Lögberg - 19.01.1922, Blaðsíða 4

Bls. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. JANÚAR 1922
Joqbíig
Gefið út hvem Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd.,Cor. William Ave. &
Sherbrook Str.. Winnipeg, Man.
Talnimari N-6327 ofi N-0328
Jón J. Bíldfeil, Editor
(Jtanáskrift til blaðnins:
T((£ COLUIHBIA PRESS, Ltd., Box 3)72, Winnlpsg, M«n-
Utanáskrift ritstjórans:
EOITOB LOCBERC, Box 3172 Winnipeg,
The ‘'Lögberg’’ ls printed and published by The
Columbia Press, Limited, in the Columbta Block,
863 to 857 Sherbrooke Street, Winnipeg, Manltoba.
Yfirlit ársins 1921.
VI.
Italía.
Þetta síðatliðna ár var að ýmsu leyti
merkilegt ár í sögu Italíu. Eins og aðrar þjóð-
ir hefir Italía átt við mibla erfiðleika að etja
síðan stríðinu lauk eg er náttúrlega ekki búin
að ráða fram úr þeim öllum enn. En þjóðin er
á góðum vegi og lengra komin í 'áttina til jafn-
vægis en sumar aðrar þjóðir.
Byrjun ársins 1921 var ekki glaesileg fyrir
ltali. Ógurlegar byltingar áttu sér stað í lífi
þjóðarinnar, því þar eins og víðar virtust öll
bönd, sem jafnvæginu héldu, bresta. Þó hefir
borið meira á því á Italnu en víðast annars-
staðar, því Italir eru örari í lund og ákafa-
menn.
Óeirðir og uppþot voru daglegir viðburðir
framan af árinu, og var það mest í sambandi
við iðnaðarmálin.
Þrír flokkar Jétu mest á sér bera: Commun,
istar eða Bolsheviki flokkurinn, sem friðlaus
vildi innleiða sama stjórnar fyrirkomulag og
Lenine og Trotzky höfðu á Rússlandi, og héldu
um tíma völdum og yfirráðum í Turin yfir um
70,000 verkamönnum.
Annar flokkurinn voru Sésíallistarnir, sem
sóttu í sömu áttina og Oommunistarnir, en
vildu ekki ganga alveg eins langt, og sem hjálp-
uðu til þess að brjóta veldi Communistanna í
Turin, þegar þeim ofbauð og þeir sáu að vand-
ræði ein hlytu að stafa af framferði Commun-
istanna.
Þriðji flokkurinn, og sá sterkasti, nefnir
sig “Pasciste.” Var hann og er mótsnúinn
stefnu Oommunistanna og Sósíalistanna, þeg-
ar ákafi hins síðarnefnda flokks vildi ganga úr
hófi fram.
A milli þessara þriggja flokka voru ein-
tómar erjur, eins og sagt hefir verið, og neydd-
ist forsætisráðherra Itala, sem þá var Gioletti,
til þess að búa til lög, sem gáfu verkamönnum
rétt til þátttöku í stjórn iðnaðarstofnana lands-
ins, til þess að reyna að blíðka verka-
menn á þann hátt. En ekki virtist það liafa
nein betrandi áhrif á ástandið, og víða urðu
blóðugir bardagar, þar á meðal í Florence, og
varð Gioletti vStjórnin að segja af sér í maímán-
uði, og mátti þá segja, að útlitið á ítalíu væri
hið ískyggilegasta. Var þá þingið rofið og
efnt til nýrra kosninga 15. maí, og eru þær
kosningar stórmerkilegar ekki að eins fyrir It-
alíu, heldur náðu áhrif þeirra langt út fyrir
llandamæri hins sólríka lands. Því þar var
gengið á hólm við sömu ófroskjuna og hefir
spilt friði og framkvæmdum á meðal fjölda
þjóða — tryltar og æðisgengnar tilfinningar
óupplýstrar og ósjálfstæðrar alþýðu.
Var sókn og vörn í þessum kosningum á
ltalíu hin grimmasta, en svo lauk, að Oommun-
istar og Sósiíalistar biðu ákveðinn ósigur, og
'stjómin nýja, sem mynduð var undir forystu
Signor Bonomi, tók í taumana með festu og
alvöru, og hefir verkamanna óeirðum farið sí-
minkandi síðan.
Vert er og að geta þess, að páfinn hefir
beitt öllum áhrifum sínum stjórninni til aðstoð-
ar til þess að hún gæti haldið friði og reglu í
landinu.
25. aprí! 1921 tóku Oommunistar öll völd-
in í Flume í sínar hendur. En stutt var þeirra
stjórnartíð, því eftir fjóra daga voru þeir aft-
ur völdum sviftir. Fiume er nú lýðveldi, og
hefir Profesor Riecardo ^enella verið kosinn
forseti.
31. ágúst síðastliðinn gjörðu Italir bráða-
byrgða verzlunarsamning við Þjóðverja; er
samningur sá gjörður til níu mánaða í senn, en
verður þó í gildi þar til annar hvort málsaðila
segir honum upp með mánaðar fyrirvara. Nær
sá samningur aðallega til lífsnauðsynja manna.
Þann sama dag gjörðu ítalir samslags
verziunarsamning við Rússa og Englendingar
höfðu gjört, sem getur ekki kallast annað en
yfirlýsing þeirra þjóða um ásetning að komast
að niðurstöðu um verzlunar viðskifti.
Sagt er að það taki þrjár biljónir líra til
þes að bæta tjón það, er varð í Asiago og Tren-
tino hénuðunum, og til þess að hjálpa stjórn-
inni að Jcoma þessu í lag, hafa sex hund-
ruð samvinnufélög af öllum stéttum og öllum
flokkum tekið srg saman, og er talið víst, að
þetta fríða lið verði búið að koma öllu í samt
lag miklu fyr en stjórnin hefði getað gjört það.
14. október skrifuðu Italir og Jugo-Slavar
undir samning viðvíkjandi fiskiveiðum með-
fram Dalmatíu ströndinni, og hafði það efni
verið ásteytingar steinn á milli ]>eirra þjóða
áður. ítalir hafa fullan rétt til fiskiveiða þar,
en taka verða þeir fiskinn heim til sín og selja
hann þar.
Það er ekki hægt að binda enda á þetta mál

í sambandi við Italíu, án þess að minnast á hin
svonefndu “hvítu kol” ItaMu, sem svo mikið
hefir verið talað um á árinu. Að vísu eru
þetta ekki kol, en það er kola xgildi, og það er
cinmitt það sem Italía þurfti mest með af öllu.
Rafurmagns framleiðslu á Norður Italíu hefir
fieygt fram á árinu.
Italir hafa bygt rafmagnsstöð við vatnið
Santa Croce, sem geymir 120,000,000 fermetra
af vatni og sem framleiðir 250,000 hestaöfl af
rafmagni. Enn fremur hafa þeir beizlað Piava
ána og leiða rafmagn þaðan til borga og bæja,
cg segja skýrslur þeirra, að þeir muni með því
spara sér eina miljón tonna af kolum á árinu.
Leynisamningur á milli Itala og Tyrkja
varð uppvís á árinu, þar sem Italir lofa að
varna Grikkjum frá að ná takmarki sínu, þó
þeir vinni sigur á Tvrkjum.
• '
VII.
Kína.
Raunasögur margra þjóða eru átakanlegar
á þessari tíð, en ef til vill tekur raunasaga Kína
þeim öllum fram. Að vísu á Kína ekki um eins
sárt að binda út af stríðinu eins og sumar aðr-
ur þjóðir — og þó, því þeir eins og aðrir héldu,
að þetta væri stríð til þess að brjóta ófrelsis-
fjötra af einstaklingum og þjóðum. En stríð-
ið varð einmitt til þess að þrengja kosti Kína
meira og átakanlegar en áður var.
Blóma-ríkið, eins og Kína er stundum
kallað, er fólksflesta land í 'heirni telur fjögur
hundruð miljónir íbúa, og á slíkur fjöldi yfir
ógurlegu afli að ráða, ef hann kynni að beita
því.
En þjóðin er öll í molum, eða í flo.kkum,
sem eru hv*er öðrum sundurþykkir og stefna
sinn í hverja áttina. Svo hefir það verið i lengri
tíð, ag sv'o var það við byrjun ársins 1921.
Menn munu spyrja hvernig á því standi,
og er svarið auðfundið.
Kína er auðugt land, og þjóðin kann ekki
emf sem komið er að nota sér ,þé auðlegð.
Þjóðimar, svo sem Frakkar, Þjóðverjar,
Bretar, Rússar, Bandaríkjamenn og Japanar,
sjá tækifærin sem þar hafa verið og eru í iðn-
aði, verzlun, námum og nálega á öllum svæð-
um auðs framleiðslunnar, og þær hafa viljað
nota sér þau. En það er erfitt að sækja í
greipar á einhuga þjóð, því hafa þær áíitið
nauðsynlegt að tv.ístra henni, og á þessi skift-
ing kínversku þjóðarinnar rót sína að rekja að
mestu eða að nokkm leyti til utan að kom-
andi áhrifa, og efumst vér ekki neitt um, að það
hafi verið ásetningur sumra þessara þjóða, að
húta Kínaveldi upp á milli aín og hagnýta sér
auð þann hinn mikla, sem þar er um að ræða.
En þrátt fyrir ofurefli ag ýmsa örðug-
leika, þá hefir þjóðrækniseldurinn brunnið >
glatt hjá hinum yngri mönnum í Kína á árinu
liðna, og virðist svo sem óréttur sá er Kína
hefir orðið að Hða, hafi vakið þá til þjóðemis-
legs lífs og samheldni.
Japanítar hafa verið sérstaklega áleitnir
með að koma ár sinni fyrir borð í Kína. Eftir
að þeir höfðu slegið eign sinni á þýzka-kín-
verska Shantung samninginn, fóru þeir að
flytja inn i Shantung hémðin svo nú era þrjá-
tíu og fimm þúsund Japanar búsettir þar.
Kínverjar v<oru reknir úr öllum emhættum í
sambandi við Shantung járnbrautina, sem var
eign Þjóðverja, og ekki var heldur látið við
það sitja, heldur var þeim bolað frá allri vinnu j
á ,því svæði. Eins og kunnugt er, sendi stjórn-
in í Japan kröfuskjal til stjórnarinnar í Kína
skömmu eftir að þeir voru búnir að hrifsa til
sín ummðin í Shantung, og kröfðust:
Að Kínastjórn samþykti yfirráð þeirra í
Shantung,
Framlengdu eða endumýjuðu rétt þann, er
Japanar höfðu haft í Suður Manchuriu og
iNustur Mongoliu.
læigi engum útlendingum eyjar eða hafn-
ir, við strendur landsins, nema Japanítum; gefi
Japönum sérstök réttindi í sambandi við jára-
brautirnar í Yangtse dalnum.
Veiti Japanitum forrétfindi í Fukien fylk-
inu og þátttöku í utan og innanríkismálum
Kína. f stuttu rnali að gjörast Japanitum
undirgefnir . Þegar þessar kröfur vora
bornar fram fylgdi það skilyrði, að þeim væri
haldið leyndum, og átti Kína ]>á ekki á öðru
kost en að ganga að þeim.
Síðastliðið sumar sendu Japanar annað
skjal til undirskriftar og samþykkis til Kína-
stjórnar, voru þar í níu uppástungur eða kröfur
sem allar fóru fram á að Kínverjar seldu rétt-
índi, sem þeir enn eiga í ýmsum fylkjum, úr
Iiöndum sér og í hendur Japamítum. Þetta
þverneituðu Kínverjar að gjöra. Enda voru
þeirþá búnir að ráða við sig að leggja öll þessi
vandræðamál sín fram fyrir þingið í Washing-
ton.
Óskaplega hefir verið farið illa með Kína
í sambandi við peningalán, sem þeir hafa orðið
að fá á árinu Iiðna og undanförnum árum, t d
fengu 'þeir $15,000,000 lán hjá Japanitum og
gáfu rikistryggingu, borguðu uppsetta vexti
og á ofanálag heimtaði Japan trygging í skög-
Iöndum öllum í Keilung Kiang og Kirin fylkjum,
sem bæði era auðug að skógi og á stærð við öll’
fylkji Bandaríkjanna, sem liggja að Atlants-
liafinu. /
Einnig hafa þeir þurft að veðsetja jára-
brautir sínar, gull, bola og járnnámur og jafn-
vel pnentsmiðjur stjórnarinnar í Peking, til
þess að fá fé Jánað hjá öðrum þjóðum.
Síðastliðið snmar kom flóð mikið í Kína;
gjörði það $80,000,000 eignatjón og misti fjöldi
fólks lífið bæði í flóðinu sjálfu og vandræðum
sem af því stöfuðu.
En þó árið 1921, og undanfarin ár hafi ver-
ið þung og alvarleg ár fyrir Kínverja, þá er
samt bjartara yfir þeirri þjóð við þessi áramót
en verið hefir í langa tíð, því þegar ættjarðar- |
ástin er farin að brenna í hjörtum upprenn- 1
andi kynslóðarinnar, þá er sú þjóð á framfara-
vegi
VIII.
Japan.
Japan eða Nipon eins og það stundum er
kallað og meinar uppruna sólarinnar, er ein-
kennilegra en flest önnur ríki veraldarinnar.
Paradís fegurðarinnar; liggur þetta ríki í
Kyrrahafinu, einn eyjaklasi, 549 að tölu, og
cru 173,786,75 fermílur að stærð.
Eins og kunnugt er, er Japan ákaflega
fjölbygt land og þar af leiðandi eru þrengslin
heima fyrir að verða, og hafa verið á undan-
förnum órum eitt aðal vandræðaspursmál
þjóðárinnai.
Að þetta sé meira en umtal eitt, sést á því
að í Japan búa 330 manns á einni fermílu af
landi eða einni section af landi, eins og vér
mundum 'kalla það.
Fyrir löngu sáu leiðtogar japanisku þjóð-
arinnar þessi vandræði fyrir og eins langt til
baka og 1873, sá stjórain í Japan fram á að ann-
að hvort yrðu þeir að færa út kvíarnar með
iandnámi eða Mða undir lok sem þjóð að öðrum
kosti, og hefir einmitt þetta verið starf þjóð-
arinnar i meira en hálfa öld. Hún hefir
breytt um iðnaðaraðferð heima hjá sér, á þann
hátt að bygðar hafa verið iðnaðar stofnanir í
landinu, og um þær hafa risið þorp og borgir,
svo fólk af landsbygðinni hefir þyrpst í þús-
undatali af landinu og í þessa bæi, en þó þetta
hjálpi, þá er eins og xýmkist lítið á landsbygð-
inni, því viðkoman er all-mikil.
I sambandi við tþessa nýju hreyfingu í Jap-
an, er vert að geta þess, að landið sjálft er mjög
snautt af óunnum ofnum, svo sem járni, kolum
og svo framvegis, þess vegna bætist sú þörf of-
an á þrengslin að nema lönd, eða ná í þau þar
sem nóg er af hráefnum til að vinna úr, og líka
væru byggileg fyrir iþjóðina, og það hefir hún
svikalaust gert, með því að slá eign sinni á eyj-
arnar Formosa, Loochcoos, Kui-iles, Shagalien
og Pesoores. Einnig hefir Japan lagt Kóreu
undir sig, og nú á síðasta ári ná föstum í Lico-
tung, Shantung, í Manuohuriu og Austui*-
Síberíu. Þessu hafa Japanitar afkastað
öllu á fimtíu og tveiinur árum, þó
mestu af því, síðan 1910. En á Washington
þinginu voru þeir neyddir til þess, að lofa að
sleppa hendi sinni af Shantung fylkinu, með því
móti Samt, að Kínvei-jar borguðu þeim vissa
peninga upphæð, sem þeir þóttust hafa lagt í
íyrirtæki og máske hafa gjört.
Merkis viðburð má það kalla, að á síðast-
liðnu ári, lofuðust Japanitar ásamt Bandaríkj-
mium, Bretum og Frökkum, til þess að fækka
herskipum sínum og minka herútlmnaðinn að
mun og byggja engin ný herskip í næstkomandi
10 ár.
Ríkiserfinginn japaniski Ilirohito Shenuo.
fór í kynnisför til Bvrópu síðastliðið sumar,
]>ar sem á móti honum var tekið veð virktum
og viðhöfn, og er það í fyrsta skifti að japan-
iskur ríkiserfingi hefir tekið sér slíika ferð á
hendur.
1 nóvember s. I. var forsætisráðherra Jap-
ana, Hana, myrtur í Tokio.
------o------
Almanak O. S. Thorgeirssonar
28. árgangur, 1922.
Vér höfum meðtekið almanak þetta frá
höfundinum og þökkum fyrir. — Vér segjum
alm-anak — réttara væri að segja þessa bók,
þvi kafli 'sá er tilheyrir vanalegum almanökum,
dagatalið, er nú orðinn minsti partur þessarar
bókar, því hún hefir að flytja allra handía fróð-
Ieik. Enn höfum vér ekki komist til að lesa
lök þessa alla í gegn. En meiri jxartinn höf-
um vér farið yfir oss til ánægju.
Sjöll ritgerð um Iliarding Bandaríkja
forseta, eftir séra Jónas A. Sigoirðsison, með
mynd af forsetanum. Agæt þýðing á lýsing
Frank H. Simond á orustunni við Mame, eins
og hún er skráð í sögu þeirri er hann hefir rit-
að af stríðinu mikla, er ritgerðin á VII köflum,
en íslenzkað hefir Páll Bjarnason, og farist
prýðilega vel.
Þá er áframhald af landnámsögu Þingvalla-
nýlendunnar, eftir Helga Ámason í Braden-
bury. Minning um Ágúst Jónsson, sem lézt
að Reykjavíkur P. O. Man., 20. febr. 1919 með
mynd, eftir séra Adam Þorgrímsson. Efnis-
skráin er sem fylgir:
Almanaksmánuðurnir og fleira.
Warren G. Harding, eftir séra J. A. Sig-
urðsson. j
Orustan við Marne, eftir Frank II. Simond,
þýtt af Páli Bjarnasyni.
'Sa‘fn til landnámssögu Isl. í Vesturbeimi,
ágrijx af sögu Þingvallaibygðar, eftir Helga
Áma'son, (niðurlag).
Agúst Jónsson, með mynd, eftir séra Adam
Þorgrimsson.
Hversvegna eru jólin 25. des.? (þýtt).
Thomas Burt, (þýtt).
Tilviljanir, eða hversu hugvitsmönnum
renna náð í hug. t
Til minnis: Ný hveititegund, Þögnin er
hvíld. Ekki að vigta börn. — Hversvegna gift-
ist fólk? Menn lengjast á nóttunni og stytt-
ast á daginn — Hundadagar. — Silki. —- Smá-
vegis, Skrítlur. — Helztu viðlxurðir og mannalát
á meðal íslendinga í Vesturheimi. — Ártöl
nokkurra merkisviðburða . — Til minnis — Til
minnis um lsland.
Flins og sjá má, er innihaldið fjölbreytt og fróð-
legt og marga óþarfari bó’k kaupa menn fyrir
dollar. En almanakið kostar að eins 50 cent.
Prentun, pappír og frágangur allur, hinn bezti.
Almanakið er til söllu hjá útgefandanum
>jálfum að 674 Sargent Ave. Winnipeg.
I
SPARIÐ ÁÐUR EN ÞÉR EYÐIÐ
Láttu Bankareikninginn vera þitt
fyrsta áhugamál.
það mun meira en borga sig þegar
árin Mða.
Sparisjóðsreikingar við hvert
einsata útibú
THE ROYAL BANK
____________OF8AHADA____________
Borsraður höfuðstóll og viðlagasj. $40,000.000
Allar eignir . ......... $500,000,000
Indverskar konur
Bók ein, eftir Robert Chauva-
let er nýkomin út, sem heitir
“Hið leyndardómsfulla Indland”.
Kennir þar margra grasa. Einn
kaflinn er um ástand Brahman-
kvenna og er það alt annað en
glæsilegt. pó M'r. Chauvalet
segi, að kjör þeira hafi að stór-
um mun batnað síðan Bretar tóku
við stjórn og yfirumsjón málanna
þar.
Kjör innfæddra Hindúakvenna
hafa verið ákvörðuð um margar
aldaraðir, með ákvæðum Brahama
kenningarinnar, nokkurs konar
trúarbragða akvæði eða isiðferð-
isreglur, sem nefndar eru Manu-
lögin. Er það safn Lmörgum
bókum o.g ákveður fimta bókin um
siðareglur kvenna, og segist höf-
undurinn ekki hafa kjark í sér til
þess að leggja út í þýða bók þá
alla, heldur láta sér nægja að
draga fram sérstaka kafla úr
henni.
pá er fyrst um nafn konunnar.
“Nafn konunnar,” segja Manu-
Iögin, “að eigi að vera gott til fraæ
burðar, aðlaðandi, .hreint og við-
feldið. pað á að enda á löngum
hljóðstöfum og vera hljómþýtt
sem bænarorð.”
ípetta er ekki óskáldleg byrjun
og sýnist ekki geta verið neinum
til ásteytingar.
"Mæring unga, meyjan gjaf-
vaxta og konan aldraða má aldr-
ei, ekki einu sinni á sínu eigin
heimili, fara eftir sínum eigin
vilja eða sinni eigin dómgreind.
Konan má aldrei ráða sér isjálf.
í bernsku er hún föður sínum
undirgefin, á þroskaárunum,
manni sínum, og þegar hún er
orðin ekkja, sonum sínum.
Lífsreglur konunnar.
Manu-lögin ganga mikið lengra
en siðferðisreglur þær, er vér
höfum. pau skipa fyrir um
hegðun konunnar á heimili sínu:
“Mér lá viið að segja,” segir
Ohauvalet, “að þau skifti sér af
hinum sérstöku atriðum heimilis-
helginnar og vanalegum verkum
í eldhúsi og öðrum búsýslustörf-
um.” "Geð prúð má konan til að
vera. Hún verður að ptjórna
húsi sínu hagkvæmlega, verður
að annast búsáhöldin og halda
þeim vísum; kunna vel til mat-
reiðsiu, vaka yfir velferð manns
síns og kunna vel að gæta fjár-
muna heimilisins.”
Að síðustu eru lög, sem eg get
ekki stilt mig um að halda að séu
draconisk að uppruna, þrátt fyr-
ir það þó eg sé einn lí tölu þes®
ófyrirleitna kynflokks.
“Ef maðurinn brýtur á móti
hinum viðteknu siðferðisreglum,
ef hann fellir ástarhug til ann-
ara kvenna og jafnvel þó hann sé
siðferðilegt þrotaflak, þá verður
ikonan >að vera honum trú og til-
biðja hann sem guð sinn.”
“Vér spyrjum,”, segir Chauva-
let, “hvað komi fyrir, ef konan
eJkki gegni þessu, eða ef :hún
brjóti hin heilögu Manu-lög.
“Mér býður við að segja frá
því.
"Konan er seld til lífstíðar-
svívirðingar, ef hún verður upp-
vís að hjúskapar ótrygð. Eftir
dauðann verður hún til á ný og
fæðist af rándýri, eða þá hún
verður holds eða tæringarveik.”
Næst talar Chauvalet um gift-
ingar og segir svo:
“Konur giftast mjög ungar á
Indlandi, nærri því áður en þær
eru teknar af brjóstum mæðra
sinna. Eg segi þetta i hinni
fylstu alvöru. Börnin eru trúlof-
uð á meðan þau eru brjóstmylk-
ingar. En það sem unga fólkið í
öðrum Iöndum kallar tilhugalíf,
fer hér fram áður en hlutaðeig-
endur eru orðnir nógu gamlir til
þess að skilja hvað það meinar.
pessar giftingar barna, sem
hvorki þekkja hvað slíkt hugtak
meinar, né heldur þekkja hvort
til annars, eru mjög tíðar á
Indlandi.
Heitið verður ekki rofið.
Aðal gifting þessara persóna
fer fram þegar þær eru fri 12—■
15 ára. En I millitlðlnni frá því
að þær eru gefnar saman sem
börn og þangað til þessi aðal-
giftingar athöfn fer fram, er ó-
mögulegt að rjúfa eiginorðs heiti
| það, sem þau voru látin gefa
I hvort öðru í æsku.
Svo föstum iböndum er þetta
bundið, að ef sveinninn skyldi
deyja eða þegar sveinbörn, sem
þannig hafa verið gift, deyja, þá
er stúlkunni fyrirboðið að líta á
karlmann ástarauga á meðan hún
lifir — verður að vera ógift o>g
ein síns liðs í gegn um alt lífið.
Manu-lögin taka skýrt fram:
“Eftir að kona ihefir mist
mann sinn, skal hún láta raka af
sér hárið og neyta að eins nýrra
ávaxta og blóma til ma/tar, svo
hún verði holdskörp, og með engu
móti skal hún hugsa til giftingar
upp frá því né nefna nafn ann-
ars karlmanns.”
“Ekki eru þetta heldur takmörk
harðýðginnar,” segir Chauvalet.
“Ekkjur, sem tiíheyra Siva-
flokknum, fá að eins eina máltíð
á dag, og fá aldrei áð bragða
fisk. Rétt er samt,” segir höf.,
“að geta þess, að flokkur sá, sem
Vishun efnist, er eikki alveg eins
harður í reglum sínum í þessu
sambandi, eins og þeir sem á hef-
ir verið minst.
“Oft heyrir maður,” segir höf.,
“Evrópumenn furða sig á, 'hve fátt
í kvenfólk sjáist í Indlandi. pað
] sem hér að framan er sagt, er
aðal ástæðan fyrir því.
Sumt kvenfólk, sérstaklega
] kvenfólk frá 'Norður Indlandi,
fer sjaldan úr húsum sínum eða
j “Zenans”. pær sjá það sem fram
fer á götunum frá veggsvölum
húsa sinna í gegn um grindaverk.
Aðrar fara út í burðarstólum og
hafa þær allar blæjur fyrir and-
litunum, en stólana bera hvass-
eygðir og illúðlegir hindúar. pað
er bara í landi Sikhs-anna — í
Penyah nálægt Amritsar— t. d.
sem maður sér langar raðir af
ungum, beiúiöfðuðum, laglegum
.stúlkum, í Gullna musterinu, á
tröppum Ódáinsvatnsins og víð-
ar. En þær fylgja ekki lengur
Brahma kenningunum. pær eru
námsmeyjar Guru-Nanak, sem á
sextándu öld hóf mótmæli gegn
Brahma kenningunum, og á nú
fjölda áhangenda, sem slitið hafa
af sér ánauðarfjötra annara
systra sinna, sem enn eru undir
valdi Manu-laganna.
Drotningin, eða Drotn-
ingin mikla.
Eg hefi nú talað um kvenfólkið
alment. Eg á nú eftir að tala
dálítið um drotninguna, eða um
hana, sem á máli Hindusitanmanna
er kölluð Raneleva Maharance —
það er, Drotninguna eða hina
miklu drotningu.
Drotningin tekur engan þátt í
ríkisstjórn, eða ríkismálum. Hún
verður að láta sér lynda að vera
afdankuð kona Rajah og móðir og
kennari barna þeirra. Samt eru
til fáeinar undantekningar í Mið-
Indlandi.
I Bhopal L d. hefir ríkisstjórn-
in verið falin, eða réttara sagt
gengið að erfðum til drotningar
einnar, sem ættuð er frá lág-
iandshéruðum Indlands, og ríkir
hún sjálf og ræður imálum án þese
að prinzinn, maður hennar, taki
nokkurn þátt þar >í. En það er
einkennilegt dæmi í landi, sem
svo mjög hefir verið andvígt
* frelsi kvenna eins og Indland
hefir verið.
En flestar drotningarnar eyða
æfi sinni á bak við kvennabúrin
og á milli þess og 'bústaðar þeirra
eru þétt dregin gluggatjöld. par
hefst hún við með þjónum sínum
og þernum, dansmeyjum og
hljómlistar mönnum. Sjaldan fer
hún burt af heimili sínu, eða úr
gullna búrinu, sem henni er feng-
ið til íbúðar. En ef ’hún þarf
endilega að fara út, þá er hún
æfinlega í burðarstóli, sem er svo
útbúinn, að sá sem inni er getur
séð það sem úti gerist, en inn í
hann sést ekki, og er því svo fyr-
ir komið til þess að sú, sem inni
er, sé óhult fyrir forvitnisaugum
þeirra, >sem á götum eru, einkum
ef það eru ókunnugir aðkomu-
menn.
Illa er heimamönnum við,
1 þegar prinsar eða ríkiserfingjar
þeirra á meðal taka sér útlendar
I stúlkur fyrir konur, enda þótt
þeir hafi áður verið giftir inn-