Lögberg - 04.11.1920, Blaðsíða 6

BLi. 8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. NOVEMBER 1920
I
taa»ea5aiaga38ga55saiass5sas5sens-.gsasiiaiy.?-gs~-
Launcelot of the Lake.
Framh.
Ðanði Arthurs konungs.
Dannig- lá Sir Gawain, bíðandi eftir 'því að
fcárin gréru, þa)i cr hann hafði hlotið af völdum
Sir Lancelots; vopnahlé var komið á inilli beggja
hersveita, er hraðboði kom frá Bretlandi með bréf
til Arthurs 'konungs og flutti það hin verstu tíð-
indi, sem sé þau, að Sir Mordred hefði hrifsað
undir sig völd og ríki frænda síns.
Hafði hann fyrst komið þeim orðrómi á loft,
að Arthur konugur hefði fallið í orustu fyrir Sir
íjáaroelot, og með því að fjöldinn er ávalt trúgjarn,
hafði það kostað Sir Mordred tiltölulega litla fyr-
írhöfn að kalla lávarðana til þings og láta þá
samþykkja ríkistöku sína og sverja sér holl-
ustu.
En drotningin fékst með engu móti til að trúa
því að konungur væri faliinn, og flýði hún undan
ofsóknum Sir Mordred og leitaði hælis í Lund-
únaturninum míkta, þaðan gat enginn fengið hana
til að fara, því hún hafði óbeit á Mordred og vissi
aldrei hvaða óhæfu hann kynni að hafa í frammi.
Letta' voni þá fregnirnar, sem Arthur kon-
ungi bárust til lierbúða sinna skammt frá Beni-
vick kastala, Sir Lancelots. Bað hann riddara
sína að búast til farar í skyndi, og eftir að hafa
náð til strandar, steig konungur á skipsfjöl á-
samt föruneyti sínu, lét vinda upp segl og sigldi
alt hvað hann mátti í áttina til Bretlands.
Sir Mordred og félagar hans höfðu frétt af
heimsiglingu Arthurs konungs ogdregið að sér
óvígann her. Það var sannarlegt hrygðarefni
að 8já, hve Mordred hafði getað vilt mörgum
hraustum riddara sjónar, þeirra er hlotið höfðu
jnannvirðingar hjá Artiiuri konungi, fólkið var,
nú ekki sjáifu sér trúrra en það! '
Og þegar Arthur konungur nálgaðist Dovrer,
hitti hann Mordred þar fyrir með mikinn her
reiðubúinn til að varna honum landgöngu.
Sló þegar í mannskæða ejóorustu, lið Mord-
reds reyndi að komast á smábátum út að konungs-
gkipinu, en menn Agthurg konungs rejmdu af
kappi miklu að ná til lands. Arthur konungur
og riddarar hans sýndu svo írækilega framgöngu,
að innan skamms tíma höfðu þeir rekið óvinina
af höndum sér, komið sínu eigin liði á land og
stökt Mordred á flótta. Bauð Arthur konungur
þá mönnum sínum, að grafa hina föllnu, og hjúkra
þeim er særðir væru. Gengu konungsþjónar
aftur til skipa og könnuðu valinn, komu þeir loks
auga á Sir Gawain, þar sem hann lá niður við
kjöl, þrekaður mjög og kominn að dajiða, báru
þeir hann í tjaid og fékk sýn sú Arthuri konungi
mikillar hrygðar. öll mín jarðneska ánægja er
nú feti,” mælti konungur, •“engum mönnum hefi
eg unnað heitar en jrður og Sir Lanoelot. Eg
hefi tapað Sir Lancelot, en þér hvílið hér á dán-
arbeði.” “Konungur minn og herra,” sagði
Sir Gawain. “Sár það er Sir Lancelot veitti
mér, er nú banvænt orðið og dauðastund mín
nærri. Sjálfum mér má eg um kenna, hroki
minn orsakaði þetta ægilega átríð. Bið eg yður
nú að reisa mig upp að brjósti jrðar, konungur,
svo eg megi rita Sir Lancelot nokkur orð áður
en eg gef upp andann.”
Orðin sem Sir Gawain reit voru þessi:
“Til Sir Lancelots, sem göfgastur er allra
riddara. Eg, Gawain, sendi yður síðustu kveðj-
una. Sár það, er þér veittuð mér við Benwick
kastalann á Frakklandi, er nú banvænt orðið og
dregur mig senn til dauða. Bið eg "hlla menn
að vera vitni að því, að eg er sjálfur orsök í
dauða mínum, en þér alsaklaus af víginu. Sök-
um vorrar fornu vináttu, bið eg jiJur að hverfa
aftur til Bretlands og biðja fyrir Gawain frá
Orkneyjum í hvert sinn og þér gangið fram hjá
leiði hans. í Guðs friði!”
Að þessu loknu andaðist Sir Gawain og var
jarðaður í Doven*Kapellunni. 4.
Eftir orustuna \rið Dover, rak Arthur konung-
ur og menn hans lið Mordreds á flótta alla leið
til Barham Down, og þaðan flýði Mordred til
Canterburj'. Smátt og smátt fóru nú ýmsir
þeirra fyrri riddara Arthurs konungs, er gengið
höíðu Mordred á hönd, að sjá, að þeir höfðu verið
dregnir á tálar. Þegar Mordred komst að því,
að menn hans voru í óðaönn að snúa við honum
baki, hélt hann vestur á bóginn í þeirri von, að
þar mætti sér frekar auðnast að ginna einhverja
til fylgis; maðurinn var samvizkulaus roeð öllu,
og kallaði til fylgis við sig heiðingja, sem Arthur
konupgur hafði rekið úr landi á þeim góðu ár-
um, þegSr Lancelot var einn í Round Table fé-
laginu.
Arthur konungur var sárreiður j'fir falsinu,
sem beitt hafði verið gagnvart honum sjálfum og
ríkinu. Elti hann Mordred, þar til liann gat
ekki flúið lengra, en Vestur-hafið tók við. Þetta
var á þrenningarhátíð. A þeirri nóttu birtist
Sir Gawain Arthur konungi í draumi, alveg eins
og í lifanda lífi, að því er honum fanst og mælti:
“Konungur minn og herra! Guð hefir af mildi
sinni leyft mér að vara yður við því, að leggja
til oiustu á morgun. Ef þér gangið til bar-
daga munuð þér særast til ólífis, en meginþorri
hersins á báðar hliðar týua lífi; gerið þess vegna
vopnahlé í mánuð og að þeim tíma liðnum, mun
Sir Lancelot koma yður til stuðnings ásamt öll-
um sínum fræknu riddurum, og hjálpa yður til að
steypa landráðamanninum af stóli,” Svo hvarf
Sir Gawain á brott.
Konungur vaknaði sarostundis og lét kalla
fyrir sig vitrustu riddara sína, þá Sir Lucan og
, Sir Bedivere og sagði þeim drauminn. Þeir féll-
ust á að rétt mundi vera að bjóða vopnahlé, sam-
kv:emt orðum Sir Gawains beim, er liann
hafði mælt við Arthur konung í drauminum, og í
býtið voru erindismenn sendir á fund Sir Mord-
reds og honum boðið til friðarstefnu. Svo var
ákveðið að fundurinn skyldi háður á bersvæði
miðja vegu á milli herbúða þeirra Arthurs kon-
ungs og Mordrcds og átti hvoi um sig að hafa 14
riddara til fylgdar. Traustið á hvora hlið var
ekki meira en það, að báðir skipuðu mönnum sín-
um að leggja tafarlaust til orustu, ef nokkurstað-
ar sæist sverð úr sliðrum dregið. —
Skömrnu eftir að samtal þeirra hófst, bar svo
við að naðra skaust út úr nærliggjandi runna og
læit riddara einn í fótinn; brá sá sverði sínu um
leið, án þess að muna eftir fyrirmælum foringja
síns í svápinn. En um leið og blikaði á hjörinn.
gullu við lúðrar og fylkingunum sló saman í trylt-
um bardaga. Aldrei hafði grimmari orrahríð
verið háð, því þarna sótti bróðir að bróður og
vinur gegn vini, ruddist Arthur konungur í gegn-
um fylkingar og leitaði svikarans Mordred. Bar-
ist var uppihaldslaust þann dag allan á kvöld
fram. Svo hart hafði konungur sótt að óvinun-
um að hann virtist hafa gleymt sér og sínum eig-
in riddurum í langa hríð, en er vitund hægðist um,
sá hann að allir riddararnir voru fallnir nema
þeir tveir, Sir Lucian og Sir Bedivere, vorn þeir
þó sárir mjög; en álengdar stóð Sir Mordred, sá
er valdur var að öllum hermdarverkunum, og
horfði ögrandi augum yfir valinn. Iljarta Art-
hurs konungs fyltist saknaðar og sorgar yfir falli
hinna hraustu riddara og hann hrópaði hárri
röddu: “Landráðamaður! nú eru dagar þínir
taldir!” Tvíhenti ‘hann þá atgeirinn og lagði Sir
Mordred í gegn. Um leið og Mordred kendi lags-
ins, \rissi liann að það var banvænt, hleypti hann
þá í sig einhveju undraafli, og hjó með sverði sínu
í höfuð konungi, klauf hjálminn í tvent svo að
kaldbiturt stálið fann greiðsóttan veg og veitti
Arthur konung mikinn ávetka. Svo féll Sir
Mordred aftur á bak steindauður.
Sir Lucan og Sir Bedivere komu konungi til
hjálpar, þar sem hann lá þjáður af áverkanum.
Þeir tóku hann og báru á mllii sín til kap-
ellu einnar á sjávarströndinni. En um leið og
þeir lögðu hann niður, féll Sir Lucan dauður til
jarðar. Og þegar Arthur konungur rankaði við
sér aftur, sá hann að Sir Bedivere var hinn eini
eftir lifandi allra hinna fræknu riddara.
Arthur konungur, særður til ólífis eins og
hann var, kveið ekki dauða sínum, heldur harmaði
fyrst og síðast fall hinna trúu og ágætu riddara.
Um leið og hann leit á lík Sir Lucan andvarpaði
hann og mælti: “Hugprúði og trúi riddari
þú hefir látið lífið fyrir mig. Ef fyrir mér lægi
líf, mundi eg harma þig alla æfi, en nú eru dagat
mínir einnig allir taldir.” Leit hann þá til Sir
Bedivere, er stóð þar skamt frá hryggur og með
tár í augum. “Grát þú eigi mællti konungur
blíðlega. “tíminn er stufctur, en ærin störf fyrir
hendi. Seinna getur þú grátið að vild. Tak þú nú
sverð mitt Excalibur og kasta því í djúp sjáfar-
ins og skýrðu mér svo frá hvers þú verður vísari.’
“Konungur minn og herra,” sagði Sir Bedivere,
”fyrirslripun þinni skal framfylgt verða tafar-
laust,” tók svo við sverðinu og gekk á brott. Á leið
inni nndraðist hann hve sverðið var fagurt og
hversu hjöltin glitruðu eins og fegurstu gimstein-
ar, flaug honum þá í hug með hve yfirnáttúrleg-
um atburðum vopnið hafði komist í eigu konungs.
Konungur/ liafði einhverju sinni verið á gangi
eftir 8tröndinni hafði hann þá komið auga á
hendi úr sjónum og hélt sú á blikandi sigð. Kon-
ungur^hafði biugðið við, stokkið í bát og róið
út á miðið, náð sverðinu og róið þvínæst jafnharð-
an til lands*. En er hann fcók að skoða sverðið,
sá hann að letruð voru sitt hvoru megin á blaðið
þessi orð: “Sleptu mér, haltu mér.” Hafði
liann þá tekið það til spekingsins Merlin, er ráð-
lagði honum að halda gripnum og sagði: “Rétti
tíminn til að fleygja því er enn ekki kominn.”
Hugsaði |)ví Bedivere með sjálfum sér að ekki
mundi saka þótt hann brygði út af boði konungs
í þetta sinn, og faldi því sverðið við trjástofn einn
og flýtti sér um hæl til kapellunnar. “Hvers
varstu vísari?” spurði konungur. “JHerra
svaraði Bedivere. Eg sá ekkert annað en öldurnar
og heyrði að eins gnauðið í vindinum. “Þetta
er ósatt”, mælti konungur. “Eg skora á þig,
sökum þess að þú ert reyndur riddari, að fara
aftur og hlífast eigi við að kasta sverði mínu í
djúpið.
Sir Bedivefe lagði en af stað, með þeim á-
setningi að fullnægja skipun konungs, en er hon-
um varð litið á hið fagra sverð, hugsaði hann með
sjálfum sér. “Það er synd að senda annan eins
dýrgrip á sjáfarbotn,” hann fól sverðið að nýju
og flýtti sér á fund konungs. “Hverg varstu
áskjmja í þetta sinn,” spurði konungur. “Herra,
eg sá að eins öldurnar dansa um bergsnasimar. ”
Þá varð konungur afar reiður og hrópaði:
“Svikari! þú hefir brugðist mér tvfsvar. Gim-
steinaglitið á sverðshjöltunum hefir þú tekið
fram yfir mig. Farðu nti í þriðja skiftið hinna
sömu erinda og bregðist þú mér einnig þá, skal
það kosta þig lífið.”
Ekki hafði konungur fjrr slept orðinu, en
Sir Bedivere var af stað kominn; tók hann sverð-
ið úr fylgsnunum, varaðist að líta á það og henti
því af öllu afli í dúpið. Sá hann þá kynlega sýn;
því unt leið og sverðið snart vatnið, kom upp
hendi úr djúpinu, mundaði meðalkaflann, brá
sverðinu þrisvar og hvarf!
Sir Bedivere flýtti sér nú alt hvað hann orkaði
á fund konungs og skýrði honum frá hinum yfir-
náttúrlega atburði. “Það er gott,” sagði kon-
ungur; flyt mig nú til flæðarmáls, eg hefi dvalið
•hér lengi og kuldi er farinn að koma að sárnn-
um.”
Tók Sir Bedivere Arthur konung þá á bak
sér og bar hann niður til hinnar einmanalegu
strandar, þar sem ölduraar léku við eigenda-
lausa hjálma og máninn varp töfrabjarma á á-
sjónur hinna föllnu riddara. Tæpast höfðu þeir
fyr náð ströndinni, en í ljós kom byrðingur einn
á siglingu og á þilfarinu stóðu þrjár hávaxnar
konur í svörtum klæðum, en með kórónur á höfð-
um. “Flyt mig út á byrðinginn”, sagði konung-
ur. Og Sir Bedivere hóf konunginn þíðlega á
loft og flufcti hann til skips samkvæmt ósk hans.
En drotningarnar allar þrjár, grétu yfir konungi.
Ein þeirra tók höfuð hans og lagði í kjölfcu sína
og þrýsti höndum hans grátandi. “Bróðir minn,”
hrópaði hún í ákafri geðshræringu. “þú hef-
i r verið of lengi í burtu; eg er hrædd um að kuldi
sé korninn að sárilm þínum”. Svo tók bjrrðing-
urinn að þokast hægt og hægt frá landi. Þegar
Sir Bedivere sá hvað um var að vera, fórnaði hann
höndum og kallaði hárri raustu: “Konungur
minn og herra, það er verið að nema þig á brott
frá mér.” “Hughreystu sjálfan þig,” mælti
Arthur k0nungur, eg get engum orðið til hug-
hrej'stingar framar. Eg er nú að fara tii Avalon
dalsins og leita lækninga við sárum mínum. Hitt-
ir þú mig aldrei framar, skaltu samt muna mig og
biðja fyrir mér.”
Sir Bedivere fylgdi byrðingnum með augun-
um, þar sem hann leið út flóann, unz hann var
kominn í hvarf. Reikaði Sir Bedivere þá til
skógar, var þar á ferli alla nóttina og kom ekki
heim fyr en í afturelding. Eyddi hann því, sem
eftir var æfinnar við guðrækilegar iðkanir og
bænahöld. '
Til Arthurs konungs hefir ekki spurst síðan.
En margir halda því fram að hann sé en á lífi og
dvelji hamingjusamur í Avalon dalnum, þar til sá
tími komi, er þjóðin þarfnist hans mest. Aðr-
ir telja víst að hann sé dáinn og færa það fram til
sannindamerkis, að lengst, lengst út í Vestrinu
hafi leiði hans fundist og á legsteininum standi
þessi orð:
“Hér hvílir Arthur fyrverandi og tilvonandi
konungur.” ’
--------o--------
Tárvot augu.
Leit eg margt svo ljúft og frítt
á lífs míns förnu árum;
en ekkert þó jafn undur-blítt
sem augu vot af tárum.
Lífsins dýrstu gæðum gaum
gefur lund í sárum.
Og mildi, er fraus í glysi og glaum,
geislar út frá tárum.
Laugast brún, er liggur hæst
' í loftsins svölu bárum.
Svo eru verkin andans æðst,
ávalt vígð í tárum.
Verður margt á manna leið,
er meinum veldur sárum.
En stærsta þraut og þyngsta neyð,
þvæst í burt með tárum.
María Jóh/mnsdóttir.
--------o--------
Blinda vinan mín.
Hún var af mentuðu fólki komin. En svo
kom starblindan og tók burtu skímuna, sem hún
hafði séð með öðru auganu; á hinu var hún blind,
frá því á bernskuárum.
Hún gat lesið þangað til fyrir 5 árum. Hún
vissi eigi annað betra en að geta lesið orð frá guði,
— því biblían er bréf guðlegrar elsku til mann-
anna.
En svo tók guð hinar síðustu leyfar af sjón-
inni. “Svo eg fæ þá aldrei framar að lesa drott-
ins dýrðlega orð; aldrei að sjá blómin fögru,
skóginn og fjallið eða himininn gullroðinn, þeg-
ar sólin er að síga til viðar. Eða heiðstirndan
himininn!
“Ó, guð, hvernig á eg nú enn sem fyr að finna
að þú ert kærleikur? Foreldrar mínir eru dán-
ir, eg er einmana, get ekkert starfað, héfi enga
peninga, því að eg er búin að selja nærri því alt,
sem heyrði til bemskuheimiU mínu.
Fátækrasjóðurinn! það var þjmgsta æfiraun
mín, þegar eg sá engin önnur ráð en leita þangað
styrks. ’ ’
Hún var drambsöm í lund, hún var eins og
fædd til að drottna yfir öðrum. Ennið var liátt,
nefið bogið og hakan framstandandi og auga-
brýrnar fagurskapaðar — alt yfirbragðið var hið
göfugmannlegasta.
“Eg get ekki lýst sálarbaráttu minni, er eg
varð að begja mig undir vilja guðs í þessu efni.
Eg sagði við hann, að liann yrði sjálfur að bera
mig til forstöðumanns fátækrasjóðsins. Og
hann gjörði það. Ilann gaf mér alt í einu slíkan
kr/ift, að eg gat sungið í stiganum, þegar eg gekk
af stað.”
Nú er hún á gamalmennahælinu, þó hún sé
eigi nema hálfsextug. Guð hefir gefið henni dá-
samlega djörfung og liugprýði.
• “Hann hefir lagt mér nýjan söng á varir.
liann hefir fylt sálu mína himneskum fögnuði.
Nú get eg sagt það, af því eg veit það: “Svo
sem dagar þínir eru skal styrkur þinn vera.”
Já, eg varð oft vör við heilaga nærveru hans,
mér finst hann brosa svo ástúðlega við mér, dýrð-
legur friður fyllir sálu nrina. Þeir eru víst. ekki
margir, sem guð hefir verið eins góður við, og
við mig.
Drottinn er minn liirðir, raig mun ekkert,
bresta”.
Louise Salveson.
Bjarmi.
--------o--------
Drengurinn með úlfinn.
Herramaður nokkur á Póllandi sendi einu
sinni son sinn 14 ára gamlan með bréf langa bæj-
arleið. Þegar drengurinn kom heim aftnr, og átti
hér um bil 300 skref að húsi föður síns, sér hann
eitthvað fraim undan sér, og sýnist það vera hund-
ur; en þegar hann hefir gengið fáein fótmál sér
hann að það er úlfur. Tunglskin var dapurt um
kvöldið, snjór á jörðu og frost mikið. Drengur-
inn mundi eftir því, að hann hafði annaðhvort
heyrt getið um það, eða lesið það sjálfur, að þegar
bjarndýr elti mann, þá væri það óskaráð, að leggj-
ast niður á jörðina og látast vera dauður. Hann
hugsar sér nú að beita þessu bragði við úlfinn, og
leggst niður í snjóinn endilangur. tJlfurinn geng-
ur þá að honum ofur hægt, staðnæmist fyrst yfir
honum og nasar út í loftið. Drengurinn^hreif-
ist ekki vitund. Úlfurinn gengur þá í kringum
liann, nemur loks staðar við fætur hans, þefar af
honum og raskar við honum með trýninu. Þeg-
ar hann finnur alstaðar fötin fyrir sér, smá færir
hann sig ofar, þangað til hann kemur upp á háls-
inn og kjálkana, þar sem hann finnur hold er fyrir;
þá fer hann að sleikja, og rennur út úr honum
slefan í hálsklút drengsins. Nú fer úlfurinn að
verða heldur nærgöngull, hann stígur öðrum fæti
yfir drenginn, svo hann hefir hálsinn a honum rétt
á milli framfótanna. Þá sér drengurinn, að ekki
er lengur til góðs að gjöra, og hugsar: það er ann-
aðhvort líf eða dauði! Hann grípur þá snöggt
með báðurn höndum um framfætur úlfsins, stekkur
upp með hann á bakinu, eins og örskot, dregur
hann fast upp að sér og gengur af stað. Úlfurinn
reyndi að bíta, en drengurinn hélt honum svo ríg-
fast upp að sér, að hann gat ekki koonið kjaftinum
við; lá skolturinn á honum fast við vinstra kinn-
bein drengsins, en tungan hékk niður með mnnnvik-
unum á honum Úlfurinn stundi eins og væri verið
að hengja hann, og reif drenginn með afturklónum
tli blóðte á kálfunum í gegnum buxuraar og stíg-
vél. Faðirminn! faðir minn! kallar nú dreng-
ur ey liann kemur að húsnu. Faðir minn! fyrir
guðs skuld, faðir minn! kallar hann í dauðans of-
boði, því enginn heyrði. Dyrunum var lokað að
innan, en drengur var kominn að niðurfalli. Hann
gat ekki barið á hurðina, því hann hafði báðar
hendur við axlir fastar; og með fætinum þorði
hann ekki að berja, því að hann var hracddur um,
að hann kynni þá að missa jafnvigtina. Hann
hleypur þá aftur á bak með úlfinli á hurðina, svo
úlfurinn kendi til og skrækti. Þá geltu hundarnir
inni. Faðir minn kallar drengur nú, í guðs nafni
ljúktu upp! Eg er með lifandi úlf á bakinu! Fað-
ir hans heyrir þessi orð, þrífur kúlubyssu og kem-
itr út í dyrnar. Skjóttu ekki! kallar sonurinn;
en ljúktu upp hlöðunni! Þegar búið var að því,
kastar hann úlfinum inn. Þar tóku hundamir við
honum og gjörðu út af við hann. •
--------o--------
’ ' ' I- !
)