Lögberg - 03.11.1927, Blaðsíða 1

i.
ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 3. NÓVEMBER 1927
NÚMER 44
Canada.
Stjórnin hefir í alt haust haft
menn norður við Hudsons flóann,
bæði á skipunx og loftförum, til
þess sérstaklega að rannsaka ís-
rek í flóanum, e'inkum við inn-
siglinguna. Hafa þær fréttir nú
borist frá þessum mönnum, að þar
sé enginn vottur fyrir ís 27. októ-
fcer og hafi ekki verið til þessa
tíma. Hafði ver'ið búist við, að
ísinn yrði kominn um þetta leyti
og jafnvel talsvert fyr. Bendir
þetta til þess, að flóinn muni ís-
laus fram eftir haustinu, kannske
töluvert lengur heldur en búist
hefir verið við. Þykir nú ekki ó-
líklegt, að skip geti farið um
Hudsons flóann nálega eins seint
á haustin, eins og þau geti farið
eftir St. Lawrence fljótinu frá
Montreal.
* * *
All-fjölmennur fundur verður
settur í Ottawa ií dag, og búist við
að hann muni standa yfir í eina
viku eða svo. Fundinn sitja fyrst
og fremst ráðherrarnir í Ottawa
og svo stjórnarformenn fylkjanna
og ýmsir fleiri fulltrúar frá hverju
fylki, sem fylkisstjórnirnar velja
sj'álfar. Þó sendir Quebecfylki
engan fulltrúa á þennan fund og
tekur ekki beinan þátt í því, sem
þar verður gert. Fundurinn ætl-
ar að taka til umræðu ýms mál,
sem snerta þjóðfélagið í heild
sinni, þar á meðal um umbætur á
stjórnarskránni og efri mál-
stofunnL Því Vill Quebec ekki
sinna. Fyrir hönd Manitoba mæta
á fundinum: -John Bracken, R. A.
Hoey, W. J. Major, John Allan og
R. M. Pearson. Álíka margir full-
trúar mæta á fundinum frá hinum
fylkjunum í Vestur-Canada.
* *
Ungur veiðimaður, sem Carl
Beyley heitir, fór frá Norway
House eftir miðjan september í
veiðiför til Red Succer Lake,-og
hafði Indíána sér til fylgdar. Þar
eru eyjar margar og Vissu þeir
ekki vel hvar þeir voru staddir,
og Beyley fór að leita að einhverri
hæð, þar sem hann gæti séð sem
víðast yfir og ef til Vildi áttað
sig á því hvar hann væri stadd-
ur. Hann kom ekki aftur, svo
Indlánanum leiddist að bíða og
fór aftur til Norway House. Var
nú skömmu síðar farið að leita
að manninum og eftir langa leit
fanst hann skamt frá þar sem
fcann hafði skilið við Indíánann.
Hafði hann þá verið matarlaus 1
15 daga og var or^inn mjðg mátt-
farinn og af sér genginn. Hánn
var fluttur til Norway House og
hjúkrað þar eftir beztu föngum og
er búist við að hánn nái sér aftur
* * #
Calles forseti í Mexico hefir
beðið iSir Henry Thornton, for-
seta þjóðeigna járnbrautanna í
Canada, að koma til Mexico og
kynna sér fjárhagsástand járn-
brautanna þar, sem líka eru þjóð-
eign, og til þess að leggja stjórn-
Irni ráð til að koma starfrækslu
brautanna í betra horf heldur en
þær eru nú í, svo þær geti borgað
sig og helzt gefið nokkurn arð.
Hvort Sir Henry verður við
þessuml tilmælum, hefir ekki
heyrst.
# * *
Earle Nelson, sá er tekinn var
fastur í sumar og sakaður um að
fcafa myrt tvo kvenmenn í Win-
nipeg, hefir síðan verið í mjög
sl.röngu fangelsi. Á þriðjudaginn
I þessari viku, var hafin rannsókn
í máli hans. Dysart dómari
stjórnar réttarhaldinu, en lög-
mennirnir, sém sækja málið, eru
vera að einhverju leyti vald'ir að
þessu hörmulega slysi sökum van-
rækslu.
* * *
Hinn nýkosni leiðtogi
manna, Hon. R. B. Bennett, kom
heim til Calgary fyrra mánudag;
hafði hann ekki komið heim til sín
fyr, síðan hann var kosinn flokks-
foringi. Kjósendur hans og sam-
borgarar í Calgary, fögnuðu hon-
um vel, enda er sagt að hann sé
vinsæll maður í sínum heimabæ.
Mr. Bennett kom til Winnipeg á
laugardaginn var, og þegar blaða-
mennirnir spuru hann, hvort hann
hefði nokkuð að segja lesendum
blaðanna, þá neitaði hann því.
“Segið þeim bara, að Bennett gamli
hafi komið til borgarinnar, og að
hann hafi verið á leið heim til sín.”
Bandaríkin.
Arie Mendelson frá Omaha
Nebr., lét brenna lík konu sinnar
og koma öskunn'i fyrir í graf-
hvelfingu, þar sem hún átti að
geymast um aldur og æfi. En þar
kom maður að nafni Martin
Morse, sem er bróðir Mrs. Men-
delson, og beiddist að fá öskuna
og var hún látin af hendi við
hann. út af þessu hefir Mendel-
son höfðað mál gegn eigendum
grafreiáins og krefst $100,00.)
skaðabóta.
* * *
Á mánuclaginn í vikunni sem
leið varð vart við töluverða jarð-
skjálfta í Alaska. Ekki olli hann
þó nema lítilsháttar eignatjóni og
engum mannskaða. Segja þó frétt-
irnar að jarðskjálftinn hafi verið
svo mikill, að líklegt sé að mikið
tjón hefði af honum hlotist ef hann
hefði komið í stórri og þéttbygðri
borg.
* * *
Stjórn Bandaríkjanna hefir til-
kynt Emiliano Chamorro, að verði
hann kosinn forseti í Nicagarua, þá
hvorki geti stjórnin né vilji viður-
kenna hann sem forseta, eða haft
nokkuö saman við hann að sælda.
* * *
Mrs. Frances Grayson hefir gert
tvær tilraunir til að fljúga frá Old
OrchardT Main til Kaupmannahafn-
ar, en orðið að hætta við í bæði
sinnin. Elaug þó 450 mílur í seinna
skiftið.
fyfir það tiltæki. En dómnum var
ekki fullnægt vegna þess, að Cha-
vez tókst að sannfæra dómarann
um, að hann mætti ekki vera að
því að eyða tímanum í tukthúsinu,
því hann hefði stóra fjölskyldu til
að vinna fyrir. Kom hann með
allan hópinn til dómarans, og
töldust þá blessuð börnin að vera
fjörutíu og þrjú, og sagðist hann
íhalds- eiga þau öll. Chavez er sextugur
að aldri.
• * •
Á föstudaginn í Vikunni sem
leið, létu Tyrkir taka manntal í
sínu ríki. FÖstudaguVinn er
þeirra hvíldardagur og var fiess
vegna valinn til manntalsins.
Þann dag mátti enginn fara að
heiman, nema þeir einir, sem
manntalið tóku. Allar búðir og
skrifstofur 0g verksmiðjur voru
lokaðar í borgunum og umferð
eng'in á götunum og borgirnar
því ekki ósvipaðar dauðra manna
gröfum. Var öllum stranglega
bannað að fara nokkuð að heiman
þennan dag. Tyrkir eru þessu ó-
vanir og er illa við þetta mann-
tal og hafa illan grun á því. Það
sem skráð er við manntal þetta er
f.vrst og fremst nöfn alls fólks,
aldur þess, þjóðerni, atvinna og
he'ilsufar.

Bretland.
Eitli konungurinn í Rúmeniu
varð sex ára hinn 25. október og
var afmælisdagur hans haldinn há-
tíðlegur um alt rikið, eins og geng-
ur og gerist. En ekki er friðsamlegt
þar í landi og framtíð unga kon-
ungsins ekki sem tryggust, því
faðir hans Carol prins og fyrver-
andi ríkiseríingi vill ekki sætta sig
við það að vera sviftur ríkiserfð-
um og gerir ýmsar tilraunir til að
koma sér í mjúkinn hjá mikils ráð-
andi mönnum í ríkinu og vissum
stjórnmálarflokkum. Hafa margir
menn verið teknir fastur út af
þesu og sterkar gætur eru hafðar á
því að Carol prins komist ekki í
landið.
# * *
Mussolini hefir látið það boð út
ganga að frá 6. nóvember verði
engir frídagar haldnir á ítalíu þar
til öðruvísi verði ákveðið. Þetta
er gert til að forðast vinnutapið,
sem af fridögum leiðir.
eldsins voru þau, að verið var að
brugga spiritus í kjallara húss-
ins; kviknaði út frá suðutækjum.
Maðurinn, er verkið hafði unnið,
heitir Guðm. Jónsson og átti
heima þar í húsinu. En eigandi
fyrirtækisins var Guðmundur Þor-
kelsson heildsali. Bruggunartæk-
in voru innlendur iðnaður, smíð-
uð hér og af nýjustu gerð. Brugg-
unin hafði tekist ágætlega. For-
stjóri fyrirtækisins hefir játað
að hafa selt litrann af áfenginu á
14 kr., en í smásolu var hann síð-
an seldur á 20 kr. Efnið til á-
fengisins var keýpt frá Khöfn, 1—
sápublöndur allskonar, sykurolí-
ur o. s. frv.
Aðfaranótt miðvikudags kom
upp eldur í hesthúsi ólafs læknis
ísléifssonar í Þjórsártúni. Brann
hesthúsið, hlaðan og fjósið til
kaldra kola og varð engu út
bjargað, tvær kýr oð einn kálfur
brunnu inni, enn fremur nokkur
hænsni, 2—3 hundruð hestar af
heyi, reiðtýgi 0. fl. Húsin voru
vátrygð, en annað ekki af því sem
brann.
Hæstiréttur hefir fyrir skemstu
svift ísafjarðarlæknana Eirík
Kjerúlf og Halldór Stefánsson
rétti til þess að gefa út áfengis-
seðla og dæmt hvorn þeirra í 1000
kr. sekt, auk málskostnaðar, fyrir
brot á reglugerðinni um sölu á-
fengis til lækninga. — Tildrög
En þar eð miklu fleiri vildu verða
ken^Junnar aðnjótandi, en einn
maður komst yfir, afréð nefndin
að ráða hr. Thor Johnson, með
byrjun janúarmán., og hafa þeir
tveir starfað að kenslunni síðan,
og verður henni haldið uppi til
loka marzmánaðar 1927. — Eftir
Eftir að fundum hafði verið
frestað viku eftir viku um veit-
ing á prentun, er mér tilkynt, að
Columbia Press sé veitt verkið
fyrir talsvert hærra er en tilboð,
mitt var.
Þar sem þáverandi umsjónar-
maður Columbia Press var- forseti
fylgjandi listi sýnir tölu barn-jfunda þeirra, sem veittu verk
anna, er notið hafa kenslunnar, j þetta, hygg eg að það muni vera
nöfn foreldra þeirra og heimilis- j á mótfc viðtekinni reglu, að veita
f ang: j
J. Kristjánsson, 788 Iigersoll st,
1; J. Gíslason, 715 Ingersoll, 1; O.
Björnson, 852 Ingersoll, 1; O. Ei-
Eiríksson, 950 Garfield, 2; J. Sig-
mundsson, 1009 Sherburn, 2; B.
Olson, 921 Sherburn, 1; Th. Ein-
arsson, 961 Lipton, 3; G. Bjarna-
son, 309 Simcoe, 3; L. Kristjáns-
son, 1123 Ingersoll, 4; Mrs. Hjart-
arson, 668 Lipton, 3; R. E. Kvar-
an, 694 Banning, 2; P. Pálsson,
715 Banning, 1; H. S. Bardal, 894
Sherbrooke, 5; P. Pétursson, 429
Victor, 1; A. Eggertsson, 766 Vic-
tor, 1; E. Feldsted, 525 Dominion,
3; H, Benson, 581 Alverstone, 2;
J. Gillie^, 680 Banning, 3; T. John-
ston, 70§ Bftnning, 3; Mrs. Hin-
ríltSson, 814 Éanning, i; S. Steph-
eson, 603 Lipton, 1; H. Davidson,
864 Sargent, 1; ;S. Thorsteinsson,
662 Simcoe, 3; S. Björnsosn, 654
Toronto, 2;" Dr. A. Blöndal, 804
Victor, 2; J. Ásgeirsson, 960 Ing-
ersoll, 4; J. Hafliðason, 790 Dom-
iriion, 2; H. Gíslason, McGee, 2;
málsins eru þessi: Læknarnir A. S. Bardal, East -Kildonan, 4;
Ofsaveður gekk yfir Bretlands-
eyjar á laugardaginn, sem varð
um sextíu manns að bana, bæði á
sjó og landi, og auk þess meidd-
ust margir meira og minna. Er
eignatjónið áætlað 20 til 30 milj.
dala. Ofviðri þetta er hið mesta,
sem þar hefir komið í langan tíma.
* * «
Ronald McNeil hefir verið tek-
inn í ráðuneytið brezka í staðinn
fyrir Lord Cecil, sem sagði af sér
vegna ágreinings við stjórnina út
af takmörkun flotans. Haníl er
gerður að lávarði og verður svara-
maður stjórnarinnar í efri mál-
stofuririi, hvað viðkemur utanrík-
ismálum.
Hvaðanœfa.
í vikunni sem leið sökk stórt
fólksflutningsskip undan strönd-
um Brazilíu, og druknuðu þar
yfir 300 manns. Skipið hét “Prin-
cipessa Mafalda” og kom frá ít-
al,u og var þaðan og var á leið
til Suður-Ameríku. Innanborðs
voru 240 skipsmenn og 998 far-
þeir R. B. Graham K.iC. 0g E. H. \ þegar, flest ítalskir innflytjendur.
Crawford, en til varnar eru James Fréttirnar af þessu slysi eru ó-
H. Stitt og J. R. Young. Kona greinilegar, en það er haldið, að
þessa ákærða manns og frænd- skipið hafi rekist á neðansjávar-
kona hennar hafa komið til Win- j klett og þannig brotið skrúfuna
nipeg frá San Francisco til að j og skipið sjálft, og sökk það á
bera vitni í málinu. Væntanlega j skammri stund. Þó var hægt að
stendur þetta lengi yfir. senda skevti til annara skipa, og
* * * komu nokkur þeirra þar að fljót-
f janúarmán. síðastl. vetur kvikn- J lega og björguðu sumu af fólk-
aði í leikhúsi einu í Montreal, og inu, en sumt bjargaðist í skips-
fórust þar 78 börn. Var þegar bátunum, en éins og fyr segir er
hafin rannsókn í málinu, því haldið að yfir þrjú hundruð hafi
grunsamt þótti,að hér væri ein-' druknað.
hverri vanrækslu um að kenna. j * * *
Út af þessu hefir nú sá, er hafði Maður nokkur frá Mexico, sem
stjórn leikhússins á hendi, verið Julion Chavez heitir, varð saup-
dæmdur í tveggja ára fangelsi og sáttur við nágranna riinn og varð
tveir aðrir menn, sem unnu við það fyrir, meðan skapið var æst,
leikhúsið, í eins árs fangelsi. Voru
þessir menn fundnir sekir um, að
að reka í hann hnífinn og var
hann dæmdur til fangelsis-vistar
Frá ísiandi.
Reykjavík, 1. okt.
Hinn 23. september andaðist
Björn Guðmundsson bóndi á Marð-
arnúpi í Vatnsdal 93 ára að aldri.
Hann var faðir Guðmundar land-
læknis.
27. sept. andaðist á Siglufirði
Ejörn Blöndal læknir, 62 ára að
áldri.
2. október andaðist að heimili
sínu í Reykjavík Magnús Einars-
son dýralæknir, 57 ára að aldri,
fæddur 16. apríl 1870.
Hæstaréttar lögmennfrnir, Guð
mundur ólafsson og Pétur Magn-
ússon, hafa stefnt ritstjóra Alþ.-
blaðsins fyrir dylgjur í þeirra
gar. Lúta þær að tilboðum, sem
blaðið segir að gerðar hafi verið
um greiðslu á sjóðþurðarupphæð
Brunabótafélags íslands. — Þá
hafa alþ.mennirnir Héðinn Valdi-
marsson og Jón Baldvinsson stefnt
Mbl. fyrir að kalla þá “föður-
landssvikara” (vegna danska
gullsins). — Dómur mun enn ekki
fallinn í máli því, er ól. Friðriks-
son höfðaði gegn Héð. Vald. í
fyrra fyrir að kalla sig “svikara.”
íSíðasta þing samþykti tillögu
þess efnis að skora á stjórnina að
láta rannsaka kostnaðinn við
byggingu síjdarverksm. á Norð-
urlandi, sem gæti brætt 2 þús.
mál á dag. Stjórnin hefir ráðið
Jón Þorláksson, fyrver. forsætis-
ráðherra til þess að framkvæma
rannsoknina. For hann fyrir
skemstu vestur og norður um
land, að Solbakka, til Hesteyrar
og á Siglufjörð í þessum erindum
— en er nú aftur kominn heim.
13. f. m. voru 25 ár liðin síðan
Gísli J. Johnsen konsúll hóf verzl-
unarstarfsemi sína í Vestmanna-
eyjum. Hefir hann um langt skeið
rekið mikla verzlun og útgerð og
verið forvígismaður í atvinnulífi
í Eyjum. Starfsfólk verzlunar
hans færði honum minningargjöf
a 25 ára afmælinu og ^fjölmargir
eyjabúar árnuðu honum heilla og
þökkuðn mikið starf og heillaríkt.
25. f. m. kom upp eldur í húsinu
nr. 53 við Bergstaðastíg. Tókst
að slökkva éldinn án þess að hús-
ið skemdist að mun. En upptök
höfðu gefið út áfengislyseðla á
venjuleg lyfseðlaeyðublöð og
kváðust skilja reglugerðina á þá
leiðl, að hin sérstöku eyðublöð, er
reglugerðin fyrirskipar að nota
skuli þegar áfengi er látið af
hendi, bæri einungis að nota, þeg-
ai um væri að ræða ómengaðan
eða vatnsblandaðan suíritus og
enn fremur koniak eða vín, og
styðst sú skoðun við orðalag
reglugerðarinnar. Hins v egar
töldu þeir heimilt, að ávísa spír-
itus, blönduðum öðrum lyfjum, á
venjulegum lyfseðlaeyðublöðum.
Hafði' landlæknir verið að spurð-
ur af lyfsalanum á’ísafirði, hvort
þessi skilningur læknanna væri
réttur, og svarað því játandi. —
æknarnir voru sýknaðir í undir-
rétti — en hæstiréttur leit öðru-
víSi á málið. Gunnar Juul, lyf-
sali á ísafirði, vor og dæmdur í
200 kr. sekt, auk málskostnaðar.
Eggert Stefánsson hefir und-
anfarið ferðast um Norður- og
Austurland og haldið söngsken.t-
anir í bæjum þar. Hefir hvar-
vetna þótt mikið til söngvarans
koma og honum verið vel fagnað.
Séra Sigurði Einarssyni hefir
verið vðitt Flateyjai'prestakall.i
—Vörður 8 okt.
Útdráttur
úr gerðabók 8. ársþings Þjóð-
ræknisfélagsins.
(Framh.)
Sjö tóku þátt í glímunrii að því
sinni: Hávarður Elíasson, Wae-
ber Jefriss, Sigurður Elíasson,
Carl Johnson, Benedikt Ólafsson,
Björn Skúlason og Sigurður Sig-
urðsson. Glímudómarar voru:
Guðm. iStefánssn, Pétur Sigurðs-
sn, Ágúst Sædal. — Hlaut Björn
Skúlason 1. verðlaun, Benedikt
Ólafsson 2. og Sig. Sigurðsson 3.
verðl. Afhenti forseti, séra Jónas
A. Sigurðsson, sigurvegurunum
verðlaunin.
Annan þingdag, miðvikudaginn
23. febr. 1927, kl. 10 f. h.—-
Lesið upp heillaóskaskeyti frá
Thorstínu Jackson í New York,
til Þjóðræknisfélagsins, er nú sit-
ur þing í Winnipeg. Svo samþykt
tillaga frá Bjarna Magnússyni, en
A. Sædal studdi, að forseta sé fal-
ið að svara skeytinu. — Þá las
íorseti skýrslu um íslenzkukenslu
Fróns deildar og Þjóðræknisfé-
lagsins í Winnipeg, samda af ís-
lenzkukennara félagsins, hr. Ragn-
ari A. Stefánssyni. Var samþykt
að taka við skýrslunni eins og
hún var lesin:
“Skýrsla, frá umferðakennara
þjóðræknisdeildarinnar Frón, yfir
kenslu í íslenzku, yfir tímabilin
frá 15. nóv. 1926 til 15. des. 1926,
og frá 1. jan. til 15. febr. 1927.
Stjórnarnefnd deildarinnar, er
falið hafði verið að annast um
kensluna, eins og á undanförnum
árum, sá sér ekki fært vegna fjár-
skorts, að ráðast í að hafa nema
einn kennara, til að byrja með.
Var því Ragnar Stefánss, að eins
ráðinn til að annast kensluna frá
15. nóv. til 15. des., og nutu um
38 börn kenslunnar þann tíma.
C. Olafson, 11 Elain Ct., 1.—Sam
tals nemendur 65.
Auk þessa höfum Við undirrit-
aðir haldið uppi kenslu í Jóns
Bjarnasonar skóla, rúma klukku-
stund á hverjum laugardegi síð-
an á nýári. Hafa sótt þá kenslu
um 50 börn, þótt eigi hafi nema
rúm 40 sótt reglulega. ■— Tilfinn-
anlegur skortur hefir verið á
kennurum við þá kenslu, annars
kæmi hún að góðu haldi, svo og
umferðarkenslan yfir höfuð.
Kensluaðferð, bækur o.s.frv., hef-
ir verið með svipuðu fyrirkomu-
lagi er áður hefir verið, og má sjá
af áður gefnum skýrslum.
Winnipeg, 17. febr. 1927.
Virðingarfylst,
Ragnar Stefánsson,
Thor Johnson.”
Þá las ritari fundargjörð 1.
þingdags, og var hún samþykt án
breytinga, og í einu hljóði. — Þá
lá fyrir Útgáfumál Tímaritsins.
Lagði Klemens Jónasson til, en
Mrs. B. Byron studdi, að skipa 5
manna nefnd til þess að athpga
þetta mál. Gerði B. Magnússon
breytingartilögu, er A. B. Olson
studdi, að stjórnarnefndin annist
þetta alt saman. Var hún borin
upp og feld, og tillaga Kl. Jónas-
scnar síðan samþ.
Ritari gat þess, að sér hefði bor-
ist bréf, er ættu erindi við þingið,
og bað leyfis að lesa þau. Las
hann fyrst bréf frá B. Péturssyni,
er hér fylgir, og gat þess að ef til
vill mætti vísa því til tímarits-
nefndarinnar, og sömuleiðis bréf
frá deildinni “Brú” í Selkirk, er
hér fylgja, um styrk til íslezku-
kenslu.
“The City Printing and Publish-
ing Co., 853—55 Sargent Ave.
Winnipeg, Man. Feb. 22, 1927.
Mr. Sigfús Halldórs frá Höfnum,
Ritari Þjóðrækisfélagsins.
Heiðraði herra:—
Sem /meðlimur .1 Þjóðræknisfé-
lagsins og velunnari þess, vil eg
fciðja þig svo vel að gjöra, að
leggja eftirfarandi málefni, við-
víkjndi prentun á ársriti félags-
ins, Tímaritinu, fyrir nú yfir-
standandi þing, í þeim tilgangi
, að þingið sj'ái sér fært að fyr-
irbyggja, að slíkt eigi sér framar
stað. — Þar sem að hér í bæ eru
að eins tvö prentfélög, sem fær
eru um að annast prentun Tíma-
rits félagsins, og þar sem þau hafa
prentað það á vixl nú undanfar-
andi ár, og hefir ætíð verið veitt
það samkvæmt lægra tilboði, og
þar sem eg er eigandi og umsjón-
armaður annars þessa félags og
hefi gert tilboð í prentun ritsins
næstliðin þrjú ár, þá vil eg leyfa
mér að leggja það undir úrskurð
þessa þings, hvort ekki hafi sýni-
leg hlutdrægni átt sér stað, hjá
meirihluta nefndarinnar með veit-
ingu á prentun Tímaritsins á þessu
ári. Samkvæmt beiðni nefndar-
innar sendi eg 'fyrsta desember
1926 tilboð um að prenta Tíma-
ritið, sem fylgir:
(a) Að prenta það á sama pap-
pír og undanfardn ár, n.l. Red Seal
Book, fyrir $5.00 bls. að pren+a það
á No. 1 S S Book 28x42—86V2, á
$4.60 bls. og á No. 2 Pacific Book
28x42—74, fyrir $4.40 bls.
sjálfum sér eða félagi Slnu verk,
sem útheimtir mikið peninga-
gjald, því sízt fyrir hærra ,verð,
en mótsækjandi biður um.
Virðingarfylst,
The City Printing and Publ. Co.,
per B. Peturson.
“W. Selkirk, 15. febr. 1927.
Til Þjó^ræknisþings íslendinga,
p. t. Winnipeg,
Undirskrifuðum hefir verið fal-
ið á hendur af þjóðræknisdeildinni
“Brú” hér í bænum, að flytja þá
beiðni til hins heiðraða þing-
heims, að. styikja ofanskráða deild
með f^árframlögum, til styrktar
íslenzkuskenslu, sem svaraði c.
50 dollars, eða ;pvf fiægta> gem
þingið sæl sér fært að veita.
Deildin ‘Brú“ háfði síðastliðið ár
kennara í 5 mánuði, og tóku þátt
í kenslunni c. 30 börn, og sama
er þetta ár, en félagslimir eru
fáir, sem borga, og því erfitt fyr;
ir deildina að standast kostnað-
ínri við kensluna og fleira. óska
þingheimi og yfirleitt öllum ís-
lendingum, allrar blessunar.
Fyrir hönd deild. “Brú”,
Guðjón S. Friðriksson.”
Því næst kom fram tillaga frá
A. B. Olson, að vísa bréfunum til
hlutaðeigandi nefnda, studd af J.
Kristjánssyni, og samþ. Síðan
nefndi forseti í Tímaritsnefnd:
A. Eggertsson, Björn Pétursson,
J. J. Bildfell, Þorstein J. Gíslason
og Jakob F. Kristjánsson. — Rit-
ari spurði hvort heppilegt mundi
að hafa aðila kæruskjalsins í
nefndinni. Forseti gaf þá skýr-
ingu, að nefnd'in ætti að fjalla
um útgáfumál Tímaritsins, og þá
kvörtun Mr Péturssonar, sem auka
atr'iði, myndi og bezt, að aðilar
fengju þar tækifæri að jafna sín
mál. — Spunnust um þetta nokkr-
er umræður og voru menn á ýmsu
máli. Stakk ritari því að þingi,
að skipa mætti sérstaka nefnd
kvörtunina, svo ekki þyrfti að
ganga til nefndarkosningar eins
og óskir hefðu heyrst um, þyrfti
þingið ekkert að hugsa um að
miðla málum milli aðila; því
kæmi það ekki við, heldur að eins
athuga hvort nefndin hefði góðar
og gildar ástæður til þess að veita
svo prentunina, sem hún gerði.
Enduðu umræður með tilögu frá
Ágúst Sædal, er A. B. Olson
studdi, að skipa sérstaka nefnd til
þess að athuga fyrirspurn og um-
kvörtun Björn Péturssonar, fyr-
ir hönd City Printing anf Publ.
Co., og leggja fram álit um hana
til þingsályktunar. Var þessi til-
laga samþykt í einu hljóði. í
nefndina voru skipaðir: Ágúst
Sædal, Gunnar Jóhannesson, H.
S. Bardal, Bjarni Magnússon, G/
Eyford. — Þá tilkynti forseti, að
í nefnd til þess að athuga laga-
breytingarfrumvarpið, skipi hann
séra Ragnar E. Kvaran, í stað
Jóns Jónatanssonar, sem ekki gat
sint nefndarstörfum. Að því búnu
var samþ. að fresta fundi til kl.
2 síðdegis.
Fundur var settur aftur kl. 2
síðdeg’is miðvikudaginn 23. febr.
Var fyrst lögð fyrir skýsrla út-
breiðslunefndar þingsins. Var
samþ. tillaga frá A. Eggertssyni,
er Hannes Jónsson studdi, að
samþykkja nefndarálitið sem les-
ið. Þá var og samþ. tillaga"frá
A. Eggertssyni, er Klemens Jónas
son studdi, að stjórnarnefndinni
skuli falið að ráðstafa, og sjá um
uppgjöf á óborguðum félagsgjalda
skuldum þeirra félaga, er vilja
sitja áfram í félaginu. — Þá las
ritari bréf frá ritara þjóðræknis-
deildarinnar “Hörpu” í Winnipeg-
osis, hr. Finnboga Hjálmarssyni,
um söngkensl Br. Þorlákssonar:
“Jónas A. Sigrðsson,
Kæri herra! Samkvæmt fund-
agjörningabók þjóðræknisdeildar-
innar “Hörpu” í Winnipegosis,
Man., finn eg að síðastliðið ár,
1920, hafa verið haldnir 7 fund-
ir.. Aðal ársfundur var haldinn
30. apríl, presturinn Jónas A. Sig-
urðsson fundarstjóri. Eftir að
hann hafði brýnt fyrir fundinum
bróður og systurlega samúð og
samvinnu, þjóðræknistilraunum
deildarinnar til héilla, fóru fram
embættismanna kosningar fyrir
árið 1927. Til forseta var kosinn
Sigurður Oliver, vara-fors.: Al-
exander Þórarinsson, féh.: Ágúst
Jónsson, varaféh.: Þorsteinn Oli-
ver; bóka og skjalavörður: Mal-
vin Einarsson; ritarar: Finnbogi
Hjálmarsson og Sigurður Magn-
ússon. Á þessu starfsári deildar-
inar var öll samvinna þýð og góð.
—íslendingadagur var haldinn 17.
júní. — Barnakenslu var hagað
svo, að þeim voru kend ýms vers
og vísur milli funda, og látin mæla
það fram á fundum, sum þau eldri
sungu það, sem þau höfðu lært.
Börnin voru á aldrinum frá 61—12
ára. Fjögur þau elztu lesa ís-
lenzku all-vel. Mæður og ömmur
barnanna, sem tóku þátt í þessari
kenslu, eiga innilega þökk skilið
fyrir sitt starf. Á síðasta fundi,
sem haldinn var 17. ágúst s. 1. var
skift upp til verðlauna handa
böfnunum, sem voru 15 alls, tíu
dölum úr sjóði deildarinnar.
Winnipegosis, Man., 15. febr. ’27.
Finnbogi Hjálmarsson.
Var samþykt að vísa bréfinu til
íslenzku og söngkenslnnefndar
— Enn ffemnr 1.
þingsins.
. ,as rit-
skýrslu frá dieldinni
í Leslie, “Island” í
ari upp
“Iðunn”
Brown:
“Frá þjóðræknisdeildinni Iðunn
í Leslie, til stjórnarnefndar Þjóð-
ræknisfélagsins:
Deildin telur 45 góða og gilda
meðlimi, sem borgað hafa ársgjöld
sín fyrir næstkomandi starfsár;
deildin hefir reglulega fundi 1.
mánudag hvers mánaðar. Aðal-
starf deildarinnar er, að efla sem
mest bókasafn, sem hún er að
koma sér upp; vísirinn að því fékk
hún að erfðum frá gömlu bóka-
félagi hér, sem hætf var að starfa.
Voru bækurnar í niðurníðslu, og
hefir deildin lagt kapp á að lappa
upp á þær og kaupa nýjar. Hefir
á árinu verið veitt úr deildarsjóði
um $80 til bókakaupa og bók-
fcands, á safnið nú 180 bindi, og
í sumum bindunum eru margar
smærri bækur bundnar saman; í
s&fninu eru margar góðar bækur,
svo sem allar íslendingasögurnar
gömlu og sögur eftir íslenzka
skáldsagnahöfunda. Þá hefir og
deildin gefið í námsstyrktarsjóð
Björgv. Guðmundssonar 50 dali.
Einnig stóð deildin fyrir samskot-
um til bágstaddrar familíu í
1 bvgðinni, sem alt sitt misti í elds-
voða, safnaði yfir 100 doll. henni
til styrktar. Einnig mætti minn-
ast á songmálið. Deildin gekk í
félag við Wynyard deildina með
íslendingadagssönginn! í sumar,
æfði Mr. Br. Þorláksson um 20
unglinga hér við Leslie, er sungu
svo í sameinaða flokknum á ís-
lendingadaginn í Wynyard. Tókst,
sá söngur afbragðs vel, eins og
minst var á í íslenzku blöðunum.
Þá fékk deildin Mr. Br. Þorláks-
son til að hafa söngsamkomu með
flokkinn hér; var sú samkoma
höfð í Leslie 6. apr. s.L, tókst sam-
koman vel og ágóði af henni meiri
en nógur til að borga þann kostn-
að, sem af söngkenslunni stafaði.
Loks stofnaði deildin til þjóðrækn-
issamkomu í Leslie, 18. þ.m. Ræðu-
menn voru þeir: séra Jónas A.
Sigurðsson, séra R. E. Kvaran, og
W. H. Paulson. Samkoman var
hin ánægjulegasta, en vegna ó-
hagstæðs veðurs og vanhéilsu, sem
gengur um bygðina, var aðsókn
minni en skyldi.—Samvinna deild-
anna%er yfirleitt góð, en áhuga-
leysi í þjóðræknismálum áberandi
bæði utan félags og innan, og
væri vel, ef hið komandi þjóð-
ræknisþing bæri gæfu til að auka
og efla skilning almennings á
þjóðræknismálinu og gagnsemi
Leslie, Sask., 19. febr. 1927.
Bróðurlegast,
Þorsteinn Guðmundson, rit.”
Brown, Man., 14. febr. 1927.
J. A. Sigurðson.
Kæri vin: —A.ð eins fá orð að
láta þig vita, að deildin okkar
hérna, “ísland”, er með góðu lífi.
Við höfum ekki haft mjög marga
fundi á árinu 1926, e» þeir fund-
ir, sem við höfum haft, hafa ver-
ið vel sóttir og skemtrlegir. —
Meðlimatalan mjög lík og í fyrra,
um 60 alls. — Embættismenn fyr-
ir árið 1927 eru: Þ. J. Gíslason
foreti, J. S. Gillis ritari, Jóh. H.
Húnfjörð féh., T. O. Sigurðsson
fjármálar. Herbert Johnson. ís-
lenzkukenslu hefir deildin enga
enn,.en flest ungmerii fá tilsögn í
heimahúsum. Virðingarfylst,
Þorsteinn J. Gillis.
Var samþykt tillaga frá séra
P.ögnv. Féturssyni, er, Sigfús
Paulson studdi, að bóka bréfin i
fundargjörð þingsins.
(Framh.)