Lögberg - 26.02.1925, Side 1

Látiö taka af yður MYND
í nýju Joðyfirhöfninm
W. W. ROBSON
rGKUR GAÐ4B MYNDIll Aí) »1 PORTAGF. AVK.

PROVINC fT
THEATRE ^
ptmam rikn
“Gold Heels”
Naratu rlku:
L.ionel Barrymore i leiknun
“I Am The Man”
38. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 26. FEBRÚAR 1925
NÚMER
Canada.
Hínn 19. þ. m., léat að heimili
sínu í Toronto, Ont. iLady Sifton,
kona Sir Clifford Sifton’a fyrrum
domamál a rá ð gj a fa fylkisstjórn.
arinnar í Míanitoba og síðar ráð-
gjafa innanríkismálanna í stjórn
artíð Sir. Wilfrid Lauriers. Hún
var fædd að St. Catherines, þann
26. dag júnímánaðar, árið 1859,
en giftist eftirlifandi manni
sínum, árið 1884. Fimm sjmir
þeirra eru á lífi, en einn sen mistu
þau í stríðinu. Lady Siffcon, þótti
hin mesfca ágætiskonia og gaf sig
mikið við lfknarstarfsemi, al'la
sína æfi.
• • •
Nefnd sú, undir forystu Davids
Oampbell, lögm&nnis^ sem verið
hetfir í vetuT að rannsaka kola-
verslunina í Winnipeg, hefir nú
fengið sambandsstjórninni skýrslu
siína i hendur. x
Er fullyrt, að stjórnin fyrirskipi
herréttar rannsókn á hendur
Ool. Pousette, fyrir innkaup hans
til Tuxedo hermannaspítalans. Bú-
ist er við, að mörgum kolakaup-
mönnum verði stefnt fyrir (borg-
ara'legan rétt.
Harry Leader, isambandsþing-
maður fyrir Porfcage La Prairie
kjörd'æmið, flutti í fyrri viku þing-
ræðu, þar sem hann krafðist þess,
að stjómin skyldi leita Ihófanna
um gagnsikiftasamninga við
Bandarfkin. Hon. (Mofcherwell land
búnaðarráðgjafi, svaraði Mr.
Leader fyrir stjóraarinnar hönd.
Kvaðst hann ræðumanni sammála
um, að þjóðina hefði hent hið
mesta slys, er hún hafnaði gagn-
skiftasamningunum 1911. í því
falli að málið yrði tekið fyrir að
nýju, tjáðist ráðgjafinn sannfærð-
ur um að nauðsynlegt yrði, að
halda því utan við flokfkspólitík.
Taldi hyggilegt að láta fara fram
þjóðaratkvæði, referendum, í því
eamlbandi.
* * *
ISamkvænflt fregnum frá Ottawa
hinn 21. þ. m. hefir landlbúnaðar-
ráðuneytið 'breska fyrirskipað
innflutningslbann á canadiskum
kartöflum.
• • •
Douglas MacGiLlivray, banka-
stjóri f Hálifax, telur efnahags-
ástæður almennings í Strandfýlkj-
unum vera langtum Ibetri um þess
ar mundir, en undianfarin ár.
* * *
fbúatala í Toronto, var um síð-
astliðin áramót 780,809. 'Eru allar
undirborgir taldar þar 1
* * •
Maður að nafni Harry Tatarniuk
játaði á sig í fyrra vor, að hafa
kyrkt frænku sina húsetta á Mani-
toha Avenue hér í Iborginni, með
það fyrir augum, að ná í eittihvað
sjö eða átta dali, er hún hafði
geymida í skáp í foorðsfcofu húss
þess, er hún dvaldi í. Maðurinn
játaði á sig glæpinn, og var, að
loikinni rannsókn, dæmdur til að
hengjast hinn 25. þ. m. ólánsaum-
ingi þessi er ættaður frá Gálizíu.
Hafði hann Ibúið tíu ár með konu
af BÍnum þjóðlflloklki og eignast
nfleð lhenni| fjögur ibörn. Síðastlið-
inn laugardag kom það upp úr
kafinu, að þau voru ekki gift, og
voru þau því gefin saman i hjóna-
band í klefa þeim f fylkisfangels-
inu, þar sem hann ibeið dauða sins.
Var það gert f því augnamiði, að
konan gæti lógum samkvæmt, orð-
ið mæðrastyrks aðnjótandi. Rétt
um þær mundir, er á athöfninni
stóð, Ibarat símskeyti frá Ottawa
þess efnia, að dauðadómi Tatar.
niuks hefði verið breytt í æfilangt
fangelsi. Vtoru (honum og konu
hans tilkynt úrslitin kveldió eftir.
Stjórnin Ibygði náðunína á rann-
sókn aérfræðing®, er tfullyrti, að
Tataraiuk væri hi'laður á geði.
• * •
'Hon. J. G. Gardiner, samgöngu-
málaráðgjafi Dunning stjórnarinn-
ar í Saskatshewan og Albert Her-
manson, fylkis þingmaður fyrir
Canora kjördæmió, voru staddir í
borginni í fyrri vi'ku. Hélt félag
'frjálslyndra stjórnmálamanna,
þeim samsæti á Marlborough hó-
tolinu á föstudaginn var. Að
kvöldi hins sama dags, var fjöl-
ment mót stuÖningsmanna frjáls
lyndu stefnunnar, lialdið í Scott
Memorial samkomuhúsinu, þar sem
báðir þessir gestir fluttu ræður. At
Hon T. C. Norris, leiÖtoga frjáls-
lynda flokksins í Manitoba, Mrs.
Edith Rogers, M. L. A., og J. A.
Haglund, forseta stjómmálafélags
ungra Skandinava, þeirra, er
frjálslyndu stefnunni fylgja að
málum.
• • •
Síðastliðinn föstudag, veitti
eambandsþingið $i ,790,000 til
hinna ýmsn greina ,landbtifnal5ar’-
ins.
• • m
Nýlátinn er í Lundúnum, Sir
Thomas Fisher, framkvæmdar-
stjóri Canadian Pacific eimskipa-
félagsins.
Bandaríkin.
Charles R. Porbes, fyrrum for-
stjóri United States Veterans'
Bureau, hefir verið dæmdur í
tveggja ára fangelsi og tíu þús-
und dala fésekt, fyrir svik t sam-
bandi við vörubirgöir til her-
manna spítalanna t Bandarikjun-
um.
• • •
Senatið hefir með 71 atkvæði
gegn 6 samþykt útnefningu fyrr-
um dómsmálaráðgjafa, Harlan F.
Stone, til dómara í hæstarétti.
• • •
S.enator Wjlliam E. Borah frá
Idaho, flytur frumvarp ,í efri mál-
stofunni, er fer fram á að skila
Þjóðverjum aftur eigum þeim, er
af þeim voru teknar í Bandaríkj-
unum, meöan á stríðinu stóð.
• • •
Col. Williatn Simmons, sá er
stofnaði Ku Klux Klan félagfs-
skapinn t Bandaríkjunum, lenti í
bifreiðarslysi síðastliðinn laugar-
dag, og liggur þungt haldinr, á
sjúkrahúsi i Gainsville í Georgia
ríkinu.
* * *
Frank A. Goodwin, bifreiöa-
skrásetjari ríkisstjómarinnar í
Massachusetts, fullyrðir að hin fcíðu
bifreiðarslys þar í ríkinu, séu bein-
ilínis vínbannslögunum að> kenna.
Fyr meir hafi mönnum verifi full-
kunnugt um hvað þeir drukku, og
hafi þess vegna ætlað sér af. En
nú sulli menn í sig “hombrew”, er
þeir hafi enga núnstu hugmynd
um, hverjar afleiðingar kunni að
hafa.
• * *
Þjóðþingið í Washington, hef-
ir ákveöið að hækka þingfararkaup
úr $7,500 upp í $10,000 á ári. Gild-
ir þetta jafnt um þingmenn beggja
deilda.
• • •
Nýlátinn er á Roosevelt sjúkra-
húsinu í New York, James Lane,
Allen rithöfundur, hálf áttræður
að aldri. Kunnastur er hann af
bókum sinum “The Kentucky Car-
dinal” og “The Choir Invisible.”
• • •
Cornelius Vanderbilt yngri, for-
stjóri Vanderbilt blaðaútgáfufé-
lagsins, liggttv i Utngnabólgu, all
þungt haldinn, í New Orleans.
• • •
Fregnir frá Lewisburg i West
Virginiaríkinu, segja að brunnið
hafi til kaldra kola þann 23. þ. m.,
Green Briar hermannaskólinn.
Nemendur allir sluppu út óskadd-
afiir.
• • •
Fj ármálaráðuneýti (3 í Washing-
ton, hefir lýst yfir því, að Banda-
rikjastjórn láni Frökkum ekki
grænan túskilding, fyr en þeir hafi
borgað upp í topp núverandi skuld'
ir sinar.
* • •
Tillaga til þingsályktunar, er
nýlega var horin fram í North Car-
olina rikisþinginu og þafi haffii að
markmiði, að útiloka frá skólum
ríkisins kenslu í breytiþróunar-
kenningu Darwins og öðrum sams-
konar visindákerfum. he;fir verifi
feld með miklu afli atkvæða.
Smásöluverð matvæla í Banda-
ríkjttnum, hækkaði i verði um 2
af hundiraði. siðastliðinn janúar-
mánuð.
leiðsögn verkamannaflokksins inn-
an skamms. Er því óspart hamp-
aö af ýmsum flokksmönnum hans,
að ófarir stjórnarinnar í síðustu
'kosningum, séu i raun og veru
honum að kenna. I þvi falli að
Mr. Mac Ðonald rými sæti, þykja
líjdegastir til tignarinnar, J'. H.
Tihomas,, fyrrum nýilenduráðg'jafí
og Mr. Whatley, sá er gegndi
heilbrigðismála ráðgjafa embætti
verkamannastjórninni.
• • •
George Bretakonungur hefir
legið í influensu úíðastl. viku, en
kvaö nú vera á gófium bata-
vegi. Hafa líflæknar hans ráð-
lagt honum að fara til Sufiur-
Frakklands og dvelja þar um hrifi
sér til heilsubótar.
• • •
Risto Riti, forstjóri þjóðbankans
finska, er staddur á Englandi um
þessar mundir í þeim tilgangi að
stuðla að bættum peninga við-
skiftum milli þessara tveg^ja
þjóða. Telur hann fjárhag
Finna hafa batnað svo mjög í
seinni tíð, afi allur gjaldmiðit
verði innan skamms trygöur með
gulli.
* * •
Sir Samuel Hoare, loftflota-
ráðgjajfi Baldwin-stjórnarinnar,
hefir fariÖ fram á, að þingið veiti
hálfa tuttugustu og fjórðu miljón
sterlingspunda til loftflotans fyrir
fjárhagstímabilið 1925-1926. Talið
er víst að fjárveitingin hljóti sam-
þýkki þingsins, án verulegra mót-
mæla.
• • •
Árið 1924, voru bygfi á Bret-
landi 494 verzlunarskip, til sam-
ans 1,439,885 smálestir.
Þjóðeignabrautirnar.
Þótt hreinar tekjur þjóðeigna-
'braufcanna — Can. iNational Rail-
ways, hafi orðið árið 1924, $3,-
186,000 minni en árið 1923, þá
mun samt rrfega með Isanni segja,
að hagur þeirra hafi Ibatnað sem
fivarar ellefu miljónum dala.
anna og vonum ekkjunnar yfir-
sterkari og hnífa börnin út í hið
lokkandi gleðilíf, svo mófiirin fær
enga viðstöðu veitt, og þar gleyma
þau öllu nema því, að láta berast
áfram meö straumfalli ástríðanna
og lokkandi loforfium lævísra ásta-
orða.
Eftir að svona er komið, fer
Fullnaðarskýralur foreeta (braut- skugginn að færast yfir heimili og
e xneira 1
Um þusund manns létust úr in-
flúensu víðsvegar á Englandi, i
janúarmánuði sifiastliðnum.
Þann 19. þ. m., lézt í Lundún-
um, Sir James Ramsay, nafn-
kunnur jfyrir rannsóknir sínar tá
sögu Bretlands hins mikla. Hann
var faöir hertogainnunnar af Athol,
er nú á sæti i brezka þinginu.
« # •
Mrs. Henry Sigdwick, systir
Balfour lávarðar, hefir í nýkom-
inni skýrslu til Psychical Research
félagsins í Lundúnum, gefið til
kynna, að hún hafi uppgötvað
sjötta skilningarvit mannsins, —•
heilabylgjur. er því komi til leiðar,
að fólk geti sent og meðtekiö hug-
skeyti. Með frúnni höfðu ver-
ið afi veriú i tilraunum þessum, lá-
varðttrinn brófiir hennar og pró-
fessor Gilbert Murray.
anna, Sir Henrys Thornton, fyrir
síðalstliðið ár, ihafa nú verið gerð-
ar (heyrinkunnar. Bera þær með
sér ,að ágiskun forsetan® um að
hagnaðurinn af vöruflutningun-
um mundi verða í iþetta skifti
nokkru minni, hafði verið á rök-
um ibygð. Var þvi ekki um annað
að tala ,en rejma að draga úr
starfrækislukostnaðinum, að sama
fikapi, eða vel það. Valdi foraeti
og þá leíðina. Við Ibyrjun síðasita
ára, gerðu menn sér góða von um
að hreinu tekjurnar mundu nema
þrjátíu miljónum, ti:l móitlsi við
tmbtugu miljónir árið þar á und-
an, en slQct brást.
Forsetanum var Ijóst, að ekki
mátti við ®vo búið standa. Tók
hann sér þvi fyrir hendur, að
laékka starfrækislukolstnaðinn úr
$232,700,000 niður t $218,300,000.
Nam aparaaðurinn við það, $14,
360,000.
Það sem af er þessu ári, hafa
flutningar með þjóðéignabrautun-
um aukist til muna og verði á-
framlhaldið það (sama, má gera ráð
fyrir að vifi næstkomandi ára-
mót, verði hjárhagur þeirra kom-
inn í enn betra horf. Þótt ekki
verði sagt annað, en að Sir Henry.
Thornton hafi sýnt mikla fyrir-
hyggju og ráðdeild, afi því er við-
kemur starfrækslu téðs járnbraut-
arkerfis. þó er þó engan veginn
þar mefi sagt, að ekki megi spara
framtíðinni
Þegar núverandi sambands-
stjórn kom til valda, hét hún því
að gera alt, , sem í valdi hennar
stæði, til að koma brautarkerfi
þessn á heilbrigðan starfrækslu-
grundvöll, þanmg að það hætti afi
verða byrði á almenningi. Reynsla
hinna síðustu þriggja ára, hefir ó-
tvírætt leitt í ljós, afi stjóminni
var full alvara tneð að láta braut-
irnar bera sig. Og þó þær geri
það ekki beinlínis enn, þá má
ganga út frá því sem gefnu, afi
innan tiltölulega fárra ára, verði
þær orðnar ein hin tryggasta tekju-
lind þjófiarinnar.
Bretland.
frá
Samkvæmt símfregnum
Lundúnum, hinn 18. þ. m., eru
_ miklar líkur til að Ramsay Mac
öðruni sem til máls tóku, má nefna Donald, verði knúfiur til að láta af
Hvaðanœfa.
Síðastliöinn þriðjudag lézt
Stokkhólmi, fyrrum stjórnarfor-
maður Svía, jafnafiarmanna leiö-
toginn nafnfrægi, Hljálmar Brant-
ing, einn af merkustu stjórnmála-
mönnum Norðurálfunnar, 64 ára
að aldri.
• • •
Kosningar til þjóðþingsins í Ju-
go-Slavíu, fóru fram hinn 8. þ. m.
Lauk þeim þannig, að stjórn sú er
Nikola Pachitch veitir forystu,
hlaut 162 þingsæti af 315. Situr
hún þvi áfram við völd, þótt þing-
fylgi hennar sé ekki meira, en
raun varfi á.
Fjallaríkið Nepal, sem liggur í
norðurhluta Indlandis, hefir num-
ið þrælahald úr lögum. 1 ríkinu
voru 15,719 þrælaeigendur og
51,419 þrælar.
Hið nýja kosningalaga frum
varp Mussolini stjómarinnar á
ítalíu, hefir hlotiö samþykki öld-
ungadeildarinnar, með 214 at
kvæfium gegn 58. Hlaut frum-
varpið langt um meira fylgi
jæirri þindgeild, en stjórnin nokkru
sinni hafði búist við.
Blafiið Giornale, sem gefið er
út í Genoa á ítalíu, tilkynnir að
innan skams verði komið á reglu-
bundnum flugferðum níilli borg-
ar þeirrar og Barcelona á Spáni.
hröðustu eimlestir fara á milli
borga þessara á þrjátíu og sex
klukkustundum. En í loftförum
er áætlað. aö ferðin standi að eins
yfir í fimm tíma.
“Danslíf’
Eins og auglýst var, var þessi
nýi leikur eftir Jódísi Sigurðsson,
leikinn í fyrs|a sinni á Good-
Templarahúsinu á mánudagskveld-
iö var og var bærilega vel sóttur.
Leikrit þetta er allmikið verk —
i fimm þáttum, og er tekið úr dag-
lega lífinu. Áðal persónan er
ekkja, Mrs. Berg, sem á tvö börn á
skólaaldri. Hún er í sæmilegum
efnum. Á húsið, sem hún býr í
og eitthvafi af lausafé. Börnin eru
bæfii efnileg, pilturinn er við lækn-
askólanám, en stúlkan kennir mús-
ík, þegar leikurinn byrjar, og eru
bæði einlæg og áhugasöm um verk
sín og eftirlát móður sinni.
Svo kemur skugginn, sem legst
yfir heimili hennar. Hún tekur
danskennara í hús sitt til þess að
kenna börnum slínum að dansa, svo
þau geti tekiö þátt '\ þeirri gleði vifi
viss tækifæri og á hóflegan hátt,
en stendur föst í þeirri sannfær-
ingu, að þau, þrátt fyrir þá kunn-
áttu, niuni aldrei missa sjónar á
skylduverkum lifsins, eða láta þá
skemtun ná svo miklu valdi yfir
sér. að þau gæti ekki hófs.
En sú von bregst henni. Vald
sollsins, sem datislífið hefir í för
mefi sér, verður áformiuu barn
líf ekkjunnar. Sonur hennar gift-
ist konu, sem hugsar mest um bjór-
drykkju og danslif og sjálfur hætt-
ir hann vifi námið og gjörist ó-
reglumaður.
Dóttir hennar strýkur með
manni, sem hún hittir, og giftist
honum, en hann fer frá henni *g
skilur hana eftir ólétta og alls-
lausa. Eigur ekkjunnar ganga svo
til þurðar, að hún missir heimilið
sitt og hefst við í herbergi, sem
stormurinn næfiir í gegn um. Þeg-
ar henni era bofiin betri húsakynni
af vinkonu hennar, vill hún ekki
þiggja þau, því hún segist vera
nær börnunum sínum í næðingum
og kulda ltfsins, en hlýindum og
allsnægttun.
Að siðustu sér sonurinn að sér
og jafnvel konan hans og þau fara
að halla sér aö hinum heilbrigðari
stefnum lífsins, og gleður það
gömlu konuna ósegjanlega. En
samt svellur henni sorg t hjarta út
af því, að vita ekkert um dóttur
sina, sem hún óttast að eigi við ó-
gæfu og erfifileika afi stríða.
Svo koma endalok leiksins.
Gamla konan er nýkomin heim til
sín utan úr moldbyl og ofsaroki.
Eftir að hún er búin að tala við
kunningjakonu sína, sem bauð
henni vist í hlýju húsi s'ínu, og afi
kunningjakonan var farin, gengur
hún að hljóðfærinu, sem Rann-
veig átti, og sem stófi í herberg-
inu, talar til þess og spyr, hvort
töfratónar þess geti ekki sagt sér,
hvar hin elskaða dóttir sé niður
komin, og snertir nóturnar með
köldum og stirfium fingrum, og
svarar sér svo sjálf og segir: “Nei,
þú getur ekkert sagt, þú ert bara
daufiur hlutur”; svo sest hún á
stól við hljóðfærið, grúfir sig ofan
að því og bifiur heitt og innilega.
Að bæninni lokinni heyrist sálmur
sunginn í fjarska, og þegar síðustu
orðin deyja á vörum þess, sem
syngur, kemur Rannveig (dóttirin)
inn úr bylnum og storminum.
Verður þar fagnaðarfundur, sem
nærri má geta, og rétt á eftir kem-
ur Skarphéðinn f'sonurinn/l til þess
að vitja um mófiur sína. Inni í
herberginu er þögn og þakklát
hjörtu; úti hamast bylurinn og
stormurinn. Ekkjan lyftir höffii
og segir: “Mér þykir vænt um
storminn og þakka guði fyrir
hann, þvi hann er meðal li höndum
hans til þess að beina börnum
mannanna á veg réttlætisins.”
Ekki trúum vér öfiru, en að leik-
ur þessi hafi komið mönnum til
þess að hugsa og hugsa alvarlega,
því myndin, sem brugðið er upp í
honum af nútíðarlífinu, er bæði
sönn og alvarleg.
Mefiferð efnisins ^rá hendi höf
undarins, virfiist vera góð og víða
vel komist að orði, og enginn klaufi
þarf afi ætla sér slíkt veric. En
meðferð leikendanna var þvá mið-
ur ekki eins góð. Höfundurinn
sjálfur leikur aðal persónuna, Mrs.
Berg, og gjörir það víða vel; mál
rómurinn skýr og, framkoma henn-
ar yfirleitt gófi á leisviðinu. En
það sama er ekki hægt afi segja um
flesta af hinum leikendunum. Und-
irbúningur leiksins mjög ófull-
kominn. Fólkið las viðfangsefni
sín í stafiinn fyrir að tala saman,
eins og óþvingaðar samræður eru
og þurfa að vera, til þess að þær
geti notið sín. Kunnáttu þess var
svo ábótavant, að til "súfflersins”
heyrðist fram afi dyrum í húsinu,
og framburfii íslenzkunnar mjög á-
bótavant hjá mörgum.
Þetta er ekki sagt til ess að fella
neinn dóm yfir leikendunum, því
það væri naumast sanngjamt. En
á þetta er bent til þess afi menn at-
hugi þessa vankanta, því hjá þeim
er hægt að komast. Fólki er eng-
in vorkunn á að læra rullur sínar
svo, að það sé ekki alt af að reka
í vörfiumar, og framburðinn á
málinu má laga mefi því, að þeir,
sem betur vita, segi til, þá getur
þetta farið vel og þá getur líka það
sem farifi er með, notið sín.
Úrherbúðum sambands-
þingsins.
Þótt MacKenzie King stjórnin
sé frá flokkslegu sjónarmiði, ekki
liðsterk í þinginu, þá stendur hún
samt ibetur að vígi yfirleitt, en
nokkru sinni fyr. Aukakosningar
allar, sem ihún hefir unnið, frá því
er síðasta þingi sleit, hafa styrkt
Ihana til muna utan þings sem inn-
an. Liggur þó styrkur ihennar
ekki hvað síst í því, að
bændaflokksþingmennirair sýna
henni stöðugt meiri og meiri aam.
öð.
Þetta ljóð, er hér birtist, er um Björn Erlendsson. bónda t
Víðir, er lézt þ. 29. Desembcr síðastl. Höfundurinn er greindur.
roskinn hagyrðittgur í Framnesbygð. Jarfiarförin fór frant 2.
Janúar og var fjölmenn. Rétti höfundurinn séra Jóhanni þar
miða meö þessu ljóði á. Las prestur það upp í ræðulok.
“Gekk sá er “óafiist ekki”*)
einvígið strangt að heyja.
Genginn er góður drengur,
geðhreinn frá oss héöan.
Garðinn sinn frægan gerði,
gætti hans vel og bætti.
Skarð fyrir skildi’ er orðið,
skaðinn er ber t stafiinn.
‘ M. S.
*) Orðatiltækið “óafiist ekki”, er tekið úr Eglu. Er þvi
gömul og góð lýsing á þeim er ekki æðrast né hikar við að leggja
út í strangan bardaga. Er og sannmæli um Björn Erlendsson.
því hann bar langvinnan og kvalafttllan sjúkdóm ('innvortis
krabbamein) með hinni tnestu karlmensku.
Fréttaritari Lögbcrgs.
Hagkvæm og uppbyggUeg Iöggjöf.
Nýmæli þau, er ihásætisræðan
hafði inni að haida að þessu sinni,
eru bæði hagkvæm og upþbyggi-
leg. Hníga öll1 megin ákvæði að þvi
að lækka Hfsframfærslu kostnað-
inn og ibæta viðskiftasamböndin
jafnt utanlands sem innan. Ekki
voru neinar beinar ráðstafanir
gerðar til þes®, að lækka frekar
veradartollana að þessu sinni, iþó
engan veginn sé Ioku fyrir skotið,
að ®vo geti orðið, áður en þingi
alítur. Á hitt er lögð meiri áherala
að lækka flutningsgjóld á landi og
sjó, eins og frekast má verða.
Með tiliti til þess, að auka fram-
leiðs'lu ilandibúnaðarin®, leggur
stjórain kapp á að fá inn í landið
æfða menn á því sViði.
lEitt allra '. merkasta nýmælið
sem hásætisræðan flytur, er það,
að knýja fram lækkun flutnings
gjalda með vöruflutningaskipum,
er sigla á milli Canada og Bret-
lands. Hefir það beinlínis sannast
að skipaeigena hringur sá, er
North Atlantic Steamship Con-
ference nefnist hefir í liðinni
tíð, ráðið lofum og lögum, að þvi
er fiutningsgjöldin áhrærði, svo
að um háskalega einokun var að
ræða.
Til þess að ráða bót á þessn,
hefir stjórain ákveðið að veita
styrk nokkurn tíu skipum William
Petereon eimskipafélagsins breska
ásamt tiuttugu skipum Canada-
stjórnar, gegn því að flutnings-
gjöldin skuli færð niður sam
kvæmt kröfum stjórnarinnar. Er
gengið út frá því sem gefnu, að
hinar nýlendurnar fagni mjög ráð-
stöfun þessari, sem einnig hlýtur
að ganga þeim í hag.
Eimskipafélögin óð og uppvæg. •
Eins og þegar er kunnugt, skip-
aði stjórain á síðastliðnu sumri,
W. T. R. Preston, til jþess að rann.
saka ástæðuraar, er leiddu til
hinna glífurlega háu flutnings-
gjalda á nautgripum, miHi Canada
og Englands. Að lokinni rannsókn
fékk Mr. Preston stjórainni í
hendur ®fcýrstu sína, er ótvírætt
leiddi í Ijós, að iNorth Atlantic
Steamslhip Conference, gekst fyrir
einokun í þeim tilgangi, að halda
gjöldumum sem allra hæstum.
Ýms Montreal iblöð, þau er næst
standa eigendum eimskipafélag.
anna, útihúða stjórainni fyrir til-
tektir hennar í máli þessu, en þrátt
fyrir iþað eitur stjórain við sinn
keip og slakar ekki til um Ihárs-
breidd. Enda er hér um eitt hið
mesta nauðsynjan'iál almennings
að ræða.
Leiðtogamir þrír taka til máls.
Mesta eftirtekt i þinginu síðast-
liðna viku, vöktu ræður leiðtog.
anna þriggja. Allar voru ræðurn-
ar skipulega fliuttar. Þó mun það
ekki hafa orkað tvímælis, að ræða
forsætisráðgjafans væri áhrifa-
mest. Mr. Meighen var tæpaist eins
spretfcharður og hann á vanda til
og tiltölulega mildari í dómum.
Auðvitað barði hann það blákalt
fram, að vellíðan fólfcs hér í landi
væri eingöngu undir verndartoll-
unum komin, — gilti þetta ekki
hvað sízt um bændur.
einfeldni, að tolUækkunaratefna
núverandi stjóraar, hlyti að setja
landið á höfuðið. Gripu margir
þingmenn bænda og frjálslynda
flokksins fram í fyrir ræðumanni
og kröfðust skýringa, sem honum
augsjáanlega gekk ekki greitt að
veita..
Hagkvæm stjómarfarsstefna.
1 lok ræðu sinnar, eftir að hafa
lýst gerla einokunarhring North
Atlantic Steamship Conference
komst forsætisráðgjafi iþannig að
orði: ‘"Stefnuskrá vor hefir miðað
og miðar að því einu, að auka auð.
legð þjóðarinnar. Os® dýlst ekkl,
að ráðstafanir síðasta þings, að
því er lækkun verndartollanna við-
kom, hafa orðið meira en réttlæt-
anlegar, og vér erum þeirra skoð.
unar, að núverandi ilöggjafar ný-
mæli, nái þau á annað borð sam-
þykki þings, muni hefja landbön.
aðinn í hærra veldi, sem og fiski-
veiðar, timburtekju og verksmiðju-
iðnað. Vér tröum’ þvi, að tillögur
vorar veiti nýju blóði í iðnaðar-
iíf þjóðarinnar, til blessunar
hverju mannsbarni, frá strönd til
strandar.”
Stjórnin stendur betur að vígi.
Það er á allra vitorði, að úrslit.
oukakosningarinnar i West Hast-
ings, ásamt mörgu fleiru, hefir
styrkt þingfylgi stjóraarinnar til
nruna.
Þegar síðasta þing kom saman,
komu fram næsta háværar raddir
frá andlstæðinga <bekkjunum um
það, að stjórnin hefði tapað
trausti þjóðarinnar og væri þaraf-
leiðandi skyldug til að rjúfa þing
0g efna til nýrra kosninga. Það
sem af er yfirstandandi þingi hef-
ir ekkert slíkt heróp Iheyrst. Enda
virðist það næsta alment álit, að
eins og sakir standa, mundu 1.
haldsmenn síst allra hagnast &
kosningum. Bændaflókkurinn hef-
ir verið vingjaralegri 1 garð
stjóraarinnar ,en á undanförnum
þingum og virðist sem minst mök
vilja hafa við M|r. Mieighen og
fylgifiska hans. —
Að því er tollmálin áhrærir, eru
bændaflokks þingmennirnir mikið
til sammáila stjórninni, þótt leið-
togi þeirra, Mr. Forke, að vísu
hafi lýst yfii* þvi, að hann myndi
að líkindum gera einhverja til-
raun á þes’su þingi, til að fá
verndartollana lækkaða enn meira.
Umræðum um stjórnarboðskap.
inn Iofeið.
Umræðurnar um stjóraarboð-
skapinn, urðu með skemra móti að
þessu sinni. Stjórnarflokknum og
eins þingmönnum bændáflokksins,
var það áhugamál, að eyða ekki
dýrmætum tíma þingsins að 6-
þðrfu og þessvegna gerðu þeir alt,
sem hugsanlegt var, til þesis að um_
ræðurnar tæki sem fyrst enda'.
Aftur á móti sendu íhaldsmenn
hvern ræðugarpinn á fætur öðr.
um, fram á vígvöllinn, til að svala
sér á stjóminni og draga umræð-
urnar á langinn. Um sýnilegan á-
rangur af atlögum þeirra var þö
efcki að ræða, (því fylkingar stjótn )
arinnar héldu velli eftir sem áður,
eins 0g ekkert hefði í skorist.
Luther-stjórnin á Þýzka-
landi.
Blaðamaðurinn nafnfrægi, Maxi-
milian Harden, hefir nýlega farið
eftirfylgjandi orðum um Lutiher.
stjórnarinnar á Þýskalandi:
"Hvort sem stjórn þeási fer frá
völdum i dag eða á morgun, þá
hefir hún samt sem áður skapað
ný tímamót í sögu þjóðarinnar. Er
ástæðan til þess ®ú, að málsvar-
ar keisara-ainna, sem nú eiga í
fyrsta skifti sæti í stjórninni frá
því að Þýkaland skifti um stjórn-
arfar, hafa blátt áfram svarið lýð-
veldisfyrirkomulaginu hollustu
Þeir hafa viðurkent stjórnar
skrána frá 11. ágúist 1919, sem
Ihiria einu réttu. Þeir hafa viður.
kent, að brot gegn ®tjórnarskránnl,
skuli skoða'st landráð. ÞeÍT hafa
játast undir þingræðisfyrirkomu-
lagið. Þeir ihafa viðurkent, að
stefna stjórnarinnar í utanríkis-
málunum, skuli fyrst og isíðast
vera sú, að sifcuðla að al'þjóðafriði.
Þeir hafa heitið því skilyrðislaust
að fylgja fram Dawes uppástung-
unum í skaðalbótamálinu.
'“Nöfn þeirra manna, er í ráðu-
Var ekki j neytinu eiga sæti, skifta minstu
laust við að ýmsum bændaflokks. máli. Stefnuskráin er aðalatriðið.
þingmönnum frá Sléttufylkjunum j Og þetta er í fyrsta skiftið frá
stykki ‘bros við slíka staðhæfingu., dógum stjórnarbyltingarinnar, að
Sá, er enna mest sló um sig af fyrverandi erki.óvinir lýðstjórnar
hájlfu íhaldsmanna, var Dr. R. J. j fyrirkomulagsins, hafi játast und-
Manion, þingmaður frá Fort Will- ir merki þess og svarið að veita
iam. Virtist hann trúa í barnslegri því vernd.”