Lögberg - 28.06.1923, Blaðsíða 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. JÚNÍ 1923.
Valdís Guðmundsdóttir
Fædd 3. Október 1834. Dáin 25. Marz 1923.
Svo má virð.ast sem að árin
er nú eru að færast í hönd
muni verða oss íslendingum hér
í Vesturheimi, sannarleg kveðju
eða fardagaár. Vér stöndum
sem sérstakur bjóðflokkur við
50 ára vegamót. Landnámsárin
fjarlægjast nú óðum og það
sem auðkendi ,þau er að hverfa
sjónum og þeir sem fyrstir komu
út að húast til ferða. — Senn
eru þeir allir sigldir á hinn “ó"
ikunna sæinn” en börnin er bor-
in voru í fangi þeirra upp til ó-
bygðanna, gjörast eldri menn
og konur. Fyrsti þátturinn —
æfintýra þáttur óbygðanna, —
er að lokum kominn, en hinn, —
meginþáttur mannþrengslanna
að byrja. "Dagar Dómaranna”
liðnir, en “dagar Dives og
Lazarusar” að 'byrja.
Valdís Guðmundsdóttir, er
vér viljum minnast með þessum
iínum var landnámskona í öll-
um skilningi. ÆJfi hennar og
stríð, barátta og sigur, er þráð-
ur í þætti þeim er nú er að
liokum kominn.
Einhver hefir sagt að enginn
fái skilið né mælt gi'ldi krafta-
verkasagnanna fornu, nema sá
er reynt hefir og lifað frumbýl-
ingsár í landi sem er að byggj-
ast og verða mannabústaður. í
bókstafllegum skilningi virðist
oft sem einhver æðri kraftur
hafi litið til mannfjöldans á því
ferðalagi og kent í brjósti um hann. í bók-
staflegum skilningi gjörast kraftaverk. Fáein
brauð og nokkrir smáfiskar metta 'hóp manna
er verið hafa fastandi á eyðimörkinni. Ást og
afsöl reisa frá dauðum aflvana og volaða er
komnir eru að grafarmunnanum.
Einhverjir hafa ennfremur sagt að þá hafi
þjóðvegir verið lagðir er ferðamaðurinn í ó-
bygðunum gekk skemstu leið að ljósinu er
skein fram úr mörkinni, frá nýbýlinu og tróð
grasið í götu heim að bænum. í slóð hans
aka síðar fátækir og rfkir, með hrygð eða
drambi, þeir sem flytja á mörgum og þeir sem
flytja á einum. Nýbýlin eru góðir griða-
staðir, opin hlið himinsins. -----
Fætur landnemanna leggja þjóðvegina,
hendur þeirra ryðja mörkina, reisa borgirnar
og bæina og við hjarta þeirra finnur lífið hæli
og skjól.
Saga brautryðjendanna er á enda, en við er
að ta'ka saga á eggsléttum vegum.
Eg hefi haft undir hendi ofurlítið dagskrá-
ar ágrip frá þessum árum er maður Valdísar
hefir ritað. Sagan er fáorð en fer þó vel
út fyrir landnáms'bæinn og bregður upp skýrri
mynd af og til af afkomu og efnahag og
•þeim hlutum er menn verða að reyna. Á
einum stað stendur: “Ekki ‘hafði eg nema
biblíuna og Hallgríms Passíusálma heimanað.
Fyrsta veturinn gat eg keypt að eins Dr.
Péturs bækurnar þrjár, sálmabókina görolu og
ferna rímnaflokka, þetta var nú öll andlega
fæðan.”
Á öðrum stað lýsir hann sársaukanum er
heltók hjarta þeirra er eigi gátu sökum harð-
réttar og alsleysis verndað líf og heilsu barn-
anna er þeir fluttu með sér að heiman. Urðu
allmargir fyrir því. Á fyrstí' ári hér í álfu
(1874) mistu þau Valdis einkar efnilega dótt-
ur er Guðrún hét. pað var í Kinmount inn í
miðjum eyðiskógum Ontario fylkis, þangað
sem islenziki hópurinn var sendur, hátt á
fjórða 'hundrað manns haustið 1874. Húsa-
kynni voru svo.1 þröng að naumast mátti heita
rúm fyrir eina fjölskyldu þar sem átta fjöl-
skyldum var ætlað að búa vetrarlangt. Köld
voru þau að sama skapi, en loftlítil er veður
voru hlýrri.
“Svo urðu megn veikindi í þessum húsum
að blessuð börnin hrundu niður.” Alt hjálp-
aðist til að ræna þau heiilsu; óholt fæði og
ónógur aðbúnaður. “Við margt var að
stríða, en sárast af öllu var að sjá upp á
Guðrúnu sál. sárþjáða og geta ekki linað
þjáningar hennar. Eitthvað um 9 daga var
það frá því hún tók veikina og þangað til að
guð tók hana til sín í sinn náðarfaðm. -Hún
sálaðist kl. 10 um kvöld, laugardag, 18. októ-
ber og var jörðuð í Kinmount þann 20. s. m.
Jón ívarsson og Jakob Espólín voru grafar-
menn. Guðrún sál. var ljómandi fallegt og
skemtilegt barn, þroskuð vel. Sárastan söknuð
ber eg í hjarta til dauðans að skiljast við
þann ástvin.”
Að lorð þessi séu sönn munu fáir efa. pess-
ar fáorðu greinar að eins lyfta tjaldinu er nú
hjúpar hið horfna svið, svo að rétt verður séð
til sveitarinnar er þarna er samankomin.” —
Valdís Guðmundsdóttir var fædd 3. október
1834, á Ytri Krossum í Staðarsveit í Snæ-
feilsnessýslu. Foreldrar hennar voru þau
Guðmundur bóndi Símonarson á Ytri Krossum,
er það fjölmenn ætt sunnanlands og í tengdum
við Jón sýslumann Hjaltalín, og Anna Jóns-
dóttir. Föður sinn misti Valdís missiris göm*
ul, fór þá í fóstur tií sóknarprestsins séra
Gríms Pálssonar að Helgafelli. Móður sína
sá hún aldrei eftir það. Að Helgafelli ólst
hún upp til fullorðins ára; að hún fór að
vinna fyrir sér sjálf. Var hún þá á ýmsum
stöðum en lengst af norður í Húnavatnssýslu,
Hinn 11. október 18G5 giftist hún Símloni Sí-
monarsyni frá Gönguskörðum í Skagafirði.
voru þau gefin saman á Höskuldsstöðum í
Húnaþingi af sóknarpresti séra Páli Jónssyni.
Voru þau þá fyrst á Svangrund þar í sveitinni
og árið eftir á Kambakoti, en þaðan fluttust
þau að Innstalandi og þaðan að Fagranesi í
Sikagafjarðarsýslu voru þar eitt ár og annað
■
á Heiði hjá Stefáni Sigurðssyni föður Stefáns
skólastjóra. Þá reistu þau bú á Heiðarseli
•bjuggu þar í þrjú ár og búnaðist vel.
Um þetta leyti var vesturfarar hugur að
grípa um sig norðanlands. Ugðu þau um
framtið sína, réðust því til vesturferðar 1874.
Seldu þau búslóð sína um vorið, áttu von
skipsins snemma sumars. En skipskoman
drógst. Urðu þeir sem búnir voru til ferðar
að bíða til hausts. Loks kiom skipið, St.
Patrick, inn á Sauðárkrók 9. september, og
lagði þaðan út daginn eftir kl. 1,30 beinleiðis
til Quebec. 13 daga var verið í hafi. Eftir
stutta viðdvöl ií Quebec var haldið suður til
Torontóborgar og þaðan, að ráðstöfun stjórn-
arinnar, til Kinmount í öræfum vestur Ontario-
Árið eftir 1875 var farið til Nýja íslands og
komið til þess staðar er síðar var nefndur Gimli
síðasta sumardag. Eftir marga og megna
erfiðleika, er menn urðu að þola þar, færðu
þau sig búferlum tid IWinnipeg árið 1881, og
bjuggu þar eitt át en fluttu þ ávestur til Argyle
Ibygðar er þá' var að byggjast. Námu land
sunnan við það sem síðar var nefnt Brú og
bjuggu þar í 20 ár. Búnaðist þeim vel. Vor-
ið 1902 seldu þau búið og fluttu til Winnipeg,
reistu sér hús og bjuggu þar um nokkur ár,
fluttu síðan til dóttur sinnar, er búsett var í
bænum og með þeim hjónum til Selkirk og þar
andaðist Valdís sem áður er sagt, á Pálma-
sunnudag 25. marz s. 1.
Hinn 11. okt. 1915 höfðu þau Vaildís og Sí-
• mon búið saman í 50 ár. Héldu þá börn þeirra
þeim gullbrúðkaup. Við það tækifæri flutti
skáldið Kristinn Stefánsson þeim kvæði en séra
Friðrik J. Bergmann gat starfs þeirra og æfi-
atriða í ítarlegri ræðu er sliðar var birt í út-
drætti í Almanaki O. S. Thorgeir3sonar 1916.
Þeim hjónum Valdísi log Símoni varð fimm
barna auðið. Eru tvö fædd á íslandi en 3
i Nýja Islandi Elzt barna þeirra er Guðmund-
ur, kvæntur Guðrúnu Jónsdóttir Magnússonar
Nordals. Bjuggu þau hjón lengi í Argyle
bygð en eru nú alflutt þaðan og sezt að í
Winnipeg. Guðrún er andaðist í Kinmount,
er áður segir, rúmra tveggja ára; tveir dreng-
ir er báðir önduðust nýfæddir á Gimli í Nýja
íslandi; Jóhanna Guðrún, gift Capt. Joseph
B. Skaptasyni frá Hnausum í Húnaþingi.
Bjuggu þau hjón um langt s'keið í Winnipeg.
Gengdi Jóseph þar skrifstofustörfum í stjórn*
arráði Manitjoba fylkis fram ti;l þess tíma að
stjórnarskiftin urðu í fylkinu 1915. Innrit-
aðist hann þá við canadiska herinn og var
fyrst gjaldkeri 108 hersveitar, en síðar 78.
sveitarinnar og með henni var hann á Frakk*
landi til stríðsloka. Vorið 1921 fluttu þau hjón
til Selkirk, þar sem Jtoseph tók við embætti sem
eftirlitsmaður með fiskiveiðum 1 Manitoba.
Voru hin öldnu hjón komin til þeirra fyrir
nokkrum árum, og fluttu með þeim þang-
að norður.
Þrjú voru börn Valdísar eldri en þau sem nú
eru talin, og er hið elzta þeirra Professor Val
týr Guðmundsston Ph.D. kennari í ný-íslenzk-
um bókmentum við háskólann í Khöfn, Anna
giftist Sigurði bónda Antoníussyni í Argyle-
bygð. Andaðist hún þar fyrir mörgum ár-
um síðan. Yngsta dóttir hennar Myrtle var
tekin til fósturs af Guðmundi bróður önnu og
hafa þau gengið henni í foreldrastað. Kristí-
ana gift Erlendi Gís'lasyni Gillies í Vancou-
ver borg vestur á Kyrrahafsströnd. Jarðar-
för VaJdísar sál. fór fram frá heimili dóttur-
innar Mrs. J. B. Skaptason í Selkirk og kirkju
Sambandssafnaðar í Winnipeg 28. marz. Hús-
kveðju flutti séra S. N. Thorláksson í Selkirk
en ræðu flutti í kirkjunni séra Rögnv. Péturs-
son. —
Valdís sál. var kona gáfuð og glaðlynd,
hugrökk hverju sem var að mæta. Hún var
starfskona mikil. Hei.Isuhraust lengstan
hluta æfinnar, og umhyggjusöm um alt er að
heimili hennar laut. Vinföst var hún og
trygg, brjóstgóð og gjafmild við alla sem bágt
áttu. Oft var það sem hún* gleymdi hinum
þröngu ástæðum sínum á fyrri árum, en fyndi
meir til þarfa og bjargarskorts þeirra er með
henni voru eða ti/1 hennar komu. Unaður
'hennar var að gleðja aðra,
yndi að öðrum liði vel. Vel
fylgdist hún með því sem var
að gjörast og var sem hugur
hennar yrði æ Víðsýnni sem
aldurinn færðist yfir hana.
Er syni hennar Dr. Valtýr
Guðmunssyni barst lát hennar,
ritaði hann stjúpföður siínum
mjög hjartnæmt og hluttekn-
ingarríkt bréf. Mintist hann
hinsi langa samvistartíma
þeirra hjóna, 60' áranna og
bað hann að bera missirinn
með hugprýði og þreki, eins
og hann hafi svo loft gert á
umliðnum árum, er hið mót-
dræga hefði borið þeim að
höndum. Lýkur hann hlúttekn-
ingarorðunum með þessum
stefjum:
“Félögunum fækkar og forn-
vinirnir hiverfa,
fer svo öllum þeim, er hvítu
hárin skrýða.
En trúir þjónar allir, ríkið
eiéa að erfa
og eigi verður samfundanna
þá svo langt að 'bíða.
Og þegar fer að húma og sólin
sezt að kveldi,
sízt er neinu að kvíða, því bak
við hvers eins leiði,
bjarmar fyrir nýjum morguns-
arins eldi,
og ungri sól, er sífelt skína
mun í heiði.
R. P.
Minningarorð
eftir
Valdísi Guðmundsdóttir.
Gekk eg fram hjá húsi
göfugmennis
leit eg náblæju
neglda við hurðu
var ,sem 'bristi
í brjósti mínu
hulinn streingur
hjarta pærri.
Frétti eg þann
er fyrst eg mætti
hver værr að Skuildar
kvaddur dómi
svaraði ‘a’nrT mér
með muna klökkum
veiztu ei maður
Valdís er dáin.
Rann þá upp
fyrir anda mínum
endurminning
frá æskudögum
er eg fyrsta sinn
augum deiddi
valinkunna
Valtýs móður.
Göfuga sál
og gjöfular hendur
veitti alfaðir
að ástgjöf
en mannviti og mildi
markað á enni
skörungs ,cvip prýddi
skýrrar konu.
Því skildi ei sorg
og söknuður grípa
vandamenn
og vinar hjörtu
er horfa þeir á
hniga til viðar
hússins prýði
log heiya stjörnu.
Og hafin er út
til hinstu hvíldar
ásitríkust móðir
og eiginkona
en hnípið örvasa
öldurmenni
krýpur að auðu
konu beði.
Langa og farsæla
lífdaga
blessaði guð
með barnaláni
og ánægju þeirri
að enginn snauður
frá henni synjandi
fara skyldi.
Þakkir og heiður
þér mun votta
framtíðar saga
fósturjarðar,
sem úr örbyrgðar
ódáðahrauni
Iðavöll græddir
arðs og snildar.
Skilar nú pundi,
skörungur kvenna,
ávöxtuðu;
að alvaldsstóli,
og fyrir æfistarf,
unnið göfugt,
endurgjald tekur
yðju sinnar.
Fyrirlitning.
Fyrir nokkru síðan birtist i
‘‘Heimskringlu” ræöa eftir hr.
Ragnar Kvaran, prest “Sambands-
safnaðar” í Winnipeg, um altaris-
sakramenti drottins Jesú Krists.
Ræðan var haldin i Sambands-
kirkjunni 27. maí; en næsta sunnu-
dag á undan hafði farið fram alt-
arisganga í “Fyrstu lút. kirkjunni”
í Winnipeg. Ræðan er árás á alt-
aris-sakramentið og á altarisgesti,
ekki að eins altarisgesti “Fyrsta
lúterska safnaðar,” heldur lika á
alla altarisgesti kirkjunnar.
Það er óheiðarlega gert, og mik-
ill ábyrgðarhluti, að gera þelm,
scm til Guðs borðs ganga, getsak-
ir og ætla þeim óhreinar hvatir í
því sam'bandi. Er presturinn fær
að dæma um það, að allur fjöldi
altarisgesta “meini ekkert með
þessu,” en hinn hlutinn græði það
eitt á því að ganga til altaris, “að
ala upp í sér hindurvitna-trú” ? —
“Dæmið ekki, svo að þér verðið
ekki dæmdir.” — Það er ábyrgð-
arhluti að svívirða það, sem öðr-
um mönnum er helgast, jafnvel
þótt manni sjálfum finnist að það
sé ekki þess vert»' að vera þeim
heilagt; og hér mætti minnast
orða frelsarans: “....hver sem
hneykslar einn af þessum smæl-
ingjum, er á mig trúa, betra væri
honum að stór kvarnarsteinn væri
hengdur um háls ‘honum og hon-
um væri sökt í sjávardjúp”. —
Það er min trú, að flestir eða all-
ir. sem til altaris ganga, séu ein-
lægir, og geri það af elsku ti!
Jesú, og ef eg efaðist um það,
hlyti eg einnig að efast um ein-
Iægni og göfgi mannlegra tilfinn-
inga á öllum 'öðrum sviðum. Ef
við, sem kristnir erum, göngum
fyrir altari kirkjunnar, og fyrir
auglit almáttugs Guðs, með hræsni
í huga, eða eingöngu fyrir siðasak-
ir. þá er þess ekki að vænta, að
mikið sé hægt að byggja á dreng-
lyndi okkar og einlægni í verald-
legum efnum.
Þegar við sjáum slikar árásir
sem þær, er prestur “Sambands-
sanfaðar” gerir á altarisgesti kirkj-
unnar, þá hlýtur okkur að koma
til hugar, bvort maðurinn, sem ber
fram svo alvarlega ásökun, sé ein-
lægari en aðrir, og hvort þeir, sem
ekki ganga til altaris, séu yfirleitt
betri menn og einlægari en hinir,
sem það gera. Eg efast um, að sá
verði dómur “hinna beztu manna”,
og eg efast um, að jafnvel sóknar-
börn séra Kvarans dæmi svo, ein-
róma. Sum þeirra munu sjálf
einhvern tíma hafa gengið til alt-
aris og fundið til hinna göfugu til-
finninga, sem því eru samfara hjá
þeim, sem elska Jesúm. Og því
gæti eg trúað, að ræðan, sem hér
er rætt um, hefði vakið suma þeirra
til alvarlegrar umhugsunar um
það, hvort þeir væru í anda fylgj-
andi þeirri-trúarstefnu, sem fyrir-
'ítur altarissakramentið.
Árásin á okkur, einstaka með-
limi kirkjunnar, er ekki hið alvar-
legasta í þessu sambandi, heldur
er það árásin á sjálft sakramentið,
sem mesta ábyrgð hefir.
Hvað er altarissakramentið ?
Kvöldið áður en Jesús gengur út
í pínuna, situr hann að máltíð með
Iærisveinum sínum tólf, og þá
býður hann þeim að neyta fram-
vegis slíkrar máltíðar til minning-
ar um það, að hann gæfi líkama
smn og blóð fyrir þá, þ.e.a.s. fórn-
aði sjálfum sér fyrir syndir þeirra.
Þetta nær til allra lærisveina Jesú,
og ávalt síðan hefir kristin kirkja
neytt sakramentisins í einhverri
mynd. Að ganga að borði drott-
ins Jesú befir verið kristnum
mönnum eitt hið helgasta í til-
beiðslu þeirra, og er það enn. Þeim
hefir fundist, að í sakramentinu
kæmust þeir í enn nánara samband
við frelsara sinn en nokkum tíma
endrar nær. Altarisgestinum finst
eins og hann sitji við hlið drottins
síns og taki við gjöfum hans, sem
er andleg blessun, andleg næring,
og um leið fullvissa um elsku og
fyrirgefning, og hvatning til líf-
ernisbetrunar, vegna kærleika og
hreinleika Jesú. Þetta hefir altar-
issakramentið þýtt fyrir alla kristna
menn á öllum öldum, þótt máltíð-
arinnar hafi verið neytt á ýmsan
hátt. Það að eta og drekka líkam-
lega er ekki höfuð-atriðið í sakra-
mentinu, heldur trúin á Jesúm og
minning hans. Hver sem les um
innsetning heilagrar kvöldmáltíð-^
ar í nýja testamentinu, hlýtur að
fullvissa sig um það, að Jesúr
heldur ekki máltíðina fyrst og
fremst til þess að nærast likam-
Itga, heldur er máltíðin minning-
arhátíð um hann, og um frelsun
frá synd og dauða; á sinn hátt eins
og páskahátíð Gyðinga fpáska-
IambiðJ var minningarhátíð um
frelsun þeirra úr Egyptalandi. —
Jesús segb: “Takið og etið; það
er minn líkami, sem fyrir yður
verður gefinn. Gjörið það í mína
minningu”; og “Drekkið allir hér
af
COPENHAGEN
Munntóbak
Búið til úr hin-
um beztu, elstu,
safa - mestu tó-
baks blöðum, er
ábyrgst að vera
algjörlega hreint
Hjá öllum tóbakssölum
c?ííenTiác"en 4p
“ snuff -
Þetta er tóbaks-askjan sem
hefir að innihalda heimsin
bezta munntóbpk
ur úthellist til fyrirgefningar synd-
anna. Gjörið þetta, svo oft sem
þér það drekkið, í mína minningu.”
(Matt. 26: 26-28, Mark. 14: 22-
24. Lúk. 22: 19-20. I. Kor. 11:
24-26. Þýðingin lítið eitt mis-
munandij.
Það getur engum blandast hug-
ur um, að hér innleiðir Jesús sið,
sem hann ætlast til að allir læri-
sveinar hans haldi þaðan í frá, og
orð hans sýna ljóslega, að hér er
um tákn að ræða. Orð Jesú eru
líkingar og athöfnin öll er líking,
scm tákna á andlega hluti. Hvort
kristnir menn hafa nokkurn tíma
skilið þessi tákn til fullnustu læt
eg ósagt, en þeim eru þau engu að
síður helgur dómur. Það sem
gefur sakramentinu gildi eru orS
og athöfn drottins Jesú, og þótt
orðin eða athönin hneyksli suma
menn, vilja þeir, sem elska Jesúm
og trúa á hann, ekki breyta þeim
fyrir nokkurn mun. Við skiljum,
að orð Jesú bera þess merki, að
hann er að tala við Gyðinga. Lík-
ingar hans eru alstaðar í samræmi
við lifnaðarhætti Gyðinga, sem
eðlilegt var, en hann skýrir líking-
arnar á mörgum stöðum. Þessa
líkingu um líkama sinn og blóð
skýrir hann á öðrum stöðum, og
nægir þar að benda á 6. kapítula
Jóhannesar guðspjalls ^32, 65. v.J.
Jesús notar brauð og vin við
innsetningu kvöldmáltíðarinnar, og
nú er einnig notað brauð og vín í
kvöldmáltíð okkar. En af því að
við álitum, að brauðið og vínið
gagni ekkert í sjálfu sér, nema sem
tákn, þá er engin áherzla lögð á
það, að máltíðin sé til fylli fyrir
magann. — Ef altaris-sakramentið
er “galdrakendur siður” vegna
þess, að máltíðin er tákn, en ekki
máltíð til fylli og næringar líkam-
anum, þá hlýtur hið sama að verða
sagt um máltið Jesú með lærisvein-
um sínum, þvi að hefði Jesús ætl-
ast til þess að máltíðin væri að
eiris til næringar líkamanum, þá
heði hann ekki haft slíka “for^
múlu” fyrir útdeilingu brauðsins
og vínsins meðal 1 ærisveinanna.
Það er takmarkalaus fyrirlitning
fyrir Jesú, að segja að kvöldmál-
tíð .hans sé “galdrakendur siður”
og ‘.humbug”, eins og séra Kvaran
kcmst að orði. — Ef við hættum
að neyta sakramentisins, brjótum
við á móti 'boði Jesú og fyrirlítum
minningu 'hans. Ef við breytum
gegn anda Jesú, þá getum við.eins
gert það, þótt við göngum ekki til
altaris; en um það dæmir Guð
einn, en ekki prestur Sambands-
safnaðar, hvort hjörtun eru ein-
læg.
Altaris-sakramentið hefir verið
og er hin sterkasta hvatning til lif-
ernisbetruunar fyrir kristna menn,
og eg lit svo á, að neyzla þess sé
ekki nógu almenn. Altarisgangan
knýr mann til iðrunar fremur öllu
öðru. Kenning Jesú, breytni hans
og kærleiksfórn hans stendur
manninum aldrei skýrara fyrir hug-
skotssjónum en við neyzlu kvöld-
máltíðar hans, og hafi sú athöfn
engin áhrif á hugarfar þess, sem
hana fremur, þá getur ekkert vak-
ið 'hann. Við höfum lika vitnis-
burð kristinna manna um blessun
sakramentisins fyrir þá, og mörg
dæmi um sættir milli óvina við
kvöldmáltíðarborðið. Og sakra-
mentið veitir iðrandi sálum hug-
svölun og frið og aukinn styrk til
góðs. Þvl verður að visu ekki
neitað, að altaris-sakramentið hafi
stundum verið misbrúkað. Það er
ekkert til i þessum heimi, hversu
gott sem það er, að einhver eða
einhverjir hafi ekki af fávizku eða
hræsni spilt þvi. En það dæmir
ekki siðinn sjálfan. Og jafnvel
mitt i miðalda hjátrú, hafði sakra-
mentið óendanlega blessun i för
með sér fyrir trúaðar sálir. — Eins
og sakramentið er um hönd haft í
lúterskum sið, get eg ekki séð, að
það sé i eðli sinu frábrugðið kvöld-
máltíð Krists, þótt brauðið og vin-
ið sé ekki hið sama og Jesús not-
aði. Um það má deila, hvort við
skiljum kvöldmáltíðina rétt og
hvort við erum einlægir í trúnni;
en um það getur séra Ragnar
það er kaleikur hins nýja testa- Kvaran ekki verið óyggjandi dóm-
mentis i minu blóði, sem fyrir yð- ari. !
Ef altaris-sakramentið er “galdra-
kendur siður” og “humbug” i aug-
um séra Kvarans, hvað segir hann
þá um skírnina og bænina. Er
það ekki “galdrakendur siður” að
ausa börnin vatni og hafa um leiö
yfir því Guðs orð? Og er það
ekki “humbug” að ávarpa Guð i
bæn og trúa þvi að það hafi áhrif r
Eg get ekki betur séð, en að
samkvæmt anda þessarar ræ$u séra
R. Kvarans sé öll trú “humbug”
og allir trúarsiðir, öll sýnileg tákn
í sambandi við trúna “galdrakend-
ir siðir,” en sá skilningur verður
naumast samþyktur af nokkrum
þeim, sem trúhneigðir eru. Og
sizt af öllu mun altaris-sakra-
mentið og skirnarsakramentið
verða vanrækt af nokkrum þeim,
sem hafa lotningu fyrir frelsara
sínum og elska hann, þar eð þeir
“siðir” voru fyrirskipaðir af hon-
um. Það voru líka þeir einu sið-
ir, sem hann fyrirskipaði. Hann
hefði ekki fyrirskipað þá, ef hon-
um hefði staðið á sama hvort þeir
voru haldnir eða ekki, því að hann
var frábitinn öllum vanasiðum
Þessi ræða, sem hér hefir verið
gerð að umtalsefni, sýnir mjög
greinilega mismun þess trúaranda.
sem rikir hjá leiðtogum “Sam-
bandssafnaðanna” og hjá hinni lút-
ersku kirkju. Einkenni ræðunnar
er fyrirlitningin fyrir trúarþörf og
tilbeiðslu mannsins, hvort>sem höf.
er sér þess meðvitandi eða ekki.
Og það er þessi andi, sem eg vil
mótmæla og vara við. Aldrei hef-
ir 5 minum huga verið eins mikið
djúp staðfest milli okkar, lúters-
trúarmanna, og þess flokks, sem
kallar sig “Sambandssöfnuð”, eins
og nú eftir birtingu þessarar ræðu.
En það er gott, að merkjalinurnar
skýrist sem bezt, svo að allir geti
séð, hvar þeir eiga andlegt heimili.
Adam Þorgrímsson.
Frá Íslandi.
Nýlega vildi það slya til í Hval-
ilátrum á Breiðafirði, að tveir
menn druknuðu. Aðalsteinn Ólafs-
son, elsti sonur foóndans og fyr-
irvinna heimilisins. Magnús Ní-
elsson hét hinn maðurinn og var
um þrítugt, efnismaður mesti.
Hnýsuveiði hefir verið óvenju-
lega mikil á Eyjafirði í vor. Hafa
vélbátar komið með um 20 *— 30
hnýsur úr hverri ferð. Þorskafli
'hefir og verið sæmilegur þar. Bát-
ar aflað á færi um 4000 pund af
góðum þorski fytrir norðangarð-
inn.
Hr. Helge Wedin símar Morg-
unblaðinu frá Stokkhólmi, að
John Fenger stórkaupmaður sé
nýorðinn sænskur aðalkonisúll hér
stað Tofte fyrverandi fbank <-
stjóra.
petta var kveðið undir umræð-
unum um ullariðnaðinn í Neðri
deld um daginn:
Þetta er illur iðnaður,
óhætt mun að segja,
Klemens einn og Eiríkur
ullarlopann teygja.

SUNBURN
HEAT-RASH