Lögberg - 11.10.1923, Blaðsíða 3

L.UGBERG, FIMTUDAGINN
11. OKJTÓBER 1923.
Blá. 3
SSS8SSSSSSS3SSSS^SSSS3SSSSSSSSSSSSSS£Sá?2SSSSSSSSSSS
Sérstök deild í blað inu
s^sssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssss
S Ó L S K I N
8SSSÍSSS£SSSS2SiSSSSSSSa2S8S8SS8SSSSÍ88S8SS8SSSW
Fyrir börn og unglinga
Spekingurinn.
“Ó, loksins hefi eg þó fengið aftur blessað
frelsið mitt, já svo er víst. Nú skal engin makt
framar geta náð mér, til að troða mér inn í ó-
lukku klefann, sem eg hefi setið í. Nú skal eg
óhindraður og með nýjum kröftum starfa innan
verkahrings míns, eg skal nú ekki ekki lengur
villast innan um andstygðarholuna, sem eg var
í, og sem rétt var búin að æra úir mér vitið af
leiðindum.” — Svona tautaði vitfirringur einn
við sjálfan sig; hafði honum tekist að sleppa út
úr vitfirringaspítalanum í S.; hafði hann verið
settur þangað vegna þess hann þóttist vera
kennari og leiðtogi þjóðarinnar og jafnvel alls
mannkynsins, og hefði því ófrávíkjanlega köllun
til að segja þeim hispurslaust til syndantna, er
sér litist; væri hann nú af einhverjum spurður
um, hvaðan honum væri gefinn myndugleiki til
að flytja þessi skriptamál yfir mannkyninu, þá
benti hanni upp í himininn, táknandi, að þaðan
væri sér köllunin veitt.
Vitfirringur þessi hafði, eins og áður er á.-
vikið, verið innilokaður á spítalanum nokkurn
tíma; hafði honum tekist að sleppa út; strauk
hann nú eftir emdilöngum bæjargötunum aftur
og fram, án þess þó að geta gjört sér sjálfum
grein fyrir hvort helzt hann ætti; í fyrstu var
hann hægur og kyrlátur, því hann var svo sokk-
un niður í fagnaðardrauma yfir óvæntu frelsi
sínu, er honum var orðið svo mikið nýnæmi í, og
um það, hvernig hentast væri að byrja á embætt-
isstörfunum, því þessa köllun fann hann svo um-
svifamikla, ef hann ætti eftirtakanlega og með
trúmensku að gegna henni, að honum reyndar
þótti nóg um; hanm þóttist glögt sjá, hvílíkt
tröllaverk hann ætti fyrir hendi, ef hann ætti að
nema burt allan breiskleika og yfirsjónir mann-
kynsins, og gróðursetja aftur í hjarta þeirra
frækom vizkunnar. En rétt í þessum svifum
varð skrautbúinn unglingsmaður á vegi fyrir
honum; ungmenni þetta var í blóma æskunnar,
enda átti hann bágt með að koma sér saman við
sjálfan sig um, hvernig hann ætti að bera sig til,
og hvemig hann bezt gæti komið búknum í þær
stellingar, er honum helzt sæmdi, til að geta
verið forvígismaður spjátrunga og narra; það
var því auðséð á látbragði hans, að hann hafði
ekki tekið sér neitt fyrir hendur, annað en að
eyða tíð sinni í svalli og iðjuleysi, og apa sig eft-
ir háttum og hnykkjum hofgik'kjanna.
“Æ, heyrið þér!” mælti spekingurinn, —
þannig viljum vér nefna siðakennara vorn, —
“Hvaða ull er í hempunni yðar, kunningi? Lát-
um okkur nú ímynda okkur, að hún sé af sauð-
kind, og hefir hún þá borið á líkama sínum efnið
í fatnað yðar, og þótt hún hafi verið af bezta
kynstofni, er óhugsandi að hún hafi verið svo
nautheimsk að metnast af fatnaði sínum; og
hvor ykkar sýnist yður nú hafi forgönguréttinn
til að dramba af þessari gjöf forsjónarinnar?”
“Herra minn!” geglidi oflátungurinn. “Eg
vildi biðja yður að auka yður ekki mæðu með
skriptamálum þessum, eins og eg líka óska mér
að samræður við yður mættu fá sem fyrst
enda.”
“Eg í sama máta, góðurinn minn, afbið all-
ar samræður við þá menn, sem ekki skeyta að
starfa samkvæmt köllun sinni og tilætlun for-
sjónarinnar. Þér, góði herra, oflátungur, sem
elskið svo mikið glys heimsins, þér ættuð að var-
ast að eyða lífdögum yðar í glaumi og svalli ver-
aldarjnnar, og taka yður annð fyrir hendu,r, en
að apa eftir fettum og brettum dáranna, sem
ætíð eru í aðra röndina dáðlausir letingjar og
flagarar. Eins ættuð þér að varast, að vera
þræll klæðskeranna, sem breyta saum og sniði
fatanna daglega. Stingið heldur nefinu ofan í
einhverja þarflega bók. Látið stúlkumar í friði
á götunum, með því sparið þér líka slitið á brú-
arsteinunum og skóhælunum yðar, og það sem
meira er í varið, þér þyrmið kröftum og heilsu
yðar, skerpið sansa og minni yðar. Ellin kemur
óboðin um síðir, og til hvers er þá að grípa, ef
aldrei hefir verið starfað að neinu þörfu.”
Spjátrungurinn komst hvorki með orði nó
eiði undan kærum spekingsins, og þó hann
brigzlaði honum um, að hann væri vitfirringur,
nýhlaupinn burt úr spítalanum, þá kom það að
engu liði; hann sá því ekki annað ráð dælla, en
að taka til fótanna og flýja, og það gjörði hann.
Varla var spekingurinn kominn þversfótar á-
f.ram, þegar hann mætti spikfeitum, aldurhnign-
um herramanni; andlit hans var koparrautt, og
svitinn hnappaði út af líkama hans, því hann
var mæddur af röltinu.
“Já, heyrið þér mér, ístrubelgur góður!”
mælti spekingurinn. “Hvað kemur yður til að
vilja svona snemma yfirgefa unað heims þessa?
Gætið þess, að versti óvinur yðar, vatnið, sækir
að yður, og nær yður bráðum? Eg aumkast yfir
aumingja hestana, sem fyrr eða síðar þurfa að
draga þessa líkamskös til grafarinnar; en þér
jarðbúar, ormarnir, fagnið þér og verið glaðir,
því nú eigið þér í vændum ríkulegan forða, og
líf yðar er um slfamt ótakmörkuð sæla, bústaðir
rðar munn blómstra af nægtum og vellystingum
langa æfi.”
“G.uð komi til!” svaraði herramaðurinn.
“Hvað kemur til þess að yður skiftir það, þó eg
standi ekki 4 horleggjunum?”
“Jú, það kemnr mér við, eins og mér við-
koma kjör allra heimsins þjóða yfir höfuð, og
sem liggja svo þungt á hjarta mínu. Eg inni til
þess aftur, það verður yður þó óþægilegt að fara
svona snemma á stað; forðist því áfenga drykki,
þó yður þyki þeir munntamir, þeir veikja líkam-
ann og drepa sálina. Borðið hóflega og forðist
að eta yður til afþreyingar og skemtunar, gjör-
ið ekki magann að guði yðar; hlaupið spölkorn
á hverjum degi, ef þér kunnið ekki eða hafið ekki
menningu til að taka hendinni á þörfu verki;
hver svitadropi er yður gimsteinn, og með því
móti getið þér bætt mörgum dögum við líf yðar.”
Ýstrubelgurinn fann ekki löngun hjá scr til
að hlýða kenningu þessari, hann ásetti sér með
einhverju móti að verða sem fyrst laus við þann,
sem ausið hefði sig þessum fúkyrðim, og þetta
tókst honum skjótt, því mann einn bar þar að;
hann bar stóran bókaböggul undir hendinni og
sýndist að vera sokkinn niður í djúpar hugs-
anir.
“Herra minn!” mælti spekingurinn, “þér
munuð vera lærður? Eg ber virðingu fyrir köll-
un yðar, en lærdóm yðar skyldi eg undrast, ef
þér dygðuð til að svara þremur spurningum
mínum.”
“Hver eru þau?” spurði sá lærði.
“Þau þrjú spursmál eru þessi: Hvert för-
um vér? Hvaðan' erum vér? Og til hvers erum
vér komnir í heiminn?”
“Eg verð að játa,” svaraði lærði maður-
inn, að spurningar yðar eru nokkurs konar ráð-
gáta, og ráðning þeirra liggur hinum megin við
landamæri skilnings vors; að sönnu hafa spek-
ingarnir meðdeilt okkur nokkra upplýsing á þá
eið til að skilja að fullu lærdóma þessa, verða
menn að hafa töluverða þekkingu á heimiunm.”
“Ha, ha, ha! ómak fái öll ykkar heimspeki,
hún er ekki annað en kápa, undir hverri þið
skýlið heimsku ykkar; en< eg segi yður í sann-
leika, að enga heimspeki þarf til að svara þeim;
ifakið nú dálítið til, kunningi og já.tið hreint og
beint, að þið vitið ekkert um það. Og játning
þessi yrði yður ti sóma.”
“Mér sýnist, að þér hafið skakka skoðun á
vísindunum, sem með réttu mega heita undir-
staða alls þarflegs og mentunarlegs. Sá sem
einu sinni hefir svarist undir fána vísindanna,
má ekki hlaupa undan honum. Heimspekingur-
inn getur með rökum svarað spurningum, en þar
með er ekki sagt, að þér skiljið svörin fullkom-
lega.”
“Á, á,” svaraði spekingurinn, og ræskti sig.
“Hafið ekki ómak fyrir því, herra minn! að
fræða mig, en hlustið einungis á um stund: Sjá-
ið þér ekki dimmu skýin þama uppi, hvaðan
koma þau? Eg svara: frá skauti móður sinnar,
frá Svarta hafinu þarna, er á hverri stundu
sendir börnum mannanna þau; til hverrar nyt-
semdar eru þau, og hvert er augnamið alstjórn-
arinnar með þau? Því svara eg: þau eiga að
kæla og svala skrældri jörð og lífga hana með
blessuðum daggardropunum sínum, og örfa líf
og þroska vesalings frækornanna, sem þreyja
vanmegna í moldinni, fyrst með mildri dögg,
síðan með hægu regni, og loks með styepiflóði.
Eftir það hverfa skýin aftur í skaut móður sinn-
ar að nýju, til að safina nýjum kröftum til að
blessa oss öðru sinni, og á líkan hátt hagar um
tilveru mannsins. Ha, ha, ha! verið blessaðir og
sælir, sprenglærði öldungur! og berið stéttar-
bræðram yðar kæra kvQÖju mína, og segið þeim,
að eg sé sloppinn út úr skollans klefanum í vit-
skertrahúsinu. ”
Gamli maðurinn varð þungur undir brún,
lét höfuð síga og horfði í gaupnir sér. Eg sá eg
hafði móðgað hann með spurningunni, og eg
þorði því ekki að ávarpa hann aftur, heldur gaut
augunum til hans við og við, unz hann lyftir
upp höfðinu án þess þó að líta á mig, og segir:
“Les þú ekki?” eða hefir þú ekki lesið:
“Margir fals-spámenn munu upp koma og af-
vegaleiða marga”. — Getur þú ímyndað þér, að
sá maður geti kallast kristinn, sem afneitar guð-
dómi Krists? Eða getur þú ímyndað þér, að ný
guðfræði geti myndast, nema nýr guð komi til
sögunnar? —'Þeim fer eins og manninum, sem
fór á stað eftir gulli. Þegar hann er kominn dá-
lítið á leið, sér hann eitthvað fjúka á undan sér
í götunni; hann hleypur eftir því, stígur yfir
gullið og nær í djásnið. Hann skoðar það í hendi
sinni; það er undur létt brúnleit hnoða; hann
brýtur skurnið; um leið og hann gjörir það fýk-
ur duftið úr því í augu hans, svo hann verður
blindur, og hann getur aldrei séð gullið framar.”
Þegar eg leit á gamla manninn sá eg, ^ið hann
var kominn í ákafa geðshræringu. Eg hugði því
bezt að sýna á mér fararsnið, og stóð upp. Hann
stóð upp líka og fylgdi mér á leið, en bað mig að
koma aftur.
Anna.
KIRKJAN.
1 gærkveldi var veðrið yndislegt. t Eftir
dagsvinnuna settist eg út á tröppurnar á húsinu
mínu og horfði á nýuppkomið tunglið og stjarna-
fjöldann. Eg fór að raula fvrir munni mér:
“Fögur er foldin, heiður er guðs himinn” o.s.frv.
Þá datt mér í hug, að nú væri tími til að fara
'cil gamla mannsins við kirkjuna.
Eg mætti honum á þeim sama stað og eg
hafði skilið við hann síðast; hann sat hugsi, en
stóð upp, þegiar eg kom, og bauð mér sæti á trjá-
stofni, sem var skamt frá honum. Hann fór
fyrst að tala um| það, sem skeð hafði þann dag-
inn, svo segir hann:
“1 gær sat eg þar, sem þú situr nú. Eg lok-
aði augunum og lét mig dreyma. Eg sá mann í
hempu, með mítur á höfði. Hann hafði svarið
þjóðinni og kirkju sinni tvisvar eiða; hann fót-
umtróð þá; — tvær vofur gengu sín við hvora
hlið lians, — þær tóku þá (eiðana) upp, héldu
þeim upp fyrir framan hann eins og auglýsingu.
Þær litu á hann á víxl, ýmist ógnandi eða hæð-
andi, meðan hann álpaðist áfram, með mikinn
liluta þjóðarinnar á eftir sér, athugalausri, gjá-
lífri og óorðheldnri.
Hann var ekki góði hirðirinn. Hann leiddi
hjörðina úr góðu haglendi, út í fen og foræði,
sem voru svo rotin, að enga fótfestu var hægt að
fiá. Eg reyndi að líta lengra fram undan til að
vita, hvort eg gæti ekki séð eitthvað, þar sem
fótfestu mætti ná.
Jú, fram undan sá eg dálítinn völl; á honum
miðjum sá eg tré vaxa með undra hraða, og það
var svo yndislega fagurt, af því að á það hafði
dropið blóð guðssonar af krossinum. Eg* sá
greinar þess brieðast út, — eg sá fólkið !koma
þreytt og örmagna eftir volkið og útivistina.
Tréð breiddi greinar sínar yfir það alt. Eg sá
fólkið vaxa að drenglyndi, trú og dygðum, og
siðavendni hinnar lútersku trúar blessaði elsk-
uðu þjóðina. Það sendi frá sér skáldskap og
fagrar listir tij. annara Ivjóða og liafði blessun
af.”
“En hvað varð af manninum með míturinn
og hempuna?”' spurði eg.
Hljóðar konur.
Eftir Temple Manning.
Sunnan til á Frakklandi, við rætur Pyreneu-
fjallanna, er nunnuklaustur, sem ábóti nokkur,
Costec að nafni, lét reisa snemma á síðustu öld.
Byggingar klaustursins eru nokkrir smákofar,
einfaldir í sniðum og gamaldags í útliti og bygð-
ir af höndum þeirra kvenna, er hafast við í
klaustrinu. Karlmenn að eins kvaddir þar að
starfi, þegar búið er að reisa sperrurnar og alt
til reiðu að þekja. Fyrir augum ferðamannsins,
er gægist inn um tágarhliðið, sem er eina smug-
an á liáum, hvítum múr, sem umlykur klaustrið
og umhverfi þess, ber fágæta sjón. Frá hliðinu
og heim að húsunum liggur stígur, með röðum
af hárri og þéttvaxinni ösp til beggja handa, en
hvítklæddar konur með dökkum hettum á höfði,
er að nokkru hylur andlitið og á er saumaður
hvítur kross, eru að verki við garðyrkju með
spaða í höndum. Aðrar sitja á lágum bekkjum
undir trjánum og sauma. Hannyrðir klausturs-
ins eru orðlagðar fyrir fegurð og .sækist heldra
fólk rtijög eftir þeim, að brúðarskarti og barna-
fötum; líka hafa nunnuraar saumað marga alt-
arisdúka.
Þessar konur lifa sjálfsfórnar lífi í orðsins
fylstu merkingu. Þurt brauð, garðávextir og
kjöt þrisvar í viku, er fæða þeirra og á föstu-
dögum neyta þær brauðsins á knjánum. Allar
heimslegar hugsanir eru settar til síðu. Öllum
skemtunumi ,og jafnvel einföjldustu þægindum
hafa konur þessar hafnað. Hvert andartak lífs
þeirra er helgað vinnu og bænahaldi. Þær tala
brjósti.
þær biðjast fyrir í kapellu klaustursins.
og veita athygli hinum hljóðum “systrum”
Sankti Bernharðar klaustrinu.
Professional Cards
R. K. G. S. þýddi.
Mamma hefir aldrei skrökvað að mér.
(Gömul saga úr dönsku.)
1 bæ nokkrum í Ameríku geysaði skæð drep-
sótt; heilar fjölskyldur hrundu niður og n
heimili lögðust í eyði. Á þessum sorgartíi
var þar prestur nokkur, einn dyggur drol
að hjálpa, hugga og hughreysta. Einn dag, þ
ar hann hafði vitjað margra sjúkra og dvi
hjá. þeim, og var á leið heim til sín aftur, lá 1
hans fram hjá húsi daglaunamanns. Hann
og horfði til
himins. Andlitið alvarlegt,
liðið miklar þjáningar.
‘Hví ert þú hér, barnið mitt?”
mig,” (svaraði litla stúlkan.
“Bíða eftir, að guð komi og sæki þig?”
“Já, mamma sagði mér það, og mai
skrökvar aldrei að mér. Guð er nú búim
sækja bæði pabba minn, bróður minn, systur
og sækja mig líka, og mamma skrökvaði ald
að mér.”
Prestur hrærðist mjög /til meðaumkur
með litlu .stúlkunni. “Það er rétt, barnið m
móðir þín hefir heldur ekki gabbað þig nú. G
sendi mig eftir þér. Komdu með mér.”
“Eg vissi þetta,” svaraði litla stúll
kjökrandi. “Manmia hefir aldrei skrökvað
mér; en hvað þú varst lengi á leiðinni.”
R. K. G. S. þýddi.
DR. B. J. BRANDSON 216-220 MEDICAL. ARTS HLDG. Cor. Graham and Kennedy Sts. Phone: A-7067 Office timar: 2—3 Heimtli: 776 Victor St. Phone: A-7122 Winnkpeg, Manltoha

DR. 0. BJORNSON 216-220 MEDICAIi ARTS BLiDG. Cor. Graham and Kennedy Sta. Phone: A-7067 Office timar: 2—3 P Helmill: 764 Victor St. L Phone: A-7586 YVtanipeg, Manltoba l

DR. B. H. OLSON 216-220 MEDICAD ARTS BLDG. Oor. Graham and Kennedy Sts. Phone: A-7067 ViCtaistmi: 11—12 og 1—6.30 Hchnili: 723 Alverstone St- Wlnnipeg, Manitoba

DR J. STEFANSSON 216-220 MEDICJAIi ARTS BLDG. — Cor. Graham and Kennedy Sts. Stundar augna. eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er aC hitta kL 10-12 f.h. 0g 2-5 e.h. Talsími: A-3521. Heimill: 627 ] McMlllan Ave. Tals. F-2691

DR. B. M. HALLDORSSON 401 Boyd Buildtog Oor. Portage Ave. og Edmonton Stundar sérstaklega berklasýki og aCra lungnasjúkdöma. Er aC finna fi skrifstofunni kl. 11—12 f.h. og ?—4 e.h. Sfmi: A-3521. Heimili: 46 Alloway Ave. TaJ- 8imi: B-3158.

DR. A. BLONDAL 818 Somerset Bldg. Stundar sérstaiklega kvenna eg barna sjúkdóma. Er að hitta frá kl. 10—12 f. h. 3 til 5 e. h. Office Phone N-6410 Heimili 806 Vtctor 8te. Sími A 8180.

DR. Kr. J. AUSTMANN 848 Somerset Blk. Viðtalstími 7—8 e. h- Heimili 469 Simcoe, Office A-i2737. res. B-7288- ~

DR. J. OLSON Tannlæknir 216-220 MEDIOAD ART8 BIxDG. Cor. Graham and Kennedy Sts. , Talaími A 8621 Heimili: TaU. Sh. 8217 —

J. G. SNÆDAL Tannlæknir 614 Somerset Block Cor. Portoge Ave. og Donald St. Talsími: A-8889
Yrér leggjum sérstaka álierzlu á að , selja meðul eftir forskriftinn liekna. llln beztu lyf, sem hiegt er að fá eru notnð eingöngu. . pegar þér komið r með forskrliftum til vor megið þjer vera viss um að fá rétt það sem Uekn- irinn tekur til. 3 COI.CIiEl GII & CO., Notre Dame nnii Sherbrooke ; Pliones: N-7659—7050 Giftingalej'fisbréf seld
5 _ 5 Munið Símanúmerið A 6483 og pantiö meCöl yöar hjfi. oss. — SendiC pantanir samstunkis. Vér! 3 ! afgreiðum forskriftir með sam- !; [. ;! vizkusemi og vörugæði eru öyggj-! . •', andi, enda höfum véT magrra ára ',• 1 ; lærdömsríka reynslu að báki. —; x ; Allar tegundir lyfja, vindlar, is-; v !; rjómi, sætindl, ritföng, tóbak o. fl. 1 „ : jMcBURNEY’S Drug Store \ Cor Arlington og Notre Dame Ave ;
i J. J. SWANSON & CO. Verzla með fasteignir. Sjá um leigu á húsum. Annast ^ lán, eldsábyrgð o. fl. r 808 Paris Bldg. n Phones. A-6349—A-6310 a

r G'ft'n8a °8 klxm t,j Jarðarfara- ð með litlum fyrirvara ” Birch hlómsali ^ 616 Portage Ave. Tals. B726 ST IOHN 2 RtNG 3
THOMAS H. JOHNSON
og
H. A. BERGMANN
ísl. lögfræðingar
Skrlfstofa: Room 811 McArthnr
BuUdlng, Portaao Ave.
P. O. Box 1656
Phones: A-6849 og A-6846
W. J. UNhAL, J. II. LINPAIi
B. STEFAN8SON
Ialenzklr lögfræQlncw
3 Honie Inveetment Buildlng
168 Maln Street. Tnls.: A 4966
anðl tlmum:
ndar: aifnan hvern mltKvtkudi
Rlverton: Pyrsta flmtudag.
Glmllk Fyreta mlSvlkudag
Plney: þrlCja föstudag
t hverjum m&nuCl
ARNI ANDERSON
ísl. lögmaður
í félagi við E. P. Garland
Skrifst.: 801 Electric Rail-
way Chambers
Talsími: A-2197
ísl. lögfræð'ngur
bæði i M!an. og Sask.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
Phon«: Garry 8613
JenkinsShoeCo.
<89 Notre Damt
Avenue
A. S. Bardal
84S Sherbrooke St.
Selur llkkietur og annaet um útfarir.
Allur útbúnaður sá bezti. Ennfretn-
ur telur Kann alskonar minnisvarða
og legsteina.
Skrlfet. talsinsl N 6e9ð
Helmilie talefml N f507
EINA ÍSLENZKA
Bifreiða-aðgerðarstöðin
í borginni
r þarf ekkt aC btCa von úr vltl.
i. Vinna öll úbyrgst og leyst af
hendt fljðtt og vel.
J. A. Jóhannsson.
644 Burnell Street
Skrifstofa: ....
Ileimtll: ......
N-6225
A-7996
HALLDÓR SIGURDSSON
General Contractor
808 Great West. Perm. Loan
Bldg. 356 Main St.
JOSEPH TAVLOR
LÖGTAKSMAÐtTR
Heiniilistals.: St. John 1844
Skrlfstofu-Tala.: A 6557
kur lögtaki bæCl húaalelguekuldt^
Sskuldir, vixlaskuldir. AfgrelClr al
m aC lögum íytur.
Skrllstofa 255 Mato 8tve.«»
Verkstofu Tals.: Hetma Tals.:
A-8383 A-9384
G. L. STEPHENSON
Plumber
Allskonar rafmaft-nsáhöld, svo sem
straujárn víra. allar tesundlr af
glösimi og aflvaka (batteries)
Verkstofa: 676 Home St.
Phone B-4558 Til taks á
öllum tlmnm.
Exchange Auto Transfer Co.
Flytja Ilúsgögn og Pianos
Annast flött og vel um allar tog-
undir flutninga; Jafnt 4 nött sem
nýtum degl
A. PRUDEN. Elgandi
57? \Iherbrooke St. Winnipeg