Lögberg - 13.08.1925, Qupperneq 5

LÖGBEEG FIMTUDAGINN,
13. ÁGÚST, 1920.
Bta. S
Hvað hveitisamlagið getur gert
TÍL HVEITIBÆNDA I VESTUR-CANADA!
Hveitisamlagið er stofnað og heldur áfram að vera til. Á einu
stuttu og örðugu ári, hefir það sannað yfirburði sína yfir hinar eldri
markaðs aðferðir, sem bændur neyddust til að fylgja, og jafnvel þeir,
sem óvinveittastir voru samlaginu, viðurkenna nú, að því verði ekk'i
komið fyrir kattarnef.
í^ótt samlagið hafi aðeins haft umráð yfir 45 prct, af uppskerunni
þá hafa meðlimir þess samt sem áður fengið hærra verð fyrir korn sitt,
en “efasemda Tómasarnir”, er láta aðra verða aðnjótandi hagnaðarins
af sölunni, í stað þess að selja sjálfir fyrir milligöngu samlagsins.
Með umráð yfir 75 af hundraði uppskérunnar, gæti samlagið hag-
að kaupum og sölu í samræmi við framleiðslu og eftirspurn, sem trygg-
ir réttlát viðskifti, jafnt á hlið framleiðanda sem neytanda, með spekú-
lantinn útilokaðann.
Spekúlantinn getur ekki starfað án þess að hafa korn tjl að verzla
með, Því meira korn sem hann fær, þess meiri verður umsetning
hans af pappírshveiti. Og pappírshveitið vinnur á móti framleiðanda .
hins raunverulega hveitis. 75 prct, umráð yfir hveitiuppskerunni, ger-
ir að engu áhrif pappírshveitisins á markaðinn. %
Ef núverandi samningshafar vilja fá meiri hagnað af samlaginu,
þá verða þeir að fá fleiri bændur til að ganga í það. Það er miklu
auðveldara að fá tvo nýja meðlimi núna, en einn áður en samlagið var
stofnað. Þeir sem fá nýja meðlimi, hjálpa nágrönnum sínum að fá betri
markaðsskilyrði fyrir hveiti sitt á rétt^n hátt með samstarfsaðferðinni.
4Nt«. '■ ‘r rjjr ' '. >• •> —vr • ga»
Erlendum viðskiftavinum fellur samlagið vel. Með ný sambönd
við hvert einasfa land í heimi, er þarf að flytja inn - hveiti, getur sam-
lagið haldið áfram að selja beint til hvers kaupanda í- hlutaðeigandi
löndum. Því meira af uppskerunni, sem samlagið hefir umráð yfir,
þéss auðveldara reynist því að halda hveiti frá spekúlanta markaði og
gefa framleiðandanum fullkomið sannvirði fyrir korn sitt.
Samkvæmt gamla fyrirkomulaginu, varð hveitiframleiðandinn að
byggja kornhlöðurner. bæði heima fyrir og þar sem kornið var sent til
markaðar. ásamt margra miljón dala virði af korn áhöldum, og í raun
og veru gaf þeim það alt, ásamt stórum ágóða þar að auki. Þær korn-
hlöður sem hveitisamlagið hefir látið gera, eiga meðlimir samlagsins
sjálfir. Allur arður af sölu hveitisins gengur beint til framleiðandans.
Meira hveiti, meiri umráð. Fleiri meðlima er þörf. Fáið 75 prct. í ár, meií 100
' ' / prct. augnamiði fyrir árið 1927.
♦ r THE CANADIAN WHEAT POOL.
hentug væru til leitar En nokkru1 frétti þar frekar um afdrif “Alb- j langferðina miklu. Dag nokkurn
seinna lagði þó smákuggur einn1 any,” “Discovery” og skipshafn-; var hann á ferli meðfram strönd-
“Whalebone” að nafni upp í leið-! anna. Lýsing hins aldna manns ogi inni. Gekk hann þá fram á^annan
angur frá Fort Churchill og hélt[félaga hans, var á þessa leið.
vestur með ströndinni til þess að! “Hin ógæfusömu skip komu til
freista hvers hann yrði vísari. Marmaraeyjar síðla hausts, árið
Forstjóri fararinnar hitti fyrir
sér Eskimóa, búna að Norðurálfu-
sið. En auðvitað sannaði það ekki
mikið, því v.el gat verið að þeir
hefðu fengið klæðnað sinn í skift-
um fyrir vörur. Upplýsingar um
örlög rannsóknarskipanna og
ekipshafnanna, voru ófáanlegar
með öllu.
Ýmsir voru þeirrar skoðunar,
að skipin hefðu siglt út úr íshafinu
gegnum Behringssundið og mundu
í raun og veru hafa uppgötvað
hina margþráðu norðvestur sigl-
ingaleið og að líklegt mætti telja,
>að þau kæmu síðar fram í Kyrra-
hafinu. Allar voru tilgátur þessar
út í hðtt. Landkönnuðir þessir
höfðu látið lífið, lengst norður á
afskektum stað, en afdrif þeirra
urðu eigi heyrinkunn fyr en f jðru-
tlu og átta árum seinna.
Marmaraeyjan heimsótt.
Síðasta fjórðung átjándu aldar.
innar, rak Hudsons Bay félagið
hvalaveiðar í norðurhöfum og
hafði bækistöð sínp að sumarlag-
inu á Marmaraey. Pag nokkurn
um sumarið 1767, lenti bátur við
austurströnd eyjarinnar. Gengu
hásetar á land og lituðust um.
Hittu þeir þar fyrir sér minjar,
er mjög dróu að sér athygli þeirra.
Innan um sand og malarhrúgur
funúu þeir enska byssulása, tunn-
ur, akkeri, víra, steðja og ýmsa
aðra fornfálega muni, Það er
nokkurnveginn sýnt, að Eskrmóar
hafa átt erfitt með að hagnýta
sér slík tæki, eða þá að þau hafa
verið helsti þung til burtflutnings.
Skamt þar frá gat að líta leyfar
af timburhúsi, er Eskimóar höfðu
augljóslega rifið að miklu leyti
niður, til að fæca sér timbrið og
járnið í nyt. Um fjöru grilti í tvo
Árið 1719 lét Hudsonsflóa fé-
lagið gera tvö skip í Lundúnum,
er ætluð voru sérstaklega til rann-
sókna fyrir norðan mynni Churc-
hill árinnar. Fyrra skipið var
freigátan “Albany,” er kafteinn
Barlow hafði umráð yfir, en hið
síðara “Discovery” og hafði kaf-
teinn Vaughan istjórn þ'ess á fiendi.
Yfirumsjónarmaður leiðangursins, vistum, var því þessvegna lítil at-
var kafteinn James Knight.
Sáust aldrei framar á floti,
Skip þessi sigldu frá Lundúnum
í júní mánuði 1719, og uppfrá því
segir ekki frekara af ferðum
þeirra. Bæði voru skipin mönnuð
hið besta og hlaðinv vopnum og
hygli veitt, þótt eigi kæmu þau
heim aftur tií Englandis við lok
hins fyrstla árs. En er ekkert
spurðist til þeirra næstu tvö árin
þar á eftir fór framkvæmdarstjórn
félagsins a$ gruna, að ekki myndi
alt með feldu. Skip voru engin við Marmaraey. Einn
1719. Isalög allþykk umluktu eyna,
og er skipin höfðu rutt sér braut
til hafnar, voru þau bæði stór-
skemd, einkum þó “Albany.” Þó
komust skipverjar allir heilu og
höldnu á land og tóku þegar til
'núsajjprðar Jafnskjótt og ísa
leysti vorið eftir, leituðu Eskimó-
ar á fund þeirra og urðu þess þá
skjótt varir, að mjög höfðu þeir
týnt tölunni, og að þeir* sem eftir
lifðu voru næsta veiklulegir útlits.
Skipverjar voru sístarfandi, að því
er Eskimóum þessum sagðist frá,
en ekki gátu þeir gert grein fyrir
því í hverju helst að vinna þeirra
var falin. En líkur etu til, að þeir
hafi varið mestum tíma til að gera
við bátana og skipin. Bendir til
þess margt að svo hafi, verið, en
það þó eigi hvað síst, að skamt frá
píslarvottinn sofandi svefninum
væra, sem enginn vaknar af.
Hörmungar dvalarinnar á Mar-
maraey. voru gleymdar fyrir fult
og alt. örskamt frá líkinu gat að
líta síðasta eftirlifandi pjslarvott-
inn. í raun ogvveru var'hann orð-
inn lítið annað eri beinagrindin, en
þó var hann að reyna af veikum
hnætti, að taka félaga sínum gröf. I
Hann var tæpast hálfnaður með i
verkið. Alt í einu féllust honum
hendur og hann steyptist örendur
ofan í gröfina, er félaga hans var
ætluð. Skipverjarnir af “Albany”
og “Discovery,” höfðu þá loks
eftir langvarandi mannraunir og
barning, allir náð landi, handan
móðunnar miklu.
Enga tilraun gej;ðu Eskimóar til
að jarða þessa tvo síðustu píslar-
votta. En öldungurinn hörunds-
dökki fylgdi hvalveiðamönnunum
til staðarins, þar sem þeir höfðu
Úr bréfi frá Seatfle, Wash.
3. ágúst 1925.
------Við héldum þann f jölmenr.-
húsi þeirra fanst fjörutíu og átta látið lífið. Láu þar beinagrindur
árum síðar, allmikið af hefluðum(°8 sitthvað af áhöldum.
eikarborðum og plönkum, sem Eftir því nær hálfrar aldar
auðséð var að æfðir trésmiðir ! þöKn, neyddist Marmaraey til þess
höfðu fjallað um.” að lokum að opinbera heimi öll-
um^afdrif rárinsóknarleiðangurs-
Víð lok annars vetrar, voru að-; ;ns frá 1719._
eins futtugu hásetar eftir á lífi af _________;_____
fimtíu. Þann vetur höfðu Eskimó- j
ar, er gagnvart höfninni áttu j
þeima, látið hinum “hvítu gestum”
í té alt sem þeir frekast máttu ári |
vera af hvalspiki, selakjöti og ^ íslendingadag j gær> sem
ýmsu fleiru, þótt ekki hryHa j no#kurn tíma hefjr verið haldinn
r.ándar nærri til. Um vorið fluttu L Seatt!e_ Landarnir eru bæði orðn.
Eskimóar þessir burt, en komu ir margir hér nú j borginni> og sv0
aftur til Marmaraeyjar 1721 og yar fjöldi fsl frá Blaine> Belling_
hittu þeir þa aðeins funm hmna j ^ Everett) Tác<JmN og Van_
hvítu manna a hfi. Voru þei/^lhr couyer R c 1Dd nokkuð á
mjög aðfram komnir Letu Eskimo- j fimta hundra8 fsl
. saman komnir i
ar þá fá nokkuð af fæðu, sem þeir þag ^ v&r mót þetta hið
ekki þo u og ou þnr þenra inu_ ( nægjulegasfa> menn fundust, sem
an farra daga. Þeir tveir, sem ett-: ... - . ,
, ,, ’ elcki hofðu sest 1 morg ar og urðu
ir lifðu, þott veikburða væru, _
, I glaðir að sja hver annan, og marg-
fengu þvi þo aorkað, að jarða fe- . ., , , . . ,,
, , ,, .. ír mættust þar einmg, sem aldrei
laga sma. Á Marmarey er klettur; ,. , , , , ..
. , , . ,, . hofðu sest fyr, og hofðu tækifæri
einn allhar. Gengu þeir tveir fe- „ , ,.
■ að kynnast. Dagskram var sæmi-
Hvar sem ?>ér kaup-
ið og hvenær sem þér
kaupið"Magic bökun-
arduft, vitið þér, að
það er ætíð hægt að
reiða sig á það og er
hið bestá, ávalt á-
byggilegt og hreint.
BÚIÐ TIL I CANADA
MACIC
BAKINC
POWDER
skipsskrokka á<imm faðma dýpi, lagar þangað daglega og rendu
skamt austur af eynni. Á öðrum. augunum út yfir víðfaðma hafið, í
þeirra voru byssurnar í sömu von um að'þeir kynnu þá og þeg-
5
skorðum. Voru þær hafnar upp 0
fluttar til Englands. Hinir hug
prúðu æfintýramenn, Knight,
Vaughan og Barlow, höfðu ásamt
förurieyti isínu, látið lífið í Beru-
rjóðri hinnar einmanalegu Mar-
maraeyjar.
ar að sjá blika á segl. En sú von
rættist aldrei.
Síðasta lendingin.
Vonin um frelsun hérna megin
, lega góð. Herra Ólafur Bjarnaso.'
I er kom hingað í fyrra frá Winni-
I peg, stýrði henni. Ræðumenn voru.
Jón J. Straumfjörð, ungur maður
(er að nema læknisfræði), íslanu
og íslendingar. Kolbeinn Þórðar-
son, guðfræðisnemi, og prestur
og er að ferðast um landið sér til
skemtunar og fróðleiks, talaði á
víð og dreif um íslendinga heima
og hér, og nausðynina á að halda
fast við sitt þjóðerni. — Allár
voru þessar ræður fremur stuttar
en áheyrilegar. ísl. þjóðsöngvar
fj^gdu með ræðunum, sem hr. G.
MattthíasSon stýrði og einn tví-
söngur á ensku, senri hann og ung_
frú Gíslason frá Norður Dakóta
sungu. Leikir af ýmsum sortwm
fóru fram á eftjr dagsskrá og dars
síðast. Etið og drukkið kaffi, auð-
vitað, allan daginn og enginn sást
ölvaður; flýtur þó ált hér í bjór
og brennivíni.
Vertu nú blessaður og sfell, og
fyrirgefðu þessa syrpu þínum alls
góðs unnamdi vini og kunningja.
H. Thorláksson.
Tveimur árum eftir fund þenna
eða 1769, lenti hvalveiðabátur viðj séð mennina báða hvorn við ann
af skipverjum j ars hlið, grátandi eins og börn.
grafar, féldi fjaðrirnar smátt og jokkar hér í Seattle nú, minni Banda
smátt, þartil hún sloknaði með i ríkjanna. Frú Jakobína Johnson,
öllu. Dauðinn beið á næstu grös- ísl. drenglyndi í hvíetna, í bundnu
um. Eskimóinn aldni, tjáðist hafa' og óbundnu máli. Herra Árni Fnð-
riksson, (Vancouver) minni Vest-
ur-ísl. ðg Frú Símonarson, sem
Hudsons flóa um þær mundir, er hitti fyrir sér gamlan Eskimóa ogl bíðandi þess eins, að leggja upp ílkom fr& íslandi í sumar eða vor,
Sveitastjórnarkytrur:
Hitnar seint því hægt er kynt,
hræra margir grautinn; „
en hreppstjórnin við bptninn blint
brýnir þvörustautinn.
Einar Einarsson,
Harastöðum í Dölum.
inn !!!!■!!!■ m m ■ ■■"■■ ■H w ■■ k n '■'!"■" ■ !■■'!'■ ia ■-!■ « ■ a "■"■ n-n-n'M ■"l:I!!!!!!S7.'M''M:il:H!"l.l,l!.!l!IHI!!in,!!!n!!in|!|*,!!!n!l|W!!!B|i|!n!!ilW!B!||!n!l!W":Pil!l,K!!!!n!l!!H!llW!l|!W"n!!|!B:"!W!!B"lW!!!H'"!n"lW - ■ ■ "■"■; ■ ■:"'■'"■"'■"■ ■ ■-"■ ■■■■■■■«'■■
!!■'!!!■ «£ tWui ■ ■ R M 9 ra ■ '■"■, !;■;:!(■ m m «9 ■ ■!!!!! ■ ■ n ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ n ■ ■■■■■■■ ■"■"■"■'■ ■■■■■■■ ■ ■ ■ ■ ■ ■■■■■^«■■□(■■■■■■■■■■■■■■11
n 9! ■ '■::!!■ ■ ::B!!!!H!!!IH!l!iHill!H!:ilB!ll!aííH ■:'n"!!H!!!:H:|l!Bil!!HI!l!H!!IH!ll!H!:!;H:illHI!IHI!l!H!l!w::!!H!!!IH!!!K!!!IH!IIIH!lIIH!lllH!:K,!8 :::■■■ ■ ■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ ■■■H
■■H
FIMTÍU ÁRA LANDNÁMS-MINNINGARHATÍÐ AÐ GIMLI 22. AGÚST 1925
PROGRAM:
■■■
■■■
■ R!K
■ KB'
■■■
■■■
Mayor Einar Jónasson
söngstjóri Brynjólfur Thorláksson
'ns ^
Séra B. B. Jónsson, D. D.
i!l
■i|
■>■
■■■
ill
iii
Íll
■■■
■■H
■■■
lll
III
■ll
■■■
*
Avarp forseta - /
2. • Söngflokkurinn,
3. Minni Frumherjanna
4. Söngflokkurinn
5. Kvœði til Frumherjanna - - Dr. Sig. Júl. Jóhannesson og Jón Kérnested
6. Söngflokkurinn
7; Minni Canada - Joseph Thorson, Dean of Manitoba Law School
8. Barnakór
9. Kvæði til Canada
10- Lúðrasveit og Barnakór
' II. Minni Vestur-Islendinga, með kveðju frá stjórn og þjóð íslands
Einar H. Kvaran
12. Songflokkurinn, -
1 3. Minni íslands, með kveðju frá Þjóðrœknisfél. -
14. Söngflokkurinn
13. Kvæði til Islands - - - - Séra Jónas A. Sigurðssort
16. Barnakór
GOD SAVE THE KING
Prof. Skúli Johnson og Dr. Sv. Björnson
Barnakór og Lúðrasveit
Séra Ragnar E. Kvaran
Juíbilee nefndin hefir leigt sérstaka vagnlest af C. P. Ry.
félaginu til að flytja íslending'á frá Winnipeg og Selkirk til
Gimli og heim aftur á hátíðisdaginn. Lestin fer frá Winnipeg
%
kl. 9.15 að morgni og frá Gimli kl. 9.30 að kveldi. — Fargjöld
báðar leiðir eru $1.30 fyrir fullorðna og 65c fyrir börn innan
12 ára. Nefndarmenn í Vfinnipeg hafa tekið að sér farseðla-
sölu alla með þessari lest og óska að íslendingar snúi sér til
þeirra sem allrp fyrsl, svo að allir hafi farseðla áðíir en þeir
koma á vagnstöðvarnar, laufardaginn 22. þ. m. Nefndin ósk-
ar svo margra farþega að gýöld þeirra nægi til að borga leigu
lesthrinnar. Farseðlarnir verða til sölu á föstudaginn 14.
þ. m. og svo daglega þar til á föstudagskveld 21. þ. m. hjá OL
S. Thorgeirsson 674 Sargent Ave. frá kl. 9 að morgni til kl.
6 að kyeldi.
50 ára landnámsllátíð að Gimli laugardaginn 22 þ. m.
er nú svo langt til undirbúin, að fullyrða má að gestir dagsins
megi vel við una, er þeir koma þangað. Alt program dagsins
fer fram í skemtigarði bæjarins. Þar ýérður nákvæm eftir-
líkjtng af því fyrsta húsi, sem ilandnemarnir bygðu er þeir
stigu fyrst á land árið 1875, og með húsgöghum, sem þar voru
sett, svo o^ eítirliking af flatbotna döllum þeim, sem frum-
herjarnir ferðuðust i frá Fort Garr>T til landnámsins. Þessi
sýnishorn eru ætluð til þess að sýna muninn á ferðatækjum
og híbýlum íslendinga fyrir 50 árum við þau sem þeir nú
''daglega nota. •
•
Barnaflokkur í sérkennisibúningi syngur í garðinum með_
an á programinu stendur, þau einnig eru eftirlíking land-
námsþarnanna, að uppeldi, efhahag og mentaskilyrðum undan-
teknum.
Nefndin,' sem fyrir hátíð þessari stendur óskar hérmeð að
allir þeir karlar og konur, sem í landnáminu voru 1875 sæki
hátíð þessa og skoði sig þar sem heiðursgesti dagsins. Þeir
eru nú svo dreifðir um land þetta að heimilisföng þeirra eru
nefndinni ókunn og því ekki hægt að senda þeim formlteg boðs_
bréf. Eru því beðnir hð taka tilmæli þessi, sem formlegt boðs-
bréf á hátíðina. Við komu lestarinnar til Gimli hefst skrúð-
ganga frá vagnstöðinni um götur bæjarins út í skemtigarðinn.
ill
■■■
■■■
■■■
!■■
■■■
■ia
III
in
■■■
■as
WÍM
■■■
■■■
|||
...
■■■
■■■
■■■
■■■
i|i
ili
■IH
|Í|
■■■
■■■
■■■
m
■■■
■■■
■■■
■ ■!
■ ■
■ ■ ■ ■ ■ 1
l!l!HiniHIIIHI>!lHI!!!H!!!il
■!!!■!!!!;
■!!!■ -'l
MllHlllil
■ !!"■: ■'■: ■":■
■ :■ ■'-■l:"B' !■
mmmmmmmmmmmmmmm
■ ■'■■ ■ ■!!!» ■ ■ ■ ■ ■ |
■ "■'!■ 1 ■ .:■ ■ ■■'!■■■■ S
' ■" ■'■!|!:B :■!!"■
ta■■■■1
s? h 35 s a- a
1 ■"■"■"■■ 1
I ■ ■ l'L I
I ■'!!■:■:'!■■ 'I
■■■
■ ■£;■■■■■:
■ ■■■■■■ 1