Lögberg - 29.10.1925, Blaðsíða 7

LÖGRERG FIMTUDAGINN,
29. OKTÓBER 1925.
Bta. r
i
slenzkar bókmentir
og almenningur.
Eftir G. G. Hagalín.
(Niðurl. frá 17. sept.)
Veigamestar athuganir hefir
Sigurður Nordal gert. Það er
eins og ihann sé sá eini, er vakir,
af þeim, sem bera eiga áhyrgð á
menningu vorri. Greind alþýða
fylgir athugunum hans og tillög-
um með náinni athygli, mænir svo
að segja á hann eftirvæntingar-
augum. Hann hefir gert þá til-
lögu, að stofnað sé sérstakt tíma-
rit fyrir ritdóma og. bókmenta-
greinir yfirleit+. Þessi tillaga er
vel rökstudd og viturlega.. En
hver á að taka á sig þann bagga,
að stofna ritið og gera það svo úr
garði, sem þarf? Fram úr því
vandamáli verður að greiðst — og
vænti eg þess, að Nordal greiði
fram úr því á einn eða annan
þátt, þar eð víst má telja, að
fjöldi manna mundi taka slíku
riti opnum örmum. Vík eg, svo
frá ritdómunum, hinni mest ræddu
hlið þessa vandamáls — og sný
mér að öðrum, sem meira hafa
legið í þagnargildi.
2. Svo fátækir, sem vér erum
af ritdómum um einstakar bæk-
ur, erum vér þó enn þá snauðaril
af skýrum og skilgreinandi rit-
gerðum eða ritverkum um skáld;
vor og bókmentir í heild sinni. |
En slík ritverk eru
ingarskari, sem flotið hafi yfir
hyldýpi menningarleysis og and-
legs doða á fleka fornbókment-
anna?
Nordal sýnir í' ritgerð sinni,
hvernig samengið hefir varðveizt,
að' hverju gagni það hefir orðið
og hvað má læra af menningar-
sögu vorri fyrir framtíðina. Hann
sýnir, að stórvirkin í íslenzkum
bókmentum eru ekki tilviljun ein.
Hann sannar skýrt og skarplega,
að hin andlegu miklmenn vor hafa
unnið þrekvirkin með fullri vit-
und um á'byrgð s:na gagnvart
framtíðinni og róttækum skilningi
á þroskaskilyrðum og menning-
arþörfum þjóðarinnar. Þá er
slíkum skilningi á menningarsögu
vorri hefir verið rudd ibraut, verð-
ur þjóðin ekki lengur í augum
sjálfrar sín eitthvert furðuverk
hepninnar og hendinganna barn,
heldur meðvitandi menningar-
þjóð, sem jafnvel í bitrustu neyð
sinni hefir verið andlega vakandi,
þjóð, sem ekki að eins hefir varð-
veitt fornar gersemar, heldur sí-
felt aukið við í sama stíl og á
sama grundvelli, en þó með skörp-
um skilningi á breyttum aðstöð-
um og kröfum framtíðarinnar.
Hvert gagn ætti að verða að
slíkri breytingu á sjálfsmeðvitund
þjóðarinnar, ætti að íiggja í aug-
um uppi — því að þessum skiln-
ingi á menningarsögu vorri hlýt-
ur að fylgja rík ábyrgðartilfinn-
ing •— og um leið dýrmæt leið-
ekki niður falla. Fyrir nokkru
bar docent Magnús Jónsson fram
þá tillögu, að “Skírnir” yrði gerð-
ur að bókmenta timariti — og
skyldi hann flytja ritdóma um
bækur þær, er út kæmu. Nú vil
eg stinga upp á því, að hann flytji
framvegis einungis greinir bók-
mentalegs efnis. Engum væri
skyldara en Bókmentafélaginu að
vinna það þarfa verk að hlynna
að skilningi á bókmentum vorum,
alþjóð til ómetanlegs gagns. Híð
sama félag verður og að annast
það, að innan tiltölulega fárra
ára komi útv sæmilega ýtarleg
bókmentasaga. Er það til ósóma
andlegum leiðtogum, að vér, þjóð-
in, sem á bókmentum meira upp
að unna en nokkur önnur þjóð í
heimi, skulum ekki eiga sögu
þeirra ýtarlega ritaða. Nú vill
svo vel til, að vér eigum til ágæt-
lega hæfan mann, höfund að rit-
gerðinni um samhengið í íslenzk-
um bókmentum.
il áherzla á bókmentasögu, eink-
um við lýðháskóla og kennara-
skóla. í lýðháskólunum eru flutt-
ir bókmentafyrirlestrar 5—6 tíma
á viku hverri — og í kennaraskól-
unum verða nemendurnir að lesa
öll höfuðskáld bókmentanna.. Við
próf heldur hver þeirra fyrirlest-
ur um það efni úr bókmentasög-
unni, sem honum fellur í hlut —
landsmálum upp á síðkastið, að
eigi muni langt að bíða gagngerðr |
ar breytingar á stjórnarfari þarj
vestra. Augu Dana opnast æ meirj
og meir fyrir því, að það muni að
líkindum vera “something rotten”
í hinni 150 ára gömlu einokunar-
stjórn “Hinnar konunglegu Græn-
landsverslunar.” Enda er eigi ó-
líklegt, að farnir séu að fúna sum-
og auk þess skrifar hver og einni ir máttarviðirnir í þeim hjalli. Og
langa ritgerð um slíkt efni. Er
nemendum ætlað að gera þetta
svo ýtarlpga, að öllum hinum um-
fangsmeiri rithöfundum er skift í
tvö eða jafnvel þrjú verkefni. Á
það má benda, að fyrir 20—30 ár-
um las ekki norskur almenningur
toókmentir. Nú er þetta að kom-
ast meira og meira í svipað horf
og verð hefir hjá oss.
Sú breyting á alþýðufræðslu
vorri — og þá sérstaklega á ung-
lingaskólunum, að saga og bók-
mentir skipi þar stærra rúm en
áður, er einhver in mesta umbót,
víst er um það, að danska stjórn
in lætur sér eigi framar nægja
hinar venjulegu “Indberetninger”
frá Grænlandsstjórninni. I fyrra
fór heill hópur ríkisþingmanna
þangað vestur, og meðal þeirra
voru allmargir andstæðingar ein-
okunarinnar. Og í sumar fór
Hauge innanríkisráðherra* til
Grænlands með “Hans Egede.”
Kvaðst hann af sjálfsýn ætla að
kynna sér krigumstæður allar og
framtíðarskilyrði þar vestra.
Sjóðandi heitir
SNÚÐAR!
LEGGUR af þeim anganina
litfagrir .... og fjúffengir.
Heitir snúðar, búnir til úr Robin
Hood hveiti, uppáhald fjölskyld-
unnar á hverjum bökunardegi.
ROBIN H00D FLOUR
beining um það, hvert stefna skal
með öðruml t framt ðinn^og á hvern hátt varð-
þjóðum einhver hinn áhrifamesti I ve^a ma menningu vora sem heil-
þátturinn í að gera toókmentirnar I brigðasta og auka vöxt hennar og
almennings eign. Einkum eru J viðgang.
slík rit nauðsynleg kennurum ogj Eitt af því) sem oss nú einmitt
öðrum þeim, sem eru milliliðir j ríður mest á> er> að fá fleiri slík.
milli alþýðu og hinna andlegu j ar rjtgerðir og stærri ritverk um
forystumanna. Liggur í augumi ;slenzkar bókmentir og menningu.
uppi, það væri ekki lítill feng-|^llir þeir> sem finna hjá sér getu
ur þjóð vorri, að fá skýrar og til sljkra starfa, eru skyldir til að
skarplegar ritgerðir um andlega. leg?ja sitt af mörkum, jafnvel þó
höfðingja vora og starfsemi þeirra, j að þeir þurfi' ekki að búast við
samband þeirra við fortíðina og öðrum launum en vanþakklæti.
3. Arftakar heimafræðslunnar sem unt et að gea, alþýðumenn-
eru 'barna- og unglingaskólar. — ingu vorri til gagns. Þá fyrst
Bæði eg og aðrir hafa lastað þá er sú breyting hefir verið gerð,
fyrir það, hve lítið gagn þeirj geta skólarnir leyst af hendi það
gerðu. En nú er ekki um það aðjtvöfalda hlutverk, að koma í stað
ræða, að r'fa þá niður. Heima-j heimafræðslunnar, og skapa nýja
fræðslunni verður ekki komið íjog styrka heimilismenningu í
svipað horf og áður, enda hún ol landinu, bygða á gamalli og þeirri
einhæf, eftir þeim kröfum, sem traustri rót. landi væri hreinasta “Eskimóa-
nú verður að gera. Það er því að Bættir ritdómar, bókmenta- j parad;s” undir verndarvængjum
eins um að-ræða endurbætur á sögulegar ritgerðir og ritverkj einokunarinnar og Grænlands-
r kisstuðningur góðri Ibókaútgáfö, [ stjórnar. Þar stæði góðir danskir
brennimerking erlendra sorpritaj menn eins og Kerub með sveip-
og endurbót á alþýðuskólunum — anda sverði” og bægðu frá Græn-
þetta mun á nýjan leik gera al-
þýðu jafn toókfúsa og bókvanda
og fyr — og vernda oss fyrir
mörgum af þeim menningarmein-
um, sem aðrar þjóðir þjást af.
—Morgunbl.
öllum hugsandi mönnum í Dan-
mörku er nú að verða það jóst — ___________________________________________
elleftu — Grænlandi bHBHIH^BBHBHBHHHBHBIHBBí^HHHBHBBHH
þarf fljótrar og gagngerðrar breyt _ , ------ ------------ —
ingar við, í öllum atvinnuvegum| , . . * . . _. ... ,
og lifnaðarháttum, ef þjóðin á að rey.n/la“ virðist syna að þessi Einmg mimnst Sorberg a, að 1
eiga nokkra viðreisnarvon. sé engin kostaþjóð, eins sumar sé að veiðum vað strendur
fram að síðustu árum hefir mikill heídur eig! er við að buast í Vestur-Grænlands um 50 norsk
hluti dönskjj þjóðarinnar lifað íifyrstu *tthðum- *vað sem siðar j fiskiskip, en aðems 2-5 donsx
sælu villutrú, að á Græn- kanu að vefða' Þeir eru ,hvorkí skip (færeysk?). Sé Norðmonnum
gildi þeirra fyrir komandi kyn-
slóðir.
Prófessor Finnur Jónsson hef-
ir skrifað merkilega sögu fornbók-
menta vorra. Hann hefir og gefið
út á dönsku sögu íslenzKra bók-
menta til ársins 1907. En sú bók-
en
Efnin eru óteljandi, jafnt í' yngri
áem eldri toókmentum vorum.
Tökum t. d. nútímarithofundinn,
Einar H. Kvaran. Um l'fsskoðun
ans er oss þörf á ýtarlegri ritgerð,
ekki sízt sökum þess, að sú lífs-
skoðun er barn líðandi stundar.
áður en það hefir hnept
almenning í hnappheldu. Heil-
brigt og hóflegt raunsæi, vort
megum vér ekki láta við hinni
fyrstu gullinmynt, sem oss er rétt
yfir hafið.
Nú vil eg spyrja: Væri það
ekki vel til fallið, að “Hið ís-
lenzka bókmentafélag” tækist á
hendur að sjá oss fyrir ritgerðum
um bókmentaleg efni, gegn styrk
frá ríkinu — að minsta kosti í
byrjun? Það hefir unnið mikið
starf og gott í þágu íslenzkra
bókmenta, t. d. nú síðast með út-
gáfu miðaldakvæða vorra. Sú út-
■■■■■■
B ■ ■ ■ ■ HV ■ ■ ■■"■ .■""■ ■ '■ ■■':■■ ■ ■ I
mentasaga er ekki annað en toóka- [ Fyrir aldamótin væntu menn
og höfundaskrá. Þar skortir alla þess, að hin efnislegu vísindi
heildarsýn, alla viðleitni til að leiddu mannknið í allan sann-
sýna orsakir og afleiðingar, þardeika. En mannkynið var ibráðlátt.
er ekkert samhengi sjáanlegt, eng- Vonbrigðin komu fljótt — og upp
in þroskasaga skráð. Þess vegna | úr iðrum þeirra sté svo eilífðar-
hefir bókin ekki snefil af menn-, þráin í ótal svipum framliðinna
ingar- eða bókmentagildi. Sá, er feðra vorra. L'fsskoðun Kvar-
les hana, veit að eins að loknum ans kann að vera góð og gild —
lestri nöfn á fleiri bókum og höf- Um hana skal ekki dæmt hér — en
undum, en hann vissi áður — en ] alt slíkt þarf að skoðast í krók og
um það er1 ihann jafn nær, hvern- kring,
ig íslenzk menning Ihefir veriðj
varðveitt og hvað læra má af
menningarsögu vrri.
“Samhengið í íslenzkum bók-
mentum,” hin stutta ritgerð eftir
prófessor Sigurð Nordal, er svo
að segja hið eina, sem vér eigum
um bókmentaleg efni og skrifað
er af djúpum skilningi og heild-
arsýn. Menn hafa, sumir hverj-
ir, fundið þeirri ritgerð það til
foráttu, að prófessór Nordal þyk-
ist þar hafa uppgötvað það, sem
allir hafi vitað, samhengið í ís-
lenzkum bókmentum. Setjum svo,
að ýmsir hafi vitað um þetta
samhéngi. En hvaða gagn hefir
háttvirtur almenningur af þeirri
vitneskju, þá er þeir reyna ekki á
nokkurn hátt að gera grein fyrir
henni og sjá ekki neitt merkilegt
við samhengið í ibókmentunum ?
Auk þess þori eg að fullyrða, að
fjöldi íslendinga, lærðra og ó-
lærðra, hefir ekki haft hugmynd
um þetta sámhengi, því síður get-||
að gert sér grein fyrir því, á j |
hvern hátt það bafi varðveiztJ |
Margir íslendingar hafa, svo semii
erlendir menn, litið á oss sem!§
kynjalegan forngrip. Jafnvel á !
síðustu árum hafa íslenzklrj!
mentamenn haldið fyrirlestra í (
útlöndum og brýnt fyrir erlend-||
um mönnum þann skilning á j
menningu vorri, að m'illi hins j
gamla og nýja sé hyldýpi staðfest. j
Mál vort hafi verið komið í hinajl
örgustu niðurlægingu — og svo J!
hafi hin nýja menning sprottið I
upp alt í einu, eins og Aþena forð-J I
um út úr höfði Seifs. Enn frem-1 j
ur ihefir verið vaðinn elgurinn j
um .stórkostleg áhrif “róman- j
tísku"’ og “realisma” í bókmentum 1
vorum — og þannig mætti lengi I
halda áfram að telja hinár bók- !
mentalegu kórvillur lærðra og |
leikra. \ j
Hefir því ekki pj’ófessor Nordal j
rétt til að átelja það, að menn j
hafi viljað gera oss í augum vor
sjálfra og annara þjóða að eins- I
konar dottandi og raulandi kerl- |
Það
þeim,
Grænland.
1.
mun sæmilega Ijóst öllum
sem fylgjast með í Græn-
saman.
skólunum.
Áður en kennarar fengu sæmi-
leg laun, varð ekki með réttu
krafist mikils af þeim. Nú er aft-
ur 4 móti öðru máli að gegna.
Þó þarf ekki að vænta þess, að
þeir megni að láta inikla og var-
anlega blessun leiða af starfi
sínú, meðan starfsvið þeirra er á
alla vegu vandlega umgirt gadda-
vír andlausra og úreltra fræðslu-
kerfa. Nú eru kennararnir skyld-
ir að troða í börnin tölum og
nöfnum svo hundruðum og þús-
undum skiftir, en lítill tími ætlað-
ur til lifandi og fræðandi kenslu,
sem jafnt hefir uppöörfandi á-
hrif á kennara, sem nemendur.
Mér dettur ekki lengur í hug að
halda, að það, sem gerir skólana
andlausari en heimafræðsuna, sé^
andleysi og gáfnatVegða kennar-,
anna, heldur hitt, að lifandi og|
mentandi saga og bókmentir;
þjóðarinnar skipa ekki þann sess;^.
1 skólanum, sem vera ætti. Það, j "2
sem gerði heimafræðsluna and-j
legri og notadrýgri en skóla-J
fræðsluna, var sízt utanbókarlær-
dómurinn, heldur kvöldvökuskól-
inn, þar sem einn sat og las fyrir
alla, þjóðlegar og að mörgu merki-
legar bókmentir. Að hvaða gagni
kemur unglingnum fræðahraflið,
sem bvorki er fugl né fiskur, efj
ekki er vakinn andi nemandans
til sjálfstæðrar starfsemi, opnuðj
augu hans fyrir dásemdum lífs-l
ins og margbreytni mannlegrar
sálar? Til slíkrar vakningar erUj
saga óg bókmentir bezt ( fallnar.
Þetta verður nú meira og meira'
atriði í alþýðufi’æðslu nágranna-
landanna — og nú í sumar verð- 1
ur haldið mót í Dresden á Þjóð-J^
verjalandi, þar sem rætt verður|;
um að ^oma alþýðufræðslunni þarj
í svipað horf og á Norðurlöndum. j:
Eru boðnir til móts þessa kunn- JL A I A Al n A I r" I
ustu og bezt reyndu skólamenn! IH U I N IP | F I
Eskimóar né Danir, og geta því neitað að verka fiskinn í landi, og
hvorki haldið áfram atvinnuveg- þeir fái ekki að taka vatn nema á
um Grænlendinga *né tekið upp vissum stöðum. Telur hann, að ’
danska atvinnuvegi, svo að haldi það hljóti öllum að vera ljóst, að
komi. Móðurfeður þessara nýjuj þessháttar ásigkomulag geti eigi
Grænlendinga hafa verið veiði- haldist til lengdar. — Er enda
menn frá alda öðli. Nú er sú list talið mjög líklegt, að ríkisstjórnin
þeirra í hraðri hnignun, og veiði- danSka muni taka opnun Suður- og
skilyrðin þegar þorrin. Hreindýr- Vestur-Grænlands til rækilegrar
in eru sama sem liðin undir lok, yfirvegunar, er Hauge kemur aft-
selveiðarnar fpllnægja eigi Ur úr Grænlandsför sinni. —
h.
J þrátt fyrir, eða réttara sagt sökum --------
I einokurnarverslunarinnar. Verða BINDINDISÞING KVENNA.
j nú Grænlendingar að snúa sér að f júnj í sumar var haldið alþjóða-
I fiskiveiðum og kivkfjárrækt, og bindindisþing kvenna í Edenborg
virðist hvorugt láta þeim vel, einsj j Skotlandi. Á því þingi flutti frú
landi synd og sjúkdómum og öllu
illu, en sæju Eskimóum fyrir öll-
um þörfum líkama og sálar á föð-
urlegasta hátt. En nú hafa Danir
sjálfir. komist að því smám samanj °g ... ... . •
að ástandið á Gærnlandi er ekki |
glæsilegt. Syndin er komin inn í
Paradís. M. a. danskar syndir. Það
var fullyrt í ríkisþinginu danska
í fyrra, að á Vestur-Grænlandi sé
eigi framar einn einasti Skrælingi
af hreinu, óblönduðu blóði. Þeir
séu kynblendingar allir
og við er að búast.
Nú er það alvarlegur og vfelvilj-
aður ásetningur ríkisstjórnarinn
ar dönsku, að reyna að ráða bráða
Astor ræðu, og var ákveðið að
“víðvarpa” henni, en á síðustu
stundu lögðu yfirvöldin blátt
bann við því. — Um það leyti.
bót á þessum skakkaföllum í þjóð-j Sem fundi var slitið, heyrðu kon-
NŒSTA VETUR
Canadian Pacific
með járnbraut
og skipum til
Landsins
lífi Grænlendinga. Er einn liður i
þvj starfi landnám það, er nú fer
fram í Scoresby-firði, en þangað
á að senda Eskimóa-fjölskyldur
þær, sem nú eru á ísafirði og fara
þaðan ásamt nývígðum presti sín-
um, áleiðis til hinna nýju heim-
kynna sinna.
| Gamla
Jóla-siglingar
0NTR0SE Liverpool
ELITA Cherbourg-Southampton-Anlwerp
ETAGAMA Greenock (Glasgow) Liverpool
0NTCLARE Liverpool
0NTNAIRN Greenock (Glasgow) Liverpool
SERSTÖK JÁRNBR.-LEST til SKIPSHLIÐAR í W. St. J0HN
Fer frá Winnipeg kl. 10.00 f.m. 8. og 13. Des. kemst í eamband viS S.S,
Metagama og S,S. Montclare.
SVEFNVAGNAR MEÐ ÖLLUM ÖÐRUM FERÐUM
Þeir sem panta farrými fyrst hafa meira úr að velja
Allar frekari upplýsingar má fá hjá umbc^jfsmönnum
gáfa hefir þegar borið bókmenta-[ frændþjóða vorra.
legan ávöxt — og má hún allsj Hér í Noregi er lögð geysimik-

■ ■■■'■ I
■■'■■'■'■
IIIIHT'B
■mai
ri:a'"i
■i'iiaMiiaimHimamii
iiiiihi:
»■11111
■ m ■
■ ■
"'l■:i!!l
■inr
na
§ Velgengni tengd við stefnu frjálslyndaflokksins
Melt,ingarleysi hennar búið.
Taugarnar styrktar a.ð mun.
Mrs. David Hackett, frá Hagers-
’burg, N. Y., skrifar: “Eftir að eg
fór að nota Nuga-Tone, 'hefir heilsa
mín stórum batnað. - Eg hefi ekki
fundið til meltingarleysis, síðan eg
fór að nota Nuga-Tone. Það er sann-
arlega merkilegt meðal.” I
Lesendur blaðsins munu stórlega
undrast yfir, hve skjót áhrif Nuga
Tone hefir. Nuga-Tone styrkir
taugarnar, auðgar blóðíð, veitir vær-
an svefn, góða matarlyst og ágæta
meltingu. Framleiðendur Nuga-Tone
þekkja meðal þetta svo vel, að þeir
hafa falið öllum lyfsölum að ábyrgj-
ast það, eða skila peningunum aftur.
Fæst hjá öllum ábyggilegum lyf-
sölum.
1. FJÁRHAGSLEGT ÖRYGGI — þar sem útgjöld
og inntektir meira en standast á.
LÆKKUN SKATTA—sparnaður í stjórnarfari,
lægri tollar.
ENDURSKIPUN ÞJÓDEIGNAKERFISINS —
fyrsta skiftið, sem þær járnbrautir sýna tekju-
afgang umfram starfrækslukostnað.
4. ÁKVEDNAR TILRAUNIR til að hnekkja Farm-
og Flutningsgjalda Einokun, með vöruflutn-
ingsskipum milli Canada og móðurþjóðarinn-
ar, hafai verið gerðar og verður haldið áfram.
5. TOLLAR—lækkaðir verndartollar á akuryrkju-
áhöldum; brezkum vörum veitt forgangsrétt-
indi.
6. LÆKKUN flutningsgjalda með járnbrautum.
TRAUSTUR GRUNDVÖLLUR lagður að stór-
auknum fólksflutningi inn í landið.
Þessu öllu hefir King-stjórnin komið til leiðar.
þessa átt stefnir frjálslyndi flokkurinn enn.
II.
Á því virðist enginn vafi, að
ríkisstjórnin danska hefir fullan
0g einlægan vilja á því að reyna
til að rétta við ástandið á Græn-
landi. En á ihinn ibóginn mun mega
telja fylstu líkur til þess, að hun
sé heldur seint á ferðinni. Eru
komin allstór skörð 1 þann kín-
verska múr, sem einokunin Shefir
barist við að lykja um Grænland.
Má þar fyrst til nefna dansk-
norsku samningana, og síðan hafa
Danir veitt Bretum sömu réttindi
á Austur-Grænlandi. Virðist því
óðum farið að nálgast opnun
landsins, enda verður þess óefað
ekki langt að bíða, að Danir af
frjálsum vilja — eða tilneyddir —
r fi niður þetta skálkaskjól gam-
allar úreltrar einokunar. — Á
opnunarstefnan þegar marga tals-
menn í Danmörku, og eykst þeim
óefað fylgi með degi hverjum.
Fyrir skömmu skrifaði Harry
Söiberg, rithöfundur, grein í
“Politiken1” um Grænlandsmálin
og taldi réttast frá dönsku sjónar-
miði og hyggilegast að “opna
Grænland.” Hann bendir á, að
einokunin hafi eigi getað spornað
við hinni miklu kynblöndun í
landinu, og að nú sé tæplega til
urnar, að skotið var 21 fallibyssu-
skoti. Urðu þær kátar, því að
flestar héldu að þetta væri gert
til heiðurs við þær. En þá kvað
einhver upp úr með það, að af-
mœli prinzins af Wales væri þenn-
an dag. Própaði þá allur þing-
heimur húrra fyrir prinsinum 0g
kyrjaði þjóðsöng Breta. Þegar
því var lokið, fengu konurnar þá
frétt, að afmæli prinsins væri nú
ekki fyr en daginn eftir, en af
fallbyssunum hefði verið skotið í
tilefni af því, að nú væri krýn-
ingarafmæli konungs. Þá
uðu konurnar húrra fyrir
inum og sendu drotningu
fagnaðarkveðju.—Dbl.
hróp-
kóng-
sam-
HALASTJARNA.
Stjörnufræðingar í Kaupm.höfn
hafa nýlega séð halastjörnu þá.
sem kend er við Tempel, ítalskan
stjörnufræðing, er fyrstur manna
veitti henni eftirtekt 1873. Hala-
stjarna þessi fer umhverfis sól-
ina á 63 mánuðum, eða 5(4 ári, og
hefir því tíu sinnum komið í ná-
munda við jörðina, síðan h^nni
var fyrst veitt eftirtekt, en þrisv-
ar sinnum — árin 1883, 1889 og
1910 — sást hún þó ekki. Nú kom
hún í ljós mjög nærri því, er
menn höfðu búist við henni* og
stefndi nú í gegnum vetrarbraut-
ina, neðan við stjörnuna Alatair,
sem sjá má í suðaustri á kyöldin.
Halastjarnan nálgast sólina og
verður því bjartari með hverjum
sólarhring. — Hún var næst jörðu
um mánaðamótin júlí og ágúst, og
viku síðar næst sólu. — Þetta er
fjórða halastjarnan, sem sést hef-
einn einasti hreinn Eskimói áj ir frá jörðinni á þessu ári. Hina
Suður-Grænlandi. Telur hann því
ófært að halda við lokun landsins
undir því yfirskyni, að þ^ð sé gert
sökum kynstofnsins. :Sé það hæði
óþarft, og auk þess dýrt fyrir
danska ríkið, og alls eigi hættu-
laust stjórnmálalega.
Söiberg minnir á, að i hinni
gömlu Eystribygð hafi verið 1991
fcæir og fjöldi kvikfénaðar. Muni
því sauðfjárrækt geta orðið mikil-J
væg atvinnugrein á Grænlandi, og
vitnar hann í ummaeH Sigurðar
búnaðarmálastjóra/“En hvað ætti
þá að vera því til fyrirstöðu að
opna landið jafnframt því, að
Eskimóum sé kend sauðfjárrækt,
eða jótskir landnámsmenn sendlr!
þangað?”
fyrstu uppgötvuðu Rússar, önnur
sást fyrst í Höfða í Suður-Afríku
og hin þriðja í Póllandi.—Dbl.
0KEYPIS
5 Tube Radio Set
ÓKEYPIS
Sendið áritun yðar í frí-
merktu bréfi; og fáið frek-
ari fréttir um Tilboð vort.
Radiotex Co.
296 Broadway, New.York.
■
SlOOO.oó
VEITTIB
hverjum þeim, er
sýnir »ð eitthvaö
1 þessari auglýe-
ingu, sé eigi sam- tækifær! vhar
kvæmt gannleik- TÆKIFÆRI \Ð\R
a. um til aö kaupa beint fr& verksmltSj-
unni ekta alullar fatnað. $50.00
vjrði. Fötin handsaumutS og 0r
Serge etSa Worsted. Nýjasa snitS — ein-
et>a tvthnept., fyrir a6 eine ............
Seml No Money—Write for our Special Offer. Ferfect rit
und Satiftfaction tiuaranteed.
$4-00
a
H
Pn
Kjósendur í Selkirk kjördæmi
GREIÐIÐ ATKVÆÐI MEÐ Dr. GIBBS
■
H
li
i _
5 5 3
■ ■ ■"'■:<»■' a i
■ ■ ■ ■."■/■:"'i
"■'■i
I ■'"!■ 1 ■ "
I ■ ■'■
>■
■ ■ ■
■ ■■■■■■■ 1
Kvenna
$10.00
— SPECIAL OFFER-
Karla
Virði Ekta Silki Sokkar Fyrir Aðeins
$1.00
Sex pör af þykkum
eða þunnum, ekta
SIL.KI SOKKUM.
kvenna, $10.00 virðl,
fyrir aC eins
$1.00
Abyntst a8 vera úr
Bezta Etni.
Tólf pör af ekta,
karlmanna SILKI-
SOKKUM, þunnum
eða þykkum, $10.00
virBi, fyrir aöeins
$1.00
lhe Allied Sales Co.. 150 Nassau
ScnditS Enga Feninga.
PkrifitS oss strax eftir
frekari upplýsingum.
St., New York, N.Y