Lögberg - 01.10.1925, Page 2

LÖGBERG FIMTUDAGINN,
r. OKTÓBHR 1925.
Hún andáSist aS heimili sínu, skamc
frá Riverton hér í fylkinu, þ. 1. apríl
s.l., eftir fremur stutta legu í lungna-
bólgu, er byrjaöi meö kvefvesöld,
er gekk þar og í grendinni um þaö
leyti.
Guölaug sál. var fædd þ. 17. apríl
1850. Voru foreldrar hennar Hall-
dór bóndi Einarsson og kona hans
Anna Þuríöur Eiríksdóttir, ef bjuggu
á Egilsstööum á Völlum í Suöur-
Múlasýslu. Ólst Guölaug upp hjá
þeim, og giftist 1868 Jóni Jónssyni,
frá Bót í Hróarstungu. Reistu þau
bú í Geitavíkurhjáleigu í Borgarfirði
eystra og bjuggu þár til 1879. Brugöu
þau þá búi og höföu ráðiö meö sér
að flytja til Vetsurheims. Af því
varð þó ekki í það sinn. Voru þau
næstu árin á Egilsstöðum á Völlum
og á Þorvaldsstöðum í Skriðdal. En
árið 1883 fluttu þau af landi burt, til
Vesturheims, og námu land á Sand-
hæöunum i Dakota, rétt skamt frá þar
sem kirkja Vídalinssafnaðar nú er.
Bjuggu þau þar til 1898. Fluftu þau
það ár til Roseau, Minn. Þar bjuggu
þau í tíu ár, eöa til 1908, aö 'þau
fluttu til Nýja íslands. Námu þau
hjón land um fjórar mílur suðvestur
af þorpinu Riverton. Var það skóg-
land að mestu eða að nær öllu, en við
Fljótið og fremur þurt og háient.
Nefndu þau bæinn Skálholt. Þar
bjuggu þau Jón og Guðlaug, þar til
Jón lézt, þ. 1. marz 1916. Var hann
maður góðkunnur, trúrækinn og
vandaður. Varð 76 ára gamall.
Eftir lát manns síns bjó Guðlaug
fyrst um sinn með yngstu börnum
sínum áfram í Skálholti, en bygði
síðan hús utanvert við þorpið River-
ton og bjó þar upp frá því.
í hjónabandi sínu eignuðust þatt
Jón og Guðlaug tólf börn. Af þeitn
hóp dóu tveir drengir í æsku, Jóhann
Pétur og Þórarinn Aöalsteinn. Hin
tíu eru enn á lífi. Þau eru fl) Anna,
kona Snæbjarnar bónda Steingríms-
sonar að Milton, N. D. (2) Halldór
Eastman, bóndi við íslendingafljót,
giftur önnu dóttur Hálfdánar á
Bjarkarvöllum. (3). Þórunn, gift
Halldóri Ásgrtmssyni, Milton, N. D.
J4) Guðlaug, gift Ola Rice, norskum
bónda í Roseau, Minn. (5) Ólöf, gift
Jóni bónda Eirikssyni viö íslendinga-
fljót. (8) Eirtka, ekkja eftir Her-
bert Allen White, er var vélastjóri
•hjá C. N. R. félaginu, myndarmaður
og drengur góöur, lézt úr “flúnni’'
haustiö 1918. Mun ekkjan ásamt
tíóttur sinni nú eiga heima í St. Vital
hér i fylkinu. (7) Eiríkur, bóndi að
Elfros, Sask., giftur Laufeyju dóttur
Baldvins í Kirkjubap í Breiðuvík.
(8) Aðalheiður Jarðþrúður, gift,
Magnúsi bónda Eyjólfssyni frá Hóli
við íslendingafljót; þau hjón búa í
Fljótsbygðinni. (9) Kristján Alex,
ógiftur, hefir veriö heima með móöur
sinni, og (10) Guörún Sigríöur, gift
Stefáni Eyjólfssyni frá Hóli. Þa.u
hjón giftust fyrir rúmum fjórum ár-
um og reistu bú í Skálholti.
Fósturdóttir þeirra Guðlaugar sál.
og manns hennar, er Guðrún Aðal-
heiður Helgason, dóttir Jóhannesar
bónda Helgasonar á Reynivöllum viö
íslendingafljót og fyrri konu hans,
Jónínu Jóhannesdóttur frá Víðinesi
þar við Fljótið. Var stúlkan barn að
aldri, er hún kom til þeirra East-
mans hjóna. Naut hún sama ástríkis
hjá þeim og þeirra eigin börn.
Mun hún nú vera seytján ára gömul.
Var stöðugt með fósturmóður sinni
til hins síðasta og henni frábærlega
kær.
Með andláti Guölaugar sál. má
segja, aö burt sé af sjónarsviðinu
mjög góð kona og merkileg. Kona,
sem sýndi trú sína í orði og verki.
öll börn hennar og fósturdóttir
unnu henni mikið. Var það siöur
þeirra ásamt tengdafólkinu og barna-
börnunum, alt það er til gat náð, að j
safnast saman á heimili móðurinnar
á hverjum jólum. Var þá sett upp
jólatré, sálmar sungnir og gjöfum
útbýtt. Til þeirra lögöu allir full-
orðnir eitthvað og sum barnabörnin
einnig, en flestar gjafirnar, er mér
sagt, að hafi venjulega veriö frá Guö-
laugu sjálfri. Voru slíkar samfunda-
stundir móðurinni og ættfólkinu öllu
frábærlega ánægjulegar. Munu börn
hennar, fósturdóttir og barnabörn,
sömuleiðis tengdafólkið, renna huga
til baka til þeirra stunda meö inni-
legri viðkvæmni, þar sem þær ekki
geta endurtekist með sama sniöi og
áður var. En stunda þeirra verður
þó minst með þakklæti margföldu og
helgri minning, er fylgir ástvinum
Guðlaugar alla æfi.
Jarðarför Guðlaugar sál. fór fram
þ. 4. apríl. Var fjölmenni viðstatt í
kirkju Bræðrasafnaðar, eins og svo
oft áður, þegar vér höfum orðið aö
skiljast viö samferðafólk, er lengi
hefir verið í samfylgd og mikils hef-
ir þótt um vert. Nærri öll börn hinn-
ar látnu voru viðstödd, svo og mik-
ill hópur ættingja og vina. Sá er
þetta ritar flutti kveðjuorö á heim-
ilinu og talaði í kirkjunni.
staðurinn tilreiddur í
er hentugri til ,þess en Jóns Bjarna-
sonar skóli, kirkjurnar íslenzku og
blöðin, þar sem margir af hæfustu
mönnum í flokki yðar eru saman-
komnir. Á meðan eg kendi við þann
skóla mætti eg sumum af Ieiðandi
mönnum á meðal Vestur-Islend-
inga, því þar var og er um menn-
ingarlegá miðstöð að ræða. SHkar
menningar miðsitöðvar jeru nauð-
synlegar, þar sem íslendingar geta
notið sjálfs >ín — verið þeir sjálfir
og þar sem þeir geta þroskast til
þess sem þeir eiga að verða. Jóns
Bjarnasonar skóli, sem cg vona að
bráðlega veröi fullkominn háskóli,
er slik menningar miðstóð.
Islendingar! sendið syni yðar og
dætur á þann skóla, því eg er viss
um að þau hafa gott af því. Vera
mín við hann var mér til mikillar
uppbyggingar.
Eg vil nú ekki þreyta lesendur
blaðs yðar lengur og 'brýt blaðið
með kærri kveðju til Islendinga i
Ameríku með þakklæti fyrir alt
gott mér auðsýnt.
R. O. Sigmond.
Sagnaritun.
Eftir Anatolé France.
Þegar hinn ungi ríkiserfingi
Persalands, Zémire, tók stjórnar-
taumana, að konunginum föður
sínum látnum, kallaði hann fyrir
sig lærðustu menn landsins, og
mælti við þá á þessa leið:
“Hinn lærði kennari minn, Zeb,
kendi mér meðal arfnars það, að ef
Áhrif trúarbragðanna
á líf mitt.
Eftir Edgar A. Gest.
Trúarbrögðin hafa haft mest á-
ihrif á líf mitt allra sérstakra afla.
Eftir fjörutíu og þrjú ár, get eg
litið yfir liðna æfi með þeirri fulln-
aðarvissu, að án þeirra and'Iegu upp-
fræðslu er eg naut við kné móður
minnar hefði eg aldrei getað af-
kastað því sem mér nú hefir orðið
ágengt, né heldur notið styrks þéss,
friðar og ánægju, sem eg hefi not-
ið. y
Án trúarstyrks þess sem hún
glæddi í sálu minni, er eg viss um
að eg hefði ekki komist það áleiðis
sem eg er nú kominn. Eg hefði
ekki notið vináttu þeirra manna og
kvenna, sem eg irú nýt, og ekki
heldur náð takmarki því, er eg nú
hefi náð. Eg væri staddur einhver-
staðar út á eyðimörk efasemda og
vantrúar, að fálma fyrir mér og
berjast áfram að takmarki efnis-
hyggjunnar með ekkert til aðstoð-
ar, annað en hyggjuvit mitt.
Án trúarstyrks mins hefði eg afl-
að mér óvina á aHri minni lífsleið.
Án trúatstyrks hefði eg sokkið
niður í stað þess að þokast áfram;
hugsanir mínar hefðu verið óhrein-
ar, þar sem eg hefi notið viðkvæmr-
ar ánægju. Eg hefði verið fyrir
litinn þar sem eg hefi verið boðinn
að þeir, sem rikjum ráða og þjóð-
um stjórna, þektu nokkru gjör söguj velkominn, og þó að mý hefði tek-
Iifinna tima, þá^mundu þeir fæmj ist aö græða fé> og loða á einhverju
af því, þá er eg viss um að eg hefði
Bræðrasafnaðar, á bökkum íslend-
Bræðrasafnaðar, á bökkum íslend-
ingafljóts, þar sem bein hins mæta
manns, Jóns sál. Ejastman, eiginmanns
Guðlaugar, voru til ihvíldar lögð níu
árum áður. I reit þeim hvíla nú orð-
ið jarðneskar leifar margra merkis-
manna og kvenna, þeirra er hafa
burtkallast þar í hinni gömlu og sögu-
r(ku bygö, alla leið frá fyrstu tímum
landnámsins og fram á vora daga
Guðs blessun sé yfir þeim öllum.
— Jóh. B.
stjórnarfarsleg afglöp fremia. Þess
vegna æski eg þess framar öllu
öðru, að kynnast söjþi þjóðanna, og
þvi býð eg yður að semja sögtt allra
þjóða heimsins, og ganga ekki fram
hjá nokkru því atriði, sem að því
fær stuðlað, að hún verði sem full-
komnust.”
Þessir Iærðu menn, hétu að verða
viö þessum tilmælúm ríkiserfingj-
ans, heldur síðan leiöar sinnar, og
tóku þegar til starfa. Að tuttugu
árum liðnum gengu þeir fyrir kon-
unginn með lest af tuttugu úlföld-
Hvíldar-jum og var hver úlfaldi klyfjaður
grafreitj 500 bindum. Ritari hás'kólans féll
KVEÐJA.
Viö leiðið þitt, ljúfasta móöir,
af jotning við hugsum til þín.
Þó moldin og húmið þig hylji,
í hjörtunum minning þín skín.
Nú þökkum við æfina alla,
þinn auður var göfgi og dygð,
sem varpaði vorblíðum Ijóma
á veginn, í gleði og hrygð.
Þú varst okkur engill i æsku,
þar áttum viö huggun og skjól,
með kærleikans höndina hlýja,
frá himneskri elskunnar sól.
Meö tállausa trú á hið góöa,
um timanna hverfulu braut
af þolgæði byrðina barstu,
er bugaði sérhverja þraut.
Við Ieiðiö þitt, munblíða móöir,
er minningin fögur og heit,
meö fögnuð aö finna þig aftur
um friöarins heilaga reit.
Fyrir hönd barna hinnar látnu,
M. Markússun.
Bréf frá París.
París 13. sept 1925.
Kæru vinir:—:
Mér finstf að eg sé skuldbundinn
til þess, að fara þess á leit viö yður,
ritstjóri Lögbergs, að þér leyfið
mér að senda nokkur kveðjuorð í
gegnum blað yöar, til íslending-
anna í Winnipeg, Jóns' Bjarnason-
ar skóla og námsfólksins efnilega,
sem hann sækir. Megi því ávalt
vegna vel, því það á það sannar-
lega skilið. Mig langar einnig til
þess að láta í ljósi mína meiningu
um það, hversvegna að sá skóli á
tilverurétt. Eg gjöri þetta nú sök
um þess, að skóla árið er að byrja
og eg vona að það sé ekki orðið of
seint.
Tilfinningar og hugsanir kyn-
slóðar þeirrar, sem nú er að vaxa
og þroskast á meðal Vestur-íslend-
inga eru tengdar við hið nýja föð-
urland þeirra. En eftir því sem ald-
urinn færist yfir hana þá færast
þær tilfinningar út. Á bak við þær
er saga og minningar margra alda
gömul. 600 árum áður en Columbus
kom til Ameriku voru íslendingar
knýttir þjóðræknfisböndum, sem
voru örfuð og styrkt með þjóðleg-
um viöburðum, æfintýrum og bók-
mentum.
Nú hafa íslendingar flutt til
i þjóðararfi yöar og bera það fram
til áhrifa i gegnum kirkjustarfsemi
yðar, blöð, félög og skóla með það
fyrir augum að verða eitt með
Canada þjóðinni að síðustu. Allir
þeir útlendu straumar, sem nú
á kné á tröppum hallarinnar og á-
varpaði konunginn þessum orðum:
“Yðar hátign! Vér 'hinir læröu
menn landsins, höfum þann heiöur,
að leggja hér fram fyrir yður sögu
allra heimsins þjóða, sem vér eftir
boði yðar hátignar, höfum samiö.
Hún er 6000 bindi og hefir að
aðihafst margt þaö sem mér hefði
verið ti'l vanvirðu og að eg hefði
séð eftir. Án trúanbragðanna hefði
eg ekki getað haldið sjálfsvirðingu
minni og virðingu annara. Það ér
bjargföst trú mín, að trúarstyrkur
sé skilyrði fyrir allri verulegri af-
komu.
Eg vil að Bud sonur minn skilji
þetta. Því fyr sem h.vert einasta
ungmenni skilur, aö trú á Guð og
trú á þeirra eigin guðlegu köllun, sé
skilyrði fyrir farsælu lifsstarfi, þvi
betra fyrir þá.
Eg vildi iheldur skilja syni mín-
um eftir trúarvissu að mér iátnum,
en auð fjár og tríileysi. Ef eg gæti
aðeins' innrætt honum, eins og móð-
ir mín innrætti mér þann sannleika
að Guð hafi gefið honum ódauð-
geyma allan þann fróöleik um háttu le^ sál, sem .sé eign hans um alla
og siðu þióðanna, hverfulleik og
skammvinnleik keisaraveldanna,
sem vér eftir ítarlega rannsókn höf-
um aflað oss. Vér höfum einnig til-
fært alla þá annála, sem skrásettir
finnast, og skýrt þá fjölda athuga-
semda tim .landaskipun, tímatal og
stjórnkænsku. Formálinn eíinn út
af fyrir sig er tvær úlfaldaklyfjar,
og að viðbætirinn aftan við verkið
sjálft fær naumast einn úlfaldi bor-
ið.”
Konungurinn svaraði:
“Eg kann yður þakkir fyrir,starf
yðar og fyrirhöfn alla. En eg er
önnum kafinn við stjómarstörf.
Líka hefi eg elst talsvert þennan
tíma, sem þér hafið unnið að verki
þessu. Eg hefi runniö, eins og pers-
neska skáldið að oröi kemst, hálft
skeið lifs mins, og Iþar sem eg býst
við að deyia saddur lifdaga, þá geri
eg ekki ráö fyrir að mér vinnist til
þess tími, aö lesa jafn langa og
ítarlega mannkynssögu, sem þessi
saga er, en hún skal geymd í skjala-
safni ríkisins. Gerið svo vel og
stytta hana svo, að hún 'samsvari
skammvinnleik mannlegs lífs.”
S'pekingarnir störfuðu önnur
tuttugu ár að söguriti þessu, og
komu síðan með þaö í 1500 bind-
um á þremur úlföldum.
eilífð, að hann hafi öðlast það guð
lega hlutverk að fegra þá sál og
gjöra hana dýrðlega, ef. eg gæti
innrætt honum óbifanlega trú á al-
máttugan guð þá þyrfti eg e'kki að
tera kvíðboga fyrir framtíð hans.
Þá er hann óhultur fyrir freisting-
unum. Hann getur þá með'jafnaðar
geði ho/ft upp á fanta, lygara og
svikara baða í rósum tímanlegrar
velgengni um stund, án þess að
glata sjálfsvirðingu sinni. Með þá
trú í ihjarta getur hann verið déeng-
lyndur, treyst sjálfum sér, sjálf-
stæður, vingjarnlegur og hvað ann-
að|, sem hann vill vera. Piltur sá,
er setur traust sitt á Guð svíkur
aldrei sjálfan sig.
Knattspyrnuleikarinn trúaði leik-
ur betur en sá vantrúaði.
Versiunarmaðurinn, sem á yfir
vakandi og ákveðnu trúarlifi að
ráða er hæfari í sinni stöðu, en
spjátrungurinn trúlausi. Allir mestu
menn á nálega öilum timum, hafa
verið trúmenn.
Með trúarvissu sinni vil eg að
Bud beri virðingu fyrir trúarskoð-
unum annara. Andans þroski hans
er undir því kominn að hann ein-
“Yðar hátign!” mælti ritarinn í! angri sál sína ekki innan múra ofsa-
veikum rómi. “Ennþá komum vér
með rijverk þetta. Eg held vér höf-
um ekki felt neitt það í burt, sem
nokkurs verulega sé um vert.”
“Vel getur það verið,” svaraöi
konungurinn, “en nú er mér ekki
merkja sér farveg í hinu canadiska unt aö lesa það. eg er kominn á
þjóðlífi, sameinast hinutn stærri og
þyngri þjóðlifsstraumi að síðustu.
Berið ekki ótta fyrir því að áhrif
yðar verði litil, þó þér séuð fáir í
samanburði við heildartöluna. Þeg-
ar fólkstala Frakka var 25 milj-
ónir, taldi England aðeins 6—8
milj. En, áhrif ensku þjóðarinnar
nú i dag eru ómælileg. í Noregi eru
aðeins 2^2 miljón íbúa, en ef þét;
viljið renna augum yfir norðvesturjin”;
gamals aldur, og mönnum hi"umum
af elli, er ekki hent að byrja á löng-
um og erfiðum víðfangsefnum.
Styttið verkið enn meir, og hafið
hraðan við.”
Nú liðu að eins tíu ár þartil þeir
komu aftur með söguna í 500 bind-
um á einum úlfalda.
■“Eg verð að segja það, að nú
vorum vér stuttorðir,” mælti ritar-
Enn er hún of löng,” mælti kon-
ungurinn. “Eg stend á grafarbakk-
anum. Styttið hana, styttið han!”
tiriska jtjoðin var famenn, en hið , . -• , } « / ,, ,
11 ’ hropði konungurinn, ef þer ætlist
ríkin í Bandaríkjunum þa getið þér
séð áhrif þeirra.
andlega atgervi hennar megnaði að
Iýsa á vegi menningarinnar í alda
raðir og gjörir það enn i dag.
Áhrif litlu þjóðarinnar frá Pale
stinu þekkja allir og undrakraft
þann, sem Gyðingum fylgir hvar í
heimi sem þeir eru. Ekki máské
heildinni, heldur mönnum og kon-
um, sem hugsjónir eiga. Jesús kaus
sér tólf lærisveina og skildi málefni
kristindómsins' eftir í höndum
þeirra. Sérstakir menn virðast hafa
haft meiri áhrif á kynslóðir þær,
sem á eftir þeim komu, en fjöldi
mentamanna. Fjöldinn veröur ekki
Canada. Þar geta þeir tekið uþpjannað en fjöldi. Samfeld eining af
landsiöi, gengið í kirkjur ensku-| mentuðu fólki, slíku sem íslending-,
mælandi fólks og Iátið fallastjnn í,ar eru. getur ihaft feykileg áhrif. lns'
til að eg kynnist sögu mannkyns-
ins áður æfinni lýkur.”
Eftif fimm ár staðnæmdist rit-
arinn frammi fyrir konungshöll-
inni. Hann gekk nú á hækjutn og
teymd i á eftir sér lítinn asna,
klyfjaðan heljarstórri bók.
trúarmanna. Það eru tveir mann-
flokkar, sem gjört hafa trúarbrögð-
unum mestan skaða — hræsnararn-
ir og ofsatrúarmennirnir.
Ofsatrúarmennirnir hafa teygt
hinar kristnu trúarhugmyndir sín-
ar út yfir blóðsúthellingar og glæpi;
sólskins andliti í kirkjum á sunnu-
dögum en vitna gegn kristindómin-
um virku dagana í viðskiftum sin-
um hafa verið óvinir kristindóms-
ins og staðið i vegi fyrir framgangi
hans. Persónur þæi* hafa gjört
mannhatara og háðfugla úr æsku-
lýð vorum.
Ofsatrúarfólkið og það sem sí-
felt hefir aðfinslur á vörum sér,
hefr látið alt of mikið á sér bera,
þó þeir mannflokkar séu ekki hin-
ir sönnu merkisberar kristindóms-
ins, þá hafa þeir óafvitandi gjört
útbreiðslu kristindómsins erfiðari
fyrir hina hæfustu og heilbrigðustu
boðendur hans. Þeir flokkar hafa
reist múra fordómsins sem enn eru
í vegi og sem fólk, sem einlægt er
og kristi'lega sinnað fær ,ekki brot-
ið og sem finga fólkið, sem fyrir
utan er, snýr frá með óhug.
Kirkja sú, er sannfært getur
unga fólkið um, að það megi lifa
sínu eðlilega lífi innan vébanda
hennar — megi njóta skemtana
sinna og frjálsræðis, megi tala eifts
og því býr i brjósti og ihugsa sinar
eigin hugsanir og láta þær hugsd.uY
í ljósi án ótta fyrir því, að pað
verði atyrt og auðmýkt, getur reitt
sig á að það verður reiðubúið aft
taka þátt í störfum þeirrar kirkju,
þar sem hin vonbjörtu áhrif þess
fara pe víkkandi og vaxandi.
Eg var fæddur og uppaHnn í
Swedinborgardeild 'hinnar protist-
antisku kirkju. Kirjudepd sú hef-
ir aldrei verið stór að hófðatölu, og
verður það að líkindum alurei. EH
•hin andlegu áhrif hennar hafa náð
um a'llan heim. Ástæðan fyrir því,
að kirkjudeild sú 'hefir ekki vaxið
meira, er ef til vill sú, að kcnning-
ar hennar kref jast nákvæmrar og á-
kveðinnar þekkingar, því án henn-
ar fær fegurð þeiira kenninga ekki
notið sín, en mikið af þeirri fræðslu
er erfitt að ná og skilja.
'Eg lagði aldrei mikla áherslu á
að skilja kenningar kirkju minnar.
Eg naut uppfræðslu á Swedenborg-
ar sunnudagsskóla í Detroit, en
meira man eg þó frá móður minni
í þeirri grein en frá nokkrum öðr-
um. Um hinar margbrotnu kenn-
ingar kirkjudeildar 'þeirra, tákn
hinna likingar- og leyndardóms-
fullu ritningarstaða get eg ekki tal-
að hér. Samt sem áður fékk eg i
þeirri kirkju, sem stóð svo árum
skifti á 'hominU á Cass Ave. og
High Street i Detroit þá guðstrú,
sem síðan hefir veitt mér styrk í
öllum freistingúm og erfiðleikum
lífs mins. — Og eftir alt var það
máské aöal tilgangur ræða þeirra,
sem þar voru fluttar, er þrungnar
voru af guðfræðilegum kenningum
og sem voru mínum barnslega skiln-
ingi ofurefli og mér ofvaxnar.
Síðan að eg gifti mig þá hefi eg
og konan mín sótt helgar tíðir í
Biskupakirkju, því hún tiiheyrir
þeirri kirkjudeild. Svo eg er fædd-
ur í Swedenborgar kirkjunni, en
giftur inn í Biskupa kirkjuna.
Þá er að gera grein fyrir trúar-
reynslu minni. Það er enginn efi }
mínum huga aö það gott, sem eg á
í fari mínu er trúarstyrk mínum að
þakka, og það Ijóta, sem þar er að
finna, á rót sína að rekja til gróf-
ari og jarðbundnari áhrifa.
Trúarvissa mín er grundvöliur
allra ljóða minna, sem dýpstum og
hæstum tónum hafa náð.
Eg á trúarbrögðum mínum að
þakka heimili mitt og frið þann,
sem þar ríkir. »
Eg á þeim að þakka þolinmæði
iþá, sem eg 'hefi eignast og þá
stefnufestu, sem eg á yfir að ráða.
Eg á skilningsþroska minum að
þakka, því það var móðir mín, sem
og trúarbragðakensla ihennar, sem
fyrst luku upp augum mínum fyrir
hinu mikla bræðrafélagi manna.
Og hún hefir verið auðveld og
hagnýt og ekki .breytt eðli mínu eða

cUel virdi Lins litla
kostnadar”
Sjóðandi heitir
SNÚÐAR!
EGGUR af þeim anganina —
•*—' litfagrir .... og Ijúffengir.
Heitir snúðjjir, búnir til úr Robin
Hood hveiti, uppáhald fjölskyld- r ^ ^
unnar á hverjum bökunardegi. ¥ j
Robin Hood floúr
syngja útgöngusálminn. Það greip
mig ómótstæðileg löngun til að sjá
og heyra hvernig færi og var eg
búinn að ásetja mér að gjöra þetta
noikkru áður en eg framkvæmdi
það.
Freistingin í þessa átt var mikil
og þaö var víst tvisvar eða þrisvar
sinnum, sem eg lét vindinn í org-
elbelgnum falla niður, eins lágt og
hann mátti fara, án þess að hafa
áhrif á hljóðið í orgelinu en þá misti
eg kjarkinn og eg fór að snúa
sveifinni ,í ákafa aftur. En svo
kom að þvi að eg varö að fram-
kvæma þennan ásetning minn. Eg
lét sveifina falla niður, sat og beið
átekta. Eg þurfti ekki að biða lengi
það fór aö draga úr hljóði orgels-
ins, eg heyrði organistann slá á
fílabeinsnóturnar, en það var líka
eina hljóðið. Söngflokkurinn reyndi
að halda áfram aö syngja, en safn-
aðarfólkið fór að piskra og giotta
og svo að skellihlæja. Menn voru
kvaddir til þess að hjálpa up á sak-
irnar og næsta sunnudag var eg
búinn að missa embættið.
Þannig endaði hið eina kitkju-
lega embætti, sem eg hefi haft á
hendi um dagana. Eg hélt áfram að
fara til kirkju, en eftir það varð
eg að sitja á kirkjubekknum hjá
foreldrum minum', þar sem þau
gátu haft auga á mér.
Nokkrum árum síðar var eg orð-
inn frétaritari við blaðiö “Detroit
Free Press” og var verkefni mitt
að rita fréttir um sunnudagaguðs-
þjónustur. Eftir fáa mánuði var
eg búinn aS hlusta á ræöur presta
“Hraðið yður,” maelti einn
embættismönnunum, “korjungurinn
liggur fyrir dauðanum.”
Það var orð að sönnu. Konung-
urinn lá á banasænginni. Hann
leit deyjandi augnaráði á lærða mann
inn og hans miklu bok, andvarpaði
strauminn án mótspyrnu. I En til iþess hið andlega og siðferðis-
Finst yður, að bér séuð að vinna leea atgjörvi geti náð' þroska og
heildinni gagn með því? Nei, þeir, fullkomnun verður að efla hana.
hafa þá aðcins orðið þægir þyggj- Það besta sem fólkið á i fari sínu
endur, án þess að auðga hið vax-|verður að sálda frá þrí lakara og
andi þióðlíf landsins hið minsta. , skerpa unz það er orðið að logand:
Ef þér viliið varna þess, að svo og lifandi afli, en til þess veríla
fari. þá verðíð þér að halda fast við menn að bera hugsanir sínar saman! , , . ... ,..
hið mikla og góða, sem þér eigið og velja og hafna, og enginn staður! mann 'Vnsins á sefikveldi sinu
Sigtr. Agustsson.
“Yðar hátign,” svaraði lærði
maðurinn, sem var alt að því eins
nálægt dauðanum eins og konung-
urinn sjálfur,” ekki skal það svo
fara. Eg s'kal þjappa þeirri sögu
saman fyrir yður í þrjú orð: Þeir
fœddust, þeir þjáðust, þeir dóu:
og kennara nálega allra trúar-
bragðadeiilda. Eg hafði sótt kirkju
til orþodox og reformaðra Gyðinga
kennimanna, kaiþólskra, presta
Biskupa kirkjunnar, setið undir
endurvakninga prédikunum Meþó-
dista. Eg haföi verið viö guösþjón-
ustur í dómkirkjum og í húsurn lít-
illa trúboðsfélaga og eg komst að
þeirri niðurstöðu • að allar þessar
kirkjudeildir, frá þeirri fjölmenn-
ustu og voldugustu til þeirrar fá-
mennustu og lítilmótkgustu voru
að keppa að hinu eina og sama
takmarki að gjöra gott. Eg hefi
aldrei verið í kirkju staddur, þar
s'em eg hefi heyrt kennimann reyna
til þess aö draga menn niður eða
lækka hugsjónir þeirra.
Þegar tímar .liöu varð eg og
annars var: eg varð auðugri fyrir
þessar kirkjuheimsóknir mínar, eg
eignaðist vini á meðal kirkjufólks-
ins, Rabbi Leo M. Ji'ranklin hefir
verið vinur minn svo að 'segja frá
því að hann kom til Detroit fyrir
jneir en tuttugu árum síðan. Sáma
er að segia um biskupinn kaiþólska
Gallagher, og Henderson biskup
meþodista kirkjunnar og um marga
presta og leikmenn hinna ýmsu
kirkjudeilda.
Framh.
l
Stofnsjóður.
til minningar um Jón Bergsson frá
Egilsstöðum.
Á sáðásta aðalfundi Kaupfélags
Héraðsbúa, var af stjórninni lögð
fram eftirfarandi tilíaga, og hún
samþykt í einu hjlóði:
“Fundurinn ákveður að táka frá
af óskiftum verslunararði félagsins
•síðastliðið ár kr. 5000 — fimm þús-
und krónur. ■— Þessari upphæð
skal verja til þess, að mynda sér-
stakan þjóð, sem ber'i nafn Jóns
Bergs'sonar, sjálfseignarbónda á
Egilsstöðum. Kaupfélag Héraðsbúa
viLl veita, með þessari sjóðsstofnun,
minningu fyrsta framkvæmdar-
stjóra þess og besta styrktarmanni
verðskuldaðan heiður og þakklætl.
Upphæðin afhendist fjölskyldu
Jóns Bergssonar til umráða og frekj
ari ráðstöfunar.”
Þau ummæli lét stjórnin fylgja
tillögunni, að með sjóðsstofnun
þessari væri ætlast til, að hægt yrði
að styrkja eitthvert áhugamál Jóns
hér á Austurlandi. Má því búast við
að sjóðnum, verði varið á einhvern
hátt til styrktar landbúnaði, því að
viðgangur hans var mesta áhuga-
mál Jóns. (
Athyg.li mánna skal valkin á því,
að sjóðurinn er opinn fyrir alla,
sem leggja vilja í hann fé, honum
til styrktar og til minningar um
konur, sem syngja sálma sina með ringulreiö, þegar verið var að' Jón. Og heyrt höfum vér, að þegar
hafi talsvert vottað fyrir því, að
menn styrki sjóðinn á þennan hátt.
Hænir álítur mál þetta þess vert.
að þvi sé gaumur gefinn. Því, ef
rétt er á ihaldið, sem ekki er ástæða
til að efast um að hér verði, þá eru
slíkar sjóðsstofnanir lofsverð til-
raun til þess, að halda áfram starfi
okkar bestu manna. Og það ætti öll-
um að vera ljúft.
Hænir 25. júlí.
hræsnararnir hafa gjört trúarbrögð-1 háttum. Trúarbrögðin hafn tempr-
in hlægileg og ósönn. Það er erfitt^ athafnir mínar, en þau hafa
að, átta sig á, hvor þessara mann-'aldrei aftrað mér frá þátttpku í
flokka hefir gjört þeim meiri skaða.1 leikjum, sem mér þótti sómi að taka
Ofsatrúarmenninir hafa rekið þátt í, og eikki hafa þau heldur aftr-
marga menn í burtu úr kirkjunnni; að mér frá heiðarlegum verslunar-
hræsnararnir hafa haldið fjölda viðskiftum.
fólks frá henni. j Eg hefi mnett mönnum úr öllum
Eg vil að Bud viti að hann geturi stéttum. Eg hefi hlegið meö þeim
haldið trúarvissu sinni án þess að ( háværustu, gjört að gamni mínu
vera mannleysa. Hann getur ha'ldið W1®® þeim sem ófágaðastir eru,
karlmensku sinni og trúarstyrk hlið. heimsótt sem fréttaritari þá, sem
við hlið. Hann getur hlegið og ver-j grimmastir eru, og lægst fallnir og
iö trúaöur; hann getur tekið þátt íj hefi gjört það án þess að tapa virð-
knattspyrnuleik, sundleikjum, fisk- j 'ngu þeirra eða glata minni eigin.
að og farið á dýraveiðar, í einu orði Eg hefi hvorki verið hugleysin^i
hann getur notið lífsins eins og hon- né fantur. Eg hefi aldrei reynt til
um sjálfum er eðlilegast, án þess
að skerða trúarstyrk sinn. Eg hefi
af | ekki 'komið auga á neitt í kenning-
um eða siðum kirkjunnar, sem
breyta vill heilbrigðum og lífsglöð-
um unglingi í veikbygða og hé-
gómafulla veru, sem ihvorki ber
veruleikamerki karls eða konu.
Ekkert hefir að mínu áliti unnið
og mælti: Eg verð þa a.ð deyja an , . , • . • . •. , ~
töL,. •• 1 1 kirkjunni meira tjon a meðal unga
þess að kynnast sogu mannkyns'— ... 1 , . . . , .
r 6 3 folksins, heldur en óttinn fyrir þvi
að trúarbrögðin mundu binda enda
á hlátur þeirra og skemtanir. Hin-
ar eldri s’kcmtanareglur kirkjunn-
ar, þegár það gekk synd næst að
hlæja i námunda við kirkjurnar var
farg, sem lagðist yfir mann eins og
martröð. Hræsnin hefir sært krist-
þess að halda trúarskoðunum min-
um að neinum mænni, né heldur að
•breyta mínuin. Eg hefi aldrei
reynt til þess að kasta skugga á
neins manns lifsgleði. Eg hefi að-
eins lagt niður fáar lífsreglur fyrir
sjálfan mig, en aldrei fyrir aðra.
Eg hefi reynt til þess að varðveita
trú mína á Guð og eilífðina, sem
verndarmúr mins eigin lífs. Eg
Ihefi aldrei verið kirkjurækinn, hefi
aldrei verið djákni, fulltrúi eða
kirkjustólpi Þegar eg var drengur
pumpaði eg ihljómsveif kirkjuorg-
e'sins tvisvar á hverjum sunnudegi
í tvö eða þrjú ár og það var'einu
sinni á því tímabili að eg lét vincl-
inn úr belg orgelsins falla niður sVh
Svona lærði Persakonungur sögu jndóminn mörgum sárum. Menn og'aö allur kirkjusöngurinn komst á
1 «-* 1 rlm r , M ^ i. MÍ.bitAM. _!__ * 0 J
Landafundir útlendinga
á íslandi.
Því verður eigi neitaö, að ærið
er það óviökunnanlegt fyrir oss Is-
lendinga að lesa í erlendum blöð-
um fréttir théðan að heiman um
lar.dafundi útlendinga ihingað og
þangaö hér á landi. Hvort það er
sendiherra Dana eða einhver ann-
ar, sem er landaleitamaðurinn,
skiftir engu máli. En nú siðast
er það Iþó hann, sem farið hefir
“um áður ókunn svæði umhverfis
tvö fjöll”, — sem þó eru nefnd
með nafni. — Hefir hann þar
fundið “ókend fjöll, ár, stöðuvötn
og ihraunbreiður, og enn frernur
hraungjá, sem er míla á lengd”,
etc. Þessi “mikilvæga” rannsókn-
arför sendiherrans var austur að
Vatnajökli og meðfram aústur-
brún hans.
Þá er svona æfintýri gerast hér
á landi, dettur manni ósjálfrátt t
hug að spyrja, hvort ferðamenn-
irnir hafi nú grenslast. rækilega
eftir hjá kunmtgum, hvað sé kunn-
ugt og hvað ókunnugt um afrétti
þau og öræfi, er þeir fóru um.
Eins og gefur að skilja, eru eigi út-
lendingar og lítt kunnugir fylgd-
armenn þeirra bærir um að fella
óskeikulan úrskurðardóm í þvt
máli.—Landabréf vor eru því mið-
ur svo ónákvæm um alt meginhá-
lendi landsins, þar sem kort Her-
foringjaráðsins ná eigi til, að þau
eru alls ekkert sönnunargagn um
ókunnugleika, þótt smáár og vötn
og hæðir, er ferðamenn kunna að
reka sig á, standi þar eigi. Til eru
óefað fjölmörg svæði hér á landi,
alktinn öllum almenningi á þeim
slóðum, en hafa eigi verið mæld til
hlítar, og vantar því bæði ömefni
öll og einnig rétta mynd þeirra á
landabréf vor, enn þá.
Þannig mun einnig vera um
vesturbrún Vatnajökuls og vestart
undir jöklinum. Ætli fjallgöngu-
menn og ferðalangar hafi eigi æði
oft fyr “arkað um þessar slóðir”?
Muncli eigi reynandi að spyrja
Rangæinga og Skaftfellinga um
þessi “ókunnu” ár og vötn og fjölL
og gjár etc. ? Er eigi ólíklegt, að
j þeir kynnu nafn á allmörgum þess-
um nýfundnu löndum, svo að
landafundurinn rýrnaði að mun.
Það er óneitanlega lóviðkunnanlegt
afspurnar, að útlendingar sem
bregða sér út fyrir Reykjavík 2—3
vikna tíma eða skemur, skuli finna
ný lönd og ókunn á smalaleiðum
bæ.nda! h.
—DagblaS.
Búiðtil út VesturlancUhveiti
af einu elzta Biscuit bökun-
arfélagií Vestur Canada, iEr
Lokkandi. Keilnœmt, hresa-
andi. Gott 1876 ... ekkert
betra nú.
1 þœgilegum atórum
pökkum eða punciatali
PAULIN CHAMBERS CO.