Lögberg - 03.11.1927, Blaðsíða 3

LÍVGBÐRG, FIMTUDAGINN 3. NOVEMBER 1927.
Bla. S.
Slúður.
Eftir Edgar Allan Guest.
Eg hefi lagt niður þann vana,
að tala að eins til þess að tala.
'Eg verð að viðurkenna, að eg
hefi byrjað nokkuð seint á þeim
góða ásetningi, að halda tungunni
í skefjum. En það er ekki nema
tiltölulega stutt síðan eg lærði að
skilja, að það er ekki leiðinleg-
asti mað*urinn, sem situr þegj-
andi, þegar aðrir tala hver í kapp
við annan og segja frá öllu, sem
þeir þykjast Vita. Hann er þvert
á móti, vanalega greindasti mað-
urinn og minst leiðinlegur. Þetta,
að geta látið sér mörg orð um
munn fara, er engin náðargjöf,
heldur miklu fremur hefndargjöf.
Eg er fyrir löngu orðinh þreytt-
ur á því, að fara til fólks og segja
því, að eg hafi ekki meint það, sem
eg sagði. Eg hefi þegar gert nóg
af því, til að endast mér það sem
eftir er æfinnar., Eg hefi svo oft
orðið að afsaka margt hugsunar-
laust, en miður góðgjarnlegt
fleipur, sem eg hefi látið út úr
raér, að eg vildi helzt ekki þurfa
að gera það aftur.
Það vona eg, að nú hafi mér
hepnast að leggja niðúr alt slúð-
ur fyrir fult og alt.. Mér fingt að
reynslan hafi kent mér, að mest
af því, sem eg heyri fólk segja
misjafnt um náungann, er ekki
satt.
Eg hefi sætt ýmsum óþægind-
um í lífinu. Sumt var óviðráð-
anlegt, en hjá öðru var vel hægt
að komast, ef eg hefði að eins gætt
tungu minnar. Nú er ekki svo að
skilja, að eg hafi talað svo ósköp
mikið. Hitt er heldur, að eg hefi
sagt margt án þess eg hugsaði
um hvað eg værí að segja, og
það hefir valdið mér óþæginda.
Eitthvað hefir komið í huga
minn, sem mér sjálfum hefir
fundist heppilegt, og eg hefi lát-
ið það fara, án þess að gæta af-
loiðinganna; en oftast hefi eg iðr-
ast eftir það, strax þegar það var
komið út úr mér.
Málið er eitt af því dýrmæt-1
asta, sem guð hefir manninum
gefið, en því fylgir líka mikil á-
hyrgð. Þegar barnið hefir lært
að tala, þá er það fært til að taka
sinn þátt í félagslífinu; en það er
jafnframt orðið hættulegt, sjálfu
sér og öðrum. Barnið hefir þá
fengið það vopn, sem getur vald-
ið því mikilla óþæginda, orðið því
til tjóns, gert áð óvinsælt, valdið
því vanvirðu og vinamissi, von-
brigðum og hatri annara manna.
Leiðir það oft út í deilur og ein-
angrar það frá öðrum mönnum.
Málið getur orðið' til þess, að afla
manninum aðdáunar, eða megn-
ustu óvirðingar; það getur bætt
hag hans stórkostlega, eða komið
honum á vonarvöl; það getur
valdið því, að á hann sé litið sem
vitran og góðgjarnan mann, eða
íllan mann og heimskan.
Eg hefi oft haft gaman af að
hlusta á tal manna í reykingar-
hergjunum í Pullmanvögnunum.
Einn er góðlátlegur og vinsam-
legur maður, sem eg vildi eiga að
vini; sá sem situr næstur honum,
er alt of mikill á lofti, til þess að
hann geti verið skemtilegur. Sá
þriðji er að halda fram einhverj-
um viðskiftareglum, sem maður
finnur strax að eru ekki ráð-
vendninni fyllilega samkvæmar.
Eg mundi ekki treysta honum til
nókkurs hlutar, ef eg liti af hon-
um augunum. Maðurinn, sem
talar íhátt og talar mikið, kemur
vanalega upp um sjálfan sig, hve
fáfróður hann er og hversu margt
af því sem hann er að segja, er
fjarri réttu lagi.
Eg hefi heyrt menn segja frá
ýmsu, viðvíkjandi viðbkiftum, sem
þó hefði mátt búast við, að þeir
sem það gerðu, vissu að þéir ættu
að þegja yfir. Eg hefi heyrt mann
tala um sakir sinnar eigin fjöl-
skyldu og um nágranna sína,
eins og það varðaði engu hvert
það færi og flygi. Það er eins og
maður' gleymi því, að sá sem
maður segir alls konar slúður, á
oítast nær konu og börn og vini
og kunningja og nágranna. Hann
hefir' líka viðskifti, og það, sem
vér segjum honum um vor eigin
viðskifti, getur oft komið honum
vel að Vita, en oss illa. Það hef-
Nýir Kraftar og Fjör
Fyrir Veiklaðan Líkama.
Mifjónir manna og kvenna, á
öllum aldri, hafa síðustu 35 árin
reynt það, að Nuga-Tone er á-
gætis meðal, sem hefir bætt heilsu
þeirra og aukið þeim orku og
dugnað. Ekkert getur jafnast
Við það í því að hreinsa blóðið og
styrkja vöðvana og taugarnar.
Ef þú ert veiklyaður og ert að
tapa holdum og dugnaðurinn og
áhuginn er að bverfa, eða þú hef-
ir höfuðverk eða svima eða nýrna-
veiki og blöðrusjúkdóma og getur
ekki sofið vel á nóttunni, þá
reyndu Nuga-Tone og gefðu því
meðali tækifæri til að lækna þig.
Það verður að lækna þig og láta
þér líða betur að öllu leyti, eða
peningunum verður skilað aftur.
Vertu viss um að fá Nuga-Tone,
því ekkert annað getur jafnast
við það.
ir kannske einhverja þýðingu fyr-
ir þann, sem maður talar við, að
vita hvaða álit maður hefir á
þessum eða hinum, en kannske
ekki. En hvað sem því líður, þá
hefir sá, sem segir frá öllu, án
þess að vera viss um Við hvern
hann á, engum um að kenna nema
sjálfum sér, þó hann verði fyrir
skakkafalli og tapi af viðskiftum,
sem hann hefir kannske eytt
mörgum vikum til að ná í.
Einn af vinum mínum sagði
mér nýlega þessa sögu: Hann
hafði verið sendur til iSuðurríkj-
anna í erindum félagsins, sem
hann vann fyrir. Hann hafði lok-
ið erindum sínum klukkan hálf
ellefu um morguninn og kom
hann þá aftur á gistihúsið, þar
sem hann gisti. Það var mikil
rigning og hann sat inni og reykti
vindil. Skamt frá honum sat ó-
ókunnur maður og byrjaði sam-
talið.
“Þetta er ljóta veðrið,” sagði
hann.
“Já, það er slæmt,” sagði vin-
ur minn.
“Gf slæmt fyrir mig til að
fara út og verða holdvotur. Sjá-
ið þér þessa byggingu þarna nið-
ur frá?”
Þessi vinur minn sá hana og
spurði hvað þar væri um að vera.
“Þarna hefi eg tækifæri til að
selja fimtán þúsund dala virði af
vörum, en það verður að bíða
þangað til veðrið batnar, því
ekki fer eg út í þetta óveður.”
Vinur minn spurði, hvaða teg-
und af vörum hann hefði að selja
og sagði hann honum það greið-
lega. Þessi málagarpur hafST
aldrei fyr séð þennan vin minn,
en mundi þó vafalaust hafa kann-
ast við hann af afspurn, ef hann
hefði hirt um að spyrja hann að
heiti.
“Eg talaði við 'þenna mann dá-
litla stund og sagði houum svo,
að nú yrði eg að fara. Það var
enn hellirigning, þegar eg kom að
byggingu þeirri, er þessi ókunni
maður hafði vísað' mér á. Ráðs-
maður félags þess, sem hér átti
hlut að máli, tók mér ágætlega og
sagði, að sig hefði oft furðað, að
aldrei fyr hefði maður komið að
sjá sig, frá mínu félagi. Eg fór
með járnbrautarlestinni klukkan
tvö þennan sama dag, og hafði þá
selt honum fyrir fimtán þúsundir
dala, og hafði undirskrifaðan
samninginn í vasanum. Það hélt
enn áfram að rigna og enn sat
hinn maðurinn í sama stað og
var að bíða eftitr góðú veðri, og
enn hélt hann áfram að skrafa
við þá, sem inn komu, býst eg
við.”
Fyrir nokkrum árum var Henry
Ford, Bubby litli sonur minn og
eg sjálfur, á ferð í bíl í grend við
heimili Mr. Fords að Dearhorn,
Michigan. Þetta var á þjóðminn-
ingardaginn 4. júlí og það var á-
kafleg þröng af bílum á braut-
inni. Það var Ford-bíll rétt á
undan okkur, sem stöðvaðist alt
í einu, svo okkar bíll rakst á
hann og skemdi hann ofurlítið.
í bílnum var ungur maður og
stúlkan hans með honum, en hvor-
ugt þeirra þekti Mr. Ford. Þessi
ungi maður kom þegar út úr bíln-
um og með töluverðum hávaða og
frekju -heimtaði hann að við gerð-
um grein fyrir því, hvers vegna
við hefðum rekist á sig og skemt
bílinn.
“Þetta er ekki mikið, drengur
minn. Eg skal láta gera við bíl-
inn,” sagði Mr. Ford.
“Eg er nú hræddur ’um’ það,
sagði ungi maðurinn. “Og þér
verðið meira að segja að borga
fyrir þessar skemdir nú strax.”
"Ekki núna,” sagði Mr. Ford;
“þér takið bílinn yfir á verk-
smiðjuna í fyrra málið, og pilt-
arnir gera við hann fyrir yður.
Eg skemdi bílinn ekki mikið, en
það gerir honum gott, að það sé
gert dálítið við hann.”
“Þetta kemur ekki til mála,”
sagði ungi maðurinn. “Þér verð-
ið að borga fyrir skemdirnar nú
undir eins.”
Nú hafði margt fólk safnast
þarna að og einhver heilsaði Mr.
Ford með nafni. Drengnum fór
ekki að lítast á blikuna.
“Eruð þér Mr. Ford?” sagði
hann. “Mér þykir fyrir því, að
eg skyldi tala eins og eg gerði.”
“Engar afsakanir,” sagði Mr.
Ford, “takið bílinn yfir í verk-
smiðjuna í fyrramálið og látið
gera við hann.”
“Eg vissi ekki,” stamaði ungi
maðurinn út úr sér, “að þér vær-
uð Mr. Ford.”
“Eg þekti yður heldur ekki fyr
en þetta, en nú þekki eg yður; þér
hafið greinilega sýnt mér, hvers
k-onar maður þér eruð. Þér mund-
uð hafa verið einstaklega prúður
við Henry Ford, en mesti ruddi
við hvern annan, sem þér þorðuð
til við.”
En þetta er.u svo sem engin eins
dæmi. Eg þekki fjölda manna,
sem haga orðum sínum líkt og
þessi maður. Þeir eru mestu
prúðmenni, þegar þeir tala við
vini sína og jafningja, sem þeir
álíta. En það er annað -hljóð í
strokknum, þegar þeir tala við
vinnufólk sitt, eða einhverja ó-
kunnuga, sem þeir halda að ekki
eigi mikið undir sér.
Þegar eg held tungunni í skefj-
um, þá gengur alt vel, en þegar
hún fer sinna ferða, þá er öðru
máli að gegna. Eg er alt af kurt-
eis við menn, sem eg vil reyna
að þóknast og eins ef eg á tal við
fræga menn eða auðúga eða ein-
hverja, sem eg er hræddur við.
Mér detta oft í hug ýms bitur-
yrði, þegar eg á tal við slíka
menn, en eg varast að láta þau
út úr mér. Þar sem eg nú get
haldið tungunni í skefjum, þegar
eg á tal við vissa menn, þá er
svo sem auðvitað, að eg gæti það
alt af, ef eg reyndi, og nú hefi eg
tekið þann fasta ásetning, að
gera það æfinlega.
Flestum þeim, sem eru mjög
orðhvassir, gengur það fremur
illa, að afla sér vina og halda vin-
áttu við annað fólk. Þeir hafa alt
af orð á hraðbergi, sem eru líkleg
til að meiða og særa þann, sem
talað er við og gera honum gramt
í geði. Þetta afsaka menn vana-
lega með því, að látast vera
hreinskilnir og opinskáir.
“Eg hræsna ekki fyrir nokkrum
manni, til að þóknast honum,”
sagði einn af þessum opinskáu
mönnum einu sinni við mig. “Eg
segi alveg eins og mér finst vera
í hvert skifti, sem eg er spurður
um mína skoðun.”
Þetta væri nú alls ekki slæmt,
ef þessir menn vildu að eins bíða
þangað til þeir eru spurðir um
sitt álit. En það er oft ekki því
að heilsa. Bituryrðunum er oft
kastað inn í friðsamar og skemti-
legar umræður, án þess að nokkur
ástæða sé til þess, rétt eins og
sprengikúlum, sem sundrast og
oft valda miklu tjóni. Bituryrðin
særa og meiða og eru oft með öllu
óþörf; þau framleiða tár í stað
gleði og sá, sem fyrir þeim verð-
ur, bíður þess oft seint bætur.
Bituryrðin eru vopn öfundar og
illgirni, en sá sem þau notar, hyl-
ur oft morðkutann undir skikkju
sannleikans.
Tungan hefir verið óvinur minn
og eg veit, að hún hefir verið ó-
vinur margra annara.
Konan niín fór einu -sinni inn í
búð, skamt frá heimili okkar, sem
geðvonzkukarl einn átti, og seldi
hann þar ýmiskonar smávarning
“Ekki vænti eg að þér hafið
gólfdúksnagla?” spurði hún.
Búðarmaðurinn reis ekki einu
sinni á fætur, en leit á hana og
sagði mjög kuldalega:
“Finst yður þessi búð þvi lík-
ust, að hér sé seld járnvara?”
Það var kann-ske vanhugsað af
Mrs. Guest, að láta sér detta í
hug, að þarna fengjust þessir
naglar. En það var ekki nærri
því eins heimskulegt, eins og
svarið, sem hún fékk hjá gamla
manninum, þegar hún spurði um
þá. Honum hefir sjálfum sjálf-
sagt fundist það vera fyndið og
vel viðeigandi, en með því fældi
hann frá sér góðan skiftavin, því
þangað kom konan aldrei aftur,
sem ekki var við að búast.
Ef það er rétt, að margir hafi
lent í gröfinúi af ofáti, þá er það
ekki síður rétt, að margir hafa
bókstaflega talað sig út á hús-
gang og lent í þeirri gröf, hvað
snertir félagslíf og atvinnuvegi,
sem þeir komast aldrei upp úr.
Ef þú einu sinni færð orð fyrir
að vera slúðrari, þá vilja fáir
nokkuð við þig eiga eftir það.
Segðu frá öllu, sem þú veizt, og
þess verður ekki langt að bíða, að
þú fáir það álit, að þú vitir ekk-
ert. Sumir menn eru svo önnum
kafnir við að útbreiða -sögur, að
þeir -hafa ekki tíma til að afla sér
sannra og áreiðanlegra upplýs-
inga. Þeir eru nokkurs konar
gasbrunnar slúðursins og upp-
sprettulindir hneýkslissagna.
' Framh.
Feneyjar.
Niðurl,
Markúsartorgið er gríðarstórt,
aflangt og er alt þakið marmara
og öðrum bergtegundum. Alt í
kring standa glæstar byggingar
hinna miklu meistai-a, hver ann-
ari fegurri og merkilegri. Sunn-
an, vestan og norðan við torgið
eru byggingarnar prýddar með
fjölda súlna og bogagöngum og
miklu og smekklegu skrauti öðru,
en við austurenda torgsins stend-
ur hin víðfræga kirkja hins heil-
aga Markúsar, sem er verndari
Feneyja. Voru bein hans flutt
austan frá Alexantiríu og til Fen-
eyja árið 829 og árið eftir var
byrjað á kirkjubyggingu þeirri,
sem átti að veita hinum jarð-
nesku leifum postulans húsask/ól.
En kirkjunni var síðan breytt á
marga vegu og lögðu margar kyn-
slóðir þekkingu sína og list til í
kirkjubyggingu þessa. Enda er
byggingarstíll kirkjunnar mjög
margbreyttur og fjölskrúðugur
og í honum mætist austræn og
Hafið þér húðsjúkdóm?
GJALDIÐ varúöar viS fyrstu ein-
kennum húðsjúkdóma! Ef þér finn-
ið til sárinda etSa kláða, eða hafií
sprungur í hörundi, er bezt að nota
strax Zam-Buk. Þau græöa fljótt.
Sé húðin 'bólgin af kláða, eða sár-
um og eitrun, er ekkert meðal, sem
tekur jafn-fljótt fyrir ræturnar og
Zam-Buk. AburSurinn frægi, Zam-
Buk, læknar og græðir nýtt skinn.
Zam-Buk bregst aldrei það hlut-
verk sitt að græða og mýkja og hef-
ir sótthreinsandi áhrif. Eru smyrsl
þau nú notuð í miljónum heimila.
Fáið öskju af þessum merku jurta-
smyrslum, og hafið ávalt við hendina.
koma til oddbogaganganna á 1.
og 2. hæð. En öll hefir bygging-
in yfir sér blæ göfgis og fegurð-
ar og er í raun og veru ofurein-
föld tilsýndar, þrátt fyrir alt
skrautið. Fyrir framan hertoga-
höllina standa súlur tvær, háar
og tígulegar. Ber önnur þeirra
hið vængjaða ljón, sem er tákn
Feneyja, en hin líkneski hins heil-
aga Theódórs, sem aleinn hélt
sinni verndarhendi yfir borginni,
áður en hinn heilagi Markús var
sóktur austur til Alexandríu. Nú
hjálpast þeir báðir að og vaka
yfir velferð borgarinnar.
Að lýsa hertogahöllinni og því
sem í henni er geymt af lista-
verkum og öðrum gersemum,
væri efni í bók fyrir sig. Þar eru
ýms söfn geymd og þar er fjöldi
af málverkum eftir merkustu
málara heimsins, Tintoretto, Pa-
ollo Veronese og Tiziano Vecelli.
Hinn siðastnefndi ól að mestu
leyti aldur sinn í Feneyjum, og
málaði þar fegurstu verk sín.
Hann var listamaður af guðs náð,
karlmenni að burðum og hrustur1
með afbrigðum. Simálandi var
hann, þangað til hann tók hel-1
sóttina. Fæddur var hann 1477,’
en andaðist úr svartadauða árið
1576, 1
Mrs. W. Campbell, að Bonny River
Station, N.B., segir: “Sprungur á
indliti og handleggjum dóttur minn-
tr, urðu að opnum sárum. Við reynd-
jm ýms meðul, en ekkert hreif nema
índrasmyrslin Zam-Buk.
amBuk
Fáið öskju af Zatn-Buk i dag! Ein
stcerð að eitus, 60c. 3 fyrir $1.25..
Zam-Buk Medicinal Sápa, 25c. st.
vestræn list á göfugasta hátt. Er
hún ólík flestum öðrum kirkjum
á ítalíu. Yfir kiikjuna hvelfast
fimm dýrðlegir kúplar, skrýddir
að innan dýrðlegum myndum,
og ná myndir þessar yfir fjögur
þúsund fermetra á kúplum og
veggjum kirkjunnar.
Að innan er kirkjan meðal ann-
ars prýdd 590 austrænum marm-
arasúlum, þar sem hvert súluhöf-
ur er frábrugðið öðru, svo mikil
er tilbreytnin. En úti yfir aðal-
dyrum kirkjunnar standa 4 eir-
styttur fornar, af hestum fyrir
vagni. Sína sögu eiga þeir, eins
og raunar flestir hlutir í Fen-
eyjum. Upprunalega höfðu þeir
prýtt sigurboga Nerós í Róma-
borg, en seinna lét Konstantin
keisari flytja þá til Miklagarðs.
En um 1200 tóku Feneyjamenn
herfang mikið þar eystra og með-
al annars eykin fjögur og voru
þau gefin kirkjunni. Laust fyrir
1800 lét Napóleon mikli flytja
hestana til Parísar, en nokkru
seinna heimti hinn heilagi Mark-
ús þá heim aftur, og eru þeir nú
á sínum gamla stað. En hvað
lengi?
En það væri ógerningur að
ætla sér að lýsa kirkju hins heil-
aga Markúsar í blaðagrein, hvað
þá heldur í fáum línum.
Á torginu austanverðu, hægra-
megin, stendur klukkuturn hins
heilaga Markúsar, — Campanile
di San Marko 1— og gnæfir hátt
yfir allar byggingar í Feneyjum,
enda er hann 100 m. á hæð, en
innan við 20 á breidd. Byrjað var
að byggja turn þennan árið áður
en Egill Skallagrímsson fæddist
hér norður á íslandi. Svo kom-
inn var hann þá til ára sinna, er
hann að lokum hrundi til grunna,
tveim árum eftir aldamótin síð-
ustu. En klukkuturn má ekki vanta
við kaþólska kirkju og Feneyja-
búar létu reisa turninn á ný í
sinni fornu mynd og nú gnæfir
hann aftur hátt við himin. En
ekki leynir það sér, að turninn er
nýr, en umhverfið gamalt og all-
mjög stingur hann í stúf við það.
Og umhverfis turinn og torgið
flögra dúfur í þúsundatali —
augnagleðí og yndi Yyrir Fen-
eyjabúa og erlenda ferðalanga er
leggja leið sína til Feneyja.
Þegar veldi Feneyja stóð með
mestum blóma, voru þar 200
kirkjur. Nú eru 100. Eru
margar þeirra dásamlegar, t. d.
“kúpul” - kirkjan Santa Maria
della Salute, sem bygð var til
minningar um svarta dauðann.
Og ógleymanleg verður mörgum
kirkjan á hólminum, “Isola di
san Giorgio Maggiore”.
Áfast við Markúsartorg, er
annað torg minna, “Piazzetta” og
nær það út • að Canale di San
Marco. Vestan við Piazzettuna
er bókhlaðan mikla “Libreria vec-
chio”, en að austan stendur “Pal-
lazzo Ducale”, ;■— hertogahöllin
nafnfræga — sem er talin ein
fegursta bygging veraldar. Er
hún dásamleg utan og innan,
hvaðan sem á er litið. önnur að-
alhlið hallarinnar snýr út að sík-
inu, en hin að Piazzettunni og
báðar eru þær klæddar lituðum
marmara. Einkum þykir mikið
í stærsta og glæstasta salnum
í hertogahöllinni, salnum þar
sem æðsta ráð Feneyja hélt
fundi sína undir forsæti hertog-
ans, málaði Tintretto “Paradís”,
stærsta olíumálverk, sem til er I
heimi. Salurinn er 54 metra á
lengd, breiddin er 25 metrar, en
hæðin 16. Hallargarðurinn er
dásamlegur, bygður af Feneyja-
meisturum fleiri en einum. Varð
hann þó aldrei fullgerður. Ó-
gleymanlega fögur er trappan
upp úr hallargarðinum — Scala
dei Giganti — jötnatrappan, sem
dregur nafn sitt af tveimur helj-
armiklum líkneskjum af Mars og
Neptún eftir Sansovino. Á efsta
þrepinu voru Feneyjahertogar
krýndir og þá var mikið um
dýrðir.
Nú eru meir en 11 hundruð ár
síðan byrjað var á grunni her-
togahallarinnar. Ellefu hundruð
ár eru hár aldur á húsi. Menn
óttast, að ekki hafi verið nógu vel
frá grunni hallarinnar gengið og
vita, að það liður að þeirri stund
að hertogahöllin hrynur að grunni
eins og klukkuturn hins heilaga
Markúsar. En meistarar vorra
tíma geta ekki endurreist her-
togahöllina með sama sniði og hún
var. Þegar hertogahöllin er ekki
lengur til , verða Feneyjar fátæk-
ari en áður. Og þá glatast ein
hin mesta gersemi Norðurálf-
unnar.
Það er auðséð á öllu, að lista-
menn þeir, sem hafa sett svip
sinn á Feneyjar, hafa verið
frjálsbornir menn, sem hafa þor-
að að hugsa stórt og djarft. Þar
var gnægð fjár fyrir hendi og
auðkýfingar fúsir til að leggja
mikið í sölurnar fyrir hinar fögru
listir. Þá var andinn annar held-
ur en nú, á þessum úthrópuðu
“menningartímum”, sem við lif-
um á. Því víða búa miklir lista-
menn Við þröngan kost og fá því
aldrei notið sín til fulls, enda er
skilningur á hinum fögru listum
víða af skornum skamti og góðar
gáfur hverf víða inn í hringiðu
og skarkala véla - “menningar-
únnar.” .
Austan við hertogahöllina er
hið illræmda fangelsi “Prigione
criminali”. Mjótt síki skilur milli
hennar og hallarinnar. Frá efstu
hæð fangelsisins er bygð brú yfir
að Hertogahöllinni — brú úr
hvítum marmara, brú, sem vegna
fegurðar sinnar dregur að sér
athygli allra, sem koma til Fen-
eyja. — Þetta er “Brú andvarp-
anna” — Ponti dei Sospiri — sem
svo mörg skáld hafa um kveðið.
Því margir, bæði sýknir og
sekir, hafa andvarpað þungan á
umliðnum öldum, er þeir voru
leiddir í hlekkjum frá rannsókn-
arréttinum í hertogahöllinni, yfir
i fangelsið. Margir áttu ekki
afturkvæmt þaðan. Og í sögu
Feneyja eru svartir kapitular.
Kjallararnir í höllinni og blý-
kompurnar uppi undir súðinni
geyma hryllilegar sögur um villi-
götur hins svonefnda réttlætis.
Margskonar söfn og merkileg
eru í Feneyjum. Markúsarbóka-
safnið, sem stofnað var árið 1468
á yfir 500 þúsund bindi og þar
að auki yfir 100 þúsund handrit
stór og smá. Og í skjaL^safni
Feneyja, sem goymt er í 298 söl-
um í gamalli klausturbyggingu
við hliðina á Frari-kirkjunni, eru
geymdir m. a. 14 miljónir dóma
og er sá elzti þeirra frá 833.
Feneyjar voru svo voldugar á
miðöldunum, að hertoginn leyfði
sér jafnvel að bjóða páfavaldinu
byrginn. Eitt sinn lét páfinn
bannfæra Feneyjar, en það varð
árangurslaust. Varð páfinn þá
að fara sameiningale'iðina og urðu
smningarnir Feneyjum í hag. Þá
stóð hagur Feneyja með miklum
blóma, enda var borgin þá mið-
stöð vestrænnar og austrænnar
verzlunar. Kaupmannastéttin var
fjölmenn og dugandi og skarp-
vitrir og fjölhæfir stjórnmála-
menn voru uppi. Árið 1441 áttu
Feneyjakaupmenn, samkvæmt
gömlum skýrslum 3,345 skip með
36 þúsund mönnum á, en um
sama leyti störfuðu 16 þúsund
manns að skipasmíði í eyjunum.
1498 fanst siglingaleiðin suður
um Afríku til Indíulanda og þá
hvarf verzlunin smátt og smátt
úr höndum Feneyinga og veldi
Feneyja þvarr., Og saga borgar-
innar varð um langa tíð rauna-
saga; því þegar gullstrumurinn
hætti að renna til Feneyja, fór
þar mörgu aftur. Hætt var að
byggja skrauthýsi og ekki hægt
að halda við hinum dýrðlegu
byggingum, yfir tvö hundruð
hallir voru rifnar niður.
Nú sést glögt hve hrörlegt
margt er þar og hve tönn tímans
hefir unnið á. Þó er skrautið yf-
irgnæfandi, svo enn er Feneyja-
borg yndisfögur og mun halda
hinu séiðandi aðdráttarafli sínu
um ókomnar aldir. Og nú eru
Feneyjar aftur að blómgast,
verzlun að aukast og margskon-
ar iðnaður. Einkum hefir Suez-
skurðurinn haft mikla þýðingu
fyrir Feneyjar. Nú búa þar um
175 þúsund manns. Miklar hörm-
ungar gengu yfir Feneyjar í
heimsstyrjöldinni síðustu. Á einni
nóttu sveimuðu flugvélar Þjóð-
verja yfir borginni í átta stundir
og var þá nótt kastað 350 sprengi-
kúlum yfir hús og hallir, alls 15
þúsund kilogr. af sprengiefnum.
Þá áttu marg'ir um sárt að binda;
og margar fagrar byggingar eyði-
lögðust.
Að ófriðnum loknum hófst
ferðamannastraumurinn til Fen-
eyja á ný og með ferðafólkinu
streymir gullið á ný til borgarinn-
ar. 'Tugir og hundruð þúsunda
ferðast þangað árlega. Og enn
slær hjarta Feneyja með fullu
fjöri og tign og fegurð skipa þar
æðsta sess. Sá sem e'itt sinn hef-
ir séð sólskinið gylla hvelfingarn-
ar á kirkju hins heilaga Markús-
ar, dreymir um að sjá það aftur.
En mörgum þeim, sem þangað
hafa komið, kemur þó saman um,
að í tunglsljósi séu Feneyjar feg-
urstar. Þá tekur augað ekki eftir
því sem hrörlegt er og úr lagi
gengið, en hinar guðdómlegu
marmarahallir ljóma í tunglsbirt-
unni eins og þá, þegar þær voru
nýbygðar og speglast í síkjunum
stórum og smáum. Og þá er eins
cg maður sé horfinn aftur til
þeirra tíma er þeir voru uppi
Tizian og Tintoretto — — —
— .— — Dagarnir, sem eg
dvaldi í Feneyjum, voru fljótlr
að líða. En seint líða þeir úr
minni.
Ragnar Ásgeirsson.
—Tíminn.
Lithuania hefir kvartað um það
við Þjóðbandalagið, að Pólland sé
að ganga á rétti sínuir og stefni
beint í þá átt, að svifta Lithuaniu
sjálfstæði sínu. Hefir Þjóð-
bandalagið tekið þetta mál til i-
hugunar. |
Nýjasta.og bezta
BRAUÐTEGUNDIN
Búin til með ágœtasta rjómabús
smjöri
Það er smjörið í Bamby brauði, sem gerir það öllu
öðru brauði betra. Hvert einasta brauð í umbúðum.
Kaupið þessa brauðtegund strax í dag! Fæst Kjá mat-
vörukaupmanninum. Canada Bread umferðasölum eða
með því að hringja upp B201 7-2018.
Canada Bread Co.
Limited
A. A. RYLEY, Manager í Winnipeg
FYRIR YÐAR
VETRAR - HELGIDAGA
FERD
CANADIAN
NATIONAL
býður
ÁGT FARGJALD
Hvenœr, scm þcr viijið, er
oss ánœgja. að hjálpa yður
að velja um leiðir til.
OG VELJA MA UM LEIÐIR
Ferðin verður skemtileg, þœgileg og
örngg í nýtízku járnbrautarvagni.
Austur Canada Vestur að hafi
e,na Gamla Landsins
Umhoðsmenn vorir munu með ánœgju gefa yöur upplýsingar,
—eða skrifið—
W. J. QUINLAN, District Paissenger Agent, Winnipeg
(jANADIAN TXJATIONAL