Lögberg - 07.02.1929, Side 5
LÖGBERG FIMTUDAGINN 7. FEBIRÚAR 1929.
>
Bls. 5.
1 meir en þriðjung aldar hafa
Dodd’s Kidney Pills verið viður-
kendar rétta meðalið við bak-
verk, gigt, þvagteppu og mörgum
fleiri sjúkdómum. Fást hjá öll-
um lyfsölum, fyrir öOc. askjan
eða 6 öskjur fyrir $2.50, eða beinl
frá The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, ef borgun fylgir.
til þess svo að veikja mótspyrnu
hans gegn því, var gripið til þess-
ara miður heiðarlegu vopna.
Snúum oss þá að því hverja
skoðun hr. Bergman hefir á því,
hver hafi haft Ingólfsmálið með
höndum. Hann ætti ndkkurn veg-
inn að vita í hvers víngarði hann
vann. Þannig farast honum orð :
“Mál þetta hefir aldrei komið þjóð-
ræknisfélaginu neitt við. Félagið,
sem félag, tók þetta mál aldrei á
neinn hátt að sér. Stjórnarnefnd-
in var kosin á almennum borgara-
fundi i' Winnipeg, til þess að standa
fyrir samskotunum til stvrktar
hinum sakfelda, Ingólfi Ingólfs-
syni. Frá þeim sama fundi fékk
eg umboð mitt til þess að gegna lög-
mannsstörfum í sambandi við þetta
mál, og hvorki eg né nefndin bár-
um að neinu leyti ábyrgð gagnvart
Þjóðræknisfélaginu. Nefndin átti
því alls ekki að skila af sér til Þjóð-
ræknisfélagsins, né afhenda því
sjóðinn, og eg vil staðhæfa það í
bróðerni og fullri alvöru, að Þjóð-
ræknisfélagið eigi ekki sjóðinn og
hafi ekki nokurn minsta lagalegan
rétt til þess að ráðstafa honum á
nokkurn hátt.......
Eg ætla aðeins að nota þetta
tækifæri til þess að mótmæla því
opinberlega að afgangur Ingólfs- ’
sjóðsins gangi i byggingarsjóð
Þjóðræknisfélagsins, eða sé notað-
ur á nokkur annan hátt en í þarfir
Ingólfs.’’ Síðar bætir hr. Berg-
man þessu við, eins og til að mýkja
kverkarnar: ; “Það eina, sem Þjóð-
ræknisfélagið sem félag þefir .gert
i Ingólfsmálinu, sifean það tók við
því, er að stöðva allar framkvæmd-
ir og stinga afgangi sjóðsins í sinn
eigin vasa.” ('Sbr. Lögberg 29.
nóv. og 13. des. 1928/ Ekki held
eg að nauðsyn beri til að tilfæra
meira af orðum hr. Bergmans því
til sönnunar að Þjóðræknisfélagið
hafi aldrei haft Ingólfsmálið að
neinu leyti til meðferðar.
Það sem mestu varðar er, að öll-
um starfsmönnum, sem við málið'
voru riðnir, ber nákvæmlega sam-
an um það, að þeir hafi starfa^ í
umboði íslenzlks almennings, en alls
ekki á neinn hátt í sambandi við
Þjóðræknisfélagið. Skrifari nefnd-
arinnar tekur þetta skýrt fram í
fundargjörning borgarafundarins.
Nefndin, sem heild tekur þetta
einnig skýrt fram í tbréfinu, sem
hún skrifar dómsmálaráðherranum,
og lögfræðingurinn, sem alt málið
hvíldi á, staðfestir einnig að alt sé
satt og rétt, sem skrifarinn, og
nefndin, sem heild segir. Vissulega
er þetta mikla samræmi starfs-
fól/ksins gleðiefni. Að sjálfsögðu
hafa þeir tíu ménn, sem létu bóka
nöfn sín, sem mótmæli gégn því
að félagið legði hald á sjóðinn, haf-
ið mótspyrnu sína á þeim grund-
velli, aö félaginu hafi ekki komið
Ingólfsmálið neitt við. Án efa
hafa þeir háð orustu sina af ein-
skærri löngun til að rétta hluta lít-
ilmagnans, en ekki til þess að sjá
nöfn sín speglast á blaðsíðum fé-
lagsbókanna.
Það er þvi meira en einkennilegt
að þessir menn skuli geta setið
hljóðir hjá, viku ,eftir viiku, og
mánuð eftir mánuð, þegar þetta
mikia áhugamál þeirra er orðið að
deilumáli, þar sem beitt hefir verið
öllum brpgðum af félagsbræðrum
þeirra að sýna og sanna að mót-
spyrna þeirra hafi verið á engu
bygð.
Ósjálfrátt minnir þetta mig á
hestana, sem spertu upp eyrun og
hringuðu makkana þegar úr hlaði
var riðið, en reyndust aðeins gutl-
arar þegar á grundirnar kom.
Hverfum þá aftur að því, sem
meiri þýðingu hefir, en afstaða
hinna tiu. Öllum þeim, sem nokkra
löngun hafa til að komast að sann-
leikanum í iþessu máli hlýtur þá að
vera orðið ljóst að Þjóðræknisfé-
lagið hafði ekki Ingólfsmálið með
höndum, og ekkert við það aö gera.
Fyrir því höfum við ákveðnar
sannanir frá tveimur lögfræðing-
um: Hr. Árna G. Eg-gertssyni,
fruimkvöðli málsins, og hr. H. A.
Bergman, sem málið höndlaði í
umboði íslenzks almennings. Einn-
ig eigin orð allrar Ingólfsnefndar-
innar í heild, og siðast en ekki
@ízt fundargjörning borgarafund-
arins, sem skráður er af hr. Sig-
fúsi Halldórs frá Höfnum.
Með það fyrir augum, að eg hafi
ekki hallað réttu máli, hlýtur sú
spurning að renna upp í hugum
lesendanna, hvers vegna er þá
Ingólfs-sjóðurinn í vörzlum Þjóð-
ræknislfélagsinsþ Því miður get eg
ekki svarað því. Eg þekki suma
mennina persónulega, sem Ing-
ólfsnefndina skipuðu, og alla
meira og minna af orðspori, og
veit ekki' betur, en þeir séu allir
mætir menn. Og einmitt vegna
þess, að eg álít þá góða drengi,
verður ráðningin flóknari. Nefnd-
armennirnir, ásamt lðgfræðingun-
um, fengu ákveðið umboð frá
fundinum, sem kaus þá, að gera
alt, sem í mannlegu valdi stóð til
þess að hinn sakfeldi maður næði
fullum rétti sínum. Þegar svo
lögfræðingurinn er búinn að
vinan fyrsta stig málsins, að
fá dauðadómnum breytt, bendir
hann, samkvæmt skyldu sinni,
nefndinni á, að meira beri að gera
og að meira sé jafnvel hægt að
gera fyrir hinn sakfelda mann.
Hann sýnir nefndinni fram á, að
vitsmunalegt ástand fangans sé
þannig, að sterkar líkur séu fyrir
því, að morðbletturinn geti orðið
afmáður af þjóð vorri,” sem auð-
vitað gat um leið orðið til að bæta
íkjör fangans.
DREWRVS
STANDARD
LAGER
■O
FIMTÍU ÁRA STÖÐUG
FRAMSÓKN HEFIR
GERT ÞENNA DRYKK
FULLKOMINN.
Biðjíð um hann með nafni.
The Drewrys Ltd
Winnipeg
Phone 57 221
402
(P
l
í
%
W
é
$
Enn fremur sýnir hann nefnd-
armönnum fram á, að maðurinn
sé dæmdur eftir svo veigalitlum
líkum, að einum nefndarmanni
verður það að orði, að fanginn
muni vera saklaus. Einnig bend-
ir hann nefndinni á, að nægilegt
fé sé fyrir hendi til að framkvæma
rannsókn á vitsmunalegu ástandi
fangans.
Og að síðustu bendir hann
nefndinni á, að fé það, sem nefnd-
in hafi með höndum, sé geymslu-
fé, sem afnað hafi verið undir
isérstökum kringumstæðum og sem
nefndinni sé trúað fyrir, og að
það fé geti ekki verið notað til
neins annars, en í þarfir hins á-
kærða manns, Ingólfs Ingólfs-
sonar.
Nú ber þess að gæta, að nefnd-
in var blátt áfram skyldug til að
hlýða og fylgja ráðleggingum hr.
iBergmans. Hann fór með umboð
almennings, að gera alt, sem í
mannlegu valdi stæði, til að
hjálpa ógæfuimanninum, sem mest
og bezt hann gæti, og nefndin var
kosin til að aðstoða hann við að
koma því í framkvæmd.
Mér er því algerlega óskiljan-
legt, hvers vegna nefndin hættir
þarna framkvæmdum, þegar mál-
ið er aðeins í byrjun, og lögfræð-
ingurinn, sem þá er nýbúinn að
afkasta næstum kraftaverki, að
fá dauðadómnum breytt, sýnir
nefndinni fram á, að hér megi
ekki staðar nema, og lengra beri
að halda.
Enginn sanngjam maður getur
þó ásakað lögfræðinginn um að
gefa ráðleggingar sínar í eigin-
gjömum tilgangi, því næstu stig-
in í málinu tilheyrðu læknum, en
alls ekki lögfræðingum.
Eg skal þá engum getum
að því leiða, hvers vegna nefndin
stígur þetta óheillaspor. Hún get-,
ur bezt skýrt það sjálf, og það ber
henni að gera, og það sem fyrst.
En eitt er víst, að nefndin yfirgef-
ur manninn lifandí-dauðan, sem
borgarafundurinn fól henni að
gera fyrir alt það, sem í mann-
legu valdi stæði, að hann mætti
ná fullkomnum rétti sínum. —
Einnig er víst, að nefndin afhend-
ir Þjóðræknisfélaginu féð, sem
henni var trúað fyrir að geyma
og, sem tveir lögfræðingar bentu
henni á, með ákveðnum orðum, að
ekki mætti nota til neins nema í
þarfir Ingólfs. — Enn fremur er
það víst, að Þjóðræknisfélagið tók
þakksamlega við fénu.
Það ætti því að vera orðið öll-
um ljóst, að nafndin hafi alger-
lega brugðist trausti fundarins,
sem kaus hana. Þar sem lög-
fræðingurinn stýrði alt af beint 1
áttina, að gera alt, sem í mann-
legu vaJdi stæði til þess að skjól-
stæðingur hans næði fullum rétti
sínum. Alla leið ,frá borgarafund-
inum og þar til málinu var siglt
í strand af nefndinni.
Vonandi vek eg ekkert ergelsi í
huga hr. Halldórs, né heldur
kveiki eld 'I nösum hans, þó eg
segi, að sæmrfi hefði honum verið,
sem meðlim Ingólfsnefndarinnar,
að skýra fyrir almenningi hvers-
vegna nefndin hætti framkvæmd-
um í Ingólfsmálinu, og einnig,
hvers vegna nefndin lét af hendi
féð, sem henni var trúað fyrir,
heldur en alt málsóknarmanið, og
somuleiðis masið um “hreinu
hendurnar.”
Að síðustu verð eg að biðja um
skíringu viðvíkjandi ábyrgðinni,
sem hr. Halldórs hefir verið svo
tíðrætt um upp á síðkastið. Það
má heita næstum ófyrirgefanleg
óvandvirkni af skrifara borgara-
fundarins, að bóka ekki jafn-
þýðingarmikið atriði. Herra Hall-
dórs geri því svo vel að svara
eftirfarandi spurningum.
1. Hvers vegna bókaði hann
ekki ábyrgðina, sem hann sjálfur
segir að hr. Bergman hafi kraf-
ist af stjórnarnefndinni og feng-
ið?
2. Hver var upphæðin, sem á-
byrgst var, og hvenær féll hún í
gjalddaga?
3. Hvaða veð varð hver einstak-
lingur að láta, sem tryggingu
fyrir ábyrgðinni?
4. Hvaða ár og mánaðardag, var
nefndin leyst frá ábyrgðinni, eða
heldur hr. Bergman enn þá ábyrgð
á hendur nefndarmönnum?
Eg er sannfærður um, að hr.
Halldórs er ljúft að skýra þetta
fyrir almertningi, enda aúðvelt,
þar sem ábyrgðarskjalið er að
sjálfsögðu í höndum ritarans.
Fáein orð frá mér, í fullri ein-
lægni, til meðlima Þjóðræknisfé-
lagsin 1 heild sinni, ætti ekki að
vera óviðeigandi á þessu stigi
málsins. Ástœðuna fyrir því, að
eg byrjaði að skrifa um Ingólfs-
málið, skýrði eg í fyrstu og ann-
ari grein minni um málið, og
stendur það enn óhaggað. Eg vil
því að almenningur, sem orð mín
les, skilji það, að eg ber alls eng-
an kala til Þjóðræknisfélagsins,
sem heildar, né heldUr eintakra
meðlima þess. Mér er það full-
ljóst, að Þjóðræknisfélagið hefir
marga mæta menn og konur innj
an sinna vébanda. Mér er það
enn fremur Ijóst, að slíkur fé-
lagsskapur gæti kornið mörgu
góðu til leiðar, og án efa hefir
allareiðu gert. En á hinn bóginn
er það bjargföst sannfæring mín,
að Þjóðræknisfélaginu hafi orðið
hrapallega fótaskortur, þegar það
tileinkaði sér Ingólfs-málið, og
einnig í meðferð þess á heimferð-
armálinu.
Mætti eg þá spyrja meðlimi
Þjóðræknisfélagsins, í fullri al-
vöru og sem maður, sem engan
kala til þeirra ber, hvort þeir á-
Iíti það vegsauka fyrir félagið og
íslenzkan almenning, að Ingólfs-
málinu sé nú stefnt út fyrir tak-
mörk þeirra, er íslenzkt mál lesa,
og inn í réttarsali þessa lands,
eins og málið horfir nú við?
En korni til þess, að til slíkra
örþrifa ráða þurfi að grípa, sem
eg vona, að ekki komi til, þá bið
eg lesendurna að hafa hugfast, að
til þess hefi eg aldrei eggjað, né
heldur neinn, sem skrifað hefir
málstað mínum til styrktar.
Óska eg því einu sinni enn, og
vonandi í síðasta sinni, að mál
þetta verði friðsamlega til lykta
leitt, þrátt fyrir beiskyrðin, sem
fallið hafa milli Golíats og “smá-
spörvans.”
Jónas Pálsson.
Kennimaður
Minning utan af landi.
Eftir Guðm. Friðjónsson.
Hnígur sól til höfðalagsins;
hlýtt og kyrt um bygða lönd.
Saman hjala sær og strönd.
Nóttin brosir, nýtur dagsins.
Aftan leggur yfir foldu,
yfir breiðir nyrztu höf
rauð og blá og tá’hrein tröf.
Blómin drúpa, á bæn í moldu.
Gerist hverri veru vægra
við að horfa birtu gegn,
hljóta í næði af himni fregn,
lifa í ríki dýrðar-dægra. —
*
Hlýðir messu hrifinn lýður,
horfir upp til kennimanns.
Eldi miðla augu hans;
þó um leið í bragði blíður.
Guðspjallið er mér í minni,
mætagott að hlýða á:
Kristur vatn af konu þá,
gjafarinn mikli, á göngu sinni.
Lávarði hjá lífsins brunni /
lýsti klerkur, sá gat beitt
mælsku snild og vötnum veitt.
Hugsjón engi heitar unni.
Mælska, er gerir vín úr vatni,
vængjað getur staðan hug;
karar-búi kemst á flug,
finst um leið, að böl sitt batni.
Syndugt fólk til sálubóta
sveigja verður, hvar sem er,
iðrun jafnan ávöxt ber,
leiðtoga sem féll til fóta.
Andvari frá efstu hæðum
áheyrendum gerði dátt.
Hver sem öðlast mælsku mátt,
hefir vald á himna glæðum.
Yængja þytur viðra mundi
vitund þeirra, er hlýddu á,
sumum við til sælu brá.
Gott er að vera á fagnafundi.
Sá á inni’ í sjóði alda,
sig er bauð og lét í té
fólki, er þarf að falla á kné.
Þeim, sem hrífur, þökk skal
gjalda.
Þörf er mikil: þorsta svala,
þeysidöggvum vökva^fold,
gæða veigum gróðurmold,
vizku styrkja, vonir ala.
Betri er en brúðkaupsveizla
bróðurkærleiks orðagnótt.
Mannúð tigin'minkar nótt,
vekur þrár og vaxtar geisla. —
*
Féll í valinn fræðimaður,
förull út að ströndum blám,
hollur mjög og þarfur þrám,
eldfimur og æfa-glaður.
Drottins túlkur! drauma njóttu,
djarfhugi í kenning hreinn;
undir lokin bjartur, beinn;
sóttir lengi eld í óttu.
—Lesb. Mgbl.
Götuskarkalinn
gerir menn heyrnarlausa og
vitlausa.
Götuskarakalinn í stórborgunum
gerir menn með tímanum heyrn-
arlausa og vitlausa, segja enskir
læknar. Meira en helmingur af
öllu fólki í Englandi hefir fengið
skemdir í eyrun, og er það götu-
skarkalanum að kenna.
Hávaðinn hefir verið tekinn á
grammófón-plötur, og athugaður
gaumgæfilega af læknum og lærð-
um mönnum. Af því að skarkal-
inn er óreglulegur, með allskon-
ar rynkjum og óhljóðum, ýlfri, og
gauli og djöfulgangi, er hann
mönnum hættuelgur, er til lengd-
ar lætur og öllum sjálfstæðum
hugsunum og framtaki til niður-
drept. Skarkalinn er því beinn
voði fyrir menning nútímans.
Samanborið við umferðastraum-
inn 1 London og í öðrum borgum,
er mælt að London sé kyrlátur
bær og hávaðalítill; því þar er
gert alt, sem hægt er að gera til
þess að draga úr götuskarkalan-
um. J>ar t.d. gaula ekki bifreiðar-
stjórar í horn sín eins og slökkvi-
lið, en aka hljóðlega, einkum er
þeir eru á ferð á næturþeli. —
Lesb. Mgbl.
Nýársmorgun 1929
Árið hið gamla í eilífðar sæ,
að alföðurs vilja
lýðum er horfið úr bor og úr bæ,
það ber oss að skilja.
v» ' ! í *
Árið hið nýja á aldanna spjald
nú upprann í morgun,
það gefur oss líta sinn gulllega
fald
glansandi á torgum.
Ef guðdóminn heiðrum vér, gæð-
anna fjöld
það gefur í mundir;
vasklega fylkjum, því vantrúin
köld
nú verkar um stundir.
Þó mótgjörðir reynum vér porgir
og sút,
sjálfir ei hefnum,
nær hálum vér göngum úr heim-
inum út
til himna vér stefnum.
Eilífi faðir! þín gæðanna gnótt
gefi’ oss að þreyja,
ungum og gömlum með andlegan
þrótt
og ánægðum deyja.
Magnús Einarsson.
CUNARD LINE
1840^-1929
10053 Jasper Ave.
EDMONTON
100 Pinder Block
SASKATOON
401 l^anraster lildg.,
CALGARY
270 Main St.
WINNIPEG, Man.
Gor. Bay & Wellington St».
TORONTO, Ont.
230 Hospital St.
MONTREAL, Que.
Elzta eimskipafélagið, sem siglir
Canada.
Cunard línan veitir ftgætar samgöng-
ur milli Canada og Noregs, Svfþjóð-
ar og Danmerkur bwði tll og fríl Mon-
treal og Quebec.
Eitt, sem mælir með þvf að ferðast
með þessari lfnu er það hve þægilegt
er að koma við í London, Stærstu borg
( heimi.
Cunard línan hefir sérstaka innflutn-
ingaskrifstofu f \Vinnipeg, fyrir Norð-
urlönd. Skrifstofustjórinn er Mr. Carl
Jacobsen, sem útvegar bændum íslenzkt
vinnufólk, vinnumenn og vinnukonur,
eða heilar fjölskyldur. pað fer vel um
frændur yðar ög vini, ef þeir koma
til Canada með Cunard lfnunni.
Skrifið á. yðar eigin máli, eftir upp-
lýsingum og sendið bréfin á þann stað
sem gefinn er hér að neðan. öllum
fyrirspurnum svarað fljótt og yður að
kostnaðarlausu.
CiivarA
V“ LINE
DIXON MINING CO., LTD.
Höíuðstóll 2,000,000 hlutir
Löggilt undir Sambandslög
, Canada.
EKKERT
AKVEÐID VERÐ
Takið nú þátt
í þessum
álitlegu
n á maf y rir tœkj -
um í Manitoba
, Óútmálanleg tækifæri
þar sem centin verða að
dölum.
pessir hlutir seljast fljótlega.
KaujtiO strax.
\ /tTÍ A T T I ’RT TM ADJ JP 2 Small Diamond Drills, 1 Large Drill, 1 Complete
V ILLicA LJ 1 D \_/ i N /A L/ LJ 1\. ” compressor, OUtfit with Hoist, Ore Bucket, Ore
Wagon and miniature rails, 2 Complete Blacksmith Outfits, 1 Complete Assaying Outfit, 2 large Motor
Boats, 1 Barge, 2 Canoes, with Outboard Engines, Horses, Caterpillar, Snowmobile, and all necessary small
tools and equipment, also 3 Complete Camps. )
TÓLF SPILDUR AF NÁMALÖNDUM
DIXIE SPILDAN
Allar nauðsynlegar byggingar og
útbúnaður. Tré hafa verið feld og
landið hreinsað og grafið nið.ur að
málmæðum á 3000 feta svæði og
sést af því að landið er auðugt af
gulli, silfri, blýi og kopar. Málm-
æðin sumstaðar 11 feta breið.
WAVERLEY SPILDAN
Allar nauðsynlegar byggingar og
útbúnaður. pessi spilda sýnir að
mikið er af málmum, jafnvel
ofanjarðar á svæði, sery er 300 feta
langt og 4 feta breitt. Sýnishorn,
sem tekin eru af handa hófi, sýna
að þarna er meira en $54 af gulli,
silfri, blýi og kopar í tonni.
AÐRAR SPILDUR
Pær rannsóknir, sem gerðar hafa
verið sýna að þar er að öllum llk-
indum mjög mikið af málmi.,
Hérumbil 5000 ekrur af landi, sem
að öllum likindum er auðugt af
málumum og alt nærri jámbraut-
um. Ekki langt frá Flin Flon og
Flin Flon brautinni.
100,000 hlutir er alt, scm selt vcrður í þetta sinn.
PÖNTUNUM í 50c HLUTUM Yeitt Móttaka á Skrifstofu Vorri
DIXON MINING
CO., 408 Paris Bldg.
LTD. WINNIPEP
eða hjá Umboðsmönnum Vorum, WOOD, DUDLEY and HILLIARD, LTD., 305 McArthur
Building, Winnipeg, Man.
Auðug sem smjer,
sætt ein8 og hnetur
K0NUR 0G MÆÐUR
Með það fyrir augum, sð halda fjölskyldunni heilbrigðri og veita
henqi mátt til að verjast sjúkdómum, þá þurfið þjer að láta
: : : : hana hafa gnótt góðrar fœðu -- sérstaklega : : : :
Canada Bread
Hringid upp • 33 604 Portage & Burnell Str.
J. NICOLSON, Manager
I