Lögberg - 02.11.1922, Blaðsíða 5

LÖGBERG FIMTUDAGINN
NÖVEMBBR 2. 1922.
5. bU.
DODD’S ^
KIDNEY:
É>87
THEl
Dodds nyrnapillur eru bezt*
nýrnameðaiiS. Lækna og gigt,
bakverk, hjartabilun, þvagteppu
og önnur veikindi, sem starfa frá
nýrunum- — Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c. askjan eða sex öskjur
fyrir $2.50, og fást hjá öllum lyf-
sölum eða frá The Dodd’s Medi-
cine Co., LtdL. Toronto, Ont.
um Ingibjörgu mér til þess, að
gera alvöru úr þvií, að hripa þess-
ar línur. Oft hefi eg ®éð I. Ó.
getið í íslenzkum 'blöðum, en aM-
irei rækilega, og er nú mál til þess
komið, iþvi ilt er, ef við Islend-
ingar venjum okkur á, að hirða
ekki um merkisfólk okkar, fyr en
það er komið undir græna torfu.
Ingibjörg er ættuð norðan úr
Húnavatnsisýslu; hún er af góðu
bergi brotin, komin af (hinni svo-
kölluðu Sveinstaða- og Steinnes-
ætt. Fólk af þeirri ætt er vana-
lega greint, lipurt í viðmóti og
prúðmannlegtj í framg'öngu, og
hefir Ingibjörg erft alla þessa
hæfileika. Hún hefir gengið á
kvennaskól'ann í Reykjavík og á
gagnfræðaskólann á Akureyri.
Hún fór kornung til Danmerkur,
og hefur fengið mestan hluta
mentunar sinnar þar. Ingi-
björg hefir lagt mikla stund á
fagurfræði og er kvenna bezt að
sér í bókmentum oig listasögu.
Árið 1910 var I. Ó. framkvæmd-
arstjóri K.F.UJK. í Reykjavík, há
var hún ung og óreynd, að eins 28.
ára, og hafði verið utanlands í
4—5 ár, og fengið mestan þroska
sinn þar. Henni fanst fremur
þröngt í and.legum skilningi, í
höfuðborginni okkar, og undi þar
ekki lengur en tvö ár. Fólk var
henni víst fremur gott, þessi ár,
sem hún var heima, en þó hefir
kona úr Reykjavík isagt mér, að
oft hafi ihún heyrt kunningjakon-
ur sínar tala um, að >ær hefðu
orðið fyr*r vonlbrigðuim, þegar
Ingihjörg kom til Reykjavíkur,
“þvtí ekki var hún eins og hann
séra Friðrik,” sögðu þær; “þeim
datt ekki í hug blessuðum,” sagði
sögukona mín, “að það hlyti að
vera einhver munur á tvítugri
stúlku og fertugum presti.”
Á meðan Ingibjörg dvaMist í
Reykjavík, bjó hún hjá frú póru
Melsted. pær urðu mjög sam-
irýmdar og skiMu hvor aðra vel.
Heyrt Ihefi eg Ingibjörgu segja,
að fáir hafi skilið hugsjónir henn-
menn vera henni isammála um >að.
1912 flutti I. ó. til Yejle á Jót-
lan<ii og var framkvæmdastjóri
íélagsins þar í nokkur ár. peg-
ar hún hafði verið þar um hríð,
kom Koch biskub frá Ribe á
visitasíuferð til Vejle. Prófessor-
inn þar sagði biskupi frá þessum
ágæta framkvæmdarstjóra, sem
K. F. U. K. hefði fengið. “Ekki
helzt ykkur lengi á Ihenni”, svar-
aði biskup. “Yejle er of lítill
bær fyrir hana.” Prófasthjón-
unum þótti biskup sannspár, því
litlu síðar fékk aðalstjórn K. F.
U. K. í Danmörku bænarskrá með
undirritun margra presta og
kennara og annars góðs fólks, þess
efnis, að biðja um að Ingibjörg
yrði látin heimsækja unglingafé-
lögin út um alt land.
Aðalstjórnin brást vel við þess-
ari bæn, og gerði I. ó. að aðal-
ferðafulltrúa félagsins i Dan-
mörku. pað var ný staða, sem
enginn hafði ihaft á hendi áður. I.
Ó. ferðaðist nú í þrjú ár um alla
Danimörku. “Ekki er slík staða
öllum hent,” las eg í einu blaðinu,
“en fröken ólafsson hefij- leyst
hana prýðisvel af hendi. Hún
hefir óvanalega hæfileika til þess
að umgangast fólk af öllum stétt-
um. Oft gisti hún aðra nóttina
á herragarði, en hina í fátæku
hreysi. Alstaðar var hún jafn
ljúf og elskuleg og alstaðar jafn
velkomin.”
fFranih.)
Öánægja og upp-
reisnarandi
er nú orðið þjóðarböl jafnvel liér í
þessu góða landi, þar sem öllum
ætti að geta liðið bærilega að minsta
kosti. Hér byggir og 'býr hraust,
vel uppfrædd og iðjusöm þjóð, og
landið er stórauðugt frá náttúr-
unnar hendi. Guð sendir sólskin
og regn, hita og kulda ár eftir ár
i sömu hlutföllum eins og æfin-
lega og jörðin framleiðir ríkulega
fyrir þá sem starfa Nægileg at-
vinna er fyrir alla, sem vilja vinna
fyrir kaupi, og kaupgjaldið er hátt
borið saman við það sem átt hefir
sér stað um næstliðin 40 til 50 ár.
Og þó logar allsstaðar á meðal allra
stétta af óánægju og uppreisnar-
huga.
Ekki er þó þessum anda beitt í
eina átt, sem ekki er von til, því
það er ekki hægt; honum er beitt
af hverjum flokki manna á móti
þeim að eins, sem sá flokkur þyk-
ist eiga sakir við. Þannig er verka-
mönnum gjarnt að ásaka verkgef-
endur, verkgefendum er i nöp við
verkamenn ; bændur níða auðmenn,
verzlunar fyrirliða og banka; auð-
menn, viðskiftamiðlar og bankar
afsaka sig, en ásaka iðnreksturs-
menn, flutningsfæra eigendur og
vanspilun rhanna yfir höfuð. Þetta
nagg heldur svona áfram án afláts,
án þess að í raun og veru nokkur
gild ástæða finnist fyrir því, eða að
nokkur bót sé í vændum. Það er
bara orðið að almennu þ'jóðar-
böli, eins og kemur svo glögglega
í ljóg hvað eftir annað, nú síðast
1 x j ^ * . I við kolaverkfalls uppreistina, sem
ar betur en fru Melated pað væn byrjagi x. apr j vor ‘‘ leis og járn.
oskandi, að Ingibjorg vddi sknfa | brautaþjóna uppreistina, ler byrj-
um frú Melsted, því hún gæti aði 1. júlí næstl. Hvorttveggja
hún
sjálfsagt gefið okkur réttari hug-
mynd um þessa milklu merkiskonu
en flestir aðrir.
Á meðan Ingibjörg dvaMi í
Reykjavík, skrifaSi hún ýmislegt; .. ,,, , .
meSal annars ritaSi hún grein í IP^.nns'lf voru ^kln’.^nl hér í Norður Dakota. Maður
-u-'ii fi ; skilja eftir konur og born hjalp-
pjóSolf um hjukrunanmál, sem arþurfa j tuga eSa jafnvel hl/nd‘r.
vakti athygli margra. í þess-1 aðfali; / óútreiknanlega miargra
ari grein talar hún um, hve mikil1 miljóna —jafnvel biljóna tapi —
endaði með vinnutapi um marga
mánuði fyrir þá, sem uppreisnina
'hófu, margra miljóna tapi fyrir
verlíveitendur Jbæði á atvihnu-
hekstri og eyðilögðum eignum;
mörg mannslíf
vanvirða þaSi sé, að hjúkrunarfé-
lagið í Reykjavík þuirfi að ráða
hingað útlendar hjúkrunarkonur,
af því að engar islenzkar hjúkrun-
ankonur finnilst, og skrifar hún
um, hve nauðsynlegt það sé, aS
þjóðin sjái sóma sinn í þessu efni
og hvetji duglegar íslenzkar stúlk-
<ur til þess að læra þenna starfa,
og launi þeim síðan sómasamlega.
Nokkru síðar skrifar hún um
sama mál í “Austra”. pegar sú
grein kom, varð gölmlum bónda að
orði: “paS er langt síðan eg hefi
lesið jafn skynsamlega grein, al-
veg dæmalaust að hún skuli vera
eftir kvenmann.”
1912 kom bæklingurinn hennar
þjóðkunni, “Um siðferðisásitandið
ó Islandi.” Œrið voru dómarnir
misjafnir um þetta rit. “Og
þó er það hógværara en þesshátt-
ar rit eru vön að vera,” skrifar
Guðm. Hjaltason. Orsökin til
þess, að fólk varS svona reitt við
Ingibjörgu, var »ú, að hún var
hin fyrsta kona, sem vogaði að
segja upphátt, að siðferðisástandi
þjóðarinnar væri í mörgum efnum
ábótavant.
Síðan hafa ýmsir, bæði karlar og
konur, talað mikið harðara um á-
standið heima en hún, og hefur
engum dottið í hug að áfella höf-
undana. Sá sem fyrstur þorir
að ríða á vaðið, fær æfinlega hnút-
urnar. “Við íslendingar erum
svo fáir,” segir I. ó. á einum
■tað, “að við megum ekki við því,
að missa einn einasta ungling,
pilt eða stúlku, niður i forina.”
Nú orðið munu flestir skynsamir
fyrir þjóina í heild sinni í hækk-
un verðlags á því, sem hún þarfn-
ast frá þeirri átt, og ómöguleika að
fá þá þénustu þar, sem hún á
heimtingu á, svo að margar vörur,
við í það og þaö skiftið. Þeir
breiða út óspart þá kenningu, að
ein stétt sé að níðast á annari, lofa
óspart að rétta hluta þeirra, sem
þeir segja að á sé níðst, ef sér séu
gefin völd, og spara ekkert til að
koma þeim, sem þeir halda að þeir
geti náð föstum tökum á, til að
trúa því, að það sé þeirra eina
hjálparvon, að gefa sér völd. Til
þessa brúka þeir allan þann róg og
allar þær lygar, sem þeim dettur
í hug að geti orðið sér að liði, og
hafa ótal brögð í tafli tij að af-
vegaleiða þá, sem þeir ná á sitt
vald, og þeir eru þvi miður marg-
ir—já, of margir.
Qamall ísl. málsháttur segir:
“Það sjá augun bezt, sem nefinu
er næst”. Hann á hér all-vel við.
Ekkert er almenningi hér eins Ijóst
eins og það, sem á sér stað mitt á
meðal þeirra sjálfra. Menn finna
sárast til undan þeim skó, sem
kreppir þeirra eigin fót, jafnvel
þá þeir viti vel, að aðrir skór
kreppi að ótal öðrum fótum. Hér
í INoröur Dakota er sérstakt á-
stand, máske ekki mikið frábrugð-
ið eða ólíkt því, sem alment é sér
stað í öðrum ríkjum hér, eða jafn-
vel annarsstaðar i heiminum; en
það gildir sama, ástandið hér er
erfitt að mörgu leyti, og fjöldi
manna af öllum stéttum hefir
gilda ástæðu til að kvarta sáran
og ibera sig illa yfir þvi, eins og
það er nú. En eg sé ekki, að
nokkur stétt manna hér geti með
sannsýni skelt skuldinni á nokkra
aðra stétt fyrir það, sem aö á-
standinu er, og er það þó reynt af
alefli nærri við öll möguleg tæki-
færi og það af fjölda af fólki.
Margir segja eitthvað likt þessu:
‘“LagSst ekk'i) jnetta ástpnd bráív-
um, þá verður almenn uppreisn”.
‘‘A móti hverjum?” spyr eg. \“A
móti stjóminni,” svara þeir. Þetta
og þvílíkt ber vitni um hugsunar-
hátt margra, en af þvi hann er i
þessari mynd, bæði auðvirðilegur
og fávíslegur, þá ber að líta niður
á hann og vorkenna hann að eins.
Af öllum stéttum manna hér i
Norður Dakota hafa bændur ef
til vill meiri ástæðu til að kvarta
undan núverandi ástandi heldur
,en nokikrir ','aðrir, og fjármála-
menn 1 og verJlunarmenn jiæstí.
Fyrir mínum sjónum kemur meg-
inþunginn af hinu erfiða ástandi
sem hér er nú, á þessar stéttir
manna, í þeirri röð, sem þær eru scm
nefndar. Um orsakir þessa erf-
iða ástands ætla eg ekki að tala
hér, því hver einn hefir víst nú
þegar gjört sér fulla grein fyrir
þeim; ekki að allir séu þar sam-
dóma, það er nú annað mál, en
ekki skal eg fordæma skoðanir,
sem koma fram því viðvíkjandi,
ef eg held að þær séu falslausar
og af einlægni; en jægar eg veit
upp á hár, að vissir menn eru að
reyna að gjöra sér sjálfum arð-
samt jætta erfiða ástanda manna
yfir höfuð, með því að útbreiða þá
kenningu við öll tækifæri, að böl
einnar stéttar sé öðrum mönnum
að kenna, þá get eg ekki stilt mig
um að tala.
Fyrir þessari falskenningu hafa
]>úsundir a^ fólki í Noröur Dakota
fallið ár eftir ár, í mörgum tilfell-
um er hægt að gjöra sér grein fvr-
ir ástæðunum, þær eru hinar sömu
sem eru fyrir druknandi mann að
grípa stráið; líka em margir
skapaðir trúgjarnir, og einnig eru
allsstaðar fáfróðir menn innanum.
En þetta alt nægir ekki, því jafn-
vel þúsundir af vel upplýstu, ráð-
vöndu og í alla staði heiðarlegu
fólki hér í Norður Dakota virðist
að liggja flatt enn í dag fyrir þess-
lun fa'lskenningum eigingjarnra og
óráðvandra rógbera.
Ríkiskosningar fara nú i hönd
ríkislögmanns um fleiri undanfar-
in ár, og meta svo með samvizku-
semi og án illvilja eða haturs til
þeirra eða nokkurra annarra
manna, hvort jæir í raun og veru
eru verðugir fyrir að vera nú
kosnir í tvö æðstu embætti ríkis-
ins; og við Jænnan reikningsskap
skal eg hreint ekki mæla af þeim
neitt af jieim heiðri sem jæir eiga
skilið með réttu, en heimta sem
einn borgari þessa ríkis að Jæir
séu látnir bera ábyrgð á öllu, sem
jæir hafa gjört rangt, sem er bæði
margt og íullsannað hverjum ein-
um, sem ekki er með sama sinni
og maðurinn, sem brendi húsið
sitt af tómri frekju..
Þessir áminstu menn komust
til valda með þeirri aðferð, að
prédika fyrir fólkinu að hagur
jjess skyldi batna á allan hátt, ef
jæir yrðu settir til valda; sögðu
því, að alt núverandi stjórnar fyr-
irkomulag væri rangt og að á þeim
væri níðst af öðrum stéttum í
landinu; lofuðu að hækka verð á
afurðum, lækka skatta, lækka rent-
ur á lánum, koma upp ríkisiðnaði,
sem borgaði ábata svo að skattar
á almenningi hættú bráðum; lof-
uðu að setja á fót ríkisbanka, sent
öllum skyldi lánað úr á lægstu
rentu; lofuðu að byggja hús fyrir
alla efnalitla og leggja til mestalt
verðið; einnig að lána f jóra-
fimtu parta í landakaupum jieirra,
sem þess æsktu, og ntörgu fleiru
var lofað, sent fólkið í stórum
meiri hluta trúði að væri mögulegt
að framkvæma. )
En hvað skeði svo? Það væri
tómur ójiarfi að fara að rifja upp
þá sögu alla nú, því hún hefir
verið skráð og lesin svo oft. Eg
læt mér nægja, að benda á nokkur
helztu úrslit mála, sem urðti bein
afleiðing af stjórnarstefnu og
stjórnarstarfi einmitt jæssara
tveggja manna, sem voru einvald-
ir um öll ríkismál hér frá því í
november 1918 og þar til í nóvem-
ber 1921, er þeir voru með sér-
stakri kosningu settir frá em-
bættum sem óhæfir menn til að
ráða yfir ríkismálum, og Nestos
var kosinn rikisstjóri og Svein-
björn Johnson var kosinn ríkis-
lögmaður, í þeirra" stað.
Fyrsta verk Fraziers var stað-
festing aragrúa af nýjum lögum,
sem gefin voru út á þinginu í Bis-
mark snemma á árinu tgig, og
stór meiri hluti þingmanna
fylgdi er voru Fraziers-sinnar. —
Mörg þessara !aga voru sniðin
eftir hugmyndum jafnaðarmanna,
og voru ])ví gjörsamlega ólík í
anda og stefnu j)ví, sem menn
áttu áður að venjast. Þar voru
jafnframt við hendina ýmsir mák-
metandi Sósíalistar til skarfs og
ráðagjörða; helztur £ meðal þeirra
var Walter Thomas Mills, alþekt-
ur og velfær maður, að flyjta sína
skoðun. L’igin voru gefin út eft-
ir hans og hans líka fyrirsögn og
Frazier skrifaði undir og fitnaði
óðum af góðum mat og mikilli á-
getur varla annað en verið ótta-
sleginn um úrslit kosninga, þegar
maður veit að fólkið, sem með
atkvæðum á að stjórna öllum rik-
ismálum, er í jæssu skapi. Eg
hefi heyrt sögu um mann, sem
brendi húsið sitt til að losna við
lyktína; hann hefir óefað ekki
litið á málið með skynsemd eða
sem flytja þarf, liggja nú óflutt- stillingu. Eg hefi séö fólkiö í N.-
ar og eyðilagðar, til stórtjóns eig-
endunum og líka til stórtjóns
i>eim,' sem jxúfnuðust jæirra og
hljóta nú að verða án jieirra eða
J)urfa að borga mikið hærra verð
fyrir jjær. Þetta eru ])ær vörur
aðallega, sem illa er hægt að
geyma, j)ar með taldar kartöflur,
er liggja nú í haugum um öll
Norðvesturríkin til að frjósa og
eyðileggjast eftir fáa daga. Það
tap eitt út af fyrir sig hleypur upp
á hundruð miljóna dollara og
verður aldrei til rétts verðs met-
ið. — Og uppreistarfólkið hefir
ekki fengið neina sína kröfu upp-
fylta, hefir ekkert nema tómt tap
i aðra hönd og alls ekkert í hina.
()g enn er þó ónefnt jiað, sem er
lang ískyggilegast við þetta stand,
og það er óánægjan, tortrygnin,
úlfúðin og hatrið, sem ríkir
hjörtum margra í jiessu sambandi
og sem ef til vill á eftir að grafa
sundur grundvöll ])ann, sem þjóð-
arheildin stendur á, en sem er svo
afar nauðsynlegt að haldist trygg-
ur, ef velferð þjóðarinnar á ekki
að verða stór hætta báin í fram-
tíðinni.
Það sem sorglegast er við
jætta þjóðarböl er, að það á aðal-
lega rót sína að rekja til tiltölú
lega fárra illa innrættra og þar
af leiðandi vondra manna, sem
gjöra sér að atvinnuvegi og lífs-
starfi að breiða út með ræðum og
ritum eitraðar skoðanir undir því
yfirskyni, að þeir séu að starfa
fvrir heill og hag vissra stétta, eða
Dak. hafna jæim hæfasta manni,
sem það átti kost á í æðsta em
bætti sem kosið er í fyrir ríkið, og
velja mann í hans stað, sem það
hafði með meiri hluta atkvæða
kallað heim sem óhæfan embætt-
ismann ríkisins fáum mánuðum
áður, og sem auðsjáanlega hefir
ekkert til síns ágætis nema að vera
sífelt rægjandi stétt á móti stétt,
hefir sagt-í opinberri ræðu, að ef
hans álit hafi ekki framgang
öðru vísi, þá verði uppreisn með
vopnum að koma; einnig, að bank-
ar í N. Dak. gjöri fólkinu meira
tjón 'en allir I.W.W.’s flægsti
klassi af verkamanna félagsskap)
mundi nokkurn tíma geta gjört
Eg er hræddur við svona menn,
álít þá voðamenn og vil vara við
Jæim. Kosningin í haust snýst nú
aðallega um þennan mann, Lynn
J. (Frazier og embætltisbróður
hans, Wm. Lemke, er báðir voru
kallaðir frá embættum í fyrra-
haust, dæmdlir lóhæfir Jembættis-
menn af meirihluta atkvæða. En
þeir gefast ekki upp við það. Mr.
Frazier sækir nú sem Senator og
(Mr. Lemike ífyrir , ríkisstjóra.
Hivorugur er að “biðja guð um
lítiö.”
Ekki væri nú úr vegi eða óþarfi
fyrir hvern þann mar.n eða hverja
þá konu, sem hefir þá skyldu að
greiða atkvæði við í hönd farandi
ríkiskosningu í Norður Dakota,
að ganga enn til reiknisskapar við
sjálf sig og rifja upp stjórnar-
feril þessara áminstu manna, ann-
almennings, eftir því sem horfir ars sem ríkisstjóra og hins sem
meira en áætlað var, og neituðu
því margir, sem bygt var fyrir,
að taka við þeim, svo þau stóðu
auð al- eða hálf-kláruð; húsaefni
var keypt í stórum slöttum á upp-
sprengt hæsta verð og lá nú hér
og þar óbrúkað og seldist að eins
fyrir part af þvi verði, sem rikið
hafði borgað. — Hveitimylna var
keypt í Drake til að sýn:; hvað
fljótt væri hægt að græða; hún
var að tapa mörgum tugum þús.
dollara á ári. Myllu og kornhlöðu
var byrjað á að byggja í Grand
Forks. Sú bygging komst að eins
fáein fet upp frá jörðu og kost-
aði ríkið um tvær miljónir doll-
ara, en svo varð að hætta, ])ví rik-
ið var orðið peningalaust og teið
J)ar til nýja stjórnin byrjaði aftur
i vor, og er þetta nú nærri klárað
og nýbyrjað að vinna. Að mínu
og annara áliti >J>ó með meiri lík-
um til að verða ríkinu að byrði
fremur en hagnaði.
Frazier stjórnin reyndi af alefli
að selja Ipieiri rjkisstkuldabréf,
jægar að þrotum var komið með
peninga; mörgum tugum þúsunda
doll. var eytt í að selja þau, en
ekkert gekk, því ríkið var búið að
fá svo mikið óorð á sig að engir
þorðu að kaupa. Að lokum seldi
stjórnin j)ó fyrir nokkrar miljón-
ir með miklum afslætti, j)ó að lög
ríkisins bönnuðu það; en jæirri
sölu var hafnað a/ Nestos stjórn-
inni og salan gjörð að nýju á fullu
verði og meira.
í sambandi við alt þetta ríkis
f járglæfrabrask undir Frazier-
stjórninni var mikill grunur á að
margt væri ekki eins hreint eins
og átti að vera. Út af því reis
mólsókn á hendur mörgum, næst-
liðinn vetur, og er nú fjöldi þeirra
manna laus gegn veði. þar á
meðal Wm. Lemke, njg jninnir
gegn 12 j)ús. dollara veði, og verða
mál þeirra manna prófuð síðar.
Til verðugs heiðurs Frazier's
skal Jjess getið, að hann lieíir ald-
rei verið sakaður um neitt óheið-
arlegt, bara þeim inun meira af
heigulsskap og ósjálfstæði, og að
vera tól í höndum prakkara miklu
kænni en hann er sjálfur. Hin
mest óþolandi ólög, sem hann var
neyddur út i að skrifa undir, hafa
á ýmsum tímum verið numin úr
gildi með atkvæðum fólksins. Það
er til verðugs heiðurs fólkinu í1
Norður Dakota. — Eitt það ein-
kennilegasta við Frazipr stjórnina
var, hvað henni tókst að komast
langt með að miðla ýmsum vinum
sínum áf ríkisfé, þeim vinunum,
sem hún áleit sér mestan stuðn-
ing' í, en sem voru alls ekki þurft-
ugir fyrir hjálp en sifelt að betla
fé frá j)eim fátækari til að brallaj
með í sínar þarfir. Þannig voru,
húsin bygð og landlánin gefin
Jæim, sem stóðu næst og hæst í
þeirri ]x>litisku familítt; en þeir,
sem fátækari voru og lengra voru
frá, fengu enga áheyrn, en voru
upp aftur og aftur beðnir að
skjóta saman jæningum og skrifa
LUX
Fyrir mjúkar ábreiður
Frægir ábreiðu og teppa framleiðendur, mæla
með Lux, sökum þess thve hinar þunnu plötur, sem
vér sýálfir höfum búið til, leysast vel upp, að ekki
ein einustu merki sápu sjást á þvottinum, eða fel-
ast í fötunum og stundum valda fúa.
Bezta ráðið við þvott teppa.
Nota skal sem svarar tveim teskeiðum af
Lux í hálft gallon af vatni. Fyrst ska)
leysa upp í snarpheitu vatni, en bæta síðan
köldu vatni í, þar til lögurinn er ylvolgur,
Dýfið ábreiðunni fram og aftur í leginum
og gætið einkum óhreinustu blettanna, því
þeir þurfa að sósast. Ekki skal nudda
þvottinn, heldur að eins hreinsa hann upp
úr þremur ylvolgum vötnum, og strjúka úr
honum bleytuna 0g hengja til þerris í for-
sælu.
Lux er sHt í innsigluðum, rykheldum pökkum.
LEVER BROTHERE LIMITED, TORONTO.
'T
nægju. Þessi laga urmull, sem undir nótur í þarfir familíunnarJ
voru fáein óaðfinnanleg en flest
annað hvort vafasöm eða ójx)l-
andi, voru svo borin upp fyrir
fólkið um vorið til staðfestingar á
til þess stofnaðri kosningu, og
fólkið í talsverðum meirihluta
kingdi allri kássunni og bað um
meira. Síðan hefir staðið yfir
stöðug barátta í rikismálum hér á
milli þess fólks, sem fylgir Sósí-
alistum að málum, og hinna, sem
aðhyllast ekki j)á kenningu.—í nóv-
ember 1921 voru Jæssir áminstu
menn kallaðir frá völdum sem ó-
hæfir til að stjórna. Þá stóðu
sakir svo. að mörgum, setn áður
höfðu fylgt þeim, var farið að
kólna á fótum og yfirgáfu þá i
fyrsta sinn síðan 1916, þegar
Frazier hóf innreið sina til Bis-
rríhrk með yfir 70,000 rneiri hluta
atkvæða fyrir ríkisstjóra. Nú reið
hann út aftur með 5,000 atkvæða
minni hluta, og hafði því á tíma-
bilinu tapað tiltrú yfir 75,000
kjósenda. En hann á marga góða
stuðningsmenn 'önn, sem
ákveðnir í að brenna fyr húsið, en
að láta sansast.
Þegar þessir ámirtstu menn fóru
frá völdurn við lok næstliðins árs,
var hagur ríkisins í fáum dráttum
sem fylgir: Skattar höfðu fjór-
síðan Frazier og Lemke tóku við
faldast á landi bænda óg annara,
stjórn, en höfðu minkað að mun
á ’msum öðrum eignum manna,
þar á meðal húseignum í bæjum,
og höfðu verið teknir af sumurn
eignum alveg, þar á meðal pen-
ingum og peninga gildi í veðbréf-
um og verðmætum skjölum. —
Sópað hafði verið inn i ríkis fjár-
hirzluna öllum County, Township,
skóla og bæja sjóðum. Með þeim
hafði ríkisbankinn verið settur á
stað og maður með $12,000 árs-
launutn var settur til að stjórna
honum. Ríkis 1 veðsMpldabréf
höfðu verið seld upp á margar
miljónir dollara. Þessir peningar
höfðu svo verið lánaðir óspart til
smábanka út um ríkið, langflestir
þeirra vinveittir ríkisstjórninni;
hinir, sem síður voru í vinfengi
við stjórnina, fengu litla áheýrn.
Nú voru um 50 af jæssum bönk-
um, sem höfðu fengið ríkisfé að
láni, lokaðir, þar á meðal stór
banki í Fargo, sem hafði fengið
að láni hjá stjórninni nærri hálfa
Líka var rikisfé auðsjáanlega lán
að aðallega þeim þönklum, sem
voru inæst fcjarta stjórnar'innar,
án tillits til Jæss hvort það var
trygt þar. ,
Eg hefi oft reynt að gjöra mér
grein fyrir, hvi fólk sér ekki eig-
ingirnina sem út úr \öllu tþessu
skín, en eg get það ekki.
Nestos stjórnin hefir verið við
völd minna en eitt ár og hefir þó
völd minna en eitt ár og hefir Jxi
komið mörgu i lag. Eg ætla ekki
að reyna að hefja hana hærra en
hún á skilið, en eg álít að hún ætti
að vera endurkosin og reynd bet-
ur um næstu tvö ár. Ef hún gjör-
ir ekki betur en hin, skal eg hjálpa
til að losast við hana líka á sínum
tíma, ef líf og heilsa endist.
Svo að endingu, heiðruðu les-
endur, skal það viðurkent, að
kringumstæður margra hér og
annars staðar eru alt aðrar en þær
ættu að vera í jæssu blessaða
virðast' n^&taÖ^di- Orsakirnar eru auð-
sénar og eðlilegar, j)ó öllum beri
ekki algjörlega saman; en um eitt
ætti öllum að geta borið saman,
að það getur enga bót gjört að
hata hvern annan eða að reyna að
kenna hver öðrum um það, sem
að er, og að allir þeir. sem reyna
til að útbreiða þá skoðun, eru
skaðræðismenn. Það er ekki til
neins að vonast eftir að neinir
menn geti lagað það sem að er á
nokkurn annan en eðlilegan hátt.
Góð og hagkvæm lög er sjálfsagt
að heimta, en aðal meðalið er hjá
sjálfum okkur og verður á meðan
heimurinn er við lýöi, það er:
iðjusemi, fyrirhyggja, sparsemi,
traust á guði og sjálfum okkur og
rájðvendni ivið áðra. Þeir sem
distr/butor
413 Portaée Ave., Winnipeg, Man.
íslendingar! pér þurfið ekki að vera í vandræðum
með að byrgja yður upp með fisk. Vér höfum ávalt á tak-
teinum hvaða tegund sem vera skal af allskonar fiski, svo
sem laxi, heilagfiski, reyktri ísu, þorski, hvítfiski, gullaug-
um og fleiru. Einnig innflutta saltaða síld frá Noregi.
Harðfiskur hefir lengi þótt herramannsréttur. Nú
höfum vér fengið af honum nægar byrgðir beínt frá
Noregi.—
Góðar vörur, lipur afgreiðsla,
Sanngjarnt verð.
HALLDÓRSSON og EINARSSON
413 Portage Avenue.
Phone A 6742.
Farmer-Labour ilokkurinn í Minn.
Eftirfylgjandi bréf í sambandi
við Bandaríkja kosningarnar hef-
ir oss borist frá Minnesota:
Þessir menn hafa verið til-
nefndir af hálfu Farmer-Labor-
flokksins til J)ess að sækja um
hinar ýmsu stöður er kjósa skal í:
Senator:
í að þvinga “Ship Subsidy” dpp á
skattberendur Iandsins; það mun
nema í minsta lagi fimtíu miljón-
um dollara á ári hverju og eng-
inn veit um hvað mörg ár.— Með
svona sanjAizkusömum mönnum
greiða hvorki bændur eða verka-
fólk atkvæði.
“Vakið, vakið, verka til kveð-
ur’’!
fylgja Jæssum reglum, þurfa ekki
að kvíða.
Eg vona, að eg fylli ekki blaða-
dálka fyrst um sinn með þetta
efni. Bið lesendur afsökunar og
óska Jæim öllum alls góðs.
S■ Thorzvaldson.
Stjórnar.herinn í Mexico, hefir
unnið fullnað&r sigur á upp-
reisnar hersveitum General
Marquia.
Flogið hefir það fyrir, að
Ignace Paderewski, pianoleikar
miljón dollara. Rikisbankinn var ’*m heimsfrægi, muni ef til vill
nú 'kominn í mát, gat ekki borgað j sækja um forsetatign á Póllandi.
það, sem honum bar og var aðjHafði Paderewski fýrir nokkru
tapa stórfé daglega. Stór íán: ákveðið, að draga sig út úr
höfðu verið veitt út á lönd og sum| stjórnmálum með öllu og aug-
þau lönd ekki þess virði sem út á j jýgti iMjómlistarsa'mkomur í
það hafði venö lanað og Hvorki c d meCal annars f Toronto
vextir eða afborgamr greiddust.' , ’ „ , „
—Bygginganefnd hafði verið sett Nu kvað hann vera hættur við
á stað; hún hafði bygt um 50 hús
i bæjum, er höfðu kostað mikið
hljóhnlistarferðina, eftir fregnum
frá 24. þ. im. að dœma.
Fyrir United .States
Handrick Shipstead.
Til Congressins:—
ist District: Dr. J. F. Lynn.
4th Dist.: Oscar E. Keller.
5th Dist.: John R. Coan.
6th Dist.: P. J. Seberger.
7th Dist.: O. J. Kvale.
8th Dist.: William L. Carss.
9th Dist.: Knud Wefald.
Til ríkis-embætta:—
Governor: Magnus Johnson.
Lieut. Gov.; Arthur A. Siegler.
Secr. of State: Susie W. Stageberg.
Treas.; Frank H. Keyes.
Auditor: Eliza Evans Denning.
Att. Gen.: Roy CL. Smelker.
Railroad „and ÍWarehouse Com-
missioner: W. W. Royster.
Clerk of Supreme Cóurt—H. T.
Van Lear.
,Til Supreme Court: William A.
Anderson.
Þegar })ess er gætt, hversu
demókratar s\-iku þjóðina á síðari
stjórnarárum Wilsons og svo hve
dásamlega Harding forseti nú
þjónar auövaldinu, eins og sjá
má: Harding skrifar ekki undir
“Soldier Bonus Bill”, samvizkan
leyfir honum ekki að skatta þann-
ig fjöldann til þess að veita fimm
mi.ljónum hermanna launauppbót.
‘En sömu vikuna lofar samvizkan
honum að staðfesta nýju toll-lög-
in með undirskrift 'sinni. Þau
lög kosta þjóðina rétt þrjú hundr-
uð og fimtíu miljónir dollara í
auknum lifsnauðsynja kostnaði, en
auðga að eins fáa auðkýfinga.
Svo er Harding forseti ákveðinn
Nýr skóla tími
Byrjar á þriðjudaginn
Gangið á sk61a sem hefir undirbú-
ið verzlunarstarfsmenn slðastl. 40
ár. Vér útvegum nemendum vor-
um atvinnu að nátpi afloknu.
Winnipeg Business College
222 Portage Ave. Phone A1073
Blóðþrýstingur
Hvt að þjúst af blóðþrýstingi og
taugakreppu? það kostar ekkert
að fft. að heyra um vora aðferð.
Vér getum gert undur mikið til að
lina þrautir yðar.
VIT-O-IVET PARXORS
304 Fashion Craft Blk. F. N7793
THE
Modern Laundry
Jóvotti skilað aftur
eftir Tvo Daga
Ný aðferð (hálf þurkað) fyr-
ir 8c. pundið
Minnst 12(4 pund.. $1.00
Blautur þvottur, 7 til 14 pd.
fyrir 6c pundið.
pvottur, 15 pd. eða yfir
pundið á ............
5c
petta eru beztu þvottaprísar.
Kallið til keyrslumanna
eða símið A6361