Lögberg - 27.10.1927, Page 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. OKTÓBER 1927.
Bls. 7.
Ferðalagí Vestur-Can-
ada fyrir 50 árum.
Eftir William Kay.
Það var í maímánuði árið 1877,
fyrir rétt fimtíu árum, að saga
sú hefst, sem hér verður sögð.
Eg var þá umboðsmaður Hudson
Bay félagsins í Touchwood HiUs.
Það félag annaðist þá póstflutn-
ing allan þar vestur frá, og
höfðu þeir, sem póstinn fluttu,
tvo stóra vagna, sem tjaldað var
yfir með segldúk, og gengu fjórir
hestar fyrir hverjum vagni. Komu
þessir ferðamenn frá Winnipeg
og voru á leið- til Prince Albert í
Saskatchewan, en á þeim dögum,
og lengi þar eftir, var alt hið
mikla landflæmi vestan Manitoba
kallað einu nafni North-iWest Ter-
ritories. Mér brá töluvert við,
þegar út úr öðrum vagninum kom
ung stúlka, því þetta var í fyrsta
sinni, sem kona hafði ferðast með
póstinum frá Winnipeg, eða
Austur^Canada, til Prince Albert.
Eg tók á móti stúlkunni sem bezt
eg kunni; sagði henni, að eg væri
u.mboðsmaður Hudson Bay félags-
ins og mér væri ánægja að því,
að gera fyrir hana það sem eg
gæti. Hún heilsði mér glaðlega
og mjög kurteislega og sagði mér
hvað hún héti, en ekki þykir við
eiga, að birta nafn hennar, jafn-
vel þótt nú sé langt um liðið, og
læt eg því nægja, að nefna hana
“Miss Ivy Christine Cook” í þess-
ari frásögn.
“Hér skulum við hvíla hestana
dálítið og fá okkur bita, sagði sá,
sem fyrir ferðinni réði.
“Get eg hjálpað ykkur nokk-
uð?” sagði Miss Cook.
Maðurinn leit til mín glottandi
og sagðí heldur ‘þæruleysislega,
að henni væri bezt að hugsa um
sjálfa sig, en þeir skyldu líta
eftir því, sem þeir ættu að gera.
Sjáanlega féll Miss Cook þetta
svar ekki sem bezt, og sagði hún
við mig: “Eg hefi alla leiðina
verið að reyna að hjálpa þessum
mönnum alt, sem eg hefi getað, en
þeir vilja sjáanlega enga hjálp af
mér þiggja og helzt ekkert við
mig tala.”
Eg sagði henni, að hún skyldi
ekki kæra sig hót um það, hvað
þessir piltar segðu. Þeir meintu
ejckert misjafnt með því, og það,
sem maðurinn hefði sagt, væri
miklu fremur góðlátlegt, eftir því
sem búast mætti við af honum.
Eg bauð Miss Cook inn í borð-
stofuna og bað eg hana að vera
þar eins og heima hjá sér og
reyna að gera sér að góðu það
sem til værí. Hún þakkaði mér
fyrir, og tók hún þá eftir, að þar
var hrúgað saman heilmiklu af
óhreinum diskum og bollapörum
og öðru slíku, og bauðst hún til
að þvo þetta fyrir mig. Eg minti
hana á það, sem keyrslumaðurinn
hafði sagt gið hana tétt áður 'og
sagði henni, að þetta væri nú eitt
af því, sem eg ætti að gera. En
eg hefði lengi haft þann sið, að
taka diska úr búðarhillunum, nota
þá eftir þörfum, þvo þá upp svo
sem einu sinn'i í mánuði og láta
þá diskana aftur á sinn stað.
Eftir svo sem tveggja klukku-
stunda hvíld og sæmilega mál-
tíð, lJgði svo þetta ferðafólk aft-
ur af stað aftur, áleiðis til Prince
Albert.
Eftir þrjá daga kom þetta ferða-
fólk aftur, og sýndist alt koma
með skilum, sem það hafð'i með-
ferðis, nema póstflutningurinn.
Hann var horfinn. Hafði ferða-
fólkið þá sögu að segja, að við
Saskatcheawan ána, svo sem 70
mílur frá Prince Albert, hefði
ræningjaflokkur frá Bandaríkj-
unum ráðist á sig, rænt öllum
póstinum, og skipað sér að fara
aftur til Winnipeg, svo þeir, sem
þetta verk* unnu, hefðu nógan
tíma til að komast suður yfir
landamærin. Þetta voru nú réynd-
ar engar nýjungar í þá daga, því
það kom hvað eftir annað fyrir á
þeásum slóðum.
Miss Cook leið sjáanlega afar-
'illa út af þeim vonbrigðum og því
mótlæti, sem hún hafði nú orðið
fyrir, og eg verð að kannast við
það, að það fékk mjög mikið á
mig. Mér fanst hún vera reglu-
Jegur engill, og hvernig gat það
öðru vísi verið, þar sem hún var
eina hvíta stúlkan, sem eg vissi
af, á mörg hundruð mílna svæði,
en íjöldinn allur af Indíána stúlk-
um, -sem mér fanst nú lítið til
komað þegar eg bar þær saman
við þessa stúlku.
Hún sagði mér blátt áfram og
hreinskilnislega, að hún hefði lagt
upp í þessa löngu og erfiðu ferð,
til að komast á fund unnusta síns,
sem tekið hefði sér heimilisrétt-
arland við Prince Albert og byggi
þar. En nú hefðu allar sínar fögru
vonir að engu orðið og ferðin
hefði algerlega mishepnast. Eg
reyndi sem bezt eg gat að hugga
hana og telja í hana kjarkinn, og
fá hana til að líta björtum augum
ó lífið, þó ekki gengi sem bezt rétt
sem stæð'i.
Við fortölur mínar, virtist henni
líða eitthvað betur, og fór hún nú
að spyrja mig, hvort nokkur veg-
ur væri til þess fyrir sig, að kom-
ast til Prince Albert.
Eg sagði henni, að Hudson Bay
félagið héldi uppi gufuskipaferð-
um frá Selkirk í Manitoba, eftir
Winnipegvatni og Saskatchewan-
ánni til Edmonton, og gæti hún
þannig komist mestan hluta leið-
arinnar., Miss Cook réði þegar
við sig, að þá leið skyldi hún
reyna.’ Og lagði nú þetta ferða-
fólk á stað til Winnipeg.
Það sem eg nú hefi sagt frá,
hefi eg sjálfur séð og heyrt.
Sumt af því, sem á eftir fer, hefi
eg eftir Miss Cook sjálfri, því eg
naut þeirrar ánægju, að eiga tal
við hana einu sinni eftir þetta,
en sumt f því hefi eg eftir einum
af starfsmönnum Hudson Bay fé-
lagsins, sem hafði kynst Miss
Cook og ferðalagi hennar.
Þegar Miss Cook kom til Sel-
kirk, var henni sagt, að enn væri
ekki fært um vatnið, vegna þess
að ísinn væri ekki farinn af því,
og það væri ekki hægt að segja
henni hvenær lagt yrði af stað.
Henni þótti þetta slæmt, en það
var ekki um annað að gera, en að
bíða. Eftir hálfsmánaðar bið,
komst hún samt á stað, með gufu-
skipinu “Colville”, áleiðis til
Grand Rapids. Strax fyrsta dag-
inn gerði versta veður, og skiþið
ruggaði ákaflega, og fékk Miss
Cook nú í fyrsta sinni að reyna,
hvernig sjóveiki er.
Þegar til Grand Rapids kom,
fékk Miss Cook að vita, að þar
væri verið að fullgera nýjn bát,
og með honum gæti hún haldið á-
fram ferðinni til Edmonton, eft-
ir svo sem tvær vikur. 1 tvo daga
gat hún hafst við J “Colville”,
meðan verið var að afferma, en
eftir það hafði hún eiginlega
hvergi höfði sínu að að halla, því
hér var ekkert gistihús. Út því
rættist nú samt, því umboðsmað-
ur Hudson Bay félagsins þar á
staðnum, sem sjálfur var einbúi
og mjög feiminn við kvenfólk, var
svo greiðvikinn, að hann lánað’’
Miss Cook herbergi sitt, en svaf
sjálfur í tjaldi, meðan hún var
þar.
Einn góðan veðurdag bauð
þessi starfsmðaður Hudson Bay
félagsins Miss Cook, að koma
með sér í bát þar ofan eftir ánni.
Tveir Indíánar voru fengnir til
að róa og stýra bátnum. Þegar
báturinn kom niður að strengjun-
um, sem eru í ánni þar nokkru
neðar, þá lentu þau þar, sem
snöggvast, og Capt. Amos var svo
hugsunarsamur að fá henni
björgunarhringi, ef ske kynni, að
eitthvert óhapp kæmi fyrir. Bát-
urínn fór svo ofan miðja ána og
fór hart, þvií áin var straum-
hörð mjög. Miss Cook var hvergi
hrædd og hafði góða skemtun af
þessu. Hún hélt á regnhlíf, til
að skýla sér við sólarhitanum.
En sva óheppilega vildi til, að
hún misti regnhlífina út í ána, en
krókurinn á endanum á skaftinu
kræktist í beltið á kápunni henn-
ar, og þar sem straumurinn var
harður og hlífin fyltist þegar af
vatni, þá dró hún stúlkuna með
sér út í ána. Mennirnir reyndu
auðvitað að ná í hana, en við þær
tilraujir hvelfdu þeir bátnum al-
veg og lentu allir í ánni. Sem
betur fór, var þessi starfsmaður
Hudson Bay félagsins ágætur
sundmaður og þaulvanur ferða-
■slarki á ám og vötnum, og hepn-
aðist honum að ná Miss Cook, og
einhvern veginn náðu þjyi öll í
bátinn og gátu hangið 1 . honum
þangað til hann hafði borið þau
ofan fyrir strengin, en þá kom
þar að annar bátur, sem bjargaði
þeim öllum. Miss Cook bar sig
furðu vel, þótt hún vafalaust væri
mjög hrædd og ákaflega kalt.
En það gleymd'ist fljótlega, eftir
að þau voru komin í land og hún
var komin í þur föt og orðið
hlýtt og notailegt.
Þegar nýi báturinn var full-
gerður og tilbúinn að leggja af
stað, þá sýndi Capt. Amos Miss
Cook þann heiður, að bjóða henni
að gefa skipinu nafn. Skyldi það
gerast þannig, að allir sem vildu
og viðstaddir voru, komu saman
á þilfari skipsins. Átti Miss
Cook þá að taka þriggja pela
flösku, tappa fulla af Hudson Bay
rommi, slá henni við eitthvð hart
og brjóta hana í ótal mola og láta
innihaldið flóa út um þilfarið,
nefna nafn skipsins, en allir við-
staddir áttu að hrópa “húrra!”
Þetta gekk nú bærilega, Miss Cook
braut flöskuna, allir hrópuðu
“húrra!” og hundarnir, sem í
landi voru, geltu hver í kapp við
annan, en Miss Cook varð það á,
að nefna skipið “North Cut” í
staðinn fyrir “Northcote”. En
naumast. hafði hún sagt þetta,
1 þegar eitt flöskubrotið lenti á
vörinni á henni og særði hana
allmiklu sári. Læknir var enginn
viðstaddur nema Indíáni einn, sem
rc-yndist ágætlega og sárið greri
bæði fljótt og vel, og Miss £ook
var alveg eins falleg eins og áður.
Þetta nýja skip lagði nú af stað
og Miss Cook fór með því, eftir
tveggja vikna bið í Grand Rap-
ids. En á öðrum degi strandaði
það í svo nefndum Demic Change
strengjum. Mest af því, sem í
skipinu var, tóku gkipverjar og
fluttu það í eyju eina þar nærri,
sem kölluð er Calico eyja, en með
því að lítið vatn var í skipinu, þá
kaus Miss Cook að hafast þar við
fyrst um sinn. Annan dag eftir
þetta slys, fór hún ofan í skipið
til að sækja vatn, en datt þá ofan
í vatnið, sem var kolsvart af
Hudson Bay teinu, sem í það hafði
lent, og urðu skipverjar að bjarga
henni úr þessum lífsháska og
fluttu þeir hana í Calico eyjuna,
þar sem skipsfarmurinn var
geymdur.
Þegar eg í næsta skifti sá Miss
Cook, sagði hún mér frá veru
sinni í Calico eyjunni á þessa
leið: “Þegar eg hafði skoðað
mig um á eyjunni, settist eg að
und'ir háu furutré, með mörgum
og stórum greinum, og hafði ilm-
andi viðargreinir í sængur stað.
Alla nóttina hafði eg ekki nokk-
urn stundlegan frið fyrir pödd-
um og flugum; mýsnar hlupu yfir
mig og froskarnir voru að vakka
alt í kring um mig. óhljóðin í
úlfunum og náttuglunum heyrði
eg. í öllum áttum. ótölulegur
fjöldi af mýflugum og allskonar
illþýði, settist þarna að mér, svo
eg bafði engan frið. Mér fanst
Egyptklands plágurnar fornu
sækja þarna að mér allar í einu,
og þetta væri eins vondur staður
eins og eg gæti frekast hugsað
mér, þessa heims eða annars. Eg
sofnaði- ekki dúr alla nóttin.”
Snemma um morguinn fór Miss
Cook ofan að ánni til að þvo sér.
Vatnið þurfti ekki að spara, því
það var yfirfljótnlega mikið af
því í Saskatchewan ánni. Meðan
hún var að þvo sér, tók hún frú-
lofunarhring sinn af fingrinum
og lagði hann á stein þar hjá sér.
En um þenna hring þótti henni
vænna heldur en um nokkurn
hlut annan, sem hún átti í eigu
sinni. Maður getur því gert sér
í hugarlund hvernig henni leið,
þegar hún var búin að þvo sér og
fann hvergi hringinn, og vissi að
hann var nú glataður fyrir fult
og alt.
Til að reyna að hafa af sér le'ið-
indin, gekk Miss Cook þarna um
eyjuna til og frá og staðnæmdist
hún um stund þar sem farangur-
inn var, sem bjargað hafði verið
úr skipinu. Kemur hún þá ált í
einu auga á kistuna sína. Sjálf
hafði hún gengið frá henni á
heimili sínu í Ontario fyrir fjór-
um mánuðum og skrifað utan á
hana til unnusta síns að Prince
Albert, og falið hana umsjá Hud-
son Bay félagsins. Kistan hafði
sjáanlega lent í vatninu, og nú
var það engum efa bundið, að það
sem í henni var, mundi alt skemm-
ast og sumt vera ónýtt, ef það
væri ekki strax tekið úr ki&tunni
og þurkað. Þarna var nú brúðar-
kjóllinn hennar, sem hún hafði
haft mikið fyrir að búa til og
gengið svo einstaklega vel frá; og
þar voru brúðargjafir, og þar v^r
svo margt og margt, sem hún gat
ekki hugsað til að missa eða láta
skemmast. Flýtti hún sér' nú sem
mest hún mátti á fund brytans og
skýrði honum nákvæmlega frá,
hvernig komið væri, og bað hann
að láta sig nú fá kistuna, svo hún
gæti bjargað því sem í henni væri
frá að eyðileggjast. Maður þessi
var einn af þessum’náungum, sem
lítið nota sína eigin dómgreind,
en þræða æfinlega bókstaflega
þær fyrirskipanir, sem fyrir þá
eru lagðar af yfírboðurum þeirra.
Hann neitaði því þverlega, að láta
hana fá kistuna sína til að þurka
það, sem í henni væri, eða eiga
nokkuð við hana, því hún væri nú
í umsjón Hudson Bay félagsins
og henni yrði skilað á sínum tíma
í Prince Albert og hvergi annars
staðar.
Nú fanst Miss Cook mótlætið
ganga fram úr öllu hófi. Með tár-
in í augunum bað hún brytann
að láta s'ig hafa kistuna, en það
var eins og að tala við steininn.
Þetta fékk svo mikið á hana, að
ef til vill beið hún þess aldrei
bætur. Það æsti ímyndunarafl
hennar og gerði hana vanstilta.
Eftir að hún hafði verið þarna
í hálfan mánuð með skipbrots-
mönnunum og hjátrúarfullum
| Indíánum, var hún orðin eins
hjátrúarfull eins og þeir. Hún
fór að taka mark á allskonar fyr-
irbrigðum og réði þau öll fyrir
einhverjum óhöppum og slysum.
Jafnvel stjörnurnar á heiðum
næturhimninum, fanst henni að
væru ógnandi, og hvert einkenni-
legt hljóð, sem hún heyrði, fanst
henni koma frá ósýnilegum önd-
um, sem væru sér alt annað en
vinveittir. Þegar hún svaf,
dreymdi hana illa og henni fanst
hættan og ólánið umkringja sig.
Á vatni hafði hún álíka ýmigust,
eins og sagt er að Kölski hafi á
vígðu vatn'i. Henni leið reglulega
illa og henni fanst að alt vera sér
til armæðu.
Þegar þannig var ástatt um skap-
ferli Miss Cook, greip hana áköf
heimþrá. Henni fanst hún endi-
25c.
fyrir
Greniskóg
Fólki, sem þjáist af andþrengsl-
um, Asthma og lungna sjúkdóm-
umi, er það mikil hjáh) að búa
þar sem grenitnén vaxa. Hvers
vegna? Vegna þess. að andrúms-
loftið þar er þeim holt. PeDS
hafa í sér samskonar heilsulyf
eins og grenitréð, auk annara
hollra efna og fyrir 25c getur þú
flutt heim til þín heilsubótina,
sem grteniskógurinn veitir. Þeg-
ar PeD er látið í munninn, þá
nýtur líkaminn þeirrar hollustu,
sem meðalið hefir að geyma,
maður andar þeim að sér og þau
fara ofan í lungnanÍDurnr og
lungun en maðun glevDÍr bau
ekki. Reynið ’Peos við kvefi,
hósta, brjóstveiki og asthma.
25c askjan. Fæst alstaðar.
Peps
lega þurfa að komast til heimilis
síns í Ontario, og það sem allra
fyrst, hvað sem það kostaði. Um-
boðsmaður Hudson Bay félagsins
fékk þegar tvo Indíána til að
flytja hana til Grand Rapids á
smábát, því annað var ekki fyrir
hendi. En þegar til kom, þorði
Miss -Cook með engu móti að ferð-
ast í þessum litla bát, svo þessir
tveir Indíánar urðu fyrst að fara
til Grand Rapids og sækja þangað
stóran York-bát og fleiri menn,
og fór til þess ein vikan enn, en
með honum komst þó M'iss Cook
loksins aftur til Grand Rapids.
Þegar eg áður sagði frá sam-
tali mínu við Miss Cook, er við
hittumst í síðasta skiftið, og hún
sagði mér frá veru sinni í Galico-
eyjunn'i, þá gleymdi eg nokkru af
samtalinu, sem var á þá leið, að
eg minti hana á söguna um rorföð-
urinn Jakob, þegar hann svaf
undir beru lofti og hafði stein í
koddastað, og hann dreymdi stig-
ann sem reistur var til himins og
sem englarnir gengu upp og of-
an. Fanst honum þar vera hlið
himinsins og hlóð þar vörðu til
minningar um þann helga stað.
Sagði eg við hana, að hennar
reynslu, fyrstu nótt í Calico eyj-
unni, mundi hafa verið mjög á
annan veg heldur en Jakobs.
Sagði hún að svo hefði áreiðan-
lega verið. og ekki hefði hún séð
neinn himnastiga og því síður
engla, og hefði hún verið fyllilega
sannfærð um það, að þær lifandi
verur, sem hún varð vör við þessa
nótt, hefðu ekkert átt skylt við
englana og verið þeim algerlega
ólíkar. *
Eg spurði hana, hvort hún
hefði, eins og Jakob, skilið eftir
nokkrar minjar um komu sína á
þenna stað. “Það gerði eg áreið-
anlega,” sagði Miss Cook og tók
upp vasabók sína. “Áður. en eg
fór, risti eg þessi orð á stóran
stein, sem var skamt frá, þar sem
eg svaf fyrstu nóttina, sem eg var
á eynni:
“Nú er sá tími kominn, Davis
bryti, að eg hlýt að kveðja, og
þakka mínum sæla að losna frá
yður og vandræðum þeim, er þér
hafið valdið mér; og hamingjan
forði mér frá því, að þurfa nokkru
sinni framar að líta slíkan vand-
ræða-astað, sem Calico-ey.”
Þegar Miss Cook kom til Grand
Rapids, var þar kominn Mr. Mur-
doch, landmælingamaður stjórn-
arinnar og menn hans, og ætluðu
þeir að hafast þar við um tíma.
Skýrði hún Mr. Murdoch nákvæm-
lega frá högum sínum og hvernig
ferð sinni væri háttað og bað
hann að gefa sér vinnu við að
matreiða fyrir hann og menn hans
þangað til hún gæti komist áleið-
is til Ontario. Gerði hann það
strax, þó það væri meira til að
greiða fyrir stúlkunni, heldur en
h'itt, að hann þyrfti hennar við.
Þessir landmælingamenn settu
tjöld sín einar fimm milur frá
Grand Rapids og var Miss Cook
búin að vera þar hjá þeim í tvær
vikur, þegar hún, einn góðan veð-
urdag, heyrði gufuskip blása og an
vissi hún þegar, að nú væri gufu-
skipið Colville komið til Grand
Rapids. Hún beið ekki boðanna,
| en lagði þegar af stað og hljóp alt
, hvað af tók, því nú reið á að
I missa ekki af skipinu. Það stóð
I líka heima, að þegar hún kom nið-
ur á bryggjun, var skipið tilbúið
' að fara og hún náði með naum-
I indum í það í tæka tíð. En það
I var ekki sjón að sjá hana eftir
I öll þessi hlaup. Hárið var orðið
(laust og flaxaði út í allar áttir og
. fötin voru bæði rifin og óhrein.
i Hennar fyrsta verk, eftir að hún
( komst út í skipið, var því að þvo
I sér og greiða, og eftir svo sem
! klukkutíma var hún komin upp á
I þilfar, vel klædd, hrein og fáguð.
I Hinir forvitnu Indíánar, sem
þarna voru, spurðu hvort þessi
fallega stúlka væri dóttir drotn-
ingarinnar góðu, Victoriu, slika-
kvenlega fegurð höfðu þeir aldrei
augum litið. Landmælingamaður-
inn Mr. Murdoch, var þarna líka
staddur, og spurði hann skip—
stjóra hver væri hin fagra mær,
sem hann hefði innan borðs. Sagði
skipstjóri honum, að þessi stúlka
væri engin önnur en matreiðslu-
konan hans, Miss Cook, og ætti
hann að þekkja haan. Alt sem
Mr. Murdoch sagði var eitthvað
svipað því, sem þar stendur:
“Mikið er skraddarans pund.”
Miss Cook fór nú með gufuskip-
inu Colville áleiðis til Selkirk, en
ekki gekk heldur sú ferð að ósk-
um. Þegar skipið kom í grend við
Big George eyjuna, gerði eitthvert
versta veður, sem dæmi eru til á
Winnipegvatni. Á skipinu varð
ekki við neitt ráðið og með engu
móti haldlð í horfinu. Loks brotn-
aði stýrið og eftir það var skipið,
með öllu innan borðs, á valdi
vinds og vatns og munaði minstu,
að það færist með allri áhöfn.
Ofan á alt annað bættist það, að
Miss Cook var ákaflega sjóveik.
Var nú gufuskipið Princess sent
frá Selkirk til að leita að Colville,
sem talið var víst, að orðið hefði
fyrir einhverju skakkafalli í of-
viðrinu, og fanst það í slæmu á-
standi og ósjálfbjarga í grend við
Sandy Eyjuna. Dregur eyjan nafn
sitt af því, að þar féll útbyrðis
skozkur maður, sem Sandy hét, og
fanst þar síðar.
Þegar Princess hafði komið Col-
ville til Selkirk, lagði Miss Cook
þegar af stað til Winnipeg, og
þegar hún kom í pósthúsið þar,
var henni fengið bréf, sem enn
breytti hennar fyrirætlunum, og
áfellist eg hana ekki fyrir það.
Bréfið var frá unnusta hennar,
og sagði hann henni, að nú væri
riddaralið komið til Saskatche-
wan, og þyrðu ræningjarnir því
eigi lengur að hafa sig uppi. Mætti
því nú heita hættulaust að ferð-
ast um þessar slóðir. Miss Cook
sneri því við blaðinu og fór vest-
ur, en ekki lengra austur, og enn
ferðaðist hún með Hudson Bay
póstvagninum og varð nú sam-
ferða einum af embættismönnum
félagsins, sem átti samleið við
hana alla leið.
XnXSSKfSZHSHSHXHXHSH3HSH&HXHSHXH3EHBHSH3CHSHSHSH!CHSHSHSHI
Rjómasendendur veitið athygli!
Sendið oss næsta rjómadunkinn. Munuð þér verða meira
en ánægðir með árangurinn. Vér höfum aldrei haft óánægð-
an viðskiftavin enn, og munum aldrei hafa. Vér greiðum
hæsta markaðsverð og ábyrgjumst að þér verðið ánægðir með
viðskifti vor. Skrifið oss og biðjið um merkiseðla.
Modern Dairy Ltd.
ST. BONIFACE, MAN.
H
X
H
X
H
H
X
H
X
D3
X
H
X
H
X
K!
X
H
X
H
H
X
H
SHXHSHSHXHXIlXHSHXHXHXHSHXHXHXHXHSKSHXHXHSHSHRHXHXHEHX
tillskilagreinum lögreglustjóranna,
sem Hagstofan fær eftirrit af.
Vínandi, vínföng og gosdrykkir.
Af ómenguðum vínanda var síð-
astliðið ár flutt til landsins 26,031
lítrar ('talið í i6°ý. Er það tölu-
vert minna heldur en naestu ár á
undan (2925: 35,300 lítrar, 192J:
37,400 lítrar, 1923: 38,400 litraj.—
Af koníaki var innflutningurinn
1926 ftalið í 8°) 5,164 lítrar. Er
það heldur meira en næsta ár á
undan, er innflutningurinn var 4,-
950 ltr.
Af sherry, portvíni o. fl. var inn-
flutningur síðastliðið ár 260,783
lítrar. Síðan undanþágan var veitt
frá bannlögunum fyrir Spánarvínin
með lögum 31. maí 1922 hefir þessi
innflutningur sífelt farið vaxandi,
svo sem eftirfarandi yfirlit sýnir.
1922 ......... 87 þús. lítrar
1923 ........ 93 — —
1924 ............. H5 — —
1925 ............ 182 — —
1926 ............ 261 — —
Af öðrum vínföngum, svo sem
rauðvíni, messuvíni o. fl., svo og af
ávaxtasafa, var innflutningurinn
síðastliðið ár 16,094 lítrar. Er það
minna en næsta ár á undan, er þessi
innflutningur var 22 þús. lítrar, en
svipað eins og árin þar á undan
(1924: 15 þús. lítrar, 1923: 18 þús.
inn 1924, 64,739, 1925. 64,219. Alls
var fólksfjöldinn á landinu 1924
98.483, og 1925 100,117.
Samkvæmt þessu hefir fólkinu á
landinu fjölgað síðastliðið ár um
1647 manns eða um 1.6% og er ó-
venjulega mikil fjölgun. En mis-
munurinn á tölu fæddra og dáinna
hefir líka verið óvenjulega mikill
þetta ár, samkvæmt bráðabirgða
talningu á prestaskýrslunum, jafn-
vel enn meiri (um 200 hærri), svo
að eftir því hefir líka átt að vera
nokkur útflutningur ár árinu.
Samkvæmt manntalsskýrslunum
hefir fólkinu í kaupstöðunum f jölg-
að um 1576 manns eða um 4.4% en
í sýslunum hefir mannfjöldinn stað-
ið í stað að heita má ("fjölgað um
71). Gengur þetta í sömu átt sem
undanfarin ár, að öll mannfjölgun-
in lendir í kaupstöðunum og þá að-
allega í R.vík. Eólkinu þar hefir
fjölgað síðastliðið ár um 1202 eða
um 5.5%.
—Mbl.
Þegar til Prince Albert kom, var
unnusti hennar þar fyrir og tók áj ltrar
móti henni. Þar var líka prestur-j Af öli (óáfengu) fluttist inn 32,-
inn og gekk hann rakleitt að sínu! 035 lítrar árið 1926. Var það lang-
verki, en eftir fáeinar mínútur! minsti innflutningur, sem verið hef-
voru þau orðin hjón. Brúðhjónin‘ir lengi.
fóru nú til heimilis síns og fylgdu
þeim allir úr nágrenninu, sem
vetlingi gátu valdið, boðnir og ó-
boðnir, og nutu þarna svo rausn-
arlegrar brúðkaupsveizlu, að hún
er enn í minnum höfð þar vestur
frá. Eru þar enn gamlir menn,
sem kunnu frá þessu að segja, og
Sennilega er það innlenda ölgerð-
in, sem dregið hefir úr innflutning-
um s.l. ár.
Af sódavatni fluttist inn 1788
lítrar s.l. ár (1925: 2,300 lítrar,
1924: hoo lítrarj.
Af menguðum vínanda til elds-
segja þeir, að þetta hafi verið! neytis og iðnaðar var flutt inn s.l.
skemtilegasta brúðkaupsveizlan, ár aðeins 107 lítrar. Mun það stafa
sem þeir hafi nokkurn tíma verið! af því, að farið er að menga vín-
í. Hún hafi verið það fyrir allra j anda innanlands. Af ilmvötnum og
hluta sakir, en sérstaklega vegna | hárlyfjum var innflutningurinn 914
þrss, að þar hafi verið nógj litrár, álíka og árið á undan (900
brennivín handa öllum. lítrar).
Sagan, sem eg hefi að segja af ] Tófcafe og vindlar.
Miss Cook og ferðalagi hennar,
er nú á enda. Menn segja, að alt ■ A£ allskonar tótiaki fluttist inn
&é framkvæmnalegt, ef viljinn til s.l. ár 97,658 kg. og af vindlum 43,-
þess sé nógu sterkur. En áreið-
anlega er það varlegra og hyggi-
legrá fyrir ungu stúlkurnar, að
halda sig heima hjá foreldruin
sínum þangað til að mannsefnið
kemur til þeirra. Hins vegar má
þó á það minna, að “mikið skal til
mikils vinna.” En áður en ungu
stúlkurnar fara að heiman, út í
óvissuna og æfintýrin, þá væri
holt fyrir þær að hugleiða sðg-
una um Miss Ivy Christine Cook.
ágúst
0r hagtíðindum.
SmásöluverS í Reykjavík í
1927.
Samkvæmt skýrslum þeim, um
útsöluverð í smásölu, sem Hagstof-
an fær í byrjun hvers mánaðar,
hefir smásöluverð í Reykjavík á
þeim 57 vörutegundum, sem þar eru
taldar, (flest matvörur) miðað við
100 í júlímánuði 1914 verið 239 í
byrjun ágústmánaðar, 236 í byrjun
júlí, 229 í júni, 245 í okt. f. á. og
248 í ágúst í fyrra. Samkvæmt
þessu hefir verð hækkað um rúm-
an 1% i júlímánuði. en um rúma
4% síðan i júníbyrjun. Þó hefir
verið lækkaö um hér um bil 4% síð-
an i ágúst í fyrra.
Síðustu mánuðina hefir orðið
nokkur árstiðarhækkun (7%) á inn-
lendu vörunum, en útlendu vörurn-
ar hafa. staðið hérumbil i stað.
Þrátt fyrir það er þó á siðastliðnu
ári heklur meiri verðlækkun á inn-
lendu vörunum en þeim útlendu.
Miðað við striðsbyrjun hafa inn-
lendar vörur þó hækkað meira í
verði en útlendar.
Á yfirliti, sem Hagstofan birtir,
sést að í heild hefir orðið nokkur
verðhækkun i júlímánuði. Að visu
hefi orðið töluverð lækkun á liðn-
um garðávextir og aldini, en kjöt
og slátur og fiskur hafa aftur hækk-
að að mun. Aðrir liðir hafa lítið
breyst.
923'kg. Er það miklu meira en
undanfarið, en þetta var fyrsta árið
eftir að tóbaks einkasalan var af-
numin.
Mannfjöldi á fslandi í árslok 1926.
• •%
Eftirfarandi yfirlit sýnir mann-
fjöldann á öllu landinu um siðustu
áramót. Er farið eftir manntali
prestanna, nema í Reykjavik og
Vestmannaeyjum eftir bæjar mann-
tölunum þar. í Reykjavík tekur
lögreglustjóri manntalið, en í Vest-
mannaeyjum baéjarstjóri og var það
fyrst tekið þar árið 1924. Sýnir það
heldur hærri tölu heldur en manntal
prestsins. Til samanburðar er hér
Nokkrar innfluttar tollvörur árið
1926.
Eftirfarandi yfirlit er gert eftir
settur manníjöldinn á öllu landinu
1926 og mannfjöldinn samkvæmt
aðalmanntalinu 1920
Kaupstaðir: 1920 1.926
Reykjavík 17,679 23,224
Hafnarfjörður .. 2,366 3,085
ísafjörður 1,980 • 2(227
Siglufjörður Li59 1,580
Akureyri 2,575 3,050
Seyðisfjörður .... 871 977
Vestmannaeyjar .. 2,426 3,33i
Samtals 29.056 37-471
Sýslur:
Gullbr. og Kjósars 4,278 4,286!
Borgarf jarðarsýsla 2,479 2,508
Mýrarsýsla 1,880 L758
Snæfellsnessýsla .. 3,889 '3,6i9
Dalasýsla 1,854 1,781
Barðastrandars. .. 3,314 3,281
ísafjarðarsýsla ... • 6327 6,025
Strandasýsla 1,776 1,762
Húnavatnssýsla .. 4,273 4.103
Skagafjarðarsýsla . 4,357 4,044
Eyjafjarðarsýsla . 5,001 5,092
Þingeyjarsýsla .... 5,535 5,58o
Norður-Múlasýsla 2,963 2,923
Suður-Múlasýsla . 5,222 5,679
A.-Skaftafellss. . .. 1,158 1,123
V.-Skaftafellss. . .. 1,818 1:841
Rangárvallasýsla . 3,801 3,650
Árnessýsla 5,709 5,235
Samtals .... 94,690 101,764
Frá íslandi.
Reykjavík, 16. sept. 1927.
Frá Akureyri er símað að stór-
bruni hafi orðið í Krossanesi í
gær, og að tvö geymsluhús og
aðalverksmiðjan skemst. Um
50 þúsund mál af síld ónýtast með
öllu og tjónið áætlað um 800 þús-
und kr„ að því er Holdö fram-
kvæmdarstjóra segist frá, en við
hann átti morgunblaðið tal um
eldsvoðann simleiðis.—Mbl.
Vestm.eyjum 17. sept. — Tíð-
indalítið hér. Heilsufar gott. —
Nokkrir bátar eru komnir aftur
af þeim, er fóru norðúr til síld-
veiða, sennilega fast að helming-
ur. Hinir á leiðinni, eða um það
bil að fara á stað.—Mbl.
Reykjavík, 24. sept.
Sveinn Björnsson sendiherra er
nýkominn til Reykjavíkur til
stuttrar dvalar hér.
í milliþinganefnd í landbúnað-
armálum, hefir stjórnin skipað
Berpharð Stefánsson alþm. Aðr-
ir nefndarmenn er kosnir voru á
þingi, eru þeir Þórarinn á Hjalta-
bakka og Jöruundur Brynjólfs-
son. — 1 útvarpsstjórn, með land-
símastjóra og Ludvig Guðmunds-
syni, hefir stjórnin skipað Pál E.
Ólafsson, prófessor.
Páll ísólfsson hélt 22. þ.m. hinn
fyrsta af fimm kirkjuhljómleikum,
er hann heldur fyrir jól. Flest þau
tónverk, er P. í. hygst að leika,
hafa aldrei heyrst hér áður, og
hafa hljómleikar hans vakið mikla
tilhlökkun hjá tónlistarvinum hér
í bæ. Kirkjan var nær full á
fyrstu hljómleikunum, og áheyr-
endur mjög ánægðir.
LaufásprestakalL sækja tveir
prestar um: Ásmundur Gíslason á
Hálsi og Þorvarður G. Þormar á
Hofteigi.
Árið 1924 voru íbúarnir i kaup-
stöðum samtals 33,744, 1925, 35,-
898, en i sýslunum var fólksfjöld-
VITA-GLAND TÖFLURNAR
trvggja það að hænurnar verpa
innan þriggja daga
Hænurnar hafa lífkirtla eins og
manneskjan og þurfa holdgjafar-
efni. Vita-Gland töflur eru slíkt
efni og séu þær leystar upp í vatni
sem fyrir hænsnin er sett, þá fara
lélegar varphænur strax að verpa.
Vísindin hafa nú fundið þau efni
sem nota má til að ráða því alveg
hvern'ig að hænurnar verpa. Til-
raunastöð stjórnarinnar vottar,
i að með því að nota Vita-Gland-
töflur, getur hæna verpt 300 eggj-
um, sem ekki verpti áður nema 6Ö.
Takið þetta góða tilboð.
Egg, egg og meiri egg, og þrif-
leg hænsni án mikillar fyrirhafn-
ar eða meðala eða mikils fóðurs.
Bara að láta Vita-Gland töflu í
drykkjarvatnið. Auðvelt að tvö-
faída ágóðann með sumar-fram-
leiðslu á vetrarverði. Þeir, sem
búa til Vita-Gland töflurnar, eru
svo vissir um ágæti þeirra, að
beir bjóðast til að senda yður box
fyrir ekkert, þannig: sendið enga
peninga, bara nafnið. Yður verða
send með pósti tvö stór box, sem
hvort kostar $1.25. Þegar þau
koma, þá borgið póstinum bara
$1.25 og fáein cents í póstgjald.
Nábúar yðar siá svo hvað eggiun-
um fjöle-ar hiá yður, kostnaðar-
laust. Vér ábyrgjumst. að bér
verðið ánægður. eða skilum aftur
neningunum. Skrifið oss strax í
dag og fáið mikið fleiri egg á auð-
veldara og ódýrara hátt.
VITA-GLAND LABORATORTES
1009 Bohah Bldg., Toronto, Ont.