Lögberg - 21.09.1922, Blaðsíða 4

4
LOGBERG, FIMTTJPAGINN
21. SEPTEMBER, 1922.

Jögberg Gefið út hvern Fimtudag af The Col- umbia Press, Ltd.,iCor. WilHam Ave. & Sherbrook Str., Winnipeg, Man. Talsimari N-6327 oé N-6328
Jón J. Bfldfell, Editor
Ltanáskrift til biaðsins: THE C0LUMBIA. PRESS, Ltd., Box 3172. Wlnnipog. Ma*1- Utanáskrift ritstjórans: EDiTOR L0CBERC, Box 3172 Winnipeg, Man.
The "LögberK” 1« prlnted and publiahed by The Columbla Prase, Limtted, in the Columbta Block, 853 to 857 Sherbrooke Street, Wlnnipeg, Manitoba
Þegar hlutunum er snúið öfugt.
Fyrir nokkru síðan var Harding forseti
að tala um siðferðis é»standið í Bandaríkjun-
um og komst hann þá svo að orði:
Eg ber engan kvíðboga fyrir framtíð
lýðveldisins. Obkur hefir ekki að eins auk-
ist þróttur efnalega og að mannafla, heldur
höfum vér þroskast siðferðislega. Ef mönn-
ura finst bera mikið á fjárdrætti og óreiðu í
viðskiftum, og svikum, þá er það af því, að
þjóðin hefir stækkað, og við þekkjum brest-
ina betur og af því, að þeim hefir verið hald-
ið að oikíkur”.
Þarna virðist oss, að forsetinn benda á
eina af veiku og líka ljótu hliðum hugsunar-
háttarins eins, og hann gjörist nú hjá oss, og
or víst engum blöðum um það að fletta, að
hann á aðallega við stefnu þá, sem viðgengst
í blaðamanna heiminum; nefnilega þá, að
halda því Ijóta að fól'kinu.
Það er orðinn siður hjá .sumum, og það
ekki all fáum blöðum, bæði hér í landi og ann-
arstaðar, að draga athygli manna að því, þeg-
ar einliver hefir skot.ið sig, hengt eða skorið,,
stórþjófnaður er framinn, eða iþá eitthvað því
verra, með stóru og glannalegu letri, vanalega
mislitu á fram síðu blaða sinna til þess, að
þeir séu vissir um, að það verði fyrir augum
manna, áður en þeir geta lesið nokkuð annað.
'Þessi aðferð, er auðsjáanlega ekki við-
(höfð almenningi til heilla, heldur bara til þess
að geta selt sem mest af blöðunum, eða með
öðrum orðum, til þess, að græða fé á því, sem
útgefendur þeirra geta Ijótast fundið í lífinu.
Og þessi siður, eða öllu heldur löstur, hef-
ir sett mark sitt víða — troðið sér víða inn og
jafnvel inn f kirkjurnar, því þær eru líka
farnar að auglýsa, að þar verði flutt erindi um
sum af þessum svo nefndu spennandi spurs-
málum.
Ómögulegt er að segja, hve mikinn skaða
að þessi aðferð veldur, en hann er að minsta
kosti svo mikill, að það er full ástæða til þess
hð benda á hann, og það er spá vor, að ekki
verði langt þangað til, að þessi aðferð verði
fordæmd, bæði af lögum landsins og almenn-
ings élitinu.
i
------0-----
Hvernig fer það?
Nú er það eitt af aðal viðfangsefni stjórna
sumra landa, að fá æskilega innflytjendur, til
þess að byggja upp hin ónumdu og óræktuðu
landsvæði, sem þær eiga yfir að ráða til þess,
að auka auð þeirra landa. En hvað lengi
getur það haldist?
Hvað verður langt þangað til, að alt byggi-
legt land er upptekið, og þessi jörð okkar rúm-
ar ekki fleira fólk?
Um það spursmál, hefir lítið verið hugsað,
af því, að mönnum hefir fundist slíkt ástand
svo fjarlægt að um það þurfi ekki að hugsa,
eða tala.
Samt hafa einstaka menn verið að hreyfa
því við og við. Sá síðasti, sem vakið hefir
eftirtekt á því, er A. N. Farmer í Ohicago.
'Honum telst svo til, að eftir hundrað og fim-
tíu ár verði sex biljónir manna á jörðinni og
meira geti hún með engu móti rúmað. Svo
árið 2072, verða þeir, sem þá ráða lofum og
lögum, að ráða fram úr því ásamt mörgu
öðru, ihvað gjöra skuli við það fólk, sem jörð-
in ekki rúmar.
--------o--------
Blaðamenska hér og heima.
Það er ekki áform vort, að fara að gera
neinn verulegan samanburð á blöðunum ís-
lenzku, hér og heima, því fyrst er ekki víst að
sé, samanburður yrði óvilhallur, og í öðrulagi,
er blaðamenska hér vestra ýmsum erfiðleikum
bundin, sem bræður vorir heima þekkja ekki
eða að minsta kosti eru efcki nærri eins til-
finnanlegir þar eins og ihér.
Blöðin ef þau eiga að ná titgangi sínum
þurfa að vera alþýðleg — það er, að almenn-
ingur þarf að geta fundið til þess, að þau séu
partur þeirrar siðmenningar, sem á að gjöra
menn að betri og meiri mönnum — að þaú sé
nokkurs konar “Lögrétta” þar sem menn geta
sótt mál sín og varið, og almennings álitið á
kost á að dæma um þau eftir að athugarökin
með og móti.
En til þess að blöðin geti orðið það, þá
þarf almenn, samtök, — almenn sarotök til þess
að þau geti orðið fjölbreytt og aðlaðandi fyrir
allar stéttir. Menn af öllum stéttum þurfa
að ræða áhuga mál sín í þeim, eða með öðrum
orðum, menn þurfa að rita um áhuga má.1 sín,
og sinna héraða miklu meir en þeir gera, og
þó langt sé frá.oss, að vanþakka þátttöku sum-
ra manna hér vestra í þessu máli.
Þá er því ekki að leyna, að í þessu efni
erum vér Yestur-íslendingar miklu ver settir
en bræðurnir heima, enda fer það að vonum.
Heima á ættjörðinni eru ritfærir menn í
hverri einustu sveit, sem láta sig almenn mál
svo miklu varða, að þeir láta í ljósi hugmynd-
ir sínar um þau.
Hópur ungra manna bætist þar við
árlega, með eldlegum áhuga að taka
þátt í velferðar málum þjóðarinnar og láta á
sér bera. Afleiðingin af þessu er sú, að blöð
þjóðarinnar, sem flytja þessar breytilegu
skoðanir verða fjörug og fjölbreytt.
Hér hjá oss er þetta nokkuð á annan veg.
Hinir eldri menn í bygðum Islendinga, fyrir
vestan haf, sem margir eru vel pennafærir
hafa sýnt lofsverðan áhuga í þessa átt,
og marga ágæta hugvekju hafa Vestur-ís-
lenzku blöðin flutt frá þeirra brjósti, en þeim
er nú stöðugt að fækka. Og hvernig fer þá?
■ Vér Vestur-íslendingar, eigum stóran
hóp mentaðra manna víðsvegar í Ameríku og
vér höfum það líka fyrir satt, að hópurinn,
sem bætist í tölu þeirra árlega, sé nú orðinn alt
eins stór hér eins og heima á ættjörðinni, ef
ekki stærri.
Hvemig stendur á því, að vestur-íslenzk-
ra menta manna gætir svo undur lítið í Vest-
ur íslenzkum blöðum?
Því er í flestum tillfellum steinhljóð í
þeirra herbúðum, þegar um mál þau er snert-
ir íslendinga og íslenzikar bygðir héma megin
ihafsins er að ræða?
Er eikki hverjum manni tap það auðsætt,
þegar mentafódkið dregur sig í hlé, eða máske
alveg út úr hinni menningarlegu starfsemi
ættfólks síns?
Jú, það er ekki að eins taR, heldur óaf-
máanlegt dauðamerki, þegar æskulvðurinn
mentaði vill ekki rétta þeim eldri “örfandi
hönd”.
Astæðurnar eru margar og auðsæjar, en
spursmál er, hvort þær em eins verulegar,
eins og þær era stórar í augum eldri og yngri.
Fvrst og fremst er málið. Margt af
mentafóllki voru finnur sig ekki fært að rita
svo mál feðra sinna, að það dirfist að láta það
koma fyrir almenningssjónir. Þessi ástæða,
er lítilsvæg, því það er verk, sem blaðamenn
verða tíðum að gjöra, að laga mál á aðsendum
ritgjörðum, og mundu þeir ekki teljast undan
að laga það hjá íslenzku fólki, sem mentun
sína hefir hlotið á ens’ku máli og ekki á+t kost
á að nema mál ferða sinna til fulls.
Önnur ástæðan er tvískinnungur sá, sem á
sér stað í lífi manna, á meðan þeir eru að
festa rætur í annarlegu bjóðlífi, tvískinnungur
í lfifi þeirra og í þjóðlífinu, sem þeir lifa í.
Þjóðlífið hið stærra hrópar til þeirra og krefst
/krafta þeirra, og er það kall oft áhrifa meira
en skvldurækni þeirra við hópinn litla, sem
þeir era komnir. frá
! Fjarri er það oss, að fara fram á, að
mentafólk vort í þessu landi skelli skolleyr-
um við þeim réttlátu kröfum, sem þjóðfélags-
heildin gjörir til þeirra. En þeir mega ekki
glevma því, að þeir hafa líka skyldur við
þjóðfélagsbrotið, sem þeir eru komnir frá.
í því sambandi vildum vér minna það
fól'k á, að í sveitnm Vest.urheims og bæium, era
búsundir af miðaldra fólki og eldra fólki, sem
hefir lagt krafta sína og fé fram til þess, að
koma sonum sfnum og dætrum til menta, sem
lifir enn í sínum ísflenzka umheiimi, og sem
þarf að fiióta andlegrar uppbyggingar í gegn-
um blöð og bækur.
Vestur-íslen7jka mentafólk! Þið hafið
'skyldur af hendi að ynna við það fólk — þá
skvldu, að miðla því af þekkingu ykkar, fræða
það um þýðingar mikil atriði á starfsviði
þjóðlífs þess Ihins mikla, sem þið starfið á, með
'því að rita um þau í vikublöðin vestur íslenzku.
——-----o-------—
Ófriðarhorfurnar nýju.
Mörgum hefir að líkindum fundist að heim
urinn hafi verið búinn að fá nóg af blóðsút-
hellingum og stríðsraununum árið 1918 þeg-
ar stríðinu síðasta lauk, og að fólkið, sem var
orðið dauðþreytt og mætt, mundi fá hvíld frá
þeim ósköpum, að minsta kosti um tíma. En
nú lítur samt ekki út fyrir að svo eigi að
verða, því ófriðar ský, ægilegt og svart, hang-
ir yfir Austur-<Evrópu.
Lesendum Lögbergs, hefir verið kunnugt
um, að nú í alllanga tíð hefir staðið yfir blóð-
ugt stríð á milli fírikkja og Tyrkja í Litlu
Asíu. Astæðan fyrir því stríði, að minsta.
kosti ofaná, er sú, að í Litlu Alslíu er f jöldi aí
fólki, sem er grískt að ættstofni og uppruna og
sem í raun og veru er partur af hinni grísku
þjóð, en sem nú í fleiri ár, hefir verið í sam-
býli þar við Mohameds-trúarmenn í víðáttu-
miklum lendum, sem áður fyr voru partur hins
gríska ríkis.
Þetta vildu Grikkir lagfæra. Sameina
þjóð sína aftur og fá lendur þær, borgir og
bæi, sem það fólk bjó í, og áður láai undir
Grikkland. En Tyrkir, sem ráð höfðu á
hvora tveggja vildu ekki sleppa. Og svo
lenti í blóðugt stríð þeirra á milli; og það stríð
hefir staðið yfir og stendur enn.
í fyrstu gekk stríð það Grikkjum í vil
Þeir ráku Tyrkjann af höndum sér og tóku
hverja borgina á fætur annari í Litlu Asíu.
En nú hafa Tyrírir snúið svo á Grikki, að þeir
geta ekkert viðnám veitt, og verða að sleppa
því, sem þeir höfðu unnið, við Tyrki.
Við þessa velgengni hefir Tyrkjum aukist
svo magn og móður, áð þeir gera sig eikki á-
ánægða með að vinna aftur land það, sem
Grilckir höfðu af þeim tekið; 'heldur hafa þeir
gjört sig líklega til þess, að krefjast ýmsra
réttinda, sem þeim finst þeim beri í Evrópu,
þar á meðal yfirráðanna yfir öonstantinopel
og Hardanella sundinu. En það hafa stór-
veldin í Evrópu komið sér saman um, að ald-
rei skuli verða, og er nú eftir að vita hvort
Kemal Pas'ha, foringi Tyrkja lætur sér segj-
ast við boð þeirra og bann, eða hann heldur
áfram mefö her sinn inn til Constantínopel, í
þeim tilgangi að táka borgina.
Ef svo skyldi fara, að hann gerði það, þá
er stríð óumflýjanlegt.
Sagt er að Bretar, Frakkar og Italir hafi
ikomið isér saman um aðferð til þess, að varna
Tyrkjum frá að ná því takmarki; ef þeir taki
þá stefnu. Hver sú aðferð er, vita þeir ein-
ir. En enginn veit hvaða afleiðingar það get-
ur haft, ef þau þurfa nú að lenda í stríð við
Tyrki.
A bak við Tyríri standa þeir Lenine og
Trotzki með allan sinn herafla, sem þeir eiga
vald á og ota undir þá, að taka öonstant-
inopel, og hafa heitið þeim liðveislu sinni til
þess, og svo era Mohamedstrúarmenn um öll
austurlönd, isem krefjast þess, að Tyrkir fái
aftur yfirráð yfir Constantinopel.
Astæðurnar fyrir því að Rússar veita
Týrkjum að málum eru margar, þeir sjá sér þar
leik á borði til að útbreiða Bolsheviki kenningar
sínar, sem þeim enn virðast hjartfólgnar eft-
ir alt, sem þær hafa þó komið til leiðar hjá
þeirri þjóð, og eftir allar hörmungamar, sem
þær hafa valdið henni.
Það er opinibert leyndarmál, að Rússar
hafa í langa tíð haft augastað á Constantinop-
el og T)aixlanelI asundinu fyrir sjálfa sig og
mundi sú von þeirra að nokkru uppfylt, ef
þeir gætu hjálpað Tyrkjum til þess, að ná því
undir sig.
Svo vita menn að Rússum er mikið áhúga-
mál, með að fá stjómar fyrirtkomulag >sitt við-
urkent af stórveldunum og að óþvingað versl-
unar-samband komist á, á milli sín og þeirra.
Og þeir vita líka að stórveldin, sem stynja
undir afleiðingum stríðsins síðasta, eru ekki
isem best undir búinn að demba sér út í annað
stríð, og því máske viðráðanlegri ef þeim sé
sýnd bláköld alvaran en þau mundu Verða, ef
þau fengju að safna kröftum.
Mohamedstrúarmenn láta sig þetta mál
skifta að eins af trúarlegum ástæðum, en ef
æsingin er nóg, þá era þær ástæður síst betri,
né viðráðanlegri en aðrar.
Astandið er því hið alvarlegasta og eitt
lítið atvik, getur hleypt öllu í blossandi bál.
En það versta við þetta alt saman, eftir því
sem Mandhester Guardian segir, er það, að
stórveldin hafa sjálfum sér um ástand þetta
að kenna. Blað það segir að stórveldin hafi
fyrst út af því, að Grikkir og Tyrkir vildu ekki
isamþvkkja breytingar þær, sem þau gerðu á
Sevres samningunum í síðast liðnum marz-
máuuði, og að þau hafi fremur hvatt, en latt
Grikki og Tyrki, til þess, að reyna með sér í
þeirri von, að þær þjóðir yrðu þá leiðitamari.
Blað það kemst svo að orði í byrjun þessa
mánaðar:
“Það var ekki fu'llnægjandi þó stór-
veldin ’kæmu sér saman. Það þurfti líka að fá
isamþykki Grikkja og Tyrkja. En hvoragir
fengust til þess að gefa það, og til allrar ógæfu
þá veittu stórveldin þó af óeinlægni væri, full-
tingi til að þeir reyndu með sér og fyrir því til-
tæki þeirra, lá hin skaðlega eiginhagsvon til
grundvallar. Það var óheiðarleg aðferð, og
hlaut að hafa eyðilegging í för með sér og er
ekkert stórveldanna saklaust af þátttökú í
henni..
Það er enginn vafi á því, að Bretar ýttu
undir Grikki til þess, að gera síðasta stór-
vægilega áhlaupið, sem þeir gerðu.
Það var máske að eins siðferðislegur styrk-
ur, sem þeim var veittur. En eitt er víst og
það er, að sá skilningur komst alment inn hjá
Grikkjum, að það væri vilji Breta, að þeir
fengju Constantinopel, ef þeir bæru sigur úr
býtum, þetta var nóg til þess, að kveikja eld
móð hjá Grikkjum og koma stjórninni grísku
til þess, að leggja nýjar skattbyrðir á þ.fóð-
ina, sem var nálega örmagna undir þeim áður.
A hinn bóginn hafa bæði FraJkkar og 1-
talir verið á'kvelðnari í því að styðja Tyrki,
með því að leggja þeim bæði til skotfæri og
önnur hergögn, þannig hefir stríði þessu ver-
ið haldið áfram og þannig er því haldið áfram
enn. Frakkar og ítalir hafa viss hlunníndi í
huga, svo sem auðugar námur, eða arðsöm járn-
brauta fyrirtæki, þó sá arður hafi átt að vera
einstaklings eign, en ekki þjóðar eign. Þessa
arðsvon vildu þau varðveita og Frakkar gengu
Svo langt að gera sérstakan sáttmála við stjórn-
ina í Angora, þar sem þessi alt annað en lofsam-
legu atriði vora gerð að'skilyrði. Hvorug þess-
ara þjóða er í eðli sínu vinveitt Grikkjum,
þó ástæðurnar fyrir þeim kala liggi á öðrum
sviðum, .svo hvorag þeirra hefir ef til vill
tekið nærri sér, þó metnaður Grikkja væri
nokkuð lægður, og ekkert óljúft að styðja að
því. Þannig standa þær sakir nú.”
I
GRAIN COMMISSION MERCHANTS
MoniI>ers of Winnij>os Grain
Excliange
Members of Winnipeg Grain
and Príxluce Oleariiif? Ass’n.
North West CommissionCo. Ltd
Bankers:
UXINON BANK OF OANADA
BONDED LICENSED
216 GRAIN EXCHANGE
WINNIPEG, MAN.
Islenzkir hveitikaupmenn
Islenzlcir hændur, sem hafa korn til sölu, œttu að skrifa okkur sem
allra fyrst, hvort heldur sem vera vill á islenzku eöa ensku. Vér stönd-
um betur að vígi en margir aðrir að greiða götu yðar i þessum efnum.
Victory Bonds i Skiftum
ÞJ Ó N U íS T A BANKANS fæst ókeypis til
lianda þeim er hafa í hyggju að skifta sínum
Victory Bonds, sem falla í gjalddaga 1. desember
1922 fyrir ný fimm og tíu ára Bonds. Beiðni ætti
að sendast eins fljótt og hægt er, eða ekki seinna
en 30. september.
Ráðsmaður hvers útibús bankans mun
góðfúslega gefa allar upplýsingar.
THE
ROYAL BANK OF CANADA
*
Astœðurnar
fyrir því að hugur íslenzkra bænda
hnegist til Canada.
10. kafli
Alberta, hið vestlægasta af
þrem sléttufylkjunum, er að ýmsu
leiti frábrugðið, bæði hvað snert-
ir loftslag og veðráttufar, en
eins og í Manitoba og Saskatche-
wan, er þar mikið um kornyrkju
og griparækt. J?ar er afar-
mikið af málmefnum í jörðu, kola-
námur miklar og auðugar og mik-
ið af gasi og ýmislegum olíuteg-
undum. Fylkinu er í raun og
veru skift í þrjú 'héruð. Suður,
Mið og Norður Alberta. Hið
fyrsta er slétt og mjög skógar-
lítið og nær frá merkjalínu
Bandaríkjanna til Rauðárinnar,
100 mílur norður af Calgary. Sex-
tíu mílur af vestur hluta þessarar
spildUj liggja við jaðra Kietta-
fjallanna. sem mynda þar landa-
merkjalínu milii British Colum-
bia fylkisins. Landið liggur þar
allhátt og eru rigningar þar því
tiltölulga litlar. Víða er þar
góð uppskera og mjög mikið rækt-
að af alfalfa. Fyrir nökkrum
árum var land þetta regluleg
Paradís fyrir kvikfjárræktendur
og er það í mörgum tilfellum enn
þann dag í dag. Gripir geta
gengið úti alian ársins hring og
veturnir eru yfirleitt mildir Hinir
hlýju Chinook vindar, sem berast
gegnuml fj-allaskörðiri , hafa
frjófgandi áhrif á jurtagróðurinn.
pessir vindar hafa að nokkru
leyti áhrif á veðráttufar og jurta-
gróður í öllu fylkinu.
Engin svæði í Vesturlandinu
eru jafn æfintýra rík og Suður-
Alberta. par var um langt
skeið aðal heimkynni griparæktar-
innar. Nokkuð af hinum stóru
griparæktarlbýlum hafa nú verið
keypt og þeim breytt í akurlend-
ur. Hans hátign prinsinn af
Wales, sem hafði alt brezka veld-
ið til að velja úr, keypti á för
sinni um Canada 1919, griparækt-
arbýli nálægt High River og hef-
ir þar nú stórar hjarðir hrossa,
nautgripa og sauðfjár.
Mið-Alberta nær frá Rauðánni
norður á bóginn til hæðanna milli
Atha'baska og Peace River. Jarð-
vegurinn er þar hinn auðugasti,
og fæst þar venjulegast ágæt upp-
skera af hveiti, höfrum byggi, hör
og rúgi. Er raki þar nægur í
jörðu fyrir hverskonar jurta-
gróður, sem um er að iræða. Gripa-
rækt er þar sæmileg og mikið um
framleiðslu smjörs og annara
mjólkurafurða.
Norður Alberta nær yfir þann
htluta fylkisins, sem I daglegu
tali néfnist Peace River héraðið.
'Skilyrðin til velmegunar sýnast
að vera þar því nær óþrjótandi.
-Eru þar víða skógar miklir, en
á öðrum stöðum er landið svo að
segja af náttúrunnar hendi sjálf-
búið til ræktunar. Ekki væri
nema eðlilegt að ætla, að á þess-
um svæðum væri hart veðráttu-
far. En sannleikurinn er sá,
að það út af fyrir sig, hve landið
þar er miklu lægra, en annar-
staðar, gerir það að verkum að
kuldarnir verða sjaldnast mjög
tilfinnanlegir. Alberta hlaut
fylkisréttindi árið 1905 og síðan
hafa framfariirnar verið miklu
stórstígari. Að eins lítillega
hefir nú verið drepið á skilyrðin
fyrir akuryrkju. En hins ber
jafnframt að gæta, að af 105,000,-
OGO ekra, sem vel eru hæfar til
búnaðar, hafa að eins 8,000,000
verið plægðar; öll hin svæðin
bíða þess, að hönd sé lögð á plóg-
inn. Eins og í Manitoba og
Saskatchewan, hefir land, fim-
tán mílur frá járnbrautarlínum,
verið ákveðið handa hermönnum,
sem þátt tóku í stríðinu mikla. En
í öllum þessum fylkjum, má fá
keypt lönd fyrir þetta frá tuttugu
til hundrað dali ekruna.
Fylkið er að ummáli, 255,285
fermílur, lengdin frá norðri til
suðurs, nemur 760 fermílum, en
meðaibreidd frá austri til vest
urs, er 336 mílur. Að sunnan
liggur Montana ríkið, Saskatche-
wan fylki að austan, British Col-
umbia að vestan, en 60. gráða
norðurbreiddarstigs að norðan
verðu. Við hinna fyrri sögu
Alberta fylkis, koma mjög stór-
verzlanirnar North-West Compa-
ny og Hudson’s Bay Company,
sem höfðu seistöðu svo að segja
í hverjum einasta afkyma Sléttu-
fylkjanna. Aðal bækistöð
verzlana þessara, var í London.
iNokkru seinna kom Canadian
Pacific járn'brautarfélagið til sög-
unnar og tengdi saman Austur-
og Vesturlandið. Breyttist verzl-
unar fyrirkomulagið þá skjótt til
muna og ný samkepni ihófst.
Járnbrautum fylgdu brátt aðr-
ar framfarir. Fólk tók að
streyma inn í fylkið víðsvegar að.
'Týtt iíf færist í landbúnaðinn og
innan tiltölulega skamms tíma,
lagði fylkið til eigi alllítinn skerf
í forðabúr heimsins. Borgir
risu upp um fylkið þvert og endi-
langt, þar sem ef til vill að eins
Indíánar höfðu áður haft bækistöð
sína. Calgary stærsta borg
fylkisins , með 75,000 íbúa, var
fyrir þrjátiu og fimm árum,
nokkurskonar útibú frá Royal
North West Mounted Police deild-
inni. En núverandi höfuðborg,
F.dmonton, með 50,000 íbúa, mun
þá hafa að eins verið svolítið fá-
tæklegt þorp. Hugrekki og þol
nýbyggjanna, breytti skjótt skóg-
lendinu í akur og smáþorpinu í
nýtízku borg. 1 Edmonton er
háskóli Albertafylkis. Náma
iðnaðurinn, er alt af að verða
meiri og meiri, með hverju árinu
sem líður.
Uippskeran í Alberta er árlega
metin til eitt hundrað fjörutíu
og níu miljóna dala, en af kjöti er
flutt út afarmikið til Norðurálf-
unnar. Einkum er flutt át á ári
verju afarmikið af fæðutegund-
um yfir til Englands.
Fyrir það fólk, sem halda vill
góðum samböndum við hinn foirna
heim og vinna jafnframt að land-
búnaði, sjálfu sér til verulegra
hagsmuna, er Albertafylki ákjós-
anlegur staður. Landslag þar
er framúrskarandi fagurt, og veð-
ráttufarið eitt það heilnæmasta,
er hugsast getur. Fylkið á enn
ótæmandi auðsuppsprettur og
réttir út ihendina til þeirra vænt-
anlegu inriflytjenda, sem hyggja á
að gera Canada að framtíðarlandi
sínu.
Loftslag. Loftslag og veðr-
átta í Alberta, er yfirleitt mjög
svipuð því, sém viðgengst í Mani-
toba og iSaskatchewan, þótt dálít-
ill munur sé þar á að vísu. 1
Suður-Alberta, er lítið um regn
og snjófall að jafnaði fremur lit-
ið og Ohinoiok vindarnir, sem áð-
ur hefir verið bent á, stuðla mjög
að því, að gera veðráttuna mild-
ari en í öðrum pörtum fylkisins.
Ærið kalt getur þó orðið þar með
köflum. En kuldarnir standa
alla jafna að eins yfir mjög
skamman tíma í einu.
Hráslagaloft þekkist þar varla.
Venjulegast er þar heiður himinn
og er fylkið því oft í daglegu máli
nefnt “Sunny Alberta”. í Suð-
ur-fylkinu gætir áhrifa Chinook
vindanna mest. Enda er þar oft
svo snjólétt, að aka má í bifreiðum