Lögberg - 11.10.1923, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN
11. OKTÓBER 1923.
BIs. 7.
Maður í þjónustu borgar
skýrir frá staðreynd sinni
“Við notkun Tanlac, þyngdist
eg úr hundrað fimtíu og fi’mm
pundum upp í ihundrað og sjötíu,
en sú er mín eðlilega vigt. Fékk
eg við það bæði áhuga og mátt
til þess að leysa störf mín auð-
veldlega af hendi,” sagði Emory
E. Dibble, Retallack St- Regina,
Sask., velmetinn maður í þjónustu
borgarinnar.
“Eg byrjaði að nota Tanlac
1919, eftir flúna var eg lystarlaus
með öllu og í aumu ásigkomulagi.
Meltingin var sa'ma og engin, mér
var ðiTt af öllu og fékk bæði höf-
[ leið, munu þær hafa fengið sína
| vöru selda, því skálarnar voru
þungar mjög. En ef til vill
j hafa þær ekki oft verið endur-
j fyltar!
Ymsar aðrar minjar frá hinni
! fornu tíð má finna á stöðvum
Eg var j þessum, er varpa nokkru ljósi yf-

uðverk og magnleysi.
allur sár og orðinn svo máttfar- i jr háttsemi hinna þýzku aðals
inn, að eer vat ekki sint vinnu „ . .
. ’ K s manna og afstoðu þeirra gagn-
minni. . ,
“Tanlac gaf mér matarlystina: vart undirmönnu-m sinum. Þjonar
og nam á brott höfuðverkinn og >eirra fenSu 1 raun veru aldr-
magnleysið. Tanlac er í sann- i ei næði til þess að vera einir út
leika sagt gott meðal og get eg | af fyrir sig. Yfirmaðurinn svaf
Myndin.
því af góðri samvizku mælt með
því.”
Tanlac fæst hjá öllu'm ábyggi-
legum lyfsöTum.- Varist eftir-
stælingar. iMeira en 37 miljón
flöskur seldar-
Notið Tanlac Vegetable Pills.
För mín til Islands.
Eftir
Maurine Robb.
“Þér verðið að bíða þrjá daga
í Bergen, áður en næsta skip
leggur af stað til IsTands,” sagði
umboðsmaður Bergenske Damp-
skibsselskab, við okkur. pað fékk
ekki sérlega mikið á okkur; þvi
jafnvel hinn vanasti og háalvar-
legasti ferðamaður, gat tæpast ann
að en hitt fyrir nægilega margt,
til þess að-skemta sér við í iþe3S-
ari hrífandi norsku borg. Frá
sögulegu sjónar'miði er iBergen
eins konar aðdráttarafls náma.
og um þessar mundir var hún
einkum og sér T lagi aðlaðandi
sökum þess, að hundruð bænda-
fólks í skrautlegum þjóíbúning-
um fyltu strætin og skemtigarð-
ana. “í dag e» þjóðhátíð,” var
ar. Vill annar þeirra norsk-
norsku, en hinn dansk-norsku- Til
þess að geta gert sér ljósa grein
fyrir ágeiningsefninu er óum-
flýjanlegt að renna augunum yf-
ir sögu Norðmanna fjögur hundr-
uð ár aftur í tímann, er Noregur
gekk Dan-mörku á hönd. Reyndu
Danir þá að brenna sín þjóðern-
isTegu einkenni á landsbúa, bæði
í lokrekkju þar rétt hjá og þurfti
ihann ekki 'annað en færa fjalar-
hurðina til, svo hann gæti séð
hvernig þjóni sínum liði. Gluggum
og dyrum var vandlega lokað, að
vetrinum til og hitinn í svefn-
klefanum eða rekkjunni, var eigi
annar en sá, er maðurinn ósjálf-
rátt framleiddi með sínu eigin
loftleysi! IHeilbrigðisfræðing-
ar nútímans, mundu hafa fengið
fágætt tækifæri til auglýsinga og
Eg settist út við gluggann i
járnbrautarvagninum, hafði verið
of önnum kafinn síðustu vikurnar
og -ekki lesið blöðin mikið, en
safnað þeim öllum savnan ofan í
ferðatöskuna mína. Nú var
tækifærið komið, eg opnaði tösk-
una og tók fram alla blaðahrúg-
una og það fór nú sem oftast, að
augun hvörfluðu til þeirra dálka,
sem fjölluðu um alvörumál, sem
mér eru svo ihjartnæm. Eg las
og las þar til eg varð þreyttur og
’mér fanst sem einhver 'kvíða-
blandinn drungi grúfði sig yfir
tilfinnngalíf mitt. Eg snéri
mér út að glugganum. Lestin
brunaði áfram, á trjánum sem
svo lipurt stigu dans með fra'm
veginum sá eg alstaðar hin
dimmu þögulu dó'msorð hausts-
ins skráð- Kvöldkyrðin var
eitthvað sv<r dreymandi þögul, út
við sjóndeildarhringinn vakti lítið
útilokaði ryðhættuna að ‘mestu.
En nú hefir það beinlínis sann-
ast, að slík aðferð er hvergi nærri
fullnægjandi. Sjúkdóms ein-
'kenni þessi koma í ljós á hverju
einasta tímabili, en hve mjög að
sjúkdómurinn grefur um sig, fer
eftir veðráttunni, — hvort skil-
yrðin til þroskunar eru fyrirj
hendi og hvert nægilega er vinda-
samt til útbreiðslunnar.
Sambandsstjórnin hefir að
sögn boðið hverjum þeim manni
álitlega fjárupphæð, er annað-
hvprt gæti framleitt ryðtrygt
hveiti, eða þá trygt meðal gegn
þessum ófagnaði. Prófessor
Fraser og ýmsir fleiri hafa lengi
unnið að útrýmingu ryðs í Saskat-
chewan fylki, og ef til vill gétur
svo farið, að þeim hepnist að
lokum að uppgötva hveiti, sem
inniheldur alla hina góðu eigin-
leika Marquis hveitisins, en er
jafnframt trygt gegn ryðhættu.
Þetta er málefni, sem sem allan
Tjós. Það voru geislbarot hinn- almenning varðar og aldrei vqrð-
ar dvínandi kvöldsólar. Um-
fyrirskipana, 'ef þei'm hefði gef-1 iui{tur þessum mismunandi and-
ist kostur á að komast í návígi
við þessa fornu, þýzku selstöðu-
kaupmenn.
öryggi á undan öllu öðru.
Að líkindum var fyrsta sam-
hvað viðkom máli og öðKU. Samt! starfseldhúsið, stofnað við pjóð-
tókst norskum bændum furðu vel,
að vernda málýzkur sínar. Árið
verja bryggjuna í Bergen- Sökum
þess hve eldhræddir þessir þýzku
1850 kom Ivar Aasen til sögunnar, j höfðingjar vor-u, fór engin mat-
safnaði hann saman hinum marg-j reiðsla fram í húsum þeirra, iheld-
víslegu málseinkennu'm milli [ ur var allur matur búinn til i
fjalls og fjöru íi eina 'heild ogj sérstöku húsi, langt frá íbúðar-
skapaði í raun og veru nýja tungu,1 hús’unum og svefnklefunum; var
er sveitalýðurinn hefir fest djúpa! maturinn -síðan borinn í hvert hús
trygð við. Tunga þessi er köll u'm sig í stórum skálum. Slökkvi-
uð "landsmaal” í mótsetning við j liðið á stöðvum þessum var eins
okkur sagt, um leið og aðrir sögðu
að við skyldum flýta okkur til
“Nygaarspark”, þar -sem þjóð-
dansarnir ættu að fara fram. Vér
náðu'm þangað rétt um það leyti,
er maður einn var að flytja ræðu,
vafalaust einhverja þjóðernis-
hvötina. Uni það gátum vér
nokkurnveginn sannfærst af
hrifningu hans og ákafa, sem og
af hergöngulagi því, er lúðrasveit-
in lék. Ræðupallurinn er lok-1
aður var á þrjá vegu, stóð á bakka
lítils vatns- Út úr skóginum
gagnvart kom dansfóTkið, en í
broddi fylkingar gekk maður, er
lék á norska fiðlu. (norskar fiðl-
ur eru áttstrengdar). Lagið vakti
bæði undrun okkar og eftirtekt,
er tekið vqr tillít til þess, að dans-
inn var í raun og veru skozk-há-
Tenzkur stökkdans. Ein sönn-
un þess enn, að o'kkur fanst, hve
Norðmenn, íslendingar og Skot-
ar hljóta að vera nátengdir. Karl-
mennirnir gengu í rauðum vest-
um, en konur í svörtum, græn-
bryddu’m pylsum og með mjalla-
hvítar svuntur. Dansfólkið hélt
hátt á loft brennandi blysum.
Hjálpaðist alt að til þess að gjöra
athöfnina, sem áhrifamesta. Að
baki gnæfðu við purpuralituð fjöll
og myrkgrænir skógarrunnar.
dansk-norskuna, eða “rigsmaalet”. j vel æft og frekast var kostur á.
— Munurinn virðist ekki vera af- j pað þótti enginn smáræðis heið-
ar mikill, þött áhrifa dönskunnarj ui? komast í þá stöðu. Slökkvi-
gæti a« vísu lítið eitt meira í hinu liðsstjórinn bar á sér stórt
síðarnefnda. Samt hefir þjóð- mikið látúnseinkenni, ekki ósvip-
in skifst í tvo ákveðna flokka út að bjóstskildi Pharaoh’s Meiri
úr þessu, er kjósa vilja feigð heiður gat engum manni hlot.i-
hvor á annan. pjóðhátíðirnar, ast!
eða fólksihátíðirnar, hafa blásið Gaman þótti okkur að skoða
landsmálshreyfingunni byr undir verzlunarbækur þær er pjóðvérj-
báða vængi. Þar hjátpast alt ar notuðu í þá daga, við fiskiskifti
að til þess að örfa þjóðræknis- j sín við Norðmenn. Sumar
kendina.
stæðu áhrifum fanst mér sem
hugur minn hrökklast líkt og
hræfareldur yfir hraun og klung-
ur hinna flóknu og 'margþvældu
viðfangsefna mannlífsins. Mér
virtist eg sjá ótal gletnisleg augu
gægjast upp úr gjótum og heyrði
alstaðar suðandi raddir í ihinu
svæsnasta ósamræmi., en sjóða
undir öTlu yfirborðinu.
Mitt í allri iþessari ókyrð kom
eg auga á þögula fagra mannveru
mynd, sem reist var á ofurlítilli
hæð og gnæfði yfir alt þetta.
Augnaráð hennar læsti sig spyrj-
andi inn í hugsjónalíf mitt, og eg
las glö&t spurninguna: “Hvað
gerir 'þú”. Og út frá mínu
hrærða hugarástandi sprakk eins
og 'hálfkvalið bænarandvarp:
“Herra kenn mér að vera hljóður
°8 ,eins og þú.” En 'myndin svaraði:
“Veiztu hvað það er að vera
ur of mikill gaumur gefinn- Að
útiloka ryðhættu, er sama sem að!
fá ábyrgðarskírteini fyrir f jögur I
hundruð miljónum mæla hveitis, j
til jafnaðar á ári.
Aðflutningsbann á
smjörlíki.
Verið vissir í yðar sök!
Með því að nota áreiðanlegar vörur eins og
Electro Gasoline, Buffalo tnglish Motor
Oil, Special Transmíss on Lubiicant

Best by Every Test
99
Seldar í vorum átta “Service Stations” í Winnipeg
~No. 1—Á horni Portage Ave. og Maryland Street.
No. 2—Á Suður Main St., gegnt Union Depot.
No. 3—McDermot og Rorie Sts., gegnt Grain Exchane.
No. 4—Á horni Portage Ave. og Kennedy St.
No. 5—Á horni Rupert og King, bak við McLaren Hotel
No. 6—Á horni Osborne og Stradbrooke St.
No. 7—Á homi Main St. og Stella Ave.
No. 8—Á horni Portage Ave. og Strathcona St.
Einnig í Moose Jaw, Saskatoon, Sask., og Lethbrídge, Alta.
Prairie City Oil Company Limited
PHONE: A-6341
601—6 SOMERSET BUILDING
Barniað er nú með lögum, að
flytja smjörlíki inn í Canada, eða
búa iþað til hér. Innflutnings-
bannið gekk í gildi 1. sept síðast-
liðinn, en kaupmönnum er höfðu
byrgðir af þessari vörutegund á
hendi, er veitt svigrú'm til að
selja þær upp að febrúarmánað-
arlokum, 1924. Eftir þann tíma
ekkert sa’mfélag, engar samgöng-
ur. peir fáu menn frá Islandi,
sem fóru til Grænlands, urðu að
leggja sína leið um Noreg (Auð-
unn vestfirski, og Skáldhelgi).
Siglingin beina leið frá íslandi til
Eystri bygðar, var meir en hættu-
leg; það sýndi einmitt fyrsta för-
verður af sjálfu sér ólöglegt með| in- Þegar 8rænlenzkt skiP “
öllu að selja slíka vöru.
það er að vera umkringdur af
grimmum ákærandi vörgum og
vera þó hljóður? Veistu hvað
i . ------i það er að vera sleginn og hrákum
Alhrem þjoðrækms þeirra eru nú yfir tvö hundruð; ataður og vera þó hljóður?
einkenni, btrtast þar í hinni sönn- ára gamlar, en skriftin er þó vel j Veistu hvað það er að vera rais-
.ustu mynd, - þjóðlögin, þjoðbún- j skýr og læsileg. Stafagerðin j þyrmt á aliar iundir og vera þo
mgarnir, málýzkurnar og mmn- sv0 falleg að margur skriftar-j h’jóður’ Veistu hvað það er
ingarnar. parna eru áhuga- kennari 1923, gæti 'með fullum j að vera 8akfeldur saklau8 og vera
Veiistu hvað það
er að heira ihvíldarlaus deilumál
um sjálfan sig og vera þó hljóð-
Meðan á . stríðinu stóð, var
sala á smjörlíki leyfð hér í Can-
^ ada, en .siðasta sambandsþing
svÍKÍnn og vera þó hljóður? Veiztu , gi^j-g); j leikinn og fyrirbygði með
hvað það. er að vera hrakyrtur j ,lögum tnbúning eða innflutning
og vera þó hljóður? Veistu hvað þessarar vörutegundar. önnur
'málin rædd af einlægni og alvöru- rétti verið upp með sér af jafn þd hljóður?
gefni og ekkert undan dregið. Það fagurri rithönd.
var sami þjóðræknisáhuginn er
smátt og smátt frelsaði ísland; Húsakyimin í Bergen,
undan dönsku ánauðinni, þar til
eða skip sem ætluðu til Græn-
lands — komu til íslands, var það
af því, að þau urðu sæhafa þang-
að- Það voru einustu viðskifti
íslendinga og Grænlendinga að
Kalla, að skipshöfn varð að
dvelja vetrar Tangt á íslandi (sjá
ísl. annála).
Það er tvent til þess, að Græn-
lendingar hafi átt sér þing og
........... ~T" I lög, og að 'hvorttveggja hafi ver-
kvæ'mt breytingum við Dairy 8’ ... , , . . . .
1922 — Iið sniðið eftir íslenzkn fyrir-
| mynd. Ekkert var eðlilegra.
| En þar af er ómögulegt að leiða
Canadastjórn 'hefir ávalt lát- pá á)yktun að Grænlendingar hafi
tegund, enduryngt smjör — reno-
vated butter, er einnig útilokað
af canadiskum markaði, sam-
Produce
1923.
Act, á þinginu
Þorsteinsson verkfræðingur. Fór
hann utan í þeim erindum að
leita sér Tækninga. Hann var
39 ára að aldri og hefir lengst af
síðan hann lauk verkfræðisprófi,
verið í þjónustu Reykjavíkur bæj-
ar. Kvongaður var 'hann og átti
eitt barn. Lík hans verður
flutt hingað frá Færeyjum.
Fjórir menn druknuðu nýlega
á Siglufirði, voru menn þessir að
flytja 'möl yfir fjörðinn. En af-
skaplegt veður gerði á Siglufirði
og víðar norðan lands þenna dag,
og lentu þeir í því, hrakti út aTl-
an fjörð og sökk báturinn síðast.
3 mennirnir voru af Siglufirði, en
einn var sunnlenzkur. —
ið sér ant um að aðeins væru
það að lokum fékk fulTa ríkisvið- Bergensbúar eru framúrskar-
urkenningu, árið 1918- Sé þjóð- aedi yfirlætislausir. Þeir eru
ernistilfinningin á íslandi eins vissir með að biðja yður þegar í
sterk og í Bergen, skyld mig ekki stað fyrirgefningar á því, hvað
ur?” pá stundi eg upp í hálfum
hljóðu'm: “Drottinn minn! mikill
er máttur stillngar þinnar. í
skjóli hans þreyta andstæðingar
framleiddar ogi seldar héir í
skoðað sig sem part af íslandi eða
íslendingar skoðað þá svo. Það
landi vandaðar vörur og er slíkt er alveg sama \sevn Islendingar
góðra gjalda vert, því með þeim; gerðu sjálfir fyrir 93C'. peir sóttu
jþínir og fylgjendur stríð- En ég
u«dra, að sk&mt yrði þess að
bíða að skorið yrði á síðasta iþátt-
inn, er nú tengir ísland við Dan-
mörk.
Þjóðhátíðin hafði pólitíska
þýðingu.
Talsverðar deilur hafa átt sér
istað í Noregi og standa yfir enn,
út af tungumálinu. Eiga þar
einkum hlut að máli tveir flokk-
Eg er svo þreytt.
preyta er afleltSlng ettrunar 1
bltSlnu. Svo þegar nýrunum mls-
tekst ati hreinsa blötSlS, verttur
fyrsta afleitSingin verkur I bak-
inu og sársauki.
Nýrnasjúkdðmar, sem v-anrækt-
ir eru, leitSa tll/ ðútmálanlegra
gigtarkvala, sem stundum snú-
ast upp 1 Bright’s sjúkdðm.
Starf nýrnanna er lagfært und-
ir eins metS notkun Dr. Chase’s
K'idney-L.iver Pills, bezta nýrna-
og lifrarmetSalsins, sem enn hefir
þekst.
Mrs. John Ireland, R. R. No. 2,
King, Ont., skrifar:
"Eg þjátSist árum 'saman af höf-
utSverk og manleysl. Eg reyndl
fjölda lyfja án nokkurs árangurs,
þar til Dr. Chase’s Kidney-Liver
Pills komu til sögunnar. Mðr fðr
þá undir eins atS batna, og I sann-
leika sagt finst mér eg aldrei geta
veriö nðgu þakklát Dr. Chase’s
metSulum, og aldrel geta mælt
nðgu ved metS þeim vitS a?5ra.”
Dr. Chase’s Kidney-LIver Pilla,
ein pilla i einu, 25 cent hylkiö hjð
öllum lyfsölum eöa frá Edmanson,
Bates and Co.( Ltd., Toronto.
Yíkinga saga Bergen.
gistihúsin séu ófullkomin og þaL ðað >a enn >a beitar: “Herra kenn
fram eftir götunum. Tæpa3t m,éy vera eins hljÓSur eins
held eg að vér höfum mælt! >u< ’r—
einum hætti er hugsanlegt að
standast til framtíðar samkepn-
ina á heimsmarkaðinum.
Mér hafði ekki í raun réttri
skilist hve merka víkingasögu að
Bergen hefir að baki sér, fyr en
við ókum í bifreið til kirkjunnar
í Fantoft, þrjár mílur frá miðbiki
borgarinnar. Kirkja þessi var
reist árið 1100 og ’minti að ýmsu
japanskt turnmusteri, að
öðru leyti en því að, á hverju
hinna fjögra horna, voru útskorin
drekaihöfuð, er mintu afdráttar-
laust á hin fornu víkingaskip.
Byggingin er öll af timbri og
mest öll fagurlega útskorin í
'keltneskum stíl. Bekkir allir
eru skornir út og á slá þeirri er
heldur hurðinni aftur, er mikið og
voldugt, útskorið drekahöfuð. Á
hæðinni framan við kirkjudyrn-
ar, er ,sagt að hvíli bein ýmissa
fornvíkinga. Stendur þar kross
ger af steini. Er vér hvörflum
augum yfir Fantoft og vörðurinn
hafði lokað dyrunum að baki o-kk-
ar, fanst okkur sem vér sæju'/n
svipi hinna þrekmiklu, nor^fu
kappa, er unnu svo hafinu, að
þeir ósjálfrátt reistu þannig kirkj-
ur sínar, að þær myntu á bryn-
dreka.
Ef tiT vill hefir þó enginn stað-
ur í Bergen jafn söguríkt gildi \g
“Tyskebruggen” — pjóðverja-
bryggjan. Fyrri part fjórtándu
og fimtándu aldar, var allur fiski-
markaður í Bergen í ihöndum
nokkra þá' manneskju máili í Berg-
en, er ekki mintist á brunann
mikla 1915, er jafnaði við jörð
eitthvað þrjú hundruð íbúðarhús
og sjö vegleg giistihús. Vér
getum samt sem áður fullyrt, að
gistihús það er vér dvöldum á, var
í alla staði óaðfinnanlegt. Gisti-
húsið hét Norge, fjórar hæðir og
bygt úr hvítum isteini- pað
stendur gagnvart laglegurn
skemtigarði Fór þar fram ynd-
islegur hljóðfærasláttur á hverju
k\eldi.
“Því miður höfum vér engan
háskóla í borginni,” 'heyrðum vér
ýmsa Bergensbúa segja. En
það höfum vér fyrir satt, að leið-
andi 'mentamenn hafi barist fyrir
því með oddi og egg, að koma þar
upp slíkri stofnun. Mun þess
heldur ekki langt að bíða, að
reist verði í Bergen háskólabygg-
ing, engu óvandaðri en sú í höfuð-
borginni. Mér lá við að rengja
Bergensbúá, er iþeir sögðu að
búðirnar í Kristjaníu sköruðu svo
áþreifanlega fram úr. Vera má
að svo sé í einstöku tilfeillum. En
hitt er þó víst, að búðir 1 Bergen
hafa góðan varning að geyma, —-
víða reglulega dýrgripi. í gull-
stássbúð eina kom eg, er mjög
hreif huga minn. Mátti þar sjá
handgrafna silfurspæni með vík-
ingaskipum á sköftum, brjóstnæl-
ur og nisti af afar einkennilegri
gerð. Svo' og s’má víkingaskip
úr gulli o,g silfri, er reyndar
höfðu engan -annan varning Inn-
P. Sigurðsson.
Nýjir innflytjendur frá
Bretlandi.
Islendingar og Grænland
Pjoðverja. Þangað sendu aflirl byrðis en salt, er þeim var ætlað
T l fllri vw. *u_ / 1 _
Samkvæmt síðustu skýrslum
eimskipa og járnbrautarfélaga í
Canada, hafa fluzt hingað til
Tands seinni part sumarsins frá
brezku eyjunum 11,718 manns, í
þeim tilgangi að starfa hér við
uppskeru og þreskingu. Af
þessari tölu, hafa 347 menn, horf-
ið aftur 'heim til átthaganna.
Hinir munu allflestir hafa afráð-
ið að ílengjast hér.
Þótt talsvert sé að vísu um at-
vinnuleysi hér í Canada; þá er
það þó ekkert borið saman vik á-
standið á Englandi, þar sem hálf
önnur miljón manna ganga auðum
höndujp, með sára litla von um
vinnu í náinni framtíð. pótt at-
vinnuhorfurnar hér, sé 'hvergi
nærri eins glæsilegar og þær ættu
að vera, iþá verður því þó eigi á
móti mælt með rökum, að tæki-
færin ti.l lífsframfærslu í Can-
ada, eru víðtækari og meiri, en
í flestum öðrum löndum, eins og
nú standa sakir. Það er því
ekki nema eðlilegt, að megin-
þorri hinna brezku innflytjenda,
er hér um ræðir, kysu fremur að
freista gæfunnar í Canada, en
hverfa aftur iheim til Englands,
þar sem ef til vill ekkert annað
en sama atvinnuleysið og tví-
sýnið beið þeirra.
fiskimenn í þorpunum fyrir norð-
tin, afla sinn- Líklegast mun
það ekki fjarri sanni, að pjóðverj-
ar hafi á þeim tímum, ráðið 'mestu
um fiskiverzlunina norsku yfir-
leitt. Mörg þeirra húsa er hin-
ir þý^'ku fiskimangarar notuðu,
standa en þann dag í dag, svo
sem “Hansiatis Museum.” Minj-
ar þær sem enn eru við lýði í
timburhúsum þessum, bera þegj-
andi vott um venjur hinnar forna
tíðar. Þvottaskálarnar til dæm-
is, þótt ólíkar sé því, er nú við-
gengst, eru einkar faTlegar
þykku látúni. Þær eru í tvennu
íagi, ekki ósvipaðar smjörkúpum.
Hafi þjónustu stúlkurnar orðið að
bera þær fullar af vatni langa
að sigla með frá manni til manná,
þegar að borðum væri sezt- Flest-
ir þessir skrautmunir, eru svo ó-
dýrir, að beinni furðu sætir — pá
má því eigi gleyma, að Norðmenn
búa til framúrskarandi góðar
máltíðir og selja þær við sann-
gjörnu verði- —
Bergen er eini áfangastaður-
inn á leiðinni til hins fyrirugaða
takmarks, en takmarkið er ísland
Eftir fjögra daga dvöl, skreið svo
“Sirius” þúsund smálesta bátur,
afs,rhægt út úr höfninni. Ósk-
andi væri nú að fá logn, því mælt
er, að jafnvel þegar bezt láti, sé
öldurnar á íslandshafi ekki ávalt
sem skapmýkstar.
Framh.
Ryð í hveiti.
Einn skæðahti óvinur hvriti-
ræktarbóndans í Sléttufylkjunum,
er ryðið. Árið 1916 eyðilögðust
víðáttumikil flæmi vestan lands
af völdum ryðs, og þó ekki kvæði
fyllilega eins mikið að skemdu'/n
í ár, þá urðu þær samt allvíða
tilfinnanlega miklar. í hérað-
inu kringum McCreary, ,Man., ger-
eyddi ryð uppskeru á þúsundum
ekra, eða þvi sem næst. pað
lítið sem fékst var afar lélegt,
mest no. 6 northern.
Því var lengi vel haldið fram,
að sáning snemma að vorinu til,
Eitt af því allra óskiljanleg-
asta, sem fram hefir komið á síð-
ari tímum, eru þær raddir, sem
haldið hafa því fram„ að íslend-
ingar hefðu eignarrétt tiT Græn-
lands eða hinna fornu íslendinga-
bygða þar. Málið er svo ljóst, að
fá geta kallast skýrari. Það eru
til óvenjugóðar heimildir, sem
skýra frá fundi Grænlands og
bygð Eiríks rauða, se'.n var bor-
inn Norðmaður, hafði verið gerð-
ur útlægur fyrir manndráp og
þeir feðgar báðir, fóru svo til ís-
lands, og þar fór eins fyrir þeim;
Eiríkur gat hvorki verið í Noregi
né á íslandi vegna sektar — og
svo flýr hann til þess ilands sem
sést hafði áður á vestri — og þar
nam hann land. Svo fóru með
honum frá íslandi eitthvað 25
skipshafnir manna, en þar af
kannske ekki nema helmingurinn
alla leið, og hann na'm svo land
f þessum tveimur bygðum (Eystri
og Vestri). Enginn vafi getur
leikið á því, að þessir Tandnáms-
menn hafi verið af Vesturlandi.
Engin heimild er til fyrir þvi, að
nokkur Norðmaður hafi verið þar
á meðal. Um Norðmenn sem
Tandnema er 'hvergi talað, hvorki
fyr né síðar. En nefndur er
norskur maður, sem fór til Græn-
laVids á dögum Haralds harðráða
(um miðja 11- öld) og settist þar
að, en um hann eru engar frekari
sagnir. Eg 'man ekki eftir, að
fleiri séu til nefndir, en þó svo
væri, er það þýðingarlaust fyrir
frumlandnámið.
pessir landnemar fóru af eig-
in hvötum (og Eiríks); þeir voru
ekki gerðir út af íslandi sem
ríki; það var ekki samþykt af al-
þingi að land skyldi nema þar
vestra; það var einkamanna
(privat) fyrirtæki. Landnámið
á Grænlandi var íslandi sem riki
gersamlega óviðkomandi. Og ís-
landi sem ríki gersamlega óvið-
komandi. Og ísland fékk hvorki
fyn né síðar nokkurn sem helst
pólitiskan rétt til GrænTands.
Aldrei með einu orði er bent til
slíks, og engum manni á fslandi
hefir nokkru sinni dottið í hug
(fyr en nú) að ísland ætti svo
mikið sem einn ferþumlung á
GrænTandi.
lög sín til Noregs, til Gulaþing3-
laga, en engum datt í hug og dett-
ur enn ekki í hug, að ísland hafi
þar með orðið partur af Gula-
þingslögum.
Grænlendingar lifðu óháðir þar
til þeir gengu á hönd Hákoni
gamla ,eins og íslendingar. Þeir
lifðu alveg út af fyrir sig. peir
voru það sem áttu landið, og þeg-
ar þeir voru aldauða, komu Eski-
móar og námu landið (að svo
miklu leyrti sem þeir höfðu ekki
gert það áður, þar sem óbygt var)
fslendingar á fslandi, hvorki ein-
stakir menn né ríkið, áttu þar
nokkurt tilkall. 'Hvernig að
eignarréttur hafi gethð færlst
yfir á ísland er mér að minsta
kosti óskiljanlegt. Fyrir oss er
það hin sögulega þýðing Græn
lands, isem^ oss er dýrmæt, en
sögulegan rétt til Grænlairds eig-
um vér ekki.
Hvernig Norðmenn snúast í
þessu máli er íslandi óviðkom-
andi. Það er nú mál milli Norð-
manna og Dana. Eg skal ekki
skifta mer af því, en hitt má
benda á, hve stopular samgöng-
urnar voru milli Noregs og Græn-
lands þegar á 14. öld (áður en
Noregur komst í samband við
Danmörk) að hvílíkur hnekkir það
hlýtur að hafa verið Grænlend-
ingum, að Noregskonungarnir sáu
ekki um, að samgöngurnar væru
betri og tíðari.
Skr. á Ási á Landi í ág- *23.
Finnur Jónsson.
Finnur Jónsson prófessor var í
sumardvöl í Noregi þegar hann
sikrifaði grein þá, se'm nú er
í blaðinu, “fslendingar og Græn-
Iand.” —Lögrétta 11. sept.
Heyskaðar urðu miklir og víða
norðanlands eftir helgina, í ofsa-
roki því er gerði þar þá. Fuku
hey bænda mjög, þau, sem ekki
voru í byrgðum tóftum eða hlöð-
um- Til dæmis misti séra
Ingólfur porvaldsson á Vatns-
enda í Ljósavatnsskarði mest alt
heyja sinna.
Kaupgjaldsmálið. Frá því
var sagt nýlega að líkur væru
fyrir því, að samningar tækjust
milli útgerðarmanna og sjó-
mannai um kaupgjaldsmálið. En
raunin hefir1 orðið Önnur. Á Sjó-
mannafélagsfundi, sem haldinn
var í fyrrakvöld, var síðustu til-
boðum útgerðarmanna hafnað,
sem sé, að kaupið yrði 230 krónur
um mánuðinn á ísfiski, en 210 á
saltfisksveiðum, og að málið yrði
lagt í gerð, og átti gerðardómur-
inn að vera skipaður tveimur
mönnum frá hvorum aðilja og
einum oddamanni, er báðir sam-
þyktu. MiTligöngumaður hefir
verið upp á síðkastið forsætis-
ráðherra Sig. Eggerz.
iMenn þeir, sem druknuðu á
Siglufirði, og áður hefir verið
sagt frá hér í blaðinu, hétu Júlí-
us Jóhannsson, Þorleifur Jóns-
éon, Loftur Guðmundsson og Are-
líus Guðbrandsson. Sá síðast-
nefndi var sunnlenzkur hinir af
Siglufirði.
Frá íslandi.
Sögur Rannveigar, eftir E H.
Kvaran, eru að koma út hjá Asc-
haug í K.höfn, í þýðingu eftir
Valtý Guðmundsson prófessor.
ECZEHA
ft
“ífS
If you suffer the fiery itching
torment of eczema, pimples, or
rash, Zam-Buk isthe one soothing
powerful remedy you need. Zam-Buk’s
penetrative herbal essences * ‘

Síðd. 5. þ. m. andaðist á heim-i
ili sínu hér í bænum frú María |
ólafsdóttir, ekkja Björns Guð-
mundssonar kaupmannÁ 78 ára
að aldri, mikiThæf kona og vel-
metin.
act far
below the surface skin. They find out
and exterminate disease at its root.
Burning itching pain, soreness and
inflammation fly before the influence of
Zam-Buk. lt soothes as it purifies
and quickly replaces the old diseased
tissue witb new clear healthy skin. No
common ointment can do the same good as
'amBuk
Einar Jochumsson. Hann Iézt
á Landakotsspítala vnorguninn 4. j
þ. m. Banameinið var lungna-j
bólga. Fwyrir stuttu siðan var j
hann staðinn upp úr legu á
Landakotsspítala, var nokkurn!
tíma á fótum, en lagðist þar aftur
fyrir stuttu. Hann var kominn j
yfir áttrætt-
“For fully three years,” writes Mr.
G. Romamtk of Edenbridge. “ my little
son suffered from chronic eczema which
doctors pronounced incurable. The
disease round his eyes was so bad that he
was unable to see.
“ He was in a shocking condition when
Rabbi Shalitt recommended Zam-Buk.
Treatment with this grand herbal remedy
saved my boy from this terrible scourge.
I can aever forget his marveUous
recovery.” This rare baim
2. þ. m. lézt á “íslandi”, á leið
Milli Grænlands og íslands var ti Kaupmannahafnar, ólafur
Soon Giresfoi/
A CLEAR SKIN