Lögberg - 28.01.1926, Síða 1

p R O V INCP
1 THEATRE 1Á
ÞESSA VIKU
TOM MIX og TONY í
“The Yankee Senor”
Sorgarleikur og æfintýri tekinn úr bókinni
“The Conquistador”
öQbef ð'
pROVINCF
1 THEATRE lj
NÆSTU VIKU .
JOHN GOLDEN’S mynd, version of
“THE WHEEL”
Þátttakendur CLAIRE ADAMS og margir fleiri
ATHUGIÐ! Vér mœlom ekki með þessari mynd
fyrir börn.
39 ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 28. JANÚAR 1926
NÚMER
Canada.
í Manjtoba eru meir en 31.000
fileiri karlar en konur, eftir því
sem nýkomnar skýrslur herma sem
telja má nokkurnveginn ráeiðan-
legar. Karlmenniri.ir eru 320,3G7
en konurnar 289.55.. í niituni
Sléttufylkjunum, Sn >k;r.. hev. an og'
Alberta er þó munurirr. miklu
meiri. '
Það eru 194 manneskiur í Mani-
toba sem eru 90—100 ára að aldri
og 1916, eru 80—90 ára, eða 2110
alls, sem komnar eru yfir áttrætt.
Fólkið hér á sléttunum virðist því
verða töluvert gamalt. engu síður
en annarstaðar.
Charles Garrow K. C. yfirdóm-
ari i hæstarétti Ontario fylkis, hef
ir gefði þann úrskurð í Home-
bankambálinu alþekta, að hluthaf-
ar skuli álítast skyldir til að greiða
hlutaféð að fullu, þeir er ekki hal'a
þegar gert það og aðra jafnháa
upiphæð í viðbót (double liability).
Eru það 1,700 hluthafar, sem þetta
kemur við. Flestir þeirra eru Can-
adamenn, en sumir eiga þá heima
víðsvegar annarstaðar. Það er bú-
ist við að þessum úrskurði verði
skotið til hærri réttar af hálfu
hluthafanna.
* * *
Töluverðar líkur þykjast menn
hafa fundið fyrir því, að Kínverj-
ar hafi búið á vesturströnd Can-
ada, eða í British Columbia, fyrir
einum 1500 árum. Einhverjar
fornleifar hafa fundist þar, ékki
langt frá Vancouver, sem bendá í
þá átt. Er haldið að Kínverjar hafi
ef til víll eiphver skrif eða annála
þessu viðvíkjandi, eftir Hoey Sing,
kinverskan búddatrúarprest, sem
uppi var á fimtu öld. Einnig hafa
fundist fornmenjar langt suður í
Ameríku, sem fornfræðingar álíta
að séu frá Gyðingum, er þar hafi
yerið á 9. öld. Hefir þess verið
áður getið hér i blaðinu.
* * *
Hinn 14. þ. m. kviknaði í gisti-
húsi einu miklu í Quebec, sem
Cbateau Frontenance Hotel heit-
ir. Það liðu einar fimm klukku-
stundir frá því eldsins varð vart
og þar til brunaliðið hafði náð
fullu valdi yfir honum. Byggingin
hafði ekki verið bygð ðll í einu,
og var það hinn eldri hluti hennar,
sem brann. Fimm menn úr slökkvi-
Þ’ðinu meiddust töluvert. Hröpuðu
í stiga, en manntjón varð ekkort.
Fjöldi gesta héldu til í gistihúsi
þessu og þar á meðal margir þing-
menn Quebec fylkis, en fáir eða
engir gestir héldu til í þeim hlut-
anum, sem brann. Sagt er að
brunaliðið hafi ekki haft nægilegt
vatn og vindur hafi verið töluverð-
ur og því hafi gengið svo seint að
elökkva eldinn. Skaðinn er metinn
$2,000,000.
* * *
Fyrir þinginu í Ottawa, sem nú
situr, eru eitt hundrað og tólf um-
sóknir um hjónaskilnaði. Það eru
fjörutíu og átta menn, sem eru
orðnir svo leiðir á konum sínum,
að þeir vilja endilega losna við
þær. En konurnar eru þó miklu
fleiri, eða sextíu og fjórar, s^m
ómögulega geta sætt sig lengur
við þá rnenn er þær nú eiga. Af
þessu fólki, sem svo er óánægt í
hjónabandinu, að það vill endi-
lega losna úr því, eiga hundrað
heima í Ontario, ellefu í Quebec
og einn í British Columbia. Aðeins
fjórir þeirra manna, sem biðja um
skilnað tilheyra embættismanna-
stéttinni. Flestallir hinna eru
handverksmenn, eða algengir
verkamenn. Um konurnar veit
maður lítið annað en það að þær
eru “giftar konur.” Nefnd úr efri
máMofu þingsins hefir nú tekið
til að athuga þessi hjónaskilnað-
ar mál. Sum fylkin hafa úrskurð-
arvald í þessum málum.
* * *
'Gerðar dómur hefir verið skip-
aður til að skera úr því hvers virði
vissar fasteignir séu. sem Winni-
Peg bær þarf á að halda til að
Keta fullgert stræti það (The
Mall), sem gera skal milli Broad-
way og Portage Ave. Eigendurnir
vilja fá 91.000 fyrir fasteignir
þessar, en bærinn vill ekki borga
en þó töluvert brunnin og fleira
fólk, sem í húsinu var.
f * * *
Kaþólski háskólinn í St. Boni-
face (St. Boniface College) er nú
108 ára gamall. Var skóli þessi
byrjaður 1818 og sá sem það gerði
var faðir Provencher, sem síðar
varð fyrsti biskup í St. Boniface.
Skólinn var byrjaður í litlnm og
hrðrlegum kofa. Nú á skólinn
stórar og glæsilegar byggirigar.
Kennarar eru 32 og nemendur yfir
280. St. Boniface skólinn er elsti
kaþólskur skóli í vesturlandinu.
dómur, en þeir vildu ekki leggja Nú eru stúlkunar á Rússlandi
mál sín í dóm, heldur semja um | loksins farnar að nota stutt pils.
þau sjálfir. Fundurinn stóð yfir í |> En það kemur ekki til af því, að
tvo daga og var samkomulag langt I þær langi til þess, heldur hinu,
frá því að vera gott, en þústurj að fataefnið er svo dýrt að það er
mikill milli manna og er ekki ó-j nauðsynlegt að fara sem sparleg-
líklegt að hér sé töluvert sterk rótj ast með það.
til þess að hér hefir ekki náðsti -----------
samkomulag. Fundinum sleitj
þannig, að ekkert varð af sam-j
komulagi og ekkert útlit fyrir aðj
verkfallinu muni af létta fyrst um j Það var sett á fimtudaginn í
sinn. i vikunni, sem leið, hinn 21. þ. m.
* * | Fylkisstjórinn, Sir James Aikins,
Meiri hluti senatoranna ■ j setti þingið með allri vanalegri
Bandaríkjunum hafa nú fallist á vjðhöfn og hátíðabrag, eins og á
Manitoba-þingið.
það, að Gerald P. Nye frá Noi’th
Dakota, skuli sæti hafa í efri nrál-
stofu þingsins. Hefir verið í’okk-
rrt þras og deildar meiningar um
sér stað við hverja þingselning
hér í landi og alstaðar annars-
staðar í brezka ríkinu og miklu
Á laugardagskveldið (16. þ. m.)
kviknaði í stórhýsi einu á Portage
og Smith Str. Winnipeg, sem nefnt
er Stobart Block. Eldurinn varð
slöktur áður en*byggingin brynm’
öll. En þó fór eldurinn um hana að
innan og gerði tjón mikið, sem
metið er $125,000—$150,000. Leik-
hús var í byggingu, sem var fult
af fólki þegar eldsins varð vart og
komst það alt út án þess að verða
fyrir miklum meiðslum og þykii-
merkilegt hve vel það tókst, því
það er miklu vanalegra, þegar eitt-
hvað líkt þessu kemur fyrir að
fólkið verður svo æst að við ekk-
ert verður ráðið. og hafa oft hlot-
ist af því stórkostleg slys. Hér
fór alt rólega fram, enda urðu
lítil se mengin meiðsli og ekkert
manntjón.
Bandaríkin.
Samkvæmt erfðaskrá, blaðaút-
gefandans nafnkunna Frank A.
Munsey’s skulu mestar þær eignir,
er hann lét eftir sig, reijna til
Metropolitan listasafnsins í New
York. Mun upphæð sú nema um
þrjátíu miljónum dala.
* * •
Þeir Col. Charles R. Forbes,
fyrrum framkvæmdarstjóri við
United States Vcterans Buiæau og
John W. Thompson, er fundnir
voru sekir um að hafa svikið fé út
úr Bandaríkjastjórn, meðan á ó-
friðnum mikla stóð, með því að
selja lélegri vörutegundir til hinna
ýmsu hermannaspítala, en áskilið
var, sendu mál sín til hærri dóm-
stóla í Chicago og töpuðu þar á ný.
Verða þeir því að taka út hegn-
ingu þá, er undirrétturinn ákvað.
* *
'Stórkostlegt slys hefir nýlega
orðið í hinum svo nefndu Degnon
McConnel nánium nálægt Wilbur-
ton, Oklahoma. Eins og oftast nær
var það gassprenging, sem olli
slysi þessu og hafa þarna farist
93 menn auk margra, sem særðust
þar og meiddust á ýmsan hátt.
* * *
Það óvanalega atvik kom fýrir
hinn 13. þ. m. að í smábæ einum
er Hadley heitir, sem er skamt frá
Flint, Mich, að fjórir menn, sem
rændu banka þar þann dag, sluppu
ekki með ránsfeng sinn. Þeir yoru
nokkuð lengi inni í bankanum, þar
sem þeir rændu því fé er þeir
fundu og myrtu gjaldkerann. Á
meðan söfnuðust bæjarmenn sam-
an úti fyrír og skutu á ræningjana
þegar þeir komu út og létu þrír
þeirra þar líf sitt og sá^jórði
særðist hættulega. Þessir náung-
ar hafa sjálfsagt ekki haft neina
ó.trú á tölunni 13, eins og margir
hafa, því þetta var gert á þrett-
ánda dag mánaðarins og klukkan
var þrettán mínútur eftir tvö,
þegar þeir fóru inn í bankann. En
talan þrettán reyndist þeim ó-
happatala.
* * , *
Fréttir frá Alaska segja að þar
sé veðrið svo milt að fólk sé ekki
enn, um miðjan janúár farið að
nota vetrarföt sín. Frostlaust veð-
ur svo að segja alla daga og er
það alveg óvanalegt þar um þetta
leyti árs.
* * *
Nærri 5 mánuðir eru liðnir síð-
an verkfallið fóst í harðkolanám-
unum | Bandaríkjunum. Náma-
mennirnir sem þátt taka í þessu
verkfalli eru 158,000, og talið var
að vinnutap þeirra næmi yfir
$100,000,00° þegar verkfallið hafði
staðið í fjóra mánuði. FuHtrúar
ra námueigendum og verkamönn-
um höfðu fund með sér í New York
þetta, og stendur þannig a því, að, ví5ar. Mr. T. C. Norris var sér-
Gerald P. Nye, hefir ekki veriðj staklega vel fagnað, ekki af flokks
kosinn senator, heldur skipaður! bræðrum sínum aðeins, heldur
af ríkisstjóranum í North Dakota ðllu þinginu. Hann er nú eins og
í staðinn fyrir senator Edwin T. j kunnugt er nýkosinn þingmaður,
Ladd, sem dó. Efri málstofan hefir: þar gem hann lagði niður þing-
nú sjálf skorið úr þessu og urðu ] menstku um stund á árinU( sem
41 atkvæoi meo pvi að Nye bæri, ,
sætið en 39 á móti. |
• • • j Eftiy að þingið hafði verið sett,
New York er stór borg eins og|var Þingfundum frestað til næsta
allir vita. Hún nær yfir 314,75 mánudags. En um kveldið var
fermílur og íbúatalan er 5,87756.
Þar eru fleiri ítalir heldur en í
Rómaborg, fleiri írar en í Dubíin,
fleiri Þjóðverjar en í Bremen Þar
er einn tíundi hluti allra Gyðinga,
sem til eru í allri veröldinni. New
York búar nota talsimann óspart,
því þeir hafa fleiri talsíma heidur
en til eru í London, París, Berlín,
Rómaborg og Leningrad öllum
saman. Þar er fólk at öilum þjóð-
flokkum og tungumálum" — Hka
fslendingar, en þeir eru fáir þar
eins og aniiarstaðar, en það er
kannské hægt að ímynda sér' að
þeir séu öðrum meiri.
Bretland.
Margir líta svo á að kolaiðnað
ur á Englandi sé að komast í ó-
vænt efni. Samningur sá, sem nú
er í gildi milli námueigenda og
vei'kamanna stendur ekki nema til
J 1. maí í vor og er þá búist við
j verkfalli stórkostlegu og miklum
vandræðum á sviði iðnaðarins yf-
irleitt þar í landi. Nú virðist verka
mönnum það helst til ráða aðj síðast
gera kolanámurnar að þjóðareign í fyrir þetta fylki og fyrir það höf
vfrðnr Sf.?ér eftIr um vér öll ástæðu til að vera
gerður undir umsjon stjórnarinn
ar og á kostnað þjóðféiagsins.
mannfjöldi mikiil samankominn i
þinghúsinu, samkvæmt boði fylkis
stjóra og var þar mannfagnaður
mikill. Fer hér á eftir hásætisræð-
an.
Hásætisræða Manitoba þingsins.
Herra forseti og þingmenn
Manitoba fylkis:—
Við þetta tækifæri er viðeigandi
að minnast þeirrar sorgar, sem í-
búar Manitoba fylkis bera i brjósti
út af fráfalli Alexöndru drotning-
ar, eíns og alt annað fólk í land-
inu og öllu hinu brezka ríki. Henn-
ar er s^knað, ekki aðeins sem
drotningar, heldur einnig sem
konu, er unnið hefir gott og gagn-
legt verk, sérstaklega meðal kven-
þjóðarinnar. Fólkið í Manitoba
tekur sinn fulla þátt í þeirri miklu
samhrygð sem borin er til hans
Hátignar konungsins í sorg hans
■'•g allra meðlima hinnar konung-
legu fjölskyldu.
Árið, sem liðið er síðan eg naut
þeirrar ánægju, að fagna yður
hefir verið hagsæidarár
Segja þeir að þetta sé eini vegur-
inn út úr ógöngunum. Sagt er að
meir en miljón manna standi bak
við þessa hugmynd. Til þessa fyr-
irtækis þyrfti þjóðin að taka stór-
legt lán, þetta eru vafalaust,
hinar róttækustu breytingar, sem
verkamenn hafa enn farið fram á,
því hér er stefnt ákveðið í þá átt
að taka stórkostlegan iðnrekstur
úr höndum einstakra manna og fé-
laga rog fá hann í hendur þjóðfé-
laginu. Ekkert er hægt um það að
segja enn sem komið er hvað úr
þessu kann að verða, en enginn
efi er á því, að verkamönnum er
| þetta alýara. Það er búi3t við því
; að komist þetta í fra.nkvæmd,
verði ekki látið þar við sitja, held-
a-
nægð og þakklát. Allir þeir, sem
akuryrkju stunda, hverrar tegund-
ar sem er, hafa hlotið svo ríkuleg
laun verka sinna, að allur annar
iðnrekstur, og verslun í fylkinu
hafa þar notið mikils góðs af.
Það er mér ánægjuefni að minn-
ast þess, að aðrar iðngreinar, sem
snerta náttúruauðæfi fyikisins
hafa einnig tekið framförum. Á eg
þar sérstaklega við það að nú hef-
ir verið ráðist í að nota við úr
skógum vorum til pappírsgerðar
í fylkinu sjálfu og mun það veita
vinnu fjölda manna, sérstaklega
að vetrarlaginu.
Því miður hefir stjórn minnl
enn ekki auðnast að komast að
, æskilegum samningum við sam-
ur verð! þess fljótlega krafist að; bandsstjórnina um það að fylkið
stjornin taki hka að sér iárn-Uai t ,n „ » , .
brautirnar, vatnsorku og fl. og f&1 ful1 Umrað yfir auðællim sín'
fl. þar til ekkert verður eftir
handa einstökum mönnum eða fé-
lögum, ep allir verði stjornþjón-
ar.
urinn er sá að stofnuð er iðnmála- J
nefnd, sem nú er að vinna. Nú vil
eg tilkynna yður að stjórn mln j
ætlar á þessu þingi að leggja íyrlr j
yður samskonar áætlun sína því
viðvíkjandi að auka og efla land-
búnaðinn, á þann hátt að yfirlíta
og meta bújarðir í fylkinu, þar
sem landið er þegar mælt, og
styðja að því að þessar auðu bú-
jarðir séu teknar til ræktunar al-
staðar þar sem hægt er að gera
það á arðvænlegan hátt.
Sá auður, sem hin árlega upp-
skera fylkisins gefur í aðra hönd,
mun vaxa stórkostlega þegar hægt
verður að komast hjá því tjóni,
sem ryð í hvfttinu nú veldur.
Stjórn mín, í samráði og samvinnu
við sambandsstjórnina, mun halda
áfram að leggja fé til þess, að a
vísindalegan hátt, sé reynt að
vinna bót á þessu meini, því það
hefir meiri þýðingu en flest ann-
að viðvíkjandi akuryrkjunni.
Fyrir yður verður lögð til álita
sú fyrirætlun, að þeim peningum,
sem hveitinefnd landsins hafði af-
gangs, þegar hún hætti störfum,
og sem nokkur hluti af til heyrir
þessu fylki, verði þannig varið, að
þeir gefi af sér árlegar tekjur,
sem varið sé til þess, að styðja að
því að bændur @eta selt akur-
yrkju afurðir sínar þannig, að þeir
hafi sem mestan hag af vinnu
sinni, hvaða tegund akuryrkju
sem þeir leggja fyrir sig.
Með það fyrir augum að aðstoða
sveitarfélögin í öllu fylkinu og sjá |
um að þau komist ekki i f járhags- j
leg vandræði og með því augna-
miði að takast á hendur skyldur
umboðsmanns almennra hagsmuna
(public utility commissioner(. Sjá
um sölu hlutabréfa o. s. frv., sem
nú er undir umsjón umboðsmanns
sveitarstjórnarmála, verður frum-
varp til laga lagt fram, þess
efnis, að sérstök föst nefnd verði
skipuð til að hafa þessi mál með
höndum.
Það er ánægjulegt til þess að
vita, að ráðstafanir þær, er síð-
asta þing gerði í þá átt að byggja
og viðhalda almennum keyrslu-
vegum í fylkinu ,hafa nú orðið til
þess, að Lord Selkirk brautin milli
Winnipeg og Emerson hefir nú
verið fullgerð og einnig tveir
kaflar af braut þeirri, sem verið
er að leggja þvert yfir landið.
Það er einnig ánægjulegt að sá
viðauki við raforkulög fylkisins,
sem smþyktur var á síðasta þingi
hefir leitt til meiri athafna og
framfara og hafa þrjár línur verið
lagðar og fullgerðar til að auka
stafsvið þess fyrirtækis. Það er nú
álitið að þetta fyrirtæki standi á
traustum f járhagslegum grund-
velli og það er ætlun stjórnarinn-
ar að auka starfsvið þess og
leggja nýjar línur eins víða eins
og það getur fjárhagslega boifb
sig.
Frumvarp verður lagt fýrir
þingið þess efnis, að setja fastari
skorður við veðreiðum, með því að
takmarka tölu veðreiðasvæðanna
á hv.erjum stað fyrir sig, og eins
þeirrar dagatölu, sem veðreiðar
megi fram fara á sverju ári.
Vegna þess að hæstiréttur ríkis-
3r. ^alíitmar prtem
ViBSlutHSbup.
Þar sem jöklar, elfur, eldar,
ódauðleikans kynda bál; —
Dýrðarúthaf æðri heima
Ómar hljótt í mannsins sál:
Anda GuSs og eilífðanna
Endurrómar skáldsins mál.
BróSir vorra beztu skálda, —
Braga arfinn helzti nú;
Ástvin Drottins ástar ljúfi
AuSgar hjörtu, von og trú; —
Hver mun gleSja’ oss helgum tónum,
Hver skal syngja, er flytur þú? —
Þögn í landi — þjóS mun syrgja,-----
ÞjóSar Baldur — grátum vér. —
Þögn í kirkjum — þína sálma
Þögul sorgin fram ei ber. —
Þögn í sálum þúsundanna
Þegar himnar fagna þér!
Jónas A. Sigurðsson.
nema 54,000. Mathews yfirdómari ,SUf??mia, ‘ Þfssum mánuði, en hann
er formaður gerðardómsins. Var 6ldd! ekkl tU samkomulags. Margt
máli þessu frestað um tíma vegna Yar Þar reynt °* rætt t{l að koma
Hvaðanœfa.
Það er gert ráð fyrir að almenn
atkvæðagreiðsla fari fram í Nor-
egi innan skamms pm vínsölubann
þar í landi.
* « »
Jarðskjálfta. en þó lítilsháttar
varð vart í Santa Barbara, Cali-
fornia hinn 12. þ. m.
• * *
Tveir heimskautafarar, þeir
Amundsen og Dr. Cook fundust
nýlega og áttu tal saman um ferð-
ir sínar um norðurhöf og heim-
skautalönd. Það var í Forl Leav-
enworth,, Kansas, þar sem Dr.
Cook situr nú í fangelsi út af ein-
hverri gróðabralls sviksemi fyrir
j nokkrum árum síðan. Capt. Amund
i sen er Þur suður frá í fyrirlestra
ferð, og vildi þá nota tækifærið og
sjá þennan ferðalang, sem farið
hafði um sömu stöðvar eða líkar
og hann sjálfur, þó gæfan hefði
um. Stjórn min hefir samt ekkert
látið ógert í þessum efnum, sem
hægt var að gera og hefir við-
leitni hennar í þessu átt stutt að !
því að koma á fót þeim nýja iðn- j ins hefir úrskurðar að Dominion
aði, sem fyr er að vikið. j Industrial Disputes Investigation
Mikil vinna er nú hafin í þeim , act 1907 taki í vissum atriðum út
héruðum fylkisins, þar sem málma; íyrir rétt sambandsþingsins gagn-
er að finna í jörðu og námum J vart fylkjunum, þá hefir samands-
vorum er veitt mjög mikil athygli j þingið gert þann viðauka vtð
víðsvegar. Yfir höfuð eru augljós J fyrnefnd lög að þau verði gcð og
merki þess alstaðar í fylkinu til' gild ef fylkin hvert um sig sam-
hvaða iðnaðar sem litlið er eða 1 þykki þann viðauka. Þessu sam-
verslunar, að þar ríkir nú andi kvæmt verður frumvarp til laga
sem stjórn mín krafðist, sam-
kvæmt samningi við Canadian
Northern járnbrautafélagið frá
11. febr. 1901 og lögum Manitoba
og Canada þessu viðkomandi. Sari-
kvæmt beiðni járnbrautarfélag-
anna, strax eftir að lög þessi náðu
gildi, vísaði hæstiréttur ríkisms
máli voru frá, af þeirri ástæðu að
löggjafarvald Canada hefði með
lögum 1925 bundið enda á þetta
mál. Sambandsstjórnin hefir nú
fyrirskipað almenna rannsókn á
flutningsgjöldum með járnbraut-
um og stjórn mín hefir gert alt
sem hægt er til þess að hafa tæki-
færi til og vera við því búin að
halda þar fram rétti og hagsmun-
um fylkisins og hún mun halda á-
fram að gera alt sem mögulegt er
í þessa átt og sjá til þess að Mani-
toba fylki nái fullum rétti sínum
ef nýr flutningsgjaldataxti verður
saminn. ,
Þar sem hin fýrirhugaða Hud-
son’sflóa járnbraut hefir svo afar
mikla þýðingu fyrir Vesturfylkin
og landið í heild sinni þá er það
mjög mikið gleðiefni, að sam-
bandsstjórnin hefir ákveðið að
fullgera braut þessa nú þegar.
Reikningar fylkisins verða lagð-
ir fyrir þingið áður en langt líður
á þingtímann. Á þeim munuð þér
sjá, að útgjöldunum á fjárhagsár-
inu, sem endaði 30. apríl 1925,
hefir verið haldið vel innan þeirra
takmarka, er tekjurnar leyfðu á
því tímabili.
Áætlan um tekjur og útgjöid á
fjárhagsárinu, sem endar 30. apríl
1927, hefir verið samin með hag
sýni og fyrirhyggju fyrir velferð
fylkisins.
Eg yfirgef yður nú og treysti
því hiklaust að þér gegnið skyla-
um yðar og leysið af hendi stört
yðar þannig, að þau megi bera
sem blessunarríkasta ávexti fynr
alla íbúa Manitoba fylkis. Eg bið
Guð að blessa yður og starf yðar.
sem fýsir að heyra frá landi for-
feðranna og að sjá myndir, sem
bæði eru margar og skýrar frá
báðum löndunum.
Fyrirlesarann þekkja allir
Vestur-íslendingar og vita að
hann mun gjöra málefninu góð
skil.
Þorrablót hefir þjóðræknisdeild
in Iðunn í Leslie, Sask. ákveðið
að halda á þessum vetri. Forstöðu-
nefnd hefir þegar verið kosin og
er hún tekin að starfa að undir-
búningi áminstrar samkomu. Öll
tilhögun samkomunnar verður
með svipuðum hætti og að undan-
förnu og hefir nefndin allan hug
á að vanda svo veizluföng að
gestum komi saman um að betri
mannfagnað hafi þeir aldrei setið.
Nánar auglýst síðar.
í dánarfregn Ragnhildar sál.
Reykdal, sem stóð í Lögbergi 1.
janúar s. 1. stendur að hin látna
hafi gifst eftirlifandi eiginmanni
sínum Jóni G. Reykdal 15. septem-
ber 1891. en átti að vera 15 á-
gúst það sama ár.
Hún andaðist 29. nóv. en ekki
19. nóv. eins og í dánarfregninni
stendur og var jarðsungin 2. des.
Mr. og Mrs. S. W. Melsted fóru
á laugardaginn var til New York.
Þaðan leggja þau upp í langa sjó-
ferð suður um höf og búast við
að verða um mánaðar tíma í þeirri
ferð. Ferð þessa fara þau hjón
sér til skemtunar og hvíldar og
fylgja þeim hugheilar hamingju-
óskir þeirra mörgu vina í Winni-
peg og annarstaðar. Mr. og Mrs.
Melsted gerðu ráð fyrir að koma
heim aftur í fyrstu vi'ku marz-
mánaðar.
framsóknar, dugnaðar og góðra
vona.
Vegna þess seni þegar ei- unn-
ið í því héraði, þar sem Flin Flon
námurnar eru og vegna þess hve
það verk er þýðingarmikið fyrir
bæinn The Pas og fyrir borgina
lagt fyrir þetta þing þess efnis að
gera fyrnefnd lög frá 1907 gild
andi í öllum ágreiningi út af at-
týnnumálunum, en sem annars
mundi heyra undir löggjöf fylkis
ins.
■r
Sérstakt leyfi fékk stjórn mín í
Úr bœnum.
Winnipeg, verður alt gert sem i marz í fyrra til að leggja fyrir
hyggilegt er og framkvæmanlegt,
til að fá járnbraut lagða frá The
Pas að þeim námum.
Hið háa verð á skuldabréfum
Manitobafylkis, sem nú eru á
markaðinum, er óræk sönnun þess
að fylkið er á traustum framfara-
þess að Isaac Pitblado K. C., sem
,ltur . t)r ^assmunum eigendanna
þurfti að fara burt úr borginni
um tíma.
í bæ, sem Clarkstown heitir og
er skamt frá Ottawa brann íbúð-
arhús hinn 12. þ. m. og fórust þar
í eldinum sex systkini, gem heima
áttu í húsinu. Voru þau 9^-23 ára
að aldri. Móðir þeirra, Mrs. Albert
Tanguay slapp lifandi úr eldinum,
á samkomulagi, meðal annars það,
að sett væri níu manna nefnd til
að kynna sér málið og skera úr
ágreiningsatriðunum. Skyldi
nefnd þessi þannig skipuð. að
námaeigendur tilnefndu 3 menn
verkamenn 3 og Coolidge forseti
hina aðra 3 menn. Iðnrekendurnlr
vildu fallast á þessa tillögu, en
námamennirnir ekki, þó þeir við-
urkendu að hún væri í sjálfu sér
sanngjörn, að öðru en því að þessi
nefnd væri nokkurskonar gerðar-
skift misjafnt hlut þeirra, þar sem vegi D'árhagslega, og að málum
1 annar nýtur aðdáunar allra en Þess er stjórnað með gætni og
hinn situr í fangelsi. hagsýni. Á árinu hefir stjórn mín
selt hérumbil $17,000,000 af skulda
bréfum til að mæta skuldum er
féllu í gjalddaga, samkvæmt því
er ráð var gert fyrir á síðasta
þingi. Veðrið var svo hátt, að það
tók fram verði á öðrum skulda-
bréfum í Canada á þessu ári
iEitt af því sem eg skýrði frá
þegar þingið kom saman síðast
var það, að gert var ráð fyrir, að
meta nátturuauðæfi fylkisins og
stofna til iðnfyrívtækja. Ávang-
Skíðamaðurinn mikli Leonard
Lehan frá Montreal, er nú farinn
til Svíþjóðar og Finnlands til að
reyna sig við Finnana, sem þykj-
ast mestu skíðamenn í heimi, endá
hafa þeir lengi stundað skíða-
ferðir. Kölluðu þeir skíðin ‘andra’
f gamla daga, eins og hið alkunna
forna orðtæki bendir til: ‘snælega
snuggir kváðu Finnar, áttu andra
fala.”
* * #
hæstarétt ríkisins, mál, seni hæsti
réttiy Canada hafði vísað frá
rétti. Það var sá úrskurður járn-
brautanefndarinnar að samning-
ur frá 11. febr. 1901 milli stjórn-
ar minnar og Canadian Nortbern
járbrautarfélagsins og lðg Mani-
toba og Canada þessu viðvíkiandi.
skertu ekki vald nefndarinnar til
að setja hærra flutníngsgjald
heldur en áður voru ákveðin. Jleð
lögum, sem sambandsþingið sam-
þykti síðas'Iiðið ár, voru lögin frá
1897 viðvikjandi Crows Nest samn-
ingnum í raun og veru numin úr
gildi nema hvað snerti f’.utning á
korntegundum og hveitimjöli
austur um land. Löggjöf þessi
nemur úr gildi allar hömlur, nema
Jjær er eg hefi þegar nefnt, fyrir
árnbrautarnefndina að ákveða
flutningsgjald, einnig þær hömlur
Útnefningarfundur til embætta
í Jóns Sigurðssonar félaginu verð-
ur haldinn að heimili Mrs. Nichols
557 Agnes Stfeet, næstkomandi
þriðjudag 2. febr. Áríðandi að
félagskonur sæki sem best fund-
Séra Jónas A. Sigurðsson frá
Ohurchbridge, Sask. var staddur
í borginni á fimtudaginn og föstu-
daginn í vikunni, sem leið. Mun
hann hafa verið hér á ferð i er-
indum þjóðræknisfélagsins, sem
hann er forseti fyrir. Hann gerir
það ekki utan við sig, að vinna
að íslenzkum þjóðræknismálum.
Honum er þau lifandi áhugamál.
Séra Jónas leit inn til vor og vér
nutum þeirrar ánægju. ofurlitla
stund að eiga tal við þennan
skemtilega og framúrskarandi orð-
haga mann. Þökkum skáldinu frá
Chuchbridge fyrir komuna.
Samkvæmt símskeyti til Scandi-
navian — American línunnar hef-
ir gufuskipið “Oscar II.” sem
sigldi fm New York 9. janúar,
lent í Ohristiansand þriðjudag-
inn 19. janúar kl. 11 að morgnl.
Föstudaginn 15. janúar voru
þau Miss Hildur L. Thomson, dótt-
ir P. J. Thomson kaupmanns í
Winnipeg, og M. H. Eddington
gefin saman í hjónaband í Chi-
cago af Rev. Hayworth. Heimili
ungu hjónanna verður í Chicago.
Vér viljum minna lesendur
blaðsins í Winnipeg á fyrirlestur
þann með myndum frá íslandi og
Noregi, sem séra N. S. Þorláksson
heldur 4. febrúar n. k.'og auglýst-
ur er á öðrum stað í blaðinu. Is-
land er ávalt hugnæmt málefnl
Isendingum og svo mun verða I
þetta sinn og margir eru þeir líka
Nýlega fóru í skemtiferð og
kynnisferð til Californíu þær
systur Gíslína og Þóra dætur
Sveinbjörns Gíslasonaj trésmjðs
hér i borg og samferða þeim vest-
ur á Kyrrahafsströnd varð föður-
systir þeirra Jakobína í kynnis-
ferð. Stúlkur þessar báðar hafa
rutt sér vel braut. Önnur þeirra
Gíslína er kennari við málleys-
ingjaskólann og búin að verp í
fleiri ár, sem er ágætisstaða vel
launuð. Hin, Þóra ,er prívatskrif-
ari hveitikaupmanna hér í Winni-
peg, sem einnig er ágætis staða
og vel launuð. Systurnar hafa
bygt sér fagurt heimili á Welling-
ton Creseijt hér í borg, þar sem
þær búa með föðursystur sinni,
þegar þær eru í bænum. Þriðia
systir þeirra Margrét á heima suð-
ur í Californíu um tuttugu mílur
frá Pasadena, og fóru þær til þess
J að heimsækja hana ásamt að létta
sér upp frá daglegu störfunum og
kynnast sólarlandinu svðra. Þær
búast við að verða um þriggja