Lögberg - 10.08.1922, Page 5

LOGKERG, FIMTUDAGINN
10. ÁGÚST 1922.
bla. &
“Um morgun hvern er hafið verk, j að benda á samtíðina, uppvaxandi
kvöld hvert endað starf, J kynslóðina. Menn kvarta mjög
Fyrir Ullarföt
Parna
ipað þar að halda öllum
barnafötum mjúkum, svo
þau ýfi ekki hina veiku
húð. Ekkert er betra fyrir
slíkan fatnað en eii'mitt
Lux sápan. Hinar þunnu
Lux töflur leysast fljótt
og vel upp og eru jafn ó-
skaðlegar fötum og vatn-
ið sjálft.
Dýfið aðeins fötunum
snöggvast ofan í og kreist-
ið úr þeim léttilega.
Lux er öllu betra. Seld
að eins í lokuðum pökkum,
ryk og vatnsheldum.
undan því nú, að það virðist fara
í vöxt að unglingar séu óorðheldn-
ir, latir, hylsknir, ramm-eig-
ingjarnari og þar af leiðandi frek-
ir í kröfum til allra annara en
sjálfra sín, sofandi dáðleysingj-
ar með litla sómatilfinningu, lít-
, ínn metnað, og jafnvel enn verra.
og su stjornsemi, sem gerði gomlu yitanlega er ekki iðjuleysið or.
en dagsverk unnið nokkurs nýtt
gefur næturhvíld í arf.”
En nú er öldin önnur. Baðstofu-
menningin ramíslenzk með rokka-
suð og rímnasöng, húslestrum og
heimilisánægju er gengin fyrir
ætternisstapa. Sá starfshugur
heimilin að vígi íslenzkrar menn-
ingar öld eftir öld er nú að mestu
leyti horfin, en í staðinn kominn
hrærigrautur, allskonar nýbreytni
Og við sjávarsíðuna ganga menn
sök þessa, ef satt væri, en það á
mikinn þátt í þvi.
Ef maður lítur yfir manns-
æfina og athugar hver hluti henn-
hópum saman og barma sér yfir ar er manninum sjálfum dýrmæt-
astur, þá verður svarið hiklaust
LEVER BROTHERS LTO.
nokkuð á þriðja hundrað þúsund.
par er aðsetur fylkisstjórnarinn-
ar. Næst stærsta borgin í fylk-
inu er Brandon, er telur um 16
þúsundir íbúa. par :í grendinni
liggur ein af fyrirmyndar bújörð-
um Canada stjórnarinnar, og
sækir þangað fjöldi fólks sér til
fróðleikis. Portage la Prairie
liggur á milli Winnipeg og Bran-
don og er allþýðingarmikill bær.
í öllum suðurhluta fylkisins, eru
jrargir bæir, er taka jafnt og þétt
stöðugum þroska.
Vötn og ár í Manitoba mora af
fiski. Meðfram þeim er allmik-
ið af prairie ohickens og villiönd-
um. Einnig er talsvert um
svani og krönur á Winnipeg, Mani-
toba og Winnipegosis vötnunum.
Á þeim tímum árs, er skjóta má
fugla og dýr, liggur fjöldi manna
úti við veiðar. Vertíðar fengur-
inn hreint ekkert smáræði. Stund-
uim skjóta menn mikið af refum,
beaver, badger, Otter, mink,
sléttuúlfi og Coyote. f norðurhluta
fylkisins er mikið skotið af bjarn-
dýrum, refum, Caribou, músdýr-
um o. s. frv.
Vetrarmánuðirnir eiga að vera
hvíldartími. peir eru það Mka
að nokkru leyti. pá skemta menn
sér við allskonar íþróttir, svo sem
hockey, skautaferðir og þar fram
eítir götunum. En á sumrin
leika menn knattspyrnu, tennis og
lacross.
Kirkjurnar beita sér mjög fyrir
með að halda félagslífinu vak-
andi, jafnt um vetur og sumar.
peir lesendur Lögbergs, er æskja
kynnu frekari upplýsinga um
Canada, geta snúið sér bréflega
til ritstjórans, J. J Bíldfells, Col-
umbia Bulding, William Ave., og
Sherbrooke St., Winnipeg, Mani-
toba.
Framh.
atvinnuleysi og óáran.
þetta er mikil breyting frá því
í ungdæmi þeirrar kynslóðar, sem
nú telst komin af elliárum.
En hverjar eru orsakirnar til
þessarar breytingar?
Framfarir sjávarútvegsins og
þar af leiðandi fólksfækkun í
sveitunum hefir venjulega verið
talin aðalorsökin til þess að heim-
ilisiðnaður hefir næstum horfið
úr sveitunum. En Guðm. Hannes-
son færir rök að því, í fyrnefndri
ritgerð, að sú ástæðan sé ekki full-
nægjandi skýring. Hyggur hann
“að iskrautgirni manna og móður-
inn eigi ölliu meiri þátt í þessu
æsku og unglingsárin. pá er hin
mikla gullnáma, tíminn, tvígild
fremur en nokkru sinni endra-
nær. í henni felst bæði nútíð og
framtíð. petta hafa vitrir menn
séð og þess vegna er því svo
fvrirkomið í öllum menningar-
löndum nú á tímum, að ríkin
veita þegnunum kost á að nota
gullnámuna sem best á þessum
árum. Við íslendingar erum
komnir svo langt, að við höfum
skólaskyldu til 14 ára aldurs
barna. Skólarnir veita fræðslu
og munu í framtíðinni, eftír því
sem skilningur manna þroskast á
petta hefir sjálfsagt átt sinn Þessum hlutum> kePPa að >ví> að
þátt í breytingunni, en aðalor- venJa börnin við iikamleg störf
sakirnar til þess að heimilisiðn- i °Z lnnræta >eim vinnuhug, eins
aðurinn hefir gengið úr sér bæði i, °* >e*ar er komið vel á ve» 1
sveitum og kaupstöðum eru í nágrannalöndunum. Og því tak-
rauninni öllum kunnar, og er þær marki ei^um við að kePPa að
ná sem fyrst.
petta gerir ríkið fyrir einstak-
linginn, en hvað gerir svo ein-
staklingurinn isjálfur, þegar hann
hefur lokið skólavistinni? Hvern-
ig fara sumir unglingar með tím-
ann eftir að hafa losnað úr barna-
þessar:
Hækkun vinnulauna, og stafar
»ú hækkun af uppgangi sjávarút-
vegsins.
Verðhækkun hrávörunnar, ull-
arinnar, og erlend samkepni, svo
það hefir ekki nærri því svarað
kostnaði að vinna úr ullinni á skólanum? aL kl€g,a eru arln fra
móti því að kaupa erlenda dúka. 4 ara aldri tl] 2úlangdyrmætasti
, ,, timi æfmnar. Ef unghngarnir
Afleiðingm af kauphækkumnm u betur en gera>
hefir orðið su, að monnum hefir sæ.gt færra af slæpingjum á
ekki fund.st taka þv. að stunda gtrœtum og gatnam6tuni> og þá
heimilisiðnað, sem gaf lít.nn arð. hefðu ein.hver ráð með að
pegar menn reiknuðu ut kaup.ð, nQta Unámuna dýrmætll( tím.
sem þeir hefðu við slikar íðmr,
þá var það svo hverfandi lítið, að
ekki hefir þótt lítandi við að
stunda aðrar iðnir að ráði en þær
sem beinlínis voru nauðsynlegar
vegna aðal atvinnuveganna, t. d.
aðgerð veiðarfæra við sjávarsíð-
una o. s. frv. En í útreikningunum
hafa menn ekki altaf tekið tillit
til mismunarins á gæðum heima-
unnu vörunnar og útlendu vör-
unnar. Menn hafa ekki heldur
tekið tillit til þess, að tírninn er
altaf peningar, þótt hann sé ekki
altaf jafnmiklir peningar.
Menn hafa gleymt tímanum. Og
afleiðingarnar hafa orðið alvar-
legar.
Nú er svo komið að fjöldi ung-
linga elst upp (í kaupstöðunum
einkanlega) við algert iðjuleysi
nokkurn hluta ársins. í stað þess
Vetrariðnir og uppeldis-
mál.
l'lutt á Eyrarbakka og Stokks-
eyri í desember síðastl.
pá verður sú spurning fyrst
fyrir: Er unt að gera sér vetur-
inn arðsamari en hann er nú? Er
hægt að vinna nokkuð það að vetr-
inum, umfram það sem nú er
urlnið, sem gæfi raunverulegan
arð,
Pegar maður leitar eftir svar-
inu, kemur manni önnur spurning
í hug: Hefir þjóðin nokkurntíma
getað gert sér veturinn arðsaman?
pessari spurningu er svarað í
ritgerð próf. Guðm. HaTinessonar
í Eimr. 3.-4. h. 1921.
Hann segir:
“pað er t. d. eftirtektavert,
hversu mönnum hafði áður tekist
að nota tímann til ýmsrar at-
vinnu. peim hafði að miklu leyti
tekist að gera allan ársins hring
að bjargræðistíma.”
Eldri kynslóðin mun öll taka
undir þessi orð játandi. Mun þá
mörgum korna í hug sviplík mynd
og Steingr. Matthíasson læknir
dregur upp af heimilislífinu í
Odda í ungdæmi hans. Hann segir
frá iðjusömu regluheimili, þar
sem hver hlutur var á sínum
stað, og þar sem:
ann, sér til gagns. En því er
ekki svo farið. pað lítur helzt út
f.vrir, að sumir unglingar haldi,
að þegar þeir séu lausir úr
barnaskólanum, þá séu þeir búnir
að búa sig svo undir lífið sem
þeir þurfi, bæði andlega og lík-
amlega, og þurfi nú einskis með,
nema slæpast og skemta sér
hálft árið og lafsast við útivinnu
hinn helming ársins.
Höfuðorsakir til þessa dáðleys-
is unglinganna hygg eg séu
tvær. önnur sú, að þeir eiga þess
ekki kost að fá vinnu að vetrin-
um, sem þeim þykir nokkuð í var-
ið, og gefur þeim bæði arð og
þroska. Getur maður þess vegna
ekki varist því að líta svo á, að
hirðuleysi hinna ráðandi sé um
að kenna, að ekki er nóg af slíkri
vinnu á boðstólum. Hin orsökin
á sér dýpiri rætur, og verð eg
orð-
að eldra fólkið vandist á það í
uppvextinum að vinna allan árs- að fara um hana nokkrum
ins hring, þá má nú að vetrinum u.m.
til sjá hópa ungmenna slæpast
um götur kaupstaðanna reykjandi
vindlinga, hjalandi léttúðarmál.
peir standa í búðum eða híma
undir húsveggjum, eins og þeir
viti ekki hvað þeir eiga af sér að
gera. Og sannleikurinn er, að
þeir vita það ekki, sem vonelgt er.
Eins og kunnugt er, var upp-
eldismáium á annan veg farið fyr-
ir mannsaldri talið en nú. pá var
aðaláherslan lögð á það, að láta
unglingana vinna sem mest, og
þá voru börnin alin upp í ströng-
um aga. Var þá ekki altaf farið
eftir boðum miskunseminnar, og
Sumir leita sér þó mentunar í ein- átti margur um sárt að binda
hverjum skóla eða tímakenslu. undan vendinum. Svo kom mann-
Getur þeim tíma verið vel varið1 úðarstefnan og fordæmdi þessa
ef hugur fylgir máli. En þeir eru uppeldisaðferð. Jafnframt urðu
færri sem þetta gera, sem þetta; kröfur einstaklingsfrelsisins æ
færri sem þetta gera. Og en færri háværari. Af þessu leiddi tilslök-
sem leitast við að menta sig sjálf- tm á aganum æ meiri og meiri
ir, með lestri góðra bóka og skyn- Og nú er svo komið, að orðið
samlegum athgugunum á tilver- agi, er að týnast úr málinu.
unni. Mörgum manni hefir þó Margt ilt hafði þessi gamla upp-
orðið gott af því. eldisaðferð í för með sér, sem
pgera maður nú hugsa-r um á- betur væri aldrei aftur upp vak-
hrifin sem þetta háttalag hefir á ið. En eitt var þó nýtilegt við
ungmennin, þá dettur manni hana, þar sem skynsemin var með
margt alvarlegt f hug. Starfið í ráðum og aganum var í hóf
íkennir manni að meta dýrmæti stilt. Unglingarnir lærðu að nota
tímans og elska lífið. pað þroskar tímann — og hún stælti vlljann.
sómatilfinninguna. eykur isjálfs-,pað er öllum vitanlegt að barnið
traustið, gerir manninn hugvits- j líkir eftir fullorðna fólkinu og
samari hugsunina þolnari a. mótast í uppvextinum meira og
m. k. sum störf — samvizkuna minna eftir þeim, sem er fyrir-
hreinni eða heilbrigðari. pað mynd þess.
Lán veitt skilvísu fólki hjá Banfield’s
Sterling Values at BANFIELD’S
GREAT AUGUST SALE oí
ilm Furniture and Furnishings
Values that will stand compari-
son with goods of equal quality
%
anywhere, and we offer you the
privilege of liberal credit terms
—together with Banfield’s guar-
antee of satisfaction
BEDROOM SUITE
Consisting: of dresser, chifforobe, vanity dress-
ing table, 4ft. 6in. bow-foot bed, chair and
bench. Can be obtained in genuine black
walnut, mahogany or ivory d»OQQ CA
finish. August Sale ..... <jIbO<)<DU
$33.50 casli; $5.00 w»eekly
BEDROOM SUITE
Genuine black walnut. Consists of dresser,
chifforobe, dressing table, bed, chair and
................$379.00
$49.00 cash; $0.25 weekly
MAHOGANY BEDROOM SUITE
Consists of dresser, vanity dressing table,
'triple mirror, 4ft. 6in. bow-food bed and
r.ch:........................$369.00
$49.00 cash; $6.25 weekly.
IVORY BEDROOM SUITE
Consisting of dresser, chifforobe, triple mir-
ror dressing table, 4ft. 6in. Simmons bed,
bench and rocker. ÍQCQ Cll
August Sale .......... ..
$39.00 casli; $6.00 weekly
IVORY BEDROOM SUITE
Consisting of 'dresser, chiffonier, triple mir-
ror dressing table and 4ft. 4Q |“/\
6in. bed. August Sale ....ipI^xU^DU
IVORY BEDROOM SUITE
Consisting of. bed, 4fit. 6in.; dresser, 19x36;
chiffonier, 19x32; dressing table, triple mir-
rors, plain centre mirror, 14x20; wing mir-
..........$159.00
$29.00 cash; $3.00 weekly.
COUCH AND MATTRESS
Sliding link fabric weave, All cotton
mattress covered in good quality green
denin August
Sale ....»............
$1.00 cash; $1.00 weekly.
$12.95
$32.50
CEDAR CHESTS
Beautiful red cedar chests, brass binding.
Size 18x36 inches.
August Sale .............
$5.00 cash; $1.00 weekly
PRINCESS DRESSERS
Walnut finish; case, 19x40 ins.; Biritish plate
mirror, 19x36; 2 large, roomy Í>CQ AA
drawers. Agust Sale ..........
$9.00 cash; $1.25 weekly.
VANITY DRESSER
Genulnei black walnut, 50-inch case; triple
mirrors; 2 mirrors 9x24 inches and 1 mirror
19x50 inches; 3 roomy drawers at each side
of large mirror. 4*1 AA CA
August Sale ................«pjLU«/»i/U
$19.50 eash; $2.00 weekly.
WOOD FINISHED BED
Black walnut. Size 4ft. 6in.; 2-inch posts,
%-inch fillers.
August Sale .............
$36.00
$6.00 eash; $1.25 weekly.
WASHSTAND
Splendidly made in genuine mahogany. A
big value at (iq q£
Special August Sale..........
$1.00 cash; 75c. weekly
WINDSOR ROCKER
Mahogany finish, upholstered with tapestry;
Sale .........................ÍIO QC
pad back. August
Chair to mateli, $13.25
Sl.00 cash; 75c. weekly
$179.50
$67.95
$79.00
CHESTERFIELD SET
Pillow arm, Marshall sanitary s-prings, spring
Beat and back. Chair to
match. August Sale .....
$29.50 eash; $3.75 «*eekly.
THREE-PIECE CHESTERFIELD
SUITE
72-inch Chesterfield, good quality tapestry,
spring seat, well filled. Chair d* 1 OQ 7 C
and rocker to match....
$19.50 cash; $3.00 weekly.
DAVENETTE
Solid oak, fumed finish. Upholstered in good
quality tapestry. When open makes a full
size bed. Complete with mat-
tress. August Sale ......
$7.95 cash: $1.50 weekly.
DAVENETTE
Fumed finish tapestry upholstering; when
open makes full size bed.
Complete wlth mattress.
$9.00 cash: $1.50 weekly.
LIBRARY TABLE
Solid oak, fumed finish. Top 25%x42 inches.
Magazine rack on each end. ^0 4 QC
August Sale ............'...
$4.95 eash; $1.25 tveekly.
FALL LEAF TABLE
Genuine quarter-cut oak, fumed finish (ex-
tension), 4 8-inch top.
August Sale ...........
$9.00 eash; $1.50 weekly.
WOVEN WILLOW CHAIR
Japanese patterns, deep seat, fan back, ex-
ceptionally coimfortable and ait-
tractive. August Sale ...
Rocker to Mateh, $14.25.
$1.95 cash; $1.00 weekly.
RATTAN CHAIR
Old ivory finish, nicely upholstered in good
quality cretonne, loose cuhslon,
pad back. August Sale ....
$4.95 cash; $1.00 weekly.
REED ROCKER
Natural finish, heavy roll seat
and arms. August Sale ....
$1.95 eash; $1.00 weekly.
$79.00
V-
AIR
back, ex-
$13.95
I.
v-
ed in good
$24.95
y.
$13.95
BABY CARRIAGE
Wicke.r body, color grey,
leatherette hood, 12 - inch.
wheels, stationary b a c k
August
Sale ...........
$32 50
$7.50 cash; $1.25 weekly
PANEL NETS
In neat designs on fine Scran-
ton or Nottingham net thait will
look well in any living-room, at
exceptionally low price. August
Speclal, per CQ.
panel .................OifK.
DINERS
Genuine quarter-cut oak, fumed
or golden finish, real leather
slip seats, full box frames, five
small chairs and one arm chair.
August
Sale..........
$9.50 cash; $1.00 weekly
SIDEWALK SULKY
Reed, natural finish, adjustable
handle, pad seat.
August Sale ...
$3.75 pash; $1.00 weckly
FINE VOILE CURTAINS
Neatly hemstitched and lace
'edge. These are real attractive
cui’tains and can be used in any
room. August Spe-
cial, per pair .
95c eash; 50c weekly
$49.50
$18.75
$2.95
KITCHEN TABLE
Size 26 x 36, with drawer, turn-
ed legs and pine top. í* A QC
Special .............. *•«/«)
Four-fooit size.
Special .............
95c cash; 50c weekly
CHILD’S ROCKER
Solid Oak, fumed or golden
finish. August QC
Sale .................
95c casli; 50c weekly
COTTON SHEETS
Manufactured from nice round
thread cotton, with no unneces-
sary dressin?; size 72 x 90.
August Special, d»Q qj»
$1.95 cash; 75c weekly.
BABY CARRIAGE
Reed, natural finish, adjust-
able back, corduroy uphol-
stering, artillery wheels.
August
Special .........jjf
$19.00 cash; $2.00 weekly.
$69.00
SATIN FINISHED
BEDSPREADS
These are iovely Bedspreads,
pure white with beautiíul rais-
ed designes in a saitin finished
surface. Full double bed size.
August
Special ...........
$8.95
CLEAR OUT ALL OQD DESIGNS IN
PURE WORSTED WILTON RUGS
Mostly in conventional patterns. These rugs
will give real service. Size 9x10-6 ÍJCO C A
and 9x12. August Special ....«pO£.*)U
GOLD SEAL CONGOLEUM BY THE
YARD
In new and choice designs, waterproof, sanit-
ary and guaranteed to give satisfaction.
Reasonably priced, OC_
per square yard ................. OJC
RED HOT CASH SPECIAL
IN CONGOLEUM RUGS
Thosc liavc sli-ght imperfections
either in printing or small chcck
on cdgcs, which will in no way
mar the wcaring qualitics of tlio
mg. One size only, 9 x 12 feet.
While they last,
each ................. $12.95.
$2.95 cash; 75c weekly.
No Phone Orders.
BRITISH MADE TAPESTRY RUGS
In splendid colors and designs; made with
only one seam. At less than factory price.
Terms arranged.
7-6x9 9x9 9x10-6 9x12
$10.95 $13.50 $15.75 $17.95
WOOL HEARTH OR BEDSIDE RUGS
Very heavy quality, perfectly reversible, in
beautiful colors and designs. Size
24 x 4 8. August Special, each ....
48c cash; 50c weekly.
$3.48
COUNTRY CUSTOMERS
MAY AVAIL THEM-
SELVES OF THESE
SPECIAL PRICES AND
TERMS
J.ABanfield
“The Reliable Home Furnisher”
492 MAir; "TREET — PHONE N6667
BUSINESS HOURS
8.3Ö A.M. TO 6 P.M.
SATURDAYS, 8.30 TO 1.
A MIGHTY FIÍIEXDLY STORE TO DE \L WITH
styrkir ábyrgðartllfinningu
niannsins og f.lýtir því að sú hugs-
un festist í unga manninum, að
hann sé maður með mönnum.
pegar litið er til þess, þá er
Sá sem á að verða viljasterkur,
þarf í æsku að verða var við
sterkan vilja annara. pað fengu
börnin í stranga aganum. En þá
vantaði oft nærgætnina* og of
hinis vegar auðvelt að sjá, hvaða langt var gengið. Var þess vegna
áhrif iðjuleysi og slæpingsháttur j stundum ver farið en heima set-
hefir. á ungmennin. “Iðjuleysið er i ið. Heildarávinningurinn varð þó
allra lasta móðir”, segir máltæk- j sá, að ungimennin lærðu að hlýða.
ið. pað er ekki að eins tíminn, sem pað er alkunna, að sá sem lær-
tapast. Með honum fer nokkuð af
manninum sjálfum.
Ef það skyldi vera, að maður
yrði þeim mun stórstígari á gæfu-
brautinni í eilífðinni sem maður
er þroskaðri, þegar maður stígur
inn fyrir þröskuldinn, þá ætti að
mega segja með sanni:
Fyrir hverja mínútu sem þú
týnir læturðu heilt ár af eilífð-
inni.
Einhver vill nú ef til vfll,
vefengja þetta og segja að ekki
ir að hlýða öðrum, lærir einnig
smám saman að hlýða sjálfum
sér, ef sá sem agar er góðviljað-
ur og vitur. Vilji þess sem skip-
ar vekur vilja í þeim sem hlýðir,
ef hann sér nauðsynina. Góður
agi leiðir ekki af sér þrælsótta
og ósjálfstæði, heldur þvert á
móti fórnfýsi og persónulegt
sjálfstæði *— eða sjálfsögun. Ung-
lingur sem alin er upp í miklu
sjálfstæði getur eins orðið ósjálf-
etæ Cur og viljaveikur og hinri,
þurfi það að hafa svona skaðleg! sem alin er upp undir árvakri
áhrif á unglingana, þótt tíminn j stjórn og einbeittri. En auðvitað
hlaupi fram hjá þeim ónotaður. er það uppeldi best, sem kennir
peim vil eg svara með því að börnunum sem fyrst að aga sig
sjálf, á þann hátt, sem “góðir
drengir” gera kröfur til.
pví verður nú ekki neitað, að
æðimikið ber á sljóleik og vilja-
magnsleysi með mörgu ungmenni
nú á tímum, og jafnframt óhefl-
j uðu lundarfari og óbundnum hvöt
um. Virðist það benda á að vöni-
lun sé á góðum aga — að minsta
| kosti sjálfsaga.
Einu sinni var móðir að áminna
1 son sinn, sem var 15 ára að aldri
| “petta áttir þú að kenna mér
fyr, mamma gamla; nú er það
um seinan”, svaraði strákur.
Ef unglingarnir vildu nú svara
því sama og strákurinn þegar við
1 viljum koma þeim S skilning um,
1 að þeir noti tímann illa, þá sé
1 eg ekki annað ráð, en taka svo
rosklega í taumana að þeir verði
þess varir, að okkur sé alvara, og
að hér sé mikið í húfi.
pað á ekki að sleppa hinni ag-
andi hönd af unglingum fyr en
hann getur agað sig sjálfur.
Og hollasti aginn er sá agi, sem
vinnan veitir.
Nú kem eg að því atriðinu,
sem eg veit að skilur leiðir, mín-
ar skoðanir og skoðanir margra
annar. Fjöldi manna mun líta
svo á, að þetta sé hlutverk for-
eldranna; öðrum komi það ekki
við. Jeg segi, við skulum ekki
deila um það, hvers hlutverk það
er. Hitt er óhjákvæmilegt, geti
foreldranir ekki' fullnægt þörf-
unum í þessu efni, eins og nauð-
synin heimtar, þá verða aðrir að
koma til liðs við þá. En fjöldi
foreldra á þess nú engan kost,
síst í kaupstöðunum. Margir ung-
lingar kunna hvorki að hlýða
foreldrum né sjálfum sér, og
foreldrarnir hafa ekki tök á að
láta þá iðka það, sem þeim væri
r.auðsynlegt — holla vinnu að
vetrinum til, eins og aðra tíma
ársins.
pess vegna verða framtakssam-
ir menn að taka í taumana með
aðstoð hreppa, sýs'lna og ríkis.
pað eru ekki aðeins ungling-
arnir sem hjálpa þat-f í þessu
efni. pað eru allir eldri og yngri
sem nú eru atvinnulausir mikinn
hluta vetrar eða allan veturinn í
jkauptúnunum um land alt.
Eg hygg að sú skoðun sé
j r*ú smátt og smátt að komast inn
i fólkið aftur, að það sé betra
að vinna þótt launin séu lág, en
að- hafa ekkert fyrir stafni, sér-
staklega, ef vinnan er stöðug
þann tíma allan, sem ekki er
hægt að vinna að öðru arðsam-
ara. pað verður að vekja eitthvað
upp handa fólki til að starfa að
vetrinum, einkum handa ungling-
um. Auk margs annars góðs, sem
það hefir í för með sér, mundi
það styrkja aðalatvinnuvegina,
landbúnað og sjávarútveg, því
að yrði núverandi iðjuleysis-
tími arðsamari en hann er, þá
ætti mannorkan að geta orðið
ódýrari að sumrinu og á vertíð-
inni en nú er hún.
En getum við þá unnið nokkuð
að vetrinum, sem gefur arð?
Getum við staðist erlenda sam-
kepni?
petta eru spurningar, sem eg
veit, að margir efa, að svarað
verði játandi.
Eg ætla ekki að þessu sinni
að minnast á neina sérstaka at-
vinnugrein, sem vænta mætti góðs
arðs af, því að til þess tel eg
marga aðra mér hæfari, enda
þarf slíkt nákvæmrar rannsóknar
við. En eitt vil eg benda á, sem
ætti að gefa manni ekki all-litla
von um að spurningunni megi
svara játandi.
Eins og eg hefi þegar tekið
fram, er meiri eða minni hluti
vetrarins algerlega arðlaus tíxrit
fjölda manna. pess vegna væri
arðurinn af auknum vetrariðnaði
beinlínis fundið fé. í öðrum lönd-
um er dagkaupið yfir höfuð jafn-
ara allan ársins hring en hér.
Verkamenn þar þola 'fekki 2—6
mánaða atvinnuleysi á ári. Ef við
nú þolum það, þá þolum við einn-
ig að bjóða niður fyrir þá að
vetrinum, svo að samkepni þeirra
gæti ekki orðið okkur hættuleg,
nema ef við erum svo dæmalaus-
ir klaufar, seinvirkir og óvand-
virkir, að það eyðilegði okkur.
Hygg eg að slíkt þurfi ekki að
óttast, ef við fáum nauðsynleg
verkfæri og leiðbeiningar.
Stúdentaskifti í sumarleyfinu
hefur stúdentaráðið hér nú tekið
upp við nágrannalöndin. Verður
byrjað í sumar milli Noregs, Eng-
ilands og lslands að minsta kosti.
Fyrsti ísl. stúdentinn á bessu
'sumri, Sveinbj. Sigurjónsson fer
jtil Noregs í dag með Siríus.