaga er þetta haft:
“Hví skyldi þrefa um stjórnar-
skrá fyrir hið brejka veldi, það |
er saman er bundið af samúð ogj
náinni kynningu?” pví Láta hér-
lend blöð viðbætt, að þetta sé
sannað, með því að Canada hafi
ekki skorist í stríðið af lögbundn-
um fyrirmælum, heldur ósýnileg-
um samúðar tengslum.
Grain Growers höfðu fund í
Regina nýlega með fulltrúum frá
því fylki, og var þar ráðið, að fé-
lagið skifti sér ekki af stjórnmál-
um fylkisins að svo stöddu.
Skattar af skemtunum í Mont-
real námu nálega hálfri miljón
árið sem leið. Til þess að sækja
skemtanir þessar borgaði fólkið
meir en 19 miljónir dala á einu
éri.
Toronto borg ætlar að taka að
sér strætisvagna þegar tími fé-
lagsins er útrunninn að ári. Til
þess að virða iþær stóreignir er
kosinn Sir Adam Beck.
í verði, ef ekki séu keypt drjúgum
nú þegar.
Fregnir herma að úr einu stór-
skipi sem nýlega kom til Mont-
real, hafi verið bornar á land yf-
ir tuttugu þúsund kistur með
fullum flöskum af sterkasta
brennivíni. pví er bætt við,
líklega í gletni, að þessi forði
hafi veriö ætlaður Ontario fylki,
sem vínbanni hefir lengi rösklega
fylgt.
Laglegan skilding fengu hesta-
hændur í Saskatchewan er nýlega
seldu gegnum kaupfélag sitt í
Mo</se Jaw, 1562 hross fyrir
100,000 dali. Sagt er að búnað-
ar félög þessa sama fylkis muni
verja alt að hálfri miljón dála til
kynbóta og framfara í búnaði.
Maður og kona í Montreal, sem
urðu hjón fyrir tveim árum, hafk
r.ú fengið leyfi til að skilja, af
sjálfum páfanum, að sögn frétta-
blaða, sem fátítt er, ef satt er.
í einum bæ í Ontario var mað-
ur staðinn að því, að flytja þang-
að fimtán kvartil af Whiskey,
hvorki meira né minna, og slapp
með því að vera dæmdur í tvö
þúsund dala útlát.
í borginni Hamiíton lögðu mörg
hundruð manns niður vinnu, þeir
sem að húsaibyggingum störfuðu,
og heimtuðu 65 centa borgun um
klukkutímann. ISnaðarráð bauð
þeim að kröfur þeirra kæmu til
gerðardóms og við það tóku þeir
upp vinnu aftur.
Menn voru að 'húsasmíði þar
sem heitir Jordan, Ont., og tóku
vatn til drykkjar úr brunni; þeir
urðu allir veikir, mjög bráðlega,
er einn dáinn en hinir á lífi, þá
seinast fréttist.
i borginni Windsor í Ont. fylki
er sagt sukksamt af óleyfilegri
meðferð víns. Tveir lögreglu-
menn komu einu gisthúsi í opna
skjöldu í þeirri borg, og vildi þá
svo til að kvennmaður sat þar í
sal og sötraði í náðum drykk á-
fengan, er fyrrum var vinsæll, ef
vel var hlandaður. Kvennmaður-1
inn var leidd fyrir dómara ásamt
húsráðanda og hans vikasveini, og
voru öll sektuð, 'hún um þúsund
dali, húsráðandi um tvö þúsund
en vinnumaður um tvennar tylftir
dala.
Úr fangelsí er leystur eftir
missiris varðhald John Farnell,
verkamaður, er til níu mánaða þar-
vistar var dæmdur, fyrir frekleg
orðatiltæki meðan alsiherjar verk-
fallið stóð, en vitja verður hann
iögreglustjóra annað veifið, unz
hin dæmda fangeilsisvist er út-
runpin.
í borgum vestanlands er sögð
húsekla mikil, vegna þess, hve fá
hús hafa reist verið að undan-
f förnu, og yfirvöldin í þessum bæj-
nm sýnast önnum kafin að spá
hrakspám um, hve mikil verði
vandræðin í haust og vetur af
húsnæðisleysi, er fólkið hverfi
til / bæjanna aftur af ferða-
Jögum og ýmsum umsýslun-
um I sveitum. Ekki geta fregn-
ir um, hverjar orsakir liggi til
þessara y vandræða, né aðgerða,
v>æntanlegra eða framkvæmdra, til
að bæta úr þeim. Um eldivið
hafa talsverðar umræður verið í
blöðunum, að skortur mundi á
þeirri nauðsynjavöru, þegar á
þyrfti að halda, en kunnugir ráða-
menn hafa látið í ljósi opinber-
lega, að nægileg kol mundu fást,
'svo framarlega að fólk keypti í
tíma,. en dragi ekki kaupin til
vetrar, eins ,og venja þess hafi
verið að undanförnu. • En ekki
mundi það bregðast, að þau kæm-
ust í’ hátt verð, hvernig sem alt
annað veltist. Svo er sagt, að um
100,000 smálestir af kolum flytj-
ist mánaðarlega út úr landinu um
þetta leyti, en fyrir þá eyðslu tak-
ist, er ísa leggi á vötn. peir sem
að þessu máli standa af hálfu hins
lopinibera, virðast telja sér ómögu-
legt að vinna á um verðið, og af
þeirra hálfu eru ekki fram komin
önnur ráð né íhlutun, en sú sem
heyrist af kolakaupmönnum á
hverju hausti: að birgja sig upp
að sumrinu, svo forðast megi
osina í vetrar byrjun, er öllum
ætti að vera innabhandar, sem
eldiviðar þurfa að afla sér, á
annað borð, enða eru hótanir tíð-
ar, að enn hærra skuli þau stíga
HJarrison Doak hét maður,
lengi viðriðinn stjórn fiskimála í
B. C., af hendi samíbandsstjórnar,
er réð sér bana með hengingu í N.
Westminsteer nýlega, áhyggjum
útaf afkomu í dýrtíðinni er kent
um.
Til þeirra, sem biðu tjón í
þrumuveðrinu í Alameda, Sask.,
hefir fylkisstjórn veitt 20 þús., og
Rauði Krossinn annað eins, til
brýnustu þarfa þeirra sem skaða
biðu.
i
í Coquitlan, sem er bær 17
mílur austur áf Vancouver, varð
eldur laus, brunnu margar búðir,
gistihús og vörugeymsluhús járn-
brautarstöðvar. Skaði er met-
inn 200 þúsundir dala.
pann 6. þessa mánaðar drukn-
aði velkendur maður héðan úr
borginni, Dr. H. J. McDermid,
forstöðumaður daufdumbra skól-
ans, maður á bezta aldri og í miklu
áliti fyrir það, hve vel honum
fórst. úr hendi að stjórna stofnun
(ressari, enda því starfi nákunn-
ugur frá barnæsku, með því að
faðir hans hafði haft stjórn stofn-
unarinnar á hendi frá upphafi.
Slys þetta vildi til eystra, þar sem
heitir Fox Lake, en þangað hafði
hann farið tiJ hressingar sér í
nokkurn tíma.
Um 800 þúsund dala tekjur hef-
ur Ontario fylki haft í ár af sölu
leyfisbréfa til að halda veðreiðar.
Tillögur eru fram komnar um að
verja þeirri fúlgu til að sjá um
framkvæmd á vínbannslögunum
innan fylkisins, að ekki verði þau
tómur bó'kstafur.
Til þings var stofnað hér í
borginni meðal verkamanna er
nefnast “International” og “One
Big Union,” höfðu hvortveggja
kosið hina orðfærustu framsögu-
menn síns málstaðar, en hljóð
gafst miður gott, og að lokum
varð uppþot ekki stórvægilegt,
með aðsúg að öðrum fórmælenda
málstaðar hins fyrnefnda flokks.
pykir reynt, að svo æstir séu
flokkarnir, að varla muni þeir
geta samið misklíð sína með kapp-
ræðum.
Milli Canada og Vest-India eru
samningar gerðir um niðurfærslu
á tollum og tíðari skipaferðir en
að undanförnu, .- er til meiri við
skifta horfa.
Blaðamanna hópnum brezka er
vel fagnað eystra. í Ottawa hélt
sjálfur landstjóri ræðu til þeirra,
svo og þeir herrar Hon Meighen,
forsætisráðherra og Hon Mc-
Kenzie King, formaður Liberala
flokksins á þingi. Svo er á sum-
um ræðunum að sjá, sem enn
stndi rá fyrir dyrum og mjög á-
ríðandi úrslit séu undir blaða-
mönnum komin, lagi þeirra og
lipurð, að halda óvinunum utan
gátta. Sumum þeirra veitti hinn
nafnfrægi McGill háskóli heið-
urstitla, gerði þá að doktorum í
lagavizku með mikilli viðhöfn,
sem talinn er hæsti heiður, en ýms
félög halda þeim veizlur.
Dominion Shipbulding Co., er
skipasmíðastöðvar hefir í Toronto,
hefir neyðst til að hætta störfum,
er mjög kostnaðarsöm voru af
verkföllum og háu verkakaupi,
þó að eins um stundarsakir, þay
til félag'ið hefir náð fjármagni
syðra, til áframhalds.
Fregrfir segja, að smíðastöðvum
landsins, þar sem hergögn voru
smíðuð, sé nú lokað, eftir skipun
frá Ottawa. Sá sem fyrir réði
segist verða að leggja af æfða
menn svo hundruðum skiftir, svo
þar af sýnist ekki hafa verið hætt
við framleiðslu hernaðargagna
hér í landi, þá stríðinu lauk. *
Eldur kom upp fyrir norðan
Balmoral hér fyrir norðan borg-
ina, brunnu skógar og engjalönd
og heystakkar, áður slökt yrði.
Með fram Pelly fljóti í Yukon
geysaði el«4ur á báðum bökkum í
bezta skógi, svo mörgum mílum
skifti; hafa þar gengið miklir
þurkar að undanförnu, svo að
jafnvel áin varð minni en dæmi
munast til.
Vestur í Alberta er verið að
eltast við ránsmenn nokkra, er
skildinga gripu á járnbrautarlest
þar vestra; þeir tjást vera rúss-
neskir og verjast svo harðvítug-
lega, að ervitt gengur að ná 'þeim.
Tveir hafa fallið fyrir þeim, að
sögn, af leitarmönnum, einn ráns-
manna tekinn, en tveir eru ó-
fundnir.
Maður fór héðan fyrir nokkru
til Saskatchewan, í erindagjörðum
fyrir þá grein verkamanna félags
skapar, sem kallast “One Big
,Union”. pegar sá útsendari hóf
sitt erindi að reka í bænum Este-
van, urðu þau umskifti, að hann
var fluttur, ekki að eins burt úr
bænum, heldur suður yfir landa-
mærin, með ileynd nokkurri, óg
var svo um hríð, að fáir vissu,
hvar hann var niður kominn.
Petta klöguðu hans kunningjar
fyrir stjórninni í Sask. með þeim
árangri, að þeir hafa teknir verið,
sem sendimanninn fluttu af sér,
og bíða málrannsóknar og dóms,
en lausir ganga þe'ir gegn 10 þús.
áala veði. >
Sagt er að mjög fari í vöxt að
láuma áfengum drykkjum yfir
landamærin, og þau samtök svo
sniðug og mögnuð orðin, að mörg-
um öðrum varningi en brennivini
sé smeygt úr einu ríkinu í annað,
íyrir utan tolla. petta er gamla
sagan, að farið er kringum höml-
urnar, ef þær leggjast á almenn-
ing um fram venjur.
í borginni Windsor, Ont., hafa
tekjur af sektum fyrir óleyfilega
meðferð víns, numið meir en 200
þús. dölum í undanfarið misseri.
peir sem fyrir sökum voru hafðir,
borguðu auk þess rúmlega 40 þús.
dali í málskostnað.
Sagt er að stjórnin í Quebec
ætli að taka að sér verzlun með á-
fenga drykki ínnan fylkisins í ná-
lægri framtíð.
Fornra þiðsmanna félag í þess-
ari borg hefir mótmælt því, að
hingað séu fluttir útlendingar til
samkepni í atvinnú við hérlenda
verkamenn. peim hefir svarað
formaður C.P.R. félagsins, að hjá
þessu geti félagið ekki komist, ef
halda skal brautum félagsins í
bærilegu horfi.
Um alt landið hafa meir en 18
,þúsund heimkomnir hermenn sezt
að í sveit og notið aðstoðar til að
eignast ‘bújarðir, þar af 3,667 á
á landi innan þess svæðis, sem
herstjórn Winnipeg borgar náði
yfir.
Hinn nafnkendi höfðingi upp-
reisnarmanna í Mexico, er Villa
nefnist, hefir sæzt við stjórnina
sem iþar er nú og fengið handa sér
og sínum ,mönnum bújarðir og
fullan frið.
Fyrstur til að senda frá sér
hveiti, uppskorið í ár, varð J. W.
Peters frá Rosenfeld, Man., sá
sami sem fyrsta hveitivagninum
kom frá sér í fyrra. Hveitið vigt-
aði 65 pund bushelið, No. 1.
Northern.
Fyrir járnbrautanefnd leiða
saman hesta sína þessa dagana
framsögumenn járnbrautarfélaga,
er krefjast hækkunar á fargjöld-
pm frá 20 til 50 prct., og ýmsra
,samtaka fulltrúa, er í móti þeim
ganga. Sá sem málið sækir af
hálfu járnbrautanna er Phippen
fyrrum dómari hér í borg, ásamt
formanni C. P. R. félagsins. Af
þeirra hendi er því haldið fram,
að verkakaup og prísar á því sem
til brautanna þarf, hafi hækkað
svo, að tap verði á rekstri þeirra,
nema far- og farmgjöld séu hækk-
uð. Formaður verksmiðjueigenda
s'amtaka tjáist ekki mótfallinn
hæfilegri hækkun, svo að rekstur
brautanna beri sig. D’Arcy Scott,
fyrir hönd stjórnarinnar í Sas-
katchewan og sameinaðra mjólk-
urbúa félaga, hélt því fram, að ef
þessi gjöld yrðu færð upp, mundi
von bráðar bóla á kröfum um
hækkun kaups, næsta ár mundu
svo járnbrautafélögin heimta
hækkun fargjalda á ný og svo koll
af kolli. pað væri tími til kom-
inn að hætta þeirri hringferð, því
að varla mundi hún geta haldið á-
fram án afláts, hvort sem væri.
Hækkun farmgjalda nú væri sama
sem að hækka verð á öllum nauð-
synjum, er tæplega væri á bæt-
andi. Formaður heildsölumanna-
félaga sýndi fram á, hvernig hans
stéttarbræður mundu knýjast til
að bæta hinum aukna flutnings-
kostnaði á verð hins flutta varn-
irgs, og leggja þannig kostnaðar-
aukann á almenning, sem varhing-
inn keypti. J. B. Coyne mælti
fyrir hönd verzlunarráðs Winni-
pegborgar og krafðist þess, að
nefndin ferðaðist um landið til að
leita hins sanna vilja fólksins í
þessu máli, en þeirri kröfu var
hafnað af nefndinni, er kvaðst
mundu útkljá málið þar sem hún
var k'omin, í Ottawa. Úrskurður
hennar, sem væntanlegur er inn-
an skamms, mun síðar birtur hér
í blaðinu.
------o------
Bandaríkin
í stóru baðhýsi í New York
komu ræningjar í þá stofu þar
inunir baðgesta yoru geymdir,
miðuðu skambyssum á þá er gættu
þeirra og skunduðu burt með
8000 dali. Baðgestir vissu ekki
"Uf því sem fram fór, fyr en ránið
var um garð gengið, og þótti súrt
í broti.
Frá því er sagt, að maður var á
I gangi á tilteknum stað í N. York,
seinf um kvöld, er tveir menn
spruttu upp, gengu í veginn fyr-
ir hann og heimtuðu peninga af
honum, heldur hranalega. “Takið
þá!” sagði maðurinn, og spretti
frá sé treyjunni, en um leið greip
hann vindla hylki úr vasa sínum,
og miðaöi því á ræningjana.
peir tóku til fótanna og sáust
ekki meir.
Sagt er að nokkrum herskipum
þýzkum, sumum allstórum, hafi
lagt verið* upp Hudsons fljót hjá
ðý York, sem vera munu sá part-
ur hins pýzka flota, er Ameriku
hlótnaðist, þá sambandsþjóðir
binar stærstu skiftu honum milli
sín. eftir friðargerð.
Suður í Columbus, Ohio, er sá
ósvífnasti þjófur, sem þeir þar
vita dæmi til. Hann gekk til
lögreglustöðvar, og bað þess að
aðgætt væri í bókunum, hve oft
hann hefði höndlaður verið. En
er sá snéri sér frá er 'hann átti
orðastað við, greip hann buddu
er á borðinu lá og fór sína leið.
Lögreglumönnum var í mun, að
láta hann ekki ganga undan, og
smöluðu svo vandlega, að. honum
tókst ekki að eyða fénu áður hann
væri tekinn.
par sem heitir West Frankfort,
námabæ í Missouri ríkinu, varð
upphlaúV) mannskætt, er náma-
menn veittust að útlendingum, er
leituðu fjörs á flótta. Yfirvöldin
símuðu eftir herliði, en upphlaups
foringjar veittust að iþeim og
skipuðu þeim að hafa sig á brott.
Upphlaupið virðist hafa stafað frá
því, að lögreglan tók fasta menn,
er grunaðir voru um lagabrot, en
hópur þeirra vina tók þá af lög-
gæzlumönnum og hóf óróann.
Bretland
í höllinni Holyrod í Edinburg,
sem eij skozk konungaborg frá
fornu fari, var mikið um að vera
nýlega, er konungur Breta vitjaði
þangað og úthlutaði tignarmerkj-
um til mjög margra, fyrir afrek í
stríðinu, eða því viðkomandi.
Bretar starfa fast að því að út-
vega hermönnum litlar bújarðir.
í einu fylki á Englandi hafa verið
útvegaðar yfir 20 þús. ekrur handa
tæpum fjórum hundruðum, en
1640 hermenn höfðu beðið um
úrlausn.
Á þingi Breta eru lög samin um
refsingar og meðferð mála k ír.
landi. Sagt er að éinn foringi
verkamanna flokksins hafi lagt
á móti frumvarpinu og margir
með honum, en ekki hafi þéir haft
bolmagn til að hnekkja því. Yms-
um sögum fer um harðsnúin orða-
skifti á þingi, þar með að éinn
nafnfrægur maður hafi kvaddur
verið til útgöngu af þingfundi,
fyrir að kalla lagafrumvarpið
“iátalæti og hégóma.”
Ófriðlegt er sagt í Mesopotan-
iu, er á vald Breta komst í stríðs-
lok. Hafa þarlendir slegist til
áhlaupa á brezkt setulið, drepið
menn og hrakið. Bretar hafa
kvatt þangað stórar hersveitir úr
Indlandi. Annars eru fregnir af
hernaði þeirra ‘næsta ógreinilegar
í hérlendum blöðum.
sögn. Talað var, að Bretar og
Frakkar færu í stríð með þeim, en
að svo komnu er þeim ekki méira
heitið, en vopnum og fyrirsögn
herkænna um hernaðarstjórn.
Flota hafa Bretar sent til Eystra-
salts. Flutninga til og frá Rúss.
landi á að teppa með öllu, en láta
framkvæmdir bíða, unz til þrauta
eru reyndir samningar.
Sagt er, að sambandsþjóðir hafi
gefið Grikkjum heimild til að taka
á sitt vald Miklagarð, til bráða-
birgðar væntanlega og friðstill-
ingar í bili. Áður hafa þeir náð
Adrianople, að sögn, og enn fleiri
stöðum í Tyrkjaveldi.
Frá Islandi.
Mikill afli er nú sagður á Akra-
nesi og hlaða véLbátar þaðan dag
éftir dág. íMikjiði veiðist 'þar af
heilagfiski, en mest af því er flutt
hingað til Reykjavíkur og selt hér.
Verðið hefir verið alt að 85 aurar j
pundið í útsölu hér.
Hyrningarsteinninn verður lagð-
ur á sunnudaginn kemur að sjó-
mannahæli þvi, sem Hjálpræðisher-
inn ætlar að byggja í Hafnarfirði.
Ákveðið hefir verið að smala bú-
fé úr bæjarlandinu annaðhvort í
dag eða á morgmi. Verður alt það
fé er finst tekið fast og eigendur
látnir sæta þungum sektum fyrir
þann trassaskap að hafa eigi komið
því burtu.
pjóðminjasafnið hefir nýlega
hlotið merka gjöf frá herra J. E.
Böggil, sendiherra Dana, skák-
menn gamla, íslenzka og útskorna
úr íslenzku birki. Ohristiane
Birgitte, föðurmóðir sendiherrans
var íslenzk að ætt, fædd hér 23.
des. 1808 (d. 10. apr. 1874) dóttir
Theodorus Thorlaciusar, er var
sýslumaður í Suður Múlasýslu
1800—1813 og Árnessýslu 1814—
18. Hefir sú sögn jafnan fylgt
skákmönnum þessum, að Theodor-
us sýslumaður hafi þegið þá að
gjöf frá bónda pokkrum í Múla-
sýslu, sem hafi skorið þá út. peir
eru haganlega skornir; hver mað-
ur er sem mannslíkneski lítið og
er búningur o. fl. með einkenni-
jegri gerð, riddararnir ríðandi 0.
s. frv. — Theodorus sýslumaður
var fæddur 3. apríl 1774 og dó í
Khöfn 12. ágúst 1850Hann var
sonur Skúla rektors Thorlacius-
ar pórðarsonar; Tlíeodorus var
latneskan á nafninu pórður og er
því Theodorus sýslumaður oft
nefndur pórður hér. pórður afi
hans, faðir Skúla rektors, var
klausturhaldari í pykkvabæ; var
hann sonur Brynjólfs sýslumanns
á Hlíðarenda, sem var sonur
pórðar biskups í Skálholti por-
lákssonar biskups á Hólum, Skúla-
sonar. M. p.
—Morguntlaðið.
Byggingasjóður
Jóns Bjarnasonar skóla.
Eitt hundrað þúsund pd. sterl-
ing veitti brezka þingið til að
stofna til sýninga á brezkum
varningi, sem senda skal um alt
hið brezka veldi til örvunar við-
skifta innan ríkisins. Ef meira
þarf til, skal það leggjast fram a^
einstökum mönnum.
Hvaðanœfa.
Á eynni Formosa hafa inn-
fæddir ibyrjað uppreisn gegn
Japönum, er eignuðust hana eftir
stríðið við Kínamenn á öldinni
sem leið.
í Brussels söfnuðust menn
saman, er barist höfðu í stríðinu,
gengu til þinghúss, mörg þúsund
af þeim, ruddu burt löggæslu-
manna fylking er þar stóð fyrir
þeim og gengu í þingsalinn. Fyr-
ir þingmönnum er þar sátu alveg
hissa, báru þeir upp iþá kröfu, að
hverjum þeirra væri veitt viss
upþhæð til viðurlífis eða upptöku
starfa, og veittu þeim þungar á-
tölur fyrir meðferð ó'breyttra
dáta eftir stríðið. Dyr og glugga
brutu þeir til áherzlu erindi sínu
cn létu leiðast til friðsamlegrar
brottferðar af fortölum borgar-
stjórans.
Á Englandi er verið að smíða
geysilega stór loftfþr til liðsflutn-
inga, ekki er þess getið hve marga
menn hvert geti flutt, en stærri
teljast þau vera en dæmi eru til
og fara 70 mílur á klukkustund.
Hið rússneska lýðveldi hefir
samið við hérlent félag nokkurt,
að sögn, um kaup á varningi fyrir
margar miljónir dala, og er haft
eftir ráðamönnum þess félags, að
jnikið meiri viðskifti séu í vænd-
um.
Larrago er sá nefndur sem ný-
lagt hefir uppi flokk til óróa í
Mexico, er fréttir segja vel útbú-
inn með það sém til uppreisnar
heyrir.
Svo er hart gengið eftir, að
ekki séu vopn flutt^_ til Egyfta-
'lands, án leyfis yfirvalda, að 5
þúsund dala sektir éru viðlagðar
eða tíu ára refsing.
Á ítaliu er verkfalli þeirra sem
vinna á járnbrautum, lokið með
því að meiri hluti verkmanna hef-
ur gengið að kostum þeim sem
boðnir voru.
Á Ungverjalandi var svo slörku-
legt, að nærliggjandi lönd tóku
fyrir viðskifti við landsmenn með
varðhöldum á landamærum, en nú
er friður það góður á kominn, að
varðhölþ þau eru lögð niður og við-
skifti og samgöngur uppteknar á
ný.
\
Hernaður Rússanna á hendur
Pólverjum harðnar enn, svo að
| fyrir löngu er til varnar komið af
| hálfu þeirra síðastnefndu, um-
hverfis höfuðborg þeirra nú, að
Ágúst H. Bjarnason er nýfarinn
til Englands með botnvörpungi,
Ætlar hann að dvelja erlendis fram
eftir sumrinu.
Guðm. Einarson frá Miðdal, sem
Iiér er mörgum kunnur fyrir mvnd-
ir sínar í anddyri húss þeirra Nath-
ans and Olsen er nýkominn hingað
eftir vetrardvöl við undirbúnings-
nám í list sinni, í Kaupmannahöfn.
iNokkru áður en hann fór þaðan
gekk hann undir próf við listahá-
skólann og stóðst það vel og stund-
ar því nám þar framvegis. Undir
þetta próf gengu 21 myndahöggv-
araefni en aðeins tveir stóðust það
og var Guðmundur annar en hinn
ungur maður danskur. *
Auglýst er eftir manni í Isafold-
arprentsmiðju til 'þess að læra
prentmyndagerð. Er það í fyrsta
skifti að kostur gefst á að læra þá
iðn hér á landi.
Eólksstraumur er nú svo mikill
héðan og hingað að hvert skip hefir
eins marga farþega og framast er
unt, og er þó sagt að. færri komist
með skipunum héðan heldur en
vilja. Er því venjan sú, að hvert
farþegarúm en pantað löngu áður
en skipin eiga að leggja í ferðina.
, A laugardaginn var voru talin
atkvæði úr Helgafellsprestakalli.
Úrslit kosninganna urðu þau, að
cand. Sigurður Ó. Lárusson fékk
180 atkvæði og er löglega kosinn
prestur. Magnús Guðmundsson,
cand. fékk 153 atk. en hinir tveir
umsækjendur sárfá. Fjögur at-
kvæði urðu ógild.,
TaugaVeikin á Vífilsstöðum er
nú í rénun og er farið að sótthreinsa
þá, er tóku hana. Alls tpk veikin
13 manns og einni stúlku varð hún
að bana.
Þjóðvinafélagið er i dag 50 ára.
Yar það stofnað 8. janúar 1870.
Hefði verið 'maklegt að minnast
starfsemi þess í þágti íslenzkrar
menningar þessa hálfa öld. Hefir
það ekki verið lítið sem það hefir
lagt af mörkum til bókagerðar
landsins.
Fyrir skömmu kom Rán inn á
ísafjörð með mann, er hafði slasast
á skipinu, var fóturinn af um hnéð.
Var maðurinn mjög illa haldinn, er
síðast fréttist. Ókunnugt er um
nafn hans.
t gærmorgun fanst lík á floti hér
t innri höfninni. Var það svo
skaddað, að það var óþekkjanlegt,
en eftir fötunum að dæma er það
ætlan manna, að það muni vera af
Birni nokkrum Oddssyni, sem var
skipverji á Hauk, en hvarf í vetur,
5. desember. Haukúr lá þá hér á
ytri höfninni fram undan Völundi,
og hafði Björirfarið í land, en aðrir
skipverjar voru um iborð, niðri i
skipinu. Um það leyti sem Bjarn-
ar var von, heyrðu þeir hljóð, og er
þeir komu upp á þiljur, sáu þeir bát
þann, er hann hafði haft, mann-
lausan á reki rétt hjá skipinu.
Þóttust nienn þá vita, að Björn
mundi einhvernveginn hafa hratað
útbyrðis úr bátniun og druknað.—■
Enda þótt slysið bæri að úti á ytri
höfn, en likið fyndist hér inni á
innri höfninni, er ekki loku fyrir
þaö skotið, að það geti verið af
Birni og að straumur hafi borið
það inn í höfnina. Björn heitinn
var ættaður úr Hafnafirði.
Á síðasta kirjuþingi var skóia-
ráðinu heimilað að byrja að safna
í byggingarsjóð. Einn dreng-
lyndur maður tók svo vel undir
það, að hann bauðst til að gefa
500 dali í byggingarsjóð, með því
skilyrði að 9 aðrir menn fengjust
til að gefa ýafna upphæð. í fyrstu
var loforð þetta bundið við þing-
lok, en síðar var tíminn lengdur,
svo að tilboð þetta stendur í ;;ildi
fram að næstu áramótum. Mað-
urinn sem tilboðið gjösði, er hr.
Árni A. Johnson, í Mozart, Sask.
Hefir hann áður drengilega styrkt
hin beztu málefni vor. Hann hef-
ir sterkan áhuga fyrir því sem
lýtur að sannri velferð kirkju
vorrar og þjóðar.
í öllum bygðum Vestur-íslend-
inga eru góðir drengir.. Eitt-
hvað af vel efnuðum mönnum er
líka til víðast . Saskatchewan
hefir heiðurinn af að hafa byrj-
að, og Saak. ein gæti lagt til alla
þessa tíu. Eg býst við að Sask.,
sem svo drengilega hefir byrjað,
haldi áfram sér til sóma á sam-
keppnisbrautinni að gefa skólan-
um heimili. sem hann á sjálfur.
En svo eru allar hiraar bygðirnar
í borgum o>g sveitum. Kristilegt
örlæti á heima víðar en í Sask.
Séra Hjörtur Leó bar fram þá
spurningu á þjóðhátíð íslendinga
í Winnipeg 2. þ.m.: “Hverju gegn-
ir að Jóns Bjarnasonar skóli, sem
búinn er að starfa í 7 ár, er eini
lúterski skólinn í Canada sem
ekki á húsþak yfir sig?”
Já, hvað veldur? Sjálfur
held eg að hér sé aðallega skiln-
ingleysi um að kenna. Og það,
að menn ekki skilja, kemur til af
því, að menn athuga ekki, hvern-
ig helgidómar og fjársjóðir vorir
verða geymdir fyrir framtíðina.
pegar kristið fólk vort athugar
þetta, veit eig að það kemur eins
og ísraelsmenn í eyðimörkinni,
þegar beðið var um gjafir til að
reisa Tjaldbúðina. peir komu
sjálfviljuglega, hver og einn,
með gjafir svo að yfirfljótanlegt
,var.
Lang-skemtilegast væri að öll
upphæðin, sem þarf til að reisa
Jóns Bjarnasonar skóla (heimili,
kæmi án þess að einn einasti ein-
staklingur væri beðinn, alveg eins
cg þetta fyrsta loforð frá Mr.
Johnson.
Hugsið fram í tímann og látið
gjafirnar streyma.
Rúnólfur Marteinsson.
—
Yfirréttar dómur fallinn í
Tjaldbúðarmálinu.
Dómur í Tjaldbúðarmálinu, sem
i áfríað var, frá dómsúrskurði und-
j irréttar dómara, og til yfirréttar
1 dómsúrskurðar fylkisins, var kveð
inn upp á fimtudaginn í síðustu
I viku.
Allir dómararnir voru sammála
j um, ak undirréttar dómurinn
skyldi standa óhaggaður í öll*m
j atriðunum. Málskostnaður féll á
í áfríendur.